3. Παραδοσιακά γνωμικά με την ελιά και
το λάδι από τον σοφό λαό μας
Άνθρωπος χωρίς υπομονή, λυχνάρι χωρίς λάδι. (Νίσυρος)
Νηστεύουμε το λάδι, μα τρώμε το λαδά. (Πελοπόννησος)
Από το θέρο ως τις ελιές δεν απολείπουν οι δουλειές.
Αν δε σφίξεις την ελιά, δε βγάζει λάδι. (Νάξος)
Όποιος έχει σιτάρι, κρασί και λάδι στο πιθάρι, έχει του κόσμου τα
καλά και του Θεού τη χάρη.
Δεν τρώγεται ούτε με το λάδι ούτε με το ξίδι.
Δίχως λάδι, δίχως ξίδι, πώς θα κάνουμε ταξίδι .(Κρήτη)
Από την πέτρα βγαίνει λάδι.
Μου ’βγαλε το λάδι. (Πελοπόννησος)
Ξεφόρτωσέ την την ελιά, να σε φορτώσει λάδι. (Κρήτη)
Αυτός είναι σαν το νερό στο λάδι.
Ρίχνει λάδι στη φωτιά.
4. Οι ποιητές της ελιάς
Δεκάδες τα ποιήματα, πολλοί οι ποιητές που έγραψαν για
την ελιά. Και φυσικά ο Όμηρος, που αγάπησε την ελιά
μέσα στους χιλιάδες στίχους του, αγάπη διακριτή σε
πολλά αποσπάσματα της Οδύσσειας (κυρίως) και της
Ιλιάδας.
Ο Οδυσσέας και ο Τηλέμαχος οργανώνουν την
εξόντωση των μνηστήρων στη ρίζα μιας ελιάς.
Ομήρου Οδύσσεια Ραψωδία ν
Τότες καθίσαν στῆς ἱερῆς ἐλιᾶς τὴ ρίζα οἱ δυό τους, νὰ
δοῦν πὼς θὰ ξεκάμουνε τοὺς ἄτιμους μνηστῆρες. *
Στον περίβολο του σπιτιού του φύτρωνε κορμός
μακρόφυλλης ελιάς. Η ελιά στο σπίτι, η ελιά στο
συζυγικό κρεβάτι. Η ελιά παντού.