1. O home no seu mundo
Os Masai
Curso 2012-13 IES Ames
2º ESO D Antía Vieiro Fernández
2. O home no seu mundo
Os Masai
Kenia é o fogar dunha serie de pobos nómadas. Os máis coñecidos
deles son os masai, unha orgullosa tribo guerreira, que aínda mantén unha
cultura na cal o poder dun home cífrase no número de animais que posúe.
Famosos pola súa independencia e destreza no uso das armas,
especialmente as súas longas e afiadas lanzas de caza, o seu estilo de vida
estase vendo cada vez máis forzada a actualizarse e moitos deles
conseguen traballo nas cidades.
Esta tribo constitúe un pobo
orixinario do Nilo que despois de séculos se
instalou no sur de Kenia e no norte de
Tanzania. Aínda que tamén viven ao longo
do Gran Val do Rift, entre os lagos Natrón e
Nanyara onde habita o verdadeiro deus dos
masai, en terras áridas.
Estes dous países, onde viven os masais son
os mais fermosos de África. En Kenia
destaca a sabana no Masai Mara, onde
habitan mandas de cebras, antílopes e
gacelas, así coma os seus grandes
depredadores, leóns, leopardos, chacais… Neles tamén se descubren
infinidades de aves e flamencos (coma nos lagos Nakuru e Naivasha, os
montes Aberdare e o cráter do Ngorongoro). Este último ten un
maxestuoso lago interior con bosques de acacias e unha multitude de
especies animais.
Nestes lugares onde viven pódense experimentar varias facetas do
clima pero normalmente a temperatura é relativamente cálida durante
todo o ano. Gran parte do país experimenta fortes chuvias entre marzo e
maio e en menor medida, de octubre a decembro. A mellor época é
durante a estación seca (xuño-setembro). Dependendo do lugar hai
diferentes climas:
En Kenia hai catro estacións (dúas secas: decembro, marzo, xullo e
outubro, e dúas de chuvia: abril, xuño e novembro). Na costa, o clima é
3. tropical, coa atmósfera calurosa e húmeda. Hai vento durante todo o ano,
e son máis fortes entre abril e setembro. As altas mesetas de Kenia son
calurosas e soleadas, cun porcentaxe de humidade baixo. Nas rexións
desérticas do noreste, a temperatura é moi alta, con algunhas
precipitacións en abril e maio. O sol se pón sobre as 6 ou 7 da tarde.
En Tanzania hai pouca chuvia ao sur (clima tropical) e as zonas
costeiras son cálidas e húmidas. A tempada de choivas vai de marzo a
xuño. As terras altas do noroeste son máis frescas e a estación chuviosa
dura de novembro a decembro e de febreiro a maio con clima tropical no
litoral. As outras rexións do país, os parques nacionais e as reservas de
animais do norte de Tanzania, teñen un clima temperado. En xeral pódese
dicir que as temperaturas son altas entre outubro e mediados de marzo,
cun aumento importante a
partir de xaneiro. Entre xuño
e setembro fai máis fresco.
Con todo, as diferenzas de
temperaturas son moi
reducidas, xa que sempre
oscilan entre 25 e 30°C no
litoral e entre 22 e 27°C no
norte do país. Hai dúas
estacións de choivas: Vuli e
Masika. Vuli, a pequena estación de choivas, comeza cara ao 15 de
novembro, ás veces un pouco máis tarde, e dura de dúas a tres semáns.
Masika, a gran estación de choivas,dura desde mediados de marzo ata
finais de maio.
A lingua utilizada polos masai é a denominada "maa" e a maioría
deles teñen unha segunda lingua chamada "suajili", linguaxe utilizada por
toda a poboación que lles permite comunicarse con outros pobos
residentes en Kenia e Tanzania. Dependendo da localización da tribo masai,
podemos atopar algúns dialectos de maa (especialmente nas zonas de
Serengueti e Masai Mara, onde habitan os Samburu).
Son persoas altivas, orgullosas, camiñan con peculiar arrogancia e
sen vacilar, visten roupas de rechamantes cores e adórnanse con colares e
pinturas no rostro e aínda hoxe, moitos anos despois de que estes
agresivos e temidos guerreiros se converteran nun pobo de pastores
nómadas, o seu aspecto segue causando un profundo respeto.
Este físico procede de que son de orixe nilo-camítico e se lles
asocia con tribos procedentes do vello Exipto e estas tribos exipcias, fai
séculos invadiran o Sudán para posteriormente penetrar a través da
4. altiplanicie do Rift Walley, desde Turkana e en dirección cara ao sur, ata os
lagos Vitoria e Tanganyka. O pobo masai veu tratando de eludir as presións
do mundo externo, os depredadores da era moderna, e se desenvolveu fiel
ás súas tradicións e principios, defendendo con orgullo a súa contorna cada
vez máis asediada e reducida. Antes de que os británicos ocupasen Kenia,
nos comezos do século XX, vagaban libremente en pos dos pastizales, pero
a creación de fronteiras e de límites territoriais impostos forzou un cambio
no seu estilo de vida.
Hai seis grupos principais dos que forman parte. Os primeiros son os
Samburu. A súa historia está unida ata épocas moi recentes á dos Masai,
compartindo con estes prácticamente toda a súa cultura. Son
fundamentalmente ganadeiros, criando gando vacuno, cabras, ovellas e,
máis recientemente, camellos. As mandas de vacas son máis un símbolo de
riqueza, tendo un certo caracter sagrado, que un ben destinado á súa
alimentación. De feito, só matan unha vaca cando se atopan perdidos,
foron roubados, para subsistir durante a estación seca ou cando enferman.
Tamén están os kikuyu, que durante os últimos catro séculos
ocuparon todo o centro do actual Kenia. O idioma cushita, ao longo dos
séculos, se ha ir enriquecendo con moitas achegas dos pobos cos que
conviviu incluíndo as achegas de linguas nilóticas, como é o caso de moitos
términos incorporados durante o último século procedentes da lingua
Masai. Os matrimonios mixtos entre Kikuyu e Masai durante este tempo
foron moi comúns.
Os Kamba habitan as rexións dos Montes Mbooni , nas rexións
montañosas de Ukamba. Coñécese con bastante precisión o momento en
que chegan a estes territorios, procedentes das estribaciones tanzanas do
Monte Kilimanjaro. Manteñen nas súas tradicións orais que eles proceden
5. das llanuras ao redor do Kilimanjaro (os Mumoni din que proceden da
costa).
Están, tamén os Meru, que eran seminómadas, criadores de vacas
de raza zebú. Cazaba mediante trampas. Segundo contan as súas
tradicións, as únicas plantas que utilizaban para a súa alimentación eran
determinadas raices. Ao parecer non cultivaban ningún tipo de cereal ou
hortaliza.
O pobo Kalenjin está formado por varios grupos nilóticos que
comparten o mesmo idioma con diferentes dialectos e os mesmos orixes
culturais. O término Kalenjin comezou a empregarse fai cincuenta anos,
durante a época colonial. Os diferentes dialectos do Kalenjin ás veces
chegaron a diferenciarse tanto que os grupos xeográficamente máis
afastados entre si teñen dificultades para entenderse. Nandi e Kipsigis son
os dous dialectos falados por un número maior de persoas.
Estas características físicas, fundamentalmente de orixe sudanés,
favorecíalles para a actividade guerreira, xa que son persoas fortes e
extremadamente áxiles. Os masais, conscientes ademais de posuír unha
gran beleza, adornan profusamente o seu corpo con elegancia e
coquetería, utilizando rechamantes colares de contas, brazaletes,
pendentes que curiosamente corresponden co corte da orella do boi ou
cun debuxo do ferro candente con que marcan o seu gando. O clan dos
ferreiros proporciona ás mulleres uns aneis de bronce que se colocan
formando filas nos brazos.
Coidan moito o seu complicado e decorativo peiteado, con numerosas
trenzas longas ás que dan consistencia untándoas con graxa e barro cuxa
cor tingue o pelo dun característico avermellado. Os guerreiros levan o
pelo longo cunha trenza que lles cae por diante da fronte e outra que
deixan caer sobre as costas.
Os masáis viven en
asentamentos chamados
manyattas, círculos de chozas
feitas polas mulleres casadas, de
ramiñas e rodeadas por
empalizadas (bomas) para
encerrar o gando. As chozas son
unifamiliares e constrúense cuns
ladrillos preparados a base de
excrementos de animais, palla e barro a fin de impermeabilizalos e darlles
6. resistencia. As paredes interiores son alisadas e posteriormente afumadas
e adoitan contar con diminutos tragaluces pero non fiestras.
Tradicionalmente viven no enkang, que é a aldea semi-
permanente básica, que adoita compoñerse dunhas 20 vivendas. Esta
aldea é circular e no seu
centro sitúase unha
especie de curro para o
gando composto por
arbustos espiñosos. En
torno ao curral sitúanse as
súas casas e unha
empalizada rodea todo o
conxunto. Dentro só se
albisca un rescoldo débil e
o cheiro a excremento, xa
que estas casas están
rodeadas por unha especie de barro que é bosta de vaca. O enkang adoita
estar rodeado por un cerco de espiños que serve para a protección do
gando e para manter a súa privacidade dos forastieros que non adoitan ser
ben recibidos. Os guerreiros ocupan outra aldea que é o i-manyat que está
a miúdo composto de aproximadamente cincuenta cabanas e onde viven
os membros dun mesmo grupo de idade dun distrito. Organízanse nestes
poboados que están rodeados en torno á boma.
Os masai son unha tribo nómada. Se alguén morre no poboado
abandónano e constrúen outro noutro lugar. Esa é a razón pola que, cando
un vello véselle próximo á morte, constrúeselle unha destas chozas lonxe
do poboado e trasládaselle alí para que morra. Para eles non existe o mais
aló, polo tanto non ten sentido rezar polos mortos.
A vestimenta dos masais tamén é diferente á nosa, tanto as mulleres como
os homes, soen vestir unha tea anudada sobre os ombreiros de vivas cores,
xeralmente vermellas con deseños xeométricos, sobre outras pezas de
roupa, como unhas sandalias, curvas porque están fabricadas por eles
mesmos con caucho de rodas de coche (estas mesmas sandalias inspiraron
as populares, e carísimas, MBT)ou unha manta que se anudan ao pescozo
para protexerse do frío. Todas elas feitas de materiais que se atopan na súa
contorna. Son materiais orgánicos (como peles, conchas, plumas, raíces,
sementes e madeira) e minerais (como pedra, arxila, metal e cristal).
Se visten de vermello é para escorrentar aos animais de maior
tamaño, como poden ser os elefantes ou os rinocerontes. Pero os seus
principais inimigos son os felinos, dos cales protéxense cunha lanza que
sempre levan consigo e que ten unha punta que está pensada para axudar
7. a percorrer as longas distancias que fan a diario en busca de pastos para o
gando e outra afiada para cravarlla a aquel león que pretenda molestar aos
seus animais.
Ademais locen todos eles, vistosas dilatacións nas orellas de ata
un palmo de lonxitude na parte inferior do pabellón auricular, e do
diámetro dunha moeda pequena
na parte superior, que acostuman
adornar con madeiras e contas de
cores. Estan tan acostumados a
facer estes abalorios que a súa
artesanía é moi destacable,
principalmente en textiles, tallas
de madeira, abalorios e adornos
de hematita.
A versión masái dos
grupos de idade consta de infancia, guerreiro
menor (moran), guerreiro maior, adulto menor
e adulto maior. Trala circuncisión, os mozos
convértense en guerreiros menores. Cando os
nenos comezan o curso escolar, os pais venden
unha das súas vacas para pagar os gastos da escolarización. Nas súas
oracións sempre están presentes os nenos e o gando.
A sociedade masái organízase en grupos de idade masculinos e a posición
social dun home mídese en número de animais e fillos. Estes grupos non
teñen xefes, aínda que si un líder espiritual. Creen nun deus que habita en
todas as cousas, as boas e tamén as malas. Trala circuncisión, os mozos
convértense en guerreiros menores.
8. Móranos ou guerreiros viven como unha comunidade propia,
compartíndoo todo e dedicados exclusivamente ao pillaxe e á guerra. As
súas nais van facerlles compañía e a cociñarlles a comida, sendo
substituídas polas noites polas amantes dos mozos guerreiros. Só tras 14
ou 20 anos de levar esta
vida, estalles permitido
casarse, a non ser que os
anciáns do poboado
concedan unha dispensa
especial a algún famoso
guerreiro como premio ao
seu valor. Volven aos seus
fogares tras varios anos de
duro adestramento, grazas
a unha cerimonia pola que
os mozos guerreiros se
licencian, chamada enuoto. Para este peculiar evento, reúnense masáis
chegados de moitas zonas, de Tanzania e Kenia, e constrúen unha gran
boma de máis de 300 manyatas. Os guerreiros masái locen un pelo longo e
tinguido de vermello, do mesmo xeito que o seu corpo, a base de arcillas e
graxas animais, que lle dan un aspecto feroz e dunha extraordinaria beleza.
Mentres tanto, o resto da tribo mostra un incrible despregue de cor: eles,
coas famosas mantas masái, denominadas shukas, as máis comúns
vermellas, e elas, con todo tipo de tons, menos austeras e lucindo colares e
adornos de contas, parte da súa máis famosa artesanía.
A aparencia dos masai é moi particular. No tempo en que son
guerreiros non se cortan o cabelo, e lévano recollido nun particular tocado,
deixando unha especie de moño alongado cara adiante en cuxa punta
colocar unha cuncha de río que serve para brillar a distancia e advertir da
presenza dun guerreiro. Son moi orgullosos e presumidos, van adornados
ata o máis mínimo detalle con pendentes, colares, brazaletes, pulseras e
demais abalorios. Para certas ocasións levan pintada a pel con arxila
vermella, e adoitan tela decorada con marcas feitas a lume vivo, proba do
seu valor e resistencia á dor. As súas armas son lánzas, o machetes e un
oringá ou rungu (que é unha unha maza de raiz de acacia moi rudimentaria
pero pode ser moi mortifera lanzada con precisión).
Cando os pícaros varóns alcanzan os 11 ou 12 anos, convértense
en guerreiros moranos e emprenden a aventura de saír da comodidade do
poboado para formarse militarmente segundo as súas máis antigas
tradicións. No pasado, para demostrar o seu valor debían matar a lanza un
león. Esta tradición prácticamente desapareceu, pero segue habendo
9. algúns guerreiros, máis en Tanzania que en Kenia, que aínda teñen que
superar esa proba. Cando o guerreiro alcanza os 18 ou 20 anos, volve á
comunidade, á súa boma, e é entón cando pode formar unha familia,
cambiando as súas responsabilidades. Aínda que a condición de moran é
vitalicia, a partir dese momento dedicarase ao pastoreo do gando. Unha
vez cumprido ese ciclo, pasan a ser anciáns, xeración venerada polo resto
dos integrantes da súa tribo.
A sociedade masai está estructurada mediante un sistema de
grupos de idade que separa aos homes novos e raparigas preadolescentes
dos maiores, e as súas esposas e nenos. Cando unha muller nova alcanza a
pubertade pasa os correspondentes rituais de iniciación está xa dispoñible
para casarse cun home bastante maior que ela. Con todo, ata que é
desposada, ten liberdade para manter relacións sexuais cos guerreiros
novos. Antiguamente, unha muller podía manter relacións sexuais con
compañeiros do mesmo grupo de idade que o seu marido.
A vida tradicional dos masai organízase enteiramente ao redor do
gando que constitúe a súa principal fonte de alimentación, xa que segundo
as antigas crenzas, no comezo da Creación, Deus outorgoulle vida aos
masai e logo creou o gando para que vivise con eles. Polo que están tan
convencidos de que todo o gando da Terra perténcelles que, durante moito
tempo, dedícanse a asaltar e roubar os rebaños das tribos veciñas,
convencidos de que llos arrebataron en tempos remotos.
A riqueza dun masai depende do número de vacas que teña. As familias
posúen máis ou menos unha decena de cabras, vacas e ovellas e son tan
importantes, que os poboados están deseñados en círculo para
protexerlles dos depredadores. Os pastores marcan cada unha delas con
diferentes incisións nas orellas para identificar rápidamente ao seu
propietario. Os homes levan os rebaños a pastar a lugares que poden estar
a varios días de distancia do poboado, pero nunca os levan á sabana xa que
supón unha gran responsabilidade e esixe un profundo coñecemento de
cada especie animal. Transládano dun lado a outro de forma que o pasto
poida volver crecer. Tradicionalmente, isto foi posible grazas a un sistema
10. comunal de tenencia de terras no que todos comparten o acceso ao auga e
os pastos dunha zona.
Como se pode observar, a súa principal actividade económica é o
pastoreo, polo que tradicionalmente foi unha sociedade nómada. Ata tal
punto inflúe o gando na cultura masái, que a súa dieta baséase
exclusivamente en tres alimentos: leite, ademais dun alto contido en graxa,
xunto con sangue e algo de carne, e non consumen verduras. Almorzan
leite mesturado con sangue. Dieta que normalmente considerariámola moi
negativa, polos riscos de favorecer as enfermidades coronarias, ou as de
ictus cerebral, pero sen embargo a súa analítica di todo o contrario.
O seu único valor recoñecido é o gando vacuno, que pastorean os masai
adultos. Aínda que como xa dixemos, tamén teñen algunhas cabras, de
pelo longo, e algunhas ovellas, de raza propia, de cola graxa, que son
levadas polos nenos. Así mesmo teñen cans, moi parecidos aos pariah
indios, ou a uns basenji grandes, que son utilizados tanto para a garda do
gando, como para a caza nas súas longas travesías das reservas, sendo os
únicos autorizados para percorrelas a pé. Como se pode apreciar a súa vida
é o gando e dependen, xa que logo, da herba, e esta da choiva. Teñen
como gran culto a "Ngai" que é o deus da choiva. O seu antigo ideal era
vivir exclusivamente do gando, xa que os outros alimentos podíanos obter
mediante o troco. Hoxe, con todo, tamén necesitan cultivar.
As vacas son sagradas e, polo tanto, o son a súa terra e todos os
outros elementos referentes ao seu gando e non é para menos, pois os
prové de todas as necesidades aos masáis: leite, sangue e carne para a súa
dieta, e conxuntando estes alimentos producen unha especie de iogur
fermentando o leite con sangue de animal. Ademáis de darlles alimentos
tamén lle dan coiro e peles para a súa roupa. A súa imaxe maniféstase en
todos os ámbitos cotiáns, por exemplo, no "enkeshui", xogo parecido ás
damas pero máis complicado, no que cada peza simboliza unha vaca.
O leite é o único alimento que acompañan as veces de manteiga.
Permíteselles comer carne, pero nunca xunto con leite, xa que o costume
establece que nunca se
debe consumir leite e
carne ao mesmo tempo
pois está prohibido
alimentarse á vez de
animais vivos e mortos.
Cando un masái cae
11. doente, sufriu a circuncisión ou está esgotado dáselle a beber sangue de
boi que é moi enerxética. Para obter o sangue agarran ao animal e átanlle
unha correa de coiro ao redor do pescozo; logo retorcen a correa de modo
que a vena xugular se abulte. Nesta cravan unha frecha que leva na punta
un pequeno anaco de madeira para evitar que penetre demasiado, e
recollen o sangue nunha cabaza. Unha vez extraído un litro, poñen un
pouco de esterco na ferida para facer que o sangue se coagule e
finalmente soltan ao animal.
Do gando utilizan todo, e a parte dos alimentos, cos cornos, fabrican
recipientes e xoias e cos excrementos as mulleres masai levantan as
paredes das chozas. Ata os ouriños se emprega, como medicamento e
como produto de limpeza.
Unha das tarefas máis importantes do laibon, profeta que cumpre
as funcións de médico, adiviño, experto en rituais, proveedor de
encantamentos, mediciñas e conselleiro espiritual é a de aconsellar a
móranos, guerreiros, os cales deben manter a tradición que lles prohibe
tomar alcohol ou aspirar tabaco polo nariz. O único estimulante permitido
é a cortiza da árbore da mimosa, que mascan antes de entrar en batalla ou
ir roubar gando. Os masai, son dirixidos polos laibon, e chegaron a
considerarse como o pobo escolleito do África oriental; ata hoxe en día,
algúns masais din que son a tribo perdida de Judá.
Os masais só alcanzan a inmortalidad si, cando morren, nada deixa
constancia nesta terra da súa existencia. Por iso cando morre un masai,
faise queimar a súa choza. A súa muller pasa a ser a muller doutro home; e
os seus fillos, os fillos doutro home. Cando morre, ninguén, nunca máis,
volverá falar del.
Segundo as súas crenzas moi poucas persoas son merecedoras da vida
eterna e os cadáveres, generalmente, déixanse a mercé dos carroñeiros.
Como se pensa que unha casa queda contaminada si alguén morre dentro,
os enfermos desafiuzados son expulsados e quedan no campo para que
sexan devorados polas hienas, aínda que aínda estean plenamente
conscientes.
En casos excepcionais os cadáveres dos grandes homes son enterrados
nunha tumba pouco profunda, coa cabeza inclinada cara á casa, e ao seu
lado depositan herba, un bastón e sandalias novas. Os "Laibon" ou
profetas, reciben sepultura baixo un túmulo de pedras, sobre o cal a xente
devota tira unha pedra ao pasar. Os mortos non son nunca nomeados, e se
o defunto tiña un alcume, na conversación convén utilizar un sinónimo
desta palabra para referirse a el.
12. Celebran moitos acontecementos e coleccionan un gran número de danzas
rituais e cánticos, que efectúan aos turistas a cambio de diñeiro e outros
beneficios económicos. Dous ou tres homes entran no círculo e saltan
seguindo o ritmo, os corpos ríxidamente rectos, as mans pegadas aos
costados, os xeonllos xuntos, e un puñado de herba fresca apertada baixo
os sobacos. Os pescozos das mulleres oscilan cara atrás e cara a adiante
seguindo o ritmo do tambor; algunhas levan ata ducias de colares. Polo
xeral, non se deixan fotografar salvo que se lles outorgue un pequeno pago
como compensación. É característico ver que os masái adoitan adoptar na
llanura unha posición similar á das cigoñas, de pé cunha perna encolleita
detrás da outra.
O sistema político masái está descentralizado; realizan reunións de
anciáns e discusións públicas para decidir sobre os asuntos máis xerais. O
que impera é a importancia do gando. Algúns dos seus representantes
foron vistos en reunións democráticas na capital, Nairobi, vestindo traxe, e
algúns dos mozos afán xogar ao billar e ver a televisión en aldeas próximas
onde non sempre son ben recibidos debido ás diferenzas culturais.
Na circuncisión das mulleres, que consiste en remover (cortando) os
pliegues grosos de pel en torno á vaxina, ademais do clítoris das mulleres e
raparigas novas, emprégase a herba sagrada, que se esparce sobre a súa
cabeza e esta herba, tamén se emprega cun neno a piques de ser
golpeado, por un adulto enfadado, xa que pode librarse da malleira se
consegue arrincar un puñado de herba. Estes nenos xeralmente teñen
como labor o de vixiar o gando.
Os masái cazan por diversión ou para protexer os seus gandos, pero nunca
para comer, de feito, os móranos ou guerreiros cazan para exhibir o seu
valor e talvez coa esperanza de lograr un magnífico tocado de crin de león.
As mulleres masái son posuidoras dunha gran beleza que, xeralmente
estropean rapándose o cabelo. Elas son as encargadas de muxir aos
animais e tamén se dedican a varrer e a limpar as chozas e cando o sol
agreta o esterco do teito, danlle un revestimiento novo. O resto do tempo
13. emprégano confecionando colares e cintas con abalorios. O matrimonio
adoita ter lugar despois de ter un fillo.
Nesta cerimonia, que dura uns 15 días, os móranos reciben charlas
dos seus maiores, onde lles instrúen na súa nova forma de vida e realizan
desfiles, formacións, danzas, cantos, saltan e compiten. Finalmente, cada
poboado desprega e iza o seu ensina, para a continuación dar paso ao
momento máis íntimo de toda a cerimonia: o corte de pelo do guerreiro,
de mans da súa nai. Todo isto realízase entre grandes comidas, faladoiros,
risas e emocións, similar ás celebracións do noso mundo occidental.
Os mozos móranos son iniciados en dous grupos, coñecidos como "grupos
da circuncisión dereita e esquerda". O candidato vai coa cabeza afeitada e
ben lavado, e o rito inclúe o sacrificio dun boi. Ao día seguinte, o mozo
corta unha árbore que logo as raparigas plantan á beira da súa casa. Ao
terceiro día, levántase cedo e é circuncidado ao amencer. Tras uns
días de convalecencia na súa cabana, sae levando delantal e pendentes de
muller, e divírtese lanzando frechas sen punta nas nádegas das raparigas e
cazando paxaros para poñerllos na cabeza, mentres lle vai crecendo
novamente o pelo. Os iniciados reúnense para constituír a "manyatta" e os
novos guerreiros parten a combater e roubar gando ás tribos veciñas.
O pobo Maasai divídese en cinco clans : os il-makesen, il-aiser , il-
molelian, il-taarrosero e il-ikumai. Cada clan, á súa vez divídese en seccións
que se distinguen polas diferentes marcas dos seus gandos.
A sociedade masai está estructurada mediante un sistema de grupos de
idade que separa aos homes novos e raparigas preadolescentes dos
maiores, e as súas esposas e nenos. Cando unha muller nova alcanza a
pubertade pasa os correspondentes rituais de iniciación está xa dispoñible
para casarse cun home bastante maior que ela. Con todo, ata que é
desposada, ten liberdade para manter relacións sexuais cos guerreiros
novos. Antiguamente, unha muller podía manter relacións sexuais con
compañeiros do mesmo grupo de idade que o seu marido.
A miúdo, as mulleres manteñen lazos íntimos, sociais e sexuais cos seus
noivos anteriores, aínda despois de que se casaran. Para que os homes
poidan casarse deben de casarse fora do clan ao que pertencen e alcanzar
una certa riqueza, un proceso que leva bastante tempo, xa que o número
de esposas dun home depende
da súa riqueza en rebaños. O
prezo dunha esposa é
habitualmente unhas tres
vacas, dúas ovellas e un boi e
14. un home moi rico pode posuír ata 20 mulleres, pero son poucos os que
teñen máis de cinco. As mulleres, polo seu lado, cásanse moi novas co que
evitan o nacemento de nenos fora do matrimonio. Os fillos, tanto si son
lexítimos coma se non, considéranse que pertencen ao marido e a súa
familia. Cando unha muller masái queda embarazada, as relacións sexuais
quedan prohibidas ata que o neno poida andar.
Dá a luz na súa propia cabana, á que o marido non poderá entrar
ata transcorridos 10 días despois do parto e tampouco lle está permitido
comer na casa ata que o seu fillo dea os primeiros pasos. Se comparece un
ancián bendicirá ao neno chuspindo na súa cabeza ou peito.
O seu matrimonio adoitase apalabrar cando aínda son lactantes,
atendendo sempre a motivos materiais e económicos, sen esquecer os
estéticos. Non se lles prohibe manter relacións antes do matrimonio,
mentres viven no clan do pai, pero como contrapartida practícaselles
indefectiblemente a ablación ao alcanzar a puberdade, baixo o pretexto de
facelas válidas para o casamento e a procreación.
O home masai sérvese dunhas campanillas para facer saber á súa
pretendida que suscita casarse con ela, as cales fai soar tantas veces como
cabezas de gando posúa o seu pai. O dote é importante no rito masai, e
está composta de tres vacas, dúas ovellas e un boi, animais dos que a
muller ten o honor de facerse cargo tras unha pertinente instrución. A
gandería é unha práctica extremadamente importante na sociedade masai,
tanto que un home pode chegar a profesar maior afecto aos seus bois que
á súa esposa. De feito, no idioma Maa desígnase cun mesmo término ao
home e ao boi.
Cada persoa pertence durante toda a súa vida ao mesmo grupo de
idade co que participou nos rituais do seu circuncisión e cada grupo de
idade, irá pasando ao longo da súa vida por sucesivas cerimonias que lle
permitirá ir asumindo maiores cotas de responsabilidade e poder social.
Pasan por sete etapas ou grupos de idade, das que catro corresponden ao
seu situacion de guerreiros: menor, guerreiro maior , superior menor e
maior superior.
A súa relixión céntrase en torno a crenzas místicas que conciernen aos
masáis, ao seu gando, e a Deus. A relixión dos masai é monoteísta e
austera, sendo a choiva a principal manifestación de bondade de Ngai. O
"laibon" é o intermediario entre Ngai (o Creador) e o pobo masai. O seu
cargo é hereditario e limitado a unha reducida casta. Actúa como xuíz e
15. tamén predi o devir dos acontecementos examinando as vísceras
dunha cabra ou axita pelouros nun corno de búfalo, a interpretación
dependerá da posición en que caen. Ademais, preside as cerimonias,
asegura a fertilidade, autoriza a guerra e trae a choiva e din que teñen
unha desenvolvida capacidade de comunicarse mentalmente traspasando
as limitacións físicas.
Son unha tribo animista, polo que creen que todos os obxectos, tanto
animados como inanimados están habitados por espíritos e que matar a un
animal sen razón é violar o sagrado e chamar ao castigo divino.
Conta a tradición que un día, cando as choivas eran escasas, un grupo de
"moran"(guerreiros masai) descubriron a un ancián chamado Ole Mweia
sentado no máis alto dos montes de Ngong (a intrincada cadea de verdes
outeiros á beira do Great Rift Valley), dominando desde alí a vasta paisaxe
de lagos volcanes, aquela figura humana era a do enviado de Ngai (Divos),
investido con poderes para traer a choiva, predecir o futuro e comunicarse
por telepatía. Ole Mweia foi o primeiro, e o máis grande, na longa liña dos
"laibon" ou profetas masai, que tan poderosamente influíron e
aconsellaron a este pobo na guerra e na paz.
16. Bibliografía:
Para o apartado do territorio atopei información em
www.turismokenia.com e en
www.territoriomasaimankas.blogspot.com
No clima busquei información nas páxinas
www.tanzania.costasur.com e
www.pasionviaje.com
Para o apartado da etnia gustoume a información das páxnas
http://www.ikuska.com/Africa/Etnologia/Pueblos/Masai/,
www.reporterasdeguardia.com,
www.survival.es,
www.wzeu.ask.com,
www.nodo50.org/derechosparatodos/.../Derechos2-Pueblos.htm
Sobre a vivenda encontrei información interesante en
tribumasai.wordpress.com/vivenda-masai/
Na vestimenta gustáronme as seguintes páxinas:
tribumasai.wordpress.com/aparencia-de-os-
masai/cuatromundos.blogspot.com/.../en-kenia-podemos-
atopardiferentes.htm...
Para o apartado de modo de vida encontrei información:
www.lastribusindigenas.blogspot.com
www.itakasafaris.com
www.queaprendemoshoy.com
www.survival.es, tribumasai.wordpress.com
www.bib.uab.es
Co equivalente á sociedade encontrei información en
www.survival.es
www.tribumasai.wordpress.com
www.enfolang.com
Para o apartado referido á cultura inmaterial encontrei
información: www.ikuska.com
17. www.itakasafaris.com
A parte de utilizar estas fontes tamén utilicei:
https://es.slideshare.net/ para complementar a información das outras
páxinas.