Гадаад Харилцаа тайлан 2012-2014

МОНГОЛ УЛСЫН ГАДААД ХАРИЛЦАА
2012-2014

МОНГОЛ УЛСЫН ГАДААД ХАРИЛЦАА 2012-2014
1
2014
БНХАУ. Айлчлал
БНСУ. Айлчлал
Австрали. Айлчлал
Польш. Айлчлал
Литва. Айлчлал
Швед. Айлчлал
Дани.Айлчлал
Эстони. Онлайн эрх чөлөө эвслийн 5
дугаар бага хурал
Саудын Арабын Вант улс. Айлчлал
2012
Нью-Йорк. НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн
67 дугаар хуралдаан
Япон. Айлчлал
Австри. Айлчлал
ХБНГУ. Айлчлал
Щвейцарь. Айлчлал
Индонез. Балийн ардчиллын 5 дугаар
форум
БНСУ. Айлчлал
Брюссель. НАТО-гийн гишүүн болон
Афганистан дахь Аюулгүй байдлыг
дэмжих олон улсын хүчний ажиллагаа
(АБДОУХА)-нд цэрэг илгээгч орнуудын
Гадаад хэргийн сайд нарын уулзалт
Ирланд. Дублин. Европын аюулгүй
байдал, хамтын ажиллагааны байгууллага
(ЕАБХАБ)-ын гишүүн орнуудын Гадаад
хэргийн сайд нарын зөвлөлийн 19 дүгээр
хуралдаан
2013
ХБНГУ. Мюнхен. Аюулгүй байдлын
асуудлаарх Мюнхений 49 дүгээр бага
хурал
Энэтхэг. Айлчлал
Австри. Вена НҮБ-ын Соёл иргэншлийн
холбооны 5 дахь чуулга уулзалт
Зэвсэг хураах бага хурлын 2013 оны
чуулганы бүгд хуралдаан болон “Евро-
Азийн хуурай газрын тээврийн сүлжээний
үйл ажиллагаа” сэдэвт Сайд нарын хурал
Женев. НҮБ-ын Хүний эрхийн зөвлөлийн
22 дугаар чуулган
Кувейт. Айлчлал.
Баку. Өмнөд Кавказ, Төв Азийн ирээдүйн
асуудлаарх ДЭЗЧУ-ын стартегийн яриа
хэлэлцээ
Япон. Токио. Японы асуудлаарх ДЭЗЧУ.
ГАДААД ХАРИЛЦААНЫ ЯАМ
ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ТАЙЛАН
ГАДААД ХАРИЛЦААНЫ САЙДЫН ТҮВШИНД ХЭРЭГЖҮҮЛСЭН АЙЛЧЛАЛ
2012-2014
Гадаад харилцааны
сайд Л.Болд
МОНГОЛ УЛСЫН ГАДААД ХАРИЛЦАА
2012-2014

3
12 сар
Бишкек
ШХАБ-ын гишүүн
орнуудын ЗГ-ын тэргүүн
нарын зөвлөлийн
хуралдаан
Ерөнхий сайд
Н.АлтАНхуяг
2012
ДЭЭД, ӨНДӨР ТҮВШИНД
ХЭРЭГЖҮҮЛСЭН АЙЛЧЛАЛ
9 сар
ИРАН
10 сар
НОРВЕГИ
10 сар
ШВЕД
Ерөнхийлөгч
Ц.ЭлбЭгдорж
МАНАЙ уЛСАД:
БНХАУ Төрийн
зөвлөлийн гишүүн
Дай Бингуо
9 сар8 сар
Индонез Улсын
Ерөнхийлөгч Сусило
Бамбанг Юдоёоно
ТӨРИЙН АЙЛЧЛАЛ
11 сар
Бүгд Найрамдах Ардчилсан
Солонгос Ард Улсын Ардын
Дээд Хурлын дарга Чой Тэ Бок
УИХ-ЫН ДАРГЫН УРИЛГААРЕРӨНХИЙЛӨГЧИЙН УРИЛГААР
8 сар
Тегеран
Эвсэлд үл нэгдэх хөдөлгөөний төр,
засгийн тэргүүн нарын 16-р уулзалт
9 сар
Нью-Йорк
НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн 67-р
чуулган
11 сар
Вьентьян
АСЕМ-ийн дээд түвшний 9-р уулзалт
ХУРАЛ ХУРАЛ
2
Төрийн гадаад бодлого нэгдмэл байх, Засгийн газрын
байгууллагуудын гадаад бодлого, гадаад харилцаа
харилцан зохицуулалттай байх зарчмыг хэрэгжүүлэв
Монгол Улсын шинэчлэлийн
Засгийн газар 2012 онд
байгуулагдсаны дараа ҮАБЗ 01
тоот зөвлөмжөөрөө Монгол Улсын
гадаад бодлого нэгдмэл байх,
үүнийг хангаж ажиллах чиглэлийг
Засгийн газарт өгсөн юм.
2013 2014
Үндэсний Аюулгүй байдлын зөвлөлийн 01 тоот
зөвлөмж гаргасан.
“Төрийн гадаад бодлого, үйл ажиллагааны
нэгдмэл байдлыг хангах журам”-ыг Засгийн
газар батлав.
Гадаад харилцаа улам бүр өргөжин тэлж буй
өнөө үед гадаад бодлогын нэгдмэл байдлыг
хангах, бусад улсад өөрийн улсын талаар үнэн
бодитой мэдээлэл өгөх, хөрөнгө оруулагчдад
тогтвортой, ойлгомжтой орчин бүрдүүлэх
үүднээс уг журмыг боловсруулсан. Энэхүү
журам батлагдсанаар төрийн байгууллагуудын
эрх, үүргийг тодорхой болгох, хариуцлагыг
өндөржүүлэх нөхцөл бүрдсэн юм.
“Төрийн гадаад бодлого, үйл ажиллагааны
нэгдмэл байдлыг хангах журам”-ын хүрээнд
төрийн байгууллагуудын хүлээх үүрэг, гүйцэтгэх
ажлыг нарийвчлан танилцуулах зорилгоор
Гадаад харилцааны яамны удирдлагууд 21
аймагт ажиллав.
Төрийн гадаад бодлого, үйл ажиллагааг “нэг
цонх”-ны зарчмаар хэрэгжүүлэх хүрээнд яамд,
аймаг, нийслэл, дүүргийн гадаад харилцааны
асуудал эрхэлсэн албан хаагчдыг мэдээллээр
ханган, чадавхийг бэхжүүлэхэд чиглэсэн
сургалтуудыг зохион байгуулав.
Аймаг, нийслэлийн Засаг дарга нартай гадаад
бодлогын нэгдмэл байдлыг хангах ажиллахаа
гэрээ байгуулж, тэдний гадаад томилолтын
удирдамжийн төсөлд санал өгдөг болов.
Гадаад бодлогын шийдвэр гаргах тогтолцоог
боловсронгуй болгох асуудлаар санал дүгнэлт
гаргах, судлах ажлын хэсгийг УИХ-ын Аюулгүй
байдал, гадаад бодлогын байнгын хороонноос
томилолв.
Гадаад бодлогын нэгдмэл байдлыг хангахад
шаардлагатай эрх зүйн зохицуулалтыг бий
болгох, гадаад бодлогын нэгдсэн зохицуулалтыг
хангах үүднээс Гадаад харилцааны яамны
бүтцэд мэдээлэл солилцоо, төрийн гадаад үйл
ажиллагааны төлөвлөлт, гүйцэтгэл, хяналтыг
хариуцсан нэгж байгуулан бэхжүүлэх зэрэг
асуудлыг тусгасан УИХ-ын Аюулгүй байдал,
гадаад бодлогын байнгын хорооны тогтоолг
батлагдав. 2014.09. Монгол Улсын Үндсэн
хууль, Гадаад бодлогын үзэл баримтлал,
Дипломат албаны тухай болон бусад хууль
тогтоомжид нийцүүлэн гадаад бодлогын
шийдвэр гаргах механизмыг илүү тодорхой
болгох зорилготой Төрийн гадаад харилцааны
хуулийн төслийг яам боловсруулаад байна.

5
Хоёр болон олон талт харилцаа, хамтын ажиллагааг бататган бэхжүүлэх, дээд, өндөр түвшний айлчлал, яриа хэлэлцээний
давтамж хадгалах үүднээс энэ онд дээд, өндөр түвшинд гадаадад 14, дотоодод 21 буюу нийт 35 айлчлал, арга хэмжээг
хэрэгжүүлэв. Эдгээр айлчлал, арга хэмжээний үеэр нийт 63 баримт бичиг байгуулав. Тухайлбал, Европын Холбоотой
“Түншлэл, хамтын ажиллагааны хэлэлцээр”, АНУ-тай “Олон улсын худалдаа, хөрөнгө оруулалтын ил тод байдлын
хэлэлцээр”, Японтой “Стратегийн түншлэлийн дунд хугацааны хөтөлбөр” байгуулсан юм.
3 сар
АНУ
3 сар
КАНАД
10 сар
ТУРКТ
айлчлал 9 сар
ЯПОН
10 сар
БНХАУ
4 сар
Азийн төлөөх
Боаогийн чуулга
уулзалт
Энэхүү өндөр, дээд хэмжээний айлчлалуудаас гадна Гадаад харилцааны сайдын төвшинд гадаадад 15, дотоодод 18 буюу
нийт 33 айлчлал, арга хэмжээг хэрэгжүүлсэн. Эдгээрээс 15 улсын гадаад хэргийн сайд АОХН-ийн сайд нарын 7 дугаар бага
хуралд оролцсон бол Шинэ Зеланд, Франц, Их Британийн Гадаад хэргийн сайд нар, ОХУ, Вьетнамын Гадаад харилцааны
дэд сайд нар, БНХАУ -ын Төрийн Зөвлөлийн гишүүн Ян Жэчи, Их Британийн Ерөнхий сайд асан Тони Блэйр нар манай
улсад тус тус албан ёсны айлчлал хийсэн байна.
УИХ-ын дарга
З.ЭНхболд
Японы
Ерөнхий
сайд
Ш.Абэ
Тайландын
Ерөнхий
сайд
Йинглак
Чинават
Беларусийн
М.В.Мясникович
Чехийн
Тэргүүн
Шадар сайд
бөгөөд Гадаад
хэргийн сайд
Карел
Шварценберг
Словакын Шадар
сайд бөгөөд
Гадаад хэрэг,
Европын асуудал
эрхэлсэн сайд
Мирослав Лайчик
Люксембургийн
Их Гүнт Улсын
Шадар сайд
бөгөөд Гадаад
хэргийн сайд
Жан Асселборн
Туркийн
Ерөнхий
сайд
Р. Эрдоан
4 сар 4 сар 4 сар 4 сар 7 сар9 сар3 сар
ТӨРИЙН АЙЛЧЛАЛ ТӨРИЙН АЙЛЧЛАЛ
ЕРӨНХИЙ САЙДЫН УРИЛГААР
ХБНГУ-ын
Бундестагийн
дэд ерөнхийлөгч
Эдуард Освальд
БНСУ-ын Үндэсний
Ассамблейн дарга
Кан Чан Хий
БНЧУ-ын Сенатын
дэд дарга Алена
Гаядуушкова
Финландын
Парламентын
дарга Эеро
Хейнэлуома
6 сар 5 сар
9 сар 10 сар
ХУРАЛ
4
2013
1 сар
ПОЛьШ
10 сар
БНАСАУ
11 сар
МьЯНМАР
11 сар
СИНГАПУР
11 сар
ВьЕТНАМ
Европын
Комиссын
Ж.М.Баррозо
Коста Рика-
гийн
Тэргүүн дэд
ерөнхийлөгч
Альфио
Пива Месен
Нигерийн
Дэд
Мохаммед
Номадуй
Самбо
ӨАБНУ-ын
Дэд
К.Мотланте
Польшийн
Бронислав
Коморовский
10 сар10 сар 11 сар 4 сар 4 сар 10 сар
Канадын
Амбан
захирагч
Давид
Жонстон
Европын Комиссын дэд
ерөнхийлөгч Кэтрин Эштон
4 сар
2 сар
ӨМНӨД СУДАН
Данийн
Парламентын
дарга
Могенс
Ликкетофт
Польшийн
Сенатын
Маршал
Богдан
Борусевич
1 сар 3 сар 5 сар
Бүх Хятадын Ардын
Төлөөлөгчдийн
Их Хурлын Байнгын
хорооны дарга
У Бангуо
АЖЛЫН АЙЛЧЛАЛ
1 сар
Дэлхийн эдийн засгийн ээлжит чуулга уулзалт
9 сар
Нью-Йорк
НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн 68-р чуулган
9 сар
ШХАБ-ын гишүүн орнуудын Төрийн тэргүүн
нарын зөвлөлийн 13 дугаар хуралдааны
өргөтгөсөн хуралдаан
ХУРАЛ

7
5 сар
Санкт-Петербург
Петербургийн олон улсын эдийн
засгийн чуулга уулзалт
6 сар
Женев
Олон улсын хөдөлмөрийн бага
хурлын 103 дугаар чуулган.
ХУРАЛ
3 сар
БНСУ
УИХ-ын дарга
З.ЭНхболд
Киргиз Улсын
Д.К.Оторбаев
Киргиз Улсын Тэргүүн шадар
сайд Т.Д.Сарпашев нарын
төлөөлөгчид тус тус айлчлав.
6 сар9 сар
ЕРӨНХИЙ САЙДЫН УРИЛГААР
Японы Либерал ардчилсан
намын, Япон, Монголын
найрамдлын бүлгийн
дарга, Төлөөлөгчдийн
танхим болон
Зөвлөхүүдийн танхимын
Япон, Монгол найрамдлын
бүлгийн дарга Сацүка Еда
9 сар
6
1 сар
ЛИХТЕНШТЕЙН
7 сар
ЯПОН
АЖЛЫН АЙЛЧЛАЛ
1 сар
Давос
Дэлхийн эдийн засгийн ээлжит
чуулга уулзалт
5 сар
Шанхай
АХАИББХ-ны дээд түвшний IV
уулзалт
9 сар
Душанбе
ШХАБ-ын гишүүн орнуудын
төрийн тэргүүн нарын
зөвлөлийн 14 дүгээр хуралдаан
ХУРАЛ
2014
Латви Улсын
А.Берзинш
ОХУ Хурлын
Холбооны
Зөвлөлийн дарга
В.И.Матвиенко
ОХУ Аюулгүй
байдлын зөвлөлийн
нарийн бичгийн дарга
Н.П.Патрушев
6 сар 6 сар 6 сар
ОХУ
В.В.Путин
9 сар8 сар
БНХАУ
дарга Си
Зиньпин
Мьянмарын Холбооны
Бүгд Найрамдах Улсын
Холбооны Парламентын
дарга Тура У Шве Манн
6 сар 4 сар
Турк Улсын
Үндэсний Их
Хурлын дарга
Ж.Чичек
9 сар
Нью-Йорк
НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн
69-р чуулган
10 сар
ACEM-ийн дээд түвшний
уулзалт
11 сар
АПЕК-ийн дээд хэмжээний
уулзалт

9
Монголд
ОХУ-ын Аюулгүй байдлын зөвлөлийн нарийн
бичгийн дарга Н.Патрушев
2014.06,03-04
ОХУ-ын Хурлын зөвлөлийн дарга В.Матвиенко
2014.06.22-23.
Улс төр, эдийн засаг, батлан хамгаалах
боловсролын салбарын хамтын ажиллагааны
талаар санал солилцов.
ОХУ-ын Гадаад хэргийн орлогч сайд И.В.Моргулов.
2014.6.04. 2014 онд хоёр улсын хооронд зохион
байгуулах арга хэмжээний талаар ярилцав.
Монгол, ОХУ-ын ГХЯ-дын консулыг зөвлөлдөх
уулзалт. 2014.06.19.
Иргэд харилцан зорчих нөхцөлийн тухай хоёр
орны Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрийн
төслийг эцэслэн тохиров.
Монголын тал “Иргэдийг буцаан авах тухай
Монгол Улсын Засгийн газар, ОХУ-ын Засгийн
газар хорондын хэлэлцээр” болон хэлэлцээрийг
хэрэгжүүлэх журмын төслийг Оросын талд
хүлээлгэн өгөв.
ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.Путин
2014.09.03. Ажлын айлчлал.
Иргэд харилцан зорчих нөхцөлийн тухай хоёр
улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээр
зэрэг нийт 14 баримт бичигт гарын үсэг зурав.
8
Хөрш орнуудтай стратегийн
түншлэлээ бататгав
ОХу-тай харилцах хүрээнд:
ОХУ-д
Ц.Элбэгдорж 2013.II сар
Сочи хотод В.Путинтэй уулзав.
Халхголын ялалтын 75 жилийн ойг тэмдэглэх,
Монголд төрийн айлчлал хийхийг урив
Н.Алтанхуяг 2014.5 сар
В.Путинд бараалхав.
Эдийн засаг, төмөр зам, хамтарсан
үйлдвэрүүдийн асуудлаар санал солилцов.
Ц.Элбэгдорж. 2014.05
Шанхай. В.Путинтэй уулзав.
Хоёр талын худалдааны эргэлтийг нэмэгдүүлэх,
хамтарсан компаниудын үр ашгийг
нэмэгдүүлэх зэрэг асуудлаар санал солилцов.

11
Монголд
Бүх Хятадын Ардын төлөөлөгчдийн Их хурлын
Байнгын хорооны дарга У.Бангуо
2013.01.31. Албан ёсны айлчлал хийв.
БХАТИХ-ын Байнгын хорооны даргын хувиар
16 жилийн дараа Монголд хэрэгжүүлсэн
айлчлал юм.
БНХАУ-ын ГХ-ийн сайд Ван И
2014.06.24-26. Албан ёсны айлчлал.
Монгол Улс, БНХАУ-ын хооронд дипломат
харилцаа тогтоосны 65 жилийн ойг хамтран
тэмдэглэх, эдийн засгийн хамтын ажиллагааны
томоохон төслүүдийн явцыг эрчимжүүлэх,
бусад салбарын харилцааг идэвхжүүлэх зэрэг
асуудлаар санал солилцов.
БНХАУ-ын дарга Си Зиньпин
2014.08.21-22. Төрийн айлчлал.
Монгол, Хятадын стратегийн түншлэлийн
харилцааны түвшинг дээшлүүлэн Монгол,
Хятадын иж бүрэн стратегийн түншлэлийн
харилцааг тогтоохоор санал нэгдэж, “Монгол
Улс, БНХАУ-ын хооронд иж бүрэн стртаегийн
түншлэлийн харилцаа хөгжүүлэх тухай
хамтарсан тунхаглал” байгуулав.
Талууд Засгийн газар, байгууллага хоорондын
26 баримт бичиг, аж ахуйн нэгж хоорондын
хамтын ажиллагааны 11 баримт бичигт тус тус
гарын үсэг зурав.
10
БНХАУ-д
Н.Алтанхуяг БНХАУ
2013.10.22-26. Албан ёсны айлчлал хийв.
БНХАУ-ын Төрийн зөвлөлийн Ерөнхий сайд
Ли Көцянтай хийсэн хэлэлцээний дүнд “Монгол
Улс, БНХАУ-ын хооронд стратегийн түншлэлийн
харилцааг хөгжүүлэх дунд, урт хугацааны
хөтөлбөр”-т хоёр тал гарын үсэг зурав.
ГХ-ны сайд Л.Болд БНХАУ
2014.01 сар. Албан ёсны айлчлал хийв.
БНХАУ-ын Гадаад хэргийн сайд Ван И-тэй
албан ёсны хэлэлцээ хийв.”Монгол, Хятадын
найрсаг солилцооны жилийн хүрээнд зохион
байгуулах арга хэмжээний хөтөлбөр”-г гарын
үсэг зурав.
Ц.Элбэгдорж 2014.05.19.
Шанхай. Си Зиньпинтэй уулзав.
Улс төр, эдийн засаг, дэд бүтцийн хамтын
ажиллагаа, нүүрс хийжүүлэх төсөл, дамжин
өнгөрөх тээвэр, далайн боомтын ашиглалтын
асуудлаар санал солилцов. Хятадын тал
Монгол Улсыг АПЕК-т гишүүнээр элсүүлэх
асуудлыг дэмжихээ илэрхийлэв.
БНХАу-тай харилцах хүрээнд:

13
Европын холбооны
гишүүн улсуудад
Ц.Элбэгдорж. Лихтенштэйний Вант Улс
2014.01.19-21. Ажлын айлчлал.
ГХ-ны сайд Л.Болд. Эстони. Таллин
2014.04.28-29. Онлайн эрх чөлөө эвслийн V бага
хуралд оролцов.
Уг эвслийн гишүүн орнуудын сайд нарын бага
хурлыг Монголд зохион байгуулах эрх авав.
ГХ-ны сайд Л.Болд. Шведийн Вант Улс
2014.05.26.
ГХ-ны сайд Л.Болд. Испанийн Вант Улс
2014.07.01-02.
Мадрид хотод Монголын өргөмжит консулын
газар байгуулагдав.
ХБНГУ-ын Гадаад хэргийн сайд
Франк Вальтер Штайнмайер
Зам тээвэр, дэд бүтэц, барилга, боловсролын
салбарт герман стандартаар дамжуулан
Евро стандартыг Монголд нэвтрүүлэх талаар
ярилцав.
Евро комиссар Андрулла Василиу
2014.09.08. Ажлын айлчлал.
12
Монголд
Европын Холбооны Дэд Ерөнхийлөгч К.Эштон
Монгол Улс, Европын холбооны хооронд
Түншлэл, хамтын ажиллагааны хэлэлцээр,
Монгол Улсын стандартчлалын тогтолцоог
боловсронгуй болгоход дэмжлэг үзүүлэх
тухай төслийн санхүүжилтийн гэрээнд тус
тус гарын үсэг зурав. Хоёр талын хооронд
цаашид түншийн түвшинд харилцаа, хамтын
ажиллагааг хөгжүүлэх эрх зүйн үндсийг тавив.
Евро Комиссар Дачан Чолош
2013.07.18-21. Айлчлал.
Хоёр тал хөдөө аж ахуй, аялал жуулчлал, орон
нутгийн хөгжлийн чиглэлд хамтран ажиллах
боломжийн талаар санал солилцов.
Гуравдагч хөршийн улс, холбоодтой стратегийн
болон иж бүрэн түншлэлийн харилцааг бататгав
Европын Комиссын Ерөнхийлөгч Ж.М.Баррозо
Гуравдагч хөрш Европын холбооны зүгээс
өндөр түвшинд хэрэгжүүлсэн уг айлчлал
Монгол Улсын нэр хүндийг Европын холбоо,
түүний гишүүн улсууд, түүнчлэн дэлхий дахинд
бэхжүүлэхэд чухал ач холбогдолтой байв.
Латвийн ерөнхийлөгч Андрис Берзинш
Хоёр улс төмөр замаар шууд холбогддог
тул Латвийн өвөл хөлддөггүй Вентпилс,
Лиепаягийн усан боомтуудыг ашиглан Европын
холбооны орнууд болон Монголын хооронд
харилцан бараа тээвэрлэх боломжийг онцлов.

15
ЯПОН
2013. 9 сар. Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг
Японд айлчлал хийв.
“Монгол, Японы стратегийн
түншлэлийн дунд хугацааны
хөтөлбөр”-т гарын үсэг зурав.
2014. Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж Японд
айлчлал хийв.
Монгол, Японы хооронд “Эдийн
засгийн түншлэлийн хэлэлцээр”
/EPA/ байгуулах зарчмын
тохиролцоонд хүрэв. Япон Улстай
Эдийн засгийн түншлэлийн
хэлэлцээр байгуулах хэлэлцээг
2012 оноос хойш нийт 7 удаа
хийсэн бөгөөд энэхүү хэлэлцээрийг
байгуулснаар зөвхөн хоёр
орны чөлөөт худалдаа, хөрөнгө
оруулалтын эрх зүйн орчныг
бүрдүүлээд зогсохгүй Японы Ази,
Номхон далайн бусад орнуудтай
байгуулсан эдийн засгийн
хэлхээ холбоо, аж үйлдвэрийн
сүлжээнд нэгдэх боломжийг нээж
байгаагаараа онцлог юм.
2013.03 сар. Япон улсын Ерөнхий сайд
Ш.Абэ Монголд айлчлав.
Японы тал Монгол Улсыг Зүүн Хойд
Ази дахь стратегийн чухал түнш
хэмээн мэдэгдэж, Монгол, Японы
харилцаа, хамтын ажиллагааг
өргөжүүлэн гүнзгийрүүлэх “Эрч”
санаачилга дэвшүүлэн, улмаар
талууд “Монгол, Японы стратегийн
түншлэлийн дунд хугацааны
хөтөлбөр” байгуулах тохиролцоонд
хүрсэн.
2014.06.26. Токио хотод Монгол, Японы
ГХЯ хоорондын анхдугаар Стратегийн
зөвлөлдөх уулзалт болов.
БНСУ
2014.03 сар. Монгол Улс, БНСУ-ын
ГХЯ-дын Олон нийтийн дипломат
ажиллагааны бодлогын анхдугаар
зөвлөлдөх уулзалт Улаанбаатарт болов.
2014.02 сар. ГХ-ны сайд Л.Болд
БНСУ-д айлчлав.
Монгол Улс, БНСУ-ын Эдийн
засгийн форумыг албан ёсоор
байгуулав.
2014.03 сар. УИХ-ын дарга З.Энхболд
БНСУ-д айлчлав.
БНСУ-ын виз мэдүүлэгч монгол
иргэдээс авдаг барьцааны мөнгийг
болиулах асуудлаар санал
солилцсоны дагуу барьцааны
хэмжээг 70 хувиар бууруулахаар
тогтож, цаашид БНСУ-д
эмчилгээний зорилгоор зорчих
иргэдэд хөнгөлөлттэй нөхцлөөр
виз олгох зэрэг асуудлыг шат
дараалалтай хэрэгжүүлэхээр болов.
2014.08 сар. БНСУ-ын Гадаад хэргийн
сайд Юн Бён Сэ Монгол Улсад айлчлав.
Монгол Улс, БНСУ-ын “Иж
бүрэн түншлэл”-ийн харилцааг
гүнзгийрүүлэн хөгжүүлэх, иргэд
зорчих нөхцөлийг хөнгөвчлөх,
Зүүн Хойд Азийн аюулгүй байдлын
асуудлаарх “Улаанбаатарын
яриа хэлэлцээ” санаачилга болон
БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Пак Гын
Хэ-гийн дэвшүүлсэн Евроазийн
хамтын ажиллагааны санаачилгын
хүрээнд хамтран ажиллах, Монгол
Улс АПЕК-ийн гишүүн, Зүүн
Азийн дээд түвшний уулзалтад
оролцох зорилтыг хэрэгжүүлэхэд
БНСУ-ын дэмжлэгийг авч хамтран
ажиллахаар болов.
ЭНЭТХЭГ
2013.09 сар. Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж
БНЭУ-ын ГХ-ийн сайд Салман
Хуршидыг хүлээн авч уулзав.
2013.01 сар. ГХ-ны сайд Л.Болд
БНЭУ-д айлчлал хийв.
2013.03 сар. Дели.Монгол-Энэтхэгийн
Засгийн газар хоорондын Хамтарсан
хорооны ээлжит IV хуралдаан болов.
2013.10 сар. Бүгд Найрамдах Энэтхэг
Улсын Засгийн газраас Улаанбаатар
хот дахь Ражив Гандийн нэрэмжит
үйлдвэрлэл-урлалын коллежийг
шинэчлэхэд олгож буй буцалтгүй
тусламжийн хүрээнд нийлүүлэх тоног
төхөөрөмжийг татвараас чөлөөлөх
гэрээнд БНЭУ-ын ЭСЯ болон Монгол
Улсын Эдийн засгийн хөгжлийн яам
гарын үсэг зурав.
АВСТРАЛИ
2013. Австралийн тал Монгол Улсад
үзүүлэх хөгжлийн хамтын ажиллагааны
төсвөө эрс өсгөж, 20 сая ам.долларт
хүргэхээр болов. Консулын салбарт
хамтран ажиллах Монгол, Австралийн
Засгийн газар хоорондын санамж бичиг
байгуулав.
ЕВРОПЫН ХОЛБОО
2013.04. Монгол Улс, Европын Холбоо
хооронд “Түншлэл, хамтын ажиллагааны
хэлэлцээр”-ийг байгуулав.
Уг хэлэлцээрийг Евродын
холбооны бүх гишүүн орнууд
батлах працесс үргэлжилж байна.
2013.04. “Монгол Улсын
стандартчиллын тогтолцоог
боловсронгуй болгоход дэмжлэг
үзүүлэх” тухай төслийн санхүүжилтийн
гэрээ хэрэгжиж эхлэв.
14
Гуравдагч хөршийн улс, холбоодтой стратегийн болон
иж бүрэн түншлэл, түншлэлийн харилцааг бататгав
КАНАД
2013. Канад улсын Амбан захирагч
Монгол Улсад айлчлав.
2014. Канад улсын ГХ-ийн сайд Жон
Бэйрд Ионгол Улсад айлчлав.
Өнөөгийн харилцааг “иж бүрэн
түншлэл”-ийн түвшинд өргөжүүлэх
шийдвэрт хүрснээ онцлож, Монгол
Улс АПЕК-т элсэх асуудлыг канадын
тал дэмжиж ажиллахаа мэдэгдэв.
Түүнчлэн Канад Улсын Засгийн
газраас 2014-2018 оны Хөгжлийн
албан ёсны тусламж авах онцгой 25
орны нэгээр Монгол Улсыг сонгосон
талаар мэдэгдэв.
АНУ
2013. Монгол Улс, АНУ-ын хооронд
байгуулах Олон улсын худалдаа,
хөрөнгө оруулалтад хамаарах
асуудлаарх ил тод байдлын тухай
хэлэлцээрт Нью-Йорк хотод гарын үсэг
зурав.
2014. АНУ-ын Батлан хамгаалахын сайд
Чак Хэйгэл Монгол Улсад айлчлав.
Талууд “Монгол Улс, Америкийн
Нэгдсэн Улс хоорондын аюулгүй
байдлын хамтын ажиллагааны
чиг зорилгын талаарх хамтарсан
мэдэгдэл”-д гарын үсэг зурав.
БРАЗИЛ
2014. Элчин Сайдын Яам нээгдэв
2014.06. Хоёр улсын ГХЯ хоорондын
зөвлөлдөх уулзалт Бразилд болов.
ӨМНӨД АФРИК
2013.10 Өмнөд Африкийн Бүгд
Найрамдах Улсын Дэд Ерөнхийлөгч
Кгалема Мотланте Монгол Улсад
айлчлав.
Африк тивийн тэргүүлэгч орон,
БРИКС, Их хорийн гишүүн Өмнөд
Африкийн Бүгд Найрамдах Улсаас
дээд түвшинд анх удаа айлчилсан.
Харилцан ЭСЯ нээх асуудлыг
судлахаар болсон.

17
ЮНЕСКО - Монголын
хамтын ажиллагаа
Парис хот
2013 оны 11 дүгээр сар
Ерөнхий бага хурлын 37 дугаар чуулганы
Хороодын нэгдсэн хуралдаанаар
Монгол Улсын санаачилсан “Ардчиллын
боловсролоор дамжуулан дэлхийн
иргэнийг төлөвшүүлэх зорилтыг
дэмжих” тухай тогтоол санал хураалтгүй
батлаглагдав.
Парис хот
2014 оны 06 дугаар сарын 02-05
ЮНЕСКО-гийн Соёлын биет бус өвийг
хамгаалах Конвенцийн талуудын
Ерөнхий Ассамблейн 5 дугаар
чуулганаас ЮНЕСКО-гийн Соёлын
биет бус өвийг хамгаалах Засгийн газар
хоорондын хорооны 2014-2018 оны
гишүүнээр анх удаа сонгогдов.
Түүх, соёлын хосгүй дурсгалт өв 1819
онд бүтээгдсэн 111 боть “Есөн эрдэнийн
Ганжуур” судрыг Дэлхийн баримтат
өвөөр бүртгүүлэн баталгаажуулав.
“Монгол уран бичлэг”-ийг Хүн
төрөлхтөний соёлын биет бус өвийн
төлөөллийн жагсаалтад бүртгэв.
“Монгол гэрийн уламжлалт урлал,
зан үйл”-ийг Хүн төрөлхтөний соёлын
биет бус өвийн төлөөллийн жагсаалтад
бүртгэв.
16
НҮБ ба Монгол
НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблей
2012 он 9 дүгээр сар
Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж “Үндэсний болон
олон улсын түвшин дэх хуулийн засаглал”
өндөр түвшний хуралдаанд үг хэлж, Монгол
Улсад авлигын эсрэг хэрхэн тэмцэж буйг
танилцуулав.
“Монгол Улсын олон улсын аюулгүй
байдал, цөмийн зэвсэггүй статус”,
“Ардчиллын төлөө боловсрол”-ын
асуудлаарх тогтоолыг санаачлан
хэлэлцүүлсэн ба НҮБ-аас анх удаагаа эл
асуудлаар тогтоол баталсан юм.
2013. 9 дүгээр сар
“Цаазын ялыг халахад бүс нутгийн
байгууллагуудын үүрэг” сэдэвт Сайд нарын
арга хэмжээг хамтран даргалсан нь олон
улсын хамтын нийгэмлэгт Монгол Улсын нэр
хүнд, байр суурийг бэхжүүлсэн үйл явдал
болов.
Монгол Улс НҮБ-ын хүрээнд
санаачлан авч явдаг “Бичиг үсгийн
боловсролын тухай”, “Нийгмийн
хөгжилд хоршооллын гүйцэтгэх үүрэг”,
Хөдөөгийн эмэгтэйчүүдийн аж байдлыг
сайжруулах тухай” тогтоолуудыг нийтийн
зөвшилцлөөр батлуулав.Тэр дундаа олон
жилийн туршид нэгдсэн ойлголтод хүрч
чадаагүй байсан эмэгтэйчүүдийн нөхөн
үржихүйн эрхийн асуудлыг анх удаа
Ерөнхий Ассамблейн тогтоолд тусгуулж
чадсанаар түүнийг цаашдын тогтоол
шийдвэрүүдэд тусгаж байх эхлэлийг
тавьсан чухал амжилт болсон юм.
Монгол Улс НҮБ-ын Хүний эрхийн
зөвлөлийн 2015 оны сонгууль, НҮБ-ын
Аюулгүй байдлын Зөвлөлийн 2022 оны
сонгуульд өрсөлдөхөөр нэрээ дэвшүүлэв.
69 дүгээр хуралдаан
2013. 9 дүгээр сар
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж НҮБ-ын
Ерөнхий Ассамблейн 69 дүгээр чуулганы Ерөнхий
санал шүүмжлэлд оролцож, Монгол Улсын байр
суурийг илэрхийллээ.
Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж “Зүүн Хойд Азийн
аюулгүй байдал, тогтвортой байдлыг бэхжүүлэх нь
манай улсын үндэсний аюулгүй байдлын тэргүүлэх
нэг зорилт” хэмээгээд Улаанбаатарын санаачилга,
яриа хэлэлцээний талаар мэдээлэл өгсөн юм.
ГХ-ны сайд Л.Болд Ерөнхий Ассамблейн
хуралдааны үеэр зохиогдсон 20 шахам уулзалт, арга
хэмжээнд оролцож, 20 удаагийн хоёр талын уулзалт
хийв.

19
МОНГОЛД
НҮБ-ын Худалдаа, хөгжлийн бага хурлын Ерөнхий
нарийн бичгийн дарга Супусай Паничпакти айлчлав.
/2013/
НҮБ-ын ЕнБД-ын орлогч, НҮБ-ын Женев дэх
төвийн захирал Кассим Жомарт Токаев айлчлав
/2013/
НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн дарга Вук Еремеч
айлчлав /2013/
НҮБ-ын Байгаль орчны хөтөлбөрийн гүйцэтгэх
захирал А.Штайнер айлчлав /2013/
НҮБ-ын Хүний нөөцийн албаны дарга айлчлав
/2013/
НҮБ-ын Нарийн бичгийн дарга нарын газарт
монгол иргэдийг ажиллуулах AE/JPO/APO
хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх Санамж бичигт
гарын үсэг зурав.НҮБ болон олон улсын
байгууллагуудад ажиллаж буй Монгол
иргэдийн тоог нэмэгдүүлэх, одоо ажил
эрхэлж буй иргэдийн албан тушаалыг ахиулах
зорилготой юм.
НҮБ-аас Монголд үзүүлэх Хөгжлийн тусламжийн
хүрээ (UNDAF), түүний хэрэгжилтийн дунд хугацааны
үнэлгээний хурал. Улаанбаатарт. 2014.02.25
НҮБ-ын Хүнс, хөдөө аж ахуйн байгууллага (ХХААБ)-
ын Ази, номхон далайн орнуудын бүсийн 32 дугаар
бага хурал. Улаанбаатар. 2014.03.10-14.
Хурлын үеэр НҮБ-ын ХХААБ-ын Ерөнхий
захирал Хосе Грациано да Силва айлчлав
НҮБ-ын Нэн буурай хөгжилтэй, далайд гарцгүй
хөгжиж буй болон арлын жижиг орнуудын асуудал
эрхэлсэн алба хамтран “Дэлхийн худалдааны
байгууллагын худалдааг хөнгөвчлөх хэлэлцээр:
Далайд гарцгүй хөгжиж буй орнуудад үзүүлэх
нөлөөлөл” сэдэвт олон улсын хурал.
Улаанбаатар. 2014.06.2-3.
ДГХБО-уудын бүлгийн 32 улс, олон улсын
байгууллагыг төлөөлж 100 гаруй төлөөлөгч,
НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргын
орлогч бөгөөд НҮБ-ын Нэн буурай хөгжилтэй,
далайд гарцгүй хөгжиж буй болон арлын
жижиг орны асуудал эрхэлсэн дээд төлөөлөгч
Г.Ч.Ачариа, НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрийн
суурин төлөөлөгч Сезин Синаноглу, Бүгд
Найрамдах Замби Улсын Худалдаа, аж
үйлдвэрийн сайд бөгөөд НҮБ-ын Нэн буурай
хөгжилтэй, далайд гарцгүй хөгжиж буй болон
арлын жижиг орнуудын асуудал эрхэлсэн
бүлгийн дарга Роберт Сичинга нар оролцов.
18
НҮБ-ын бүтцийн бусад
байгууллагатай хамтын
ажиллагаагаа өргөжүүлэв
ХИЛИЙН ЧАНАДАД
Женев хот 2014.06.9-10
Ерөнхий сайд Н.Алтанхуяг
НҮБ-ын ОУХБ-ын Олон улсын хөдөлмөрийн бага
хурлын 103 дугаар чуулганд оролцов.
Болив 2014.06.14-15
ГХ-ны дэд сайд Д.Ганхуяг
НҮБ-ын Хөгжиж буй орнуудын 77-гийн бүлэг
байгуулагдсаны 50 жилийн ойд зориулсан дээд
түвшний уулзалтад оролцов.
Кени 2014.06. 23-27
Байгаль орчин, ногоон хөгжлийн сайд С.Оюун
НҮБ-ын Байгаль орчны Ассамблейн даргаар
сонгогдов.
Тэрээр уг албанд тушаалд санал нэгтэй
сонгогдсон нь Монгол Улсын нэр хүндийг
дэлхийн дахинд өргөсөн чухал үйл явдал
болов.
Тайланд 2014.08.4-8
НҮБ-ын АНДЭЗНК-ийн 70 дугаар чуулганы дэд
даргаар Л.Болд сонгогдов.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн дэвшүүлсэн
“Улаанбаатарын яриа хэлэлцээ” санаачилга,
Ази, Европыг Монголын нутгаар дайруулан
газрын тос, байгалийн хий, эрчим хүч, төмөр
зам, авто зам гэсэн “5 шугам”-аар холбох
төсөл, хөрөнгө оруулалтыг эрчимжүүлж, эдийн
засгийн хөгжлийг дэмжих чиглэлээр Монгол
Улсын Засгийн газрын баримталж буй бодлого,
үйл ажиллагааны талаар мэдээлэв.

21
Олон улсын хамтын ажиллагааны сан байгуулав
2013 он.
Монгол Улсын ардчилал, хүний эрх, зах
зээлийн эдийн засгийн замнал, туршлагыг
хөгжиж байгаа бусад улстай хуваалцах
зорилгоор тус санг байгуулав. Үндэсний
аюулгүй байдлын үзэл баримтлал, Гадаад
бодлогын үзэл баримтлалыг мөрдлөг
болгон өөрийн орны ардчилсан үйл
явцын туршлагаас хуваалцах, олон улсын
тавцанд нэр хүнд, байр сууриа бэхжүүлэх,
гадаадын зарим улстай хоёр талын
хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх зорилтыг
дипломат үйл ажиллагааны зөөлөн хүчний
бодлогоор дамжуулан хэрэгжүүлэхэд
энэхүү сангийн үйл ажиллагаа ихээхэн ач
холбогдолтой юм.
Ардчиллыг бэхжүүлэх чиглэлд
амжилттай ажиллав
Ардчилсан орнуудын хамтын нийгэмлэгийн
Сайд нарын VII бага хурлыг зохион байгуулав.
2013 оны 4-р сарын 27-29.
Дэлхийн 140 гаруй орныг эгнээндээ
нэгтгэсэн ардчиллын төлөөх томоохон
хөдөлгөөн болох АОХН-ийг манай улс
2 жилд идэвх санаачлагатай даргалж,
тус хугацаанд хийсэн ажлуудыг дүгнэж,
цаашид тавих зорилтыг тодорхойлсон
“Улаанбаатарын Тунхаглал” баримт
бичгийг батлав. Тус баримт бичигт
АОХН-ийн хүрээнд хийгдсэн 15 шинэ
ажлыг сайшаан тэмдэглэсний 11 нь
Монгол Улсын санаачилсан ажил байлаа.
Тухайлбал АОХН-ийг НҮБ-д ажиглагчийн
статустай болох санаачлага гаргаад байна.
Мөн Ардчиллын боловсролыг дэмжихэд
бодитой үйл ажиллагаа явуулж,
ардчилсан нийгэм, инститүцүүдийг
бэхжүүлэх, хүний эрхийг хангах, Мянганы
хөгжлийн зорилтуудад хүрэхэд хувь
нэмэр оруулахуйц ач холбогдол бүхий
Ардчиллын боловсролын тухай НҮБ-ын
тогтоол батлуулав.
Зүүн Хойд Азийн Эмэгтэй парламентчдын
уулзалт
2013. 11.24-25.
“Улаанбаатарын санаачилга: Хамтын
ажиллагааны боломж ба хязгаар” сэдэвт
симпозиум
2013.12.19.
Зүүн хойд Азийн аюулгүй байдлын асуудлаарх
“Улаанбаатарын яриа хэлэлцээ”олон улсын
эрдэм шинжилгээний анхдугаар бага хурал.
2014. 06.17-18.
Бага хуралд Монгол, БНАСАУ, БНСУ,
БНХАУ, ОХУ, Япон, АНУ, Нидерландын
Вант Улс, ХБНГУ, ИБУИНВУ-ын нийт 100
орчим эрдэмтэд, экспертүүд оролцож,
Зүүн хойд Азийн бүс нутгийн өнөөгийн
байдал, аюулгүй байдлын эрсдлүүд, бүс
нутгийн энх тайван, аюулгүй байдалд
дөхөм үзүүлэх талаар гарч байгаа санал
санаачилгууд, эдийн засаг, байгаль
орчинтой холбогдох асуудлууд, ЗХА-д энх
тайван, тогтвортой байдлыг бэхжүүлэхийн
тулд цаашид ямар алхам хийх ёстой зэрэг
асуудлаар санал солилцов.
Зүүн Хойд Азийн Хотын дарга нарын уулзалт.
2014.09.
Солонгосын хойг дахь хурцадмал
байдлыг намжаах, Зүүн хойд Азийн
аюулгүй байдлыг хангахад хувь нэмэр
оруулах манай гадаад бодлогын
хүрээнд Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийн
дэвшүүлсэн Зүүн хойд Азийн аюулгүй
байдлын асуудлаарх Улаанбаатарын
яриа хэлэлцээг эхлүүлэх санаачилгыг
холбогдох талуудад мэдэгдэж, таниулах,
татан оролцуулах чиглэлээр идэвхтэй
ажиллав.
20
НҮБ-ын бүх гишүүн оронтой
дипломат харилцаа тогтоох зорилго
НҮБ-ын гишүүн193 орон
173
Дипломат харилцаа
тогтоосон улсын тоо
11 улс
7 улсАнтигау ба Барбуда
Эритрей
Бурунди
Вануату
Палау
Суринам
Сьерра Леон
Того
Уганда
Руанда
Микронези
дипломат харилцаа тогтоох
Хамтарсан мэдээнд гарын үсэг зурснаар
2013 ОНД 2014 ОНЫ ЭХНИЙ ХАГАСТ
хүрэв.
НҮБ-ын гишүүн орнуудтай
дипломат харилцаа тогтоосноор
олон улсын тавцанд Монгол
Улсын нэр хүнд өсч, байр суурь
нэмэгдэхийн зэрэгцээ хоёр талын
болон олон улсын байгууллагын
хүрээнд харилцан дэмжлэг
үзүүлж, хамтран ажиллах өргөн
боломж нээгдэж байна
Манай улс нэрээ дэвшүүлсэн
НҮБ-ын Хүний эрхийн зөвлөлийн
2015 оны сонгууль, НҮБ-ын
Аюулгүйн Зөвлөлийн 2022 оны
сонгуулийн бэлтгэлийн хүрээнд
гишүүн улсуудын дэмжлэг авах,
харилцан дэмжих тохиролцоог
байгуулах чиглэлээр идэвхтэй
ажиллаж байна. НҮБ-ын
Аюулгүйн Зөвлөлийн гишүүний
сонгуулиар 2014 оны 6 дугаар
сарын байдлаар 30 гаруй улстай,
ХЭЗ-ийн сонгуулийн асуудлаар
8 дугаар сарын байдлаар 80
гаруй улстай харилцан дэмжих
тохиролцоо байгуулаад байна.

23
Индонези. Бали 2013 он.11 сар.
АПЕК-ийн дээд түвшний уулзалтад ГХ-ны сайд
Л.Болд анх удаа тусгай зочноор оролцов.
Манай улсын АПЕК-т элсэх боломж,
нөхцөлийн талаар танилцуулсан нь бусад
улсын дэмжлэгийг авахад чухал ач
холбогдолтой болов. Ази, Номхон далайн
эдийн засгийн хамтын ажиллагааны
байгууллага (АПЕК)-т манай улс
гишүүнээр нэгдэх чиглэлээр идэвхтэй
ажиллаж байна.
Давос 2014.01.22-25.
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж
Дэлхийн эдийн засгийн чуулга уулзалтын
нэгдсэн хуралдаанд оролцов.
Чуулга уулзалтын үеэр ДЭЗЧУ-тай
хамтран хэрэгжүүлсэн манай улсын
2040 он хүртэлх хөгжлийн боломжит
хувилбарыг тодорхойлсон “Монгол
Улсын хөгжлийн стратегийн хувилбарууд”
судалгааны төслийн тайлан, илтгэлийг
хэлэлцүүлж, тусгай хуралдаан зохион
байгуулав.
2012.11.21. Монгол Улс ЕАБХАБ-ын оролцогч
улсаар нэгдэв.
2014 08.10. АСЕАН-ны Бүсийн Чуулга уулзалт
(ARF)-д ГХ-ны сайд Л.Болд оролцож, чуулганы
хуралдаанд үг хэлэв.
Чуулганы нэгдсэн хуралдаанаас гаргасан
хамтарсан тунхагт Монгол Улс цөмийн
зэвсэггүй бүс нутаг хэмээн хүлээн
зөвшөөрөгдсөнөө зарласан явдлыг
сайшаан энэ чиглэлээр манай улсын
санаачилгыг бусад улсууд дэмжихээр
тусгав.
БНХАУ. Тяньжин 2014.09.10-12.
Дэлхийн эдийн засгийн чуулга уулзалт (Зуны
Давос)-д Шадар сайд Д.Тэрбишдагва оролцов.
Шадар сайд Д.Тэрбишдагва Дэлхийн
эдийн засгийн чуулга уулзалтын гүйцэтгэх
захирал Др.Филипп Рослертэй уулзаж,
цаашид уул уурхай, усны аюулгүй
байдал, ногоон хөгжил, авилгатай тэмцэх
зэрэг чиглэлээр хамтын ажиллагаагаа
гүнзгийрүүлэх, 2016 оны Дэлхийн эдийн
засгийн чуулга уулзалтын Зүүн Азийн
дээд түвшний уулзалтыг Монгол Улсад
зохион байгуулах сонирхлоо илэрхийлэв.
Европын аюулгүй
байдал хамтын
ажиллагааны
байгууллагад
гишүүнээр элсэв.
2012.12.06-07. ЕАБХАБ-ын гишүүн орнуудын
Сайд нарын зөвлөлийн хуралд ГХ-ны сайд
Л.Болд оролцов.
ЕАБХАБ-ын Байнгын зөвлөл хуралдаж,
Монгол Улсыг тус байгууллагад бүрэн
эрхт гишүүнээр элсүүлэх асуудлаар санал
хураалт явуулж, манай улс 11 дүгээр
сарын 21-ний өдрөөс эхлэн ЕАБХАБ-д 57
дахь оролцогч улсаар нэгдэн оров.
2014.06.17-20.ЕАБХАБ-ын АИХЭА-ны тэргүүн,
Элчин сайд Янез Ленарчич ажлын айлчлал
хийв.
Элчин сайд Янез Ленарчич тэргүүтэй
төлөөлөгчид УИХ-ын дэд дарга
М.Энхболдод бараалхаж, Ерөнхийлөгчийн
Тамгын газар, Сонгуулийн ерөнхий хороо,
Хүний эрхийн үндэсний комисс, Үндсэн
хуулийн цэц, Гадаад харилцааны яам,
Хууль зүйн яам, Улсын дээд шүүх, Улсын
бүртгэлийн ерөнхий газрын удирдлага,
албаны хүмүүстэй уулзаж, Монгол
Улсын Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн
үйл явцыг ажигласан тус байгууллагын
АИХЭА-ны тайланг хүлээлгэн өгч, хамтын
ажиллагааны асуудлаар санал солилцов.
Мьянмар 2014. 08.08-09.
АСЕАН–ы Гадаад хэргийн сайд нарын 47 дугаар
чуулга уулзалтад ГХ-ны сайд Л.Болд оролцов.
Монгол Улс бүс нутгийн хамтын
ажиллагааны энэхүү чухал байгууллагын
өндөр түвшний хуралд ийнхүү анх удаа
оролцсон. Монгол Улс Ази, Номхон
далайн бүс нутгийн интеграцид өргөнөөр
хамрагдах манай гадаад харилцааны
тэргүүлэх зорилтыг урагшлуулахад
чиглэсэн томоохон алхам болов.
22
Олон улс, бүс нутгийн интеграц,
улс төр, эдийн засгийн дэд бүтцийн
сүлжээнд нэгдэх чиглэлээр ажиллав
Улаанбаатар хот 2013 он. 09.14-15.
ДЭЗЧУ-тай хамтран “Монгол Улсын хөгжлийн
стратегийн хувилбарууд” төслийн хүрээнд “Монгол
Улсын хөгжлийн асуудлаарх стратегийн яриа
хэлэлцээ” сэдэвт дугуй ширээний уулзалт зохион
байгуулав.
Монгол Улсын эдийн засгийн хөгжлийн
хэтийн төлөв, чиг хандлагыг хэлэлцсэн дугуй
ширээний уулзалтад ДЭЗЧУ-ыг үүсгэн
байгуулагч, профессор Клаус Шваб, Гүйцэтгэх
захирал Бөрг Бренд нараар ахлуулсан өргөн
бүрэлдэхүүнтэй баг ирж оролцсон. Дугуй
ширээний уулзалтын үеэр ДЭЗЧУ-ын
Стратегийн бодлогын багийнхан Монгол
Улсын 2040 он хүртэлх хөгжлийн стратегийн 3
хувилбарын төслийг оролцогчдод танилцуулав.
Монгол Улс хөрөнгө оруулахад нээлттэй,
ардчилсан орон гэдэг үндсэн ойлголтыг гадаад
оролцогчдод бататган хүргэж, олон улсын
анхаарлыг татсан.

25
Хилийн чанадад байгаа
Монгол улсын иргэдийн эрх
ашгийг хамгаалах, иргэдийн
гадаадад зорчих нөхцөлийг
хөнгөвчлөх чиглэлээр ажиллав.
2014. 08 сар. БНХАУ-ын дарга Си Зиньпины айлчлалын
үеэр “Ялтан шилжүүлэх тухай Монгол Улс, БНХАУ-ын
гэрээ”-ний батламж жуух бичгийг солилцох протокол
байгуулав.
Энэ нь хилийн чанадад ял эдэлж буй иргэдээ эх
оронд нь авчрахад чиглэсэн том алхам болсон.
2014.09 сар. ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.В.Путины Монгол
Улсад хийсэн айлчлалын үеэр “Иргэд харилцан зорчих
нөхцөлийн тухай хоёр улсын Засгийн газар хоорондын
хэлэлцээр”-ийг байгуулав.
2013 он. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зургаа дахь
удаагийн сонгуульд гадаад орнуудад суугаа монгол
иргэдийн саналыг авах ажлыг анх удаа зохион байгуулав.
Салбар комиссуудад нийт 6233 сонгогч саналаа
өгөхөөр бүртгүүлж, баталгаажуулснаас 4248 буюу
сонгогчийн 68.2 хувь нь саналаа өгөв.
2014 он. Хилийн чанадад байгаа Монгол Улсын иргэдэд
туслах сангийн төсвийг нэмэгдүүлж, үйл ажиллагааг
өргөжүүлэв.
2014 он гарснаас хойш 32 иргэнд 94,1 сая төгрөгийн
буцалтгүй тусламжийг олгоод байна. Түүнчлэн
Монголчууд олноор суурьшсан гадаад улсын зарим
хотод монгол хэлээр сургалт явуулдаг сургууль,
цэцэрлэгийн үйл ажиллагааг дэмжиж, монгол хэлний
сурах бичиг хүргүүлэх, гадаадад байгаа Монгол иргэдийн
байгуулсан сайн дурын холбоо, нийгэмлэгийн үйл
ажиллагааг дэмжин ажиллав.
2014.09.17-18. Улаанбаатар. Хилийн чанадад суугаа
Монгол Улсын Өргөмжит консулуудын 9 дүгээр
зөвлөлдөх уулзалт болов.
1992 онд Хонконгийн иргэн Квок Шүминийг
Монголын анхны Өргөмжит консулаар томилсноор
энэ албаны эхлэл манай улсад тавигдаж байсан
бөгөөд өнөөдөр дэлхийн 44 улсын 72 иргэн
Монголын өргөмжит консулаар ажиллаж байна.
2014. 09.18.ГХЯ, “Цахим өртөө холбоо” төрийн бус
байгууллагатай хамтран “Бүтээлч хамтын ажиллагаа”
(Creative collaboration) сэдэвт нэгдсэн чуулга уулзалт
хийв.
Анх удаа эх орондоо зохион байгуулсан уг чуулга
уулзалтад хилийн чанад дахь монголчуудын
холбоо, нийгэмлэг, ТББ-ын 90 орчим төлөөлөгч,
“Цахим өртөө холбоо” ТББ-ын илтгэгч, судлаач
50 орчим, дотоодын яамд, агентлаг, холбогдох
байгууллагын төлөөлөл бүхий 150 орчим төлөөлөгч
оролцов.
24
Монгол улсын аюулгүй байдал,
үндэсний язгуур ашиг сонирхлыг
олон улсын эрх зүйн хүрээнд улс
төр-дипломатын аргаар хангах
чиглэлээр ажиллав.
Монгол Улс нутаг дэвсгэрээ цөмийн зэвсэггүй бүс болгон
зарласны 20 жилийн ой тохиов. 2012 он.
Цөмийн зэвсэгтэй таван гүрэн Хамтарсан
тунхаглалдаа Монгол улсын энэхүү өвөрмөц статус,
ЦЗС-ын тухай Монгол Улсын хуулийг сайшааж
байгаагаа анх удаа албан ёсоор зарлаж, манай
статусыг хүндэтгэн, түүнийг зөрчих аливаа үйл
ажиллагаанд оролцохгүй, тийм үйл ажиллагаа
явуулахгүй байх амлалтыг тусгасан нь Монгол
Улсын аюулгүй байдал, үндэсний язгуур ашиг
сонирхлыг олон улсын эрх зүйн хүрээнд улс-төр
дипломатын аргаар хангахад чухал ач холбогдолтой
болсон юм.
Нью Йорк хот.
Цөмийн зэвсгээс ангид Монгол Улсын статусын талаарх
Хамтарсан тунхаглал батлагдав.
2013 оны 9 дүгээр сарын 17-ны өдөр.
Цөмийн зэвсэгтэй таван гүрэн буюу БНХАУ,
БНФУ, ОХУ, ИБУИНВУ болон АНУ-ын Байнгын
төлөөлөгчид болон Монгол Улсаас НҮБ-д суугаа
Байнгын төлөөлөгч О.Оч нар энэ статусын агуулгыг
тодорхойлсон Монгол Улсын тунхаглалд НҮБ-ын
Төв байранд тус тус гарын үсэг зурав.
Дэлхийн ирээдүйн төлөө зөвлөлөөс цөмийн зэвсгээс ангид статусаа
хуульчилж, түүнийгээ олон улсын хэмжээнд баталгаажуулах талаар
хэрэгжүүлж ирсэн Монгол Улсын бодлогыг үлгэр жишээч бодлого
хэмээн үзэж “Ирээдүйг тодорхойлсон бодлогын шагнал” гардуулав.
Төр, засаг, соёл урлаг, иргэний нийгэм, академи болон
бизнесийн салбарт дэлхийд нэрд гарсан зүтгэлтнээс
бүрдсэн олон улсын нэр хүнд бүхий байгууллага болох
Дэлхийн ирээдүйн төлөө зөвлөлөөс таван улсын
бодлогыг өндрөөр үнэлж “Шилдэг бодлогын шагнал”
олгов. 2013 он. 10 сарын 23.
Цөмийн зэвсгээс ангид статусаа хуульчилж, түүнийгээ
олон улсын хэмжээнд баталгаажуулах талаар хэрэгжүүлж
ирсэн Монгол Улсын бодлогыг үлгэр жишээч бодлого
хэмээн үзэж шалгаруулав. Энэ тухай 10 дугаар сарын 23-
нд НҮБ-ын Төв байранд болсон “Ирээдүйг тодорхойлсон
бодлогын шагнал”-ыг гардуулах үеэр зарласан юм.
2013 он. 10 сарын 23.
“Монгол Улсын олон улсын аюулгүй байдал,
цөмийн зэвсэггүй статус” тогтоолыг НҮБ-аас санал
хураалтгүйгээр батлав. 2014.10.31.
Монгол Улсын цөмийн зэвсэггүй статусын тухай
Тунхаглалуудад цөмийн зэвсэгтэй таван гүрэн (АНУ,
ИБУИНВУ, БНХАУ, ОХУ,Франц) болон Монгол Улс
2012 онд гарын үсэг зурсныг НҮБ-ын Ерөнхий
Ассамблейн тогтоолоор дахин сайшаасан нь чухал
байв.

27
Бангкок
Бээжин
Хөх хот
Эрээн хот
Пхеньян
Токио
Варшав
Каир
Индонез
Истанбул
Бишкек
Киев
Сөүл
Шанхай
Тайбэй
Осака
Софи
Вьентьян
Сингапур
Ханой
Дели
Алматы
Улаан-ҮдЭрхүүМосква
Канберра
Будапешт
Минск
Кувейт
Анкара
Стокольм
Хонконг
Кызыл
ОХУ-ын Халимагийн БНУ
ЕРӨНХИЙ КОНСУЛ, КОНСУЛЫН ГАЗАР
ЭЛЧИН САЙДЫН ЯАМ
БАЙНГЫН ТӨЛӨӨЛӨГЧИЙН ГАЗАР
Хайлаар
Афганистан
Пусан
26
Бразил
Вашингтон
Оттава
Лондон
Парис
Вена
Ром
Женев
Гавана
Нью-Йорк
Берлин
Прага
Брюссель
Сан Франциско
Хайлаар
Консулын газар
Пусан
Истанбул
Ерөнхий консулын газар
Бишкек
Индонез
Элчин сайдын яам
Бразил
Афганистан (дахин сэргээсэн)
2012 - 2014 ОНД
ШИНЭЭР НЭЭСЭН

АНУ
Монгол Улсын иргэдэд 3-10 жилийн хугацаанд олон удаа зорчих виз олгоно. АНУ-ын
иргэд Монгол Улсад 90 хүртэл хоногийн хугацаанд визгүй зорчино.
ИБУИНВУ
Монгол Улсын иргэдэд 1 удаа 6 сар хүртэл хугацаагаар суурьших эрхтэй, 6 сараас 10
жилийн хугацаатай олон удаа зорчих виз олгохоор, Их Британийн дипломат паспорт
эзэмшигч иргэд Монгол Улсад 30 хүртэл хоногийн хугацаанд визгүй зорчихоор харилцан
тохиролцсон.
Япон
Япон Улсын иргэдийг Монгол Улсад 30 хүртэл хоногийн хугацаанд визгүй зорчуулах
шийдвэрийг Монгол Улсын Засгийн газар дангаараа гаргасан.
ХБНГУ
ХБНГУ-ын иргэдийг Монгол Улсад 30 хүртэл хоногийн хугацаанд визгүй зорчуулах
Канад
Монгол Улсын энгийн паспорттай иргэдэд 10 жил хүртэлх, дипломат болон албан
паспорттай иргэдэд 4 жил хүртэлх хугацааны олон удаагийн виз олгоно.
Канад УлсыниргэдийгМонгол Улсад 30 хүртэл хоногийн хугацаанд визгүй зорчуулах
БНСУ
БНСУ-ын виз мэдүүлэгч монгол иргэдээс авдаг барьцааны мөнгийг болиулах асуудлаар
санал солилцсоны дагуу барьцааны хэмжээг 70 хувиар бууруулав.
* Монгол Улс болон Украйн Улсын иргэд харилцан зорчиход 1979 онд
байгуулсан “Иргэд харилцан визгүй зорчих нөхцөлийг хөнгөвчлөх тухай
БНМАУ-ын Засгийн газар, ЗСБНХУ-ын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээр”
үйлчлэх бөгөөд иргэд албан ёсны урилга авсан байх шаардлагатай.
** НҮБ-ын паспорт бүхий албан хэргээр зорчих, оршин суух НҮБ, түүний
төрөлжсөн байгууллагын албан хаагчид манай улсад визгүй зорчиж байна.
БУСАД ХөНГөЛөЛт
28
Монгол улсын иргэд визгүй болон
визийн хөнгөлөлттэй зорчиж буй орнууд
Беларусь
90 хүртэл хоног
Гонконг
Гүрж
Израйль
Казахстан
Киргиз
Куба
Макао
Малайз
Сингапур
БНАСАУ
Болгар
Бразил
Вьетнам
Лаос
Мексик
ОХУ
Румын
Словак
БНСУ
Унгар
Чех
(зөвхөн дипломат паспорт)
Чили
Энэтхэг
Украин*
(Албан ёсны урилгатай тохиолдолд)
Филиппин
Хятад
Дипломат, албан болон албаны
зориулалттай Е паспорттай иргэд 30
хүртэл хоног визгүй зорчино.
Турк
Лаос
Tайланд
Серби
ОХУ**
Польш
Индонез
Кипр
Камбож
Бруней
Кувейт
Перу
ХБНГУ
(зөвхөн цахим дипломат паспорт)
Колумб
Франц
Мьянмар
Эстони
(зөвхөн цахим (биометрийн) дипломат
паспорт)
Итали**
ИРГЭД ВИЗГҮЙ ЗОРЧИХ ОРНУУД
ДИПЛОМАТ, АЛБАН ПАСПОРТТАЙ
ИРГЭД ВИЗГҮЙ ЗОРЧИХ ОРНУУД

Монгол Улсын Гадаад Харилцаа,
Эдийн Засгийн Хамтын Ажиллагааны Яам
Энх тайваны гудамж-7А,
Улаанбаатар 14210, Монгол Улс
Шуурхай утас: 62262222
Факс: 976-11-322127
и-мэйл: info@mfa.gov.mn

Гадаад Харилцаа тайлан 2012-2014

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Semelhante a Гадаад Харилцаа тайлан 2012-2014

Semelhante a Гадаад Харилцаа тайлан 2012-2014 (20)

Mais de Эрдэнэ Билэг

Mais de Эрдэнэ Билэг (6)

Гадаад Харилцаа тайлан 2012-2014