1. 1
E - Marketingu
Hyrje
Aktivitetet e marketingut po transferohen shumë shpejt si rezultat i përdorimit të
teknologjisë informative dhe teknologjisë se rrjetave, kurse marketingu po merr një
kuptim shumë më të gjerë se në të kaluarën e afërt kur nënkuptonte vetëm shitjën e
produkteve dhe shërbimeve.
Shprehja marketing elektronik paraqet një emërtim të përbashket për të gjitha llojet e
marketingut në internet, pra është bashkësi e aktiviteteve të cilat kanë për qëllim shitjen
e produkteve dhe shërbimeve konsumatorëve të caktuar duke përdorur internetin dhe
shërbimet online.
Marketingu elektronik paraqet një proces të promovimit online të mallrave dhe
shërbimeve nëpërmjet internetit dhe vënien e kontakteve me blerësit ekzistues ose
blerësit potencial.
Që nga viti 1995 e këndej në çarqet ekonomike dhe të ndërmarrësve shpeshherë
theksohet termi afarizëm elektronik. Afarizmi elektronik është formë bashkëohore e
organizimit të afarizmit e cila nënkupton aplikimin intensiv të teknologjisë informative
posaqerisht të internetit. Afarizmi elektronik sot ka rëndësi të madhe dhe paraqet
formën më bashkohore të organizimit të bizneseve që janë të orientuara në pushtimin e
tregut dhe në investime e zgjerim. Padyshim se në këto zhvillime ndikim të fuqishëm
pati zhvillimi gjithnjë e më të hovshëm i teknologjisë informative e që mundësoi
ndryshime rrënjësore në mënyrën e organizimit të biznesit. Ky lloj afarizmi mundësoi
zhvillimin e modeleve plotësisht të reja të afarizmit dhe është mjet shumë i rëndësishëm
që qojë në bashkpunimin e mirëfilltë ndërmjet ndërmarrjeve.
Afarizmi elektronik është ndryshe nga e-biznesi sepse e-biznesi i referohet transksioneve
dhe proçeseve brenda ndërrmarrjes. Afarizmi elektronike përmes aplikacioneve kyçe
për komunikim, kordinim dhe kryerjen e transaksioneve elektronike siç ishin: posta
elektronike, posta me zë, fax-i, shërbimet dixhitale informative, telekoferencat,
videokonferencat dhe këmbimin elektronik i të dhënave e bëri internetin kanalin më të
madh shpërndarës të mallrave, shërbimeve dhe punëve menaxheriale. Kjo ndryshoi
ekonominë, tregun, produktet, shërbimet dhe rrjedhën e tyre, segmentimin e tregut,
sjelljen e konsumatorëve, punën dhe tregun e punës.
Si rezultat i afarizmit elektronik sot kryhen shumë aktivitete:
a) Shitja e të mirave dhe shërbimeve,
b) Tregtia në distancë,
c) Kryerja e transaksioneve financiare-pagesave dhe inkasimeve elektronike,
2. 2
d) Botimet dhe editimet elektronike.1
Llojet e Afarizmit Elektronik
Zvillimi i word wide web-it u ka mundësuar të gjithëve shfrytëzimin e thjeshtë dhe të
lehtë të internetit dhe qasje në Çdo kohë duke krijuar kështu mundësinë për
aplikimin e tij në të gjitha fushat e afarizmit. Afarizmi elektronik eshtë dërgim
elektronik i informatave, mënyrë për plasmain e produkteve dhe shërbimeve si dhe
pagesave elektronike me anë të shfrytëzimit të rrjetave kompjuterike dhe rrjetave të
tjera të komunikimit.
Afarizmi me anë të rrjetit kompjuterik mund të renditet në njërën nga 5 grupet
themelore varësisht nga pjesëmarrësit e afarizmit:
1. Afarizmi i ndërrmarrjes me ndërmarrjen - ang. Business to Business B2B,
2. Afarizmi i ndërmarrjes me konsumatorin - ang. Business to Costomer B2C
3. Afarizmi i konsumatorit me ndërmarrje - ang. Costomer to Business C2B
4. Afarizmi i konsumatorit me konsumatorët - ang. Caostomer to Constomer C2C,
5. Tregtia elektronike me celular (m-tregtia)2.
Afarizmi i ndërrmarrjes me ndërmarrjen - eng. Business to Business B2B
Në këtë lloj afarizmi elektronik kompanitë u shesin bizneseve të tjera, kjo përbën
aktualisht segmentin më të madh të afarizmit elektronik. Para përdorimit të
internetit ky lloj biznesi ka qenë jo efiçient sepse merrte kohë, burime por edhe
mund për të kërkuar produktet për të mënaxhuar blerjet, pagesat për të siguruar
transportin dhe për të marrë në fund produktin, pra e gjithë kjo kërkonte nje
angazhim të madh. Shembulli më i mirë i afarizmit të ndërrmarrjes me ndërmarrje
është kompania Milacromi.Inc. që është njëra prej prodhuesve më të mëdhenjë
botëror të stabilimenteve, pajisjeve dhe plastikës, web-in e saj e shfrytëzojnë më
shume se 100,000 ndërmarrje të vogla dhe të mesme nga e mbarë bota.
Afarizmi i ndërmarrjes me konsumatorin - eng. Business to Costomer B2C
Në këtë lloj afarizmi elektronik kompanitë i shesin produktet e tyre konsumatorëve,
kjo d.m.th. është shitje me pakicë. Një ndër shembujt më të njohur të organizimit të
ndërmarrjes me konsumatorin është libraria virtuale Amazona.com. Në fillim kjo
1
Dr Zhelko Panian: Informatika afariste për economist fq. 296
2
Dr. Suzana Panariti: Menaxhimi i operacioneve fq. 391
3. 3
kompani merrej vetëm me shitjen e librave por gjatë viteve të fundit ka zgjeruar në
mënyrë të konsiderueshme veprimtarinë por edhe ofertën e vet, sot ajo përveq
shitjes së librave, Amazona.com ka rritur asortimentin e saj të shitjes ku ka përfshirë
veshmbathje, kompjuter, multimedia, lojra dhe stabilimente shtepiake. Oferta u
dedikohet kryesisht blerësve të fundit kështu që kompania përmes ueb-it bënë të
mundshëm, kërkimin dhe porositjën e thjeshtë, pagesa bëhet me kartela të
ndryshme kreditore me sigurinë dhe privacinë e garantuar. Më poshtë mund të
shihet se si duket ueb-faqja Amazona.com
5. 5
Afarizmi i konsumatorit me ndërmarrje – eng. Costomer to Business C2B
Princeline.com është shembulli i afarizmit të konsumatorit të fundit me
ndërmarrjen. Konsumatori i fundit e shfrytëzon vendin në ueb në mënyrë që të
caktojë dëshirat dhe kërkesat e veta për ndonjë shërbim të caktuar turistik, ku
përveç të gjitha kushteve tjera konsumatori i fundit cakton edhe Çmimin të cilin
është i gatshëm ta paguaj. Priceline.com në këtë rast është ndërmjetësues i cili gjenë
ndërmarrje që mund t’i ofrojnë shërbime konsumatorit të fundit dhe si rezultat i
gjithë kësaj ajo merr një përfitim në formë provizioni.
Afarizmi i konsumatorit me konsumatorët - eng Costomer to Costomer C2C
6. 6
Në këtë lloj tregtie konsumatorët i shesin njëri tjetrit me ndihmën e tregut online dhe
produktet i ofrojnë në formë të ankandit,ofruesit përpiqen që mallrat e tyre t’i shesin
me Çmimin më të lartë të mundshëm kurse qëllimi i blerësve është të blejë me Çmime
sa ma të volitshme. Vendi ne web i bashkon dy palët dhe bën të mundshme zhvillimin e
ankandit dhe ofron shërbime ndërmjetësuese gjatë pagesës dhe dorzimit të mallit.
Tregtia elektronike me celular (m-tregtia)
Tregtia elektronike me celular i jepë qasje Çdonjërit në Çdo kohë dhe kudo që e përdor
telefonin celular. Rrjete të tilla lidhje, lidhin përdoruesit me internetin psh.
Amazona.com ka një faqe të pranueshme nga telefoni mobil dhe me rritjen e numrit të
telefonave kërkesa për qasje do të vijë gjithmonë duke u rritur.
ADMINISTRATA ELEKTRONIKE
Administrata elektronike është formë organizative e shtetit e cila mundëson
ndërvarësinë midis shtetit, instutucioneve, ndërmarrjeve dhe shfrytëzuesve me anë të
teknologjisë informative. Shteti në afarizmin elektronik operon njësoj si ndërmarrjet në
internet.
Afarizmin shteti e realizon në një nga format:
1. Afarizmi i shtetit me ndërmarrjet - eng.Government to Business G2B
2. Afarizmi i shtetit me konsumatorin e fundit - eng. Government to Citizens G2C
3. Afarizmi i shtetit me administratat e shteteve të tjera - eng.Government to
Government G2G
4. Afarizmi brenda administratësine - eng.Government to Employee G2E
Qëllimi i administratës elektronike është të ofrojë një varg shërbimesh shfrytëzuesve të
fundit qofshin ato ndërmarrje apo qytetarë siç janë: qasje në informata, në dokumente
dhe formular, në bazën e të dhënave online, komunikimet, kontaktet, pjesmarrja në
tendere etj. Përparsia e administrates elektronike është se ofron shërbime 24 orë në
ditë, 7 ditë në javë për të gjithë të interesuarit. Administrata elektronike ju mundëson
qasje të gjitha ndërmarrjeve në të dhënat e nevojshme për afarizëm, lëshimin e lejeve
dhe dokumenteve të ndryshme po ashtu paraqitjen e tatimeve, bilanceve dhe
formularëve të tjerë që shtetit i ofrojnë mbikqyrje dhe bashkpunim mbi ndërmarrjet.
Për ndërmarrjet qëllimi i aplikimit të internetit në administraten publike është afarizmi
më i efekshëm i të punësuarve, komunikimi dhe bashkëpunimi më i mirë, shkëmbim më
i shpejtë i dokumenteve, nivel më i lartë i informimit të të punsuarëve, përcjellja dhe
kontrolli i kryrjes së detyrave ku rezultatet e arritura shprehën në mënyrë direkte ose
indirekte.
7. 7
SHBA-të janë vendi ku janë të zhvilluar të gjitha format e administratës elektronike më
poshtë po i paraqesim disa prej tyre.
a) G2C-në shteti e Arizonës vazhdimi i regjistrimit të automjeteve bëhet online,
procesi zgjat 3-4 min më Ç’rast realizohet një kursmim vjetor prej 1.2 milion dollarësh.
b) G2G-The General Services Administration-GSA shfrytëzon vendin në ueb për blerjen
dhe shitjen e palujshmërive, pajisjeve dhe automjeteve për 8300 ndërtesa dhe për më
tepër se 1 milion nënpunës të administratës publike. Kërkesa për ofertën dhe porosi
bëhen në portal, ndërsa në blerje dhe shitje mund të merrnin pjesë të gjithë
ndërmarrjet që më parë regjistrohen si shfrytëzues të portalit.
c) G2G dhe G2E-shteti i Michigenit shfrytëzon një portal unik për 20 agjensione
shtetrore më Çka realizohet konsulidimi i 100 000 uebfaqeve, interneti mundëson
bashkëpunimin e të gjithë të punësuarve kurse me aplikimin e formularëve online
realizohet një kursim prej 850 000 dollarësh në vit.3
MODELET E AFARIZMIT ELEKTRONIK
Modeli i afarizmit elektronik është mënyrë në të cilën ndërmarrjet realizojnë përfitime
me aplikimin e teknologjive të internetit duke i shfrytëzuar përparsitë e tij si kanal i
distribuimit.
Modeli i afarrizmit elektronik gjatë aplikimit përdor dy qasje:
1. fillestarët e plotë që afarizmin e vet e mbështesin vetëm në shfrytëzimin e
internetit dhe
2. ata që mënyrës tradicionale të afarizmit i shtojnë aplikimin e teknologjisë
informative.
Përderisa e para shitjet i bënë ekskuzivisht me anë të internetit e dyta përveq shitjeve
përmes kanaleve tjera që janë tradicionale e përdorin edhe internetin si shansë shtesë
por edhe i domësdoshëm për kohën në të cilën po jetojmë.
Modelet e afarizmit elektronik mund t’i dallojmë sipas mënyrës së afarizmit, qëllimit dhe
llojit (Rappa, 2003): modeli ndërmjetësues, modeli tregtar, modeli prodhues, modeli i
marketingut, modeli i bashkëpunimit etj4.
Duhet të theksojmë së këto modele nuk janë statike sepse me kohë shumica e tyre
gërshetohen në mes vete madje inkorporohen në një model të vetëm andaj nuk është e
thënë që gjithnjë të bëhet një klasifikim i tillë, po ashtu me avancimin e afarizmit
elektronik gjithnjë e më tepër po lindin modele të reja por edhe po zhduken disa prej
atyre ekzistuese prandaj duhet të kemi parasysh se afarizmi elektronik është dinamik
3
Dr. Vesna Bosil Vukshiq: Teknologjia e informacionit në afarizëm fq. 93
4
Rappa, 2003
8. 8
dhe dita ditës po bëhet ma i avancuar por edhe ma i aplikuar nga të gjithë akterët
qofshin instutucione, biznese apo diq tjetër.
Modelet ndërmjetsuese
Roli i modelit ndërmjetësues në afarizëm është se bënë të mundur ndërlidhjen e palëve
të interesuara, blerësit dhe shitësit në Ç’rast pala ndërmjetësuese për Çdo transaksion
të realizuar me sukses arkton një përfitim në shumicën e rasteve në formë provizioni.
Në rolin e blerësit dhe shitësit mund të gjinden ndërmarrjet, individët por edhe shteti,
karakteristikë e këtij modeli është caktimi dinamik i Çmimit varësisht nga kërkesa dhe
oferta por edhe aftësia negociuese e blerësve dhe shitësve, në një farë mënyre ky model
paraqet tregtinë elektronike në kuptimin e ngushtë sepse perveq blerjes dhe shitjes
përfshinë edhe të gjitha elementet e tregut siq janë: negociator, ndërmjetësues,
vlerësimi, kontaktimi etj.
Bursa e mallrave është vendi ku bëhet tregtia me të mira matriale. Në afarizmin
tradicional hyjnë pronarët, tregjet dhe bursa ku tregtohet me mall, para apo gjëra me
vlerë, kurse në afarizmin elektronik këtu bëhet fjalë për vendet virtual më në ueb ku
zhvillohet tregtia, karakteristikë e saj është se përveq blerjes dhe shitjes ofrohen edhe
shërbime siq janë negocimi, ndërmjetësimi, kontaktimi dhe vlerësimi i tregut.
Modeli ndërmjetësues vie në shprehje më së shumti tek ankandet në të cilin marrin
pjesë ndërmarrjet, individët por edhe administrata publike si në rolin e shitësit apo të
blerësit. Modeli më i popullarizuar i ankandit është modeli anglez në të cilin marrin
pjesë një shitës e shumë. Blerësit e dregojnë porosinë elektronike ose i plotësojnë
formularët elektronik kur është ankandi i formës së hapur mund të shihet në ueb Çmimi
më i lartë i ofruar për një produkt ndërsa kur është i formës së mbyllur ofertat nuk
bëhen publike. Ankandet publike mund të zgjasin disa ditë shpesh caktohet minimumi
dhe maksimumi i kohëzgjatjes.
Ankandi më i njohër elektronik është eBay5 paraqitur në vitin 1995 por prej vitit 1997
pati një rritje enorme të interesimit të shfrytëzuesve kështu që ne vitin 2000 kishte më
tepër se 19 milion shfrytëzues, 1900 të punësuar dhe transaksione të ralizuara ne vlerë
prej 5,4 milardë dollarësh dhe një ofertë prej 265 milion artikuj. Kompania mbështetet
në atë që për Çdo transaksion përfiton një provizion dhe në të ardhurat nga shërbimet e
kryera shtesë.
Modeli tregtar
5
Groups.ebay.com
9. 9
Ështe model të cilin e shfrytëzojnë tregtarët me shumicë dhe pakicë të cilët dëshirojnë
të shfrytëzojnë internetin si kanal të distrubucionit. Dallimi ndërmjet modelit tregtar
dhe të ndërmjetësimit është se modeli tregtar ka çmime fikse prandaj quhet edhe treg
elektronik në kuptimin e gjërë pasi në të nuk përfshihen të gjitha funksonet e tregtimit
por vetëm blerja dhe shitja. Nese vendi në ueb i takon vetëm një shitësi quhet shitore
elektronike ndërsa nese është fjala për ma shumë tregtar atëherë kjo është qendër
elektronike e shitjes.
Në modelin tregtar dallohen dy forma të pagesës: modeli i katalogut dhe shitja online.
Në modelin e katalogut blerësi shfrytëzojnë ueb-in në zëvendësim të katalogut klasik,
porosinë e realizon në mënyrë tradicionale ose elektronike kurse dergesat dhe pagesat
kryhen në mënyrë klasike. Në modelin e shitjes online porosia dhe pagesa bëhen në
mënyrë elektronike ndërsa kur është fjala për shërbime dixhitale edhe dorëzimi bëhet
në mënyrë elektronike.
Modeli tregtar ka përjetuar një rritje të shpejtë veqanerisht në gjysmën e dytë të viteve
90-ta por edhe shumë kompani falimentuan, deri te kjo erdhi si rezultat i paftësive të
tyre që në afat pagese t’i plotësojnë porositë e marra të blerësve e kjo si rezultat i
ndërlidhjes jo adekuate me furnizuesit, të logjistikës se dobët dhe pamundësisë së
planifikimit dhe parashikimit të kërkesave.
Modeli prodhues
Ky model është i ngjajshëm me modelin tregtar por dallimi qëndron se këtu prodhuesit
dhe blerësit janë pjesmarrës të drejtpërdrejtë, ku prodhuesi merr rolin e tregtarit dhe
në këtë mënyrë prodhuesi i qaset në mënyrë të drejtpërdrejt blerësit, ku prodhimet apo
shërbimet e veta i shet pa ndërmjetësues me çka arrihet një çmim ma i ulët si rezultat i
marzhës tregtare por edhe dorëzim i shpejtë i produkteve.
Modeli i reklamimit
Modeli i reklamimit është zgjerim i formës tradicionale të reklamimit, qëllimi i të cilit
është ofrimi i përmbajtjes dhe shërbimeve shfrytëzuesve ku në rolin e distributorit
paraqitet vendi në ueb, ku shfrytëzuesit mund të gjejnë përmbajtjet e dëshiruara por
edhe t’i shfrytëzojnë ato. Këto vende në ueb në rastet ma të shpeshta përmbajnë edhe
porosi reklamuese të kompanive tjera dhe kështu realizojnë të ardhura nga huazimi i
hapsirës.
Ky model lidhet me marketingun elektronik dhe është mënyrë e re e realizimit të
aktiviteteve të marketingut të ndërmarrjes me aplikimin e vazhdueshëm të teknologjisë
informative dhe komunikimit. Për këtë arsye shfrytëzohen forma të ndryshme të
10. 10
reklamimit elektronik siq janë përfshirja e ueb-faqeve të kompanive në katalogët,
direktoriumet e serviseve për kërkimin e ueb-it, publikimi i informatave në ueb,
promocionet online dhe lojrat shpërblyese e shpesh edhe publikimi i porosive
promovuese.
Modeli i bashkëpunimit
Eshtë një lloj i modeli të marketingut, qëllimi i të cilit është blerja e mallrave ose
shërbimeve drejtpërdrejtë. Bashkëpuntorët i reklamojnë mallrat dhe shërbimet
drejtëpërdrejtë dhe po sa të shfaqet interesi për ndonjë kërkesë nga ana e blerësit i
orientojnë në drejtim të prodhuesit, e ky i fundit i jep mbështetje financiare në
përqindje konform shitjes së realizuar.
SHITJA E TË MIRAVE DHE SHËRBIMEVE PERSONALE
Nuk dihet me saktësi se kush e dha idenë dhe kur për tregtimin e të mirave dhe
shërbimeve në internet, mirëpo kjo nuk është e rëndësishme, e rëndësishme është se
janë bërë vite të tëra që më sukses po bëhet një tregti e tillë. Në fillim ideja ishte mjaft e
thjeshtë, të shfrytëzohet kapaciteti dhe lehtësia e internetit në mënyrë që çdonjëri në
çdo kohë dhe në çdo vend të ketë qasje në shfrytëzimin e tij sipas dëshirës. Si shitësi
ashtu edhe blerësi shumë herët e kuptuan rëndësinë që ju ofron interneti në ofrimin për
shitje të ndonjë produkti, sepse kjo bënte të mundur rritjen e informacionit për një
numër të madh konsumatorësh potencial nga e gjithë bota.
Një tregtim i tillë së pari u bë me bartjen e datotekave nga një kompjuter në tjetrin të
cilët ishin larg njëri tjetrit në hapësirë dhe kohë pa vështirësi të mëdha dhe pa humbje
të iformacionit me shpenzime reale, kurse pranusi nga ana tjetër mund të ketë përfitime
të shprehura në para. Kështu ka filluar periudha e shitjes në distancë e programeve
kompjuterike, pastaj edhe e softuerëve kompjuterik në kuptimin e plotë të fjalës, i të
dhënave në çfarëdo forme të programeve kompjuterike dhe diturisë njërzore të
pasqyruar në formën e lexueshme për makinat. Hapi i parë i tregtisë në distancë ishte
shitja e të ashtuquajturave të mira jo-matriale, intelektuale, ndërsa hapi i dytë ishte
shitja e të mirave klasike që përfshijnë të mirat e forta, ndërsa hapi pauses ishte shitja e
shërbimeve.
Shitja e të mirave të buta
11. 11
Të mirat e buta mund të dixhitalizohen dhe si të tilla të barten me rrjet telekumunikativ.
Shembuj për të mira të tilla janë të gjitha informacionet e paraqitura në burim në formë
plotësisht të ndryshme siç janë: tekstet, fotografitë, zëri, video, programet
kompjuterike, lojrat kompjuterike etj6.
Përmbajtjet përgatiten ashtu siç ishin planifikuar kur filloi eksperimentimi për
mundësinë e ndërtimit të rrjetave kompjuterik më qëllim që të bartën në distancë, të
dhënat e gjeneruara në kompjuter. Për këtë qëllim janë zhvilluar protokolle dhe rregulla
në përputhje me të cilat duhet të bartën me qëllim që operacioni të ekzukutohet pa
vështirësi dhe humbje dhe me një shkallë të lartë besueshmërie.Në mesin e shumë të
mirave që u provuan gjatë kohës më cilësori u tregua FTP (eng. File Transfer Protocol) i
cili mbijetoi deri në ditët e sotme me disa modifikime të vogla.
Shitja e të mirave të forta
Kur jemi të shitja e të mirave të forta, vendosja në ueb faqe, krijimi dhe mirëmbajtja e
uebfaqes si dhe arkëtimi i mallit janë pak a shumë të ngjajshme me ato të shitjes së të
mirave të buta. Dërgimi i mallit përkatësisht distribuimi i këtyre të mirave fizike në një
shitje elektronike të organizuar mirë paraqet të vetmin kontakt të botës virtuale të
internetit dhe të botës në të cilën po jetojmë. Duke marrë parasysh se interneti është
rrjet global dhe mund të këtë qasje nga e gjithë bota fizike për ndonjë ofertë elektronike
të ndokujt mund të ketë blerës potencial nga vende të ndryshme të botës. Duke marrë
parasysh se prodhuesi i cili është edhe shitës duhët të ketë parasyshë këtë largësi të
mundshme për dërgimin e mallit të porositur, shitësi duhet të organizohet mirë në
mënyrë që mos t’i dëmtoj të gjithë hapat e ekzekutuar më parë. Është e pamundshme
që dëshirat e blerësve të cilët ndodhen në pjesë të ndryshme të botës të realizohen
njëjtë, për këtë qëllim shitësi duhet t’i ofrojnë blersëve opsione të ndryshme për
mënyrën e dergimit të mallit deri të ata, logjika e njëjtë vlenë edhe atëherë kur kemi
vetëm një blerës por ne i ofrojmë produkte të ndryshme, atëherë varësisht nga malli i
porositur blerësi zgjrdh kanalin e distribucionit të mallit.
Si mundësi të shfrytëzuara më së shumti për dërgimin e mallrave të forta paraqiten
mënyrat vijuese:
- pranimi personal i mallit nga ana e blerësit në lokalet e shitësit,
-të dërguarit me dërgesë direkte,
-të dëruarit me dërgesë postare,
-të dërgarit me dërgesë të transportit rrugor, hekurudhor, me anije ose transport ajror,
6
Dr. Zhelko Panian: Informatika afariste për ekonomist fq 298
12. 12
-të dërguarit përmes distributorve të specializuar.7
Prandaj shitësit serioz përmes internetit duhet të bëjnë të mundur mënyra të ndryshme
të distribuimit të mallit deri të blerësit.
Shitja e shërbimeve
Kanë kuptimin e njëjtë sikurse të mirat e buta sepse edhe këto janë jo-matriale, por
dallojnë në atë se kurrsesi nuk mund të dixhitalizohen, për këtë edhe shitja e tyre ka
disa specifika të veçanta.
Klasifikimi i shërbimeve mund të bëhet në dy grupe themelore:
- Shërbime me punë (ekzekutuese),
- Shërbime intelektuale.
Shërbimet me punë për dallim nga ato të dixhitalizuara duhet të përfundohen sipas
marrëveshjes dhe një rezultat i realizuar për vet pranuesin. Shërbimet intelektuale e
kanë kuptimin e bartjes së dijes së njëanshme ndërmjet njerëzve me një rezultat të
pasigurt sepse e gjithë kjo varet nga disa karakteristika, aftësi mendore dhe faktorë tjerë
psh. psikologjik apo të vullnetit të marrësit të shërbimeve. Derisa të shërbimet me punë
në qoftë së nuk dihet rezultati do të merret si mos kryrje e shërbimit çka nuk do të
ndodhë me shërbimet intelektuale.
Shërbimet me punë ekzekutohen por edhe shiten përmes internetit në katër fusha të
veprimtarisë afariste:
- në fushën e teknologjisë dhe interneti,
- në fushën e turizmit, hotelerisë dhe restoranteve,
- në fushën e transportit dhe dërgesave dhe
- në fushën e sigurimeve dhe kompensimeve.
Dihet tashmë që në internet veprojnë shumë kompani ku veprimtaria e tyre kryesore
është ofrimi i shërbimeve për shfrytëzuesit e internetit. Në turizëm, hoteleri dhe
restorante të një rëndësie të veçantë janë edhe sistemet kompjuterike për rezervime në
formën ma të thjeshtë, këto sisteme mund të shfrytëzohen në turizëm dhe veprimtaritë
që lidhen me të.
Sistemet kompjuterike për rezervime në një kompani të caktuar detyrimisht duhet të
ketë të ndërlidhura online një numër të madhë të subjekteve nga rrethina e saj siç janë:
- klientët përkatësisht konsumatorët,
- ofruesit e shërbimeve të internetit,
- pikat apo vendet turistike,
- ndërmjetësuesit në veprimtarinë turistike dhe
7
Dr. Zhelko Panian: Informatika afariste për ekonomist fq 300
13. 13
- organet shtetërore dhe administrative.
Në dhjetë vjçarin e fundit kërkesat për sisteme kompjuterike turstike kanë shënuar rritje
si nga ana e ofertës ashtu edhe të kërkesës. Duke marrë parasysh se është rritur vëllimi i
punëve të transportit veçenarisht atij ajror por edhe i transporteve tjera kjo ka shpier
në rritjen e mënyrës për mirëmbajtën e këtyre mjeteve, organizimin e udhëtimeve,
furniznmeve me karburant, ushqim e pije të gjitha këto punë ju lehen të tjerëve pra
kryrësve të shërbimeve.
Shërbimet intelektuale mund të ndahen në dy kategori:
a) Në grupin e shërbimeve këshilldhënëse
b) Në grupin e shërbimeve arsimore.
Shërbimet këshilldhënëse kryesisht ofrohen përmes shfrytëzimit të ueb-it, postës
elektronike, më njërën anë shfrytëzuesi kërkon këshilla kurse në anën tjetër konsultanti
i’a ofron ato në rastin më të shpeshtë me pagesë. Në rastet më të shpeshta
shfrytëzuesit nuk e dinë se kush është konsultanti, madje as edhe ku gjendet fizikisht,
fushat në të cilat kanë të bëjnë këto këshilla janë: shëndetsore, ushqimore, psikologjike,
financiare, e përdorimit të kompjuterëve, hobi etj.
Interneti luajti rol të rëndësishëm edhe në globlizim para së gjithash në strukturimin e
sistemit të arsimit, koncepti i të mësuarit nga distance sot jo vetëm që është temë
debati por është edhe një projekt global për jetësimin e të cilit po punohet në mënyrë
intensive.
Në njërën prej kompanive lider botëror të informatikës në Mikrosoft ështe inicuar
iniciativa për themelimin e universitetit virtual global në të cilin do të mund të
regjistrohen kush të deshiroi dhe të mësoi çfarë dëshiron me metodat që do ti
përzgjedhë vet.
Të mësuarit nga distance është një mënyrë mjaftë tërheqëse si për vendet e pasura
edhe për ato të varfëra sepse në mënyrë të ndjeshme e zvoglojnë nevojën për investime
kapitale më infrastruktur, krahas realizimit të rezultateve të njëkohshme të rezultateve
më të mira.
Progami per mesim në distancë ju ofron shfrytëzuesve të tyre numër të madh të
opsioneve matriale të lëndëve mësimore mund të shpërnajnë si publikime elektronike
ndërsa ligjeratat mund të mbahen online me mundësi interaksioni në mes nxënsve dhe
mësuesve.
ANKANDET DHE SHPALLJET ELEKTRONIKE
Përveq uebfaqeve të zakonshme tregtare për të cilat u bë fjalë ma herët koncepti i
tregtisë ekektronike ka nxjerrë në sipërfaqe edhe forma të metejshme por sot mjaftë të
14. 14
popullarizuara nëpërmjet të cilave mund të tregtohet në distancë siç janë ankandet
online dhe shpalljet elekronike.
Ankandet online janë vendi ku ballafaqohen oferta dhe kërkesa ku shitësit dhe blerësit
sipas rregullit janë njerëz d.m.th persona fizik. Në këtë lloj tregtie në vend të mallit real
ofrohen informacione por prapa të cilave qëndron malli apo shërbimi. Edhe bursa
elektronike e mallrave dhe shërbimeve është mjaft e ngjajshme me ankandet por që vije
në shprehje atëherë kur ofruesit dhe blerësit janë persona juridik.
Njerëzit të cilët dëshirojnë të ofrojnë diçka për shitje apo nga ana tjetër e atyre që
dëshirojnë të blejnë paraqiten në ankand këtë e bëjnë duke dërguar adresën e tyre të
postës elektronike ku përfshihen emri, mbiemri dhe adresa e saktë. Sipas rregullit
regjistrimi është papagesë, shitësit e lajmërojnë mallin që dëshirojnë ta shesin
paraqesin një përshkrim të shkurtër rreth tij, çmimin më të ulët dhe shpesh kur është e
mundër i bashkangjesin edhe foto apo video mallit të caktuar. Po ashtu në kuadër të
gjithë këtyre paraqiten edhe kushtet se kush do ti bartë shpenzimet e transportit, se a
mund të kthehet malli i blerë etj.
Në këtë mënyrë fillon ankandi i cili zakonosht zgjatë prej shtatë deri në dhjetë ditë por
kur kemi te bëjnë me ankandin online shitësi personalish i cakton kohëzgjatjen e tij. Ata
të cilët dëshirojnë të blejnë diçka i dërgojnë ofertat me çmimet e tyre për artikujt e
caktuar dhe i mbushin formularët përkatës HTML, po ashtu pjesëmarrësit kanë mundësi
që ne mënyrë kontinuele ta përciellin rrjedhën e ankandit dhe ofertën më të lartë deri
në ato momente, shumica e ankandeve të drejtpërdrejta i’u dërgojnë shitësve
informata ditore përmes postës elektronike për iformacionin mbi çmimin më të lartë
deri më ato momente që artikujt e tyre kanë arritur, ndërsa blerësit informohen
atëherkur çmimi ofrues i tyre është tejkaluar dhe në këtë mënyrë ata mund ta rrisin
çmimin e tyre të ofruar më parë.
Ekzistojnë edhe ankande të tjera në të cilat oferta e çmimit i jepet blerësit, në këte lloj
ankandi shitësit bëjnë konkurrencë në mes tyre duke ofruar çmim më të ulët për mallra
indentike, këto lloj ankandesh për nga numri janë shumë ma pak se ato të zakonshme.
Ideja mbi shpalljet elektronike është marrë nga gazetat ku eshtë treguar si mjet i
fuqishëm për rritjen e tirazhit, të njëjtën qasje e kanë pasur edhe pronarët e shpalljeve
të vogla në internet sepse atje ku ka vizitor shanset për të arrtur suksese afariste dhe
përfitime janë të mëdha.
Angazhimi dhe mjetet të cilat duhet të investohen me rastin e instalimit të vendit për
shpallje nuk janë të larta andaj edhe rrisku nga humbjet nuk është, andaj duke marrë
parasyshë këto shanse që ofrojnë këto lloje të faqeve janë rritur saqë sot paraqesin
njërën prej formave më të rëndësishme të tregtimit parasegjithash me individët por më
të zbehta ndërmjet ndërmarrjeve.
15. 15
Kemi 5 lloje të shpalljeve elektronike:8
- shpalljete përgjithme elektronike të cilat ofrojnë informacione lidhur me
mundësitë e ndërrimit të të gjitha llojeve të mallrave,
- shpalljet e specializura elektronike qëllimi i të cilave është përmbushja e
interesave të veçanta të konsumatorëve,
- shpalljet elektronike për oferta-kërkesa për ndihma të llojllojshme siç janë
sherbimet artizanale, mdihma për shtepi etj.
- Shpalljt e specializuara për oferta-kërkesa të vendeve të punës,
- Shpalljet elektronike lokale dhe të gazetave, të cilat kryesisht e ushtrojnë medjat
e shkruara por tani më edhe ueb-faqet.
TREGTIA ELEKTRONIKE ME KAPITAL- INVESTIMET ONLINE
Kapitali i cili nuk investohet në afarizëm, përkatësisht që nuk aktivizohet është kapital i
vdekur sepse eshtë diçka që nuk kontribon zhvillimit dhe krijimit të vlerave të reja.
Prandaj është e qartë aspirata për investime kapitale në akivitete të reja çka do të
qonte në zhvillimi e tregtimit me kapitalin.
Tradicionalisht tregtimi me kapitalin bëhet në bursa mirëpo me paraqitjen e internetit
erdhi deri të ndryshimi drastik i imazhit të bursës në raport me atë tradicionalen sepse
ndryshuan karakteristikat fizike, por edhe ato funksionale dhe ndodh diçka e njajshme
me atë të tregtimit të mallrave dhe shërbimeve, bursat e vlerave çdoherë e më tepër
virtuale e jo institucionale fizike siç janë lokalet apo ndërtesat.
Brokerët nuk takohen në një vend për ti kryer punët por veprojnë nga zyrat e tyre nga
largësia, bile ndodh që shpesh punët e tyre në këtë drejtim ti kryjnë edhe nga shtëpit e
tyre, ata nuk komunikojnë drejtpërdrejtë por përmes rrjetit kompjuterik po ashtu
rezultatet e tyre varen pak nga njohuritë tregtare tradicionale por gjithnjë e më shumë
po vijnë në shprehje shkathtësitë e punës me kopjuterë të rrjetëzuar. Trendet e
përgjithshme të globalizimit të ekonomisë së gjithëmbarshme botërore dhe krijimi i
asociacioneve të llojllojshme virtuale ekonomike dhe asociacioneve të tjera vie në
shprehje të plotë mu në sfarizmin e bursave në internet. Deri të ndërlidhja e bursave më
të mëdha botërore nuk ka ardhur si kureshtje por pasojë e mënyrave objektive për
ristrukturimin e sistemit ekonomik botëror më qëllim të shfrytëzimit sa më të mirë të
resurseve ekonomike por edhe i atyre të krijuara në ekonomi.
Ashtu si gjithë aktivitetet në botën virtuale të internetit edhe investimet online dhe
tregtimi me kapital i zhvillon ligjshmëritë e saj, gjithnjë kërkohet fitimi i njohorive të reja
dhe aplikimi i metodave të reja të punës.
8
Dr. Zhelko Panian: Informatika afariste për ekonomist fq 309
16. 16
Në dobi të investimeve të drejtpërdrejta flasin të gjitha përparsitë të mbështetjes së
afarizmit me internet, motivet që qojnë në aplikimin e këtyre investimeve janë:
1.Kursimi -Në kohën para-interneti ardhja deri të informacionet mbi harakteristikat dhe
lehtësit për punët dhe kompanit të cilat ishin të interesuara për të investuar sjellnin
vështirësi dhe ngadalsime, sot kjo mund të bëhet me të vizituar të ueb faqeve që jepin
informata të tilla.
2.Komfori-lehtësusit, të përshtaturit dhe komforin të cilat i ofron intetrneti nuk ka
konkurrencë. Është dallim i madh krahasimi i shfletimit të ueb-faqeve dhe bartja e tyre
në kompjuterët personal dhe analizimi i tyre i më vonshëm se sa shkurja në vendin fizik
në të cilin mund të marrësh raporte të tilla ku shfaqen probleme dhe vonesa në
klasifikimin, përzgjedhjen, fotokopijimin e dokumentave nga ana e zyrtarëve.
3.Grumbullimi i informacioneve nga më shumë burime. Në kushtet e zakonshme
invesitorit potencial i ofrohet rrallëherë mundësi për grumbullimin e informacioneve
nga më shumë burime, kjo për shkak të kohës, padurushmërisë dhe shpenzimeve të
paevitueshme të cilat nuk mund të nënvlersohen, me aplikimin e internetit të gjitha
këto probleme menjanohen.
4.Kursimet në shpenzimet e provizioneve. Skpenzimet nuk na paraqiten vetëm gjatë
fazës përgaditore por ato paraqiten edhe gjatë realizimit të punëve investive. Brokerët
me paraqitjen e internetit nuk kanë më pozitën të cilën e kishin më parë sepse me
paraqitjen e ivestimeve online edhe provizionet e tyre janë shumë të ulëta madje edhe
kur kryjnë ndonjë projekt të madh e gjithë kjo ka quar në uljen e shpenzimeve në këtë
drejtim.
5.Bashkëpunimi me invesitorët tjerë. Në hapsirën e internetit veprojnë grupe të shumta
të invesitorëve të cilët aplikojnë stile, strategji, qasje dhe motive të ndryshmetë
investimeve, e kjo qonë që invesitorët të ndryshën qa aplikojnë qasje të njëjta të
investimeve të bashkëpunojnë që idetë që i posedojnë ti realizojnë së bashku më qëllim
që ti ofrojnë kapacitetet e tyre të dyanshme dhe të krijojnë profit sa ma të lartë.
6.Të mësuarit dhe arritja e përvojave ‘në çmim të ulët’. Në ivestimet online është e
mundshme që me kujdes por pa frikë të theksuar të merren me këtë edhe ata që më
parë nuk janë marrë më një gjë të tillë, apo ata të cilët kanë përvojë të pamjaftueshme .
Mirëpo një numër i madh i ueb-faqeve ofron këshilla pa pagesë përkitazi për këtë pastaj
leksione dhe kurse të ndryshme po ashtu seminare lidhur me investimet, të gjitha këto
nxisin kategoritë e lartëpërmendura të merren me këtë lloj afarizmi pa frikë nga
dështimet reale financiare ose humbjet.
17. 17
KRYERJA E TRANSAKSIONEVE FINANCIARE-PAGESAT DHE INKASIMET
ELEKTRONIKE
Numri i madh i aplikimeve të internetit në kushtet e tregtisë së zhvilluar elektronike ka
të bëjë edhe me transaksionet financiare siç janë pagesa e borxheve personale si dhe
detyrimeve financiare ndaj kreditorëve, si dhe inkasimin e kërkesave financiare ndaj
debitorëve. Kemi të bëjmë me operacione dhe transaksione tepër serioze dhe delikate
të internetit, në të cilat gabimet e mundshme mund të përmisohen më vështirësi, dhe
së në praktikë i’u përkushtohet një kujdes i plotë dhe në mënyrë intensive punohet në
avancimin e tyre para se gjithash në aspekti e sigurisë.
BOTIMET DHE PUBLIKIMET ELEKTRONIKE
Vetëm hapja e ueb-faqes në një mënyrë paraqet një veprim botues.Me këtë akt
përmbajtja e informacioneve të ueb-faqes është e hapër për qasje për çdo të interesuar
në çdo kohë dhe më çfarëdo qëllimi, çka është e barabartë me bartjen publike të ndonjë
lajmi në gazeta, radio ose television. Mirëpo kur flitet për pubikime elektronike si një
grup i altiviteteve të zbatuara në mënyrë sistemore ose si një vëprimtari më objektiva
saktësisht të përcaktuara, në këtë rast gjërat janë paksa më të nderlikuara.
Shembulli në të cilin di të ilustrojmë veprimet e ndryshme të cilat ndërmarren me rastin
e publikimeve elektronike, le të jetë botimi i një libri elektronik, për ilustrim po ashtu
mund të shërbehemi mjaftë mirë edhe me gazetat elektronike, broshurat, doracakët,
katalogjet, revistat dhe publikimet tjera, parimi i punës për të gjitha është i ngjajshëm
por jo indentik.
Librat në formatin elektronik, i cili mundëson marrjen por edhe shkarkimin e tyre të
drejtpërdrejtë nga ueb-faqja në distancë ose së paku të lexuarit në kompjuterin
personal përmes kompakt diskut, është më lehtë dhe lirë për tu furnizuar çka do ti
interesonte edhe lexuesit potencial. Meqenëse kostoja e prodhimit të librave elektronk
është më i vogël se me rastin e publikimit tradicional kjo është një mundësi e mirë për
profit më të lartë.
Krahas kësaj lexuesit i jept mundesia: Përzgjedhja e përmbajtjes së librit. Njerëzit e
sukseshëm janë të tillë për shkak se dinë diçka të veçantë sepse dituria e specializuar
dhe ekspertiza janë format më të kërkuar të informacionit. Informacioni i specializuar
mund të jetë çdo gjë prej udhëzimeve si si duhet bërë diçka konkrete, deri të udhëzimi
për realizimin e ndonjë objektivi.
Përderisa dija e çdo individi është unike, dituritë dhe përvojat e tij mund të jenë edhe ne
dobi të të tjerëve. Njeriu gjatë jetës së tij kryen me mijra punë të rëndësishme apo jo
por mund te ju interesojë të tjerëve të cilët përvoja të tilla ende nuk kan siq janë:
18. 18
fëmijët, studentët, specialistët etj. Dituri e specializuar për ta do të ketë rëndësi sepse
ata, atë mund ta shendërrojnë edhe në para.
Përgaditja e dorëshkrimit. Autorët por edhe botuesit e ardhshëm të pavarur elektronik
të librave dhe publikimeve duhet inkurajuar dhe atë në mënyra të ndryshme, në rend të
parë autorit i cili është i bindur që disponon me ndonjë njohori specifike çka do të ishte
interesante për të tjerët nuk duhet ngurruar në lidhje me përpilimin e ndonjë
dorshkrimi. Së pari duhet krahasuar idetë personale me ato të ngjajshmë të publikuar
më parë se a janë origjinale ato sa do të jenë interesante për të tjerët. Dorëshkrimi
elektronik mund të përgaditet në mënyrë dinamike dhe interaktive, çka do të thotë se
do të mund të intervenohet sipas nevojes që të shtohet ose të hiqet diq nga teksti.
Përzgjedhja e formatit përkatës. Informacionet mund të na lajmrohen, paraqiten dhe të
barten përmes formave shume të ndryshme. Para botimit të librit elektronik është e
nevojshme që të përzgjedhet varianti i formatit digjital në të cilin ai do të jetë i
prezentuar. Kur kemi të bëjmë me lbrat të cilat do të jenë të ofruar përmes ueb-faqeve
deri para do kohësh më i zbatueshmi ishte formati HTML, por të cilit në kohët e fundit
primatin po i a merr formati .pdf i cili është akronim nga gjuha angleze Portable
Document Format. PDF mundëson dërgimin e dokumenteve të formatizuara si dhe
pasqyrimin e tyre në ekran ose shtypjen përmes printimit saktësisht në atë mënyrë që
dëshiron edhe botuesi.
ÇËSHTJET JURIDKE DHE ETIKE TË AFARIZMIT ELEKTRONIK
Problemet dhe çështjet e hapura lidhura me etikën, privacinë, të drejtat intelektuale
dhe pronësore kanë ekzistuar gjithmonë dhe janë bërë përpjekje të rregullohen me ligje
dhe dispozita.
Çështjet juridike dhe etike
Një nga çështjet e pazgjidhura është dallimi midis shkeljes së etikës dhe të ligjit,
përderisa etika është degë e filozofisë që përcakton sjelljen midis veprimit të mirë dhe
të keq. Por ajo që është e keqe nga aspekti etik nuk do të thotë që domësdo të jetë
edhe kundërligjore. Afarizmi elektronik ka bërë të mundur një varg të aktiviteteve për
të cilat është vështirë të përcaktohet kufiri midis të mirës dhe të keqës.
Ndërmarrjet që merren me shpalljet në ueb i grumbullojnë të dhënat për shfrytëzuesit e
vet dhe ua shesin kompanive të tjera qa i shfrytëzojnë për qëllime marketingu. Ndodh
që shfrytëzuesit fusin të dhëna jo të sakta dhe si rezultat ndodh të marrin porosi
reklamuese që fare nuk ju përgjigjet interesave të tyre ku si pas ligjit nuk janë fajtorë as
blerësit që fusin të dhëna të gabuara e as shitësit që ofrojnë të dhënë konformë
19. 19
kërkesës. Konsiderohet që 25-50% e porosive që i marrin shfrytezuesit me anë të postës
elektronike janë të padeshirueshme.
Kompanitë ju mundësojnë të punësuarve të vet ta shfrytëzojnë internetin për qështje
afariste por u ndalojnë ta përdorin këtë për çështje private, më qëllim të respektimit të
rregullave përendimore kompanitë mbikëqyrin përmbajtjen e postës elektronike si dhe
përmbajtjen që kërkojnë të punësuarit në ueb, edhe në këtë rastë mund të parshtrohet
çështja e etikës së mbikëqyrjes. Është çështje ligjore se a mundet kompania të largojë
të punësuarin nese vertetohet se nuk i ka respektuar rregullat përderisa i punësuar me
aktin e vet nuk e ka dëmtuar kompaninë.
Në SHBA më 1998 është nxjerrë ligji për mbrojtjen e fëmijëve sipas të cilit të gjithë ata
që shpallin në ueb përmbajtje që mund të jenë të dëmshme për të miturit, kanë për
detyrë të verifokojnë moshën e atyre që kanë qasje në to.
Privatsia
E drejta për privaci është e rregulluar me ligj në të gjitha vendet demokratike. Edhe në
këtë rast ekzistojnë kufizime të caktuara sipas të cilave prvacia e një personi nuk bënë ti
dëmtojë personat e tjerë, përkatësisht shtetin sepse në rast të dyshimit për veprim
kundërligjor e drejta e shtetit përkatësisht e shoqërisë që të njohë të vërtetën është më
e rëndësishme se e drejta e individit në privacy.9
Interneti ofron një varg mundësish për cenimin e privacisë siq janë: leximi i postës së
huaj elektronike, shfrytëzimin e të dhënave mbi blerësit në ueb etj. Mënyra më e
thjeshtë për grumbullim të palejueshëm të informatave për individin paraqesin
‘ëmbëlsira’ (ang. Cookies). Ëmbëlsira është një program i shkurtër që lehtëson dhe
shpejton komunikimin midis vendeve në ueb dhe programit të shfrytëzimit për kërkim,
bënë të mundëshme personalizimin e vendeve në ueb.10
Me anë të ‘ëmbëlsirave’ krijohen profile shumë më të sakta të shfrytëzuesve se san
ë rastin kur të dhënat i fusin vetë shfrytëzuesit kështu që për këtë arsye shtohet
edhe rreziku nga keqëpordorimi i të dhënave të grumbulluar në këtë mënyrë,
shfrytëzuesi mund ta eliminojë këtë gjendje duke e instaluar ne kompjuterin e vet
për qëllime preventive programin ‘anti-cookies’.
9
Dr. Vesna Bosil Vukshiq: Teknologjia e informacionit në afarizëm fq 95
10
Dr. Vesna Bosil Vukshiq: Teknologjia e informacionit në afarizëm fq 95
20. 20
Strategjia digjitale e e-Marketingut
Strategjia e Internetit dhe zhvillimi është kombinim multi-disiplinor, që merret më
përpjekjet e strategjisë se web-it, markave, web dizajneve, web zhvillimit,
karakteristikat / funksionaliteti, që paguajnë për zhvillimin e fushatave dhe menaxhimin,
marketingu i mediave sociale, mirëmbajtja e internetit, mirëmbajtja e web-faqeve,
dizajn nëpër faqe & zhvillim, analiza e web-it, raportimi, matja, integrim te videove,
integrime te kompanive, përzgjedhje e serverit & konfigurimi, dhe projektit të
përgjithshëm të web-menaxhimit për të siguruar suksesin e fushatës, etj…
Pa një strategji të marketingut biznesi ynë nuk mund të jetë i sukseshëm. Poashtu kur
flasim për internetin dhe promovimin e tij, ndihet një nevojë që të këtë një strategji të
suksesshme të marketingut. Për këtë është e nevojshme që të merret ndihma e
konsultentëve strategjik të internet-marketingut. Këta keshilltarë kanë përvojë në
21. 21
implementimin e teknologjisë së fundit për t’i shtyrë bizneset në planin e veprimit. Kjo
gjë ndihmon në rritjën e avantazhit ndaj konkurrentëve tjerë në treg. Një keshilltar i
mirë di se si ta zhvillojë dhe ta zbatoj një plan.
Pas kesaj ata do t’i analizojnë dhe studiojnë këto të dhëna. Kështu ata do të zhvillojnë
një stretegji dhe ta rekomandojnë atë për biznesin. Pas miratimit përfundimtar ata do ta
zbatojne këtë projekt duke implementuar dizajnin, programin dhe kodet tjera.
Konsultentët pastaj do ta ekzekutojnë planin për të parë nese ka ndonjë mangesi në të
ose jo.Pasi çdo gjë të jetë e vendosur në vend atëhere ata do ta zhvillojnë fushatë.
22. 22
Internet marketingu mund të tërheqë më shumë njerëz në faqen e internetit, rritjën e
konsumatorëve për biznesin, gjithashtu ndikon në ngritjen e kompanisë. Për përpilimin
e strategjisë digjitale të marketingut më poshtë janë të domosdoshëm që bizneset e
sukseshme marrin parasysh:
1. Starto më një web-promovim, më një web-dizajn efektiv dhe një strategji të
përshatshme të zhvillimit.
2. Rdhitu në gjigantët e kërkimit.
3. Mëso të përdoresh email-marketingun efektshëm.
4. Domino në marketingun tuaj më hapje të filialeve më rishitje dhe programe tjera.
5. Kërko një analizë nga ndonjë keshilltar i marketingut.
6. Ndërto një listë të përgjithshme të zgjedhjes suaj.
7. Publikoni artikuj ose mërrni shenime dhe informata të ndryshme.
8. Shkruaj dhe publiko njoftime për shtyp në internet.
9. Publiko konkurse dhe jep mundesi nëpërmjet websajtit tuaj
10. Krijo miqësi dhe bashkëvepro më vizitorët tuaj.
Duke ndjekur këto kshilla ju do të jeni në rrugë konkrete drejt krijimit të një startegjie të
mirëfilltë që mund të ndikoj pozitivisht në rritjën e bizneit tuaj.
Një strategji digjitale e marketingut e integruar
Integrimi i strategjisë digjitale dhe strategjive të marketingut paraqet një sfidë të
rëndësishme për shumë organizata, pjesërisht sepse ata mund të kenë konsideruar
tradicionalisht internetin si një izolim për shkak të implikimeve të thella të
internetit për ndryshim në një nivel të industrisë brenda organizatave.
23. 23
Meqense strategjita e marketingut edhe ajo digjitale nderlidhet me të gjitha funksionet
e tjera të është e nevojshme një plan i e-marketingut ?!!
Një specialist i e-marketingut mund të krijojë një plan-marketingu për të ndihmuar,
informuar dhe ndikuar jo vetëm tek menaxherët e lartë, drejtorët ose funksionet tjera të
jo- biznesit por edhe për të arritur edhe objetiva të tjera që kanë të bëjnë me tregun.
McDonald (2003) përshkruan arsyet e mëposhtme pse një plan marketingu është i
dobishëm:
-Për marketer,
-Për eprorët,
-Të ndihmojë në identifikimin e burimeve të avantazhin konkurrues,
-Për të detyruar një qasje të organizuar,
-Për të zhvilluar specifikat,
-Për të siguruar marrëdhënie të qëndrueshme,
-Për të informuar,
-Për të marrë burime,
-Për të marrë mbështetjen,
-Për të fituar angazhimin,
-Për të vendosur objektivat dhe strategjitë.
24. 24
Një qasje e përgjithshme strategjike
Një proces i modelit strategjik ofron një kornizë që i jep një rend logjik ose 'udhërrëfyes'
për të ndjekur, për të siguruar përfshirjen e të gjitha aktivitetet kyçe të zhvillimit të
strategjisë dhe implementimit. Në një kontekst të marketingut, këto zhvillime dhe
implementime të aktiviteteve të strategjisë janë të koordinuara përmes një plani
të marketingut, dhe procesi i krijimit të kësaj është i njohur si 'planifikimi
i marketingut ".
McDonalds (2003) definon planifikimin e marketingut thjesht si:
Aplikim i planifikuar i burimeve të marketingut për të arritur objektivat e marketingut.
Planifikimi i marketingut është thjeshtë një rend logjik dhe një seri aktivitetesh që çojnë
në përcaktimin e objektivave të marketingut dhe hartimin e planeve për arritjen e tyre.
e-Marketingu afat-shkurtër taktik dhe operativ planifikon veprimet specifike për kohën
e tanishme, si specifikimet e aktiviteteve të e-marketingut të mbështetur
në objektivat aktuale të marketingut.
Planet afat-shkurtëra përfshijnë:
Dizajnimi i web-faqes dhe ndërtimi i planit. Një plan për të rinisur një web-faqe
ekzistuese ose për të krijuar një web-faqe të re për kompaninë, përfshin specifikimin
e internetit dhe komunikimin e marketingut offline për të mbështetur një nisje ose
rinisje të web-faqës.
Këto janë planet për mjetet digjitale specifike të marketingut përfshijnë:
- kërkimin e plan marketingut,
- e-mail komunikimet ,
- e-CRM planin,
- reklamat dhe sponsorizimet interaktive,
- fushatë marketing levizës,
25. 25
- web-plan analizë.
Smith identifikon tre mënyra kryesore të zhvillimit të strategjisë:
1. Planifikimin logjik racional. Përdor mjete analitike dhe korniza për të formuluar dhe
zbatuar strategjinë.
2. Në rritje pragmatike. Strategjia e zhvillon një përgjigje të rregullimeve të vogla në
mjedis të jashtëm.
3. Vizionar subjektiv. Strategjia është rezultat i një lideri,
zakonisht dominues apo karizmatik.
Shqyrtimi i situatës
Rishikimi i situatës apo analizimi është i njohur mirë si një auditim marketingu të
efektivitetit aktual të aktiviteteve të marketingut brenda një kompanie, së bashku më
faktorët e mjedisit jashtë kompanisë që duhet të rregullojnë mënyrën se si strategjia
është zhvilluar. Këto parime mund të aplikohen lehtë për të shqyrtuar efikasitetin online
të marketingut dhe analizën e aftësive të brendshme strategjike.
26. 26
Auditimi i brendshëm apo analiza
Auditimi i brendshëm do të rishikojë kontributin ekzistuese që kanali i internet-
marketingut është duke dhënë në lidhje me kanale të tjera dhe në lidhje me burimet e
përdorura.
Vlerësimi i kontributit aktual të internetit në organizatë
Vlerësimi i kontributit dhe efektiviteti i internet-marketingut përfshin kompanitë
në shqyrtimin sa mirë prania online ka përmbushur qëllimet e saj. Pra, ky aktivitet
përputhet më atë të përcaktimit të qëllimit strategjik. Vlerësimi i efektivitetit gjithashtu
kërkon një matje të përformancës ose web sistemit analitik për të mbledhur dhe të
raportojë për efektivitetin e të dhënave.
Në këtë pikë, theksohet se këto nivele të ndryshme të masave mund të përdoren të
dobishme për të vlerësuar efektivitetin:
1.Efektiviteti i biznesit
Kjo do të përfshijë kontributin e faqes drejtpërdrejt ose tërthorazi për shitje dhe sa
ajo po mbështet objektivat e biznesit. Kostot relative të prodhimit, përditësimi dhe
promovimi gjithashtu do të rishikohet si pjesë e një analize kosto-përfitim.
2. Efektiviteti i marketing-ut
Këto masa mund të përfshijnë:
- kërkimet e kualifikuara
- shitjes;
- klient mbajtjes dhe besnikëri;
- tregu online (ose pjesa-audienca);
- zgjerimin e markës;
- shërbimi ndaj klientit.
3. Efektiviteti në internet
Këto janë masat e veçanta që janë përdorur për të vlerësuar mënyrën në të cilën web
faqja është përdorur, dhe karakteristikat e audiencës.
27. 27
Analiza e Burimeve
Auditimi i brendshëm do të përfshijë gjithashtu një analizë të burimeve. Kjo përfshin
vlerësimin e aftësive të organizatës për të ofruar shërbimet e saj online. Aspektet që
mund të shqyrtohen përfshijnë:
-Burimet financiare,
-Burimet e teknologjis se infrastrukturës,
-Burimet njerëzore,
-Struktura,
-Përparësitë dhe dobësitë * SWOT analiza
Auditimet e jashtme ose analizë
Auditimet e jashtme e konsiderojnë biznesin dhe mjedisin ekonomik në të cilën
kompania vepron.
Tre faktorët më të rëndësishëm, janë:
1. Kufizimet ligjore. Cilat janë kufizimet ligjore për promovimin online dhe tregti?
2. Kufizime etike - Cilat janë ndërlikimet etike në fusha të tilla si private e cila
ende nuk janë ligj për të?
3. Kufizimet teknologjike
Auditimi i jashtëm duhet të marrë në konsideratë gjendjen e tregut në drejtim të
konsumatorëve dhe konkurrentët.
Analiza e kërkesës
Analiza e kërkeses tregon shkallën e mundësive për të bërë shitjet në internet dhe nga
ana tjetër duhet të qeverisin me objektiva të përcaktuara dhe të burimeve të alokuara
për kanale online.
Hulumtimi i konsumatorëve kualitativ
Është e rëndësishme që analiza konsumatore nuk është e kufizuar në analizën sasiore të
kërkesës.
Varianini dhe Vaturi (2000) nxjerrin se pah hulumtimi kualitativ ofron njohuri që mund
të përdoren për të informuar strategji. Ata sugjerojnë përdorimin e profilizimit grafik, i
cili është një përpjekje për të kapur karakteristikat kryesore të konsumatorëve të
28. 28
synuar - jo vetëm demografike, por edhe nevojat e tyre dhe qëndrimet dhe se si ata janë
të kënaqur me trnsaksionet në internet.
Analiza konkurruese
Analiza konkurruese për të blerë dhe mbajtur klientët është veçanërisht e rëndësishme
në e-treg për shkak të natyrës dinamike të internetit. Kjo mundëson shërbime të reja
duke nisur nga çmimet dhe promovime të ndryshme, shumë më shpejt se përmes
komunikimit të shtypur.
Mundësitë, vlerësimet dhe kërcënimet
Kompanitë duhet të kryejnë një analizë të strukturuar të mundësive të jashtme dhe
kërcënimeve që paraqiten nga ambienti i internetit. Ata duhet gjithashtu të marrin në
konsideratë pikat e forta dhe dobësitë e tyre në mjedisin e marketingut në internet.
Duke përmbledhur rezultatet përmes analizës SWOT, e cil qartë se do të nxjerrë në pah
mundësitë dhe kërcënimet.
Vendosja e qellimit strategjik
Vendosja e qëllimit në internet do të bazohet në synimin e udhëheqësve, të ardhmen e
internetit në industrinë e tyre. Skenari i bazuar ne analizë është një qasje e dobishme
për të diskutuar vizionet alternative të së ardhmes paraprake për vendosjen objektive.
Lynch (2000) shpjegon se skenari i bazuar në analizë është i shqetësuar me modelet e
mundshme të së ardhmes së një mjedisi të organizatës. Ai thotë:
Qëllimi nuk është të parashikohet, por për të shqyrtuar një sërë të
mundësive, skenarë të situatave të ndryshme, duhet filluar me pika te ndryshme.
Një mënyrë alternative të të menduarit përmes përfitimeve, është që të shqyrtojë 5 Ss e
Smith dhe Chaffey (2005), të cilët sugjerojnë se ekzistojnë pesë përfitimet e
përgjithshme të e-marketing:
-Shes - rriten shitjet (përmes shpërndarjes së gjerë të klientëve ju nuk mund të shërbeni
në linjë, ose ndoshta përmes një gamë më të gjerë të produktit sesa në dyqan, ose
çmimet më të mira).
-Shërbimi - shtojnë vlerën (japin klientëve përfitimet shtesë online, ose t'i informojë ata
për zhvillimin e produktit nëpërmjet dialogut online).
-Fol - të merr më pranë konsumatorët duke i kërkuar atyre pyetje, kryerjen e
29. 29
intervistave online, duke krijuar një dialog, për të mësuar për ta.
-Ruaj (sjell përfitime)
-Cëcërin - Përforcohen vlerat e markës në një mjedis tërësisht të ri.
Kontributi i të ardhurave në/nga internet
Një objektiv kyç për e-marketingun është kontributi i të ardhurave në/nga internet. Kjo
është një masë në të cilën prania në internet e një kompanie të drejtpërdrejtë ndikon në
të ardhurat e shitjes së organizatës dhe mund të përdoret për të ndikuar në alokimin e
burimeve të kanaleve online.
Kontributi i të ardhurave për sektorë të ndryshëm në SHBA (parashikimet për vitin 2010
janë në kllapa):
-Shërbimet e 15% (32%)
-Prodhuesit 15% (32%)
-Shërbimet financiare 15% (28%)
-Shitje me pakicë 14% (21%)
-Total 15% (29%).
30. 30
Rritja e konsiderueshme e këtyre shifrave mesatare gjatë katër viteve të ardhshme
tregon rëndësin e vendosjes së objektivave për kontributin e të ardhurave online.
Vendosja e objektivave SMART
SMART përdoret për të vlerësuar përshtatshmërinë e objektivave të përcaktuara për të
përzënë strategji të ndryshme ose përmirësimin e gamës se plotë të proceseve të
biznesit.
S - Specifike
M - Matshme
A - Vepruese
R - Relevante
T – me kohë
Formulimi i strategjisë
Formulimi i strategjisë përfshin identifikimin e strategjive alternative, një rishikim të
meritave të tyre dhe pastaj zgjedhjen e strategjive alternative më të mira. Shumë
kompani janë duke e zhvilluar një strategji për herë të parë, një varg faktorësh
strategjike duhet të mirren në konsideratë në mënyrë që të bëjë më të miren e
përdorimit të saj.
Michael Porter (2001) sulmon ata të cilët kanë sugjeruar që interneti zhvlerëson qasjet
e njohura ndaj strategjisë. Ai thotë: Shumë prej tyre kanë supozuar se internet ndryshon
gjithçka, duke i bërë të gjitha rregullat e vjetra rreth kompanive dhe konkurrencës të
vjetëruara. Kjo mund të jetë një reagim i natyrshëm, por ajo është njëkohesisht edhe e
rrezikshme, rezultuar në vendimet që kanë dëmtuar atraktivitetin e industrive të tyre
dhe minuar avantazhet e tyre konkurruese.
31. 31
Strategjitë e zhvillimit të produktit dhe tregut
Rrënjësisht, zhvillimi i tregut dhe produktit mund të ndihmojë në identifikimin e
strategjive për të rritur volumin e shitjes nëpërmjet asaj se çfarë është shitur dhe kush e
ka shitur. Objektivat specifike duhet të jenë të vendosura për shitje, të krijuara
nëpërmjet këtyre strategjive, kështu që ky vendim lidhet ngushtë me atë të përcaktimit
objektiv. Le të shqyrtojme këto strategji në detaje:
1. Penetrimi i tregut
Kjo strategji përfshin përdorimin e kanaleve dixhitale për të shitur më shumë produkte
ekzistuese në tregjet ekzistuese. Interneti ka potencial të madh për rritjen e shitjes apo
ruajtjen e shitjes me anë të strategjisë se penetrimit të tregut.
2. Zhvillimi i tregut
Këtu kanalet online janë përdorur për të shitur në tregje të reja, duke përfituar nga
kosto e ulët e reklamave ndërkombëtare pa domosdoshmërinë për një infrastrukturë
mbështetëse të shitjes në vendin e konsumatorit. Produktet ekzistuese mund të shiten
në segmentet e tregut të ri apo llojet e ndryshme të konsumatorëve.
3. Zhvillimi i produktit
Web-i mund të përdoret për të shtuar vlerën për shumë kompani. Për shembull, një
prodhues i makinave potencialisht mund të garantojë performancën e makinave dhe
shërbimin, duke dhenë informacion nëpërmjet një web faqe. Por ato produktet apo
shërbimet e reja që me të vërtetë mund të dorëzohen nga interneti.
4. Diversifikimi
Me këtët strategji apo senario produktet e reja qe janë zhvilluar janë shitur në tregje të
32. 32
reja.
Vetëm interneti nuk mund të lehtësonë strategjitë e biznesit më rrezik të lartë, por
kjo mund të lehtësojë ato me kosto më të ulët se sa kanë qenë më
parë. Opsionet përfshijnë:
- Diversifikimi në biznese të lidhura,
- Diversifikimi në bizneset e palidhura,
- Integrimi në rrjedhën e sipërme - me furnizuesit,
- Integrimi në rrjedhën e poshtme - me ndërmjetës.
Modeli i të ardhurave dhe strategjitë e biznesit
Një aspekt i mëtejëm i formulimit të strategjisë të internetit është i lidhur ngushtë me
zhvillimin e produktit, shqyrtimin e mundësive të biznesit të ri dhe modelet e të
ardhurave.
Dell është një tjetër shembull i një kompanie të teknologjisë që rregullisht shqyrton dhe
ndryshon modelin e saj të biznesit. "Risi në modelin e biznesit të Dell-it.
Strategjitë e objektivave të marketingut
Strategjiia e objektivave të marketingut përfshin katër faza:
1. Madhësinë e tregut aktul apo vlerën, projeksionet e ardhshme të madhësisë dhe të
organizatës, pjesa e tanishme dhe e ardhshme e segmentit të tregut;
2. Aksione të tregut konkurrent brenda segmentit;
3. Nevojat e çdo segmenti, në nevojat e veçanta të paplotësuara;
4. Organizimi dhe oferta konkurrente dhe propozim për çdo segment në të gjitha
aspektet e procesit të blerjës.
Numri i opsioneve të përdorura, dhe sofistikimi i qasjes do të varet nga burimet në
dispozicion, aftësitë e teknologjisë dhe mundësitë e ofruara nga lista:
1. Identifikimi i grupeve të stilit të jetës së konsumatorëve,
2. Identifikimi i karakteristikave të profilit të konsumatorëve,
3. Identifikimi i sjelljes në përgjigje dhe blerje,
4. Identifikimi i sjelljes multi-kanal (preferencë kanal),
5. Ton dhe preferencë stili.
33. 33
Strategjitë e shpërndarjes shumë-kanaleshe
Prioritizimi shumë kanalesh vlerëson rëndësinë strategjike të internetit të kanaleve tjera
të komunikimeve. Në marrjen e këtyre prioriteteve është e dobishme të bëhet dallimi
midis kanaleve të komunikimit të konsumatorëve dhe kanaleve të shpërndarjes.
Buxheti dhe përzirja e komunikimeve online
Vendimi mbi shumën e shpenzimeve të komunikimit në internet dhe përzierje në mes të
teknikave të ndryshme të komunikimit, të tilla si kërkimet në marketing, e-mail
marketing dhe reklamat në internet është i lidhur ngushtë me atë të mëparshëm.
Varianini dhe Vaturi (2000) sugjerojnë se dështimet në shumë kompani kanë rezultuar
nga kontrolli i dobët i shpenzimeve të medias. Ata sugjerojnë se shumë kompani
shpenzojnë shumë në shënjestër të dobët të komunikimit.
Strategjia e Internetit nuk është e kufizuar në formulimin e strategjisë së
marketingut. Ajo gjithashtu përfshin trajtimin e sistemeve për të vepruar bizneset. Për
biznesin, një konsulent i mirë do të bëjë vlerësimin e rrezikut dhe të sigurojë një plan
rezervë për kompjuterët që nuk janë duke punuar. E gjithë kjo do të ndihmojë për të
siguruar kompanisë tuaj vizion afat-gjatë.
Rëndësia e internetit të strategjisë moderne të biznesit u theksua nga Michael Porter, i
cili shkëlqyeshëm tha:
Çështja kryesore nuk është nëse do të vendosemi në teknologjinë e internetit -
kompanitë nuk kanë zgjedhje, nëse ato duan të qëndrojnë konkurruese - por të dinë si
të pozicionohen në të. Porter (2001)
Marketing miksi online
34. 34
Marketingu miksi ose këto 4p fillimisht u propozuan nga Jerome McCarthy (1960) dhe
ende në ditet e sotme përdoren si pjesë e pazevendesushme për të krijuar një strategji
të suksesshme. Kur është propozuar kjo formë ,më vonë disa të tjerë kanë shtuar
numrin e këtyre elementeve deri në 7p të cilat kanë qenë të propozuara nga ( Booms
dhe Bitneri,1981).
Marketingu miksi është aplikuar shpesh në diskutimin e strategjisë së marketingut, ku
me kombinim të këtyre katër elementeve është arritë që ofertat e një ndërmarrje të
jenë të dallueshme nga ofertat tjera dhe rrjedhimisht kanë pasë sukses në tregjet e
synuara.
P.sh. nëse qëllimi është për të rritur shitjet e një produkti,opsionet përfshijnë uljen e
çmimeve duk ndryshuar sasinë apo llojin e promovimit apo ndonjë kombinim të këtyre
elementeve.
E-marketingu ofron shum mundësi të reja për shitësit që të ndryshojnë marketingun
miks. Së pari ajo paraqet një lloj kornize për krahasimin e shërbimeve ekzistuese të një
organizate me konkurentet nga sektori. Përpos rolit të saj si mjet për të krahasuar ajo
mund të përdoret gjithashtu si një mekanizëm për gjenerimin e alternativave për qasjet
strategjike.
Duke pasur parasysh implikimet e mundshme të internetit në kombinimin e 4P-ve kjo
temë eshtë përkushtuar për të shqyrtuar ndikimin e tij në strategjitë e kompanive për
të menaxhuar situatat e ndryshme.
Produkti
Termi produkt në marketingun mix i referohet karakteristikave të një produkti,
shërbimi ose marke.
Vendimet e produktit janë të ndikuara nga hulumtimin i tregut, ku nevojat e
konsumatorëve janë vlerësuar si reagime të nevojshme për të modifikuar produktet
ekzistuese ose për të zhvilluar produktet e reja.
Ka alternativa të ndryshme dhe të shumta të produktit që mund të zhvillohen me anë të
një strategjie të krijuar në kontekstin online ose përmes ndihmës se internetit.
Interneti dhe regaimet që vijnë përmes tij për produktin mund të jenë të dobishme dhe
ndikojnë në produktin bazë dhe në zgjerimin e produkteve në tregje tjera.
Kuptimi i produkit kryesisht i referohet objektit ose gjësendit të cilin e blen konsumatori
për të përmbushur nevojat e tij, produkt mund të jetë edhe shërbimi, kurse produkti i
zgjeruar ose i rritur i referohet shërbimeve shtesë dhe përfitimet që janë ndërtuar
rreth thelbit të produktit.
35. 35
Implikimet kryesore të internetit për aspektin e miksit të produktit të cilat ne
do të shqyrtojmë në këtë seksion janë:
1. opsione të ndryshme për produktin bazë
2. alternativa të ndryshme për produktin e zgjeruar
3. zbatimi i kërkimeve në internet
4. shpejtësia e zhvillimit të produktit të ri;
5. shpejtësia e difuzionit të produktit të ri.
Ekziston edhe një nënseksion që shikon për pasojat e migrimit online të markës.
1.Opcionet e ndryshme për produktin bazë
Për disa kompani, mund të ketë opsione për produkte të reja digjitale të cilat zakonisht
do të jenë produkte ku informacioni mund të dorëzohet përmes web-it. Ghoshi
(1998) flet për zhvillimin e produkteve të reja ose duke i shtuar produktit "vlerën e
digjitale`` për konsumatorët. Pyetjet që ai parashtroj ende përdorën edhe në ditët e
sotme:
1. A mund ti ofroj informacion shtesë ose shërbime të
transaksioneve të bazës ekzistuese klientit tim?
Për shembull, për një libërshitës, duke siguruar shqyrtimet e librave të
konsumatorëve, shikime paraprake e librave apo shitjen e librave online. Për një
kompani të udhëtimit, duke siguruar turne video të vendpushimeve dhe strehim.
2. A mund të adresohen nevojat e segmenteve të konsumatorëve të rinjë
nga ripaketimit e të dhënave të mia aktuale të pasurisë ose duke krijuar propozimet
e reja të biznesit duke përdorur internetin?
Për një libërshitës online, duke krijuar një shërbim elektronik libër, apo një shërbim me
qira DVD siç ka qenë ai shërbimi i ofruar nga Amazon.
3. A mund të përdor aftësinë time për të tërhequr klientët për të gjeneruar burime të
reja të të ardhurave të tilla si reklamat apo shitja e produkteve plotësuese?
Lastminute.com e cila shet udhëtime të lidhura me shërbimet që ka një të ardhur të
konsiderueshme nga reklamat, por gjithashtu mund të shesin shërbimet që nuk janë të
lidhura drejtpërdrejt me udhëtimin.
4. A do të demtohet biznesi im aktual në mënyrë të konsiderueshme nga kompani të
tjera që ofrojnë disa prej shërbimeve të cilat unë aktualisht përdori?
Konsiderohen pasojat nëse kompanitë e tjera të përdorin disa nga
strategjitë e produktit të përshkruara më sipër.
36. 36
Nje hartë e përshtatur sipas preferencave të konsumatorëve
Kompanitë mund të marrin në konsideratë se si interneti mund të përdoret për të
ndryshuar gamën ose kombinimi i produkteve të ofruara. Disa kompani ofrojnë
vetëm një ne mesin e produkteve në internet. Për shembull, W. H. Smith nisi një
shërbim interaktiv televiziv i cili ofronte bestsellers vetëm në një zbritje. Nga ana
tjetër, një kompani mund të ketë një linjë të plotë katalogun në dispozicion se është në
disponim nëpërmjet broshurave offline. Bundling është një alternativë më tej. Për
shembull, EasyJet ka zhvilluar një varg të udhëtimesh të lidhura me shërbimet
plotësuese, duke përfshirë fluturime, paketa dhe makina me qira.
2. Mundësitë për ndryshimin e produktit të zgjeruar
Kur një konsumator blen një kompjuter të ri, oferta përbëhet jo vetëm nga kompjuteri i
prekshme, monitori dhe kabllot, por edhe informacioni i dhënë nga personi shitës i
kompjuterit, udhëzimi manual, paketimi, garancia dhe përcjellja me shërbime teknike.
Këto janë elemente të produktit të zgjeruar. Smith dhe Chaffey(2005) sugjerojnë këto
shembuj se si interneti mund të përdoret për të ndryshuar produktin e zgjeruar:
- Përkrahjet
- çmimet
- dëshmitë
- lista e konsumatorëve
37. 37
-komentet e konsumatorëve
-garancitë
-paratë
Vlera dixhitale referuar nga Ghosh (1998) shpesh do të jetë e lirë, në të cilin rast ajo do
të jetë pjesë e produktit të zgjatur. Ai sugjeron që kompanitë duhet të ofrojnë pako
dixhitale falas, vlera e për të ndihmuar në ndërtimin e një audiencë e cila pastaj mund të
konvertohet në klientët.
Tregjet biznesi-me-biznesit ku kompanitë knë nevojë për industri specifike,
informacion për të ndihmuar individët në punën e tyre të përditshme.
3. Kryerja e aplikimeve në internet
Interneti ofron shumë opsione për të mësuar në lidhje me produktet. Ai mund të
përdoret si mjet relativisht me kosto të ulët për mbledhje të dhënave dhe hulumtim të
marketingut, veçanërisht në lidhje me konsumatorin perceptimet e produkteve dhe
shërbimeve. Zakonisht këto do të plotësojnë por jo të zëvendësojnë
kërkime offline. Mundësitë përfshijnë:
Grupi online i fokusuar
Një grup i moderuar fokus mund të bëhet për të krahasuar konsumatorët
përvojat e përdorimit të produktit.
Anketa online pyetësori. Këto zakonisht përqëndrohet në faqën e vizitorëve por
gjithashtu mund të përfshijnë çështjet që lidhen me produktet.
Reagime të konsumatorëve apo forume mbështetëse. Komentet e postuara në
site apo faqet e pavarura mund të japin informacion për risi produktit të ardhmen.
Shkrimet web. Një pasuri e kërkimit të informatave të marketingut është gjithashtu në
dispozicion nga web faqja vetë, që çdo herë një përdorues klikon në një link kjo është
regjistruar në një regjistër transaksioni që paraqitet i përmbledhur, çfarë
informacioni që i interson konsumatorit një informacion i tillë mund të përdoret për të
vlerësuar në mënyrë të tërthortë preferencat e konsumatorëve.
4. shpejtësia e zhvillimit të produktit të ri
Quelch dhe Klein (1996) vini re se interneti mund të përdoret gjithashtu për të
përshpejtuar produktin e ri, zhvillim që nga opsionet e ndryshme të produktit mund të
38. 38
testohet në internet më shpejt dhe e njëjta përdoret si pjesë e hulumtimit të
tregut. Kompanitë mund të përdorin panele të tyre të konsumatorët për të
testuar opinionin më shpejt dhe shpesh me kosto të ulët se sa për kërkimin
tradicionale të tregut.
Një tjetër aspekt i shpejtësisë së zhvillimit të produktit të ri është se
efekti rrjet i internet mundëson kompanitë për të formuar partneritete më lehtë, për të
nisur zhvillimin e produkteve të reja.
5 Shpejtesia e difuzionit të produktit të ri – distribuomi online
Quelch dhe Klein (1996) vuri në dukje gjithashtu se implikimin e internetin në mënyrën e
distribuimit. Tash në kohën e globalizimit që një kompani të mbetet konkuruese,
organizatat do të duhet të krijojnë një produkt të ri për tu integruar sa më shpejt në
tregjet ndërkombetare.
Kohët e fundit,Malcolm Gladwell në librin e tij pikë kthese (2000) ka treguar se si fjala-e-
gojës komunikimi ka një ndikim të madh në normën e miratimit të produkteve të
reja dhe ne mund të sugjerojë këtë.
Efekti është rritur shpesh ose lehtësohet nëpërmjet internetit. Në kapitullin 8, ne do të
shohim
si shitesit kërkojnë të ndikojnë në këtë efekt përmes asaj që njihet si "marketing viral'.
Marsden (2004) ofron një përmbledhje të mirë të implikimeve të pikës kthese për
shitësit. Ai thotë se "duke përdorur shkencën e epidemive sociale, Tipping
Point shpjegon tri parime të thjeshta që mbështesin përhapjen e shpejtë
të ideve,produkteve dhe sjelljet përmes konsumatoreve". Ai këshillon se si shitësi duhet
të ndihmojë në krijimin e një 'pike kthesë" për një produkt të ri apo
shërbim, momenti kur një efekt domino është shkaktuar dhe
kërkesa shtrihet përmes një popullsie.
Ka tre ligje kryesore që janë relevante nga pikë kthese:
1 Ligji i disave
Kjo sugjeron se përhapja e çdo produkti ose shërbimi të ri varet nga miratimi
fillestar nga 'lidhje' që janë të lidhura ne mënyrë shoqërore dhe të cilët i
inkurajojnë miratimin përmes fjalës së gojës-dhe sjelljes Copycat. Në
një kontekst online, këto lidhje mund të përdorin bloge personale, e-mail,
gazetat dhe podcast për të përhapur mendimet e tyre.
2 Faktori palëvizshmëri
39. 39
Në mënyrë tipike, kjo i referohet si lidhshmeri për një medium të tillë si një
kanal televiziv apo një web-faqe, por në këtë kontekst ajo i
referohet lidhjes me karakteristikat dhe atributet e një
produkti ose një marke. Gladwell thekson rëndësinë e testimit dhe hulumtimin e
tregut për një produkt efektiv. Marsden sugjeron se nuk janë të rëndësishme ndër-
kategorit ose atributet të cilat janë forcat shtytëse për suksesin e produktit dhe
ai lavdëron punën e Morris dhe
Martin (2000) që përmbledh këto atribute si:
- Përsosmëri: perceptohet nga prejardhja e mirë
- Unike: çartëson një lloj diferenca nga të tjerët
- Estetikë: perceptimet estetike
- Shoqata: gjeneron shoqata pozitive
- Angazhimi: nxitë përfshirjen emocionale
- Vlera ekspresive: shenjë e dukshme e vlerave përdoruese
- Vlera funksionale: adreson nevojat funksionale
- Vlera nostalgjike: ngjallë lidhje sentimentale
- Personifikimi: ka karakter personaliteti
- Kosto: vlera e përceptuar për para.
Interneti dhe marka
Çfarë përbën një markë të suksesshëm online? A është kjo web faqe
e.marketing me nivele të larta të trafikut? A është kjo një markë që njihet me emër të
mirë? A është kjo një markë fitim prurëse? Apo është një faqe
me më shumë nivele të shitjes modeste, çfarë është ajo që konsumatorët përceptojnë si
shërbim të mirë?
Edhe pse faqet e plotësojnë vetëm disa prej këtyre kritereve janë përshkruar shpesh si
sukses për marka, ne do të shohim se një markë e suksesshëm është e varur
në një gamë të gjerë të faktorëve.
Marka - duket të jetë një koncept që është vështirë të kuptohet, ajo është përdorur
shpesh në një kuptim të ngushtë. Shumë njerëz mendojnë se e quajnë ashtu vetëm në
drejtim të aspekteve të identitetit markë, të tillë
si emri ose logo e lidhur me një kompani ose produkt, por marka është shumë më
tepër se kaq. Një markë është përshkruar nga Leslie de Chernatony dhe
40. 40
Malcolm McDonald në librin e tyre klasik të vitit 1992 Krijimi i markave të fuqishme të
një produkti ose shërbimi të identifikueshme që janë rritur në mënyrë të tillë që
blerësi ose shfrytëzuesi pranon vlerat përkatëse unike shtohet, përputhja me nevojat e
tyre më të ngushta. Për më tepër, suksesi i saj janë rezultatet nga të qenit në gjendje për
të mbështetur këto vlera të shtuara në faqen e konkurrencës.
Identiteti markë
Aaker dhe Joachims thaler (2000) gjithashtu theksojnë rëndësinë e zhvillimit të një plani
për komunikim, tiparet kryesore të identitetit të markës dhe për të rritur
ndërgjegjësimin e markës. Identiteti i markës është përsëri më shumë se emër. Këta
autorë i referohen markës si një premtim për klientët nga një organizatë. Ketë e kemi
paraqitur ne rastin 5.1 për të parë elemente të ndryshme të identitetit të markës që
janë në mënyrë efektive në një listë të plotë të asaj që shumë agjent të
marketingut janë në kërkim për të arritur ketë.
Aaker dhe Joachimsthaler (2000) sugjerojnë se karakteristikat e mëposhtme
të identitetit duhet të përcaktohen në fillimin e një fushatë të ndërtimit të
41. 41
markës. Komunikimet e marketingut pastaj mund të zhvillohen që të krijojë
dhe përforcojë këtë identitet. Këtu, ne do t'i zbatojnë në Napster i cili rishikohet
në studimin e rastit kryesor në fund të këtij kapitulli. Thelbi Brand (një përmbledhje të
asaj që përfaqëson markë).
Çmimi (Price)
Ndryshueshmeria e çmimit të marketingut miks i referohet politikave të një
organizate ku çmimet janë përdorur për të përcaktuar modele të çmimeve dhe
natyrisht për të vendosur çmimet për produktet dhe shërbimet.
Interneti ka pasoja dramatike për çmimet në shumë sektorë dhe ka shumë literaturë në
këtë fushë. Baker et al. (2000) vuri në dukje dy qasjet që kanë qenë zakonisht të
miratuar për çmimet në internet: start-up kompani kanë qenë të prirur për të
përdorur çmime të ulëta për të fituar një bazë të konsumatorëve, ndërsa shumë
kompani ekzistuese kanë transferuar çmimet e tyre ekzistuese në web. Kompani të
tjera ekzistuese kanë përdorur çmime diferenciale me çmime më të ulëta për disa nga
prodhimet e tyre online. Elementi i çmimeve mix shpesh do të lidhen me elementin
e produktit që çmimi në internet varet nga gama e ofruar e produktit. Me zgjerimin e
gamës se produkteve mund të lejojohet që këtyre produkteve të ju zbritet çmimi
online. Disa organizata kanë nisur produkte të reja në internet të cilat kanë një çmim me
të ulët,psh. bankat kanë nisur produktet që quhen e-saving ku norma e interesit është
shumë e lartë. Shpesh këto marrëveshje janë të varura nga konsumatori
dhe shërbimin e tyre online me ata që kan llogari, e cila ndihmon në zvogëlimin e
kostos bazë tëk banka.
Kjo pastaj lidhet me elemente të shërbimit të përzier, që shërbimi duhet të dorëzohet
online edhe diskutimi kryesor në këtë kapitull referohet në uljen e çmimeve
online, ajo qe duhet të mbahet mend eshtë se duke ofruar çmime shumë të
ulëta nënkupton uljen e nivelit të
e shërbimit të klientit në dispozicion. Ndërsa kjo mund të jetë e pranueshme për
menaxhimin e një banke. Llogaria nuk mund të jetë e pranueshme për konsumatorët
e një shitësi me pakicë të cilët kanë mbështetje të dobët dhe një përvojë të
keqe mund të ndaloj ata duke përdorur shërbimin përsëri. Mos harroni se Amazon, një
nga
kompanitë më të suksesshme online, ka krijuar markën e saj përmes një game të gjerë
të produkteve të cilat i ofron me çmime shumë të ulëta.
Presioni për rënie të çmimeve
42. 42
Transparenca çmimit është një arsye për presionin për rënien e çmimit.
Interneti gjithashtu tenton për të përzënë çmimet që janë regjistruar nga vitet e
mëparshem në mënyrë që të tenton të krijoj çmime më të ulëta. Kjo
do të thotë se kompanitë online mund të ofrojnë çmime më të ulëta se sa rivalët e
tyre offline. Ky fenomen është shënuar në sektorin bankar ku shumë banka kanë krijuar
kompanitë online duke ofruar norma më të mira të interesit mbi produktet e kursimit.
Një arsye tjetër për presion në rënie në çmim është se kompanitë në kërkim për
të konkurruar online mund të zbritin çmimet online. Për shembull, EasyJet ka zbritur
çmimet online në një përpjekje për të përmbushur objektivat e saj të rritjes së
kontributit të të ardhurave online.
Ulje të tilla janë të mundshme pasi nuk është një mund i madh për konsumatorët të
bëjnë këtë për mes transaksionit në telefon.
Në mënyrë të ngjashme, për të marrë klientët, shitësit në linjë mund të vendosë për të
ofruar një zbritje prej 50% në top 25 më të mirë për shitjen e librave në çdo
kategori, për të cilat nuk është bërë fitim, por ofrojnë një zbritje të vogël në librat më
pak të njohura për të dhënë një marzh fitimi.
Diamantopoulos dhe Mattheë s (1993) sugjerojnë se ka dy aspekte të konkurrencës që
ndikojnë në çmimet e organizatës. E para është struktura e tregut të madh, numri
i konkurrentëve dhe shikimet e çmimeve të tyre për të qenë më afër tregut, në mënyrë
që të jenë një treg i përsosur. Implikimi i një tregu të përsosur bëhet nga ato
organizata që do të
të jenë më pak të afta për të kontrolluar çmimet, por duhet të përgjigjen për strategjitë
e konkurrentëve për shkak të çmimeve.
Baker et al. (2000) sugjeron se kompanitë duhet të përdorin këta tre faktorë për të
ndihmuar krijimin e çmimeve:
1. Precizitetin - çdo produkt ka një grup të çmimit indiferent ku çmime të
ndryshme kanë pak ose nuk kanë ndikim në shitje.
Autorët sugjerojnë se me anë të këtij elementit kostoja e shpenzimeve të firmës për
mbledhjen e këtyre informatave do të jetë me e ulët dhe me e volitshme.
2. Adaptimi - ky term i referohet faktit se është e mundur të pergjigjet me shpejt ndaj
kërkesave të tregut me çmime në internet. Në disa fusha të produkteve si për shembull
të biletat mund të ndryshohen çmimet në mënyrë dinamike në përputhje me kërkesën.
43. 43
Tickets.com rregullon çmimin e biletave të koncertit në bazë të kërkeses dhe ka qenë në
gjendje për të rritur të ardhurat e 45% më shumë si rezultat i kësaj zbritje. Autorët
sugjerojnë se kjo teknikë të aplikohet edhe në organizata të tjera që prodhojnë
produkte të tjera siç janë ato që prodhojnë video lojëra apo makina luksoze.
3.Segmentimi - kjo i referohet ndarjes se çmimeve në grupe të ndryshme pasiqë edhe
konsumatorët janë të ndryshem dhe kanë kërkesa të ndryshme.
Me segmentim kryesisht kuptojmë ndarjën e tregjeve homogjene në ato tregje
heterogjene. Pra bëhet segmentimi i tregut që prodhojnë makina të ndryshme me
çmime të ndryshme për atë arsye është e rëndesishme të bëhet segmentimi. P.sh. një
kompani mund të identifikoj klientet e tij të rregullt sepse janë mësuar që të plotësojnë
nevojat e tyre vetëm në një ndrmarrje të caktuar dhe bëhet konsumator i rregullt.
44. 44
Alternativa të mekanizmit të çmimeve.
Marn (2000) sugjeron se interneti mund të përdoret për të provuar politika të reja të
çmimit.
P.sh.Nëse një kompani dëshiron të dijë ndikimin e shitjes se një produkti për 3% në rritje
ajo mund të provon ketë në çdo visitor në 50 faqe dhe të krahason normat e blerjes.
Interneti paraqet mundësi të reja për çmimet dinamike psh. Klienteve të rinjë mund ti
jepet automatikisht blerja me nje zbritje prej 3 piket e para.Kujdesi duhet te meret me
çmimet diferenciale qe konsumatoret ne menyr qe konsumatoret e pa kenaqur nga
firmat e tjera te jen te kenaqshem ne firmen tonë.Amazon ka provuar ket zhvlersim ne
vitin 2000 dhe ka mar pershtypje negative dhe u desh te terhiqeshin sepse njerzit
kuptuan se miqt e tyre apo koleget e tyre kanë paguar me nje çmim me te ulet.
Vendi (Place)
45. 45
I referohet mënyres për të ofruar produktin në një vend që është i
përshtatshëm për konsumatorët. Vendi është sinonim me shpërndarjen. Strategjive të
ndryshme të tilla si shpërndarja intensive, shpërndarje selektive,
shpërndarjen ekskluzive dhe franchising mund të përdoret nga marketer për të
plotësuar aspekte të miksit të marketingut.
Pse email marketing ?
A keni menduar ndonjëherë pse emali marketingu është me popullore dhe një nga
mjetet më të efektshme me të përdorura në marketing sot? Ndoshta ju keni qenë duke
e përdorur atë për vite ,sepse ajo është aq e përballueshme, por kurrë nuk i keni
krahasuar përparësitë që ka me metodat e tjera. Ne dekadën e fundit emali marketingu
ka arritur një popullaritet mjaft të madh. Emal marketing ka qenë në rritje me norma
vjetore prej 10% - 70%, të gjithë shitësit tani produktet dhe shërbimet e veta i shesin
shumicën nëpërmjet reklamave te dërguara klientëve te tyre me besnik të kompanisë.
Kur abonentët tanë te marrin mesazhin, sfida juaj e marketingut është vetëm fillimi.
Hapi i parë i rëndësishëm për ne është qe ata ta hapin atë emali të dërguar nga ne. Kjo
tregon se ata njohin markën tuaj- tonën, dhe janë interesuar për te parë se çfarë është
brenda... për fat te keq, një emali i “hapur’’ nuk do te thotë se ai email është i “lexuar” ,
nganjëherë kjo do te thotë se ai emali ishte vetëm “i shikuar’’. Kjo nuk është e mirë ,kjo
do te thotë se mesazhi juaj nuk arriti te mbajë interesin e tyre.
Nëpërmjet emali marketingut kursehet koha në krahasim me reklamat në TV dhe
mediume tjera.
Email marketingu është legjitim, mjet fitim prurës dhe është përdorur gjerësisht te
bizneset qe janë ne rrezik. Njerëzit janë gjithmonë ne kërkim për një mënyre me te lehte
dhe me te mirë për te bërë gjëra duke përfshire se si te përdorin prodhimit e tona për te
mirën e tyre te madhe.
Nëse zbatohen në mënyrë efektive, këto veprime do të bëjë që biznesi juaj te bëhet me i
dukshëm për të ndihmuar klientët e tanishme dhe të mundshme. Këto rezultate duhet
përfundimisht të rezultojë në përmirësimin e shitjeve dhe zgjerimin e tyre, nëse këto
nuk do të ndodhin, biznesi juaj i vogël do ketë rënie.
Ne e dimë se çdo biznes është unik dhe ka arsyet e veta për te shpenzuar shuma te
parave në postën direkte, ose te shtypura ne TV reklama. Megjithatë nëse email
marketing është një prioritet për biznesin tuaj apo jo, statistikat nuk gënjejnë. Email
është metoda me kosto efektive e marketingut ne dispozicion sot, llogarite të jetë 50
herë me kost-efektive se sa reklamat 5 here me kost-efektive se sa posta direkte.
46. 46
Email marketingu paraqet të gjitha aktivitetet ekonomike online të cilat iu mundësojnë
prodhuesve të mallrave dhe shërbimeve të plotësojnë nevojat dhe dëshirat e blerësve
të tyre shpejt dhe në mënyre efikase.
Resurset e e-mail marketingut janë :
Informimi online dhe bazat e të dhënave
Produktet softwerike (kryesisht te bazuara në web)
Aplikacionet për qëllime programuese dhe promovuëse, pakot programore,
pakot për online hulumtime.
Karakteristikat e email marketingut :
Interaktiv
I përshtatshëm për shfrytëzuesit individual
Fleksibil
Dinamik
Ekonomik
Hulumtimi paraprak për email marketing
Hulumtimi paraprak për email marketing dhe spam bie ne dy kategori të gjera. I pari
përfshin studime që përqendrohen veçanërisht në reduktimin e spamit nga një game e
gjerë e perspektivave. E dyta përfshinë studime nga literatura e marketingut që
shqyrton përcaktuesit e normave përgjegjëse për email marketing. Shumica e studimeve
për email marketing dhe spam kanë për qellim për ta reduktuar problemin për një ose
dy komponentë kryesore, analizuar dhe te bëjnë rekomandime të bazuara në ketë
analizë.
Një fushë tjetër e fuqishme e kërkimit shqyrton rregullatorë të mjedisit dhe të ndikimit
të legjislacionit në email marketing dhe spam. Këtu është menduar se ligjet mund të
kufizojnë reklamimin në email marketing dhe kështu mund të eliminojnë një email
marketing te keq.
Pjesa tjetër përfshinë një rishikim të hulumtimit paraprak, shqyrtimi i email marketingut
dhe spam zbulon se shumica e qasjes se përfshirë te përqendrohet ne një aspekt te
veçantë të email sistemit te marketingut sesa analiza te sistemit ne tërësi.
Ka shume arsye qe ne po e përdorim email marketingun dhe një prej tyre është se ne
po jetojmë ne një botë ku po bombardohet vazhdimisht nga reklama shumëngjyrëshe
dhe animacionet. Ne jemi gjithashtu ne lëvizje, dhe ndërkohe qe ne nuk duam të
humbasim asgjë dhe kemi shumë pak kohë për te lexuar p.sh, çfarë do të jetë me
interesante në një revistë, shkrimi interesant në të , fletat bardh e zi, logot me ngjyra,
apo të përziera të gjitha me foto me ngjyra dhe me logo. Këto te gjitha mund ti
dërgojmë me email dhe nuk kemi nevojë të mendojmë se a do të jetë fleta bardh e zi
apo me ngjyra , sepse të gjitha këto dërgohen dhe shihen nëpërmjet një emaili të
dërguar, dhe mund te përmirësohet vazhdimisht duke ndjekur standardet me të mira
47. 47
për organizimin e përmbajtjes se një emaili, sepse email marketingu është një mjet
mjaft i fuqishëm dhe virtual për të sjelle sukses ne ndërmarrjen tuaj.
Email marketing është një mesazh i drejtpërdrejt i marketingut, një mesazh komercial
në një grup të njerëzve që përdorin postën elektronike (email). Në kuptimin e saj më të
gjerë, çdo email i dërguar një klienti potencial ose atij ekzistues mund të konsiderohet
email marketing.
Kjo zakonisht përfshin përdorimin email për të dërguar reklama, kërkesë për biznes, për
ti nxitur shitjet ose donacione, dhe ka për qëllim për të ndërtuar besnikëri, besim dhe
vetëdijesim te markës.
Përgjithësisht, termi email marketing zakonisht përdoret për t'iu referuar:
- dërgimin e mesazheve email me qëllim të përmirësimit të marrëdhënieve të një tregtie
me klientët e saj të tanishëm apo të mëparshëm, për të inkurajuar besnikërinë e
konsumatorit dhe të biznesit të përsëritur,dërgimin e mesazheve email me qëllim të
marrjes së konsumatorëve të rinj apo për ti bindur konsumatorët aktuale për të blerë
diçka menjëherë.
Hulumtuesit vlerësojnë se në Shtetet e Bashkuara firmat e ndryshme kane shpenzuar US
$ 1.51 miliardë në email marketing në vitin 2011 dhe do të rritet në 2,46 miliardë $ deri
në vitin 2016.
1. Email marketing mund të kryhet përmes llojeve të ndryshme e-mail;
1. Email në Gazeta
2. Email të drejtpërdrejt dërguar në një bazë të rregullt për një listë të abonentëve,
të konsumatorëve.
Qëllimi kryesor i një email newsletter është për të ndërtuar mbi marrëdhëniet e
shoqërisë me klientët e tyre / abonentë.
2. Email i transaksioneve
Email i transaksioneve janë email të shkaktuar zakonisht në bazë të veprimit të
konsumatorit me një kompani. Qëllimi kryesor i email transaksioneve është për të
përcjellë informacion në lidhje me veprimin që shkaktoi atë. Por, për shkak të normave
të larta ajo është përhapur 51.3% në krahasim me 36.6 % për gazetat email. Email
transaksionet janë një mundësi e artë për t'i angazhuar klientët, për të futur ose
zgjeruar marrëdhëniet me klientët ose abonentë, të parashikojnë dhe t’iu përgjigjen
pyetjeve ose për të kaluar deri tek shitja e prodhimeve dhe shërbimeve. Shumë
newsletter-email shitësit ofrojnë mbështetje transaksioneve tuaj, e cila jep mundësinë
kompanive të përfshijnë mesazhe promocionale brenda e-mail transaksioneve. Edhe
shitësit e softuerit që ofrojnë shërbime të specializuara transaksionare email-marketing,
të cilat përfshijnë sigurimin në shënjestër te konsumatorëve.
48. 48
Email direkt përfshin dërgimin e një emaili për të komunikuar vetëm një mesazh
promovues (për shembull, një njoftim i një ofertë të veçantë ose një katalog të
produkteve).
Kompanitë zakonisht mbledhin një listë te konsumatorit apo adresën e email-it, adresa
për të dërguar mesazhe të drejtpërdrejta promovuese për te.
Në krahasim me postë tradicionale ka disa avantazhe dhe disavantazhe për përdorimin e
email marketingut në krahasim me postë tradicionale.
Avantazhet
Email marketingu (në internet) është popullor me kompani për disa arsye:
Një kthim i shpejte sa i përket kohës se kthimit të email-it.
Email marketingu është raportuar shpesh si komponenta e dyta me efektive e
marketingut online. Reklamuesit mund të arrijnë një numër të konsiderueshme të
abonentëve që kanë pëlqyer temën e marre përmes emailit e cila ka qene me interes te
tyre.
Disavantazhet
Kompanitë konsiderojnë se përdorimi i një programi si email marketing duhet të bëhet i
sigurt se programi i tyre nuk i shkelin ligjet e atij vendi.
Opt - Marketingu me leje, është një metodë e reklamave përmes emailit ku marrësi i
reklamës ka rënë dakord ta marrin atë. Kjo metodë është një nga zhvillimet e
marketerëve për të eliminuar të metat e email marketingut.
Marketingu me leje -në email marketing mund të zhvillohet në një teknologji që përdor
një protokoll në mes të dërguesit dhe pranuesit. Ky sistem ka për qëllim që
përfundimisht të rezultojë në një shkallë të lartë të kënaqësisë mes konsumatorëve dhe
marketerëve.
Reklama e cila vendoset ti dërgohet konsumatorëve te cilët me pare kane qene ne
pajtim paraprak për pranimin e atij emaili,duhet te jete i përzgjedhur nga një staf mjafte
profesional dhe te jete sa me e qartë. Në përputhje me rregulloren e aktit të e email-
komerciale, shërbimet zakonisht kërkojnë qe përdoruesit ta vërtetojnë adresën e tyre të
kthimit dhe të përfshijë një adresë të vlefshme fizike ku do te dërgohet ajo email.
Ata gjithashtu ofrojnë statistikat që kanë të bëjnë me numrin e mesazheve të marra dhe
të hapura, dhe nëse marrësit klikojnë mbi ndonjë lidhje brenda porosive.
Nëse zbatohen në mënyrë efektive, këto veprime do të bëjë qe biznesi juaj të bëhet me i
dukshëm për të ndihmuar klientët e tanishme dhe të mundshme. Këto rezultate duhet
përfundimisht të rezultojë në përmirësimin e shitjeve dhe zgjerimin e tyre, nëse këto
nuk do të ndodhin, biznesi juaj i vogël do ketë rënie.
Ne e dimë se çdo biznes është unik dhe ka arsyet e veta për të shpenzuar shuma të
parave në posten direkte, ose te shtypura ne TV reklama. Megjithatë nëse email
49. 49
marketing është një prioritet për biznesin tuaj apo jo, statistikat nuk gënjejnë. Email
është metoda me kosto efektive e marketingut ne dispozicion sot. Jo vetëm qe është e
përballueshme ,por norma që që merr përgjigje nga emaili është 50 herë më i madh se
sa reklamat, dhe 5 herë më i madh se posta direkte.
Email marketingu është legjitim, mjet fitim prurës dhe po përdoret gjerësisht nga
bizneset qe janë ne rrezik. Njerëzit janë gjithmonë ne kërkim për një mënyre me të lehtë
dhe me të mirë për të bërë gjëra duke përfshirë edhe atë se si të përdorin prodhimit e
tona për të mirën e konsumatorëve.
Hulumtimi paraprak për email marketing –
Hulumtimi paraprak për email marketing dhe spam bie ne dy kategori të gjëra. I pari
përfshin studime që përqendrohet veçanërisht në reduktimin e spamit nga një gamë e
gjerë e perspektivave. E dyta përfshinë studime nga literatura e marketingut që
shqyrton përcaktuesit e normave përgjegjëse për email marketing. Shumica e studimeve
për email marketing dhe spam kanë për qellim për ta reduktuar problemin për një ose
dy komponentë kryesore, analizuar dhe të bëjnë rekomandime të bazuara në ketë
analizë.
Një fushë tjetër e fuqishme e kërkimit shqyrton mjedisin rregullator të ndikimit të
legjislacionit në email marketing dhe spam. Këtu është menduar se ligjet mund të
kufizojnë reklamimin e email marketingut dhe kështu mund të eliminojnë një email
marketing te keq.
Pjesa tjetër përshinë një rishikim të hulumtimit paraprak, shqyrtimi i email marketingut
dhe spam zbulon se shumica e qasjes se përfshirë të përqendrohet në një aspekt të
veçantë të email sistemit të marketingut sesa analiza të sistemit në tërësi.
Ka shumë arsye që po përdoret email marketingu dhe një prej tyre është se ne po
jetojmë në një botë ku po bombardohet vazhdimisht nga reklama shumëngjyrëshe dhe
animacionet. Ne jemi gjithashtu ne lëvizje, dhe ndërkohë që ne nuk duam të humbasim
asgjë dhe kemi shumë pak kohë për te lexuar p.sh, çfarë do të jetë me interesante ne
një reviste shkrimi interesant në të , fletat bardh e zi, logot me ngjyra, apo të përziera të
gjitha me foto me ngjyra dhe me logo. Këto të gjitha mund ti dërgojmë me email dhe
nuk kemi nevojë të mendojmë se a do të jetë fleta bardh e zi apo me ngjyra, sepse të
gjitha këto dërgohen dhe shihen nëpërmjet një emaili të dërguar, dhe mund të
përmirësohen vazhdimisht duke ndjekur standardet më të mira për organizimin e
përmbajtjes se një emaili, sepse email marketingu është një mjet mjaft i fuqishëm dhe
virtual për të sjellë sukses në ndërmarrjen tuaj.