5. Bedrijven die de energie- water-, trein- en
telecominfrastructuur, beheren verbruiken ruim 9 TWh,
waarvan 4,6 TWh netverlies
Totaal 9.235 4.505 6.050 80.240GWh kTon Euro (mj) fte
*Stedin Energie Verbruik en CO2 berust op een schatting. ** Energie Verbruik Gasunie berust op een schatting. ***Vewin CO2 en Kapitaal investering berust op een schatting.
23,500
32,000
4,330
4903
1685
1,320
1,000
4,300
7,200
1,600
430
1,300
360
660
380
430
470
420
Netverlies en
Energie Verbruik
800
1,300
310
515
1600
410
1100
1600
160092%
95%
93%
9%
5%
5%
97%
CO2
380
570
130
150
615
410
580
850
820
Kapitaal Investering Werknemers
*
**
Netverlies
Elektriciteit
Energie Verbruik
Netverlies
Methaan
Netverlies Water
***
Bronnen: Alliander,
Enexis, Stedin, Tennet,
Gasunie, Vewin
Benchmark, ProRail,
NS, UPC, KPN
5
6. Potentieel duurzame opwek
Groene infra in Nederland
> Huidig elektriciteitsgebruik : 9,2 TWh
= 7,5 % van het Nederlandse e-gebruik
> Vergroening van dit elektriciteitsgebruik levert:
– 30% van additionele elektriciteitsproductie uit wind
– 3,8 miljoen ton CO2-reductie
12. Infrastructurele, cross sectorale experimenten
1,5 kV naar 3 kV
• ProRail, NS, Stedin,
Alliander
• Verzwaring
schakelstations tbv
hogere performance
treinen en lager
netverlies
• Status; businesscase
op hoofdlijnen,
gesprekken Pro-Rail
en NS,
• Uitdaging; koppelen
budgetten/investerin
gsruimte
netbeheerders,
complexe
besluitvorming
Wind op land
• Vitens, Alliander, Stedin
• Benutten
grondoppervlak
waterbedrijven en
energiekennis/behoeft
e netbeheerders
• Status;
projectontwikkeling
Vitens is gaande.
• Uitdaging; geen core-
business Vitens ,
juridisch verbod
energie-opwek door
netbeheerders
Geo-warmte
• WaterNet, Stedin,
Alliander
• Koppelen van warmte-
en waterkennis voor
meer benutten van
geowarmte
• Status; verkennend
• Uitdaging; juridisch
verbod waterbedrijven
Drukmanagement
3.0
• Gasunie, Stedin,
Alliander, Enexis
• Opschalen van
dynamisch en
statitsch
drukmanagement tbv
lagere netverliezen
gas
• Status;
onderzoeksfase bij
Gasunie,
patentaanvraag bij
Alliander
• Uitdaging;
interferentie met
veiligheid
PV en netverlies
• Stedin, Alliander, Enexis
• Versnelling lokale PV-
projecten door
koppeling met lokale
onderstations
• Status; verkennend
• Uitdaging;
samenwerking
burgercollectieven en
netbeheerders,
businesscase , omvang
nodig voor voldoende
impact
12
13. Infrastructurele, cross sectorale experimenten
Fair Meter
• Alliander, Stedin,
Enexis
• Circulariteit, eerlijke
grondstoffen en
ketentransparantie
als criterium
aanbesteding
• Status; criteria
meegenomen in
selectie en gunning,
roadmap en
experiment met
leveranciers in
voorbereiding
• Uitdaging; overeind
houden van Fair
Meter criteria in
complex krachtenveld
Full recycling
• Alliander, Stedin, Enexis
• Volledig, hoogwaardig
hergebruik oude kabels
• Status; verkennend
• Uitdaging;
kwailiteitsvoorwaarden,
productieproces
leveranciers,
13
Dematerialisatie
• Alliander
• Digitaal netbeheer is
het paraplubegrip voor
slimmere netten,
dynamisch managen
maar betekent ook
lager volume aan
materiaal
• Status; verkennend.
• Uitdaging; inbreken op
oude werkpatronen en
achterhaalde spelregels
14. Experimenten -> co-creatie -> collectieve ambitie
14
Experiment Wind op Land Experiment Full
Recylling
Experiment PV en netverlies Experiment
15 kV – 3 kV
Team
Groene
Netten
Dutch Power
LeveranciersLeveranciers
LeveranciersLeveranciers
15. In 2020
Groene Netten
gerealiseerd
EU voorzitter opent
conferentie Energy
winners, op de dag dat
laatste productie wordt
geïnstalleerd
Donderdag 19 juni 2020
15
16. Vergroenen van 9 TWh energieverbruik: wat zijn de opties en
implicaties?
Compenseren
10 TWh netverlies
1Koppejan, J., W. Elbersen, M. Meeusen & P. Bindraban, 2009. Beschikbaarheid van Nederlandse biomassa voor elektriciteit en warmte in 2020. Procede Biomasss B.V., rapport voor SenterNovem, 99 pp.
2CBS Statline: Hernieuwbare Energie, Voorlopige cijfers 2013: juni 2014.
3Ministerie I&M: Verkenning Energietransitie en Ruimte, Sept. 2011
X 1.750 Eind 2012 stonden er 2.205
windmolens in Nederland2
~880 km2 Benodigde oppervlakte voor 1.700
molens van 2,5 MWe
3
X 1.000 Eind 2012 stonden er 96 windmolens
in de Noordzee2
~560 km2 Benodigde oppervlakte voor 1.000
molens van 3,3 MWe
3
Vergelijkbaar met
Wind op land
Wind op zee
Biomassa bij- en meestook
Zon-PV
In 2020 is naar verwachting 13,4-16,4
Mton droge biomassa beschikbaar in
Nederland1
Geladen binnenvaartschepen per jaar
voor de aanvoer
3,6 mjn ton
X 2400
~95 km2 Collectoroppervlak
Het technisch potentieel voor PV-
cellen op daken wordt geschat op
400 km2.
Vergelijkbaar met
½ x IJsselmeer
Vergelijkbaar met
4x Amsterdam
1 x Utrecht
16