1. Quarter 2: Exploring My Community
Lesson 10:
My Community: Care for Each Home, Surroundings and
Family ………………………………………………………………
Lesson 11:
My Community: Cleanliness and Sanitation ……………….
Lesson 12:
Our Community/Our Neighborhood …………………………
Lesson 13:
History of Our Community (How Our Community Got Its
Name) …………………………………………………………….
Lesson 14:
Our Community Today (Before and Now) …………………
Lesson 15:
People in Our Community (Local Hero) …..……………….
Lesson 16:
Important Places in the Community (Map of School) …..
Lesson 17:
Important Places in the Community …………………………
Lesson 18:
Important Events in Our Community …………………………
Summative Test …………………………………………………..

2. Ikalawang Kuwarter
Unang Linggo
Basahin ang dayalogo.
Ano ang mga tanong? Ano ang mga naging sagot?
Kung ikaw ay isa sa kanila, ano pang impormasyon ang
naismong malaman?
Ngayon, humanap ng kapareha at gawin ang usapan sa
itaas.
Ako si Liza Santos.
Ano ang pangalan
mo?
Saan ka
nakatira?
Nakatira ako
sa 76
Tandoc, San
Carlos City,
Pangasinan
Sabihin at Alamin

3. Ang ano,sino, saan at kailan ay tinatawag na Panghalip
Pananong.
Ang panghalip pananong ay mga salitang ginagamit
upang magtanong.
• Ang pananong na sino ginagamit sa ngalan ng tao.
Halimbawa:
Sino ang ating panauhin?
Sino ang await para sa akin?
• Ang pananong na saan ay ginagamit upang sagutin
ang
Mga tanong ukol sa lugar.
Halimbawa:
Saan ka pupunta?
Saan mo gustong tumigil?
• Ang pananong na kailan ay ginagamit upang sagutin
ang mga tanong tungkol sa oras.
Halimbawa:
Kailan ka pupunta a Maynila?
Kailan natin bibisitahin sina Lolo at lola?
• Ang pananaong na ano ay ginagamit upang sagutin
ang mga tanong tungkol sa bagay o pangyayari.
Halaimbawa:
Ano ang ginagawa mo?
Ano ang masasabi sa exhibit?
Tandaan

4. Gawain 1
Gumawa ng mga tanong na nagsisimula sa Sino, Ano, Saan,
at Kalian mula sa mga pangungusap.
1. Ang kuwento ay nangyari sa bahay.
2. Nagbakasyon sina Mildred at Nestor nang dalawang
lingo sa bahay ng pinsan nila.
3. Nanguha ng hinog na prutas si Nestor sa kanilang likod
bahay.
4. Umuuwi sila ng bahay kung Linggo.
5. Sinalubong sila ng Nanay, Tatay at Ate sa gate.
6. Niyakap nila ang isa’t isa.
Subukin

5. 7. Ikinuwento ng mga bata ang kanilang masayang
karanasan sa baryo.
8. Nilinis ni Mildred ang bahay.
9. Itinapon ni Nestor ang mga tuyong dahon a compost
pit.
10. Masaya silang naghapunan nang sabay sabay.
Basahin ang maikling salaysay. Itala ang mahahalagang
detalye.
Ang Pangako ni Mila
Isang umaga, habang naglalakad si Mila
papunta sa paaralan, naisip niya na matutuwa si
Bb. Romero kung bibigyan niya ng bulaklak para sa
kanyang plorera. Nadaan ni Mila ang hardin sa
plasa, maganda at namumukadkad ang mga
gumamela. Nabasa niya ang babala, “ Bawal
pumitas ng bulaklak”. Ngunit nang magkaroon siya
ng pagkakataon, palihim siyang pumitas ng
gumamela.
Ibinigay ni Mila ang bulaklak sa guro at
nagpasalamat ito. Nagkataon na ang kanilang
Basahin at Alamin

6. Ang mahahalagang elemento ng kuwento ay
ang tagpuan, tauhan at mga pangyayari.
Ang tagpuan ay nagsasaad kung saan at kailan
nangyari ang kuwento.
Ang tauhan nagsasaad kung sino ang
gumanap sa kuwento.
Ang pangyayari ay nagsasaad sa mga
pangyayari sa kuwento.
Ang mga pangahlip na sino, saan, kailan at ano ay
mga tanong na ginagamit upang malaman o
masagot ang mahahalagang detalye at elemento
ng kuwento.
aralin sa araw na iyon ay tungkol sa
pagpapahalaga at pagsunod sa mga paalala sa
pampublikong pasyalan. Isa dito ay “ Bawal
pumitas ng bulaklak”.
Pagkatapos ng paliwanag ni Bb. Romero, naisip
ni Mila na mali ang kanyang ginawa. Ipinangako
niya sa kanyang sarili na hindi na niya uulitin ang
pagkakamali niya.
Sagutin ang mga tanong. Isulat ang sagot sa papel.
1. Sino ang mga tauhan sa kuwento?
2. Kailan nagyari ang kuwento?
3. Anong aralin ang tinalakay ng guro ng araw na iyon?
4. Kailan niya nalaman ang kanyang pagkakamali?
5. Bakit niya piñatas ang gumamelakahit nakita na niya
ang babala?
6. Ano ang nangyari sa loob ng klase?
7. Ano ang naisip ni Mila nang marinig ang tinalakay ng
guro?
8. Tama ba ang ipinangako ni Mila sa sarili? Bakit?
9. Kung ikaw si Mila,gagawin mo rin ba ang kanyang
ginawa? Bakit?
Tandaan

7. Gawain 2
Gamit ang kuwento na “ Pangako ni Mila” sagutin ang
graphic organizer.
Sino?
Saan? Kailan?
Ano?
Subukin

8. Basahin ang maikling kuwento.
Habang naghahapunan, kagabi hindi
sinasadyang nabasag ni Gerald ang baso. Agad
na inilayo ni Kuya Luis si Gerald sa mga bubog.
Nagmamadali naman si Jane na kumuha ng
tambo, pandakot at basahan upang malinis
agad ang kalat. Nakita nina Tatay at Nanay ang
maganda nilang ginawa. Nasiyahan sila sa
pagtutulungan ng magkakapatid.
Gawain 3
Guhitan ang panghalip na pananong at sagutan ang
tanong.
1. Ano ang paksa ng maikling salaysay?
2. Sino ang nakabasag ng baso?
3. Saan nangyari ang kuwento?
4. Kailan tumulong si Gerald at Jane?
5. Ano ang naramdaman ng kanilang magulang nang
makita ang kanilang ginawa? Bakit?
Gawain 4
Punan ng angkop na panghalip pananong ang
pangungusap.
Pangako ni Mila

9. 1. __________ang sasama sa amin?
2. __________ang mga bagay na kailangan?
3. __________tayo magkikita?
4. _________tayo pupunta sa bukid?
5. __________mga bagay na dapat nating isaisip upang
maging ligtas ang ating paglalakbay?
LINGGUHANG PAGSUSULIT
I. Ano ang angkop na panghalip pananong para sa sa
mga salitang may salungguhit?
Piliin ang sagot mula sa loob ng kahon.
1. Ang mga mag-aaral ay nagdala ng plastic na bote sa
paaralan.
2. Ang mga mag-aaral ay nagdala ng plastic na bote sa
paaralan.
3. Ang mga mag-aaral ay nagdala ng plastic na bote sa
paaralan.
4. Binigyan ng supot ng pagkain ang mga biktima ng
baha noong isang linggo.
5. Binigyan ng supot ng pagkain ang mga biktima ng
baha noong isang linggo.

10. II. Basahin ang maikling sanaysay. Piliin ang element ng
isang kuwento. Umisip ng angkop na pamagat para sa
maikling salaysay.
A. Noong Linggo, ang mag-anak na
Fernandez ay pumunta ng Baguio para sa isang
araw ng piknik. Maaga silang nagsimba bago
tumungo sa piknik. Sumakay din sila sa makukulay
na Bangka sa Burnham Park, namasyal sa harding
ng mga Pino at namili sa SM Mall.
Pinangyarihan:
Pangyayari:
Tauhan:
Pamagat:

11. B. Gumawa ng tig-isang pangungusap
gamit ang panghalip pananong na
sino,ano, kailan.saan.
1.
2.
3
4.
5.

12. Ikalawang Kuwarter
Ikalawang Linggo
Suriin ang larawan. Ano ang nakikita mo?
Alin sa mga larawan ang naranasan o nagawa mo na?
Sa palagay mo ano ang kailangan nilang gawin
pagkatapos ng gawain sa larawan?
Ibahagi mo ang katulad na karanasan sa harap ng klase?
Sabihin at Alamin

14. Basahin ang tula nang may tamang diin at intonasyon.
Ano ang Kailangan Natin?
Gamitin ang suklay sa pag-aayos ng buhok
Plantsa, naman sa damit nang maalis ang gusot
Nail cutter ang panggupit sa mahabang kuko
Sa pagkuskos ng katawan gamitin ay bimpo.
Sepilyo ay gamitin upang ngipin ay linisin
Panyo naman ang pantanggal sa mga dumi natin
Upang maging mabango sabon ay gamitin
Nang maging maganda sa tumitingin..
Batay sa tula ano- ano ang ating kailangan sa paglilinis ng
katawan?
Basahin at Alamin

15. Gawain 1
Narito ang mga bagay na ginagamit sa paglilinis ng ating
katawan.
Sabihin kung papaano ito gagamitin.
Tularan ang modelo sa pagsagot na may wastong bigkas
at intonasyon.
Halimbawa:
Kailangan ko ng sabon. Upang maging mabango
maghapon.
Kailangan ko ng _______. Upang ngipin ay luminis.
Subukin

16. Ang intonasyon ay ang paraan kung paano
sinasabi nang wasto ang mga salita.
Binibigkas ito nang tamang diin at ekspresyon upang
mas epektibongmaipahayag ang kahulugan ng
mga salita.
Nahahati ito sa dalawa, ang pagbaba ng tono at
pagtaas ng tono.
Ang pagbabago ng intonasyon , diin at ekspresyon
sa isang salita ay nakaapekto sa kahulugan nito.
Ang pagagamit ng diin oy nakapagbabgo sa mga
pangungusap
Ang pagkakaiba iba ng tono ay pagbibigay linaw sa
kahulugan ng mga parirala at pangungusap.
Tandaan

17. Gawain 2
Basahin ang pangungusap nang may tamang dii at
intonasyon.
1. Alam ko na!Masakit na naman ang ngipin mo ano?
2. Bakit ka umiiyak?
3. Nanay, pakiusap dalahin mo na ako sa dentista
ngayon.
4. Maga ang kanyang gilagid, hindi maaaring bunutin
ang kanyang ngipin.
5. Maghintay tayo hanggang gumaling na ang iyong
gilagid upang mabunot na ang iyong ngipin.
6. Hilig ko ang pag-awit.
7. Umaawit ka rin ba?
8. Gusto mo rin ang musika, hindi ba?
9. Alam natin kung paano pahalagahan ang
musika.
10. Ngunit hindi lahat sa atin ay marunong
umawit, hindi ba?
11. Wow! Tamang tama ito.
12. Bago ba iyan?
13. Gusto ko ito para sa aking
koleksiyon.
14. Gusto ko ang aklat na ito.
15. Kapanapanabik ba ang aklat mo?
Subukin

18. A. Basahin ang maikling kuwento at itala ang
mahahalagang detalye.
Anette, Makulit
Ni: Lilibeth A. Magtang
“Anette…Anette… Aneeeeette!” Malakas na sigaw
ni Aling Sion. Na halos nakagulantang sa buong
barangay. “ Alam ko na, naroron na naman siya” wika ni
Aling Sion sa sarili.
Lagi nang ganoon ang kanilang sitwasyon.
Kinagawian na kasi ni Anette ang paglalaro buong araw
hanggang paglubog nito.
Ang paglalaro lamang ang tanging mahalaga sa
kanya. Kadalasan ay nallimutan na niyang kumain dahil
sa kawilihang maglaro maghapon.
Minsan pati ang paliligo ay nalilimutan na rni ni
Anette.
“Nanay, pakiusap kumain na tayo, gutom na gutom
na ako”.Uupo na lang sa mesa at basta susubo ng
pagkain si Anette. Sandali! Mas mabuti kung
maghuhugas ka muna ng iyong mga kamay bago ka
kumain, Napakadumi ng iyong buong katawan dahil sa
maghapon mong paglalaro, sabi ni Aling Sion.
Sa halip na sundin ang utos ng ina, tuloy pa rin sa
pagkain si Anette kahit hindi nakapaghugas ng kamay,
ang mahalga sa kaniya ay makatapos agad ng
pagkain. Pagtapos kumain, lalabas muli si Anette at
Basahin at Alamin

19. hahanahapin na naman ang kanyang mga kalaro kahit
dilim na.
Minsan umuwi si Anette na umiiyak.”Nanay,
napakasakit po ng aking tiyan, halos pabulong dahil
namimilipit na siya sa sakit. “Iyan ang palagi kong
sinasabi sa iyo, huwag kang magpapalipas ng gutom,
umuwi kapag oras ng pagkain. Isa pa, maligo at
magpahinga.
Sagutin ang tanong mula sa kuwento.
1. Sino ang batang babae sa kuwento?
2. Ano ang masasabi mo tungkol sa kanya?
3. Sino ang isa pa sa mga tauhan sa kuwento? Ilarawan
siya.
4. Sa iyong palagay, mabuting halimbawa si Anette? Bakit?
5. Ano ang mga payo ng nanay ni Anette?
6. Ano ang kaniyang ipinakitang ugali?
7. Kung ikaw ang magbibigay ng katapusan ng kuwento,
paano mo ito tatapusin?

20. A. Ilarawan si Anette gamit
ang graphic
organizer na ito

21. Gawain 3:
Narito ang mga pangungusap mula sa kuwento “ Si Anette
Na Makulit”. Gumawa ng mga tanong gamit ang panghalip
pananong. Isulat sa sagutang papel.
1. Gawi na ni Anette na maglaro hanggang takip silim.
2. Sa paglalaro umiikot ang buhay ni Anette.
3. Pagkatapos kumain, aalis na naman siya kahit madilim
na. “Nanay, napakasakit po ng tiyan ko.”
4. “Gutom na gutom na ako”.
5. Kahit gabi na, lalabas pa rin si Anette at maghahanap
ng kalaro.
Gawain 4:
Mula sa kuwento “Si Anette Makulit”, punan ang mga
kahon sa ibaba upang maipakita ang ibat-ibang bahagi ng
kuwento.
Subukin

22. Basahin ang paalala. Isulat ang mahahalagang detalye
nito.
PAALALA!
Araw ng Biyernes.Suspindido ang klase, ika- 10 ng Oktubre,
2013.
Ang paaralan ay sasailalim sa fumigation o pagpapausok
upang mapuksa ang mga peste at itlog ng lamok.
Ang lahat ay pinapayuhan na gawin ang takdang aralin at
bumalik sa ika-13 ng Oktubre 2013, araw ng Lunes.
Lingguhang Pagtataya
I. Gumawa ng tanong gamit ang panghalip
pananong mula sa binasang paalala.
Si Anette Makulit
Tagpuan PangyayariTauhan
Katapusan ng kuwento

23. Tanong:
1.
2.
3.
A. Isang gabi habang tulog na ang lahat, dahan dahan
akong lumakad palabas ng bahay. Nakita ako ng
aming aso. Tumahol ito ng napkalakas at nagising ang
lahat. Ano ang angkop na wakas ng kuwento?
_____________________________________________________
_______
B. Isang mahanging hapon. Ako at ang aking kaibigang si
James ay nagkasundo na magpalipad ng saranggola.
At siyempre, tumaas nang tumaas ang aming
saranggola mataas pa sa puno.Ngunit biglang
sumabit ang aming saranggola sa sanga. Matapang
na umakyat si James sa puno. Ano ang angkop na
wakas ng kuwento?
______________________________________________________
_______

24. II. Basahin ang maikling kuwento.Punan ang patlang
ng tamang panghalip pananong
Araw ng Sabado, nagpasiyang pumunta ng sapa ang
magkaibigan, si Rey, Manny at Pong. Nais nilang
mamingwit, kaya wala silang inaksiyang oras at nagsimula
na sila. Marami silang nahuli. Kaagad inilagay ni Rey sa
timbang may tubig ang mga isda.
Nawiwili pa sina Manny at Pong ngunit tinawag na sila ni
Rey. “Malapit nang dumilim, umuwi na tayo” pag-aaya ni
Rey. Masarap ihawin ang sariwang isda para sa hapunan.
Nagkasundo ang magkaibigan, babalik silang muli sa
Sabado..
1. __________ ang nangisda?
2. __________ ang kanyang kasama pangingisda?
3. __________ nila inilagay ang kanilang huli?
4. __________ sila nagpunta pagkatapos mangisda?
5. __________ ang ginawa sa mga nahuling isda?
6. __________ nila planong bumalik sa sapa?
Ano
Kailan Sino
Saan

25. 7. __________ sa palagay mo ang lasa ng inihaw na isda?
8. __________ ang nais mong gawin kapag Sabado?
9. __________ hindi ligtas mangisda sa karagatan?
10. _________ang mga dapat mong gawin bago mangisda?
Ikalawang Kuwarter
Ikatlong Linggo
Nakapag recycle ka na ba?
Basahin ang kuwento at alamin kung ano ang
proyektong ginawa ng Baitang III- Makulikuli tungkol sa
pag- recycle?
“Basura, Ipunin at Gamitin”
by Lilibeth A. Magtang
Sa dinami dami ng klase sa paaralan ng
Palaming. Ang Baitang III- Masinop na naman ang
tinghal na “Pinaka mapagmahal sa kapligiran.
Pang limang taon na nilang taglay ang titulo, kaya
nang natungin sila kung ano ang kanilang sikreto,
Basahin at Alamin

26. agad naman nilang ibinahagi ang kanilang ang
pamamaraan.
Ipinatutupad ni G. Santos, ang kanilang
tagapayo ang “Basura mo, Ibulsa mo” sa buong
taon. Ito ang kanilang panuntunan at disiplina.
Pinayuhan din sila ni G. Santos na maging sa
bahay ay gawin ito.
Ngayong taon, ang pinalamalaking proyekto
ng Baitang III- Masinop ay” Sa Basura, Bagong
Gamit Nagmumula. (recycle used objects).
Nakaipon ang mga mag-aaral ng maraming
lumang diyaryo, karton, bote at iba pa.
Makikita sa grap na ito ang kanilang mga nakaipon.
Mula sa mga bagay na patapon,
nakagawa sila ng paper maché na vase,maliliit na
hayop, lagyan ng bolpen na nakatulong nang
cups
45% 5%
boteng plastik 30%
Lumang
diyaryo
at magasin
10% 10%
karton straw

27. malaki sa kanilang proyekto dahil ang
napagbilihan sa mga ito ay inipon kaya
nakapagawa ng palikuran sa loob ng silid-aalan.
Umaasa si G. Santos na ang kanilang
natutunan ay gagawin din ng mga nakararami.
Hinikayat niya ang lahat na magrecycle, upang
mabawasan ang mga basura sa kapaligiran.
Questions:
1. Alin sa mga klase ng Paaralan ng Palaming ang
nanalo ng karangalan bilang “ Pinaka –
Makakalikasan”?
2. Sino ang tagapayo ng klase? Ano ang kahang hanga
niyang katangian?
3. Ano ang ipinahayag na sikreto ng mga nanalo?
4. Anong proyekto ang isinagawa ng nanalong klase?
5. Alin sa mga bagay na patapon ang may
pinakamalaki ang bahagdan na kanilang naipon?
Alin ang pinaka kakaunti? Alin ang magkapareho ng
bahagdan?
Isipin

28. Ang pagbibigay ng prediksiyon o maaaring
kahinatnan ay isang kakayahan na dapat
matutuhan ng isang mag-aaral.
Ang pagbibigay ng prediksiyon ay isang
matalinong hula tungkol sa susunod na
pangyayari.
Upang makapagbigay ng predisiyon, tingnag
mabuti ang mahahalagang detalye.
Makatutulong din ang mga unang kaalaman at
karanasan upang makapgbigay ng mabisang
prediksiyon.
6. Ano ano ang mga bagay na nagawa nila mula sa
mga bagay na patapon na?
7. Naranasan niyo na ba ng bumuo ng bagong bagay
mula sa mga bagay na patapon na??
8. Kanino ang palikuran ang ipinagawa?
9. Ilarawan ang klase ni G. Santos.
10. Ipaliwanag ang nais iparating ng maikling
salaysay na ito.
A. Gawin :
• Kung ikaw ang magbibigay ng katapusan ng
kuwento, ano ito?
• Sa iyong sagot, isulat ang iyong hinuha sa kung
ano ang maaaring mangyari sa darating pang
pagkakataon mula sa kuwento.
Tandaan

29. Activity 1
Isipin ang maaaring maging katapusan ng mga salaysay.
1. “Huwag mong gagamitin ang computer hanggang
wala ako sa bahay”, mahigpit na bilin ng nanay ni Ben.
Ngunit si Jerry, ang kaibigan ni Ben ay nagkuwento
tungkol sa isang bagong on line game.
Naisip ni Jerry na wala namang masama kung
titingnan lamang niya ito. Binuksan niya ang
computer, at napindot niya ang maling icon. Nabura
ang ginawang dokumento ng nanay niya. Sinubukan
niya itong hanapin ngunit di na niya ito maibalik pa.
Agad na pinatay ni Ben ang computer at pumasok sa
kanyang kuwarto. Ngunit hindi siya mapalagay, muli
niyang binuksan ang computer.
Ano sa palagay mo ang susunod na mangyayari?
2. Naglalakad pauwi sina Lianne at Rose, nang may
mapansin sila, ano kaya iyon?, wika ng dalawa. Pitaka!
Agad na binuksan ni Rose, nakita nila na may lamang
limang daang piso sa loob. Nakatinginan ang
dalawang bata. Nais mabili ni Lianne ang isang
bagong manika.Sapatos naman ang nais ni Rose. Nag-
iisip na mabuti ang dalawa.
Subukin

30. sabihin gumawa katapatan
ulitin tumawa hiniram
mahusay hiniram tumanggap
talaan magbantay magsayawan
lumakad bumangon maglinis
Ano sa palagay mo ang susunod na mangyayari?
Basahin ang mga salita sa loob ng kahon.
Ano ang inyong napansin sa kayarian ng mga salita?
Ang panlapi ay isang kataga na ikinakabit sa isang salitang-
ugat upang makabuo ng bagong salita.
May ibat’ibang uri ng mga panlapi:
Sabihin at Alamin
Tandaan

31. • Unlapi – ang panlapi ay makikita o nakalagay sa
unahan ng salitang-ugat.
Halimbawa:
Mag/ma
Mag-aral mahusay
Nag/na
Nagsimula natapos
• Gitlapi ang panlapi ay makikita o nakalagay sa loob
ng salita.
Halimbawa:
Um/ in
sumayaw ginawa
• Hulapi ang panlapi ay makikita o nakalagay sa
hulihan ng salita.
Halimbawa:
an/ han/in
sabihan tandaan isipin
• Kabilaan -kapag ang isang pares ng panlapi ay
makikita o nakalagay sa unahan at ang isa ay nasa
hulihan ng salita.
Halimbawa:
mag, an, pa, in ka, an ka, han
mag-awitan, paalisin, kaibigan, kadalagahan

32. Salitang
Maylapi
Salitang
Ugat
Panlapi Uri ng
Panlapi
pasyalan pasyal an hulapi
mag-aral aral mag unlapi
tumawa tawa um gitlapi
nanood nood na unlapi
ginising gising in gitlapi
kaibigan ibig ka, an kabilaan
binasa basa in gitlapi
Gawain 1
Lagyan ng angkop na panlapi ang mga salita.
Isulat sa inyong sagutang papel
1. luto
2. ibig
3. kain
4. lakad
5. awit
6. walis
7. saya
8. ayos
9. tapos
10.dakila

33. Gawain 2
Bilugan ang mga panlapi sa mga salita. Isulat sa patlang
ang U kung Unlapi, G kung Gitlapi, H kung Hulapi at K kung
Kabilaan.
_______1. sumayaw
_______2. naglaba
_______3. tumakbo
_______ 4.kasiglahan
_______ 5. isipin
_______ 6. nag-ani
_______ 7. nagdilig
________8.sabihin
________ 9. kaligayahan
________10. ligpitin
Gawain 3
Dagdagan ng panlapi ang salitang – ugat upang mabuo
ang mga pangungusap.
1. Suklay___ mo nang mabuti ang iyong buhok.

34. 2. Tulungan mo akong ___ dilig ng halaman.
3. Sabay sabay nating awit___ ang himno ng ating
paaralan.
4. Matiyaga kong ___sagot ang lahat ng tanong sa
pagsusulit
5. Maaari mo akong ___sama sa palengke?
6. Natiklop ko na ang ___linis na damit.
7. Nais kong ___simba nang maaga bukas.
8. Sipi__ ang mga tanong sa iyong kuwaderno.
9. Maaliwalas na ang langit, ___kita mo ba?
10.___tuwa si Nanay sa aking mga marka.
Gawain 4
Punan ng angkop na panghalip pananong ang patlang. SinoSino sinoKanino
Ano Alin

35. 1. __________ sa mga dalaga ang may suot na elegante
at marangyang saya?
2. __________ saya ang pinaka simple?
3. __________ ang may pinaka matikas na konsorte?
4. __________ ang tema ng okasyon?
5.__________ sa mga okasyon na iyong nadaluhan ang
hindi mo
malilimutan.?
Gawain 5
Sa tulong ng mga impormasyon sa pie chart bumuo ng
tanong gamit ang panghalip pananong.Isulat sa sagutang
papel.
cups
45% 5%
boteng plastik 30%
Lumang
diyaryo
at magasin
10% 10%
karton straw

36. Lingguhang Pagtataya
I. Basahin ang maikling kuwento at sundin ang
isinasaad nito.
Nais gumawa ni Chloe ng isang lilok mula sa putik.
Namili siya sa dalawang modelo,isa ay elepante at
ang isa ay tuta. Napili niyang ililok ang tuta. Ngunit
malikot talaga ang imahinasyon niya, Maingat niya
hinubog muli ang isang kumpol na puitk at ginawa
niyang elepante. Pinaganda niya ito hanggang sa
makuha niya ang nais na hugis. Nang matapos,
nagmukha itong napaka espesyal. Ang totoo ibibigay
niya ito sa pinaka espesyal na tao sa kanyang buhay,
ang kaniyang ina, na mahilig mangolekta ng maliliit na
imahe ng hayop para sa kanyang iskaparate.
Ipinatong niya bagong lilok na elepante sa isang
maliit na na lalagyan at ibinaba sa sahig. Sabik na
tinawag niya ang lahat upang ipagmagmalaki ang
kanyang ginawa. Ngunit nang siya ay bumalik,
nasalubong niya ang kaniyang kuya at tatlo pang
kalaro na nagtatakbuhan at nagpapatalbog ng bola
sa sala. Hinanap niya sa sahig kung saan niya iniwan
ang kanyang elepante.
A. Gamit ang maikling kuwento, punan ang tsart ng
hinihinging detalye.
Salitang Panlapi Salitang - Kahulugan

37. Maylapi Ugat
napili
iniwan
tiningnan
ginawa
bumalik
tinawag
B. Punan ng angkop na panghalip pananong na alin ano
sino sino sino kanino upag mabuo ang mga tanong.
1.______________nais lumilok ng elepante?
2._____________sa dalawang modelo ang kanyang
pinili?
3._______________niya ibibigay ang kanyang nililok?
4._______________ang nagtakbuhan at nagpatalbog ng
bola sa
salas?
5._______________ang nangyari sa kanyag proyekto?
C. Ibigay ang iyong nabuong prediksiyon sa maikling
kuwentong binasa.

38. Ikalawang Kuwarter
Ika-apat na Linggo
Basahin ang mga salita
Alamin ang kahululugan.
Ayusin ang mga salita nang paalpabeto.
Alin ang mauuna, ang mga salita sa kahon A? o ang nasa
kahon B?
Kahon A
umaasa natutuwa higit
mataas solusyon nagbiro
matalino pulubi maganda
Kahon B
Sabihin at Alamin

39. malasa pomelo magiliw
kristal nauna hilaw
nakita pumunta wasto
Tandaan
Ang mga salita ay napagsusunod sunod gamit
ang patnubay na titik na naaayon sa alpabeto.
Kung may dalawa o higit pang salita na pareho
ang unang titik, maaaring gamitin ang mga
susunod na titik upang maiaayos ang mga salita
nang paalpabeto.

40. Gawain 1:
Guhitan ang panlapi at ikahon ang salitang ugat.
1. nakita 6. sabihin
2. mahirap 7. umakyat
3. malusog 8.sipiin
4. mahina 9. kagandahan
5. makatas 10. naglaba
Activity 2:
Lagyan ng panlapi ang salita sa panaklong upang mabuo ang
pangungusap.
1. Umuwi si G. Ramos na (lungkot) _______dahil nawalan siya
ng trabaho.
2. Siya ay (hanap) _______ ng bagong trabaho para sa
kanyang pamilya.
3. Ngunit siya (bigo) _______ sa unang pagkakataon.
4. Napilltan na siyang (uwi)_____at ipagtapat sa kaniyang
asawa ang katotohanan.
5. Dahil sa kaniyang (bigo)_______ naisip niya na wala siyang
silbi.
Subukin

41. Read the short selection then answer the questions that follow.
Ang Heganteng Kampana ng Binalatongan
Isinalaysay muli ni: Lilibeth A. Magtang
Noong unang panahon, sa isang bayan na
tinawag na Binalatongan, ay may isang matandang
simbahan na may napakalaking kampana. Walang
makapagtunog nito maliban sa sampung tao na
magtutulong tulong upang higitin ng tali. Kapag naman
ito ay tumunog, ang mga buntis ay nakukunan dahil sa
sobrang lakas tagintinting at yanig pati na rin ang buong
lugar ay nagigimbal. Umaalingawngaw ito ng malakas.
Nang makakita sila ng isang bagong simbahan na
itinatayo nagdesisyon na sila an ilipat ang kampana.kya
na maitayo ang baong simbahan nagpasiya sila na ilipat
ang kampana. Sa bagong simbahan.
Samantala, handi ganoon kadali ang paglilpat
ng malaheganteng kampana bago marating ang
bagong simbahan. Kailangan nila ng daan daang
kalabaw at pinaka malalakas na tao, ngunit hirap parin
silang mabuhat ito. Sumuko na ang iba. Nang sila ay
nasa kalagitnaan na ng ilog bumagasak ang kampana
at lumubog na ito sa pinakamalalim na bahagi ng ilog.
Hindi na muling nakita ng mg tao ang malaking
kampana. May nagsasabing may magandang sirena
ang nagbabantay dito. Ngunit marami ang naniniwala
na ang kanyang malamyos na tinig ay umaakit sa mga
namamalakaya sa ilog at kung may nagnanais o
nagtatangka na kmuha ng bell ay malulunod.
Tandaan

43. Ang pagbibigay ng prediksiyon o ng posibleng maging
katapusan ng kuwento ay isang mahalagang
kakayahang pang unawa.
Upang makapagbigay ng maayos na predikiyon,
kinakailangang basahing mabuti ang mga detalye ng
kuwento.
1) Saan matatagpuan ang lumang simbahan na
may mala- heganteng kampana?
2) Ano ang mga patunay na malaki ang
kampana?
3) Ano ang nangyayari sa tuwing tumutunog ang
kampana?
4) Ano ang naging pasiya ng mga tao tungkol sa
kampana?
5) Ano ang nangyari habang inililipat ang making
kampana mula sa luma patungong bagong
simbahan?
6) Sino ang pinaniniwalaang nagbabantay ng
kampana?
Ilarawan siya.
7) Ano ang nangyayari sa mga taong
nagbabalak hanapin kampana?
8) Naniniwala ba kayo sa mga haka- haka na
may nagbabantay na sirena sa malaking bell?
Bakit?
9) Sa iyong palagay ang maaaring nangyari kung
hindi nagpasiya ang mga taong ilipat ang
kampana sa bagong simbahan?
Tandaan

44. Gawain 3:
Basahin at ibigay ang prediksiyon
May isang batang lalaki na nakasuot nang
maruming sando at kupas na maong sa labas ng isang
marangyang bahay. Kasalukuyang may handaan at
nakaraming bisita. Pumasok ang bata at naisip niyang
makikain. Noon lang siya nakakita ng ganoong kalaking
handaan. Masasarap na pagkain at inumin ang makikita sa
hapag. Wala na siyang inaksayang sandali at kumuha na
siya ng pagkain, nasiyahan siya sa mgandang nakikita
ganoon din sa mga tunog na kanyang naririnig.
Nang biglang ang isang matangkad na lalaki ang lumapit
sa kanya .
Ano kaya ang mangyayari? Magbigay ng prediksiyon gamit
ang isa hanggang dalawang pangungusap.
Subukin

45. Gawain 4:
Narito ang mga salita mula sa kuwento. Iaayos nang
paalpabeto at gamitin ang bilang 1-10.

46. _____kampana
_____ luma
_____sirena
_____kalabaw
_____buntis
_____alingawngaw
_____malulunod
_____tinig
_____bago
_____simbahan
Lingguhang Pagtataya
Gawain # 1:
I. Bilugan ang mga salitang maylapi.
magkaisa nawawala dumi bili
ilalim nalaman balikan kulay
hatulan malusog masya kulang
II. Pumili ng limang salita sa Gawain 1 at gamitin sa pangungusap.

47. 1. ___________________________________________________
2. ___________________________________________________
3. ___________________________________________________
4. ___________________________________________________
5. ___________________________________________________
III. Lagyan ng bilang ang salita upang maipakita ang wastong
pagkakasunod sunod ayon sa alpabeto.
_____mesa _____dekorasyon
_____upuan _____ sahig
_____hagdan _____kusina
_____bintana _____ bubong
_____tokador _____ kuwarto

48. Ikalawang Kuwarter
Ikalimang Linggo
Basahin ang pangungusap mula sa salaysay na “ Pagtutulungan
Tungo sa Tagumpay”.
Pagtutulungan Tungo sa Tagumpay
Ni: Zoe Cachion
Ang pagtutulungan ay pagbibigay ng tulong sa sinuman na
nangangailangan nito.Ito ang nagpapalakas sa kaninuman upang
magsikap bilang isa. Ang tagumpay ay possible kung ang lahat ay
nagtatrabaho.Anuman ay makakamit kung ang lahat ay desidido
sa pagkamit ng tagumpay.Hindi lamang sa isports o ibang
paligsahan ito nakikita. Ang pagtutulungan ay tungkol sa tiwala,
katapatan, kumpiyansa sa sarili at pagtitiyaga. Ang tagumpay ng
isang koponan ay hindi ang pagkapanalo lamang sa isang
laro.Nakakatuwang isipin na kung ibinuhos ng lahat ang kanilang
tulong, nakakamit nang buo ang tagumpay. Iyan ang ibig kong
ipakahulugan sa pagtutulungan.1. Ang pagtutulungan ay pagbibigay ng tulong sa
sinuman na nangangailangan nito.
2 Ito ang nagpapalakas sa kaninuman upang magsikap bilang
isa.
3. Anuman ay makakamit kung ang lahat ay desidido sa
pagkamit ng tagumpay.
4. Ang tagumpay ay possible kung ang lahat ay nagtatrabaho.
Sabihin at Alamin

49. Ang panghalip na panaklaw (mula sa salitang "saklaw", kaya't
may pahiwatig na "pangsaklaw" o "pangsakop") ay literal na
"panghalip na walang katiyakan" o "hindi tiyak".
Halimbawa ng panghalip na panaklaw ang mga
salitang lahat, madla, sinuman, alinman, anuman, ilan,
at pawang.
May pangngalan ba napalitan ng salitang may
salungguhit?
Kung may naplitang pangngalan, ano ang tawag sa mga
salita?
Kaninuman, anuman, lahat ay mga salitang tinatawag na
panghalip panaklaw.
Gawain 1
Sipiin ang panghalip panaklaw sa sagutang papel.
Tandaan
Subukin

50. 1. Sinuman sa inyo ay maaari kong tanggapin.
2. Kung anuman ang mangyari, dapat ay ipagbigay alam ninyo
sa guro.
3. Anuman ang sabuhin mo, hindi ako pupunta sa salusalo.
4. Bawat isa ay dapat magbigay ng kaniyang ideya upang
maging maayos ang programa.
5. Nilamon ng apoy ang lahat ng bahay sa lugar na iyon.
Gawain 2
Bilugan ang panghalip panaklaw sa pangungusap.
1. Hindi dapat umaasa si Marissa kaninuman sa paggawa ng
gawaing bahay.
2. Sinuman sa inyo ang mahuling nangongopya ay hindi na
makakuha ng pagsusulit kailanman.
3. Lahat ay kasali sa paligsahan.
4. Nabigla at pawang natulala ang lahat nang lumabas sa
entablado ang sikat na banda.
5. Ilanman ang ipadala mong tao ay maaari kong pakainin.
Ano ang mga pagbabagong naganap sa bayan ng Santa
Catalina?
Ating basahin ang kuwento.
Basahin at Alamin

51. Ang Salamin ng Aking Bayan
ni: Gretel Laura M. Cadiong
Santa Catalina, ang aking bayan, isang napakasimpleng
lugar kung saan masaya ang mga tao kahit walang kuryente sa
lugar. Lampara at sulo ang siyang nagsisilbing ilaw ng mga
kalsada at bahay. Ang liwanag ng buwan ay sapat na upang
pasayahin ang mga batang naglalaro at matandang
nagkukuwentuhan. Ang de bateryang radio ang pinagmumulan
ng musika at balita. Ang lahat ay panatag dahil batid nilang
walang gagambala o panganib sa paligid dahil may malasakit
ang lahat.
Ang pag-unlad ng makabagong teknolohiya ang nagpanibago sa
aming bayan. Ngayon, hindi na halos magkakakilala ang mga tao.
Mas pinipili nilang tumigil ng bahay, at maglibang sa
pamamagitan ng panonood ng TV o kaya any paglalalaro ng
computer games. Ang pag unlad ng aming bayan at ang maling
gawi ng mga tao kasabay ng modernong pamumuhay ay hini
naging kapakipakinabang sa dating mabuting pagsasamahan ng
mga tao.
Nagbago na nga ang aking bayan.Ang patuloy na pag-
unlad ng teknolohiya at talagang naghatid mg malaking
pagbabago sa buhay ng mga tao lalo na sa pagsasamahan ng
mga dating parang iisang pamilya. Naging estranghero na ang
dating magkakakilala.
Isipin

52. Sagutin ang mgat atanong mula sa kuwento:
a. Anong uri ng pamayanan ang Santa Catalina noon?
b. Ano ang mga pagbabago na hatid ng makabagong
teknolohiya?
c. Ano ang mga kapakipakinabang na nagyari sa Santa
Catalina?
d. Bakit ang mga pagbabago ay hindi naging
kapakipakinabang?
e. Paghambingin ang bayan ng Santa Catalina, noon at ngayon.
f. Sa iyong palagay, alin ang mas mainam na komuninad, ang
Santa Catalina noon? ngayon?
g. Alin ang talata na nagpapahayag ng
pagtutulungan?/pagkakaisa?
Gawain 3
Pag-aralan ang salita sa kahon mula sa kuwento, “Ang Salamin ng
Aking Bayan”.
Ano ang inyong napansin sa mga salita sa kahon?
Ano ang nagagawa ng panlapi kapag idinadagdag ito sa salitang-
ugat?
Salitang –ugat Panlapi Nabuong salita Kahulugan
Subukin
masaya mainam maglibang tumigil
naghatid pasayahin pag- unlad naglaro

53. Ang panlapi ay kataga o pantig na ikinakabit sa isang
salitang-ugat upang makabuo ng bagong salita.
Maaaring ito ay unlapi, gitlapi, hulapi at kabilaan.
Kapag idinagdag ang panlapi sa salitang ugat
karaniwang nagbabago ang kahulugan ng bagong
salitang nilapian.
Gawain 4
Batay sa kuwentong “Ang Salamin ng Aking Bayan”
Gawin ang mga sumusunod:
1. Ilarawan ang Santa Catalina noon at ngayon.
2. Nakikita mo ba ang mga pangyayaring gaya nito sa iyong
barangay o lugar?
3. Punan ang graphic organizer ayon sa iyong karanasan sa
sariling lugar.
Tandaan
Ang Aming
_________
Noon Ngayon

54. Gawain 5
Basahin ang talata. Pumili ng limang (5) salitang maylapi at gamitin
sa pangungusap.
Si Dana ay magandang dalaga. Masayahin siya at ito ang
dahilan kaya lalo siyang gumaganda. Ang pagbabasa ang
kaniyang libangan. Ngayon, katatapos lang niyang magbahagi ng
buod ng kaniyang binasa sa isang kaibigan. Sa kanyang palagay,
nakakatulong siya nang malaki kung ginagawa niya ito.
Gawain 6
Iayos ang mga salita nang paalpabeto.Gamitin ang mga bilang 1-8.
_______ bakya
_______ gulong
_______ jam
_______anihan
_______ bibliya

55. Ang mga salita ay maaaring iayos nang paalpabeto.
Iniaayos ito sa pamamagitan ng pagtingin sa unang
titik ng salita.
Kung may dalawa o higit pang salita pang salita na
nagsisimula sa magkaparehong titik, ang susunod na
titik naman ang dapat isaalang-alang.
_______sulong
_______hamon
_______kasama
Paano mo naiayos ang mga salita nang paalpabeto?
Ano ang iyong ginawa kapag may mga salita na nagsisimula sa
parehong titik?
Gawain 7
Ayusin ang mga salita nang paalpabeto:
1. idlip, ilog, mundo, sapa, bukid, buwan
___________________________________________________
2. kuweba, plorera, dampa, musika, suha
______________________________________________________
Tandaan

56. 3. bariles, kamote, anis, pugon, leeg
______________________________________________________
4. kawayan, dagat, talon, gubat, usa
______________________________________________________
5. melon, pakwan, sopas, tali, suman
______________________________________________________
Lingguhang Pagtataya
I. Piliin ang angkop na panghalip panaklaw upang mabuo ang
pangungusap. Isulat ang sagot papel.
(K)
1. (Sinuman, Lahat) ay nangangailangan ng tulong mula sa
kapwa tao.
2. (Kaninuman,Alinman) sa mga laruan ay kailangang maibalik sa
lalagyan bago dumating ang nanay.
3. Walang (sinuman,iba) ang nais pumunta sa karnabal dahil
umuulan.
4. (Lahat,ilan)ay sasali sa paligsahan.
5. Nang matalo ang koponan ( pawang,kapwa) nalungkot ang
mga manonod.
(P)
II. Basahin ang mga salita. Bilugan ang panlapi.Ilagay sa
tamang kahon ng panalpi sa ibaba.
1. aliwin
2. bumisita
3. nagbago
4. kagandahan
5. natalo
Salita Panlaping Ginamit

57. Unlapi Gitlapi Hulapi Kabilaan
III.
1. Iayos nang paalpabeto ang mga sumusunod na salita.
•
•
• Ano ang ginawa mo sa mga salita na pareho ang unang titik?
• Ano ang naging gabay mo sa pag aayos ng pagkaksuno
sunod? Bilang 1-10 o titik ng mga alpabeto.
• Isulat kung paano mo ito ginawa.
III. A.Gumawa ng sariling tsart ng mga salita mula sa larawan
at inayos nang paalpabeto.
madla ikaw wakas buhay manika
bulalo duhat plorera mesa walis
walis
alis

58. Ikalawang Kuwarter
Ikaanim na Linggo
Paunang Pagtataya
Gawain 1
Hanapin ang Salita
Hanapin sa palaisipan ang mga salitang nakasulat sa loob ng
kahon sa ibaba. Maaaring ang mga ito’y nakasulat nang
patayo, pahalang o pahilis. Bilugan ang mabubuong salita.
Sabihin at Alamin
1. 6.
2. 7.
3. 8.
4. 9.
5. 10.

59. l a h a t i s n m n
r d a s a s a m a n
s i n u m a n m a a
a s o i i n n a h n
a p a n a i i l a u
s i n o l a n m s m
i m o a a n n a t a
b a w a t i s a a n
o l a n l a t n i o
s i n i n u m a n s
m a n s i t n o a b
Mga salitang hahanapin:
lahat alinman bawat isa
ninuman sinuman anuman
Alam mo ba kung ano ang tawag sa mga salitang ito?
Gawain 2
Salungguhitan ang tamang panghalip panaklaw upang mabuo
ang pangungusap.
1. Walang (sinuman, anuman) ang gustong sumayaw sa
palatuntunan.
2. Kung may maririnig kayong (alinman, sinuman) na magsasalita
habang kumukuha ng pagsusulit, sabihin sa akin.
3. (Kapwa, Ilan) magulang ko ay nanonood ng palatuntunan.
Subukin

60. 4. (Alinman, Sinuman) sa mga bagay na ito ay kailangan ng
mga biktima.
5. (Anuman, Sinuman) ang nakalagay sa maliit na kahong ito ay
para sa kanya.
6. (Lahat, Anuman) ay nagulat sa pagbisita ng Pangulo.
7. Natuwa ang guro dahil (bawat isa, alinman) ay naroon.
8. (Saanman, Karamihan) sa kanila ay tumulong upang
maisaayos ang lugar.
9. Wala (anuman, ninuman) sa kanila ang nagsalita tungkol sa
nangyari.
10.Nanindigan ang (isa, lahat) sa kanilang paniniwala.
Sino-sinong babaeng Pilipina na kilala ninyo ang nanalo sa
pandaigdigang paligsahan sa kagandahan?
Basahin ang balita upang malaman mo kung paano nakoronahang
Miss Supranational 2013 si Mutya Johanna Datul.
Sintaas at singyabong ng kawayan, Si Mutya
Johanna Datul ay nagningning na bituin sa 81
naggagandahang kandidata sa Minsk Sports Palace
noong ika- 6 ng Setyembre, 2013.
Sa dagundong ng malakas na tugtog at sa
ningning ng mga ilaw na tila mga bituin, itinanghal at
kinoronahan si Mutya bilang Miss Supranational 2013.
Ayon sa Bb. Pilipinas Charities Inc. (BPCI), si Mutya ay
isang rosas sa paningin sa paligsahan sa Belarus.
Kumikinang siyang tila brilyante dahil sa kanyang
kagandahan, tiwala sa sarili, yumi at talino ng isang
dalagang Pilipina.
Bago siya nanalong bilang Miss Supranational 2013,
nagtrabaho si Mutya tulad ng isang kalabaw upang
makatulong sa kanyang maysakit na magulang at
matugunan ang kanilang pangangailangan.
Basahin at Alamin

61. 1. Sino ang Pilipina na nanalo ng titulo na kauna-unahang Miss
Supranational 2013?
2. Ipinagmalaki ba ni Mutya na siya ay galing sa mahirap ng
pamilya? Bakit mo nasabi?
3. Ano kaya ang naramdaman ng mga Pilipino nang manalo si
Mutya?
4. Bakit kailangan nating ipagmalaki ang mga Filipinong kagaya
ni Mutya?
5. May kilala ba kayong iba pang tao sa inyong pamayanan na
dapat ding ipagmalaki?
Bakit inihalintulad si Mutya sa isang kawayan? sa brilyante? sa
kalabaw?
Ano-anong salita ang ginamit sa paghahambing?
Isipin

62. Ang simile at metapora ay uri ng paghahambing na
ginagamit upang mas maging kawili-wili o kaakit-akit
basahin ang isang pangungusap.
Ginagamit ang simile upang paghambingin ang
dalawang magkaibang bagay gamit ang sing- o
sim, tulad o gaya ng.
Ang metapora ay ginagamit sa pagwawangis
sa isang bagay sa pamamagaitan ng pagpapalit ng
tawag dito.
Ang tawag sa paghahambing na ito ay simile.
Saan inihambing si Mutya?
Bakit kaya inihambing si Mutya sa isang rosas? sa bituin?
Gumamit ba ng salitang sing- o sim at tulad o gaya ng sa
paghahambing?
Ang paghahambing na ito ay tinatawag na metapora.
Gawain 3
Tandaan

63. A. Buuin ang parirala. Mag-isip ng isang simile na angkop gamitin
sa bawat parirala.
1. singtalino ng ______
2. simputi ng ______
3. singbilis ng _______
4. busilak tulad ng_______
5. matamis gaya ng______
B. Umisip ng metapora upang mabuo ang pangungusap.
1. Ang Nanay ay isang ______.
2. Si Senador Miriam Defensor Santiago ay isang ______.
3. Ang aking bag na puno ng aklat ay ________
4. Si Ana ay isang __________ sa aking paningin.
5. Ang aking kaibigan ay ___________.
Gawain 4
Ayusin nang paalpabeto ang mga salita. Isulat ang mga ito sa iyong
kuwaderno.
1. baka, bus, taon, plorera, bandila, pana, araw, kandila,
mata, aso
2. lalaki, bola, ilaw, lobo, balat, prutas, ulo, puno, ilog, ubas
3. hangin, bigas, tulay, lapis, mesa, kama, bundok, tasa, kuko,
lugaw

64. Gawain 5
Isulat nang paalpabetong ayos ang mga salitang may salungguhit.
Isulat ang sagot sa isang papel.
May bola si Maris. Ginagamit niya ito kapag siya ay
nakikipaglaro sa kanyang mga pinsan. Tuwing Sabado at Linggo,
pumupunta sila ng kanyang mga pinsan sa parke at doon sila
naglalaro ng bola. Tuwing may pasok, itinatago niya ang kanyang
bola sa kahon. Maingat niyang nililinis ang bola at pinupunasang
mabuti bago niya ito ilagay sa kahon.
Lingguhang Pagtataya
I. Salungguhitan ang angkop na pandiwa na gagamitin sa
nakasalungguhit na panghalip panaklaw.
1. Lahat na mga batang lalaki ay (pumasok, pumapasok) sa
kanilang silid aralan nang tumunog ang bel.
2. Halos lahat ng mga bata ay (umaawit, tumutula) ng awiting
pamasko para sa kanilang pagtatanghal.
3. Walang sinuman ang gustong (matalo, natalo) sa darating na
paligsahan.
4. Bawat isa ay nais na (papasa, pumasa) sa pagsusulit.

65. 5. (Nalungkot, Malulungkot ) ang marami nang narinig nila ang
tungkol sa mga biktima ng lindol sa Bohol.
6. Kapwa sila (inimbitahan, iniimbitahan) ng kanilang kamag-aral
na dumalo sa handaan mamayang gabi.
7. Lahat ng tao sa pangkat ay (inisip ,iniisip) na magagawa nila
nang maayos sa ang papel bilang Joseph ssa kanilang dulaan.
8. Kakaunti lamang sa aking mga pinsan sa Bohol ang
(nagsasabi, magsabi) na sila ay masaya.
9. Mga ilan sa amin ang (bibili, bumibili) ng segunda-manong
gamit para makatipid.
10. Walang bagay ang (nakapagbigay, makapagbibigay)
sa atin ng mas maginhawang pakiramdam kundi ang yakap
ng ating magulang.
II. A. Anong anyo ng pananalita ang ginamit sa bawat
pangungusap? Isulat ang S kung simile at M kung metapora.
Gawin ito sa sagutang papel.

66. 1. Sina Lans at Fons ay parang biniyak na bunga. Palagi ko
silang nakikitang magkasama.
2. Tulad ng isang suso kung siya ay kumilos. Halos makatulog
ako sa paghihintay sa kanya.
3. Mahusay lumangoy ang aking kapatid. Lumalangoy siya
gaya ng isda.
4. Parang ibon kung siya ay kumain. Halos hindi niya
ginagalaw ang kanyang pagkain.
5. Ang naging biyahe naming ay masamang panaginip.
Takot ang aming nararamdaman sa tuwing gumagalaw
ang aming eroplanong sinasakyan.
B. Buuin ang pangungusap gamit ang simile.
1. Sinliit ng _______ang bata.
2. Ang cellphone ay tulad ng ______________.
3. Ang balahibo ng aso as singlambot ng _________.
4. Gutom ako tulad ng ___________________.

67. 5. Sintamis ng _______ang ngiti ni Nanay.
C. Gumamit ng metapora upang mabuo ang pangungusap.
1. Ang pagsusulit ay ____________________________.
2. Ang panahon ngayon ay ______________________.
3. Ang aking kaibigan ko ay ______________________.
4. Sa tuwing nakakukuha ako ng mataas na marka, ang
aking pakiramdam ay _________________.
5. Ako ay __________________________________.
Ikalawang Kuwarter

68. Ikapitong Linggo
Paunang Pagtataya
A. Sabihin ang angkop na panghalip panaklaw na bubuo
sa pangungusap. Piliin ang sagot sa loob ng kahon.
1. Gusto kong ibahagi ang pizza na ito sa ______ .
2. Sina Tony at Aida ay _________tinanghal na panalo.
3. Marami sa atin ang tinawag ngunit _______lamang ang napili.
4. Wala tayong _________ na magagawa kundi ang sumunod sa
kautusan.
5. _________ay dumalo sa gawain sa paaralan.
kapwa marami sinuman
kaunti anuman
B. Sabihin kung ang pangungusap ay ginamitan ng simile o
metapora.
1. Ang karagatan ay nangangalit na toro kapag may
bagyo.

69. 2. Pakiramdaman niya’y sa kanya ang buong mundo.
3. Singlambot ng ulap ang aking unan.
4. Mansanas siya sa paningin ng kanyang magulang.
5. Siya ay tila isang diwatang ninang ko.
Basahin ang mga panghalip panaklaw na ginamit sa kuwentong “
Oras ng Recess.” Punan ang patlang ng tamang sagot.
bawat isa karamihan alinman kaninuman
sinuman ninuman isaman anuman
Alin sa mga panghalip panaklaw ang tumutukoy sa tao?
________________________________________________________
Alin ang tumutukoy sa bagay? __________________________
Alin ang parehong puwedeng gamitin para tukuyin ang bagay o
tao? __________________________________________
Aling panghalip panaklaw ang isahan? __________________
Aling panghalip panaklaw ang maramihan? ______________
May iba ka pa bang alam na halimbawa ng panghalip panaklaw?
_______________________________________________
Sabihin at Alamin

70. Ang panghalip panaklaw ay tumutukoy sa tao
o bagay na walang katiyakan kung sino o ano
ang mga ito. Ito ay maaaring isahan o
maramihan.
Halimbawa: lahat, bawat isa, sinoman,
anoman, kaninoman at alinman.
Nakarating ka na ba sa iba’t ibang lugar sa iyong paaralan? Ano-
ano na ang nakita mo? Magkuwento ka tungkol sa paborito mong
lugar dito at sabihin kung bakit mo ito gusto?
Tandaaan
Isipin
Basahin at Alamin

71. Basahin ang kuwentong “Isang Kamangha-manghang
Pamamasyal” nang may wastong bilis, tono at damdamin.
Isang Kamangha-manghang Pamamasyal
Kalilipat lamang ni Marco sa Don Antonio Milan
Central School. Galing sa isang paaralang multigrade o
isang klase na binubuo ng iba’t ibang baitang, ang
bagong paaralan ni Marco ngayon ay sobrang laki na
halos sa tingin niya ay tulad ng isang walanghanggang
parang. Pinagmasdan niyang isa-isa ang mga gusali at
ang mga mag-aaral na naglalaro at naghahabulang
sinlaya ng mga ibon.
Nang sabihin ng kanilang gurong tagapayo na si G.
Eduardo Hernandez na sila’y mamasyal sa buong
paaralan, parang tambol ang pintig ng puso ni Marco
sa labis na kagalakan.
Una nilang pinuntahan ang tanggapan ng
punongguro. Sa tabi nito ay ang silid-aklatan. Mahilig
magbasa si Marco kaya namangha siya sa dami ng
aklat at babasahing naroon. Nang pumasok sila sa silid
ng Science, inakala nila na sila’y nasa kalawakan na
abot-tanaw ang mga planeta .
Dumaan din sila sa gusaling pang-industriya,
gusaling pantahanan at computer room. Pinuntahan
din nila silid-aralan ng kindergarten.
Nalaman din ni Marco na ang kanyang bagong
paaralan ay may klinika at guidance center. Mayroon
ding malaking silid para sa kanilang mga gurong

72. naghihintay ng oras ng klase. Dinala rin ni G. Hernandez
ang mga mag-aaral sa likod na bahagi ng paaralan
kung saan naroon ang harding may magagandang
bulaklak at gulayan sa gitna ng tila-maliit ng gubat.
Ang bagong paaralan ni Marco ay mayroon ding
malawak na laruan na may siso, duyan, at iba pang
kagamitan na tiyak na kawili-wiling puntahan ninuman.
Marami ring pook-aralan, palikuran at lugar na inuman
ng tubig sa kanilang paaralan. Ang huli nilang
pinuntahan ay ang tanggapan ng kanilang tagamasid
pampurok na katapat lamang ng tanggapan ng
kanilang punongguro.
Pagkaraan ng pamamasyal, parang nasa langit ang
pakiramdam ni Marco. Niyakap niya ang kanyang guro
upang magpasalamat at sabay sabing “Kamangha-
mangha po ang ating pamamasyal!”
Sagutin ang mga tanong nang pasalita.
1.Sa simula, ano ang naramdaman ni Marco sa kanyang bagong
paaralan?
2.Ano ang una nilang pinasyalan? Sino ang nakita nila roon?
3.Bakit kaya naramdaman ni Marco na sila’y tila nasa kalawakan
nang pumasok sila sa silid ng Science?
4. Ano-ano pang gusali at silid ang kanilang pinuntahan?
Isipin

73. Ang pagbibigay- buod ng kuwento ay isang
paraan ng pagkuha ng kabuuang diwa at mga
detayle nito. Ang bawat detalye ay kailangang
ibigay nang sunod -sunod.
May mga hakbang na sinusunod sa pagbubuod:
Una: Kuhanin ang pangunahing diwa at ang
mga detalyeng sumusuporta dito.
Ikalawa: Iayos nang sunod-sunod ang mga
pangyayari o detalye ng kuwento.
5.Ano ang naramdaman ni Marco pagkaraan ng pamamasyal
nila?
6. Paano siya nagpasalamat sa kanyang guro?
7.Ano sa iyong palagay ang lugar na babalik-balikan ni Marco?
Bakit mo ito nasabi?
8.Ikaw, ano ang paborito mong lugar sa inyong paaralan? Bakit mo
ito nagustuhan?
Ano-anong paghahambing o pagwawangis ang ginamit sa
kuwento?
Ano ang kahulugan ng mga ito?
Ano ang buod ng kuwento?
Paano mo ito maibibigay?
Tandaan

74. Ikatlo: Isulat nang patalata ang mga sunod-sunod na
pangyayari o detalye.
Ikaapat: Palitan ng panghalip ang mga pangngalang paulit-uli
na ginagamit.
Ikalima: Basahin ang buod ng kuwento.
Gawain 1
Pakinggan ang kuwentong “ Oras ng Recess.” Sagutan ang talaan
sa ibaba.
Pamagat ng kuwento: ________________________________________
Tauhan: ___________________________________________________
Pinangyarihan: ______________________________________________
Sunod-sunod na Pangyayari:
Una: __________________________________________________
Ikalawa: _______________________________________________
Subukin

75. Gawain 2
Pagsulat
Batay sa naunang gawain, sumulat ng dalawang talatang buod ng
kuwento gamit ang panghalip panaklaw. Isulat ito sa papel.
Basahin ang mga sumusunod na pahayag:
Ano ang tawag sa mga pangkat ng salitang ito?
mula ulo hanggang paa tinik sa dibdib
hingal-kabayo lakad-pagong
dilang anghel kayod-kalabaw
Sabihin at Alamin
Tandaan

76. Ang matalinghagang pananalita ay parirala o grupo ng
mga salita na ginagamit sa paghahambing o pagwawangis .
Ang kahulugan nito ay mahirap mahulaan kung ang
pagbabasihan ay ang gamit ng mga salita batay sa gramatika.
Gawain 3
Pag-aralan ang talahanayan sa ibaba.
Nagbigay si G. Hernandez ng labinlimang aytem ng pagsusulit sa
kanyang klase sa asignaturang English. Heto ang iskor na nakuha ng
kanyang nangungunang anim na mag-aaral. Suriin ang datos sa
pamamagitan ng pagsagot sa mga tanong.
Mag-aaral Iskor sa Bawat Asignatura
Filipino English Math Science
Alcobar, Alona 30 25 15 24
Banasihan , Joey 15 14 18 21
Belmonte, Sonny 19 24 20 15
Cruz, Edward 27 23 21 16
Dela Pena, Pedro 35 16 12 8
Sabihin at Alamin

77. Ang talahanayan ay naglalahad ng impormasyon o
datos na nakahilera o nakahanay ang ayos.
Halimbawa:
Mag-aaralIskor na Nakuha sa bawat
AsignaturaFilipinoEnglishMTMathAlcobar,
Alwyn30251524Banasihan , Joey15141821
1. Sino ang nakuha ng pinakamataas na iskor sa pagsusulit sa
lahat ng asignatura?
2. Sino ang nakakuha ng pinakamababang iskor sa lahat ng
asignatura?
3. Ano ang kabuuang iskor na nakuha ng bawat mag-aaral sa
lahat ng asignatura?
4. Aling asignatura ang sa palagay mo’y pinakamadali sa
mga mag-aaral? Bakit mo ito nasabi?
5. Naging madali ba sa iyong bigyang-pakahulugan ang
datos sa talahanayan? Bakit?
Ano ang talahanayan?
Tandaan

78. Lingguhang Pagtataya
Gawin ang sumusunod sa isang papel.
A. Gamitin ang sumusunod na panghalip panaklaw.
sinuman lahat anuman
B. Sumulat ng tig-dalawang pangungusap na may simile o
paghahambing, metapora o pagwawangis at
matalinghagang pananalita.

79. Ikalawang Kuwarter
Ikawalong Linggo
Gawain 1
Sipiin ang pangungusap na angkop sa isinasaad ng larawan. Isulat
ito sa isang papel. 1. Makikita sa mukha ng bata ang
saya dahil alam niya ang sagot sa
pagsusulit.
3. Bihira na lang magsuot ng saya
ang mga babae ngayon.
Ang saya ng bata ay maikli.
Sabihin at Alamin

80. Nakapapaso ang init ng apoy.
3. Nilagyan ni Nanay ng gamot ang
paso ko sa daliri.
2. Walang tanim na halaman ang
paso.
Kahit mahirap, tinanggap niya
ang hamon na ibinigay sa
kanya.
Ayaw ni Marco ng away kaya
hindi niya tinanggap ang
hamon ng kanyang kalaro.
3. Bumili ang Nanay ng hita ng
baboy para gawing hamon.

81. May mga salitang magkakapareho ang baybay
ngunit may iba’t ibang bigkas na siyang nagbibigay
ng maraming kahulugan dito.
Ang kahulugan ng isang salita ay nakabatay sa
kung paano ito ginamit sa pangungusap at binigkas.
Gawain 2
Basahin at suriin ang mga salita at pangungusap sa
talahanayan. Isulat sa isang papel ang kahulugan ng bawat
salitang may salungguhit.
Salitang
may Iba’t
Pangungusap Kahulugan
Tandaan

82. ibang
Kahulugan
aso
Malakas tumahol ang
aso ng aming
kapitbahay.
Masakit sa mata ang
aso galing sa
nasusunog na kahoy.
tubo
May butas ang tubo
ng tubig.
Nakatutuwang tingnan
ang tubo ng bagong
tanim niyang halaman.
Sa halamang tubo
galing ang asukal.
pasa
Nagkaroon ng pasa
ang kanyang mata
nang tamaan ito ng
bola.
Ipasa mo ang papel sa
iyong katabi.
Nakapasa ang lahat
ng mag-aaral sa
pagsusulit.
tasa
Madalas magtasa ng
lapis ang bata.
Nabasag ang tasa
dahil sa init ng kape.

83. Napansin ba ninyo na ang ibang tao sa inyong pamayanan
ay abala sa maghapon?
Saan kaya sila nagpupunta?
Ano kaya ang kanilang pinagkakaabalahan?
Basahin ang tula nang may wastong pagbigkas at tono.
Malimit na Linggo kung tao’y magsimba
Upang makinig ng misa at sa Diyos ay sumamba
Linggo rin ang araw ng buong pamilya
Sa mall at sa parke, sila’y pumupunta.
Pagsapit ng Lunes, lahat ng tao’y abala
Balik sa kanilang trahabo, pasok sa eskuwela
Suot ang uniporme, tungkuli’y gagampanan na
Mula Lunes hanggang Biyernes, trabaho lang muna.
Araw ng Sabado, buong bayan ay handa na
Sa pusod ng bayan, doon magkikita
Upang sama-samang damhin ang ligaya
Sa isang buong araw na puno ng saya.
Araw- araw ay Masaya
ni: Arabella May
Isipin
Basahin at Alamin

84. Bawat araw na nagdaraan ay puno ng hamon
Kaya naman ang lahat ay sa gawain nakatuon
Sa paaralan, simbahan, palengke at plasa
Mga lugar sa pamayanan na puno ng saya.
Sagutin ang mga tanong.
1. Ano ang pamagat ng tula?
2. Sino ang maykatha ng tula?
3. Saan nagpupunta ang mga tao tuwing Linggo?
4. Ano ang kanilang ginagawa sa simbahan?
5. Paano mo ilalarawan ang Lunes hanggang Biyernes ng mga tao
sa pamayanan ayon sa tula?
6. Pagdating ng Sabado, saan nagkikita-kita ang karamihan sa
mga tao? Ano ang kanilang ginagawa doon?
7. Anong mga lugar ang binanggit sa ika-apat na saknong?
Paano inilarawan ang mga ito?
8. Ano kaya ang gustong ipahiwatig ng maykatha sa kanyang
tula?
Gawain 3
Isipin

85. Ang buod ay pinaikling salaysay ng isang
mahabang babasahin. Ang paraang ito ng
pagkuha ng pangunahing diwa ng teksto ay
tinatawag na pagbubuod.
Ang pagbubuod ay hindi lamang pagsisipi o
pagsasaulo ng mga detalye. Ito ay
nangangailangn ng pang-unawa sa nilalaman
ng babasahin. Sariling salita ang ginagamit sa
pagpapahayag ng pinakamahahalagang
kaisipan o detalye ng binasa.
Maaaring gawing pabigkas o pasulat ang
pagbibigay ng buod. Ang pagbubuod kung
pasulat ay karaniwang isinusulat nang patalata.
Gamitin ang ikatlo hanggang ikapitong tanong na ibinigay sa
itaas upang ibigay ang buod ng tula. Isulat ang sagot sa
talahanayan sa ibaba.
Tanong Sagot
Bilang 3
Bilang 4
Bilang 5
Bilang 6
Bilang 7
Tandaan

86. Gawain 4
Muling basahin ang tulang “Araw –araw ay Masaya.” Ibigay ang
buod ng kuwento sa isang talatang may limang pangungusap.
Isulat ito sa isang papel.
Tukuyin ang taludtod ng tulang “Araw-araw ay Masaya” na
ginamitan ng mga panghalip.
Gamit ang talahanayan, sipiin ang taludtod na may panghalip sa
hanay 1. Isulat ang panghalip sa hanay 2 at ang pangngalan na
tinutukoy nito sa hanay 3.
Isulat ang sagot sa isang papel. Tingnan ang halimbawa.
Taludtod Panghalip
na
Pangngalang
tinutukoy nito
Subukin
Sabihin at Alamin

87. Ang panghalip ay salitang ginagamit upang
ipanghalili o ipalit sa ngalan ng tao, lugar, bagay
o pangyayari. Ginagamit ito upang maiwasan
ang pauli-ulit na paggamit sa mga pangngalan.
Panghalip Panao – ginagamit na panghalili
sa pangalan ng tao.
Halimbawa:
ako, ikaw, siya, sila, kami, tayo, sina
Panghalip Paari- ginagamit na panghalili sa
pangalan ng taong nagmamay-ari ng mga
bagay, hayop, pangyayari o gawain.
Halimbawa:
akin, ko, iyo, mo, kaniya, kanila, nila
Ginamit
Sa mall at sa parke, sila’y
pumupunta.
sila buong
pamilya
Tandaan
Subukin

88. Gawain 5
Buuin ang ikalawang pangungusap. Gumamit ng akin, iyo, inyo,
kanila at kaniya.
1. Nanalo si Arman sa paligsahan. Ang parangal na iyon ay para
sa ______.
2. Kina G. at Gng. Dela Vega ang bahay. Iyon ay para sa
_________.
3. Ang ballpen ay binili ko. _______ ito.
4. Ibinili kita ng regalo. Ito ay sa _______.
5. Kay Mark at sa iyo ang tinapay na ito. Ito ay sa ______.
Pag-aralan ang talahanayan sa ibaba.
Anong impormasyon ang nakasaad dito?
Panghalip na nasa
Unang Panauhan
Panghalip na
nasa Ikalawang
Panauhan
Panghalip na
nasa Ikatlong
Panauhan
ko atin atin
akin ninyo natin
iyo nila amin
mo kanila namin
kaniya kita
Sabihin at Alamin

89. niya inyo
1. Ano-anong panghalip panao ang nasa unang panauhan?
Ikalawang panauhan? Ikatlong Panauhan
2. Alin sa mga panghalip panao na ito ang isahan?
dalawahan? maramihan?
3. Aling panghalip panao ang maaaring gamiting dalawahan
at maramihan?
Gawain 6
Piliin ang wastong panghalip upang mabuo ang pangungusap.
Isulat ang sagot sa isang papel.
1. Naglalaro ang mga bata. Masaya _______
(ako, sila, ikaw, kami).
2. Laging humahagikgik ang aking bunsong kapatid
sa tuwing kakausapin ______(ito, siya, sila, inyo) ng Nanay.
Isipin

90. 3. Binili ng Tatay ang bisikleta para sa _______(iyo, inyo, amin, atin)
kaya ingatan mo iyan.
4. Guro si Bb. Pulido. Nagtuturo ______(sila, ito, ka, siya) ng Mother
Tongue.
5. Ang mga mababangis na hayop ay dapat manatili sa
_________g (amin, natin, kanila, atin) likas na tirahan.
Lingguhang Pagtataya
Sagutan sa isang papel ang sumusunod na gawain.
l. Salungguhitan ang mga salitang may iba’t ibang kahulugan na
ginamit sa pangungusap. Bilugan ang angkop na kahulugan nito na
nasa loob ng panaklong.
1. Nahaharap sa malaking hamon ang mga biktima ng lindol sa
Bohol. (binuong karne, pagsubok, away)
2. Maraming bunga ang tanim na buko sa likod bahay.
(pinagkukunan ng niyog, ubod ng halaman, bahaging matigas
sa kahoy)

91. 3. Malaki ang kita ng Tatay ngayong araw dahil maraming
sumakay sa kaniyang jeep. (tanaw, perang galing sa
pagtatrabaho, panghalip na tumutukoy sa ating dalawa)
4. Naupo sa sala ang mga bisita. (pagkakamali, parte o bahagi
ng bahay, hindi umabot)
5. Malamig ang tubig na galing sa talon. (anyong tubig, lukso o
lundag, paghakbang na nakaangat ang paa sa lupa)
II. Isulat ang angkop na panghalip upang mabuo ang talata. Piliin
ang sagot sa loob ng kahon.
Isang hapon, umuwing umiiyak si Luis. “Bakit _____umiiyak,
Luis?” tanong ng _______ ng kapatid.
“Naiwala ko po ang ______g lapis,” sagot ni Luis sa kaniyang
kapatid. Narinig ng kanilang Nanay ang usapan ng magkapatid
kaya lumapit _____ sa ________.
ikaw akin ako kanila ka
kaniya iyo siya ko mo
their his

92. “Paano _____naiwala ang iyong lapis?” tanong ng ________ng
Nanay. “Hindi ko po maalala. Akala ko po’y nasa bag _____ito, “
tugon ni Luis.
“Sa susunod, ingatan _____ ang iyong gamit at siguraduhin
mong nasa bag mo na ang mga ito bago _____ pumasok.

93. Ikalawang Kuwarter
Ikasiyam na Linggo
Basahin ang sumusunod na pangungusap.
1. Pumunta sa kusina ang kambal. Nakita nila roon ang kanilang
Nanay.
2. Mabilis ng nagpunta sina Rene at Rina sa silid-paliguan para
doon sila naligo at nagpalit ng damit.
3. Ito ang mga dadalin mo sa paliligo?
4. Iwan mo riyan ang mga damit para hindi mabasa.
5. Heto ang mga dapat na dadalin mo.
Itanong:
Ano ang napansin mo sa mga pangungusap?
Sabihin at Alamin
Isipin

94. Ang panghalip pamatlig ay ginagamit na
panghalili na panturo sa pangalan ng tao, bagay,
lugar o gawain.
Halimabawa:
ito nito dito/rito ganito
ire niya diyan/riyan ganiyan
iyan ninyo doon/roon ganoon
iyon noon dine/rine ganiri
heto hayan hayun
ayan
Ano-anong salita ang may salungguhit ?
Ano ang tawag sa mga salitang ito?
Paano ito ginamit sa pangungusap?
Tandaan
Subukin

95. Gawain 1
Salungguhitan ang mga panghalip pamatlig na ginamit sa
pangungusap.
1. Hayun sa tabi ng puno ang babeng tumulong sa atin na
makarating dito.
2. Ilagay mo rito sa tabi ko ang bagay na iyan.
3. Ito bang hawak ko ang hinahanap mo?
4. Ganito ang dapat na gawin mo diyan sa hawak mo.
5. Heto na ang hinihingi mong papel.
Naikuwento na ba sa inyo ng inyong lolo at lola ang tungkol sa
kanilang kabataan?
Ano-ano ang kanilang laro noon?
Nasubukan mo na bang laruin ang mga ito?
Basahin ang kuwento at sagutin ang mga tanong.
Ang Kabataan ni Lolo
by: Arabella May
“Anong taon po kayo ipinanganak, Lolo?” tanong ni
Cedric. Nasa baitang-III si Cedric at ang kanyang takdang-
aralin ay kapanayamin ang isang taong ipinanganak na mas
maaga sa 1950. Ganito ang dapat niyang gawin upang
alamin ang tungkol sa mga kabataan noon. Pinili niya na
alamin ito sa kanyang lolo. Alam niya na mas makatutulong
dito ang kanyang lolo.
Basahin at Alamin

96. “Ipinanganak ako noong taong 1942. Iyon ay Ikalawang
Digmaang Pandaigdig,” tugon ng kanyang lolo.
“Nag-aral po ba kayo noon?” muling niyang tanong.
“Aba’y oo, apo. Heto nga’t natatandaan ko pa kung saan ako
nag-aral. Doon iyon sa Mariveles,” pagmamalaki ng kanyang
lolo.
“Mayroon po ba kayong sasakyang sumusundo at
naghahatid sa inyo rito sa atin? May kasama po ba kayo
roon?” muling tanong ni Cedric. “May paborito rin po ba
kayong guro?” dagdag pa nito.
“Hayan, ang dami mo ng tanong. Hindi ko na alam kung
iyong una o itong huli ang sasagutin ko,” natutuwang sabi ng
lolo.
“Halika nga rine sa tabi ko,” anyaya ng lolo sa kanyang apo.
“Noon, mag-isa lang akong pumupunta sa paaralan. Ganoon
kami dati. Yaon lamang mga batang malalayo ang tirahan
ang sumasakay sad dyip. Katulad ninyo ngayon, gusto rin
namin ang lahat ng aming mga guro noon,” tugon niya sa
apo.
Muling nagtanong si Cedric. “Ano po ang inyong ginagawa
pagkagaling sa paaralan? Nanonood po ba kayo ng
telebisiyon o kaya’y naglalaro ng computer?” “Wala anoman
sa sinabi mo, apo dahil wala kaming ganyang bagay noon,”
nakangiting sabi ng kanyang lolo.
“Ganoon po pala kapayak ang buhay noon. Hayan,
ngayon marami na akong nalaman tungkol sa kabataan ng

97. aking lolo. Maibabahagi ko ito sa aking mga kamag-aral,”
sambit ni Cedric sa sarili.
Sagutin ang mga tanong. Isulat ang sagot sa isang papel.
1. Sino ang kinapanayam ni Cedric para sa kanyang takdang-
aralin?
2. Ano ang kanyang takdang-aralin?
3. Kailan ang kaarawan ng kaniyang lolo? Ilang taon na siya?
4. Ano-ano ang nalaman ni Cedric tungkol sa kabataan ng
kaniyang lolo?
5. Paano inilarawan ni Cedric ang naging kabataan ng kaniyang
lolo? Bakit ganito ang kaniyang naisip?
Gawain 2
Isipin
Subukin

98. Balikan ang binasang kuwento. Sipiin ang pangungusap na may
panghalip pamatlig. Gayahin ang talahanayan sa ibaba. Isulat ang
sagot sa isang papel.
Pangungusap Panghalip
Pamatlig na
ginamit
Gawain 3
Isulat sa patlang ang angkop na panghalip pamatlig upang
1. Halika, ______ka sa tabi ko maupo.
2. Alam ba _______na marami kayong dapat tapusin?
3. Hayun, _____tumakbo palayo ang aso.
4. _______bang hawak kong lapis ang sa iyo?
5. ________ka sa tabi ng ilaw gumawa ng iyong takdang aralin at
huwag dito sa madilim.
ito doon
diyan
iyon
ninyo
dito
Sabihin at Alamin

99. Ang muling pagsasalaysay ay isang mabisang
paraan upang malaman kung gaano naunawaan
ang kuwentong binasa o napakinggan.
Mga dapat tandaan sa muling pagsasalaysay ng
kuwento:
Basahin nang ilang ulit ang kuwento upang
malaman ang mga detalye nito.
Isalaysay ang mga tamang detayle nang
sunod-sunod.
Gumamit ng sariling pangungusap sa
pagsasalaysay na muli. Iwasang kabisaduhin
ang isinulat ng may akda.
Magsalita nang malinaw, matatas at may
Punan ng mahahalagang detalye ang talahanayan batay sa
kuwentong “Ang Kabataan ni Lolo.”
Ilagay ang inyong sagot sa isang papel.
Pamagat ng
Kuwento
Tauhan Pinangyarihan Mahahalagang
Pangyayari
Batay sa gawaing natapos, maisasalaysay mo ba sa iba ang
iyong nabasa?
Kanino mo ito gustong isalaysay?
Ano ang pinakamabisang paraan ng muling pagsasalaysay ng
kuwento?
Tandaan

100. muling pagsasalaysay ng kuwento.
Gawain 4
Sumulat ng dalawang talatang buod ng kuwentong binasa. Maaari
mong gamitin ang iyong sagot sa talahanayan.
Salungguhitan ang panghalip pamatlig na ginamit. Isulat ang buod
ng kuwento sa isang papel.
Subukin

101. --------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------.
--------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------.
Muling balikan ang iyong natutuhan sa pagbibigay-pakahulugan sa
talahanayan. Pag-aralan ang talahanayan sa ibaba.
Naatasan sina Jenny at Lyza na gumawa ng isang pagsisiyasat
tungkol sa mga lugar sa pamayanan na pinupuntahan ng pamilya
ng mga nakaraang Sabado. Limang pamilya na sa kanilang
kapitabahay ang kanilang natanong. Ito ang resulta ng kanilang
pagsisiyasat.
Pamilya Mga Lugar sa Pamayanan
Parke Simbahan Paaralan Mall Palengke Tabing-
dagat
Santos / / /
De / /
Sabihina at Alamin

102. Vera
Solis
Fabro / /
Alberto / / /
Bigyang-pakahulugan ang mga detalyeng nabasa at sagutin ang
mga tanong.
1. Aling lugar ang madalas puntahan ng pamilya tuwing
Sabado? Bakit kaya madalas silang pumunta dito?
2. Sinong pamilya lamang ang pumunta sa parke?
3. Ilang pamilya nag pumunta sa tabing-dagat? mall? sa
simbahan?
4. Anong lugar ang hindi nila pinupuntahan kung araw ng
Sabado? Bakit kaya?
5. Sa iyong palagay, bakit dalawa lang ang pamilyang
pumupunta sa simbahan tuwing Sabado?
6. Sinong pamilya nag hindi pumunta sa lahat ng lugar na
nabanggit sa talahanayan? Ano sa iyong palagay ang
dahilan?
Lingguhang Pagtataya

103. l. Buuing ang pangungusap gamit ang angkop na panghalip
pamatlig.
1. Humakbang ka ng tatlo mula _______papunta roon.
2. Nakatayo ang matanda sa may punong iyon. ______ na siya
naghintay sa pagdating ng sasakyan.
3. ______, dala ko ang hinihintay nating pagkain.
4. -5. ______sa halamanan ang pusa. Tumakbo ____ roon nang
tumahol ang aso.
II. Pagaralan ang mga Detalye sa Talahanayan. Sagutin
ang mga tanong tungkol dito.
Sa Unang Kuwarter na Pagsusulit ng mag-aaral sa Baitang
III, itinala ng kanilang guro ang limang pangalan na nakakuha
ng pinakamataas na iskor sa asignaturang Mother Tongue
(MT), Filipino at English.
Pangalan ng Mag-aaral Asignatura
MT Filipino English
Julian M. Fabro 33 33 30

104. John Ray Z. Jaime 37 35 35
Rovi Mae I. Zacarias 40 39 38
Keesha F. Ramos 35 37 35
Angelyka R. Peralta 38 38 38
1. Sino ang nakakuha ng pinakmataas sa iskor sa MT?
_______________
2. Sa anong asignatura siya nakakuha ng perpektong iskor o
walang maling sagot? _________________
3. Anong iskor ang pinakamababang nakuha sa MT?
_______________
4. Sino-sino ang nakakuha na magkaparehong kabuuang iskor?
_____________________
5. Sino ang nakakuha ng pinakamataas na kabuuang iskor?
______________________