1. TEMA 1: A ORGANIZACIÓN DO CORPO HUMANO BIOLOXÍA E XEOLOXÍA 3º ESO

2. 1.- A célula humana 2.- Os orgánulos celulares 3.- Os tecidos humanos 4.- Órganos, aparatos e sistemas 5.- Os transplantes e a doazón

3. 1. A célula humana

4. MATERIA VIVA ÁTOMOS 1.- A célula humana MOLÉCULAS

5. Os ÁTOMOS son os compoñentes básicos da materia. Os elementos químicos están formados por un único tipo de átomos, coma o osíxeno (O), o carbono (C), o ferro (Fe), o calcio (Ca)...

6. Os ÁTOMOS son os compoñentes básicos da materia. Os elementos químicos están formados por un único tipo de átomos, coma o osíxeno (O), o carbono (C), o ferro (Fe), o calcio (Ca)... Unha MOLÉCULA esta formada pola unión de dous ou mais átomos, iguais ou distintos. Son moléculas a auga (H 2 O), o azucre, o sal (ClNa), as proteínas, as graxas...

7. Os ÁTOMOS son os compoñentes básicos da materia. Os elementos químicos están formados por un único tipo de átomos, coma o osíxeno (O), o carbono (C), o ferro (Fe), o calcio (Ca)... Un conxunto de moléculas forma os ORGÁNULOS DA CÉLULA. Unha MOLÉCULA esta formada pola unión de dous ou mais átomos, iguais ou distintos. Son moléculas a auga (H 2 O), o azucre, o sal (ClNa), as proteínas, as graxas...

8. Células Moléculas 1.- A célula humana

9. A CÉLULA é a unidade básica dos seres vivos, capaz de realizar as funcións de nutrición, relación e reprodución. VIDEO¿De qué estamos hechos? (2¨) 1.- A célula humana

10. Un TECIDO é un conxunto de células especializadas, iguais ou diferentes entre si, separadas ou non por substancias intercelulares, que realizan unha determinada función nun organismo multicelular . 1.- A célula humana

11. células Substancia intercelular Tecido cartilaxinoso

12. Un ÓRGANO está formado por distintos tecidos e realiza unha función concreta. Por exemplo o corazón, os pulmóns un brazo... 1.- A célula humana

13. Un APARATO OU UN SISTEMA agrupa varios órganos que levan a cabo unha función vital. Un exemplo é o aparato dixestivo. 1.- A célula humana

16. Osíxeno Hidróxeno Auga Célula ósea Tecido óseo Órgano óseo Sistema esquelético Orgánulo Mitocondria Nivel molecular Nivel celular Nivel atómico

17. O ser humano é un organismo pluricelular cuxas células se reúnen en tecidos, que forman órganos, que se organizan en aparatos ou sistemas. Por exemplo: 1.- A célula humana

18. Órganos (músculos) Órganos (ósos) O sistema muscular O sistema esquelético As células musculares (fibras musculares) As células óseas O tecido muscular O tecido óseo que forman que forman que forma que forma que forman que forman 1.- A célula humana

19. AS MEDIDAS DA MATERIA VIVA

21. Óvulo e espermatozoide humano 1.- A célula humana

22. No momento da exaculación deposítanse na vaxina uns 300 millóns de espermatozoides. Só chegan ao óvulo os máis capacitados uns 100 millóns. Un só será o que introducirá a cabeza, no interior do óvulo. 1.- A célula humana

23. A fecundación é unión dun espermatozoide e un óvulo para a formación da célula ovo ou cigoto . 1.- A célula humana

24. Cigoto (óvulo fecundado nas Trompas de Falopio) Célula nai Totipotente Capaz de dar lugar a un ser humano completo. 1.- A célula humana

26. 1.- A célula humana

27. Desenvolvemento embrionario humano (1º-5º día) 1.- A célula humana

28. Blastocisto Masa de células nai Pluripotentes Poden producir calquera dos tecidos que forman un individuo. 1.- A célula humana

29. Máis tarde o embrión implántase no útero materno e prosegue o seu desenvolvemento restrinxindo a súa potencialidade. Atopámonos, finalmente, ante células multipotentes : só poden orixinar os tipos celulares propios dun tecido determinado . Parede do útero 1.- A célula humana

30. Óvulo Espermatozoide Ovario Pared útero Cigoto 1.- A célula humana

32. A

35. 1.- A célula humana

38. Citoesqueleto 1.- A célula humana

39. 2.- OS ORGÁNULOS CELULARES

40. Imaxe obtida por microscopía electrónica dunha célula animal e debuxo esquemático desta. Citoplasma Mitocondria Membrana plasmática Núcleo Aparato de Golgi Retículo endoplasmático 2.- Os orgánulos celulares

41. Ribosomas 2.- Os orgánulos celulares

42. Ribosomas RER 2.- Os orgánulos celulares

43. Centríolos Os flaxelos (en CD) 2.- Os orgánulos celulares

44. División celular: mitosis Mitose ou reprodución celular 2.- Os orgánulos celulares

45. Retículo endoplasmático 2.- Os orgánulos celulares

46. Imaxe obtida por microscopía electrónica do retículo endoplasmático e un esquema deste orgánulo. Retículo endoplasmático 2.- Os orgánulos celulares

47. Aparato de Golgi 2.- Os orgánulos celulares

48. Imaxe obtida por microscopía electrónica do aparato de Golgi e un esquema deste orgánulo. I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense Aparato de Golgi 2.- Os orgánulos celulares

50. Lisosomas Encimas dixestivas A dixestión intracelular (en CD) 2.- Os orgánulos celulares

51. 2.- Os orgánulos celulares

52. Mitocondrias 2.- Os orgánulos celulares

53. Imaxe obtida por microscopía electrónica dunha mitocondria e un esquema deste orgánulo. I.E.S. Otero Pedrayo. Ourense Mitocondria 2.- Os orgánulos celulares

54. • Ocorre nas mitocondrias. • Grazas á presenza do osíxeno (O 2 ) as moléculas ricas en enerxía rompen e convértense en moléculas pobres en enerxía , coma o dióxido de carbono (CO 2 ) e a auga (H 2 O). Mitocondria A RESPIRACIÓN CELULAR O 2 Moléculas ricas en enerxía CO 2 + H 2 O ENERXÍA 2.- Os orgánulos celulares

55. A

56. A

57. A

58. Imaxe obtida por microscopía electrónica do núcleo e un esquema deste orgánulo. Núcleo 2.- Os orgánulos celulares

59. Núcleo Cromosoma (célula en división) ADN Cromatina Cromosomas Cromosoma 2.- Os orgánulos celulares

60. Cromatina Cromosoma

61. Cromosomas humanos (cariotipo)

62. A célula en 3D (en CD)

63. A 2.- Os orgánulos celulares

64. 3. TECIDOS HUMANOS VÍDEO CÉLULAS_TECIDOS (2´40)

65. Os tecidos humanos agrúpanse en catro tipos… Tecido epitelial Tecido muscular Tecido nervioso Conxuntivo Cartilaxinoso Adiposo Óseo Sanguíneo Tecido conectivo que pode ser 3.- Os tecidos humanos

66. TECIDO NERVIOSO TECIDO EPITELIAL TECIDO MUSCULAR TECIDO CONECTIVO 3.- Os tecidos humanos

68. TECIDO EPITELIAL • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido epitelial. Núcleo da célula • O núcleo das células apréciase ben, xa que aparece tinguido de cor morada escura. • As células epiteliais dispóñense en moitas capas, por iso se denomina tecido epitelial pluriestratificado. Célula de tecido epitelial 3.- Os tecidos humanos

69. TECIDO EPITELIAL • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido epitelial. • As células epiteliais dispóñense en dúas capas, pero non están aliñadas, por iso se denomina tecido epitelial pseudoestratificado. Célula de tecido epitelial Núcleo da célula • As células teñen forma prismática e o seu núcleo aparece tinguido de cor azul escura. 3.- Os tecidos humanos

70. TECIDO NERVIOSO TECIDO EPITELIAL TECIDO MUSCULAR TECIDO CONECTIVO 3.- Os tecidos humanos

72. TECIDO MUSCULAR • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido muscular. • Obsérvase un corte transversal de tecido muscular esquelético. • As fibras musculares , cortadas transversalmente teñen forma poliédrica. Fibra muscular • os núcleos aparecen rodeando a cada fibra, xa que se encontran na periferia destas. Núcleos das fibras musculares 3.- Os tecidos humanos

73. TECIDO NERVIOSO TECIDO EPITELIAL TECIDO MUSCULAR TECIDO CONECTIVO 3.- Os tecidos humanos

74. TECIDO MUSCULAR • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido muscular. • Obsérvase un corte lonxitudinal de tecido muscular esquelético. Fibras musculares • Aprécianse as fibras musculares, que son células cilíndricas alongadas con estrías (bandas claras e bandas escuras). • Cada fibra ten varios núcleos que se sitúan na zona periférica da fibra. Núcleos das fibras musculares 3.- Os tecidos humanos

76. TECIDO NERVIOSO • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido nervioso. • Na imaxe obsérvanse dúas neuronas . Prolongacións • As prolongacións destas neuronas son moi alongadas. Núcleo da neurona • O corpo das neuronas ten forma poligonal e no seu centro aparece o núcleo. Neurona 3.- Os tecidos humanos

77. TECIDO NERVIOSO • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido nervioso . • Na imaxe obsérvanse dúas neuronas . Neurona • A neurona de maior tamaño ten forma poligonal (ou de estrela) e no seu centro obsérvase o núcleo. Núcleo da neurona • O corpo da neurona presenta cinco prolongacións. Prolongacións 3.- Os tecidos humanos

78. TECIDO NERVIOSO TECIDO EPITELIAL TECIDO MUSCULAR TECIDO CONECTIVO 3.- Os tecidos humanos

80. SANGUÍNEO ÓSEO TECIDO CONECTIVO CONXUNTIVO CARTILAXINOSO ADIPOSO 3.- Os tecidos humanos

82. SANGUÍNEO ÓSEO TECIDO CONECTIVO CONXUNTIVO CARTILAXINOSO ADIPOSO 3.- Os tecidos humanos

83. TECIDO CONXUNTIVO • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido conxuntivo. • As liñas son fibras, que forman una rede que actúa como soporte do órgano, neste caso do fígado. Fibras • Os puntos escuros redondeados son as células do fígado. Células do fígado 3.- Os tecidos humanos

85. TECIDO CARTILAXINOSO • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido cartilaxinoso, concretamente de traquea. • Os condrocitos obsérvanse tinguidos de cor azul escura. Condrocitos • A cor azul clara (fondo), corresponde á matriz intercelular que rodea as células do tecido cartilaxinoso, que se chaman condrocitos. Matriz do tecido cartilaxinoso 3.- Os tecidos humanos

86. SANGUÍNEO ÓSEO TECIDO CONECTIVO CONXUNTIVO CARTILAXINOSO ADIPOSO 3.- Os tecidos humanos

88. TECIDO ADIPOSO • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido adiposo. • Trátase dun tecido adiposo de tipo graxa branca. • As células que forman este tecido teñen forma redondeada. Célula de tecido adiposo • As células teñen unha soa gota lipídica, de tamaño tan grande que ocupa case toda a célula. Unha gota lipídica 3.- Os tecidos humanos

89. TECIDO ADIPOSO • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido adiposo . • Este tecido é tipo graxa parda, que é escaso nos seres humanos e típico nos animais que hibernan. Núcleo da célula • O núcleo sitúase nun extremo da célula. • As células que constitúen este tecido teñen forma poliédrica. Célula do tecido adiposo Gotas lipídicas • A diferenza da graxa branca, as células deste tecido teñen moitas gotas lipídicas. 3.- Os tecidos humanos

90. SANGUÍNEO ÓSEO TECIDO CONECTIVO CONXUNTIVO CARTILAXINOSO ADIPOSO 3.- Os tecidos humanos

92. SANGUÍNEO ÓSEO TECIDO CONECTIVO CONXUNTIVO CARTILAXINOSO ADIPOSO 3.- Os tecidos humanos

93. TECIDO ÓSEO • Imaxe obtida por microscopía óptica dun tecido óseo. • No centro da imaxe obsérvanse dúas estruturas máis ou menos iguais que se chaman osteonas. Osteona Conduto central da osteona • As osteonas son unhas estruturas concéntricas en cuxo centro hai un conduto. • Nas osteonas obsérvanse uns puntiños negros que corresponden aos espazos onde se encontran as células óseas. Puntiños negros 3.- Os tecidos humanos

95. TECIDO SANGUÍNEO • Fotografía obtida por microscopía óptica dunha mostra de sangue humano . Glóbulos vermellos • O tecido sanguíneo está formado, na súa maioría, por glóbulos vermellos. • Na imaxe tamén se observan glóbulos brancos, que aparecen tinguidos de cor morada. Glóbulos brancos • Rodeando as células, aínda que non se aprecia ben, encóntrase a matriz líquida , neste caso o plasma. Plasma sanguíneo 3.- Os tecidos humanos

96. SANGUÍNEO ÓSEO TECIDO CONECTIVO CONXUNTIVO CARTILAXINOSO ADIPOSO 3.- Os tecidos humanos

97. TECIDO SANGUÍNEO Glóbulos rojos • Imaxe anterior observada a maior aumento. • Ao ampliar a imaxe, obsérvanse máis detalles das células deste tecido: - Os glóbulos vermellos teñen forma de disco e carecen de núcleo. Glóbulo vermello Glóbulo branco - Os glóbulos brancos teñen o núcleo fortemente tinguido de cor morada. Este núcleo ten unha forma moi peculiar, en forma de pequenos lóbulos unidos. Núcleo 3.- Os tecidos humanos

98. TECIDO NERVIOSO TECIDO EPITELIAL TECIDO MUSCULAR TECIDO CONECTIVO 3.- Os tecidos humanos

99. A

100. 4.ÓRGANOS, APARATOS E SISTEMAS DO CORPO HUMANO

101. Aparatos e sistemas para realizar a función de nutrición O dixestivo O respiratorio O circulatorio O linfático O excretor 4.- ´Órganos, aparatos e sistemas

102. Sistemas para realizar a función de relación O esquelético O muscular O endócrino O nervioso 4.- ´Órganos, aparatos e sistemas

103. Aparatos para realizar a función de reprodución O reprodutor feminino O reprodutor masculino 4.- ´Órganos, aparatos e sistemas

104. A

105. 5. TRANSPLANTES E DOAZÓNS

106. 1. O INICIO DO PROCESO a) Detéctase un posible doador por morte cerebral nun hospital. b) Infórmase á ONT (Organización Nacional de Transplantes). 5. Transplantes e doazóns

107. 2. A COMPROBACIÓN DA MORTE CEREBRAL Realízanse exames médicos complementarios para comprobar a morte cerebral. 5. Transplantes e doazóns

108. Consúltase os familiares sobre a vontade do falecido respecto á doazón dos seus órganos. 3. A VONTADE 5. Transplantes e doazóns

109. Paralelamente á comprobación da morte cerebral, iníciase o proceso de asignación dos órganos segundo unha lista de espera. 4. A ASIGNACIÓN DO RECEPTOR 5. Transplantes e doazóns

110. Unha vez asignados os órganos, prepárase o paciente para a extracción destes. 5. A EXTRACCIÓN DOS ÓRGANOS 5. Transplantes e doazóns

111. 6. O TRASLADO DOS ÓRGANOS O traslado dos órganos ata o hospital onde se realiza a intervención lévase a cabo con equipos especiais que garanten a súa total conservación. 5. Transplantes e doazóns

112. Cando os órganos chegan ao centro, procédese ao transplante do órgano no receptor. 7. O TRANSPLANTE 5. Transplantes e doazóns

113. A

114. A

115. A