2.  Дотоод шүүрлийн булчирхай нь мэдрэлийн
тогтолцооны хамт хүний биеийн бүхийл үйл
ажиллагааны зохицуулгад оролцож мэдрэлшингэний нэгдмэл тохируулгын үүрэг гүйцэтгэдэг.

3. ДШБ-н үйл ажиллагааны хямралын
төрөл:
 Гипофункци – даавар үүсэлт багадалт
 Гиперфункци – даавар үүсэлт ихдэлт
 Дисфункци – даавар ялгарал хямрах

4. Шалтгаан:
 Ерөнхий ба хэсгийн цусны эргэлтийн хямралаас
үүдэлтэй бүлчирхайн эдийн цусан хангамжийн
дутал /цочмог цус алдалт, зүрх судасны цочмог
дутагдал үүсгэдэг болон цусны тогтолцооны
зарим өвчин/
 Халдварын ба хордлогын хүчин зүйлээр
үүсгэгдсэн булчирхайн эдийн үрэвсэлт өвчнүүд
 Удмын эмгэг хүчин зүйлээр нөхцөлдсөн
булчирхайн дааварын биосинтезийн согог, гажиг
 Аутоиммун механизмаар булчирхайн эд гэмтэх
эмгэг ба өвчнүүд
 Булчирхайн хавдар, дутуу гаж хөгжил, бэртэл

5. ДШБ-н үйл ажиллагааны
хямралын эмгэг жам
ДШБ-н үйл ажиллагааны хямралын эмгэг жамын
хүчин зүйлсийн нэг нь булчирхайн үйл
ажиллагааны төвийн болон захын тохируулга
алдагдах явдал юм.
 Трансигипофизар тохируулга
 Парагипофизар тохируулга

6. Трансигипофизар тохируулга
 Гипоталамус нь өнчин тархины даавар үүсэлтийг
эрчимжүүлэх ба сааруулах нөлөө бүхий
олигопептид-либерин, статиныг ялгаруулдаг.
Тэдгээрийн ялгарах хэвийн явц хямарч
хоорондын тэнцвэр алдагдсаны улмаас өнчин
тархины үйл ажиллагаа, түүний даавар үүсэлт
өөрчлөгдөж булчирхайн эмгэг, өвчин үүсдэг.

7. Парагипофизар тохируулга
 Өнчин тархи оролцохгүй, мэдрэлийн дамжуулах
тогтолцоогоор булчирхайд шууд үйлчлэх жам
зүйгээр явагдана.