Από την παρουσίασή μου στη διαδικτακή εκδήλωση της KPMG για την Ψηφιακή Διακυβέρνηση. Πως τα κινητά, το πλαίσιο διαλειτουργικοτητας και τεχνητή νοημοσύνη μπορούν να βοηθήσουν την Ελλάδα να μη χάσει πάλι το τρένο ...

1. Πώς μπορεί να διατηρηθεί η «Ψηφιακή
Ορμή» στον ελληνικό Δημόσιο Τομέα;
Ευκαιρίες και Προκλήσεις
Yannis Charalabidis
Professor of Digital Governance
University of the Aegean
www.charalabidis.gr

2. Ευκαιρία και Πρόκληση 1: “Οι κινητές συσκευές”
Α. Τα δεδομένα
Ήδη το 60% της κίνησης στο διαδίκτυο γίνεται από κινητές συσκευές, με αυξητικές τάσεις.
Στους νέους και στην τρίτη ηλικία το ποσοστό προσεγγίζει το 90%
Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη υιοθετήσει την αρχή “Mobile First”: όλες οι εφαρμογές και
οι διαδικτυακές υπηρεσίες είναι πρωτίστως σχεδιασμένες για κινητά
Οι υπηρεσίες που έχουν τη δραματικά μεγαλύτερη διάδοση στην Ελλάδα λειτουργούν
σωστά σε κινητά: COVID-SMS, Συνταγογράφηση-mobile, Υπεύθυνη Δήλωση
Παράλληλα, η δραματική πλειοψηφία των Δημόσιων Διαδικτυακών Τόπων είναι
σχεδιασμένοι για σταθερούς υπολογιστές (και εκεί … μάλλον με μέτρια
αποτελεσματικότητα)

3. Ευκαιρία και Πρόκληση 1: “Οι κινητές συσκευές”
Β. Η πρόκληση
Το νέο ξεκίνημα της Ψηφιακής Διακυβέρνησης στην Ελλάδα θα προχωρήσει στο βαθμό που
θα «αγκαλιάσει» τις κινητές συσκευές
Η αρχή “Mobile First” να εφαρμοστεί άμεσα σε όλα τα «μήκη και πλάτη» του Δημόσιου Τομέα (ώστε
τουλάχιστον να σταματήσουν να αναπτύσσονται συνεχώς μη συμβατές εφαρμογές)
Να ξεκινήσει ο ανασχεδιασμός των 10 (και μετά 50, και μετά 100 …) πιο δημοφιλών διαδικτυακών
τόπων του Δημόσιου Τομέα. Δυστυχώς ΠΟΛΛΑ sites θα χρειαστούν δραστική αλλαγή (πχ. ΑΔΑΕ,
ΗΔΙΚΑ, ΕΟΠΠΥ, «e»-ΕΦΚΑ, με εφαρμογές για … διδάκτορες, σήμερα)
Μέσω των κινητών να αρχίσουν να παρέχονται ΕΝΤΕΛΩΣ ΝΕΕΣ υπηρεσίες για πολίτες και
επιχειρήσεις (μέσω geolocation, video, wearables, IoT sensors, etc). Μην ξεχνάμε ότι ακόμη
βελτιώνουμε υπηρεσίες των προηγούμενων αιώνων …
Να αναπτυχθούν οδηγίες για την ανάπτυξη απλών εφαρμογών για κινητές συσκευές που να
επιβληθούν σε όλους τους Δημόσιους οργανισμούς και μονάδες, μέσω του Εθνικού Πλαισίου
Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης
…. Μα τι είναι το Εθνικό Πλαίσιο Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης ??

4. Ευκαιρία και Πρόκληση 2: “Κοινές οδηγίες για όλους. Με νόμο και έλεγχο”
Α. Τα δεδομένα
Το Ελληνικό Πλαίσιο Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (www.e-
gif.gov.gr) υπάρχει από το 2008, είναι νόμος του κράτος αλλά ΔΕΝ εφαρμόζεται ΟΥΤΕ
συντηρείται από το 2012 και μετά.
Το Ελληνικό ΠΠΥΗΔ περιλαμβάνει:
– Οδηγίες για τη διαλειτουργικότητα συστημάτων, δεδομένων και οργανισμών
– Οδηγίες για τη δομή, το περιεχόμενο και τις λειτουργίες των δημόσιων διαδικτυακών τόπων
– Οδηγίες για την ταυτοποίηση χρηστών, την αντικατάσταση του χαρτιού, τον τρόπο ανάπτυξης
συστημάτων και πολλά άλλα
Αλλά, επειδή και αυτός ο νόμος δεν εφαρμόζεται:
– Φτιάξαμε μη διαλειτουργικά συστήματα - «τέρατα» τα τελευταία 10 χρόνια
– Ενώ το gov.gr και το ΥΨΔ προσπαθεί να «σβήσει τις φωτιές», 20 Υπουργεία, 325 Δήμοι, 13
Περιφέρειες, και 4000 επιβλεπόμενοι φορείς συνεχίζουν να αγοράζουν, αναπτύσσουν και
συντηρούν συστήματα όπως θέλουν αυτοί – ή οι προμηθευτές τους.
– Μένουμε όλο και πιο πίσω από τα άλλα 26 κράτη μέλη, που ΟΛΑ έχουν, συντηρούν και
επιβάλλουν το κοινό πλαίσιο προδιαγραφών (*)
(*) https://joinup.ec.europa.eu/collection/nifo-national-interoperability-framework-observatory

5. Ευκαιρία και Πρόκληση 2: “Κοινές οδηγίες για όλους. Με νόμο και έλεγχο”
Β. Η πρόκληση
Το νέο ξεκίνημα της Ψηφιακής Διακυβέρνησης στην Ελλάδα θα προχωρήσει στο βαθμό
που δημιουργήσει ένα κοινό πλαίσιο προδιαγραφών για όλους τους δημόσιους
φορείς, το οποίο θα περιλαμβάνει οδηγίες για
– Τις διαδικασίες, τα δεδομένα και τις ψηφιακές υπηρεσίες των δημόσιων φορέων
– Την επίτευξη διαλειτουργικότητας «by design» και όχι «εκ των υστέρων» σε όλα τα συστήματα
του Δημοσίου Τομέα
– Το πως θα σχεδιάζονται νέα συστήματα, εφαρμογές για κινητά και διαδικτυακοί τόποι στο
δημόσιο
– Το πως θα δημιουργούνται και θα διαμοιράζονται ανοικτά δεδομένα
– Το ποια πρέπει να είναι η χρήση των κοινωνικών δικτύων από φορείς και στελέχη του δημόσιου
τομέα
Η χρήση του νέου Ελληνικού Πλαισίου Προδιαγραφών Ψηφιακής Διακυβέρνησης θα
επιβάλλεται σε κάθε νέο σύστημα, αποτελώντας έτσι την καλύτερη πρόληψη των
προβλημάτων (για να μην χρειάζονται πυροσβεστική αντιμετώπιση, μετά).
Και μιλώντας για πρόληψη ….

6. Ευκαιρία και Πρόκληση 3: Τεχνητή Νοημοσύνη
A. Τα Δεδομένα
Η Τεχνητή Νοημοσύνη αναμένεται στα επόμενα 5 έτη να αλλάξει τη μέχρι τώρα λειτουργία
των υπολογιστών, τις εφαρμογές τους και τη σχέση τους με τον άνθρωπο, τους
οργανισμούς και τις κοινωνίες
Ο δημόσιος τομέας δεν θα είναι μείνει έξω από αυτήν την αλλαγή. Ήδη, σε δημόσιους
οργανισμούς στην ΕΕ λειτουργούν αρκετές δεκάδες εφαρμογές ΤΝ (*) :
– Chatbots & Intelligent Agents για την παροχή βοήθειας σε πολίτες και στελέχη του ΔΤ
– Expert & Rule Based Systems, Robotic Process Automation για την αυτοματοποιημένη λήψη
«καθημερινών» αποφάσεων
– Predictive Analytics & Simulation για την υποστήριξη της πρόβλεψης και της λήψης «δύσκολων»
αποφάσεων
Σε ένα χρόνο οι εφαρμογές θα είναι χιλιάδες, σε τρία χρόνια θα είναι εκατομμύρια …
(*) https://ec.europa.eu/jrc/en/publication/eur-scientific-and-technical-research-reports/ai-watch-artificial-intelligence-public-services

7. Ευκαιρία και Πρόκληση 3: Τεχνητή Νοημοσύνη
Β. Η Πρόκληση
Η δημόσιος τομέας πρέπει να αποκτήσει άμεσα γνώση, άποψη, τεχνολογική
ικανότητα και δυνατότητα χρηστής ρύθμισης (good regulation) για ζητήματα
Τεχνητής Νοημοσύνης.
– Πρέπει να δημιουργηθεί ειδικό πλάνο για την ανάπτυξη και εφαρμογή της ΤΝ στον δημόσιο
τομέα (τομείς, εφαρμογές, οργανισμοί, υπηρεσίες προς πολίτες και επιχειρήσεις, κίνδυνοι)
– Πρέπει η χώρα να είναι μέσα στις εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο, συμμετέχοντας στα Ευρωπαϊκά
και διεθνή όργανα με κατάλληλου επιπέδου εκπροσώπηση
– Η πρώτη προσπάθεια κανονιστικών διατάξεων και ρυθμιστικού πλαισίου για την Τεχνητή
Νοημοσύνη είναι σε εξέλιξη στην ΕΕ. Τα κράτη μέλη πρέπει να έχουν άποψη και θέση.
– Η εκπαίδευση ανώτατων στελεχών στον ιδιωτικό τομέα έχει ξεκινήσει. Κάθε μεγάλη επιχείρηση
έχει στρατηγική για την ΤΝ. Ανάλογα και στα ελληνικά υπουργεία …
Χάσαμε το τρένο της πληροφορικής και τώρα τρέχουμε να κάνουμε πράγματα που ο
μέσος όρος της ΕΕ έχει ολοκληρώσει προ δεκαετίας. Το επόμενο τρένο της Τεχνητής
Νοημοσύνης ήδη ξεκίνησε, προσέξτε μην το χάσουμε κι΄ αυτό, γιατί τρέχει πιο γρήγορα
και πάει πολύ μακρύτερα …