1980 SONRASI ŞİİR

1. 1980 SONRASITÜRK ŞİİRİ
ALİ SARIOĞLU
144509219

2. Şiirden hareketle metnin oluşmasına imkân sağlayan zihniyeti belirler.
Şiiri yapı bakımından çözümler.
Şiirin temasını bulur.
Şiirin dil ve anlatım özelliklerini açıklar.
Şiirde ahengi sağlayan ögeleri ve özelliklerini belirler.
Şiiri yorumlayarak güncelleştirir.
Şiirin kendinde uyandırdığı duyguları ifade eder.
Şiirin yararlandığı kaynakları ve ait olduğu geleneği belirler.
İkinciYeni sonrasıTürk şiiriyle 1980sonrasıTürk şiirini karşılaştırır.
1980 sonrasında belirgin bir hareket ve düşüncenin şiire hâkim olup olmadığını sorgular.
Şiirden hareketle şairin fikrî ve edebî yönü hakkında çıkarımlarda bulunur.
KAZANIMLAR

3. ÖNE ÇIKAN ŞAİRLER
SEZAİ KARAKOÇ (1933 - …)
HAYDAR ERGÜLEN (1956- …)
AHMET ERHAN (1958-2013)
EBUBEKIR EROĞLU (1950 -… )
HÜSEYİN ATLANSOY (1962- …)
SEDAT UMRAN ( 1926- 2013)

4. Türk şiiri 1980 sonrasında ülkeyi içine
düştüğü siyasî kaostan kurtaran 12 Eylül
askerî müdahalesinden sonra bu ideolojik
ve siyasî havanın etkisinden kurtularak
yeniden kendi yatağına döner.
1980 sonrasında çıkan şiir ve edebiyat
dergilerinde kendini gösteren birçok yeni
şair vardır ve bunların şiir çalışmaları
oldukça dağınık bir manzara
göstermektedir.
1980’li ve 90’lı yılların şiirinde geçmişteYedi Meşaleciler ya da Garip şiirinde görüldüğü
gibi dikkate değer bir grup çalışması, bir ortak şiir hareketi oluşmuş değildir.
1980 SONRASI
ŞİİRİMİZ

5. 1980 sonrası şiirini besleyen kaynaklar
1980 askeri darbesiyle oluşan yasakçı
anlayışın yarattığı sessizlik ortamı bu dönem
şairlerini toplumculuk idealinden uzaklaştırır.
Şairler arasında tema ve
anlayış bakımından bir
bütünlük yoktur.
Önceki dönemlere göre sönük
kalınmıştır.
İkinciYeni sonrası
toplumcu şiirin
etkileri devam eder.
Şiir çevirileri bu
dönem şiirine
kaynaklık etmiştir.

6. Bir grup şair, Sovyetler Birliğinin dağılmasından sonra
“açıklık politikası”nın bir sonucu olarak “YENİBÜTÜNCÜ“ adını
verdikleri yeni bir yapılanmaya doğru gitmek istemeleriyle
dikkati çeker.
Seyit Nezir,Veysel Çolak, Hüseyin Haydar, Metin Cengiz,Tuğrul
Keskin’in imzaladığı “YENİBÜTÜN: “Kendini Biriktiren Bireyin
Şiiri” başlıklı bildiri Broy dergisinde çıkar. Ancak bu hareket
şiirimizde esaslı bir değişmeye yol açamamıştır.
80’li ve 90’lı yılların şairleri daha eserlerini tamamlamış ve
zamanın ayıklayıcı süzgecinden geçmiş değildirler. Bu
bakımdan haklarında yapılacak değerlendirmeler ister istemez
eksik kalmak durumundadır.
Bununla birlikte yine de bu yılların şiiri hakkında bazı genel
değerlendirmeler yapılabilir.

7. • 1990’lı yılların sonunda medyanın, daha doğrusu radyo ve televizyonun şiir üretimiyle yakından
ilgilenmeye başlamasıdır. Bunun sonucunda son yıllarda şiir klipleri, şiir kasetleri ve CD’leri yapma ve
bunları medyada tanıtma modası doğmuştur.
• Bazı televizyonların şiir saatlerinde, hatta haber programlarında yeni çıkan şiir kitapları tanıtılmakta
ve kitapları daha çok satmanın yolları aranmaktadır. Sansasyonel çıkışlarla gazete sayfalarını
günlerce meşgul eden şairler de dikkati çeken başka bir olgudur
•
• 1980’li ve 90’lı yılların şiirinde en önde gelen isimler arasında “1960 Kuşağı Şairleri” diye de nitelenen
1935-1945 arasında doğmuş HilmiYavuz, Özdemir İnce, Ataol Behramoğlu, İsmet Özel ve
Süreyya Berfe’yi saymamız gerekiyor. 1950’li yıllarda doğan Enis Batur, Ebubekir Eroğlu, Murathan
Mungan ve Haydar Ergülen ise daha sonraki kuşağın parlayan isimleri arasındadır.
•

8. Kasım 1985`te yayımlanmaya başlayan
aylık şiir dergisi Broy`un sahibi Meliha
Akça`dır. yayın danışmanlığını
ise Seyyit Nezir üstlendi. dergide dünya
şairlerinin kişilikleri ve sanatlarının
değerlendirildiği özel bölümler hazırlandı.
nesrin arman, Ahmet Necdet gibi isimlerin
eserlerine yer verildi. daha sonra
kapanan Broy dergisi`nin yerine Broy yayı
nevi bu günlerde yeni bir dergi çıkartmaya
başladı.Yeni olan bu derginin aksine ismi
ESKİ…

9. Broy Dergisi Aylık Şiir Dergisi, 1985 yılında
yayına başladı ve 1991 yılındaki Körfez
Krizi'nin ekonomik etkileri nedeniyle 60.
sayısıyla yayını sona erdirdi. Ülkemizde
uzun yıllar yayımlanmış olan bir şiir
dergisidir. Genel yayın
yönetmenliğini Seyyit Nezir yapmıştır.
12 Eylül askeri darbesi sonrası toplumsal
hayatımızın çekiniklerini aşmasında
oldukça önemli katkılar sağlamıştır. 1980
sonrası Türk şiirine katılan şairlerimizin
neredeyse tümünün ilk
şiirleri Broy'da yayımlanmıştır. Broy ile
birlikte Türk şiirseverler dünya şiirinin
önemli isimlerini tanıma ve okuma fırsatı
bulmuştur.
Broy şiir dergisinin özel sayılarından
birinde cumhuriyetin ilk yıllarında
yayımlanan Resimli Ay Mecmuasının
Nazım Hikmet'e ait olan tüm yazı ve
şiirlerinin tıpkı basımları 64 sayfalık ek
olarak yapılmış ve okurlarına
sunulmuştur.
Derginin şiir yapısı ülkemizdeki Marksist
şiir anlayışıyla bireyci şiirin kesiştiği
katmanlarında eserlerini veren şairlerimizi
Türk şiir hayatına katmıştır. Broy sözcüğü
Ruhi Su'nun Kocabey türküsünde
“brooyy!” seslenme biçimi olarak görülür.
Derginin adı bu sesleniş biçiminden
esinlenerek BROY olarak Seyyit Nezir
tarafından konulmuştur.

10. SEZAİ KARAKOÇ
Sezai Karakoç, 1933 yılında Diyarbakır’ın Ergani
ilçesinde dünyaya gelir.
Şairin çocukluğu Ergani, Maden ve Dicle ilçelerinde
geçer.
Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesini kazanarak
başladığı yüksek öğrenimini, 1955’te fakültenin
mali şubesinden mezuniyetle tamamlar. Pek çok
resmi görevde bulunur. Görevi icabı Anadolu’yu
çok gezer ve birçok il, ilçeyi inceleme, tanıma
fırsatı bulur. Çeşitli görevlerde bulunur. 1973’ten
bu yana da hiçbir resmi görev almaz.
Kurucusu bulunduğu ‘Diriliş Yayınları’ ve ‘Diriliş
Dergisi’ ile İstanbul’da yayım hayatına devam eder.
Kurduğu bir partiyle siyaseti dener; fakat başarılı
olamaz.
Günümüzün üretken şairlerindendir. Şiir üslubu
bakımından, az çok İkinci Yeni’ye yakın sayılsa da,
şiirinde işlediği temalar, inandığı değerler
bakımından şiirimizde yeni ve değişik bir sestir.

11. ESERLERİ
Şiir Kitapları: Körfez,
Şahdamar, Hızır’la Kırk
Saat, Sesler, Taha’nın Kitabı,
Gül Muştusu, Zamana
Adanmış Sözler, Leyla ile
Mecnun, Monna Rosa.
Araştırma ve Fikir Kitapları:
Yunus Emre, Mevlana,
Mehmet Akif, İslam’ın
Dirilişi, Ölümden Sonra
Kalkış, Mağara ve Işık.
Hikaye Kitapları: Hikayeler I
- Meydan Ortaya Çıktığında
(1978), Hikayeler II -
Portreler (1982)

12. 1956 yılında Eskişehir'de doğdu. Ankara Aydınlık evler
Lisesi'ni ve ODTÜ Sosyoloji Bölümü'nü bitirdi.Anadolu
Üniversitesi İletişim Sanatları Bölümü'nde asistanlık yaptı.
Daha sonra İstanbul'da reklam yazarı olarak çalışmaya
başladı.
Şiirleri, “Adam Sanat, Felsefe Dergisi, Gösteri, No,
Öküz, Sombahar, Somut,Türk Dili,Varlık,Yaşasın
Edebiyat,Yazko Edebiyat,Yusufçuk vb.” gibi dergilerde
yayımlandı.
1983'te arkadaşları ile birlikte “Üç Çiçek Dergisi'ni” çıkardı,
«Şiir Atı»na emeği geçenlerden. Şiirleri kadar denemeleri
ve şiir değerlendirmeleri ile ilgi uyandırıyor.Çeşitli ödülleri
vardır.
HAYDAR ERGÜLEN

14. AHMET ERHAN
1958, Ankara doğumlu. Çocukluğu ve
ilk gençliği Mersin ve Adana’da geçti.
Türk Dili ve Edebiyatı öğrenimi gördü,
uzun yıllar Türkçe öğretmenliği yaptı.
Hayatının büyük bölümünü Ankara’da
geçiren Ahmet Erhan, daha sonra
İstanbul’a yerleşti. Adana Demirspor
Genç Takımı’nda futbol oynadı. O
yıllarda geçirdiği ağır sakatlık
döneminde şiir yazmaya başladı.
1976’da Militan dergisinde topluca
yayınlanan şiirleriyle dikkat çekti. 1980
öncesi ve sonrasında ülke gençliğinin
yaşadığı dramı, içerden bir ses olarak, o
dönemlerde oldukça yaygın olan
slogancılığa kaçmadan kendine özgü
diliyle yazması şiirini özel kıldı.
Lirizm zenginlikleri ve ironiyle
harmanladığı “şimdiki zamanın duygu
resmi” olarak tarif edebileceğimiz
söyleyişini, neredeyse otuz yıl sürdürdü.

15. Ahmet Erhan pek çok çevrede hâlâ ilk kitaplarıyla hatırlanmasına ve
bilinmesine rağmen, şiir serüvenini yaşanan zamanla at başı
götürmekte ve çok genç yaştaki okuyucuları tarafından da ilgiyle takip
edilmektedir.
Cahit Külebi, 1982 tarihli bir söyleşisinde kendisi için “şaşırtıcı bir olgu”
tabirini kullanmıştır.
Eserleri:
Alacakaranlıktaki Ülke,Yaşamın Ufuk Çizgisi, AteşiÇalmayı Deneyenler
İçin, Deniz, Unutma Adını!, Öteki Şiirler, Sevda Şiirleri / Zeytin Ağacı,
ÇağdaşYenilgiler Ansiklopedisi, KöpekYılları, Ölüm Nedeni: Bilinmiyor,
Resimli Ahmetler’Tarihi, Bugün De Ölmedim Anne, Ankara-
İstanbul Karatreni, Ne Balık Ne De Kuş, Kaybolmuş Bir Köpek İlanı,
Şehirde BirYılkı Atı, Buz ÜstündeYürür Gibi, Sahibinden Satılık

16. Ebubekir Eroğlu (1950 - )
Orta öğrenimini
Malatya’da
tamamladı. İstanbul
Üniversitesi Hukuk
Fakültesini bitirdi.
Yükseköğrenimini
yaparken bir süre
çalıştığı Kamu
kurumlarında, yıllarca
müfettiş ve müşavir
olarak görev yaptı.
İlk şiiriYeni Adım
dergisinde çıktı, Diriliş
dergisinde
yayımladığı şiirlerle
adını duyurdu. Şiir ve
yazıları
Çoğunlukla Diriliş,
Edebiyat,Yönelişler,
Gergedan,
Kitaplık dergilerinde
yayımlandı. İlk
kitabı, Kuşluk
Saatleri 1974 yılında
çıktı.Yönelişler
dergisinin
kurucularından biri
olarak yönetimini
üstlendi.
Kayıpların Şarkısı
eserleri ile 1985 yılında
şiir dalında, Modern
Türk Şiirinin Doğası adlı
eseriyle de 1994 yılında
deneme dalında
TürkiyeYazarlar Birliği
ödülü kazandı.
Şiir kitaplar:
Kuşluk Saatleri,
Kayıpların Şarkısı,Yirmi
dört Şiir, Şahitsiz Vakitler,
Berzah, SınırTaşı, Sesli
Harfler

17. HÜSEYİN ATLANSOY
(1962- …)
1962 Mihalıççık,
Eskişehir doğumlu. İlk,
orta ve lise öğrenimini
Eskişehir’de
tamamladı. İstanbul
Üniversitesi Edebiyat
Fakültesi Sosyoloji
Bölümü mezunu.
Kırıkkale
Üniversitesi’nde
Yüksek Lisans yaptı.
Şiirlerini “Diriliş,
Yönelişler,Yedi
İklim, Bürde, Kayıtlar,
İpek Dili,
Dergâh, Kaşgar ve
Hece” dergilerinde
yayımladı. Felsefe
grubu öğretmenliği
yapıyor.
Kitapları: İntihar İla
(BürdeYayınevi,199
Balkon Çıkmazında
EfendilikTarihi
(YediiklimYayınevi
1987) Şehir
Konuşmaları (Yazı
Yayınevi, 1990); İlk
Sözler,
(KaknüsYayınları,
1998); KaçakYolcu
(KaknüsYayınları
1998); Karşılama
Töreni (HeceYayınla
2005). 1990Yazarla
Birliği Şiir Ödülü.

18. İstanbul'da doğdu. İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Alman Dili ve Edebiyatı bölümünü
bitirdi.
Çeşitli kuruluşlarda mütercimlik yaptı. 1974'de İzmit Sümerbank Boru
Fabrikası mütercimi iken emekli oldu.
ESERLERİ: İlk şiir kitabı Meşaleler kendi yayını olarak 1949'da çıktı. İkinci
kitabı Leke 1979 yılında Soyut dergisi yayınları arasında yayımlandı. Umran,
edebiyat dünyasında trajik ben'in ızdırabını ve eşyanın içdünyasını yansıtan
bu kitabı ile tanındı. Sevgi şiirlerinden oluşan “GittinTaş Atarak Denizlerime
“isimli şiir kitabı ise 1990'da Akabe yayınevi tarafından basıldı. Şair son yirmi
yıldır değişik dergilerde yer alan şiirlerini Kara Işıldak adı altında topladı.
Umran'ın şiirindeki son merhaleyi yansıtan 100 mısralık 25 dörtlüğü ise Kış
Dörtlükleri üstbaşlığını taşımakta olup bu şiiriTürk Edebiyatı dergisinde
yayımlanmıştır. Umran'ın Almanca'dan yaptığı çok sayıda çevirisi de
bulunmaktadır.
SEDAT UMRAN

19. ÖLÇME DEĞERLENDİRME
1. Aşağıdaki cümlelerin karşısına yargılar doğru ise (D),
yanlış ise (Y) yazınız.
- 1980 sonrasıTürk şiiri Garip Hareketi'nin tesiri altındadır. ( )
- 1980 sonrası Türk şiirinde kültür ve medeniyet tarihimizin
konu ve kavramlarına imge düzeyinde sıkça göndermeler
yapılması dikkati çeker. ( )
- 1980 sonrası Türk şiirinde biçim ve ölçü bakımından halk ve
divan şiiri geleneklerine dönüş başlamıştır. ( )

20. 2. Aşağıdaki noktalı yere uygun kelimeleri yazınız.
1980 sonrasıTürk şiiri uzak çağrışımlarla yüklü imgelere
değer vermesiyle..................................şiirinin imge
anlayışını devam ettirir.

21. 3. Aşağıdakilerden hangisi 1980 sonrasıTürk şiirinin
özelliklerinden biridir?
A) Açık ve basit bir anlatımın tercih edilmesi
B)Türk şiir geleneğinden uzaklaşılması
C) Hece ölçüsünün kullanılması
D)Yapı ve söyleyişten daha çok içeriğe önem verilmesi
E) Düz yazıya yaklaşılıp anlatmaya imkân veren temalara yer
verilmesi

22. 4. Aşağıdakilerden hangisi Haydar ERGÜLEN'in şiir
kitabıdır?
A) Safahat
B) Memleketimden insan Manzaraları
C) Hafız ile Semender
D) Kendi Gök Kubbemiz
E)Yerçekimli Karanfil

23. • 5. I. Haydar Ergülen
• II. Hüseyin Atlansoy
• III. Asaf Halet Çelebi
• IV. Sedat Ümran
• V. Ömer Bedrettin Uşaklı
• Yukarıdaki şairlerden hangisi Cumhuriyet Dönemi 1980 sonrası
şiirine dahil edilemez?
• A) I. B) II. C) III. D) IV. E)V.