4. İL BİLGİLERİ
• ÜLKE : TÜRKİYE
• COĞRAFİ BÖLGE : KARADENİZ
• YÜZÖLCÜMÜ : 6,934 km
• NÜFUS (2011) :
TOPLAM : 410, 498
KIR : 170,951
ŞEHİR : 245.547
• İL ALAN KODU : 457
• PLAKA KODU : 28
5. HALK
• Giresun halkı aslen Türk
kökenlidir. Cepni Türk'üdür
Lazlarla Halkoyunları dışında
bir aynılığı yoktur Giresun
Çepnileri kültürel olarak
tamamen Lazlaşmıştırlar.,
Gürcü ve Ermeniler de burada
yaşamışlardır. Giresun, Fatih
Sultan Mehmet tarafından
fethedilmistir.Bununla birlikte
19. yüzyılın baslarinda Alman,
Ingiliz ve Çarlık Rusyasi
kaynaklarina göre, nüfusun
yüzde 70'ye yakınının gayri
müslümler olusuyordu.
Sonralari Cepni, Türkmen ve
Kafkas göcmenleride ilimize
yerlestiriliyor.
6. TARİHÇESİ
• Giresun 1397 yılında Türkmen beyi Emir Oğlu Süleyman Bey tarafından fethedilerek
TÜRK yurdu haline getirilmiş olup Eski Türklerde adı Vilayet-i Çepni'dir. Vilayet-i Çepni
güneyde Gümüşhane /Koyulhisar, Gürgentepe; doğuda Beşikdüzü Abdal Musa
(Sis)dağının etekleri ,Kürtün hattı iç kesimlere yayılan bölgedir. Türkmen boylarından
olan Çepnilerin buraya Horasan'dan tarihi İpek Yolu'nun Gümüşhane,Kürtün
civarındaki gümüş madenlerinin ve limanların güvenliğini sağlamak üzere gönderilmiş
olabileceği belirtilmektedir.
• Giresun Çepnileri makamı Güvendi yaylasında bulunan Güvenç Abdal Hazretlerinin
müridleriydiler.Giresun merkezi, 1397 yılından buyana Türk toprağı olup düşman işgali
görmemiştir.
• Giresun, bir Miletos kolonisi olarak kurulmuştur. Yunanca adı "Kerasus" daha sonra
gelen Roma egemenliğinde "Cerasus" olarak kullanılmıştır. İsminin, yabani kiraz
ağaçlarından dolayı "Kiraz diyarı" veya Spartacus isyanını bastıran
komutanKerasus'tan gelmiş olabileceği söylenir.
8. İSMİNİN KÖKENİ
• Giresun isminin kökeni hakkında üç rivayet
vardır. Rivayetlerden birincisi; "Kerasus"
kelimesinden gelmektedir. Birinci rivâyete göre
bu isim, "Kerasus"ta bol miktarda yetişen
kirazdan gelmiştir. İkinci rivâyete göre ise;
Giresun denize doğru uzanan bir yarımadanın
üzerine kurulmuştur. Bu yarımadanın şekli de
boynuza benzemektedir. İşte bu sebepten
Yunanca'da boynuz anlamına gelen
"Keras"dan türemiştir. Üçüncü rivayet ise
Spartaküs isyanını bastıran ünlü Romalı
General Kerasusa atfen verilmiş olmasıdır.
9. KÜLTÜR
• Gelenek ve Görenekler Yöre halkı büyük şehirlere göçe başladığından beri eski
gelenekleri az da olsa terk etme yolunu tutmuştur. Ancak büyük çoğunluk eski Laz,
göreneklerine bağlıdır. Bu gelenek ve görenekler çoğunlukla eski söylentilere dayanır.
Laz kültürü etkisini hale göstermektedir sözlü olarak. Müzik ve folklorde bunu görmek
mümkündür Her yıl Mart ayının 14' ünde yılbaşı tutulur. O sabah erkenden kalkılır,
deniz veya akarsudan su alarak eve gelinir ve sağ ayak ile eşikten geçilerek eve
girilir. Su evin dört bir tarafına serpilir. Eğer hayvanlar varsa onların üzerine de
serpilir. O gün kimse evine uğursuz gelir diye misafir kabul etmez, ancak ayağı
denenmiş birisi varsa o eve çağrılır. Gelen kişi sağ ayağını içeriye atar yeni yılınız
hayırlı olsun martınızı bozuyorum der o gece evde ısırgan veya paça pişirilir içine
yeşil boncuk atılır. Bunları yerken boncuk kimin ağzına gelirse o yıl bu şahıs ekine
başlar, aile içerisinde bol rızıklı kabul edilir. Yine Mart'ın 14 ünde gün tutulur. Mart'ın
14'ü, Mart 15'i , Nisan 16'sı, Mayıs v.b. aylar olarak adlandırılır. O günlerdeki havanın
durumuna göre o ayların nasıl geçeceği hakkında fikir yürütülür.
• 5-6 Mayıs'ta Eski Türkmen adeti olan Hıdrellez tutulur. Bu gün Hızır ve İlyas
Aleyhissamların bir araya geldiğine ve artık kış ayının bitip güzel günlerin geleceğine
inanılır ve Göktanrıya en yakın yerlerde yani yüksek tepelerde kutlamalar yapılır..
Yine akşamdan 3-5 genç kızlar niyet tutarak bir gül ağacının dibine yüzüklerini
gömerler. Sabahleyin mani okuyarak onları çıkarırlar. Söylenen maninin manasına
göre talihlerini denerler. Ramazan'da çocuklar Dımbılçı denen bir grup oluşturup
maniler söyleyerek iftardan sonra evlerin kapılarını çalarlar ve hediyeler toplarlar..
• Cenazelerde talkım veriler 40 ve 52nci günlerde dualar okutulur.. Eski zamanlarda
zengin ve hatırlı şahısların mezarlarının başında ilk 3 veya 7 geçe kandil yakılırdı..
• Şehrin bir çok yerlerinde Kutsal Ocak yerleri bulunur.Ocak yerlerinde Dilekler
tutulur,hastalara şifa,dertlere devalar aranır..Ateş kutsaldır, su dökülmez. Su
Kutsaldır, kirletilmez..
11. GİRESUNA GELİPTE ;
1: Karadeniz´in incilerinden biri olan Giresun Adası´na
gitmeden,
2: Kaleden şehri kuşbakışı seyretmeden,
3: Yazın akşamüzeri "Mavi Tur" a çıkmadan,
4: Yaylada Izgara keyfi yapmadan ki yaylada yenen
ızgaranın tadı ölene kadar unutulmaz,
5: Dünyanın en Lezzetli fındığını ve meşhur "Pide"sini,
6: " Hamsi Böreği", ve "Karalahana Yemeklerini"
tatmadan, Giresun müzesini görmeden,
7: Peştemal ve Kazancılar Çarşısı´nda satılan el
yapımı hediyeliklerden satın almadan,
DÖNMEYİN ...
12. Yeryüzü Şekilleri
• Giresun yeryüzü şekilleri bakımından engebeli bir görünüşe sahiptir ve dağlar, vadiler
ve dik kıyılar geniş yer kaplamaktadır. Karadeniz kıyısı boyunca uzanan oldukça dar
ve alçak düzlüklerden oluşan bir kıyı şeridi ile güneyde Kelkit Çayı Vadisi arasını
kaplayan Giresun Dağları şehrin yeryüzü şekillerinin çatısını meydana getirir. Kıyıdan
50-60 km içeride, kıyıya paralel olarak yükselen bu dağların ortalama yüksekliği 2000
metredir.
• Bazı yerlerde 3000m.’yi aşan Giresun Dağları’nın en önemli yükseltileri şunlardır:
Abdal Musa Tepesi (3.331 m),AkılBaba 3300, Cankurtaran Tepesi (3.278 m), Gâvur
Dağı Tepesi (3.067 m), Küçükkor Tepesi (3.044 m), Karagöl Dağları üzerindeki
Karataş Tepesi (3.107 m) ve Kırkkızlar Tepesi (3.040 m). Kıyıya paralel olarak
yükselen bu dağlar üzerinde, kıyı ile iç kesimler arasındaki ulaşım, Şehitler (2.350 m),
Eğribel (2.200 m) geçitlerinden, Kurtbeli Mevkii’nden (1760 m) ve ilçelerin yayla
yollarından sağlanır.
• Şebinkarahisar, Alucra ve Güce ilçelerini içine alan ve daha az engebeli olan güney
kesiminde ortalama yükseklik 1000-1500 metre civarında olup arazi Kelkit Vadisi'ne
doğru eğimlidir.
• Giresun’un güneyini kuşatan dağlar kuzeye ve güneye doğru alçalarak belirli yerlerde
düzlükler oluşturur. 1750-2200 metre yükseklikteki bu düzlüklerde pek çok yayla
vardır. Giresun Dağları üzerindeki bu yaylaların başlıcaları Kümbet, Kulakkaya,
Bektaş, Tamdere, Karagöl, Eğribel, Kazıkbeli, Çakrak, Paşakonağı, Karaovacık ve
Sisdağı yaylalarıdır. Espiye ilçesinin düzenlemiş olduğu yayla şenlikleri vardır.
13.
14. İLÇELER
• 2010 TÜİK verilerine göre ilimizde
merkez ilceyle beraber 16 ilce, 17 belde ve
534 köy vardir.