3. ΚΑΛΩΣΗΡΘΑΤΕ
Αγαπητοί μαθητές και κ. Γεωργοπούλου,
Σήμερα η αφοσίωση του πολύτιμου χρόνου σας
έχει στόχο την παρακολούθηση μιας υπέροχης
παρουσίασης από τον συμμαθητή σας.
Για οποιαδήποτε απορία μπορείτε να ρωτήσετε
τον παρουσιαστή στο τέλος της παρουσίασης.
5. ● Πάσχα ονομάζεται η
μεγάλη γιορτή του
ιουδαϊσμού και του
Χριστιανισμού.
● Στο Ιουδαϊσμό
καθιερώθηκε ως
ανάμνηση της Εξόδου,
που ελευθέρωσε τους
Εβραίους από την
αιγυπτιακή δουλεία.
ΟΡΙΣΜΟΣ
● Μεταγενέστερα υιοθετήθηκε
ως εορτασμός από τους
Χριστιανούς αναφορικά με
τον θυσιαστικό θάνατο και
την ανάσταση του Ιησού
Χριστού.
6. ΟΡΙΣΜΟΣ
● Το γεγονός της απελευθέρωσης αυτής συνέβη με μια
σειρά θεϊκών προνοιακών παρεμβάσεων, από τις
οποίες η σημαντικότερη εκδηλώνεται τη νύχτα κατά
την οποία θα εξολοθρεύονταν τα πρωτότοκα των
ανθρώπων και των ζώων των Αιγυπτίων, ενώ τα
σπίτια των Εβραίων θα προστατεύονταν αφού οι
πόρτες τους είχαν σημαδευτεί με το αίμα του αρνιού
που είχαν θυσιάσει.
7. ● Σύμφωνα με τις
Εβραϊκές Γραφές, το
Πάσχα αποτελούσε
ανάμνηση της εξόδου
από την δουλεία της
Αιγύπτου υπό την
ηγεσία του Μωυσή μέσω
θεϊκής παρέμβασης.
● Το Πάσχα αποτελούσε
οικογενειακή εορτή.
ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ
8. ● Εορταζόταν νύχτα, στην
πανσέληνο της εαρινής
ισημερίας, την 14η του
μήνα Αβίβ με προσφορά
νεαρού ζώου για να
ευλογηθεί από το Θεό
όλο το κοπάδι.
● Το σφάγιο ήταν αρνί ή
κατσίκι, αρσενικό και
αρτιμελές , δεν έπρεπε
να σπάσει κανένα
κόκαλο του ενώ το αίμα
του ως ένδειξη
προστασίας, το έβαζαν
στην είσοδο κάθε
σπιτιού.
ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ
9. ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ
● Αυτά τα στοιχεία
οικογενειακής ζωής μας
δείχνουν μια πολύ
παλαιότερη προέλευση
του Πάσχα, που θα
μπορούσε να είναι η
θυσία που ζήτησαν οι
Ισραηλίτες από τον
Φαραώ να πάνε να
γιορτάσουν στην έρημο.
● Παρ' όλα αυτά όμως, η
έξοδος από την Αίγυπτο
έδωσε στο Πάσχα την
οριστική του σημασία.
● Το αναμνηστικό γεύμα
του ιουδαϊκού Πάσχα, το
οποίο περιλαμβάνει
άζυμο ψωμί και κρασί,
ονομάζεται Σεντέρ.
10. ● Το Χριστιανικό Πάσχα, ή κοινώς Πασχαλιά ή
ελληνοπρεπώς Λαμπρή, και ειδικότερα η Ανάσταση
του Χριστού, είναι η σπουδαιότερη γιορτή του
χριστιανικού εκκλησιαστικού έτους.
● Γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο
που ακολουθεί την εαρινή ισημερία της 21ης Μαρτίου
μη συμπεριλαμβανομένης, κατά το Ιουλιανό
ημερολόγιο στην Ορθόδοξη εκκλησία και κατά το
Γρηγοριανό στην Ρωμαιοκαθολική.
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΠΑΣΧΑ
12. ● Με τον όρο Ανάσταση
αναφερόμαστε είτε στην
εβδομάδα της Ανάστασης
μέχρι το Σάββατο της
Διακαινησίμου, είτε στην
περίοδο των 50 ημερών
που ακολουθούν την
εορτή της Ανάστασης,
όπου και η καλούμενη
τελευταία ημέρα
(αριθμητικά)
Πεντηκοστή.
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΠΑΣΧΑ
13. ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΠΑΣΧΑ
● Με την ονομασία Διακαινήσιμος ή Διακαινήσιμος
εβδομάδα, ή Εβδομάδα Διακαινησίμου (επίσημα:
Διακαινήσιμος εβδομάς), ονομάζεται κατά τη
χριστιανικό εορτολόγιο η εβδομάδα που αρχίζει από
την Κυριακή του Πάσχα και λήγει την αμέσως
επόμενη, την Κυριακή του Θωμά.
● Η ονομασία της οφείλεται πιθανότατα στο γεγονός ότι
κατά τη νύχτα του Μεγάλου Σαββάτου προς Κυριακή
του Πάσχα βαπτιζόταν ομαδικά οι κατηχούμενοι
οπότε και άρχιζε η πνευματική ανακαίνιση τους.
14. ● Η εορτή της Ανάστασης
του Ιησού Χριστού, λόγω
της σπουδαιότητάς της,
επηρεάζει το εορτολόγιο
της Ορθοδόξου
Εκκλησίας τόσο 40
ημέρες πριν από αυτό
(Μεγάλη Τεσσαρακοστή,
Τριώδιο) όσο και 50
ημέρες μετά (περίοδος
Πεντηκοσταρίου).
● Οι ακολουθίες που
τελούνται τότε έχουν
αρχαιοπρέπεια
(ανάγονται στους
πρώτους αιώνες του
Χριστιανισμού όπως η
αφή του Αγίου Φωτός),
κατάνυξη και
λαμπρότητα, και
περιγράφονται
λεπτομερώς στο τυπικό
της Εκκλησίας.
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ΠΑΣΧΑ
15. Και τώρα θα ακολουθήσει η ανάλυση των
γεγονότων της Μ. Εβδομάδας, δηλαδή από την
Κυριακή του Λαζάρου μέχρι και την Κυριακή
του Πάσχα.
16. ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Τι είναι Μεγάλη Εβδομάδα;
● Η Μεγάλη Εβδομάδα είναι η εβδομάδα πριν το
Πάσχα (από την Κυριακή των Βαϊων το βράδυ μέχρι
το Μ. Σάββατο) και ονομάζεται «Μεγάλη», όχι γιατί
έχει περισσότερες μέρες ή ώρες από τις άλλες
εβδομάδες, αλλά γιατί τα γεγονότα όπου τελούνται
και βιώνονται στους Ιερούς Ναούς είναι
κοσμοσωτήρια για τον άνθρωπο!
17. ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Πώς βιώνεται ο λειτουργικός χρόνος τη Μεγάλη
εβδομάδα;
● Η Εκκλησία από την μεγάλη της φιλανθρωπία, για να
μπορέσουν όσο είναι δυνατόν περισσότεροι πιστοί να
συμμετέχουν στις Ακολουθίες, επέτρεψε από την
αρχή της Μ. Εβδομάδας, να ψάλλεται ο Όρθρος της
επόμενης ημέρας. (π.χ. την Κυριακή των Βαϊων το
βράδυ ψάλλεται ο Όρθρος της Μεγάλης Δευτέρας).
18. ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ
Τι τελείται τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας;
Οι τέσσερις πρώτες ημέρες μας προετοιμάζουν
πνευματικά για το θείο δράμα και οι Ακολουθίες
ονομάζονται «Ακολουθίες του Νυμφίου».
19. Μεγάλη Δευτέρα
(Κυριακή Βαϊων βράδυ):
Την Μεγάλη Δευτέρα κυριαρχούν δύο γεγονότα:
● Η ζωή του Ιωσήφ του 11ου γιού του Πατριάρχη
Ιακώβ, του ονομαζόμενου Παγκάλου, δηλαδή του
ωραίου στο σώμα και τη ψυχή. Ο Ιωσήφ προεικονίζει
με την περιπέτειά του (που πουλήθηκε σκλάβος στην
Αίγυπτο) τον ίδιο τον Χριστό και το πάθος Του.
● Το περιστατικό της άκαρπης συκιάς που ξέρανε ο
Χριστός (Ματθ. 21, 18-22):
Συμβολίζει την Συναγωγή των Εβραίων και γενικά
την ζωή του Ισραηλιτικού λαού που ήταν άκαρποι
από καλά έργα.
20. Μεγάλη Τρίτη
(Μεγάλη Δευτέρα βράδυ):
Την Μεγάλη Τρίτη θυμόμαστε και ζούμε δύο παραβολές:
● Των δέκα παρθένων (Ματθ. 25,1-13) που μας διδάσκει
να είμαστε έτοιμοι και γεμάτοι από πίστη και
φιλανθρωπία.
● Των Ταλάντων (Ματθ. 25,14-30), που μας διδάσκει να
είμαστε εργατικοί και πρέπει να καλλιεργούμε και να
21. Μεγάλη Τετάρτη
(Μεγάλη Τρίτη βράδυ):
● Η Μεγάλη Τετάρτη είναι
αφιερωμένη στην
αμαρτωλή γυναίκα
(Λουκ. 7,47), που
μετανιωμένη άλειψε τα
πόδια του Κυρίου με
μύρο και συγχωρήθηκε
για τα αμαρτήματά της,
γιατί έδειξε μεγάλη
αγάπη και πίστη στον
Κύριο.
22. Μεγάλη Πέμπτη
(Μεγάλη Τετάρτη βράδυ):
Την Μεγάλη Πέμπτη γιορτάζουμε 4 γεγονότα :
● Τον Ιερό Νυπτήρα, το πλύσιμο των ποδιών των μαθητών
από τον Κύριο, δείχνοντας για το ποια πρέπει να είναι η
διακονία των πιστών στην Εκκλησία.
● Τον Μυστικό Δείπνο, δηλαδή την παράδοση του
Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας.
23. Μεγάλη Πέμπτη
(Μεγάλη Τετάρτη βράδυ):
● Την Προσευχή του Κυρίου, στο Όρος των Ελαιών και
● Την Προδοσία του Ιούδα, δηλαδή την αρχή του
Πάθους του Κυρίου.
24. Μεγάλη Παρασκευή
(Μεγάλη Πέμπτη βράδυ):
● Την Μεγάλη Παρασκευή έχουμε την Κορύφωση του
θείου δράματος, τελείται η «Ακολουθία των Παθών»
και θυμόμαστε και βιώνουμε τα Σωτήρια και φρικτά
Πάθη του Κυρίου και Θεού μας.
Δηλαδή:
25. Μεγάλη Παρασκευή
(Μεγάλη Πέμπτη βράδυ):
● Τα πτυσίματα
● Τα μαστιγώματα
● Τις κοροϊδίες
● Τους εξευτιλισμούς
● Τα κτυπήματα
● Το αγκάθινο στεφάνι και κυρίως την
● Σταύρωση και
● Τον θάνατο του Χριστού μας.
27. Μεγάλο Σάββατο (Μεγάλη
Παρασκευή πρωϊ και βράδυ):
Το Μεγάλο Σάββατο το
πρωϊ γιορτάζουμε:
● Την Ταφή Του Κυρίου
● Την Κάθοδο Του στον
Άδη, όπου κήρυξε σε
όλους τους νεκρούς.
Έτσι Μεγάλη
Παρασκευή το πρωϊ,
τελούνται οι εξής
ακολουθίες:
Ακολουθία των Μεγάλων
Ωρών και στις 12 το μεσημέρι
της Αποκαθηλώσεως, δηλαδή
την Ταφή Του Κυρίου από τον
Ιωσήφ τον Αριμαθαίας και το
Νικόδημο τον Φαρισαίο, μέλος
του Μ. Συμβουλίου και κρυφό
μαθητή του Κυρίου. Την
Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ
ψάλλονται τα Εγκώμια και
έχουμε την περιφορά του
Επιταφίου!
28. Κυριακή του Πάσχα (Μ. Σάββατο
πρωϊ και νύχτα από τις 12.00 π.μ):
● Το Μεγάλο Σάββατο το πρωϊ, έχουμε την λεγόμενη
«1η Ανάσταση», δηλαδή το προανάκρουσμα της
Αναστάσεως που μεταδίδουν οι ύμνοι και της
προσμονής της λυτρώσεως όλης της κτίσεως από την
φθορά και τον θάνατο!
● Το Μεγάλο Σάββατο στις 12 (δηλαδή την Κυριακή),
έχουμε την ζωηφόρο Ανάσταση του Κυρίου μας, την
ήττα του θανάτου και της φθοράς και την αφή του
Αγίου Φωτός στον κόσμο από το Πανάγιο Τάφο.
29. Κυριακή του Πάσχα (Μ. Σάββατο
πρωϊ και νύχτα από τις 12.00 π.μ):
● Κυριακή του Πάσχα στις
11 π.μ. ή το απόγευμα,
τελείται ο «Εσπερινός της
Αγάπης», όπου σε πολλές
γλώσσες διαβάζεται το
Ιερό Ευαγγέλιο και
διατρανώνεται
παγκοσμίως η νίκη του
θανάτου και η εποχή της
Καινούριας Διαθήκης, της
χαράς και της
Αναστάσιμης ελπίδας.
30. Ποιο είναι το βαθύτερο νόημα των
Παθών και της Αναστάσεως για όλους
εμάς τους Πίστους;
● Οι πιστοί βιώνουμε τα πάθη και την ανάσταση του
Χριστού συμμετέχοντας ενεργά σε αυτά με
«συμπόρευση», «συσταύρωση» και «συνανάσταση»!
● Ο Χριστός με την θέληση του (εκουσίως), έπαθε και
ανέστη για να σωθούμε όλοι εμείς!
● Αυτό σημαίνει ότι δεν λυπούμαστε «μοιρολατρικά»
για το Πάθος του, αλλά για τις δικές μας αμαρτίες και
αφού μετανοιώνουμε ειλικρινώς μπορούμε την
αντικειμενική σωτηρία που χάραξε ο Χριστός να την
κάνουμε και υποκειμενική - προσωπική σωτηρία!