Dna Mucizesi
•Transferir como PPT, PDF•
0 gostou•693 visualizações
Sunumun ismi, herşeyi açıklıyor...
Recomendados
Mais conteúdo relacionado
Destaque
Destaque (20)
Dna Mucizesi
- 2. Prof. Michael DENTON “Bugüne kad ar yaşam ış, gel ş geç miş her canl mi ı türünün bütün öel ikl bil ol z l eri gi arak D NA'ya yüklense topl D NA hacmi bir ç ay kaşığının am ancak küç ük bir kısm ını d ol ururd u. D ahas ı geriye d şu ana kad ar yazıl ış bütün kitapl ı sakl m ar ayabil ecek kad ar bo şl kalrd ı.” uk ı M.D enton, A Theory in Crisis, s: 334
- 5. 46 kromozom 3 milyar baz çifti 1 metre DNA
- 7. WA TS O N-C R IC K D NA MO D E L İ
- 8. “ R a b b in in Yü c e is m in i t e s b ih e t, k i O , y a r a t t ı , ' b ir d ü z e n iç in d e b iç im v e r d i' , t a k d ir e t t i, b ö y le c e y o l g ö s t e r d i. ” (A'la Suresi, 1-3)
- 9. YENİ ÇÖZÜLEN BİR DİL “DNA ŞİFRESİ”
- 10. 2 0 6 K E Mİ K 600 KAS 1 0 0 Mİ L Y A R S İ Nİ R HÜ C R E S İ 1 0 0 TR İ L Y ON HÜ C R E
- 11. 500 er SAYFALI 900 CİLTLİK KÜTÜPHANE
- 12. A G e ni G öz R e ngi B G e ni B oy U z unlu ğ u C G e ni Kulak Ş e kli 200. 000 200. 000 GEN P R O TE İ N
- 13. DNA’daki Enzimler tarafından bilgi okunur PROTEİN sentezlenir
- 14. H a b e r in iz o ls u n , ya r a tm a k d a , e m ir d e ( y a ln ı z c a ) O ’ nundur. A le m le r in R a b b i o la n A lla h n e y ü c e d ir . ” (Araf Suresi, 54)
- 15. 10600 = 1, 000, 000, 000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000, 000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000, 000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000, 000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000, 000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000, 000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000, 000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000, 000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000, 000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000, 000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000, 000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000,000, 000,000,000 TESADÜF İHTİMALİ “0”
- 16. Francis Crick "B u g ü n s a h ip o l d u ğ u mu z b il g il e r ı ş ı ğ d ü r ü s t b ir a d a mın y a p a b il e c e ği t e k y o h a y a t ın b ir mu c iz e e s e r i o l a r a k o r t a y a ç ık t ığ Francis Crick, Life Itself: Its Origin and Nature, New York, Simon and Schuster, 1981, s. 88
- 17. DNA = 3 MİLYAR BAZ A-T-G-G-A-T-T-G-C-C-C-G-A-T-T-A-A-C-G-C-T…… DOWN SENDROMU: KROMOZOMAL BİR HASTALIK
- 18. “Gökleri ve yeri (bir örnek edinmeksizin) yaratandır. O, bir işin olmasına karar verirse, ona yalnızca "OL" der, o da hemen oluverir.” (Bakara Suresi, 117)
- 19. YUMURTA SPERM HÜCRESİ HÜCRESİ KROMOZOMLU ZİGOT
- 20. Sizleri biz yarattık, yine de tasdik etmeyecek misiniz? Şimdi (rahimlere) dökmekte olduğunuz meniyi gördünüz mü? Onu sizler mi yaratıyorsunuz, yoksa yaratıcı biz miyiz? (Vakıa Suresi, 57)
- 21. 1 Hücreden 100 trilyon Hücreye UZMANLAŞMA
- 23. Allah, yedi göğü ve yerden de onların benzerini yarattı. Emir, bunların arasında durmadan iner; sizin gerçekten Allah'ın her şeye güç yetirdiğini ve gerçekten Allah'ın ilmiyle her şeyi kuşattığını bilmeniz, öğrenmeniz için. (Talak Suresi, 12)
- 24. 3000 BAZ ÜRETİMİ 1 D A K İ KA D A + KONTROL + DÜZELTME
- 25. O Allah ki, yaratandır, kusursuzca var edendir, şekil ve suret verendir. En güzel isimler O'nundur. Göklerde ve yerde olanların tümü O'nu tesbih etmektedir. O, Aziz, Hakim'dir. (Haşr Suresi, 24)
Notas do Editor
- DNA MUCİZESİ GİRİŞ: Bütün bir gün, siz hiç farkında değilken, vücudunuzda sizin yaşamınızın problemsiz olarak devam etmesi için akıl almaz bir titizlikle sayısız işlem ve denetim yapılır, tedbirler alınır. Sayısız atom ve molekül yaşamımızı sağlıklı bir biçimde sürdürmemiz için görevini eksiksiz olarak ve başarıyla yerine getirir. Dünyaya gelişimimizden büyümemize, ergenliğimize ve de yaşlılığımıza kadar, saçımızın renginden, boyumuzun uzunluğuna, hücrelerimizin, organlarımızın çalışma düzenine kadar her detay önceden belirlenmiştir. İşte bu önemli bilgileri içeren yapı DNA dediğimiz moleküldür. Bugün burada DNA molekülünün, genlerin, kromozomların mucizevi özelliklerine hep beraber şahit olacağız.
- İnsan vücudu dünyanın en ileri ve karmaşık tesisidir. İnsan vücudunun inşası için gereken bilgi ve tecrübe ise hücrelerimizdeki DNA'da saklıdır. DNA, hücre çekirdeğinde titizlikle korunan bir moleküldür ve bu molekül insan vücudunun bilgi bankasıdır. Olağanüstü bir kapasiteye sahip olan DNA'nın küçüklüğünü yansıtması açısından, ünlü mikrobiyoloji profesörü Michael Denton'ın yaptığı şu karşılaştırma sanırım yeterli olacaktır: Bugüne kadar yaşamış, gelmiş geçmiş her canlı türünün bütün özellikleri bilgi olarak DNA'ya yüklense toplam DNA hacmi bir çay kaşığının ancak küçük bir kısmını doldururdu. Dahası geriye şu ana kadar yazılmış bütün kitapları saklayabilecek kadar boşluk kalırdı.
- Vücuttaki 100 trilyon hücrenin her birinin çekirdeğinde bulunan DNA adlı molekül, insan vücudunun eksiksiz bir yapı planını içerir. Bir insana ait bütün özelliklerin bilgisi, dış görünümünden iç organlarının yapılarına kadar, DNA'nın içinde özel bir şifre sistemiyle kayıtlıdır.
- DNA'daki bilgi, bu molekülü oluşturan dört özel molekülün diziliş sırası ile kodlanmıştır. Bu moleküllere Nükleotid (veya baz) adı verilir. Bu moleküller Adenin, Guanin, Sitozin ve Timin dir
- Genetik bilgiyi taşıyan, aktaran DNA molekülü olağanüstü bir paketlenme sistemiyle kromozomları oluşturmaktadır. DNA molekülünde bulunan genler, kalıtsal bilgilerimizin depolandığı birimlerdir. Bir insan hücresinde 46 kromozomun içine paketlenmiş 3 milyar baz çifti içeren yaklaşık 1 metre uzunluğunda bir DNA bulunur.
- Bütün genetik bilgiyi içeren kromozom setinin tamamına ise genom denir. Genomdaki bilgiler canlıyı diğer türlerden ve kendi türündeki diğer canlılardan ayıran boy, cilt rengi gibi tüm fiziksel özellikleri ile birlikte, hücrelerde ve vücutta meydana gelen binlerce farklı olayı ve sistemi de kontrol eder. Örneğin, insanın kan basıncının alçak, yüksek veya normal olması bile DNA'daki bilgilere bağlıdır. Burada önemli olan, daha ilk insandan itibaren milyarlarca insanın hücresinde yer alan trilyonlarca DNA'nın şimdiki mükemmellik ve karmaşıklığıyla birlikte varolageldiğidir. Akıllara durgunluk veren yapı ve özellikleriyle, böyle bir molekülün, evrimcilerin öne sürdüğü gibi tesadüfler sonucu oluşmasının ne derece mantık dışı olduğuna ilerleyen dakikalarda hep beraber şahit olacağız.
- 1955 yılında James Watson ve Francis Crick adlı iki bilim adamının çalışmaları, DNA'nın inanılmaz derecedeki kompleks yapısını ve tasarımını gün ışığına çıkardı. Hücrenin çekirdeğinde bulunan DNA, sarmal bir yapıya sahiptir. Bu sarmal yapı açıldığında, DNA, yaklaşık bir metre uzunluğunda ipince, uzun bir şerit haline gelir. Burada dikkat edeceğimiz nokta: Yaklaşık bir metre uzunluğundaki DNA'nın, küçücük bir hücre çekirdeğinin içinde paketlenmiş halde yer alıyor olması.. DNA'da atomların kendine has dizilimi en fazla şifreyi, küçücük bir alanda taşıyabilecek üstün bir tasarıma sahiptir. Birbirine geçmiş iki spiral merdivenin her basamağında üç türlü element bulunur: şeker, fosfat ve DNA'nın şifrelerini oluşturan azotlu organik baz.
- Bu tasarım, insan da dahil olmak üzere her türlü varlığa suret veren, onlara ait her türlü detayı bilen, onları yaratan Allah'a aittir. Allah Kuran'da bu gerçeği şöyle bildirir. “ Rabbinin Yüce ismini tesbih et, ki O, yarattı, 'bir düzen içinde biçim verdi', takdir etti, böylece yol gösterdi. ” (A'la Suresi, 1-3)
- Tüm insanlarda malzemelerin ve fonksiyonların aynı olmasına rağmen, birbirlerinden farklı olmalarını sağlayan özel şifreler, bazların diziliş sıralarındaki farklılıklardır. DNA molekülünü oluşturan bu bazlar, isimlerinin baş harfleri ile anılırlar; A, T, G ve C. Dna ’ daki bilgiler bu şekilde 4 harften oluşan bir alfabe kullanılarak depolanmıştır. Bazlar belirli bir kurala göre birbirlerine bağlanır. Sarmalın karşılıklı iplikleri arasındaki bazlardan; Adenin ve Timin aralarında 2 Hidrojen bağı yaparak, Guanin ve Sitozin de 3 Hidrojen bağı yaparak birbirlerine bağlanırlar. Bilim adamlarının yeni yeni çözmeye başladığı yabancı bir lisan gibi, belirli bir kod sistemine göre dizilmiş bu dört çeşit azotlu organik bazda, biyolojik varlığımızın tüm şifresi gizlidir.
- DNA'daki harflerin diziliş sırası, insanın yapısını en ince ayrıntılarına dek belirler. Boy, göz, saç ve cilt rengi gibi özelliklerin yanı sıra vücuttaki 206 kemiğin, 600 kasın, 10.000 işitme siniri ağının, 2 milyon optik sinir ağının, 100 milyar sinir hücresinin ve 100 trilyon hücrenin planları tek bir hücrenin DNA'sında mevcuttur.
- DNA'daki genetik bilgiyi kağıda dökmeye kalksak, yaklaşık 500'er sayfalık 900 ciltten oluşan dev bir kütüphane oluşturmamız gerekir. Ama bu inanılmaz hacimdeki bilgi, DNA'nın "gen" adı verilen parçalarında şifrelenmiştir.
- Her bir gen insan vücudundaki belli bir özelliği kontrol eder. Boyun uzunluğu, gözün rengi, burnun, kulağın şekli gibi sayısız özellik ilgili genlerin emriyle meydana gelir. İnsan hücresindeki DNA'larda 200.000 civarında gen bulunur. Her gen, karşılığı olduğu protein türüne göre, sayıları 1000 ile 186.000 arasında değişen bazların özel bir sıralamada dizilmesinden oluşur. Bu genler insan vücudunda görev yapan yaklaşık 200.000 civarındaki proteinin kodlarını saklar ve bu proteinlerin üretimini denetler.
- Milimetrenin yüzbinde biri kadar küçük bir yerde, bir canlı bedeninin bütün fiziksel detaylarını tarif eden bir "bilgi bankası" vardır. Bütün canlı hücrelerinde, DNA'da bulunan bilgi, çeşitli enzimler tarafından "okunur" ve bu bilgiye göre protein üretilir. Vücudumuzda her saniye gereken yer için gerekli türde milyonlarca protein üretilmesi, bu sistemle gerçekleşir. Bu sistem sayesinde, ölen hücrelerimiz yenilenirler. Zaten protein sentezi yapılmasaydı yaşam mümkün olmazdı.
- Elbette ki DNA ’ daki bilginin kaynağı, üstün bir Akıl'dır. Bu aklın sahibi tüm alemlerin Rabbi olan Allah'tır. Bir Kuran ayetinde şöyle bildirilir: Haberiniz olsun, yaratmak da, emir de (yalnızca) O ’ nundur. Alemlerin Rabbi olan Allah ne yücedir. ” (Araf Suresi,54)
- Matematik bugün DNA'da yazılı bilgilerin oluşumunda tesadüfe yer olmadığını kanıtlamıştır. Değil milyonlarca basamaktan oluşan DNA molekülünün, DNA'yı oluşturan 200.000 genden tek bir tanesinin bile tesadüfen oluşabilme ihtimali imkansızdır. Yani ortamda bütün gerekli bazların bulunduğunu, bunların aralarında bağlanması için gereken moleküllerin ve bağlayıcı enzimlerin hepsinin hazır olduğunu farzetsek bile bu nükleotidlerin istenen sırada dizilmesi ihtimali 10 üzeri 600'de 1 ihtimal demektir. Kısaca insan vücudundaki ortalama bir proteinin DNA'daki şifresinin şans eseri, kendi kendine oluşma ihtimali, 10'un yanında 600 tane sıfır olan sayıda 1'dir. Bu astronomik olmanın da ötesindeki sayı ise, pratik olarak "0" ihtimal anlamına gelir. Demek ki böyle bir dizilim ancak akıllı ve şuurlu bir gücün bilgi ve kontrolü altında gerçekleşmek zorundadır.
- Crick koyu bir evrimci olmasına rağmen DNA'nın mucizevi yapısına şahit olduktan sonra yazdığı eserinde bu bilimsel gerçeği şöyle ifade etmiştir: "Bugün sahip olduğumuz bilgiler ışığında, dürüst bir adamın yapabileceği tek yorum, hayatın bir mucize eseri olarak ortaya çıktığıdır." Crick'e göre hayat kesinlikle dünya üzerinde kendiliğinden var olamazdı. Gördüğünüz gibi DNA üzerinde en uzman kişi bile, bir evrimci olmasına rağmen, yaratılışta tesadüfe yer vermemektedir. DNA'da yer alan muazzam bilginin sahibi ve yaratıcısı üstün ve güçlü, sonsuz ilim ve akıl sahibi olan Rabbimiz Allah'tır.
- Üç milyar harften oluşan DNA'daki bilgiler, A-T-G-C harflerinin birbiri ardına özel ve anlamlı bir sıra içinde dizilmesi ile oluşur. Ancak bu sıralamada tek bir harf hatasının dahi yapılmaması gerekir. DNA'da herhangi bir basamaktaki bir harfin yanlış kodlanması gibi bir hata bile, hücre için, dolayısıyla insan için korkunç sonuçlara yol açabilir. Genetik yapıdaki çeşitli bozuklukların neden olduğu birçok kalıtsal hastalık vardır. bu hastalıkların tek nedeni, genetik şifredeki milyarlarca harften yalnızca bir veya birkaç tanesinin yanlış yerde bulunmasıdır. Mesela, Mongolizm yani Down Sendromu oldukça yaygındır. Nedeni ise her hücredeki 21. kromozom çiftinde fazladan bir kromozom bulunmasıdır. (Yani 21. kromozomdan 3 tane üretilmesidir.) Gelişen bilimin ortaya çıkardığı tablo, DNA ’ nın asla tesadüflerle ortaya çıkamayacak kadar kusursuz bir düzenliliğe ve son derece kompleks bir yapıya sahip olduğudur. Bu ise canlıların üstün bir güç ve bilgi sahibi olan bir Yaratıcı tarafından yaratıldıklarının delilidir.
- Kuran-ı Kerim'in bir ayetinde şöyle buyrulmaktadır: “ Gökleri ve yeri (bir örnek edinmeksizin) yaratandır. O, bir işin olmasına karar verirse, ona yalnızca "OL" der, o da hemen oluverir. ” (Bakara Suresi, 117)
- Bir yumurtanın spermle döllenmesi, yeni bir insan hayatının ilk başlangıcıdır. Milyonlarca sperm, yumurtayı döllemek için birbiriyle yarışır ve sonuçta bir tanesi başarılı olur. Ancak bu şansa veya tesadüfe dayalı bir yarış değildir, her aşaması Allah tarafından kaderde tespit edilerek,yaratılmıştır.
- Allah bir ayetinde bu gerçeği insanlara şöyle bildirir: Sizleri biz yarattık, yine de tasdik etmeyecek misiniz? Şimdi (rahimlere) dökmekte olduğunuz meniyi gördünüz mü? Onu sizler mi yaratıyorsunuz, yoksa yaratıcı biz miyiz? (Vakıa Suresi, 57-59)
- Döllenmiş yumurta dediğimiz ilk hücrenin, bir insana dönüşmek için, çoğalması gereklidir ve bunun bilincinde, yüksek bir şuurla hücre bölünmeye karar verir. Hücreler bölündükçe başkalaşır ve vücutta bulunması gereken bölgelere giderler. Bir kısmı, örneğin göz hücresi olup tam olması gerektiği yere, bir kısmı kalbi oluşturup göğüs kafesindeki yerine gider veya deri hücresi olarak bütün vücudu kaplar. Bu başkalaşım ve yapılanma koordinasyonu DNA molekülü tarafından sağlanır. Burada şunu aklımızdan çıkarmayalım: DNA, ne en son teknolojiyle donatılmış laboratuvarlarda çalışan bir biyokimyager, ne de saniyede trilyonlarca işlem yapabilen bir bilgisayardır. DNA, karbon, fosfor, azot, hidrojen ve oksijen gibi atomlardan oluşan bir moleküldür.
- Az önce belirttiğim gibi hücreler bölünerek çoğalırlar. Öyle ki, insan vücudu başlangıçta tek bir hücre iken bu hücre bölünür ve sonuçta 2-4-8-16-32... oranında bir katlanmayla çoğalır. Peki bu bölünme işlemi sonucunda DNA'ya ne olur? Hücrede tek bir DNA sarmalı var.. Halbu ki yeni doğan hücrenin de bir DNA'ya ihtiyacı olacağı açıktır. Bu açığı gidermek için DNA, her aşaması ayrı bir mucize olan ilginç bir seri işlem yapar. Sonuçta, hücrenin bölünmesinden kısa bir süre önce kendisinin bir kopyasını çıkarır ve bunu yeni hücreye aktarır!... bu kopya oluşturma işlemi oldukça detaylı ve kompleks bir iştir. Kısaca özetlersek; DNA, kendini çoğaltmak için önce karşılıklı iki parçaya ayrılır. Yapısı sarmal bir merdivene benzeyen DNA molekülü, bu merdivenin basamaklarının ortasından fermuar gibi ikiye ayrılır. Artık DNA iki yarım parçaya bölünmüştür. Her iki parçanın da eksik olan yarıları ortamda hazır bulunan malzemelerle tamamlanır. Böylece iki yeni DNA molekülü üretilmiş olur. Operasyonun her kademesinde enzim denilen ve adeta gelişmiş robotlar gibi çalışan uzman proteinler görev yapar. İlk bakışta basit gibi görünse de bu operasyon sırasında gerçekleşen ara işlemler o kadar çok ve karmaşıktır ki, inanın olayı ayrıntılarıyla anlatmak saatlerimizi alır.
- Şuursuz, aklı ve bilgisi olmayan küçücük yapıların bu kadar kompleks, bilgi, bilinç ve akıl gerektiren işlemleri kusursuzca yerine getirmelerinin bizlere gösterdiği ve düşündürdüğü çok önemli bir gerçek vardır. bu gerçek; gözle görülemeyecek kadar küçük hücrelerin içinde tecelli eden aklın büyüklüğüdür. Talak Suresi ’ nde şöyle bildirilmektedir: Allah, yedi göğü ve yerden de onların benzerini yarattı. Emir, bunların arasında durmadan iner; sizin gerçekten Allah'ın herşeye güç yetirdiğini ve gerçekten Allah'ın ilmiyle her şeyi kuşattığını bilmeniz, öğrenmeniz için. (Talak Suresi, 12)
- Kopyalama sırasında ortaya çıkan yeni DNA molekülleri denetleyici enzimler tarafından defalarca kontrol edilir. Yapılmış bir hata varsa—ki bu hatalar son derece hayati olabilir—derhal tespit edilir ve düzeltilir. Hatalı şifre kopartılıp yerine doğrusu getirilir ve monte edilir. Bütün bu işlemler öyle baş döndürücü bir hızla yapılır ki, dakikada 3.000 basamak nükleotid(baz) üretilirken bir yandan da tüm bu basamaklar görevli enzimler tarafından defalarca kontrol edilir ve gereken düzeltmeler yapılır. Yani DNA'daki 3 milyar bilgi, 20 ila 80 dakika arasındaki bir sürede hiçbir hata, unutma veya eksiklik olmadan kopyalanabilmektedir. Bu, bir kütüphane dolusu bilginin veya 1000 kitabın bu kadar kısa sürede hiç hata ve eksiklik olmadan çoğaltılması kadar mucizevi bir olaydır. Ve dikkat edin, bu işlemi gerçekleştirenler teknolojik aletler, ya da üstün nitelikli fotokopi makinaları değil, bazı atomların birbirine eklenmesiyle oluşan enzimlerdir. DNA'nın kopyalanması—her ne kadar çok karmaşık da olsa—insanın varlığını sürdürmesi açısından en ufak bir hataya yer verilmemesi gereken hayati bir işlemdir. Ancak çoğaltma işlemi o kadar kusursuz işler ki, hata oranı 3 milyar basamakta yalnızca bir basamaktır. Bu tek hata da herhangi bir probleme sebep olmadan vücuttaki daha üst kontrol mekanizmaları tarafından yok edilir. İşin en ilginç yönü de, DNA'nın hem üretimini sağlayan hem de yapısını denetleyen bu enzimlerin, yine DNA'da kayıtlı olan bilgilere göre ve DNA'nın emir ve kontrolünde üretilmiş proteinler olmasıdır. Ortada iç içe geçmiş öyle muhteşem bir sistem vardır ki, böyle bir sistemin kademe kademe oluşan tesadüflerle bu hale gelmesi hiçbir şekilde mümkün değildir. Çünkü enzimin olması için DNA'nın olması, DNA'nın olması için de enzimin olması, her ikisinin olması içinse hücrenin de, zarından diğer bütün kompleks organellerine kadar eksiksiz olarak var olması gerekir.
- Tüm bunlar bizi apaçık bir sonuca götürür. Yaşamın bir planı olduğuna ve tüm canlılar bu plana göre yapıldıklarına göre, açıktır ki bu planı yani DNA ’ yı ortaya çıkaran üstün bir Yaratıcı vardır. Yani tüm canlılar, sonsuz bir güç ve akıl sahibi olan Allah tarafından yaratılmışlardır. Allah Kuran'da bu gerçeği şöyle bildirmiştir: O Allah ki, yaratandır, kusursuzca var edendir, şekil ve suret verendir. En güzel isimler O'nundur. Göklerde ve yerde olanların tümü O'nu tesbih etmektedir. O, Aziz, Hakim'dir. (Haşr Suresi, 24) Akıl sahibi olan her insan, ister DNA'ya isterse tabiatın başka herhangi bir yönüne baksın, şu büyük gerçeğin kanıtlarını görür: İnsan ve tüm canlılar, Alemlerin Rabbi olan Yüce Allah tarafından yaratılmıştır. Hücrede meydana gelen bütün olayları yöneten, belli bir amaca yönelik olarak yaratan, milyarlarca bilgiyi, gözle görülmeyecek kadar küçük bir alana sığdıran akıl ve güç elbette ki gökleri yeri ve bu ikisi arasındaki canlı-cansız her şeyi yaratan Yüce Allah ’ tır.