SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 13
Adotta Sit

 Linji gwida għal studju fuq il-post ta’ (parti minn) sit
           storiku għal studenti tal-eLAICH
Dr. Anna Lobovikov-Katz -Technion – Israel Institute of Technology


Daħla

Il-unit ta’ “Adotta sit” hu l-unit li jagħlaq il-proëess ta’ tagħlim ELAICH. Dan hu bbaŜat
fuq konoxxenza u fehim akkwiŜiti u Ŝviluppati tul is-6 Moduli kollha. L-unit“Adotta sit”
jagħti ħila lill-istudent biex japplika l-konoxxenza u l-fehim li għandu jew għandha tal-
ħafna suāāetti tal-eLAICH mill-Modulikollha, b’iffukar fuq id-deterjorament ta’
materjali tal-bini uŜati f’sit jew bini storiku.
Il-unit “Adotta sit” jiābor fih tliet tipi ta’ attiivitajiet:
    •   Applikazzjoni ta’ dak li tgħallimt fuq sit storiku mil-lezzjonijiet tal-eLAICH
    •    śvilupp ta’ ħila baŜika ta’ fehim ta’ sit storiku, irrikordjar tal-karatteristiëi
         tiegħu, u ħidma ta’ analiŜi baŜika
     • Ābir ta’ data dwar sit storiku li jista’ jgħin il-preservazzjoni tiegħu minn esperti
         tal-konservazzjoni u konservaturi
Il-unit “Adotta sit” hu pakkett li jagħti lill-istudenti l-ħila li jidħlu għal dawn l-attivitajiet
bħala x-xogħol finali tagħom f’kull kors eLAICH.

Linji gwida għal studju fuq il-post ta’ (parti minn) sit storiku għal studenti tal-
eLAICHJinkludu deskrizzjonijiet tal-iskopijiet tal-istudju, metodu u riŜultat mistenni, u jinkludu
struzzjonijiet organizzattivi; lista ta’ tagħmir; u orarju rrikkmandat.
Tul ta’ ħin ta’ studju fuq il-post: 6 sigħat

Rakkomandazzjonijiet Āenerali:

   •    L-amministrazzjoni tal-iskola għandha tagħŜel minn qabel sit storiku għall-
        istudju fuq il-post skont id-dokument “Linji Gwida għall-għaŜla ta’ sit” u
        f’kooperazzjoni mal-awtorità jew organizzazzjoni tal-wirt.
   •    Hu rrikkmandat li l-għalliem u l-istudenti jsiru midħla tal-Linji Gwida għal
        studju fuq il-post ta’ (parti minn) sit storikuqabel imorru fuq is-sit.
   •    Hu rrikkmandat li jitgħallmu xi ħaāa Ŝgħira dwar is-sit storiku qabel imorru fuq
        is-sit.
ELAICH –
                  EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE



   •  L-iskola tista’ tiddeëiedi li tidħol għall-attivitajiet kollha fuq il-post fl-istess sit
      storiku sena wara sena. F’dan il-kaŜ l-iskola tista’ tikkontrobwixxi għall-
      monitoraāā tas-sit.
   • Informazzjoni fuq is-sit storiku miābura waqt l-istudju fuq il-post tista’ tkun
      ipproëessata fil-klassi wara l-attività fil-beraħ skont il-kapitlu opzjonali tal-Linji
      Gwida għal studju fuq il-post ta’ (parti minn) sit storiku għal studenti tal-
      eLAICH. It-tulta’ din l-attività jista’ jkun flessibbli u jkun deëiŜ mill-iskola
      minħabba l-isfond edukattiv speëifiku tal-istudenti. Dan il-ħin mhux inkluŜ fil-
      ħin tal-Kors BaŜiku
   • Ix-xogħol finali jista’ jiāi sottomess mill-iskola lill-awtorità rilevanti għall-
      konservazzjoni jew wirt fi tmiem il-kors eLAICH.
      Hu rrikkmandat li l-attivitajiet kollha jsiru bil-parir u f’kooperazzjoni tal-awtorità
      jew organizzazzjoni tal-wirt.
Jekk jogħābok ipprintja dan id-dokument u āibu miegħek fuq is-sit.




KONTENUT TA’ STUDJU FUQ IL-POST



Objettivi:

Dan il-proāett ta’ servej fuq il-post hu maħsub biex isaħħaħ u japplika l-konoxxenza
teoretika akkumulata tul is-sessjonijiet ta’ tagħlim preëedenti fil-qafas tal-eLAICH
permezz tas-servej fuq il-post u l-analiŜi ta’ sit storiku li huma ffukati fuq it-taħsir tal-
materjali tal-bini uŜati fuq (parti minn) binja jew sit storiëi. It-tieni skop ta’ dan ix-
xogħol hu li jiābor data, jifhimha u jfassal ir-riŜultati tal-analiŜi u konluŜjonijiet tiegħek
b’mod li jinftiehem minn persuni oħrajn.

X’għandek tagħmel:

Int mitlub tosserva, tirrikordja u tanalizza l-parti definita tas-sit storiku, u tiffoka
fuq it-taħsir tal-materjali tal-bini uŜati f’binja jew sit storiëi, u tfassal ir-riŜultati
tal-analiŜi u l-fehim b’mod li jinftiehem minn persuni oħrajn.


Introduzzjoni:

GħeŜieŜ studenti tal-eLAICH:

Ix-xogħol tagħkom fuq is-sit jinkludi l-ābir u l-analiŜi tad-data. Xi data tista’ tkun
analizzata direttament fuq il-post, u xi data oħra għandha tkun ipproëessata fil-klassi.
Biex tkun tista’ tagħmel servej ta’ konservazzjoni kif għandu jkun int tista’ tagħmel
diversi atttivitajiet skont il-linji gwida.



                                                                                  Page2 of 13
ELAICH –
                  EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE



Rakkomandazzjoniet importantāenerali:

•      EŜattezza: F’dan ix-xogħol int trid tkun eŜatt kemm jista’ jkun kemm fid-
       deskrizzjoni u kemm f’dik verbali. Tul l-eŜerëizzju fuq il-post int jeħtieālek tuŜa
       l-għarfien kollu li ksibt bis-saħħa tal-klassijiet ELAICH relatati ma’ diversi
       kwistjonijiet dwar konservazzjoni bħal: tipi ta’ deterjorament, gradi ta’
       deterjorament, kawŜi possibbli ta’ taħsir, materjali differenti tal-bini, tipi
       differenti ta’ strutturi u l-elementi tagħhom, eëë.
•      Jekk jogħābok Ŝomm f’moħħok li int m’intix espert professjonali fil-
       konservazzjoni (dak jiltob perjodu ta’ studju wisq itwal). Madankollu inttista’
       tagħti kontribut reali għall-preservazzjoni tal-wirt kulturali – kulma trid hu li
       tħares, tara u tiddeskrivi. Tista’ma tkunx taf liema xorta ta’ deterjorament
       għadek kemm skoprejt, imma jekk tiddeskrivih b’mod eŜatt int tista’ tgħin
       espert jew maniāer ta’ sit storiku jippreserva l-wirt kulturali tiegħek.


Linji gwida għal osservazzjoni u analiŜi:

Nota importanti:
Int mitlub teŜamina u tiddokumenta t-tessut u l-kulur tal-āebel, tjun, eëë. eŜatt kemm
jista’ jkun. Jekk jogħābok oqgħod attent anke għall-iëken differenzi fil-kulur, tessut,
ħxuna tas-saff, eëë. You are requested to examine and document the texture and
color of stone, mortars, etc. as accurately as possible. Please pay attention even to
slight differences in color, texture, thickness of layer, etc.

Hu rrikkmandat li tiābor fil-qosor l-analiŜi preliminari li saret fuq il-post, bħal:
a.Fejn qiegħed kull tipa speëifiku ta’ deterjorament? (Kull tip ta’ deterjorament ta’
ëerta dehra viŜwali.)

b. X’hemm speëjali dwar dan il-post (ngħidu aħna, mal-art, mas-saqaf, qrib għajn tal-
ilma, lokazzjoni unika, karatteristika unika f’sezzjonijiet differenti tal-binja li huma
karatterizzati minn..., eëë.)

c.Dan hu materjal uniku tal-bini għas-sezzjoni tiegħek (ngħidu aħna – kulur tal-āebla
speëifiku, tessut, forma jew tip ta’ deterjorament jidhru biss fis-sezzjoni fejn qed
jaħdem il-grupp tiegħek? (Ikkollabora ma’ gruppi oħrajn billi tikkonsulta data miābura
minnhom.)

d.X’jistgħu jkunu l-kawŜi ta’ deterjorament li skoprejt?
e.X’taħseb li għandu jsir bħala parti minn proëess ta’ “monitoraāā”? X’għandu jsir
biex tipprevjeni taħsir fil-āejjieni, bħala parti minn “konservazzjoni preventiva”?

f.F’konsultazzjoni mal-espert tal-konservazzjoni lokali tal-ELAICH
tiegħek,oħloq‘legend’ komuni għall-gruppi kollha. Fil-kaŜ li ma tistax tagħmel
konsultazzjoni – ipprova qabbilha mal-materjal studjat fil-ModulieLAICH; tista’ ssib
għajnuna fi Glossarji fuq Deterjorament uKonservazzjoni ta’ Āebel, li ssibhom fl-
Internet.Għandu jkun hemm ‘legend’ separata għal

•       Tipi ta’ materjali għall-bini

                                                                              Page3 of 13
ELAICH –
                  EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE



•       Tipi ta’ deterjorament
•       Gradi ta’ deterjorament

Jekk jogħābok innota:
Wara l-istudju tas-sit storiku int jista’ jeħtieālek tipproëessa fil-klassi d-datamiābura
fis-sit. Hu rrikkmandat li int tintegrad-data ta’ gruppi differenti, u dinl-integrazzjoni
għandha tibdafuq is-sit: aqsam dak li tkun sibt fil-parti tiegħek tas-sit storikuma’
oħrajn li jkunu qed jistudjaw oħrajn partijiet oħra tas-sit. Hu rrikkmandat li tippreŜenta
s-sejbiet u konkluŜjonijiet tiegħek fi tmiem il-kors. Hu rrikkmandat ukoll li kemm jista’
jkun tipproëessa d-data direttament fuq il-post. Laptop ikun ta’ għajnuna, jekk ikun
hemm wieħed – tkun tista’ tniŜŜel kummenti u ddaħħal ritratti rilevanti.

Ābir ta’ data fuq il-post:
Int trid tiābor id-data f’Ŝewā forom:
    • Deskrizzjoni verbali
    • Materjal (viŜwali) grafiku

Deskrizzjoni verbali:

Deskrizzjoni bil-miktub għandha tiāi wara Rakkomandazzjonijiet āeneraliimportanti,
Linji gwida għal osservazzjoni u analiŜi (ara fuq), Qis ukoll li tagħti kas ta’ temi u
suāāetti indirizzati fil-Linji gwida għal kull tip ta’ mmappjar (ara taħt). Dawngħandhom
jinkitbu fuq is-sit.

Materjal (viŜwali) grafiku jista’ jkun ta’ ħafna xorta:

    •   Servej fotografiku
    •   Skizzi jew saħansitra tpināijiet preëiŜi
    •   Jista’ wkoll jittieħed kejl

Il-livell ta’ attivitajiet edukattivi maħsubin biex jiābru u jipproëessaw materjal grafiku
fir-rigward tal-għaŜla ta’ tip jew tipi speëifiëi ta’ tekniki ta’ rikordjar minħabba l-isfond
edukattiv tat-tim, grupp jew skola tiegħek. Jista’ jkun hemm tliet għaŜliet ta’ livelli ta’
rikodjar fix-xogħol tiegħek, f’ordni ta’ diffikultà dejjem titla’:

Livell “A”     Ritratti meħudin minn studenti eLAICH;
Livell “B”     Skizzi minn studentieLAICH;
Livell “C”     Kejl li jridu jkunuelaborati fi tpināijiet preëiŜili jsiru minn studenti
               eLAICH.

Livell “A”hu livellbaŜiku, li ma jitlob ebdaħila jew sfond ta’ tpināija.

Livell “B”hubbazat fuq ħila jew sfond ta’ skeëëjar baŜikutal-istudenti.

Livell “C”hu l-livell avvanzat, li jinkludi l-produzzjoni ta’ tpināijiet sempliëi preëiŜi mill-
istudenti, u t-teħid ta’ kejl fuq il-post.



                                                                                  Page4 of 13
ELAICH –
                  EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE



Aħnanassumu li l-aktar li hu applikat jista’ jkun Livell “A” jew Livell “B”, filwaqt li Livell
                      aktar
“C” jista’ jkunapplikabbli fi skejjel fejn jg
                            i              jgħallmu tpināija (abbozz) preëiŜa. Madankollu
                                                          āija                    Madankollu,
id-deëiŜjoni trid tittieħed mill-iskola parteëipanti li tqis l-isfond speëifiku tal-istudent
                                 iskola parte                            ëifiku tal
fir-rigward ta’ rappreŜentazzjoni grafika
    rigward                          grafika.

Ābir ta’ materjalgrafiku (viŜw
                            Ŝwali):

Għandu jkun iëëarat li dawn il-   -livelli huma “magħluqin”, jiāifieri li studenti lijipproduëu
                                                                                 i lijip
tpināijiet preëiŜi sempliëi (Livel “C” avvanzat) jeħtiāilhom ukoll ipināu skeëis (Livell
                                vell                     āilhom
“B”) u/jewritratti(Livell “A”) biex dawn it-tpināijiet, eëë. preëiŜi.
                                            it




Figura 1:Tipo ta’ materjal grafiku skont Livelli A, B, C.
            o

Fuq kull livell, skont x’tagħŜel, int ikollok timmarka l-informazzjoni li tiābor minn fuq
                              ħŜel,                                         ābor
is-sit:
għal Livell “A” int timmarka fuq ir  ir-ritratti – fuq il-post;
għal Livell “B” –fuq l-iskeëis – fuq il-post;
għal Livell “C” int taħdem jew fuq ritratti jew fuq ske fuq il-post; aktartard tg
                      ħdem                                  skeëis                tgħaddi
għal tpināijiet preëiŜi li jeħtieā ikunu preparati fil
         āijiet                                         fil-klassi.




                                                                                   Page5 of 13
ELAICH –
                   EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE




           Passi tal-istudju tal-istudenti fuq il-        Livelli ta’ għaŜla ta’ ħila ta’ tpināija li
                           post                                    jistgħu jkunuapplikati


           Definizzjoni ta’ parti minn bini jew
               sit storiku għal kull grupp


                 Osservazzjoni āenerali


                     Servej fotografiku


              Deskrizzjoni verbali u analiŜi



            Dokumentazzjoni fotografika għal
                 immappjar ulterjuri                      Livell “A”


            Skeëëjar għalimmappjar ulterjuri
                                                                          Livell “B”
                    (għaŜla jew le)


               Kejl għal imappjar ulterjuri                                                Livell “C”
                     (għaŜla jew le)


            RiŜultati tal-istudju tal-immappjar
            “A”, “B”, “C” tas-sit mill-istudenti


              Immappjar dirett fuq ritratti
                  (li jsir fuq il-post)
             Prodott finali għal Livell “A”

              Immappjar dirett fuq ritratti
                   (li jsir fuq il-post)
             Prodott finali għal Livell “B”
   OR
              Immappjar fuq tpināijiet preëiŜi
          (li jsir fil-klassi bbaŜat fuq il-Livell ta’
           Mmappjar “A” u/jew “B” fuq il-post)
               Prodott finali għal Livell “C”



Figura 1: passi tal-istudju tal-istudenti fuq sit storiku


                                                                                           Page6 of 13
ELAICH –
                  EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE




Linji gwida għal kull xorta ta’ mmappjar:

Dokumentazzjoni grafika – kummenti āenerali:

Dokumentazzjoni grafika (skeëë) tal-parti tal-bini għandha tkun “diretta” mingħajr
ebda distorsjoni tal-perspettiva u kemm jista’ jkun eŜatta.

Deskrizzjoni grafika, linji gwida skont kull xorta ta’ mmappjar :

1. Materjal grafikul –Skeëë āeometriku preëiŜ(Livell “B”)

L-ewwel ipprepara skeëë tas-sit – dokumentazzjoni grafika tal-parti mill-bini/ħajt kif
inhu, bla marki u noti (informazzjoni āeometrika), u agħtih titlu rilevanti (e.g. ngħidu
aħna, il-ħajt tat-tramuntana, livell tal-art). Aħna nsejħulu“āeometriku” għaliex fih biss
informazzjoni āeometrika u ebda tagħrif fuq xorta ta’ materjali tal-bini jew fuq il-
kondizzjoni fiŜika tagħhom.

Nota: Hu rrikkmandatlitipprepara fotokopji tal-iskeëë āeometriku(għal Livelli “B” u
“C”) ta’ parti rilevanti ta’ sit (1) malli tkunlesta fuq il-post (agħmel 3 kopji għal kull
grupp) u li timmappja waqt is-sessjoni fuq il-post (ara “Materjal grafiku” - 2, 3, 4, f’
“Linji gwida għal kull xorta ta’ attività”) dawn il-fotokopji u mhux it-tpināija oriāinali.
Altrimenti kopji għandhom ikunu preparati bl-idejn bl-uŜu ta’ karti għal kopji jew fuq
karta trasparenti.

Jekk taħdemfuq ritratti (Livell “A”) jista’ jkun li jkollok tipprepara fotokopja kbira
biŜŜejjed (iswed u abjad) qal tibda timmarka tipi differenti ta’ informazzjoni fuqha.


Hawn taħt hawneŜempju ta’ ritratt uŜat flok skeëë. Int tista’ tara li informazzjoni
viŜwali differenti hija mmarkata direttament fuq ir-ritratt.




Figura 3: eŜempju ta’ analiŜi fuq il-post.

                                                                                 Page7 of 13
ELAICH –
                  EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE




2. Materjal grafiku– Tipi ta’ materjal għall-bini

Dan għandu jinkludi dokumentazzjoni grafika ta’ tipi eŜistenti ta’ materjal għall-bini,
tessut, kulur u data oħra bħal xquq u kavitajiet. Int għandek timmarkahom fuq l-
iskeëë jew ritratt ”āeometriku” eŜatt tiegħek (ara eŜempju minn kor ELAICH
preëedenti).

3. Materjal grafiku – Tipi ta’ deterjorament materjali

Dan għandu jinkludi dokumentazzjoni grafika ta’ tipi differenti ta’ deterjorament
grafikament definit kemm jista’ jkun eŜattament, mogħti titolu rilevanti, u skont
‘legend’identika għall-gruppi kollha skont kif miftiehem fuq il-post.

Dan l-immppjar jista’ jkun akkumpanjat minn rimarki bil-miktub fir-rigward ta’ xquq,
qxur u tebgħat b’indikazzjoni tal-kulur u ħxuna tagħhom u wkoll ta’ fenomeni oħra ta’
deterjorament li jkunu nstabu fuq il-post. Int tista’ tikteb dawn ir-rimarki direttament
fuq l-iskeëë jew ritratt tiegħek (jew fotopokja tagħhom).

4. Materjal grafiku– Gradi ta’ Deterjorament

Dan għandu jinkludi dokumentazzjoni grafika tal-parti tal-bini li pināejt fuq is-sit, bi
gradi ta’ deterjorament definiti grafikament kemm jista’ jkun eŜatt, mogħtijin titlu
rilevanti, u skont it-tliet gradi ewlenin:

“a”stat tajjeb (relattivament superfiëje lixxa tal-āebla tal-faëëata, pjan priservat);

“b”deterjorament medju (superfiëje tal-āebel tal-pjan tal-faëëata proservat jidher
tajjeb ħafna iŜda b’toqob jidhru sew);

“c”deterjorament sever (superfiëje tal-āebel imħarbta ħafna,b’rigress jidher ëar mill-
faëëata tal-pjan oriāinali).

5. Servej fotografika

Dokumentazzjoni fotografika għandha tkun indikata u llustrata bil-kummenti tiegħek.
Ritratti āeneralment jagħtu dehriet āenerali tal-parti tiegħek ta’ sit, u jiffiukaw ukoll fuq
karatteristiëi u dettalji speëifiëi – arkitettoniëi, deterjorament – tipi, gradi, eëë. Is-
servej fotografiku ma jistgħux jiddaħħlu skeëis floku. Is-servej fotografiku
jiddokumenta s-sejbiet ul-konkluŜjonijiet differenti tiegħek fuq l-erba’ temi preëedenti
analizzati grafikament peremzz ta’ “immappjar”.

RiŜultat mistenni:

Rapport illustrat li jinkludi data miābura fuq il-post, organizzata skont dawn il-linji
gwida, u l-konkluŜjonijiet tiegħek fir-rigward tas-suāāetti ewlenin ippreŜentati f’dawn


                                                                                Page8 of 13
ELAICH –
                 EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE



il-linji gwida (ngħidu aħna:Rakkomandazzjonijiet āenerali importanti;Linji Gwida
għall-osservazzjoni u analiŜ; Linji Gwida għal immappjar).

Struttura irrikkmandata tar-rapport:

       Nota storikafuq is-sit
       Dehra fotografika āenerali
       Noti analitiëi (miktubin) u konkluŜjonijiet, b’ritratti irranāati sistematikament,
       skont il-linji gwida t’hawn fuq
       Immappjar (skont it-taqsima “Immappjar” ta’ dan id-dokument)
           o GħalLivell “A”: fuq ir-ritratti
           o Għal Livell “B”: fuq skeëis bl-idejn
           o Għal Livell “C”: tpināijiet eŜatti magħmulin fil-klassi wara li d-data tkun
               ināabret permezz ta’ ritratti jew skeëis, u kejl meħudin fil-post
       Ktieb ta’ notamenti meħudin fil-post:l-iskeëis, skemi ta’ kejl u noti kollha
       meħudin fil-post. Dawn għandhom ikunu skannjati u rranāati b’mod
       sistematiku, u spjegati u segwiti minn didaskaliji,ngħidu aħna “ħajt tat-
       tramuntana, sular t’isfel, tieqa ëentrali”.

Nota importanti: L-immappjar hu mod importanti u siewi kif tippreŜenta data u tista’
tagħmel analiŜi preliminari. IŜda jekk issib difikultà li tipproduëi mappa, int tista’
tagħmel verŜjoni estiŜa ta’ servej fotografiku u dokumentazzjoni sistematiëi, filwaqt li
tipprova twieāeb il-mistoqsijiet fit-taqsima “Immappjar” ta’ dan id-dokument, ngħidu
aħna, ipprova ippreŜenta data fuq gradi ta’ deterjorament b’mod sistematiku
(f’tabella) b’rappreŜentazzjoni ëara ta’kull grad b’ritratti addattati. L-istess approëë
jista’ jintuŜa fir-rigward ta’ tipi ta’ materjal tal-bini, u tipi ta’ deterjorament


ORGANIZZAZZJONI TA’ STUDJU FUQ IL-POSTA:


Rakkomandazzjonijiet tekniëi:

   A. Hu rrikkmandat li tipprepara fotokopji tal-iskeëë āeometriku jew ritratt (1)
      malli tkun lest fuq is-sit (agħmel 3 kopji għal kull grupp) u li tagħmel il-
      mapep waqt is-sessjoni fuq il-post (ara “Materjal grafiku” – 2, 3, 4, f’
      “Linji Gwida għal kull tip ta’ attività”) fuq dawn ir-ritratti umhuxfuq it-
      tpināija oriāinali. Altrimenti kopji għandhom jitlestew bl-idejn billi tuŜa
      karti għall-kopji jew karti trasparenti.

   B. Jekk ikun aëëssibbli, tajjeb li jkollok laptop fil-post.


Tagħmir:

   •   Bord A4/ A3

                                                                               Page9 of 13
ELAICH –
                   EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE



   •   KartiA4/ A3 (e.g. karti għall-ipprintjar)
   •   Lapsijiet2B, B, HB
   •   Gomma
   •   Tejp tal-immaskjar ,biex twaħħal karti mal-bord
   •   Tejp li jkejjel: 5M
   •   Livell
   •   Kameragħar-ritratti
   •   Laptop (irrikkmandat)

Xogħol fi gruppi:

Int mitlub torganizza bil-quddiem, biex l-istudenti kollha jintqassmu fi gruppi Ŝgħar ta’
tliet parteëipanti f’kull grupp.

Rwol/speëjalizzazzjonijiet tal-membri tal-gruppi:

"Artist" –membru tal-grupp responsabbli għat-tpināija u skeëis fuq il-post.

Membru tal-grupp b’ħiliet grafiëi’artistiëi, responsabbli għall-iskeëis.

Funzjoni: Deskrizzjoni grafika eŜatta tal-parti tal-binja.

Nota: Jekk jinħadem Livell “A” biss, flok “Artist” jista’ jidħol fotografu.

"Kittieb"- membru tal-grupp responsabbli biex jikteb jew jieħu notamenti tal-kejl.
Persuna b’ħiliet verbali li taf tiddeskrivi u tanalizza.

Funzjoni: deskrizzjoni eŜatta tal-propjetajiet u problemi tal-binja u rrekordjar tal-kejl.

"Surveyor"– membru tal-grupp responsabbli mis-servej jew mit-teħid ta’
dimensjonijiet, inkluŜi tikjil āenerali u tikjil aktar dettaljat ta’ āebel speëifiku.

Funzjoni: teħid ta’ kejl u qari tagħhom lill-"Artist" u lill-"Kittieb".

Fil-parti l-kbira tal-kaŜijiet, iŜ-Ŝewā membri tal-grupp għandhom ikejlu u t-tielet
membru jikteb il-kejl.

Aħna nassumu li llum kulħadd fotografu, u m’hemmx għalfejn niddefinixxu xi membru
speëjali biex jieħu r-ritratti☺Madankollu, it-teħid ta’ ritratti għandu jsir b’għanijiet
speëifiëi, diskuss u definit minn sforz komuni tal-membri kollha tal-grupp.


Skedarju tal-ħin:
Il-ħin totali rrikkmandat għas-sessjoni fuq il-post - 6 sigħat.
Skeda rrikkmandata għall-istudju fuq il-post:

EŜempju ta’ skeda:studju fuq il-post jibda fid-9:00



                                                                                   Page10 of 13
ELAICH –
                  EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE



Tul ta’ ħin    Ħidma                                   RiŜultati


Parti 1

20 min         Laqgħa mar-rappreŜentant lokali         Introduzzjoni tal-bidu għas-sit
               responsabbli mill-konservazzjoni        storiku
40 min         Tlestija ta’ post xieraq għal kull      Iëëara l-limiti tat-taqsima tal-binja
               grupp ta’ studenti mis-supervisors      taħt ir-responsabbiltà ta’ kull
                                                       grupp

2 hours        Konsultazzjoni/gwida mir-               Bidu tad-dokumentazzjoni
10:00-         rappreŜentant tal-konservazzjoni        grafika, ritratti āenerali, noti
12:00          lokali.                                 deskrittivi u kejl
               Gwida għall-kontenut u metodi


              Organizzazzjoni tal-ħidma fil-grupp u
              diviŜjoni tar-rwoli tal-gruppi (ara l-
              linji gwida fuq għal rwoli speëifiëi
              tal-membri tal-gruppi)

               Bidu taal-ħidma (skont il-
                       “Livell”definit):
                  • Dokumentazzjoni
                      "āeometrika" grafika
                  • Dokumentazzjoni fotografika
                  • Testi/noti/deskrizzjoni verbali
                  • Kejl baŜiku
              (ara"linji gwida għal kull tip ta’
                               ħidma")

               Kompletar tad-dokumentazzjoni           Dokumentazzjoni grafika u kejl
               grafika tal-kejl fundamntali tat-       baŜiku minn kull grupp
               taqsima tal-binja minn kull grupp
                                                       L-ewwel parti ta’ riŜultati fuq il-
                                                       post:
                                                         Dokumentazzjoni xierqa
                                                         "diretta" dokumentazjoni
                                                         grafika(jekk jogħābok evita
                                                         distorsjoni tal-perspettiva, kun
                                                         eŜatt kemm jista’ jkun), kejl
                                                         baŜiëi

20 min         Waqfa għall-ikel
12:00-
12:20

Part 2

                                                                               Page11 of 13
ELAICH –
                        EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE



Tul ta’ ħin         Ħidma                                                    RiŜultati


3 hours            Biex jitlesta l-kejl                                      Tlestija tal-ābir tad-data
                   Biex jitlesta l-immpajjar tat-tipi ta’                    meħtieāa għad-deskrizzjoni,
                       deterjorament                                         servej u dokumentazzjoni ta’
                                                                             kull taqsima tal-binja mill-gruppi
                   Biex jitlesta l-immappjar tal-gradi ta’                   ta’ studenti Kooperazzjoni bejn
                   deterjorament                                             gruppi diffrenti biex jgħaqqdu d-
                                                                             data rilevanti, skont il-linji gwida
                   Biex titlesta l-analiŜi tal-istat ta’                     tal-għalliema:
                   deterjorament (kummenti miktubin u                        Hu rrikkmandat li wieħed mill-
                   notamenti)                                                gruppi jiŜviluppa template biex
                                                                             tintuŜa mill-gruppi kollha.
                   AnaliŜi tal-istat ta’ preservazzjoni tal-
                   binja –xquq, toqob, eëë.. (niŜŜel                         Legend unifikat għall-gruppi
                   kummenti)                                                 kollha għandu jinkludi:

                   Rakkomandazzjonijiet għal                                      •  materjali tal-bini
                   konservazzjoni preventiva tas-sit –                            •  immappjar tat-tipi ta’
                   biex tipprepara rakkomandazzjonjiet                               deterjoramentimmappjar
                   komuni mill-gruppi kollha wara tmiem                              tal-gradi ta’
                   ix-xogħol fuq il-post                                             deterjorament
                                                                                  • dokumentazzjoni testwali
                                                                                     tal-fenomeni ta’ taħsir
                                                                                  • dokumentazzjoni
                                                                                     fotografika ta’ dak li hawn
                                                                                     hawn fuq
                                                                              -   KonkluŜjonijiet għall-
                                                                                  monitoraāā irrikkmandati
                                                                                  mill-gruppi kollha flimkien

                                                              KonkluŜjonijiet għal
                                                                              -
                                                              "konservazzjoni preventiva"–
                                                               rakkomandazzjonijiet
                                                              komuni ppreparati mill-
                                                              gruppi kollha
Int tista’ ssib għajnuna fl-eŜempji ta’ xogħol tal-istudenti ta’ korsijiet tal-imgħoddi tal-
ELAICH.


Good Luck ☺

Dritt tal-Awtur
©ELAICH Beneficiaries 2009-2012
Dan il-materjal hu parti integrali mill- “ELAICH – educational toolkit” u hu Ŝviluppat bħala parti mill-proāett ELAICH –
Educational Linkage Approach in Cultural Heritage fl-ambitu tal-qafas tal-EuroMed Cultural Heritage 4 Programmeskont il-
ftehim tal-għotja ENPI 150583. Id-drittijiet kollha huma riŜervati lill-ELAICH Beneficiaries.




                                                                                                           Page12 of 13
ELAICH –
                           EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE


Dan il-materjal, fit-totalità, jista’ jintuŜa biss “b’uŜu āust” bħala parti mill-ELAICH – educational toolkit għal skopijiet edukattivi
minn istituzzjonijiet edukattivi li mhumiex intenzjonati li jagħmlu profitt jew għal skopijiet ta’ awto-edukazzjoni, b’kull mezz fi
kwalunkwe Ŝmien u b’dawnlowdjar, kopji u/jew adattazzjonijiet, bl-indikazzjoni ëara , “©ELAICH Beneficiaries 2009-2011” u
b’riferenza għal dawn it-termini.

UŜu tal-materjal li jikkostitwixxi distorsjoni jew mutilazzjoni tal-materjal jew li b’xi mod ieħor ikun preāudizzjali għall-unur jew
reputazzjoni ta’ ELAICH Beneficiaries 2009-2011 hu pprojbit.

UŜu ta’ partijiet mill-materjal hu strettament ipprojbit. Ebda parti minn dan il-materjal ma tista’: (1) tintuŜa jekk mhux għal kif
maħsuba (2) tkun ikkupjata, riprodotta u distribwita f’xi forma fiŜika jew elettronika (3) tkun riprodotta f’xi pubblikazzjoni ta’
kwalunkwe xorta (4) tintuŜa bħala parti minn kwalunkwe materjal edukattiv ieħor fi kwalunkwe qafas; sakemm ma jkunx inkiseb
minn qabel il-permess bil-miktub ta’ ELAICH Beneficiaries .


êaħda
Dan id-dokument kien prodott bl-għajnuna finanzjarja tal-Unjoni Ewropea. Il-kontenut ta’ dan id-dokument hu responsabbiltà
waħdanija tal-Konsorzju ELAICH u taħt ebda ëirkustanza ma jista’ jitqies li jirrifletti l-poŜizzjoni tal-Unjoni Ewropea.




                                                                                                                       Page13 of 13

Mais conteúdo relacionado

Destaque

Elaich platform
Elaich platformElaich platform
Elaich platform
elaich
 
Pesan Moral dalam buku Anak, Mempan Nggak?
Pesan Moral dalam buku Anak, Mempan Nggak?Pesan Moral dalam buku Anak, Mempan Nggak?
Pesan Moral dalam buku Anak, Mempan Nggak?
24 Hour Parenting
 
Temmuz 2013 Trend Raporu
Temmuz 2013 Trend RaporuTemmuz 2013 Trend Raporu
Temmuz 2013 Trend Raporu
Krombera
 
Berapa waktu yang harus diberikan orangtua untuk anak copy (2)
Berapa waktu yang harus diberikan orangtua untuk anak   copy (2)Berapa waktu yang harus diberikan orangtua untuk anak   copy (2)
Berapa waktu yang harus diberikan orangtua untuk anak copy (2)
24 Hour Parenting
 
Identi.ca
Identi.caIdenti.ca
Identi.ca
Txandru
 
Зорка Хаджиева - библиотекар в библиотека при НЧ „Просвета”, гр. Златоград и ...
Зорка Хаджиева - библиотекар в библиотека при НЧ „Просвета”, гр. Златоград и ...Зорка Хаджиева - библиотекар в библиотека при НЧ „Просвета”, гр. Златоград и ...
Зорка Хаджиева - библиотекар в библиотека при НЧ „Просвета”, гр. Златоград и ...
Glob@l Libraries - Bulgaria Program
 
Sak's Fort Myers 2014
Sak's Fort Myers 2014Sak's Fort Myers 2014
Sak's Fort Myers 2014
lia martino
 
Correo y agenda electronica uf2
Correo y agenda electronica uf2Correo y agenda electronica uf2
Correo y agenda electronica uf2
Albert Garcia
 

Destaque (20)

Elaich platform
Elaich platformElaich platform
Elaich platform
 
Elaich module 4 exercise 4.c - Choose the mortar mix
Elaich module 4 exercise 4.c - Choose the mortar mixElaich module 4 exercise 4.c - Choose the mortar mix
Elaich module 4 exercise 4.c - Choose the mortar mix
 
Mesura "Convivim esportivament"
Mesura "Convivim esportivament"Mesura "Convivim esportivament"
Mesura "Convivim esportivament"
 
201510101759
201510101759201510101759
201510101759
 
Operadores aritmeticos
Operadores aritmeticosOperadores aritmeticos
Operadores aritmeticos
 
Declaração universal dos direitos da criança
Declaração universal dos direitos da criançaDeclaração universal dos direitos da criança
Declaração universal dos direitos da criança
 
Foment de la seguretat per la gent gran
Foment de la seguretat per la gent granFoment de la seguretat per la gent gran
Foment de la seguretat per la gent gran
 
Slide teste munchem
Slide teste munchemSlide teste munchem
Slide teste munchem
 
Pesan Moral dalam buku Anak, Mempan Nggak?
Pesan Moral dalam buku Anak, Mempan Nggak?Pesan Moral dalam buku Anak, Mempan Nggak?
Pesan Moral dalam buku Anak, Mempan Nggak?
 
Origen de l'ordinador.
Origen de l'ordinador.Origen de l'ordinador.
Origen de l'ordinador.
 
20121205124618
2012120512461820121205124618
20121205124618
 
Temmuz 2013 Trend Raporu
Temmuz 2013 Trend RaporuTemmuz 2013 Trend Raporu
Temmuz 2013 Trend Raporu
 
Berapa waktu yang harus diberikan orangtua untuk anak copy (2)
Berapa waktu yang harus diberikan orangtua untuk anak   copy (2)Berapa waktu yang harus diberikan orangtua untuk anak   copy (2)
Berapa waktu yang harus diberikan orangtua untuk anak copy (2)
 
Identi.ca
Identi.caIdenti.ca
Identi.ca
 
TOP 03_Terminkoordination
TOP 03_TerminkoordinationTOP 03_Terminkoordination
TOP 03_Terminkoordination
 
Fotosc fachada colegio
Fotosc fachada colegioFotosc fachada colegio
Fotosc fachada colegio
 
Зорка Хаджиева - библиотекар в библиотека при НЧ „Просвета”, гр. Златоград и ...
Зорка Хаджиева - библиотекар в библиотека при НЧ „Просвета”, гр. Златоград и ...Зорка Хаджиева - библиотекар в библиотека при НЧ „Просвета”, гр. Златоград и ...
Зорка Хаджиева - библиотекар в библиотека при НЧ „Просвета”, гр. Златоград и ...
 
Sak's Fort Myers 2014
Sak's Fort Myers 2014Sak's Fort Myers 2014
Sak's Fort Myers 2014
 
 
Correo y agenda electronica uf2
Correo y agenda electronica uf2Correo y agenda electronica uf2
Correo y agenda electronica uf2
 

Mais de elaich

Mais de elaich (20)

Elaich_module3_topic3_1
Elaich_module3_topic3_1Elaich_module3_topic3_1
Elaich_module3_topic3_1
 
Elaich_adopt_a_site_guidelines_in_situ_study_arabic
Elaich_adopt_a_site_guidelines_in_situ_study_arabicElaich_adopt_a_site_guidelines_in_situ_study_arabic
Elaich_adopt_a_site_guidelines_in_situ_study_arabic
 
Elaich_adopt_a_site_guidelines_choose_site_mt
Elaich_adopt_a_site_guidelines_choose_site_mtElaich_adopt_a_site_guidelines_choose_site_mt
Elaich_adopt_a_site_guidelines_choose_site_mt
 
Elaich_adopt_site_principles_compressed
Elaich_adopt_site_principles_compressedElaich_adopt_site_principles_compressed
Elaich_adopt_site_principles_compressed
 
elaich-guidelines-for-the-in-situ-study-it
elaich-guidelines-for-the-in-situ-study-itelaich-guidelines-for-the-in-situ-study-it
elaich-guidelines-for-the-in-situ-study-it
 
elaich-criteria-for-choosing-it
elaich-criteria-for-choosing-itelaich-criteria-for-choosing-it
elaich-criteria-for-choosing-it
 
Gr-elaich-adopt_a_site_guidelines_in_situ_study
Gr-elaich-adopt_a_site_guidelines_in_situ_studyGr-elaich-adopt_a_site_guidelines_in_situ_study
Gr-elaich-adopt_a_site_guidelines_in_situ_study
 
Gr-elaich_adopt_a_site_guidelines_choose_site
Gr-elaich_adopt_a_site_guidelines_choose_siteGr-elaich_adopt_a_site_guidelines_choose_site
Gr-elaich_adopt_a_site_guidelines_choose_site
 
Elaich module 5 topic 5.1.1
Elaich module 5 topic 5.1.1Elaich module 5 topic 5.1.1
Elaich module 5 topic 5.1.1
 
Elaich module 1 topic 1.5
Elaich module 1 topic 1.5Elaich module 1 topic 1.5
Elaich module 1 topic 1.5
 
eLAICH module 5 topic 5.6 advanced
eLAICH module 5 topic 5.6 advancedeLAICH module 5 topic 5.6 advanced
eLAICH module 5 topic 5.6 advanced
 
Elaich module 5 exercise 5.e advanced
Elaich module 5 exercise 5.e advancedElaich module 5 exercise 5.e advanced
Elaich module 5 exercise 5.e advanced
 
Elaich module 5 exercise 5.d advanced
Elaich module 5 exercise 5.d advancedElaich module 5 exercise 5.d advanced
Elaich module 5 exercise 5.d advanced
 
Elaich module 5 solution exercise 5.c advanced
Elaich module 5 solution exercise 5.c advancedElaich module 5 solution exercise 5.c advanced
Elaich module 5 solution exercise 5.c advanced
 
Elaich module 5 exercise 5.c advanced
Elaich module 5 exercise 5.c advancedElaich module 5 exercise 5.c advanced
Elaich module 5 exercise 5.c advanced
 
Elaich module 3 advanced exercise 3.a
Elaich module 3 advanced exercise 3.aElaich module 3 advanced exercise 3.a
Elaich module 3 advanced exercise 3.a
 
Elaich module 4 topic 4.8 - Reverse engineering for compatible and performing...
Elaich module 4 topic 4.8 - Reverse engineering for compatible and performing...Elaich module 4 topic 4.8 - Reverse engineering for compatible and performing...
Elaich module 4 topic 4.8 - Reverse engineering for compatible and performing...
 
Elaich module 4 topic 4.7 - Criteria and methodology for consolidation - pilo...
Elaich module 4 topic 4.7 - Criteria and methodology for consolidation - pilo...Elaich module 4 topic 4.7 - Criteria and methodology for consolidation - pilo...
Elaich module 4 topic 4.7 - Criteria and methodology for consolidation - pilo...
 
Elaich module 4 topic 4.6 - Criteria and methodology for cleaning - pilot app...
Elaich module 4 topic 4.6 - Criteria and methodology for cleaning - pilot app...Elaich module 4 topic 4.6 - Criteria and methodology for cleaning - pilot app...
Elaich module 4 topic 4.6 - Criteria and methodology for cleaning - pilot app...
 
Elaich module 6 topic 6.5 - Protection and rehabilitation of historic city of...
Elaich module 6 topic 6.5 - Protection and rehabilitation of historic city of...Elaich module 6 topic 6.5 - Protection and rehabilitation of historic city of...
Elaich module 6 topic 6.5 - Protection and rehabilitation of historic city of...
 

Elaich_adopt_a_site_guidelines_in_situ_study_mt

  • 1. Adotta Sit Linji gwida għal studju fuq il-post ta’ (parti minn) sit storiku għal studenti tal-eLAICH Dr. Anna Lobovikov-Katz -Technion – Israel Institute of Technology Daħla Il-unit ta’ “Adotta sit” hu l-unit li jagħlaq il-proëess ta’ tagħlim ELAICH. Dan hu bbaŜat fuq konoxxenza u fehim akkwiŜiti u Ŝviluppati tul is-6 Moduli kollha. L-unit“Adotta sit” jagħti ħila lill-istudent biex japplika l-konoxxenza u l-fehim li għandu jew għandha tal- ħafna suāāetti tal-eLAICH mill-Modulikollha, b’iffukar fuq id-deterjorament ta’ materjali tal-bini uŜati f’sit jew bini storiku. Il-unit “Adotta sit” jiābor fih tliet tipi ta’ attiivitajiet: • Applikazzjoni ta’ dak li tgħallimt fuq sit storiku mil-lezzjonijiet tal-eLAICH • śvilupp ta’ ħila baŜika ta’ fehim ta’ sit storiku, irrikordjar tal-karatteristiëi tiegħu, u ħidma ta’ analiŜi baŜika • Ābir ta’ data dwar sit storiku li jista’ jgħin il-preservazzjoni tiegħu minn esperti tal-konservazzjoni u konservaturi Il-unit “Adotta sit” hu pakkett li jagħti lill-istudenti l-ħila li jidħlu għal dawn l-attivitajiet bħala x-xogħol finali tagħom f’kull kors eLAICH. Linji gwida għal studju fuq il-post ta’ (parti minn) sit storiku għal studenti tal- eLAICHJinkludu deskrizzjonijiet tal-iskopijiet tal-istudju, metodu u riŜultat mistenni, u jinkludu struzzjonijiet organizzattivi; lista ta’ tagħmir; u orarju rrikkmandat. Tul ta’ ħin ta’ studju fuq il-post: 6 sigħat Rakkomandazzjonijiet Āenerali: • L-amministrazzjoni tal-iskola għandha tagħŜel minn qabel sit storiku għall- istudju fuq il-post skont id-dokument “Linji Gwida għall-għaŜla ta’ sit” u f’kooperazzjoni mal-awtorità jew organizzazzjoni tal-wirt. • Hu rrikkmandat li l-għalliem u l-istudenti jsiru midħla tal-Linji Gwida għal studju fuq il-post ta’ (parti minn) sit storikuqabel imorru fuq is-sit. • Hu rrikkmandat li jitgħallmu xi ħaāa Ŝgħira dwar is-sit storiku qabel imorru fuq is-sit.
  • 2. ELAICH – EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE • L-iskola tista’ tiddeëiedi li tidħol għall-attivitajiet kollha fuq il-post fl-istess sit storiku sena wara sena. F’dan il-kaŜ l-iskola tista’ tikkontrobwixxi għall- monitoraāā tas-sit. • Informazzjoni fuq is-sit storiku miābura waqt l-istudju fuq il-post tista’ tkun ipproëessata fil-klassi wara l-attività fil-beraħ skont il-kapitlu opzjonali tal-Linji Gwida għal studju fuq il-post ta’ (parti minn) sit storiku għal studenti tal- eLAICH. It-tulta’ din l-attività jista’ jkun flessibbli u jkun deëiŜ mill-iskola minħabba l-isfond edukattiv speëifiku tal-istudenti. Dan il-ħin mhux inkluŜ fil- ħin tal-Kors BaŜiku • Ix-xogħol finali jista’ jiāi sottomess mill-iskola lill-awtorità rilevanti għall- konservazzjoni jew wirt fi tmiem il-kors eLAICH. Hu rrikkmandat li l-attivitajiet kollha jsiru bil-parir u f’kooperazzjoni tal-awtorità jew organizzazzjoni tal-wirt. Jekk jogħābok ipprintja dan id-dokument u āibu miegħek fuq is-sit. KONTENUT TA’ STUDJU FUQ IL-POST Objettivi: Dan il-proāett ta’ servej fuq il-post hu maħsub biex isaħħaħ u japplika l-konoxxenza teoretika akkumulata tul is-sessjonijiet ta’ tagħlim preëedenti fil-qafas tal-eLAICH permezz tas-servej fuq il-post u l-analiŜi ta’ sit storiku li huma ffukati fuq it-taħsir tal- materjali tal-bini uŜati fuq (parti minn) binja jew sit storiëi. It-tieni skop ta’ dan ix- xogħol hu li jiābor data, jifhimha u jfassal ir-riŜultati tal-analiŜi u konluŜjonijiet tiegħek b’mod li jinftiehem minn persuni oħrajn. X’għandek tagħmel: Int mitlub tosserva, tirrikordja u tanalizza l-parti definita tas-sit storiku, u tiffoka fuq it-taħsir tal-materjali tal-bini uŜati f’binja jew sit storiëi, u tfassal ir-riŜultati tal-analiŜi u l-fehim b’mod li jinftiehem minn persuni oħrajn. Introduzzjoni: GħeŜieŜ studenti tal-eLAICH: Ix-xogħol tagħkom fuq is-sit jinkludi l-ābir u l-analiŜi tad-data. Xi data tista’ tkun analizzata direttament fuq il-post, u xi data oħra għandha tkun ipproëessata fil-klassi. Biex tkun tista’ tagħmel servej ta’ konservazzjoni kif għandu jkun int tista’ tagħmel diversi atttivitajiet skont il-linji gwida. Page2 of 13
  • 3. ELAICH – EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE Rakkomandazzjoniet importantāenerali: • EŜattezza: F’dan ix-xogħol int trid tkun eŜatt kemm jista’ jkun kemm fid- deskrizzjoni u kemm f’dik verbali. Tul l-eŜerëizzju fuq il-post int jeħtieālek tuŜa l-għarfien kollu li ksibt bis-saħħa tal-klassijiet ELAICH relatati ma’ diversi kwistjonijiet dwar konservazzjoni bħal: tipi ta’ deterjorament, gradi ta’ deterjorament, kawŜi possibbli ta’ taħsir, materjali differenti tal-bini, tipi differenti ta’ strutturi u l-elementi tagħhom, eëë. • Jekk jogħābok Ŝomm f’moħħok li int m’intix espert professjonali fil- konservazzjoni (dak jiltob perjodu ta’ studju wisq itwal). Madankollu inttista’ tagħti kontribut reali għall-preservazzjoni tal-wirt kulturali – kulma trid hu li tħares, tara u tiddeskrivi. Tista’ma tkunx taf liema xorta ta’ deterjorament għadek kemm skoprejt, imma jekk tiddeskrivih b’mod eŜatt int tista’ tgħin espert jew maniāer ta’ sit storiku jippreserva l-wirt kulturali tiegħek. Linji gwida għal osservazzjoni u analiŜi: Nota importanti: Int mitlub teŜamina u tiddokumenta t-tessut u l-kulur tal-āebel, tjun, eëë. eŜatt kemm jista’ jkun. Jekk jogħābok oqgħod attent anke għall-iëken differenzi fil-kulur, tessut, ħxuna tas-saff, eëë. You are requested to examine and document the texture and color of stone, mortars, etc. as accurately as possible. Please pay attention even to slight differences in color, texture, thickness of layer, etc. Hu rrikkmandat li tiābor fil-qosor l-analiŜi preliminari li saret fuq il-post, bħal: a.Fejn qiegħed kull tipa speëifiku ta’ deterjorament? (Kull tip ta’ deterjorament ta’ ëerta dehra viŜwali.) b. X’hemm speëjali dwar dan il-post (ngħidu aħna, mal-art, mas-saqaf, qrib għajn tal- ilma, lokazzjoni unika, karatteristika unika f’sezzjonijiet differenti tal-binja li huma karatterizzati minn..., eëë.) c.Dan hu materjal uniku tal-bini għas-sezzjoni tiegħek (ngħidu aħna – kulur tal-āebla speëifiku, tessut, forma jew tip ta’ deterjorament jidhru biss fis-sezzjoni fejn qed jaħdem il-grupp tiegħek? (Ikkollabora ma’ gruppi oħrajn billi tikkonsulta data miābura minnhom.) d.X’jistgħu jkunu l-kawŜi ta’ deterjorament li skoprejt? e.X’taħseb li għandu jsir bħala parti minn proëess ta’ “monitoraāā”? X’għandu jsir biex tipprevjeni taħsir fil-āejjieni, bħala parti minn “konservazzjoni preventiva”? f.F’konsultazzjoni mal-espert tal-konservazzjoni lokali tal-ELAICH tiegħek,oħloq‘legend’ komuni għall-gruppi kollha. Fil-kaŜ li ma tistax tagħmel konsultazzjoni – ipprova qabbilha mal-materjal studjat fil-ModulieLAICH; tista’ ssib għajnuna fi Glossarji fuq Deterjorament uKonservazzjoni ta’ Āebel, li ssibhom fl- Internet.Għandu jkun hemm ‘legend’ separata għal • Tipi ta’ materjali għall-bini Page3 of 13
  • 4. ELAICH – EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE • Tipi ta’ deterjorament • Gradi ta’ deterjorament Jekk jogħābok innota: Wara l-istudju tas-sit storiku int jista’ jeħtieālek tipproëessa fil-klassi d-datamiābura fis-sit. Hu rrikkmandat li int tintegrad-data ta’ gruppi differenti, u dinl-integrazzjoni għandha tibdafuq is-sit: aqsam dak li tkun sibt fil-parti tiegħek tas-sit storikuma’ oħrajn li jkunu qed jistudjaw oħrajn partijiet oħra tas-sit. Hu rrikkmandat li tippreŜenta s-sejbiet u konkluŜjonijiet tiegħek fi tmiem il-kors. Hu rrikkmandat ukoll li kemm jista’ jkun tipproëessa d-data direttament fuq il-post. Laptop ikun ta’ għajnuna, jekk ikun hemm wieħed – tkun tista’ tniŜŜel kummenti u ddaħħal ritratti rilevanti. Ābir ta’ data fuq il-post: Int trid tiābor id-data f’Ŝewā forom: • Deskrizzjoni verbali • Materjal (viŜwali) grafiku Deskrizzjoni verbali: Deskrizzjoni bil-miktub għandha tiāi wara Rakkomandazzjonijiet āeneraliimportanti, Linji gwida għal osservazzjoni u analiŜi (ara fuq), Qis ukoll li tagħti kas ta’ temi u suāāetti indirizzati fil-Linji gwida għal kull tip ta’ mmappjar (ara taħt). Dawngħandhom jinkitbu fuq is-sit. Materjal (viŜwali) grafiku jista’ jkun ta’ ħafna xorta: • Servej fotografiku • Skizzi jew saħansitra tpināijiet preëiŜi • Jista’ wkoll jittieħed kejl Il-livell ta’ attivitajiet edukattivi maħsubin biex jiābru u jipproëessaw materjal grafiku fir-rigward tal-għaŜla ta’ tip jew tipi speëifiëi ta’ tekniki ta’ rikordjar minħabba l-isfond edukattiv tat-tim, grupp jew skola tiegħek. Jista’ jkun hemm tliet għaŜliet ta’ livelli ta’ rikodjar fix-xogħol tiegħek, f’ordni ta’ diffikultà dejjem titla’: Livell “A” Ritratti meħudin minn studenti eLAICH; Livell “B” Skizzi minn studentieLAICH; Livell “C” Kejl li jridu jkunuelaborati fi tpināijiet preëiŜili jsiru minn studenti eLAICH. Livell “A”hu livellbaŜiku, li ma jitlob ebdaħila jew sfond ta’ tpināija. Livell “B”hubbazat fuq ħila jew sfond ta’ skeëëjar baŜikutal-istudenti. Livell “C”hu l-livell avvanzat, li jinkludi l-produzzjoni ta’ tpināijiet sempliëi preëiŜi mill- istudenti, u t-teħid ta’ kejl fuq il-post. Page4 of 13
  • 5. ELAICH – EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE Aħnanassumu li l-aktar li hu applikat jista’ jkun Livell “A” jew Livell “B”, filwaqt li Livell aktar “C” jista’ jkunapplikabbli fi skejjel fejn jg i jgħallmu tpināija (abbozz) preëiŜa. Madankollu āija Madankollu, id-deëiŜjoni trid tittieħed mill-iskola parteëipanti li tqis l-isfond speëifiku tal-istudent iskola parte ëifiku tal fir-rigward ta’ rappreŜentazzjoni grafika rigward grafika. Ābir ta’ materjalgrafiku (viŜw Ŝwali): Għandu jkun iëëarat li dawn il- -livelli huma “magħluqin”, jiāifieri li studenti lijipproduëu i lijip tpināijiet preëiŜi sempliëi (Livel “C” avvanzat) jeħtiāilhom ukoll ipināu skeëis (Livell vell āilhom “B”) u/jewritratti(Livell “A”) biex dawn it-tpināijiet, eëë. preëiŜi. it Figura 1:Tipo ta’ materjal grafiku skont Livelli A, B, C. o Fuq kull livell, skont x’tagħŜel, int ikollok timmarka l-informazzjoni li tiābor minn fuq ħŜel, ābor is-sit: għal Livell “A” int timmarka fuq ir ir-ritratti – fuq il-post; għal Livell “B” –fuq l-iskeëis – fuq il-post; għal Livell “C” int taħdem jew fuq ritratti jew fuq ske fuq il-post; aktartard tg ħdem skeëis tgħaddi għal tpināijiet preëiŜi li jeħtieā ikunu preparati fil āijiet fil-klassi. Page5 of 13
  • 6. ELAICH – EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE Passi tal-istudju tal-istudenti fuq il- Livelli ta’ għaŜla ta’ ħila ta’ tpināija li post jistgħu jkunuapplikati Definizzjoni ta’ parti minn bini jew sit storiku għal kull grupp Osservazzjoni āenerali Servej fotografiku Deskrizzjoni verbali u analiŜi Dokumentazzjoni fotografika għal immappjar ulterjuri Livell “A” Skeëëjar għalimmappjar ulterjuri Livell “B” (għaŜla jew le) Kejl għal imappjar ulterjuri Livell “C” (għaŜla jew le) RiŜultati tal-istudju tal-immappjar “A”, “B”, “C” tas-sit mill-istudenti Immappjar dirett fuq ritratti (li jsir fuq il-post) Prodott finali għal Livell “A” Immappjar dirett fuq ritratti (li jsir fuq il-post) Prodott finali għal Livell “B” OR Immappjar fuq tpināijiet preëiŜi (li jsir fil-klassi bbaŜat fuq il-Livell ta’ Mmappjar “A” u/jew “B” fuq il-post) Prodott finali għal Livell “C” Figura 1: passi tal-istudju tal-istudenti fuq sit storiku Page6 of 13
  • 7. ELAICH – EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE Linji gwida għal kull xorta ta’ mmappjar: Dokumentazzjoni grafika – kummenti āenerali: Dokumentazzjoni grafika (skeëë) tal-parti tal-bini għandha tkun “diretta” mingħajr ebda distorsjoni tal-perspettiva u kemm jista’ jkun eŜatta. Deskrizzjoni grafika, linji gwida skont kull xorta ta’ mmappjar : 1. Materjal grafikul –Skeëë āeometriku preëiŜ(Livell “B”) L-ewwel ipprepara skeëë tas-sit – dokumentazzjoni grafika tal-parti mill-bini/ħajt kif inhu, bla marki u noti (informazzjoni āeometrika), u agħtih titlu rilevanti (e.g. ngħidu aħna, il-ħajt tat-tramuntana, livell tal-art). Aħna nsejħulu“āeometriku” għaliex fih biss informazzjoni āeometrika u ebda tagħrif fuq xorta ta’ materjali tal-bini jew fuq il- kondizzjoni fiŜika tagħhom. Nota: Hu rrikkmandatlitipprepara fotokopji tal-iskeëë āeometriku(għal Livelli “B” u “C”) ta’ parti rilevanti ta’ sit (1) malli tkunlesta fuq il-post (agħmel 3 kopji għal kull grupp) u li timmappja waqt is-sessjoni fuq il-post (ara “Materjal grafiku” - 2, 3, 4, f’ “Linji gwida għal kull xorta ta’ attività”) dawn il-fotokopji u mhux it-tpināija oriāinali. Altrimenti kopji għandhom ikunu preparati bl-idejn bl-uŜu ta’ karti għal kopji jew fuq karta trasparenti. Jekk taħdemfuq ritratti (Livell “A”) jista’ jkun li jkollok tipprepara fotokopja kbira biŜŜejjed (iswed u abjad) qal tibda timmarka tipi differenti ta’ informazzjoni fuqha. Hawn taħt hawneŜempju ta’ ritratt uŜat flok skeëë. Int tista’ tara li informazzjoni viŜwali differenti hija mmarkata direttament fuq ir-ritratt. Figura 3: eŜempju ta’ analiŜi fuq il-post. Page7 of 13
  • 8. ELAICH – EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE 2. Materjal grafiku– Tipi ta’ materjal għall-bini Dan għandu jinkludi dokumentazzjoni grafika ta’ tipi eŜistenti ta’ materjal għall-bini, tessut, kulur u data oħra bħal xquq u kavitajiet. Int għandek timmarkahom fuq l- iskeëë jew ritratt ”āeometriku” eŜatt tiegħek (ara eŜempju minn kor ELAICH preëedenti). 3. Materjal grafiku – Tipi ta’ deterjorament materjali Dan għandu jinkludi dokumentazzjoni grafika ta’ tipi differenti ta’ deterjorament grafikament definit kemm jista’ jkun eŜattament, mogħti titolu rilevanti, u skont ‘legend’identika għall-gruppi kollha skont kif miftiehem fuq il-post. Dan l-immppjar jista’ jkun akkumpanjat minn rimarki bil-miktub fir-rigward ta’ xquq, qxur u tebgħat b’indikazzjoni tal-kulur u ħxuna tagħhom u wkoll ta’ fenomeni oħra ta’ deterjorament li jkunu nstabu fuq il-post. Int tista’ tikteb dawn ir-rimarki direttament fuq l-iskeëë jew ritratt tiegħek (jew fotopokja tagħhom). 4. Materjal grafiku– Gradi ta’ Deterjorament Dan għandu jinkludi dokumentazzjoni grafika tal-parti tal-bini li pināejt fuq is-sit, bi gradi ta’ deterjorament definiti grafikament kemm jista’ jkun eŜatt, mogħtijin titlu rilevanti, u skont it-tliet gradi ewlenin: “a”stat tajjeb (relattivament superfiëje lixxa tal-āebla tal-faëëata, pjan priservat); “b”deterjorament medju (superfiëje tal-āebel tal-pjan tal-faëëata proservat jidher tajjeb ħafna iŜda b’toqob jidhru sew); “c”deterjorament sever (superfiëje tal-āebel imħarbta ħafna,b’rigress jidher ëar mill- faëëata tal-pjan oriāinali). 5. Servej fotografika Dokumentazzjoni fotografika għandha tkun indikata u llustrata bil-kummenti tiegħek. Ritratti āeneralment jagħtu dehriet āenerali tal-parti tiegħek ta’ sit, u jiffiukaw ukoll fuq karatteristiëi u dettalji speëifiëi – arkitettoniëi, deterjorament – tipi, gradi, eëë. Is- servej fotografiku ma jistgħux jiddaħħlu skeëis floku. Is-servej fotografiku jiddokumenta s-sejbiet ul-konkluŜjonijiet differenti tiegħek fuq l-erba’ temi preëedenti analizzati grafikament peremzz ta’ “immappjar”. RiŜultat mistenni: Rapport illustrat li jinkludi data miābura fuq il-post, organizzata skont dawn il-linji gwida, u l-konkluŜjonijiet tiegħek fir-rigward tas-suāāetti ewlenin ippreŜentati f’dawn Page8 of 13
  • 9. ELAICH – EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE il-linji gwida (ngħidu aħna:Rakkomandazzjonijiet āenerali importanti;Linji Gwida għall-osservazzjoni u analiŜ; Linji Gwida għal immappjar). Struttura irrikkmandata tar-rapport: Nota storikafuq is-sit Dehra fotografika āenerali Noti analitiëi (miktubin) u konkluŜjonijiet, b’ritratti irranāati sistematikament, skont il-linji gwida t’hawn fuq Immappjar (skont it-taqsima “Immappjar” ta’ dan id-dokument) o GħalLivell “A”: fuq ir-ritratti o Għal Livell “B”: fuq skeëis bl-idejn o Għal Livell “C”: tpināijiet eŜatti magħmulin fil-klassi wara li d-data tkun ināabret permezz ta’ ritratti jew skeëis, u kejl meħudin fil-post Ktieb ta’ notamenti meħudin fil-post:l-iskeëis, skemi ta’ kejl u noti kollha meħudin fil-post. Dawn għandhom ikunu skannjati u rranāati b’mod sistematiku, u spjegati u segwiti minn didaskaliji,ngħidu aħna “ħajt tat- tramuntana, sular t’isfel, tieqa ëentrali”. Nota importanti: L-immappjar hu mod importanti u siewi kif tippreŜenta data u tista’ tagħmel analiŜi preliminari. IŜda jekk issib difikultà li tipproduëi mappa, int tista’ tagħmel verŜjoni estiŜa ta’ servej fotografiku u dokumentazzjoni sistematiëi, filwaqt li tipprova twieāeb il-mistoqsijiet fit-taqsima “Immappjar” ta’ dan id-dokument, ngħidu aħna, ipprova ippreŜenta data fuq gradi ta’ deterjorament b’mod sistematiku (f’tabella) b’rappreŜentazzjoni ëara ta’kull grad b’ritratti addattati. L-istess approëë jista’ jintuŜa fir-rigward ta’ tipi ta’ materjal tal-bini, u tipi ta’ deterjorament ORGANIZZAZZJONI TA’ STUDJU FUQ IL-POSTA: Rakkomandazzjonijiet tekniëi: A. Hu rrikkmandat li tipprepara fotokopji tal-iskeëë āeometriku jew ritratt (1) malli tkun lest fuq is-sit (agħmel 3 kopji għal kull grupp) u li tagħmel il- mapep waqt is-sessjoni fuq il-post (ara “Materjal grafiku” – 2, 3, 4, f’ “Linji Gwida għal kull tip ta’ attività”) fuq dawn ir-ritratti umhuxfuq it- tpināija oriāinali. Altrimenti kopji għandhom jitlestew bl-idejn billi tuŜa karti għall-kopji jew karti trasparenti. B. Jekk ikun aëëssibbli, tajjeb li jkollok laptop fil-post. Tagħmir: • Bord A4/ A3 Page9 of 13
  • 10. ELAICH – EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE • KartiA4/ A3 (e.g. karti għall-ipprintjar) • Lapsijiet2B, B, HB • Gomma • Tejp tal-immaskjar ,biex twaħħal karti mal-bord • Tejp li jkejjel: 5M • Livell • Kameragħar-ritratti • Laptop (irrikkmandat) Xogħol fi gruppi: Int mitlub torganizza bil-quddiem, biex l-istudenti kollha jintqassmu fi gruppi Ŝgħar ta’ tliet parteëipanti f’kull grupp. Rwol/speëjalizzazzjonijiet tal-membri tal-gruppi: "Artist" –membru tal-grupp responsabbli għat-tpināija u skeëis fuq il-post. Membru tal-grupp b’ħiliet grafiëi’artistiëi, responsabbli għall-iskeëis. Funzjoni: Deskrizzjoni grafika eŜatta tal-parti tal-binja. Nota: Jekk jinħadem Livell “A” biss, flok “Artist” jista’ jidħol fotografu. "Kittieb"- membru tal-grupp responsabbli biex jikteb jew jieħu notamenti tal-kejl. Persuna b’ħiliet verbali li taf tiddeskrivi u tanalizza. Funzjoni: deskrizzjoni eŜatta tal-propjetajiet u problemi tal-binja u rrekordjar tal-kejl. "Surveyor"– membru tal-grupp responsabbli mis-servej jew mit-teħid ta’ dimensjonijiet, inkluŜi tikjil āenerali u tikjil aktar dettaljat ta’ āebel speëifiku. Funzjoni: teħid ta’ kejl u qari tagħhom lill-"Artist" u lill-"Kittieb". Fil-parti l-kbira tal-kaŜijiet, iŜ-Ŝewā membri tal-grupp għandhom ikejlu u t-tielet membru jikteb il-kejl. Aħna nassumu li llum kulħadd fotografu, u m’hemmx għalfejn niddefinixxu xi membru speëjali biex jieħu r-ritratti☺Madankollu, it-teħid ta’ ritratti għandu jsir b’għanijiet speëifiëi, diskuss u definit minn sforz komuni tal-membri kollha tal-grupp. Skedarju tal-ħin: Il-ħin totali rrikkmandat għas-sessjoni fuq il-post - 6 sigħat. Skeda rrikkmandata għall-istudju fuq il-post: EŜempju ta’ skeda:studju fuq il-post jibda fid-9:00 Page10 of 13
  • 11. ELAICH – EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE Tul ta’ ħin Ħidma RiŜultati Parti 1 20 min Laqgħa mar-rappreŜentant lokali Introduzzjoni tal-bidu għas-sit responsabbli mill-konservazzjoni storiku 40 min Tlestija ta’ post xieraq għal kull Iëëara l-limiti tat-taqsima tal-binja grupp ta’ studenti mis-supervisors taħt ir-responsabbiltà ta’ kull grupp 2 hours Konsultazzjoni/gwida mir- Bidu tad-dokumentazzjoni 10:00- rappreŜentant tal-konservazzjoni grafika, ritratti āenerali, noti 12:00 lokali. deskrittivi u kejl Gwida għall-kontenut u metodi Organizzazzjoni tal-ħidma fil-grupp u diviŜjoni tar-rwoli tal-gruppi (ara l- linji gwida fuq għal rwoli speëifiëi tal-membri tal-gruppi) Bidu taal-ħidma (skont il- “Livell”definit): • Dokumentazzjoni "āeometrika" grafika • Dokumentazzjoni fotografika • Testi/noti/deskrizzjoni verbali • Kejl baŜiku (ara"linji gwida għal kull tip ta’ ħidma") Kompletar tad-dokumentazzjoni Dokumentazzjoni grafika u kejl grafika tal-kejl fundamntali tat- baŜiku minn kull grupp taqsima tal-binja minn kull grupp L-ewwel parti ta’ riŜultati fuq il- post: Dokumentazzjoni xierqa "diretta" dokumentazjoni grafika(jekk jogħābok evita distorsjoni tal-perspettiva, kun eŜatt kemm jista’ jkun), kejl baŜiëi 20 min Waqfa għall-ikel 12:00- 12:20 Part 2 Page11 of 13
  • 12. ELAICH – EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE Tul ta’ ħin Ħidma RiŜultati 3 hours Biex jitlesta l-kejl Tlestija tal-ābir tad-data Biex jitlesta l-immpajjar tat-tipi ta’ meħtieāa għad-deskrizzjoni, deterjorament servej u dokumentazzjoni ta’ kull taqsima tal-binja mill-gruppi Biex jitlesta l-immappjar tal-gradi ta’ ta’ studenti Kooperazzjoni bejn deterjorament gruppi diffrenti biex jgħaqqdu d- data rilevanti, skont il-linji gwida Biex titlesta l-analiŜi tal-istat ta’ tal-għalliema: deterjorament (kummenti miktubin u Hu rrikkmandat li wieħed mill- notamenti) gruppi jiŜviluppa template biex tintuŜa mill-gruppi kollha. AnaliŜi tal-istat ta’ preservazzjoni tal- binja –xquq, toqob, eëë.. (niŜŜel Legend unifikat għall-gruppi kummenti) kollha għandu jinkludi: Rakkomandazzjonijiet għal • materjali tal-bini konservazzjoni preventiva tas-sit – • immappjar tat-tipi ta’ biex tipprepara rakkomandazzjonjiet deterjoramentimmappjar komuni mill-gruppi kollha wara tmiem tal-gradi ta’ ix-xogħol fuq il-post deterjorament • dokumentazzjoni testwali tal-fenomeni ta’ taħsir • dokumentazzjoni fotografika ta’ dak li hawn hawn fuq - KonkluŜjonijiet għall- monitoraāā irrikkmandati mill-gruppi kollha flimkien KonkluŜjonijiet għal - "konservazzjoni preventiva"– rakkomandazzjonijiet komuni ppreparati mill- gruppi kollha Int tista’ ssib għajnuna fl-eŜempji ta’ xogħol tal-istudenti ta’ korsijiet tal-imgħoddi tal- ELAICH. Good Luck ☺ Dritt tal-Awtur ©ELAICH Beneficiaries 2009-2012 Dan il-materjal hu parti integrali mill- “ELAICH – educational toolkit” u hu Ŝviluppat bħala parti mill-proāett ELAICH – Educational Linkage Approach in Cultural Heritage fl-ambitu tal-qafas tal-EuroMed Cultural Heritage 4 Programmeskont il- ftehim tal-għotja ENPI 150583. Id-drittijiet kollha huma riŜervati lill-ELAICH Beneficiaries. Page12 of 13
  • 13. ELAICH – EDUCATIONAL LINKAGE APPROACH IN CULTURAL HERITAGE Dan il-materjal, fit-totalità, jista’ jintuŜa biss “b’uŜu āust” bħala parti mill-ELAICH – educational toolkit għal skopijiet edukattivi minn istituzzjonijiet edukattivi li mhumiex intenzjonati li jagħmlu profitt jew għal skopijiet ta’ awto-edukazzjoni, b’kull mezz fi kwalunkwe Ŝmien u b’dawnlowdjar, kopji u/jew adattazzjonijiet, bl-indikazzjoni ëara , “©ELAICH Beneficiaries 2009-2011” u b’riferenza għal dawn it-termini. UŜu tal-materjal li jikkostitwixxi distorsjoni jew mutilazzjoni tal-materjal jew li b’xi mod ieħor ikun preāudizzjali għall-unur jew reputazzjoni ta’ ELAICH Beneficiaries 2009-2011 hu pprojbit. UŜu ta’ partijiet mill-materjal hu strettament ipprojbit. Ebda parti minn dan il-materjal ma tista’: (1) tintuŜa jekk mhux għal kif maħsuba (2) tkun ikkupjata, riprodotta u distribwita f’xi forma fiŜika jew elettronika (3) tkun riprodotta f’xi pubblikazzjoni ta’ kwalunkwe xorta (4) tintuŜa bħala parti minn kwalunkwe materjal edukattiv ieħor fi kwalunkwe qafas; sakemm ma jkunx inkiseb minn qabel il-permess bil-miktub ta’ ELAICH Beneficiaries . êaħda Dan id-dokument kien prodott bl-għajnuna finanzjarja tal-Unjoni Ewropea. Il-kontenut ta’ dan id-dokument hu responsabbiltà waħdanija tal-Konsorzju ELAICH u taħt ebda ëirkustanza ma jista’ jitqies li jirrifletti l-poŜizzjoni tal-Unjoni Ewropea. Page13 of 13