2. EDEBİ TÜRLER
MASAL
Genellikle yazarı bilinmeyen, olağanüstü kişi ve olaylara yer
veren, ağızdan ağıza sürüp gelen hayali ürünlerdir
Tekerleme ve söz kalıplarından yararlanılır.
Yer ve zaman genellikle belirsizdir.
Milli ve dini motiflere yer verilmez.
Didaktik yani öğreticidir.
İyiler ödüllendirilir, kötüler cezalandırılır.
5. FABL
Kahramanları hayvanlar, bitkiler ve cansız nesneler olan
bir tür masaldır.
Fabllar didaktik yani öğreticidir.
Kişileştirme ve konuşturma sanatlarından yararlanılır.
7. BİRLEŞİK KELİMELER
En az iki kelimenin birleşerek oluşturduğu, yeni bir
kavramı karşılayan kelimeye birleşik kelime denir.
8.
9. 1. Birleşik Yapılı Fiiller
Birleşik fiiller üçe ayrılır:
a. Yardımcı Eylemle Yapılan Birleşik Fiiller:
İsim soylu sözcüklerden sonra getirilen «etmek, olmak,
kılmak, eylemek» yardımcı fiilleriyle yapılır.
11. UYARI: Yardımcı eylemle oluşan birleşik fiillerde ses türemesi
veya ses düşmesi olursa yardımcı fiil isme bitişik yazılır.
……………………………..
……………………………...
……………………………..
NOT: Bazen yardımcı eylemler tek
başına kullanılabilir. Bu durumda
birleşik fiil oluşturmayıp basit fiil olur.
Örnek: Saat ikide okulda olmalıyım
Bu sene üzümler erken oldu.
12.
13. b. Kurallı Birleşik Fiiller
İki fiilin birleşmesiyle oluşan fiillerdir. Her zaman bitişik yazılır.
-ebil-
-iver-
Fiil + -edur-
-eyaz
14. Yeterlilik Fiili
Fiil + -bil(mek)-bil(mek)
Örnek: Bu kovayı ben kaldırabilirim.
Yarın yağmur yağabilir.
Arkadaşlarınla dışarıda oynayabilirsin.
15. BUNU BİL:
Yeterlilik fiilinin olumsuzunda «-bil» düşer yerine
olumsuzluk eki gelir.
Örnek: okuyabilirim → okuyamam
gelebilirim → gelemem
çözebilir → çözemez.
16.
17. Tezlik Fiili:
Fiil+ -iver(mek)-iver(mek)
Yaklaşma Fiili:
Fiil+ -eyaz(mak)-eyaz(mak)
Örnek: Bu soruları çözüverdi.
Bugün de geç gidiver.
Örnek: Çocuk merdivenden düşeyazdı.
Heyecandan öleyazdım.
18. Sürerlilik Fiili:
Fiil+ -edur(mak)
-egel(mek)
-ekal(mak)
-edur(mak)
-egel(mek)
-ekal(mak)
Örnek: Bu dava yıllardır süregelmektedir.
Arabanın arkasından bakakaldı.
Sen gidedur, ben geliyorum.
19. c. Anlamca Kaynaşmış Birleşik Fiiller
En az iki sözcüğün anlamca kaynaşarak oluşturduğu birleşik
fiillerdir.
Deyimler anlamca kaynaşmış birleşik fiiller grubuna girer.
Örnek: Sana gelmekten vazgeçtim.
Davranışlarınla herkesin gözüne girdin.
Bu davranışınla gözümden düştün.
Bize kafa tutarak bir yere gelemezsin.
20.
21. 2. Birleşik Yapılı İsimler
Birleşik isimler farklı yollarla oluşturulur:
İsim tamlaması yoluyla:
ayakkabı
hanımeli
yeryüzü
Sıfat tamlaması yoluyla:
Kızılırmak
sivrisinek
Karadeniz
26. YAZIM (İMLA) BİLGİSİ
“Mi” NİN YAZIMI
“Mİ” edatı her zaman ayrı yazılır.
Örnek: Konuyu anladınız mı?
İnsanlık öldü mü?
Sesimi duydu mu ağlamaya başlar.
27. • Özel isimlerden sonra geldiğinde özel isimle “mi”
arasına kesme işareti konmaz.
Örnek: Bu olayı Cabbar’mı anlattı?
Yanlış
Bu olayı Cabbar mı anlattı?
Doğru
28.
29. Aşağıdaki cümlelerde “mi”nin yazımını kontrol
ediniz, yanlış yazılanları düzeltiniz.
1-Söyledikleri doğrumu doğru
…………………………………….. .
2-Sence buluşmaya gelirmi
…………………………………………
3-Buraya geldi mi ona uzun uzun sarılacağım
…………………….
4-Uzunmu uzun bir boyu
var .........................................................
30. 5-Bekledimmi gelmez
işte…………………………………………….
6-Çocuk mu çocuk hareketleri
var……………………………………
7-Sence söylediklerimi duydu
mu?...................................................
8-Ona baktımmı ne dediğimi
anlar……………………………………
31. A) Bu kitapları siz mi aldınız?A) Bu kitapları siz mi aldınız?
B) Çok okunan kitaplar bunlar mıdır?B) Çok okunan kitaplar bunlar mıdır?
C) Burası kitap okumak için uygun mudur?C) Burası kitap okumak için uygun mudur?
D) Bu kitabı niçin oku muyorsunuz?D) Bu kitabı niçin oku muyorsunuz?
HADİ YAPALIM:HADİ YAPALIM:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışıAşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı
vardır?vardır?
32.
33. Cevap:Cevap:
Seçeneklerde hep soru cümlelerinin olması, yanlışın sorularlaSeçeneklerde hep soru cümlelerinin olması, yanlışın sorularla
ilgili olduğunu çağrıştırıyor.ilgili olduğunu çağrıştırıyor.
Dikkatimizi 'mi' nin yazımına verilim. ''mi'' soru edatı ken-Dikkatimizi 'mi' nin yazımına verilim. ''mi'' soru edatı ken-
dinden önceki sözcüğe ayrı kendinden sonraki ek-dinden önceki sözcüğe ayrı kendinden sonraki ek-
Iere bitişik yazılır.Iere bitişik yazılır.
A, B, C'de buna uyulmuştur.A, B, C'de buna uyulmuştur.
D'de de soru anlamı var, ancak bunda soru anlamı "mi" ile değilD'de de soru anlamı var, ancak bunda soru anlamı "mi" ile değil
''niçin'' ile sağlanmış. Dolayısıyla ayrı yazılan ''muyorsunuz'' da''niçin'' ile sağlanmış. Dolayısıyla ayrı yazılan ''muyorsunuz'' da
mi soru edatı yoktur.mi soru edatı yoktur.
Orada ''okumamak'' olumsuz fiilinin sonundaki ''a'', ''yor'' ekininOrada ''okumamak'' olumsuz fiilinin sonundaki ''a'', ''yor'' ekinin
darlaştırıcılığından dolayı ''u'' olmuş. Yani ayrı yazılmasınıdarlaştırıcılığından dolayı ''u'' olmuş. Yani ayrı yazılmasını
gerektiren bir durum yok.gerektiren bir durum yok.
Cevap: DCevap: D
34. DE’NİN YAZIMI
“-de” hal eki sözcüğe bitişik yazılır.
Örnek: Ocakta yemek var.
Cumhuriyet 1923’te kuruldu.
Yıllarca evimde yaşayamadım.
35. “ de” bağlacı ayrı yazılır.
Örnek: Konuşulanları duy da inanma.
Yıllar geçse de biz ayrılamayız.
Sizlere de selam getirdim.
UYARI: “de” bağlacının “ta/ te “şekli yoktur.
Örnek: Karşımızdaki sokak ta kapalı. ( YANLIŞ)
Karşımızdaki sokak da kapalı. ( DOĞRU)
36.
37. Aşağıdaki cümlelerde “de” nin yazımına dikkat ederek,
yanlışları düzeltiniz.
1-Gözlerim de çapaklanma
var………………………………………
2-Aynur’da bunu
istiyor……………………………………………….
3-Annem ve babam da bizimle
gelecek………………………………
4-Kolyem sen de mi
Leyla?.............................................................
5-Yapraklar da küçük küçük kurtlar
var………………………………
SIRA SİZDE
38. SIRA SİZDE
Aşağıdaki cümlelerde noktalı yerlere uygun olan
“de”yi koyunuz.
1 Seni……… üzmüşler.
2 Uzak……. bir köy var.
3 Gözüm……….gittikçe küçülüyorsun.
4 Ahmet …………takıma alındı.
5 Bebeğin…………bir hastalık varmış.
6 Bu kar……….kış……… hep çalıştı.
7 Bursa’ya Sema……….gelecek.
39. HADİ YAPALIM:HADİ YAPALIM:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, bitişik yazılması gerekenAşağıdaki cümlelerin hangisinde, bitişik yazılması gereken
''de'' ayrı yazılmıştır?''de'' ayrı yazılmıştır?
A) Eksik olmasın; beni de düşünüp bir tane göndermiş.A) Eksik olmasın; beni de düşünüp bir tane göndermiş.
B) Uzun cümlelerin de, bir tadı bir güzelliği vardır.B) Uzun cümlelerin de, bir tadı bir güzelliği vardır.
C) Su, hava, ışık, bitki, bir de insanlarının yumuşak huyu...C) Su, hava, ışık, bitki, bir de insanlarının yumuşak huyu...
D) Sıkıntılı günlerim de arkadaşlarıma giderim.D) Sıkıntılı günlerim de arkadaşlarıma giderim.
40.
41. Cevap:Cevap:
D seçeneğinde ''gitmek" eyleminin yapıldığı zamanı bildirenD seçeneğinde ''gitmek" eyleminin yapıldığı zamanı bildiren
''günlerimde'' sözündeki ''de'' hal ekidir. Üstelik, cümleden''günlerimde'' sözündeki ''de'' hal ekidir. Üstelik, cümleden
çıkarıldığında, cümle anlamsız hale dönüşüyor. Öyleyse bu,halçıkarıldığında, cümle anlamsız hale dönüşüyor. Öyleyse bu,hal
ekidir bitişik yazılmalıdır. Oysa cümlede ayrı yazılmıştır.ekidir bitişik yazılmalıdır. Oysa cümlede ayrı yazılmıştır.
Cevap DCevap D
42. “Kİ” NİN YAZIMI
Türkçede üç tür “ki” vardır.
Sıfat yapan –ki ve ilgi zamiri(eki) olan –ki, eklendiği
sözcüğe bitişik yazılır; bağlaç olan ki, kendinden
önceki sözcükten ayrı yazılır.
43. İlgi zamiri (eki) olan -ki daima bir ismin yerine geçer.İlgi zamiri (eki) olan -ki daima bir ismin yerine geçer.
Örnek: Sizin arabanız yeni, bizimki eski.
(Arabanın yerini tutmuş.)
Örnek: Kadir’inki benimkinden daha iyi olmuş.
44.
45. Sıfat yapan -ki,eklendiği sözcüğe ait olan bir ismin sıfatı olur.Sıfat yapan -ki,eklendiği sözcüğe ait olan bir ismin sıfatı olur.
Örnek: Sokaktaki çocuklara sahip çıkmamız gerekiyor.
Öğretmenimiz sabahki olayı bize hatırlattı.
46. Bağlaç olan ki kendinden önceki sözcükten ayrı yazılır.
Örnek: Baktım ki gelmiyor ben yanına gittim
O öğrenciler ki bana dünyaları verdiler.
47. Sendeki küpeler altın mı?
Şöyle gel ki yüzünü göreyim.
Baktım ki bu iş böyle olmayacak.
Elindekini yere bırak hemen.
Evdeki hesap çarşıya uymadı.
Belindeki kemeri çok beğendim.
Teyzeminki çok daha yeni.
Gözlerindeki heyecan beni etkiledi.
Okulda dolaptaki kitapları çalmışlar.
Aşağıdaki cümlelerdeki “ ki”lerin görevlerini yazın.
48.
49. “İLE” NİN YAZIMI
İleİle sözcüğünün edat mı bağlaç mı olduğunu anlamak içinsözcüğünün edat mı bağlaç mı olduğunu anlamak için
yerine “ve” bağlacının getiririz, anlam bozulmazsa bağlaçyerine “ve” bağlacının getiririz, anlam bozulmazsa bağlaç
bozulursa edat olur.bozulursa edat olur.
Örnek:Örnek: Okula babamla (ve) gittim.Okula babamla (ve) gittim. EdatEdat
Eline bıçakla (ve) kesti.Eline bıçakla (ve) kesti. EdatEdat
Çocukla(ve) annesi geldi.Çocukla(ve) annesi geldi. BağlaçBağlaç
50. Ünlü ile biten bir sözcükten sonra gelirse “-i” düşer arayaÜnlü ile biten bir sözcükten sonra gelirse “-i” düşer araya
“y” kaynaştırma ünsüzü girer,“y” kaynaştırma ünsüzü girer, “e” sesi ise kendisinden“e” sesi ise kendisinden
önceki ünlüye uyar.önceki ünlüye uyar.
Örnek:Örnek: AnnesiyAnnesiylele konuştum.konuştum.
ArabayArabaylala gittik.gittik.
Ünsüzle biten sözcüklere eklenirken “-i” sesi düşer “e”Ünsüzle biten sözcüklere eklenirken “-i” sesi düşer “e”
sesi ise kendisinden önceki ünlüye uyar.sesi ise kendisinden önceki ünlüye uyar.
Örnek:Örnek: Oktay’Oktay’lala uzun zamandır görüşmedik.uzun zamandır görüşmedik.
KalemKalemlele yazarsan daha güzel olur.yazarsan daha güzel olur.
51. Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler
Cümlelerin ilk sözcüğünün başharfi büyük yazılır.Cümlelerin ilk sözcüğünün başharfi büyük yazılır.
Örnek:Örnek: BBoğazına düşkün bir çocuk olduğuoğazına düşkün bir çocuk olduğu
anlaşılıyordu.anlaşılıyordu.
52.
53. Dizeler büyük harfle başlar.
Örnek: Kirazın derinin altında kiraz
Narın içinde nar
Benim yüreğimde boylu boyunca
Memleketim var.
Cümle içinde başkasından aktarılan ve tırnak içinde
gösterilen cümleler büyük harfle başlar.
Örnek: Sokrat: “Dünyada her şeye değer biçmek
mümkündür fakat öğretmenin eserine asla değer biçilemez.”
diyerek öğretmenlik mesleğinin önemini vurgulamıştır.
54. İki noktadan sonra gelen kısım cümle niteliği taşıyorsa
büyük harfle başlatılır.
Örnek: Menfaat sandalyeye benzer: Başında taşırsan seni küçül
tür, ayağının altına alırsan yüceltir.
UYARI: İki noktadan sonra cümle ve özel ad niteliğinde olmayan
örnekler sıralandığında bunlar büyük harfle başlamaz.
Örnek: Evimize birçok yeni eşya almıştık: masa, koltuk, halı,
şifonyer…
55. Özel adlar büyük harfle başlar.
Kişi ad ve soyadları büyük harfle başlar.
Örnek: Sevim Ak, Yaşar Kemal, Cemal Süreya…
Takma adlar da büyük harfle başlar.
Örnek: Deli Ozan ( Faruk Nafiz Çamlıbel), Minik Serçe
(Sezen Aksu)…
56.
57. Kişi adlarından önce ve sonra gelen unvanlar, saygı sözleri,
rütbe adları ve lakaplar, büyük harfle başlar.
Örnek: Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, Kaymakam
Süleyman Bey, Dr. Mehmet Öz, Sayın Prof. Dr. Hasan Eren,
Kasım Efendi, Zeynep Hanım, Mareşal Fevzi Çakmak, Yüzbaşı
Cengiz Topel, Mimar Sinan, Köfteci Cafer...
58. HADİ YAPALIM:HADİ YAPALIM:
Türkçede özel ada bağlı saygı kelimeleri, şanlar ve takmaTürkçede özel ada bağlı saygı kelimeleri, şanlar ve takma
adlar büyük harfle başlar.adlar büyük harfle başlar.
Bu kurala göre, aşağıdaki cümlelerin hangisin-Bu kurala göre, aşağıdaki cümlelerin hangisin-
de bir yazım yanlışı vardır?de bir yazım yanlışı vardır?
A) Amcamın teğmen olan küçük oğlu Ahmet sınıfın enA) Amcamın teğmen olan küçük oğlu Ahmet sınıfın en
çalışkanıymış.çalışkanıymış.
B) Ali Bey beni kardeşi Orhan'la tanıştırdı.B) Ali Bey beni kardeşi Orhan'la tanıştırdı.
C) Öğretmen Ayşe Hanım doktora gidecekmiş.C) Öğretmen Ayşe Hanım doktora gidecekmiş.
D) Dün, sokakta komşumuz doktor Ali Yüksel Bey'iD) Dün, sokakta komşumuz doktor Ali Yüksel Bey'i
gördüm.gördüm.
59. CEVAP:
• Kurala göre özel isimden önce veya sonra gelen bütün
sanlar, Iakaplar, saygı sözcükleri büyük harfIe başlar.
• Ancak D'de Ali Yüksel Bey'in meslek unvanı olan
"doktor'' ismi küçük yazılmıştır. Dolayısıyla yazım yanlışı
yapılmıştır.
• Cevap D
60.
61. UYARI: Akrabalık bildiren sözcükler küçük harfle başlar.
Ancak akrabalık bildiren sözcükler, lakap ya da unvan
olarak kullanılırsa büyük harfle başlar.
Örnek: Telli Baba, Nene Hatun, Hala Sultan, Ramiz Dayı…
Örnek: Ayşe halam sana da hediye almış.
Örnek: Yaz tatilinde Can dayımda kalacağız.
Örnek: Tülay ablamın keki çok güzel.
62. Saygı bildiren sözlerden sonra gelen ve makam, unvan
bildiren sözler büyük harfle başlar.
Örnek: Sayın Başkan
Sayın Vali
Sayın Rektör
Mektuplarda ve resmi yazışmalarda hitaplar büyük harfle
başlar.
Örnek: Sevgili Kardeşim
Aziz Dostum
Değerli Arkadaşım
63. Hayvanlara verilen özel adlar, büyük harfle başlar.
Örnek: Boncuk, Karabaş, Maviş, Tekir…
Millet, boy, oymak; devlet; dil, lehçe ; din, mezhep
adları büyük harfle başlar.
Örnek: Türk, Alman, İngiliz, Kırgız, Tatar; Türkiye,
İsviçre; Türkçe, İngilizce, Osmanlıca; İslam, İslamiyet,
Müslüman, Hristiyan, Yahudi, Hanefilik…
64.
65. Yer adları ( Kıta, bölge, il, ilçe, köy, semt, mahalle, sokak,
cadde vb) büyük harfle başlar.
Örnek: Afrika, Asya;
Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu;
Aydın, İstanbul;
Germencik, Ortaklar, Bahçelievler;
Cumhuriyet Mahallesi, Zeybek Mahallesi;
Tevfik Fikret Caddesi;
Adnan Menderes Bulvarı, Malazgirt Meydanı…
66. UYARI: Özel ada dahil olmayıp tamlama kuran şehir, il, ilçe,
belde, köy vb sözler küçük harfle başlar.
Örnek: Aydın ili, Konya ili, Kuyulu köyü, Ortaklar beldesi
67. Deniz, dağ, göl, nehir, boğaz vb. adlarında da her
kelimenin başharfi büyük yazılır.
Örnek: Ege Denizi, İstanbul Boğazı, Fırat Nehri, Asya
Yakası, Dicle Irmağı, Van Gölü, Zigana Geçidi…
Saray, köşk, han, kale, köprü, kule adlarının bütün
kelimeleri büyük harfle başlar.
Örnek: Dolmabahçe Sarayı, Ankara Kalesi, Çankaya Köşkü,
Galata Köprüsü, Zafer Anıtı…
68.
69. Kurum, kuruluş, parti, dernek, adlarının baş harfleri büyükKurum, kuruluş, parti, dernek, adlarının baş harfleri büyük
yazılıryazılır..
Örnek:Örnek: Türk Dil Kurumu, Ziraat Bankası, Özel Başak Koleji,Türk Dil Kurumu, Ziraat Bankası, Özel Başak Koleji,
Aydın Lisesi, Sıla Kitabevi, Sadık Ticaret, Atatürk Orman Çiftliği,Aydın Lisesi, Sıla Kitabevi, Sadık Ticaret, Atatürk Orman Çiftliği,
Milli, Kütüphane, Muharip Gaziler Derneği, Türk Dili veMilli, Kütüphane, Muharip Gaziler Derneği, Türk Dili ve
Edebiyatı Bölümü…Edebiyatı Bölümü…
Kitap, gazete, dergi ve sanat isimlerinin her kelimesi büyükKitap, gazete, dergi ve sanat isimlerinin her kelimesi büyük
harfle yazılır.harfle yazılır.
Örnek:Örnek: Nutuk, Kuyucaklı Yusuf, Sadako; Bilim ve Teknik, BütünNutuk, Kuyucaklı Yusuf, Sadako; Bilim ve Teknik, Bütün
Dünya; Hürriyet, Cumhuriyet, Resmi Gazete; Onuncu Yıl Marşı,Dünya; Hürriyet, Cumhuriyet, Resmi Gazete; Onuncu Yıl Marşı,
İstiklal Marşı…İstiklal Marşı…
70. UYARI: Özel ada dahil olmayan gazete, dergi, tablo gibi
sözcükler büyük harfle başlamaz.
Örnek: Milliyet gazetesi, Hürriyet gazetesi, Bilim ve Teknik
dergisi,
Halı Dokuyan Kızlar tablosu…
71. Ulusal, resmi, dini bayramlarla,kutlama ve anma günlerinin
isimleri büyük harfle başlar.
Örnek: Kurban Bayramı, Ramazan Bayramı, Cumhuriyet
Bayramı, Zafer Bayramı, Miraç Kandili, Hıdırellez, Dünya
Tiyatrolar Günü, Anneler Günü, Babalar Günü…
Tarihi olay, çağ, dönem adları büyük harfle başlar.
Örnek: Kurtuluş Savaşı, Milli Mücadele, Cilalı Taş Devri, İlk
Çağ, Lale Devri, Buzul Dönemi, Cumhuriyet Dönemi…
72.
73. Özel adlardan türetilen tüm sözcükler büyük harfle
başlatılır.
Örnek: Türkleşmek, Türkçe, Avrupalı, Aydınlı, Bursalı…
BUNU BİL:
Özel isimlere getirilen yapım eki ve yapım ekinden
sonra getirilen çekim ekleri kesme işaretiyle ayrılmaz..
Örnek: Türkçenin, İstanbulluya…
74. Yer, millet ve kişi adlarıyla kurulan birleşik kelimelerde
sadece özel ad büyük harfle başlatılır.
Örnek: Antep fıstığı, Brüksel lahanası, Hindistan cevizi, İngiliz
anahtarı, Japon gülü, Van kedisi…
Din ve mitoloji ile ilgili özel adlar büyük harfle başlar: Tanrı,
Allah, İlah, Cebrail, Zeus, Kibele…
UYARI: “Tanrı, Allah, İlah” sözcükleri özel ad olarak
kullanılmadıklarında küçük harfle başlar.
Örnek: Müzik dünyasının ilahı olmuşsunuz.
Amerika’da kaçakçılığın allahları vardır.
75. Gezegen ve yıldız adları büyük harfle başlar.
Örnek: Merkür, Neptün, Satürn; Halley, Kutup Yıldızı,
Kuyruklu yıldız…
UYARI: Dünya, Güneş ve Ay sözcükleri gezegen anlamı dışın-
da kullanıldığında küçük harfle başlar.
Örnek: Çocuk kendi dünyasında mutlu bir şekilde yaşıyordu.
76.
77. HADİ YAPALIM:
''Gökbilim ve coğrafya ile ilgili konuların anlatımında, dünya''Gökbilim ve coğrafya ile ilgili konuların anlatımında, dünya
ile öteki gezegen adları, güneş ve ay sözcükleri büyükile öteki gezegen adları, güneş ve ay sözcükleri büyük
harfle yazılır.''harfle yazılır.''
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kuralaAşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala
uyulmamıştır?uyulmamıştır?
A) Ay, Dünya'nın çevresini yirmi dört saatte dolaşır.A) Ay, Dünya'nın çevresini yirmi dört saatte dolaşır.
B) Camlardan içeriye Güneş girdi.B) Camlardan içeriye Güneş girdi.
C) Her zaman dünya bir yana, çocuğum bir yana derdi.C) Her zaman dünya bir yana, çocuğum bir yana derdi.
D) Yapılan deney, Güneş tutulması ile ilgiliydi.D) Yapılan deney, Güneş tutulması ile ilgiliydi.
78. CEVAP:CEVAP:
Seçeneklere baktığımızda ay, dünya ve güneş sözcükleri ASeçeneklere baktığımızda ay, dünya ve güneş sözcükleri A
ve D'de gökbilimdeki anlamlarıyla kullanıldığından gerçekve D'de gökbilimdeki anlamlarıyla kullanıldığından gerçek
anlamdadır ve büyük harfle başlamıştır.anlamdadır ve büyük harfle başlamıştır.
C'de ''değerli ne varsa'' anlamlarında olduğundan mecazC'de ''değerli ne varsa'' anlamlarında olduğundan mecaz
anlamdadır ve küçük harfle yazılmıştır.anlamdadır ve küçük harfle yazılmıştır.
B'de ise ''güneş'' sözcüğü gökbilim anlamıyla değil, ısı ve ışıkB'de ise ''güneş'' sözcüğü gökbilim anlamıyla değil, ısı ve ışık
anlamıyla kullanılmıştır. Yani mecaz anlamdadır. Küçükanlamıyla kullanılmıştır. Yani mecaz anlamdadır. Küçük
harfle yazılması gerekirken büyük harfle yazılmıştır.harfle yazılması gerekirken büyük harfle yazılmıştır.
Cevap BCevap B
79. Yön Bildiren Sözcüklerin Yazımı:
Yön bildiren sözcükler, özel yer isimlerinden önce
kullanılırsa büyük harfle; özel yer isimlerinden sonra
kullanılırsa küçük harfle başlatılır.
Örnek: DDoğu Karadenizoğu Karadeniz Örnek:Örnek: Karadeniz’inKaradeniz’in ddoğusuoğusu
BBatı Karadeniz Avrupa’nınatı Karadeniz Avrupa’nın kkuzeyiuzeyi
OOrta Asyarta Asya
KKuzey Avrupauzey Avrupa
80.
81. Yön bildiren sözcükler; düşünce, hayat tarzı, politika vb.
anlamlar bildirdiğinde doğu ve batı sözcüklerinin ilk harfleri
küçük harfle yazılır.
Örnek: Batı medeniyeti
Doğu kültürü…
UYARI: Yön bildiren sözcükler, özel isim olmadan sadece yön
anlamıyla kullanılırsa küçük harfle başlatılır.
Örnek: Rüzgar batıdan esiyordu.
82. HADİ YAPALIM:HADİ YAPALIM:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, büyük harflerin kullanımı ileAşağıdaki cümlelerin hangisinde, büyük harflerin kullanımı ile
ilgili bir yazım (imla) yanlışı vardır?ilgili bir yazım (imla) yanlışı vardır?
A) Karayel kuzeybatıdan eser.A) Karayel kuzeybatıdan eser.
B) Türkiye'nin Güneyi genellikle yağışlıdır.B) Türkiye'nin Güneyi genellikle yağışlıdır.
C) Avrupa'nın kuzey komşusu Kanada'dır.C) Avrupa'nın kuzey komşusu Kanada'dır.
D) Arjantin bir Güney Amerika ülkesidir.D) Arjantin bir Güney Amerika ülkesidir.
83. CEVAP:CEVAP:
Seçeneklerin tümünde yön bildiren sözcüklerin olduğuSeçeneklerin tümünde yön bildiren sözcüklerin olduğu
dikkatimizi çekiyor. Buna göredikkatimizi çekiyor. Buna göre
A'da ''kuzeybatı" sözcüğü yön bildiriyor. Ancak herhangi birA'da ''kuzeybatı" sözcüğü yön bildiriyor. Ancak herhangi bir
isme bağlı olmadığı için küçük harfle başlatılmış, doğrudur.isme bağlı olmadığı için küçük harfle başlatılmış, doğrudur.
D'de isimlerden önce geldiği için büyük harfle başlatılmış,D'de isimlerden önce geldiği için büyük harfle başlatılmış,
doğrudur.doğrudur.
B ve C'de isimlerden sonra gelmiş, küçük yazılmasıB ve C'de isimlerden sonra gelmiş, küçük yazılması
gerekir.gerekir.
Ancak C'de büyük harfle başlatılmış. DolayısıylaAncak C'de büyük harfle başlatılmış. Dolayısıyla
bir yazım yanlışı yapılmıştır.bir yazım yanlışı yapılmıştır.
Cevap BCevap B
84.
85. BUNU BİL:
Para birimleri büyük harfle başlamaz: avro, dinar, lira, kuruş…
BUNU BİL:
Özel adlar yerine kullanılan “o” zamiri cümle içinde büyük
harfle yazılmaz.
86. Tarihlerin Yazımı
Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adları büyük harfleBelirli bir tarih bildiren ay ve gün adları büyük harfle
başlatılır.başlatılır.
Örnek:Örnek: 2929 MMayıs 1453ayıs 1453 SSalı günüalı günü
2828 AAralık 2008’de göreve başladı.ralık 2008’de göreve başladı.
Lale Festivali 25Lale Festivali 25 HHaziran’da yapılacak.aziran’da yapılacak.
UYARI:UYARI: Belirli bir tarih bildirmeyen ay ve gün adlarıBelirli bir tarih bildirmeyen ay ve gün adları
küçük harfle başlatılır.küçük harfle başlatılır.
Örnek:Örnek: Okullar genellikleOkullar genellikle eeylülün ikinci haftasındaylülün ikinci haftasında
öğretime başlar.öğretime başlar.
