Balanceren en Congestiemanagement gaan Hand in Hand Ingrediënten voor het elektriciteitssysteem in 2030

1. VRE Variability AnalysisJuly-24-2019 C2: Internal Information
Frank Wiersma
Dutch Power, 14 mei 2020
Balanceren en Congestie Management
gaan hand in hand
Ingrediënten voor het elektriciteitssysteem in 2030

2. VRE Variability AnalysisJuly-24-2019 C2: Internal Information
Is dit ons vooruitzicht?
2
Negatieve prijzen: goed dat het kan, slecht dat het gebeurt

3. VRE Variability AnalysisJuly-24-2019 C2: Internal Information
Zon en wind opwek worden het systeem
With great power comes great responsibility
Situatie 2020
Twee voorbeelden van drie weken met “gemiddelde” historische weerscondities.
Schatting opgestelde vermogens grofweg zoals voorzien eind 2020. Indicatief vraagprofiel 2030 conform KEV2019.
3

4. VRE Variability AnalysisJuly-24-2019 C2: Internal Information
Zon en wind opwek worden het systeem
With great power comes great responsibility
Situatie 2025
Twee voorbeelden van drie weken met “gemiddelde” historische weerscondities.
Veronderstelde groei opgestelde vermogens grofweg conform doelen in het Klimaatakkoord. Indicatief vraagprofiel 2030 conform KEV2019.
4

5. VRE Variability AnalysisJuly-24-2019 C2: Internal Information
Zon en wind opwek worden het systeem
With great power comes great responsibility
Situatie 2030
Twee voorbeelden van drie weken met “gemiddelde” historische weerscondities.
Opgestelde vermogens grofweg conform doelen in het Klimaatakkoord. Indicatief vraagprofiel 2030 conform KEV2019.
5

6. VRE Variability AnalysisJuly-24-2019 C2: Internal Information
Zon en wind opwek worden het systeem
Matching met elektriciteitsvraag door korte- en lange-termijn flexibiliteit
Korte termijn flexibiliteit
• Afvlakken vraag en invoeding, binnen 48 uur
• Geen netto energie toegevoegd of onttrokken
• Voorbeelden: verschuiven vraag, batterij-opslag
Lange termijn flexibiliteit
• Aanpassen vraag en invoeding, langer dan 48 uur
• Netto energie toevoegen of onttrekken
• Voorbeelden: gascentrale, hybride warmtepomp,
uitzetten opwek
6
Situatie 2030
Voorbeeld periode 1

7. VRE Variability AnalysisJuly-24-2019 C2: Internal Information
Zon en wind opwek worden het systeem
Matching met elektriciteitsvraag door korte- en lange-termijn flexibiliteit
Situatie 2030
NL als eiland NL inclusief import en export potentieel
Voorbeeld 1 van drie weken met “gemiddelde” historische weerscondities.
Slechts indicatieve schets van mogelijk toekomstig gedrag flexibiliteit en import/export in de elektriciteitsmarkt.
7

8. VRE Variability AnalysisJuly-24-2019 C2: Internal Information
Zon en wind opwek worden het systeem
Matching met elektriciteitsvraag door korte- en lange-termijn flexibiliteit
8
Situatie 2030
Voorbeeld periode 2

9. VRE Variability AnalysisJuly-24-2019 C2: Internal Information
Zon en wind opwek worden het systeem
Matching met elektriciteitsvraag door korte- en lange-termijn flexibiliteit
9
Situatie 2030
NL als eiland NL inclusief import en export potentieel
Voorbeeld 2 van drie weken met “gemiddelde” historische weerscondities.
Slechts indicatieve schets van mogelijk toekomstig gedrag flexibiliteit en import/export in de elektriciteitsmarkt.

10. VRE Variability AnalysisJuly-24-2019 C2: Internal Information
Balanceren = matching Opwek en Vraag voor Nederland
op twee niveaus
1. Portfoliobalans door marktpartijen
 Alle voorspelbare variatie opwek en vraag: 10 tot 20 GW fluctuatie
 Programma Verantwoordelijke (“PV-partijen” of “BRPs”)
 Vooraf: evenwicht vraag en invoeding door regelbaar vermogen en handel
Real-time: onbalansprijs voor alle afwijkingen (onvoorspelbaar)
2. Systeembalans door TenneT
 Restfout door onvoorspelde afwijkingen: ~ 1 GW grootste afwijking
 Gecontracteerd vermogen van Balancing Service Providers (“BSP”)
 Hoogste bieding ingezet = onbalansprijs
Onbalansprijs, doorbelast naar marktpartijen ( + en - )
10
MWh
verkregen
50 Hz
MWh
vraag klanten
MW
som invoeding
MW
som afname

11. VRE Variability AnalysisJuly-24-2019 C2: Internal Information
Congestiemanagement = oplossen lokale overbelasting
in transport- en distributienet
1. Transportnet door TenneT
 Input: transportprognose door markpartijen
 Netveiligheidsanalyse bepalen knelpunten
 Redispatch (balans-neutraal: afregelen in een regio en opregelen in andere regio)
door Congestion Service Provider (“CSP”, binnenkort)
2. Distributienet door Regionale Netbeheerder
 Vergelijkbaar proces maar fijnmaziger net
 Veel meer aansluitingen
 Oplossing congestie veel meer locatie-specifiek
11

12. VRE Variability AnalysisJuly-24-2019 C2: Internal Information
Balanceren en Congestiemanagement
moeten naadloos op elkaar aansluiten
1. Vaak synergie
Goed voor business case investeringen in flexibiliteit
2. Voorkomen clash
Lokale waarde doorgaans wat hoger dan nationale waarde
3. Nieuw Codevoorstel Congestiemanagement
 Nieuwe en geüniformeerde instrumenten congestiemanagement
 Toepasbaar in distributienetten en voor duurzame opwek
 Nieuwe rol Congestiemanagement Service Provider (“CSP”)
 Transparante grens transportcapaciteit, ook met Congestie Management
12

13. VRE Variability AnalysisJuly-24-2019 C2: Internal Information
Trends voor duurzame opwek en flexibiliteit
1. Variabiliteit van elektriciteitsprijs meer voelbaar
in business case
2. Locatie van duurzame opwek en flexibiliteit
wordt belangrijker
3. Afspraken over regelbaarheid met Programma
Verantwoordelijke partijen krijgen meerwaarde
13
plaatje

14. VRE Variability AnalysisJuly-24-2019 C2: Internal Information
Is dit ons vooruitzicht?
14

15. VRE Variability AnalysisJuly-24-2019 C2: Internal Information
Liability and copyright of TenneT
Disclaimer
This PowerPoint presentation is offered to you by TenneT TSO B.V. ('TenneT'). The content of the presentation –
including all texts, images and audio fragments – is protected by copyright laws. No part of the content of the PowerPoint
presentation may be copied, unless TenneT has expressly offered possibilities to do so, and no changes whatsoever may
be made to the content. TenneT endeavours to ensure the provision of correct and up-to-date information, but makes no
representations regarding correctness, accuracy or completeness.
TenneT declines any and all liability for any (alleged) damage arising from this PowerPoint presentation and for any
consequences of activities undertaken on the strength of data or information contained therein.

16. VRE Variability AnalysisJuly-24-2019 C2: Internal Information
TenneT is a leading European electricity transmission system operator (TSO) with its main activities
in the Netherlands and Germany. With approximately 22,000 kilometres of high-voltage connections
we ensure a secure supply of electricity to 41 million end-users.
www.tennet.eu
Taking power further