3. SARRERA
Ingurune fisikoaren eragina: Polisak
Kolonizazioa: Mediterraneoa
a) Grezia
b) Asia Txikia
c) Grezia Handia
d) Hedapena (Mapa ikusi)
Ereduak:
a) Eredu aristokratikoa: Esparta
b) Eredu demokratikoa: Atenas
c) Erregetza: Mazedonia
4. TROIAREN ZIKLOA
1. Troiako Gerra
2. Troiako heroiak
3. Ulises (Zaldia, Odisea, Penelope)
4. Schlieman eta Troia
KRETA
1. Kreta:Minotauro, Teseo eta
Ariadna
6. KRETA
• Lehen mediterranear kultura handia
• Talasokrazia
• K.a. 1400 inguruan desagertu zen (sumendia? Lurrikada? Tera?...)
• Kultura hiritarra, aristokratikoa eta baketsua
12. Maratongo Gudua
Termopilak (“300”)
Orakuluak (Delfos)
Esparta
POLIS-ak
1. Hiri independienteak
2. Hiria + inguruko lurrak
3. Isas ondoan (Portuen garrantzia)
4. Egitura:
1. Akropolis:
1. Akro = Garai, altua; polis = hiria
2. Gerraren kasuan babesleku
3. Erainkuntzarik garrantzitsuenak: Tenpluak
2. Agora:
1. Hiriko espacio publikoa
2. Merkatua
3. Stoa
3. Etxeak:
1. (Ikus hurrengoa)
13.
14. PERSIARRAK
1. Irango ordokietan garatutako inperioa
2. Mesopotamia konkistatu ondoren Mediterraneoa izan zuen
helburu
1. K.a. 499an Asia Txikiko polisak Pertsiaren matxinatu ziren:
2. 1.Gerra Medikoa: Maraton Guda
3. 2.Gerra Medikoa: Termopilak eta Salamina
15. ATENAS ETA ESPARTA
1. Atenasaldia
1. Deloseko Liga
2. Urrezko Mendea: Perikles
2. ATENASeko DEMOKRAZIA
1. Eklesia edo hiritarren asanblada
1. Gerra
2. Legeak bozkatu
3. Magistratuak aukeratu
2. Magistratuak
1. Legeak gauzatu
2. Arkontea: Justizia
3. Estratega: Gerra
3. Bulea (500 kidek osatutako Kontseilua)
1. Zozketaz izendatuak
2. Legeak egin
3. Soldata
3. ESPARTA
1. Gizartea:
1. Hiritarrak: Libreak eta eskubide politikoak
2. Periekoak: Libreak. Eskubiderik ez
3. Ilotak: Jopuak
2. Politika:
1. Apella (Asanblada)
2. Erregea: Gerra
3. Gerusia (Zaharren Kontseilua)
1. Legeak
2. Justizia
4. Eforoak
16. PELOPONESOKO GERRAK
1. Atenas eta Espataren artekoak
2. Ia 20 urte iraun zuen
3. Esparta garaile
4. Polisen gainbehera
18. ERLIJIOA
1. Politeista eta antropomorfika
2. Jaikoak gizaki pasio berdinak
zituzten eta gizakiekin
erlazionatzen ziren (Heroiak)
3. Hilezinak
4. Olinpo Mendian bizi ziren
5. Tenpluak jainkoen egoitzak
ziren
6. Jainkoen borontatea:
1. Orakuluak
2. Asmakizunak
7. Jainkoen omenez:
1. Festak
2. Sakrifizioak
3. Jokuak
19. LANAK
HERCULES NAIARA
ICARO ANDONI
JASON ETAARGONAUTAK NAHIA
ZEUS PATRI
APOLO AMAIA
MEDUSA ANE
ORFEO XABIER
PANDORA OLAIA
MIDAS OLAIA
ENEAS ENERITZ
ROMULO ETA REMO OIHANE
20. KULTURA
1. LITERATURA
1. Antzerkia:
1. Tragediak: Sofocles, Esquilo
eta Euripides
2. Komedia: Aristofanes
2. Histroriagileak: Herodoto,
Tucidides
2. FILOSOFIA
1. Heraclito eta Parmenides
2. Socrates, Platon eta Aristoteles
3. ZIENTZIAK
1. Matematika: Pitagoras, Euclides,
Arkimedes
2. Medikuntza: Hipocrates
3. Fisika:Ptolomeo, Aristarco
36. ALEJANDRO HANDIA
1. Mazedoniako Filipo IIaren semea
2. Konkistak:
1. Asia Txikia Greziar hirien matxinada
kontrolatzeko
2. Pertsiar Inperioa
3. Egipto
4. Indiaren konkiasta hasi
3. Ondorioak
1. Kreziar kulturaren hedapena
(Helenismoa)
2. Inperioa lau zatitan banatuta bere
generalem artean:
1. Egipto: Ptolomeotarrak
(Kleopatra)
2. Mesopotamia
3. Grezia