SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 8
Համաշխարհային օվկիանոսի պահպանումը և
     օվկիանոսային ռեսուրսների ռացիոնալ
                         օգտագործումը
Ծովային երկրաբանությունն ապացուցել է, որ
համաշխարհային օվկիանոսը
հանդիսանում է ռեսուրսների հսկայական
շտեմարան: Այնտեղ ապրում են կենդանիների
ու բույսերի բազմազան տեսակներ, իսկ
օվկիանոսի ջուրը , հատակը և ընդերքը
պարունակում են մարդկանց համար շատ
կարևոր տարրերի հսկայական քանակություն:
Ըստ գիտնականների` օվկիանոսի կենսաբանական ռեսուր
  սները լիարժեք բավարար են 20-30 մլրդ մարդու
  կերակրելու համար: Մարդկության կողմից
  օգտագործվող կենսազանգվածի 85%-
  ը բաժին է ընկնում ձկներին, մնացածը` կակղամորթների
  ն,խեցգետնակերպերին, ծովային որոշ կաթնասունների,
  ջրիմուռներին:Մարդկությունը օվկիանոսից տարեկան վ
  երցնում է մոտ 110 մլն տոննա կենսաբանական ռեսուրս:
   Բացի պարենային նպատակներից, այդ ռեսուրսները օգ
  տագործվում են նաև անասնապահության ոլորտում` բա
  րձրորակ կալորիականությամբ ալյուր ստանալու համա
  ր: Որսի համար պիտանի կենսազանգվածի ավելի քան 9
  0%-ը բաժին է ընկնում օվկիանոսի ծանծաղուտին,
  որտեղ շատ են արեգակի լույսը և օրգանական նյութերը:
  Օվկիանոսի տարածքի2/3-
  ը աղքատ է օրգանական աշխարհով և նման է ցամաքի
  անապատայինտարածքի:
Օվկիանոսի ջուրը պարունակում է մոտ 80 քիմ
 իական տարր: Այն կարևորագույնաղբյուր է
 նաև բրոմի, յոդի և մագնիսի ստացման
 համար: Օվկիանոսի ընդերքից
 արդյունահանվող հանքային ռեսուրսների
 արժեքի 90%-
 ը բաժին է ընկնում նավթինու գազին: Ներկա
 յումս նավթի համաշխարհային հանույթի մո
 տ 50%-
 ը ստացվում է օվկիանոսից: Ստորջրյա նավ
 թարդյունաբերության ինքնատիպ ու խոշոր
 շրջաններ են Կալիֆորնիական և Հյուսիսայի
 ն ծովերը, Պարսից և Մեքսիկական ծովածոց
 երը:
Օվկիանոսի հատակին կան նաև այլ օգտակար հան
ածոներ, մասնավորապես երկաթամանգանային խ
տացումներ: Հեռանկարային է համարվում աղի ջրի
աղազերծումը և օգտագործումը ինչպես տնեսակա
նան նպատակներով այնպես էլ կենցաղում:

Համաշխարհային օվկիանոսում ընթացող բազբաթի
վ բնական երևույթներ էներգիայի անմիջական աղբյ
ուր են: Օրինակ` մակընթացությունների ու տեղատ
վությունների, ծովային ալիքների ու ջերմային տա
տանումների էներգիաները, որոնց ներուժը հսկայա
կան է: Միայն մակընթացությունների էներգիան գի
տնականները գնահատում են 1-6 մլրդ կվտ: Ընդ
որում միայն 1մլրդ կլվտ-
ի դեպքում անգամ գերազանցում է աշխարհի բոլոր
գետերի ներուժին:
Ներկայումս բնապահպանական առավել բարդ խնդիրներից
 է Համաշխարհային օվկիանոսի պահպանումը աղտոտումի
ց: Համաշխարհային օվկիանոսն առաջին հերթին պետք է պ
ահպանել նավթատար նավերի ծովային վթարների հետևան
քով առաջացած նավթային բծերից և ծովային նավթահանքե
րից եկող արտանետումներից, որոնք հատկապես մեծ վնաս
ներ են պատճառում ծովափնյա շրջաններին: Հարյուրավոր
կիլոմետրերի վրա լողափերը ծածկվում են մազութի բծերով
, ոչնչանում են ջրլող թռչունները, ծովային կենդանիները, բ
ույսերը: Օվկիանոսային ջրերի լուրջ վնաս են հասցնում խո
շոր գետերը, որոնք անցնելով արդյունաբերական շրջաններ
ով`
<<հավաքում>> են հսկայական քանակի թունավոր արտան
ետումներ և տեղափոխելով օվկիանոս` աղտոտում են ընդա
րձակ տարածքներ: Հատկապես հսկայական քանակությամ
բ կեղտաջրեր են բերում Միսսիսիպին, Հռենոսը, Դանուբը,
Դոնը: Համաշխարհային օվկիանոսի ջրերի մաքրության պա
հպանության հիմնական ուղիներից մեկը գետերն աղտոտու
մից պահպանելն է:
Մեծ վտանգ է ներկայացնում ռադիոակ
տիվ նյութերն օվկիանոսի խորքում թա
ղելը: Դրանք, ինչքան էլ խորը թաղված
լինեն, այնուամենայնիվ, տասնյակ տա
րիներ հետո իրենց զգացնել են տալու և
 հսկայական վնաս են հասցնելու կենդ
անական աշխարհին ու շրջակա ջրերի
ց օգտվող մարդկանց:
Նյութը պատրաստեց՝
  10-4 դաս. Աշ. Մարկոսյան Էրիկ

Mais conteúdo relacionado

Semelhante a էկոլ (14)

Օվկիանոսներ
ՕվկիանոսներՕվկիանոսներ
Օվկիանոսներ
 
Ջրոլորտ
ՋրոլորտՋրոլորտ
Ջրոլորտ
 
Ekologia
EkologiaEkologia
Ekologia
 
ջուր
ջուրջուր
ջուր
 
Բնական Ռեսուրսներ
Բնական ՌեսուրսներԲնական Ռեսուրսներ
Բնական Ռեսուրսներ
 
BNAPAHPANUTYUN
BNAPAHPANUTYUNBNAPAHPANUTYUN
BNAPAHPANUTYUN
 
մանե մանուկյան և սոնա բադալյան
մանե մանուկյան և սոնա բադալյանմանե մանուկյան և սոնա բադալյան
մանե մանուկյան և սոնա բադալյան
 
Kh.artur
Kh.arturKh.artur
Kh.artur
 
դիլիջանի ազգային պարկը
դիլիջանի ազգային պարկըդիլիջանի ազգային պարկը
դիլիջանի ազգային պարկը
 
Դիլիջանի ազգային պարկը
Դիլիջանի ազգային պարկըԴիլիջանի ազգային պարկը
Դիլիջանի ազգային պարկը
 
էկոX
էկոXէկոX
էկոX
 
Համաշխարհային օվկիանոսի հիմնախնդիրները
Համաշխարհային օվկիանոսի հիմնախնդիրներըՀամաշխարհային օվկիանոսի հիմնախնդիրները
Համաշխարհային օվկիանոսի հիմնախնդիրները
 
սեվան
սեվանսեվան
սեվան
 
Aghb ev tapon
Aghb ev taponAghb ev tapon
Aghb ev tapon
 

էկոլ

  • 1. Համաշխարհային օվկիանոսի պահպանումը և օվկիանոսային ռեսուրսների ռացիոնալ օգտագործումը
  • 2. Ծովային երկրաբանությունն ապացուցել է, որ համաշխարհային օվկիանոսը հանդիսանում է ռեսուրսների հսկայական շտեմարան: Այնտեղ ապրում են կենդանիների ու բույսերի բազմազան տեսակներ, իսկ օվկիանոսի ջուրը , հատակը և ընդերքը պարունակում են մարդկանց համար շատ կարևոր տարրերի հսկայական քանակություն:
  • 3. Ըստ գիտնականների` օվկիանոսի կենսաբանական ռեսուր սները լիարժեք բավարար են 20-30 մլրդ մարդու կերակրելու համար: Մարդկության կողմից օգտագործվող կենսազանգվածի 85%- ը բաժին է ընկնում ձկներին, մնացածը` կակղամորթների ն,խեցգետնակերպերին, ծովային որոշ կաթնասունների, ջրիմուռներին:Մարդկությունը օվկիանոսից տարեկան վ երցնում է մոտ 110 մլն տոննա կենսաբանական ռեսուրս: Բացի պարենային նպատակներից, այդ ռեսուրսները օգ տագործվում են նաև անասնապահության ոլորտում` բա րձրորակ կալորիականությամբ ալյուր ստանալու համա ր: Որսի համար պիտանի կենսազանգվածի ավելի քան 9 0%-ը բաժին է ընկնում օվկիանոսի ծանծաղուտին, որտեղ շատ են արեգակի լույսը և օրգանական նյութերը: Օվկիանոսի տարածքի2/3- ը աղքատ է օրգանական աշխարհով և նման է ցամաքի անապատայինտարածքի:
  • 4. Օվկիանոսի ջուրը պարունակում է մոտ 80 քիմ իական տարր: Այն կարևորագույնաղբյուր է նաև բրոմի, յոդի և մագնիսի ստացման համար: Օվկիանոսի ընդերքից արդյունահանվող հանքային ռեսուրսների արժեքի 90%- ը բաժին է ընկնում նավթինու գազին: Ներկա յումս նավթի համաշխարհային հանույթի մո տ 50%- ը ստացվում է օվկիանոսից: Ստորջրյա նավ թարդյունաբերության ինքնատիպ ու խոշոր շրջաններ են Կալիֆորնիական և Հյուսիսայի ն ծովերը, Պարսից և Մեքսիկական ծովածոց երը:
  • 5. Օվկիանոսի հատակին կան նաև այլ օգտակար հան ածոներ, մասնավորապես երկաթամանգանային խ տացումներ: Հեռանկարային է համարվում աղի ջրի աղազերծումը և օգտագործումը ինչպես տնեսակա նան նպատակներով այնպես էլ կենցաղում: Համաշխարհային օվկիանոսում ընթացող բազբաթի վ բնական երևույթներ էներգիայի անմիջական աղբյ ուր են: Օրինակ` մակընթացությունների ու տեղատ վությունների, ծովային ալիքների ու ջերմային տա տանումների էներգիաները, որոնց ներուժը հսկայա կան է: Միայն մակընթացությունների էներգիան գի տնականները գնահատում են 1-6 մլրդ կվտ: Ընդ որում միայն 1մլրդ կլվտ- ի դեպքում անգամ գերազանցում է աշխարհի բոլոր գետերի ներուժին:
  • 6. Ներկայումս բնապահպանական առավել բարդ խնդիրներից է Համաշխարհային օվկիանոսի պահպանումը աղտոտումի ց: Համաշխարհային օվկիանոսն առաջին հերթին պետք է պ ահպանել նավթատար նավերի ծովային վթարների հետևան քով առաջացած նավթային բծերից և ծովային նավթահանքե րից եկող արտանետումներից, որոնք հատկապես մեծ վնաս ներ են պատճառում ծովափնյա շրջաններին: Հարյուրավոր կիլոմետրերի վրա լողափերը ծածկվում են մազութի բծերով , ոչնչանում են ջրլող թռչունները, ծովային կենդանիները, բ ույսերը: Օվկիանոսային ջրերի լուրջ վնաս են հասցնում խո շոր գետերը, որոնք անցնելով արդյունաբերական շրջաններ ով` <<հավաքում>> են հսկայական քանակի թունավոր արտան ետումներ և տեղափոխելով օվկիանոս` աղտոտում են ընդա րձակ տարածքներ: Հատկապես հսկայական քանակությամ բ կեղտաջրեր են բերում Միսսիսիպին, Հռենոսը, Դանուբը, Դոնը: Համաշխարհային օվկիանոսի ջրերի մաքրության պա հպանության հիմնական ուղիներից մեկը գետերն աղտոտու մից պահպանելն է:
  • 7. Մեծ վտանգ է ներկայացնում ռադիոակ տիվ նյութերն օվկիանոսի խորքում թա ղելը: Դրանք, ինչքան էլ խորը թաղված լինեն, այնուամենայնիվ, տասնյակ տա րիներ հետո իրենց զգացնել են տալու և հսկայական վնաս են հասցնելու կենդ անական աշխարհին ու շրջակա ջրերի ց օգտվող մարդկանց:
  • 8. Նյութը պատրաստեց՝ 10-4 դաս. Աշ. Մարկոսյան Էրիկ