Tam Quoc Dien Nghia

wWw.VietLion.Com – Thư vi n eBook Online – Free for All ! 2010

Tam Qu c Di n Nghĩa
(Tam Qu c Chí)

La Quán Trung

ðóng eBook và Share b i Thư vi n sách ñi n t Online:

wWw.VietLion.Com
……………

H i Ðào Viên Anh Hùng K t Nghĩa
Ðánh Huỳnh Cân Hào Ki t L p Công
N i Gi n Trương Phi Ðánh Khâm Sai
L p Mưu Hà Ti n Tr Ph n Lo n
Bàn ph l p, Ð ng Trác m ng Ðinh Nguyên
T ng Xích th , Lý Túc d L B
Ph Hán Ð , Tr n Lưu lên ngôi
L a Ð ng t c, M nh Ð c dâng ki m.
Ti p H ch Văn, Các Tr n ng Tào Công
Phá Quan i, Tam Anh Chi n L B
Ð t Kim Quy t, Ð ng Trác Làm Càn.
Gi u Ng c T , Tôn Kiên Trái Ư c
Viên Thi u Qua C u Ðu i Công Tôn To n
Tôn Kiên Sang Sông Ðánh Lưu C nh Thăng
Vương Tư Ð Khéo D ng Liên Hoàn K .
Ð ng Th a Tư ng Náo L ng Phư ng Nghi Ðình.
Tr Hung B o, L B Giúp Tư Ð
Chi m Trư ng An, Lý Thôi Nghe Gi H .
Giúp Nhà Vua, Mã Ð ng Kh i Nghĩa.
Báo Thù Cha, Tào Tháo C t Quân.
Lưu Hoàng Thúc C u Kh ng Dung B c H i

Tam Qu c Di n Nghĩa – Tam Qu c Chí Trang 1


Lã Ôn H u Phá Tào Tháo T i B c Dương.
Cung T Ba L n Như ng T Châu
M nh Ð c M t Phen Ðánh L B .
Lý Thôi, Quách Dĩ M t Tr n Gi ao Tranh
Dương Ph ng, Ð ng Th a Hai L n C u Giá.
Tào M nh Ð c R i Giá ð n H a Ðô
L Ph ng Tiên ðang ðêm Cư p T Qu n.
Thái S T Ham ð Ti u Bá Vương
Tôn Bá Phù Hăng ðánh Nghiêm B ch H
C a Nha Môn, Ph ng Tiên B n Kích
Sông V Th y, M nh Ð c Thua Quân
H i1
Bài Ca M Ð u
(Và cũng là bài ca k t thúc)
Sông dài cu n cu c ra khơi ,
Anh hùng : sóng d p, cát vùi thiên thu...
D hay, thành b i nào ñâu ?
B dâu ch p m t , ngho nh ñ u thành mơ !
Non xanh còn ñó trơ trơ ,
Tà dương l n l a sư i hơ ánh h ng .
Lão ti u g p l i ngư ông ,
Bên sông gió mát , trăng trong , kho tr i .
Rư u vò l i rót khuyên m i ,
Cùng nhau l i k chuy n th i xa xưa...
K ra bi t m y cho v a ?
Nói cư i h h , say sưa quên ñ i...
H i1
H i Ðào Viên Anh Hùng K t Nghĩa
Ðánh Huỳnh Cân Hào Ki t L p Công
Phàm th cu c trong thiên h (1), chia r i l i h p, h p r i l i chia. T như nhà
Châu m t v n, b y nư c phân tranh, sau ñó nhà T n l i g m thâu v m t m i. R i
khi nhà T n b di t vong, ñ cho Hán, S tranh hùng, và cu i cùng Hán ñã di t S
ñ thu v m t m i.
Nhà Hán k t vua Cao T là Lưu Bang tr m xà kh i nghĩa th ng nh t ñư c
thiên h , gi l y ngai vàng cho Ð n khi vua Quang Vũ là Lưu Tú qu t kh i, gi t
lo n th n là Vương Mãng, ph c hưng cho nhà H u Hán (2), r i truy n Ð n ñ i vua
Hi n Ð thì b chia làm ba nư c. Cái nguyên do r i lo n sau này là do t i hai ông
vua Hoàn Ð và Linh Ð .
Vua Hoàn Ð gi am c m các b tôi trung tr c, l i tin dùng b n ho n quan, làm
cho th nư c b suy vi. Khi vua Hoàn Ð băng hà, vua Linh Ð lên n i ngôi, có



quan Ð i Tư ng Quân Ð u Vũ và quan Thái Phó Tr n Ph n cùng giúp vi c tr nư c.
Hai v tôi th n n y v n m t lòng trung nghĩa, nhưng bên c nh l i có bè lũ ho n quan
Tào Ti t chuyên quy n làm b y. Ð u Vũ và Tr n Ph n l p mưu tru di t b n này ñ
tr tai h a cho nư c, ch ng may cơ mưu b b i l , hai v tôi th n n y ñ u b chúng
hãm h i.
T ñó, b n ho n quan càng l ng quy n, chúng liên k t v i lo n th n tác yêu, tác
quái.
Năm Ki n Ninh th hai (niên hi u c a vua Linh Ð ), tháng tư ngày r m, nhà vua
ng ra ñi n Ôn Ð c, v a ng i xu ng ng , b ng có m t tr n cu ng phong r t l n
n i lên, r i m t con r n xanh to tư ng t trên sà ngang cung ñi n rơi xu ng n m
ngang trên ng . Vua th t kinh ngã lăn ra b t t nh, các quan h u c n ph i ñưa vua
vào n i cung c u c p.
Nhưng ch trong giây lát, con r n bi n ñi ñâu m t, tr i l i n i lên m t tr n cu ng
phong d d i, mưa tuôn như trút nư c. K ñó, mưa ñá l i rơi theo t i hơn n a ngày,
nhà c a b hư s p vô s .
Vào tháng hai, năm Ki n Ninh th tư, kinh ñô L c Dương l i b ñ ng ñ t, r i
nư c bi n dâng lên tràn ng p c m t mi n duyên h i. Dân cư, làng m c, c a c i b
sóng cu n ra khơi m t tích.
Cũng vào ñ i vua Linh Ð , vào năm Quang Hòa th nh t, t i m t vùng thôn dã,
có m t con gà mái hóa gà tr ng, r i ñ n ngày m ng m t tháng sáu, m t lu ng h c
khí dài hơn mư i trư ng bay th ng vào ñi n Ôn Ð c.
Cũng vào mùa thu năm ñó, trư c nhà Ng c Ðư ng b ng hi n lên m t c u v ng
sáng chói. Sư n núi Ng Nguyên b s p l , ñ t ñá ñè ch t ngư i.
Ch trong th i gi an m y năm mà không bi t bao nhiêu s vi c ly kỳ x y ra. Vua
bu n bã h chi u h i các quan tri u th n t i sao có nh ng hi n tư ng quái g như
v y?
Quan Ngh Lang Thái Ung dâng s tâu, ñ i ý nói: R n sa, gà mái hóa gà tr ng là
ñi m ñàn bà và ho n quan làm lo n nư c...
L i tâu r t th ng thi t, khi n nhà vua xem xong cũng ph i não lòng. Vua ch th
dài r i quay vào thay áo.
B y gi Tào Ti t ñ ng núp ñ ng sau vua, xem tr m ñư c t bi u, th y th t c
gi n vô cùng, li n bàn mưu v i bè ñ ng c a h n, l p k gieo t i cho Thái Ung, và
cách ch c ñu i Thái Ung v làm th dân nơi ñi n lý.
Sau ñó b n Trương Như ng, Tri u Trung, Phong Tư, Tào Ti t, H u Lãm, Ki n
Th c, Trình Khoáng, H Huy, Quách Th ng, t t c mư i ngư i h p nhau xưng là
Th p Thư ng Th chuyên làm ñi u gi an ác.
Vua Linh Ð l i nhu như c, tin dùng Trương Như ng như m t k tôi trung, vi c
tri u chính ñ u gi ao cho Trương Như ng quy t ñoán, Ð n n i kêu Trương Như ng
b ng Á ph .
Tri u ñình càng bê tha th i nát, lòng ngư i mu n n i lo n, gi c giã kh p nơi d y
lo n lên như ong v t .



B y gi , t i qu n C L c có ba anh em h Trương là Trương Giác, Trương B o,
và Trương Lương. Trương Giác thi h ng Tú Tài, không qu n ñèn sách n a, ngày
ngày vào núi hái thu c. B ng m t hôm, Trương Giác g p m t ông lão m t ñ như
hài ñ ng, m t xanh như nư c bi c, tay ch ng g y lê, kêu Trương Giác vào m t hang
núi, r i trao cho ba quy n thiên thư và d n:
- Ðây là b Thái bình yêu thu t ta ban cho con ñ h c. H c ñư c sách này, con
ph i thay tr i mà tuyên hóa, c u dân ñ th . Còn n u manh tâm ñ i d thì s g t l y
qu báo không nh .
Trương Giác ti p l y Thiên thư, bái t r i yêu c u xin ñư c bi t tên ông lão. Ông
lão nói:
- Ta chính là Nam Hoa Lão Tiên ñây.
D t l i hóa thành lu ng gió mát bay ñi m t.
Trương Giác ñư c b sách y, ngày ñêm t p luy n, ch ng bao lâu ñã bi t cách
kêu mưa g i gió, và t xưng hi u là Thái Bình ñ o nhân .
Vào tháng giêng năm Trung Bình th nh t (cũng ñ i vua Linh Ð ), có b nh th i
khí n i lên, lan r ng kh p vùng. Trương Giác ñem bùa phép ñi tr b nh cho dâng gi
an, l y hi u là Ð i Hi n lương sư . Lúc ñó Trương Giác l i có d y thêm ñư c hơn
năm trăm ñ ñ , cũng h c rành phép bùa chú, nên c th y trò chia nhau vân du kh p
nơi.
Th y vi c ch a b nh c a Trương Giác có hi u qu , thiên h ñ n m lên, và r
nhau theo làm ñ ñ c a Trương Giác m i ngày m t ñông thêm.
Trương Giác ñem t t c tín ñ trong thiên h chia ra làm ba mươi sáu phư ng,
m i phư ng có hơn m t v n ngư i, và có c m t viên C Soái ñ cai qu n. R i
Trương Giác l i t xưng mình là Tư ng Quân, coi c ba mươi sáu phư ng ñó.
Chưa h t, Giác còn phao ngôn ñ mê ho c dân chúng r ng: Tr i xanh ñã ch t,
tr i vàng nên lên thay. Ð n năm Giáp Tý, thiên h ñ i cát .
Giác l i truy n cho các tín ñ dùng ñ t sét tr ng vi t lên nơi c a l n hai ch
Giáp Tý , và dân cư kh p tám châu: Thanh, U, T , Ký, Kinh, Dương, Duy n, D , ai
mu n ñư c hư ng phư c ph i vi t danh v Ð i Hi n lương sư Trương Giác mà th .
Trương Giác ñã có ý làm ph n, nên m t sai ñ ñ là Mã Nguyên Nghĩa ñem
vàng b c g m vóc vào tri u lo lót v i tên ho n quan Phong Tư, ñ nh tên này làm
n i ng.
Trương Giác l i bàn v i hai ngư i em r ng:
- Cái khó ñ t nh t là lòng dân. Nay dân ñã thu n theo mình r i, n u không th a
cơ ño t thiên h thì ñáng ti c l m.
R i Trương Giác v i vã s m c vàng, khăn vàng ñ h n ngày kh i s . Giác sai
m t tên ñ t là ư ng Châu mang m t thư ñưa cho Phong Tư, nhưng ch ng may
Ðư ng Châu không thích hành ñ ng c a Giác cho nên ch y th ng vào tòa Thư ng
Thư cáo bi n.



Th là vi c làm c a Trương Giác b b i l . Vua hay tin ph n lo n li n tri u Ð i
Tư ng Quân Hà Ti n vào tri u, truy n b t Mã Nguyên Nghĩa ñem chém, và h ng c
c gia quy n Phong Tư hơn ngàn ngư i.
Trương Giác th y v y li n g p rút kh i binh, t xưng là Thiên Công Tư ng
Quân, phong cho Trương B o làm Ð a Công Tư ng Quân, Trương Lương làm Nhân
Công Tư ng Quân.
Giác l i rêu rao v i bá tánh r ng: Nay v n Hán ñã h t, có ñ i thánh nhân xu t
th , ai n y thu n tr i theo chính, ñ hư ng thái bình an l c.
Th là kh p b n phương có hơn b n, năm mươi v n ngư i ñ i khăn Vàng hư ng
ng theo Trương Giác làm ph n. Th gi c r t m nh, quan quân nghe gió ñã ch y
dài.
Hà Ti n li n tâu v i vua c p t c sai s ñ n các Châu, Qu n truy n l nh phòng
ng , ngăn ñ ch l p công. Ð ng th i sai Trung Lang Tư ng Lư Th c, Hoàng Ph
Tung, và Châu Tu n d n ba ñ i tinh binh chia ra làm ba ñư ng d p gi c.
B y gi , gi c Khăn Vàng m t ñ o do Trương Giác c m ñ u, kéo th ng ñ n U
Châu xâm l n. Quan Thái Thú châu này là Lưu Yên v n dòng tôn th t ñ t C nh
Lăng, vùng Gi ang H , là con cháu L Cung Vương nhà Hán.
Lưu Yên th y tình th kh n trương v i tri u quan Hi u Úy Châu Tĩnh vào bàn
k .
Châu Tĩnh nói:
- Quân gi c ñông như nư c lũ, quân ta ít không th nào ngăn n i. Minh công nên
g p rút chiêu m nghĩa binh m i gi n i Châu này.
Lưu Yên nghe l i li n treo b ng kh p nơi chiêu m nghĩa binh.
Ngày kia, b n văn ñưa ñ n Trác Huy n, dân chúng ra xem ñông ngh t. Trong s
dân chúng y có m t v anh hùng tánh tình khoan hòa, ít nói, m ng gi n không l ra
s c m t, nhưng l i có chí l n, thư ng k t gi ao v i các anh hùng, hào ki t trong
thiên h . Ngư i này mình cao tám thư c, hai tai l n như chày, môi ñ như thoa son,
h Lưu tên B , t là Huy n Ð c, v n cháu ch t Trung Sơn Tĩnh Vương Lưu Th ng,
t c dòng dõi vua Hi u C nh Hoàng Ð nhà Hán.
Nguyên trư c kia, th i Hán Vũ Ð , con trai Lưu Th ng là Lưu Trinh ñư c phong
tư c Trác L c Ðình H u. V sau, nhân m t bu i t tông mi u, Lưu Trinh vào dâng
vàng hành l , ch ng may vàng s c x u, b m t tư c H u (3), và t ñ y con cháu m i
có m t chi d i v Trác Qu n l p nghi p.
Lưu Huy n Ð c t c là cháu Lưu Hùng, con Lưu Ho ng. Lưu Ho ng có thi ñ u
Hi u Liêm, r i làm ch c L i, nhưng m t s m.
Huy n Ð c m côi cha, th m r t có hi u. Tánh ham ñ c sách, nhưng nhà
nghèo, Huy n Ð c ph i làm ngh ñóng dép, d t chi u ñ sinh s ng. Nhà ông t i
thôn Lâu Tang, phía Ðông Nam có m t cây dâu r t l n, cao hơn năm trư ng, ñ ng
xa trông như m t chi c l ng v y.
Ðã có nhi u ngư i ñi qua trông th y câu dâu kỳ d y, t ng nói:
- Nhà này t sanh quý t .



Lúc còn nh , Huy n Ð c thư ng chơi ñùa v i tr con trong làng, và thư ng
ñ ng dư i g c cây dâu mà nói:
- Tao làm Thiên t , nên ng c xe có l ng n y!
Ngư i chú là Lưu Nguyên Kh i nghe nói thư ng m ng:
- Cháu ch nói b y.
Tuy v y, Nguyên Kh i cũng nói r ng:
- Th ng bé này ph i là m t ngư i phi thư ng mai sau.
Nhân th y nhà Huy n Ð c nghèo, Lưu Nguyên Kh i tìm cách giúp ñ ñ Huy n
Ð c ăn h c. Năm Huy n Ð c mư i lăm tu i, ñư c m cho ñi du h c, th giáo Tr nh
Huy n và Lư Th c, l i k t b n v i Công Tôn To n.
Ð n nay, Huy n Ð c ñã ñư c hai mươi tám tu i, và ngày hôm y, khi ñ c b n
chiêu quân c a Lưu Yên, Huy n Ð c c m khái th dài m t ti ng.
B ng nghe ñ ng sau có ti ng ngư i nói l n:
- Ð i trư ng phu ph i vì qu c gia mà ra s c, ch than th có ích gì?
Huy n Ð c quay ñ u l i, th y ngư i v a nói mình cao tám thư c, m t d như
c p, m t c tròn xoe, hàm én râu hùm, ti ng nói r n như s m. Bi t không ph i là
ngư i thư ng, Huy n Ð c li n h i thăm tên h .
Ngư i y ñáp:
- Tôi h Trương tên Phi, t là D c Ð c, ông cha m y ñ i nơi Trác Qu n n y
làm ngh bán rư u, m th t, vì v y tôi cũng có chú ít ru ng vư n, thích k t gi ao
nh ng anh hùng hào ki t trong thiên h , nay th y ông xem b ng chiêu quân mà than
th nên h i th m t l i.
Huy n Ð c nói:
- Tôi v n là ngư i trong thân t c nhà Hán, h Lưu tên B , ñáng l trong lúc gi c
Khăn Vàng d y lo n cũng ph i góp m t ph n c u nư c an dân, nhưng vì s c chưa
làm ñư c nên ñau lòng than th .
Trương Phi nói:
- Nhà tôi cũng có chút ít c a c i, tôi mu n b ra ñ tuy n m m t ñoàn hương
dũng, r i cùng ông c ñ i s , ông th y có nên chăng?
Huy n Ð c r t m ng, n m tay Trương Phi d t vào trong quán rư u ñàm ñ o.
Trong lúc hai ngư i ñang ñ i m bàn th s thì b ng th y m t ñ i h o hán ñ y m t
chi c xe ñ ngoài c a r i bư c vào thét t u b o, nói:
- Ðem rư u th t ra ñây! Hôm nay ta u ng say sưa cho m t b a ñ ngày mai ñ u
quân gi t gi c.
Huy n Ð c li c nhìn ra c a th y ngư i này mình cao l n chín thư c, m t ñ như
thoa son, m t phư ng mày ngài, tư ng m o ñư ng ñư ng, oai phong l m li t.
Bi t ngư i y cũng là m t cái th kỳ nhân, nên Huy n Ð c v i ñ ng d y ti p
m i vào ng i chung bàn và h i thăm danh tánh.
Ngư i y ñáp:
- Tôi h Quan tên Vũ, t là Th Trư ng, sau ñ i là Vân Trư ng, ngư i ñ t Gi i
Lương, t nh Hà Ðông. Nhân vì vùng tôi có m t tên th hào th hi p ñáp dân



lành, tôi n i gi n gi t ch t nó r i b ñi lánh n n. Tôi phiêu b t trong gi ang h ñã
hơn năm năm, nay nghe có gi c Khăn Vàng n i lên kh y nhi u, nên mu n ñ u quân
tr gi c, c u an bá tánh.
Huy n Ð c cũng ñem chí nguy n c a mình t bày. Vân Trư ng m ng r u ng
ba chung rư u r i theo Huy n Ð c và Trương Phi d t nhau v trang tr i ñ bàn b c.
Trương Phi nói:
- Mu n làm nên vi c l n, c t nh t ph i hi p s c ñ ng tâm m i ñư c. Sau nhà tôi
có m t vư n ñào ñang ti t hoa n r t nhi u, ngày mai chúng ta ñ n ñó t cáo tr i
ñ t, k t làm anh em.
Huy n Ð c và Vân Trư ng ñ ng thanh khen ph i.
Ngày hôm sau, Trương Phi sai gia nhân m trâu ñen, ng a tr ng bày ñ l trong
vư n ñào. Ba ngư i ñ ng trư c hương án, vái m i ngư i hai cái r i cùng th r ng:
Ba chúng tôi là Lưu B , Quan Vũ, Trương Phi, tuy khác h nhưng k t làm anh
em, quy t ñ ng tâm hi p l c, c u kh n phò nguy, trên báo ñáp qu c gia, dư i giúp
yên bá tánh. Chúng tôi không mong ñư c sanh cùng năm cùng tháng cùng ngày, ch
nguy n ñư c ch t cùng ngày cùng tháng cùng năm. Hoàng thiên, h u th ch ng
giám l i này. Ai b i nghĩa b tr i tru ñ t di t.
Th xong, ba ngư i ñem so tu i nhau thì Huy n Ð c ñư c làm anh c , Vân
Trư ng làm th , Trương Phi làm em út.
Trương Phi l i sai gia nhân b t trâu dê trong chu ng ñem m làm ti c t i vư n
ñào, t p trung t t c dũng sĩ trong vùng ñ n ăn u ng. Dũng sĩ t t u có t i hơn ba
trăm ngư i, vui say m t b a th t no nê.
Hôm sau, m i ngư i chia nhau ñi thu th p khí gi i, m i vi c t m yên, ch hi m
m t n i còn thi u ng a ñ c i.
Trong lúc ñang lo tính, b ng có m t ngư i ch y vào báo:
- Có hai ngư i khách thương, cùng ñoàn tùy tùng d n b y ng a khá ñông, ñang
ñi v hư ng trang tr i này.
Huy n Ð c nói:
- Ðây là tr i giúp ta!
Ba anh em v i ra kh i tr i ñón ti p hai ngư i khách thương m i vào trang tr i.
Hai ngư i này chính là hai thương gia l n ñ t Trung Sơn, m t ngư i là Trương
Th Bình, m t ngư i là Tô Song, hàng năm thư ng lên m n B c mua gi ng ng a
kh e ñem v Tràng An bán. Nay vì mi n này có gi c nên không th ñem ng a ñi
qua ñư c.
Sau khi ñã m i ñư c hai v khách thương vào tr i, Huy n Ð c h i d n ti c ñãi
ñ ng, r i ñem ý mu n c u dân ñ th c a mình ra bày t . Hai ngư i khách thương
vui lòng hi n cho năm mươi con ng a kh e, l i t ng thêm năm trăm lư ng vàng
b c, m t ngàn cân thép t t ñ rèn binh khí và giáp tr .
Khách cáo t , Huy n Ð c t ơn ti n chân vài d m r i tr v c y th gi i ch m t
ñôi song c ki m. Vân Trư ng cũng ñánh m t cây ñ i ñao Thanh long y m nguy t ,



g i là Lãnh di m c n ng tám mươi hai cân. Trương Phi rèn m t cây trư ng Bát
ñi m cương mâu .
Ai n y ñ u trang b cương giáp, r i kéo năm trăm quân hương dũng ñ n ra m t
quan Thái Thú Lưu Yên.
Lưu Yên h i ñ n danh tánh, ba anh em ñ u xưng rõ tên h , riêng Huy n Ð c còn
nói cho Lưu Yên bi t mình là tông phái Hoàng Gia. Lưu Yên m ng r nh n Huy n
Ð c làm cháu (So theo vai v thì Lưu Yên thu c vai chú bác).
Vào thành chưa ñư c vài hôm thì ñã có tin quân thám thính v báo:
- Tư ng gi c Khăn Vàng là Trình Vi n Chí th ng lãnh năm v n quân kéo ñ n
qu y nhi u Trác Qu n.
Lưu Yên li n sai Châu Tĩnh d n ba anh em Huy n Ð c cùng năm trăm quân
hương dũng ñi trư c phá gi c. Anh em Huy n Ð c không h ng n ng i, lãnh quân
ti n ñ o tr c ch ñ n chân núi Ð i Hưng, và trông th y quân gi c cũng v a kéo ñ n
ñó.
Huy n Ð c thúc ng a ra trư c tr n, bên t có Vân Trư ng, bên h u có Trương
Phi y m h .
Huy n Ð c giơ roi thét m ng quân gi c:
- Ph n lo n, ñ ng hòng múa r i, hãy xu ng ng a ñ u hàng cho s m.
Trình Vi n Chí n i gi n sai Phó Tư ng Ð ng M u ra ñánh. Ð ng M u v a nh y
ra ñã b Trương Phi xông ñ n ñâm m t xà mâu trúng ngay gi a ng c, ngã lăn xu ng
ng a.
Th y Phó Tư ng mình chưa ra tay ñã b h i r i, Trình Vi n Chí li n múa ñao ñ n
ñánh Trương Phi, nhưng Vân Trư ng ñã vung Thanh Long Ðao c n l i. Uy l c c a
Vân Trư ng r t m nh, Trình Vi n Chí kinh hãi run s , tr tay không k p b Vân
Trư ng chém m t ñao ñ t làm hai ño n.
Ngư i sau có thơ khen Vân Trư ng và Trương Phi như sau:
Anh hùng xu t tr n bu i ñ u tay,
M t th xà mâu, m t th ñao.
Khí ti t r ng ng i oai l c khét,
Chia ba thiên h r ng anh hào.
Quân gi c b m t ch tư ng ho ng h t ch y dài. Huy n Ð c xua quân ñu i ñánh,
chúng ñ u hàng vô s .
Ðoàn quân ñ c th ng kéo v thành ñư c Lưu Yên thân hành ra t n bên ngoài ti p
ñón và y l o quân sĩ.
Sáng hôm sau, l i có tin gi c Khăn Vàng Ð n vây phá Thanh Châu, và quan Thái
Thú Thanh châu là Cung C nh cho ngư i sang c u c u. Lưu Yên li n cho m i
Huy n Ð c ñ n thương lư ng.
Huy n Ð c nói:
- Gi c c y th ñông chia quân khu y r i, nay U châu ñã t m yên, B này xin tình
nguy n ñem quân ñ c u Thanh Châu.



Lưu Yên li n sai Châu Tĩnh ñem năm ngàn quân cùng ba anh em Huy n Ð c
kéo ñi.
Gi c th y c u binh t i li n chia làm ba ñ o, bao vây r t ng t. Huy n Ð c th y
mình ít quân quá, không th nào c n i li n cho l nh rút quân ngoài ba mươi d m h
tr i. Ðo n nói v i Quan, Trương:
- Mu n phá gi c ph i thi hành kỳ binh m i ñư c.
R i chia cho Vân Trư ng m t ngàn quân d n ra ph c bên t nơi chân núi,
Trương Phi cũng lãnh m t ngàn quân ph c bên h u nơi chân núi.
Sáng hôm sau, Huy n Ð c cùng Châu Tĩnh d n quân gióng tr ng ti n ñ n tr i
ñ ch. Quân gi c ra nghênh chi n, Huy n Ð c gi thua kéo quân ch y v .
Tư ng mình ñ c th , quân gi c t ñu i theo. Khi ñu i ñ n chân núi, b ng nghe
m y ti ng chiêng báo hi u, hai toán quân ph c c a Vân Trư ng và Trương Phi ñ ng
kéo ra m t lư t ñánh b c h u. Ð o quân c a Huy n Ð c quay l i tác chi n. Ba m t
ñánh d n, quân gi c ñ i b i, ch t không bi t bao nhiêu mà k . Chúng b k t c xí,
m nh ai n y ch y. Huy n Ð c xua quân truy kích, ñu i ñ n thành Thanh Châu thì
quan Thái Thú Cung C nh hay ñư c tin th ng tr n v i m c a thành thúc quân tràn
ra ti p ng.
Nh ñó mà Thanh Châu ñư c gi i vây, quân gi c t n mác h t. Ngư i sau có thơ
khen Huy n Ð c:
Mưu hay t rõ s c th n công,
Hai c p suy ra kém m t r ng.
G p lúc cô cùng, ngư i m i rõ,
Tam phân thiên h , x ng anh hùng
Cung C nh ñón ti p ba anh em Huy n Ð c và Châu Tĩnh vào thành bày ti c
khao thư ng ba quân. Ti c xong, Châu Tĩnh mu n tr v U Châu, Huy n Ð c nói:
- G n ñây, nghe quan Trung Lang Tư ng Lư Th c ñánh nhau v i Trương Giác,
chúa gi c Khăn Vàng t i Qu ng Tôn. B tôi xưa ñã t ng theo h c Lư tiên sinh, nay
mu n ñ n ñó giúp ân sư m t phen.
Châu Tĩnh b ng lòng, d n quân tr v m t mình. Ba anh em Huy n Ð c ñem
năm trăm quân b n b th ng ñ n Qu ng Tôn, vào dinh ra m t Lư Th c, và nói rõ ý
ki n mình tình nguy n phá gi c. Lư Th c m ng l m, lưu ba anh em Huy n Ð c
dư i trư ng ñ ñ i l nh.
B y gi , Trương Giác có hơn mư i lăm v n quân, chia ra qu y nhi u nhi u ch .
Ph n Trương Giác thì gi năm v n, ñang c m c t i Qu ng Tôn, chưa phân th ng
b i.
Lư Th c b o Huy n Ð c:
- Nay Trương Giác b ta vây ñây chưa th làm gì ñư c, nhưng hai ngư i em
c a nó là Trương Lương, Trương B o ñang qu y r i Dĩnh Xuyên, ñ i tr n v i
Hoàng Ph Tung và Châu Tu n. N u quân gi c Dĩnh Xuyên mà th ng th ñư c
thì nơi ñây t b nguy hi m. V y ngươi hãy d n binh mã b n b , và thêm m t ngàn
quân ta c p, ñ n Dĩnh Xuyên dò thám tình hình, sau s h n ngày cùng ñánh.



Huy n Ð c lĩnh m nh, kéo quân ñi su t ngày ñêm m i ñ n Dĩnh Xuyên.
B y gi Hoàng Ph Tung và Châu Tu n ñang ñánh nhau v i quân gi c. Gi c
núng th ph i rút lui vào Trư ng Xã, d a th m t r ng lau r m r p ñ l p doanh tr i.
Hoàng ph Tung bàn v i Châu Tu n:
- Gi c tuy ñông, nhưng kh kh o. Chúng l p doanh tr i trong r ng lau, v y ta
nên dùng h a công mà ñ t.
Li n ñó Hoàng Ph Tung ra l nh cho quân sĩ m i ngư i ñem theo m t bó c khô
kéo ñi mai ph c. Ðêm y g p gió l n, quân Hán nh t t phóng h a ñ t tr i. Gi a lúc
ñó Hoàng ph Tung và Châu Tu n d n hai ngàn k binh xông vào chém gi t. Tr i
gi c l a cháy ng p tr i, quân gi c ho ng h t không k p m t giáp lên yên, b ch y t
tán.
Quân Hán chém gi t cho ñ n lúc tr i m sáng thì m i th y Trương Lương,
Trương B o thu th p tàn quân cư p ñư ng ch y thoát ch t.
Quân gi c ch y chưa ñ y ba mươi d m thì l i g p m t tư ng m t nh , râu dài,
mình cao b y thư c, ñang c m ñ u m t ñ o quân c m toàn c ñ , ñ ra ch n ñánh.
B tr n ph c kích th hai này, quân gi c b t vía kinh h n, l p thì ch t, l p ôm ñ u
ch y tr n không còn m t manh giáp.
V tư ng nh v a xu t hi n chính là quan K Ðô Úy, ngư i Tiêu Qu n, nư c
Bái, h Tào tên Tháo, t là M nh Ð c.
Trư c kia, cha Tào Tháo v n h H H u tên là H H u Tung, nhưng sau làm con
nuôi quan Trung Thư ng Th Tào Ð ng nên H H u Tung m i ñ i ra là Tào Tung.
Tào Tung sanh ra Tào Tháo có ñ t cho Tháo ti u t là A Man, l i có thêm m t tên
n a là Cát L i.
Lúc thi u th i, Tào Tháo thích chơi b i, săn b n, hát xư ng, nhưng b n lãnh l i
r t mưu mô x o quy t. Ngư i chú c a Tào Tháo th y cháu mình du ñãng, ham chơi
b h c nên có nhi u l n phi n trách nói cho Tào Tung bi t.
M i l n như v y, Tào Tung kêu con vào qu m ng, Tào Tháo ñem lòng gi n
chú, m i nghĩ ra m t k .
M t hôm, th y chú ñ n chơi, Tào Tháo giã v ngã lăn xu ng ñ t, ng t l m như
trúng gió. Ngư i chú th y v y th t kinh v i ch y ñi tìm Tào Tung báo l i. Lúc Tào
Tung ch y ra xem, thì th y Tháo v n ñ ng chơi không có vi c chi c . Tào Tung
ng c nhiên h i:
- Kìa, sao chú con b o là con trúng gió?
Tào Tháo th n nhiên thưa:
- T trư c ñ n nay con có b nh t t gì ñâu? Có l con ñã làm ñi u gì m t lòng
chú, nên chú gi n r a con như v y.
Tào Tung nghe l i con, nên v sau Tào Tháo có l i gì ngư i chú phi n trách,
Tào Tung ñ u b qua, không trách m ng Tháo n a.
Tháo ñư c th càng chơi b i phóng ñãng hơn. Th i y, có ngư i tên là Kiêu
Huy n b o Tháo r ng:



- Thiên h lo n to ñ n nơi r i, n u không ph i là ngư i có tài tái th , không ai
xoay lo n ra an ñư c. Ngư i tài y có l là ông ñ y.
L i có m t ngư i n a Nam Dương, tên Hà Ngung, có d p g p Tào Tháo v
nhà, t ý nói:
- Nhà Hán s p m t, Tào Tháo s là ngư i an ñ nh thiên h v y.
Tào Tháo th y có nhi u ngư i nói ñ n mình, nhưng chưa v a ý. Tháo l i nghe
vùng mi n Nam có H a Thi u n i danh là xem tư ng bi t ngư i, li n tìm ñ n y t
ki n và h i:
- Ông th y tôi là ngư i như th nào?
H a Thi u nhìn Tháo m t lúc r i l ng thinh không ñáp. Tào Tháo g n h i ñôi ba
l n, H a Thi u m i nói:
- Ð i tr , ông là b y tôi gi i. Th i lo n, ông là k gi an hùng.
Nghe nói th , Tào Tháo m ng vô cùng. Năm hai mươi tu i, Tào Tháo ñã ñ
Hi u Liêm, làm quan Lang r i ñư c thăng Ðô úy L c Dương. Lúc v a Ð n nh m
ch c, Tháo ñã sai treo mư i cây roi ngũ s c b n c a thành. Ai ph m ñ n lu t c m
t c thì sai quân n c c ra ñánh li n, b t k k có th l c, hay quy n quí.
Có m t l n ngư i chú ru t c a quan Trung Thư ng Th Ki n Th c c m dao ñi
ñêm, Tháo ñi tu n b t g p, l p t c truy n l nh b t ñem ñ n trư c nha môn mà ñánh,
ch ng kiêng n gì h t. B i v y, trong ngoài ñ u s Tháo, không ai dám ph m lu t
n a.
Uy danh c a Tháo nh ñó l ng l y, nên ñư c thăng làm Quan L nh Ð n Khâu.
Nay gi c Khăn Vàng n i lên, Tháo l i ñư c thăng ch c Tr Ðô Úy, d n năm ngàn
quân mã kéo ñ n Dĩnh Xuyên tr chi n.
V a ñ n nơi, g p lúc Trương Lương, Trương B o b tr n h a công, thua ch y
xi ng li ng, Tháo nhân cơ h i ch n ñư ng gi t gi c, chém hơn m t v n ñ u gi c,
ño t ñư c ngư i ng a, khí gi i vô s . Trương Lương và Trương B o g p th cùng,
m ñư ng máu ch y thoát. Tháo li n kéo quân vào thành ra m t Hoàng Ph Tung
và Châu Tu n, r i l i d n binh truy kích Trương Lương và Trương B o.
B y gi , Huy n Ð c cùng Quan, Trương cũng v a t i Dĩnh Xuyên, nghe xa xa
có ti ng hò reo ñánh gi c, l i th y l a cháy r c tr i v i d n binh t i thì gi c ñã tan
r i. Huy n Ð c vào y t ki n Hoàng Ph Tung, Châu Tu n, và nói rõ ý ki n c a Lư
Th c.
Hoàng Ph Tung nói:
- Hai th ng gi c Trương Lương, Trương B o b m t tr n h a công, th cùng l c
t n, ch c là chúng ch y sang Qu ng Tôn h p l c v i Trương Giác. Các ngươi hãy
t c t c tr v ñó mà giúp Lư tư ng quân d p gi c.
Huy n Ð c lĩnh m nh, l i d n quân tr v . Khi ñ n n a ñư ng, b ng th y m t
toán quân mã áp gi i m t chi c tù xa, ngư i ng i bên trong l i là Lư Th c.
Th t kinh, Huy n Ð c v i t t kh i yên ng a, ch y ñ n h i duyên c .
Lư Th c nói:



- Tôi vây Trương Giác s p phá ñư c binh gi c, thì b ng tri u ñình có sai m t
viên Huỳnh Môn quan là T Phong ra m t tr n thám thính tình hình. T Phong ñòi
ăn h i l , tôi nói v i h n: Ð n như quân lương hi n còn chưa ñ , l y ñâu ra ti n dư
mà ñãi s nhà vua? . T Phong t c gi n v tri u vu t u r ng tôi không ch u ti n
quân, c ñ p lũy ñào hào c th , khi n lòng quân tr nãi. Tri u ñình n i gi n, sai
quan Trung Lang Tư ng Ð ng Trác ñ n thay tôi c m quân, và b t tôi gi i v kinh tr
t i.
Trương Phi nghe d t l i, máu gi n s c sôi, toan rút gươm chém m y tên quân h
t ng tù xa ñ c u Lư Th c, nhưng Huy n Ð c ñã k p ngăn l i và nói:
- Vi c c a Lư tư ng quân ngay gi an s có công lu n xét ñoán, chúng ta không
nên b o sát ngư i c a tri u ñình mà mang t i.
Trương Phi tr n m t, nhìn chi c tù xa cho ñ n khi m t hút. Vân Trư ng nói:
- Lư Trung Lang b b t, ngư i khác c m quân, chúng ta trông c y vào ai mà tr
l i Qu ng Tôn? Chi b ng tr v Trác Qu n là hơn.
Huy n Ð c nghe l i, cùng v i hai em d n quân v phía B c. Ði chưa ñư c hai
ngày, b ng nghe sau núi có ti ng quân reo t m , ba anh em Huy n Ð c li n trèo
lên m t ñ nh núi cao, xem th y quân Hán b thua cu n c ch y tr n, còn ñ ng sau
gi c Khăn Vàng ñông ñ c, ñang ñu i theo r t hăng. Trên cây ñ i kỳ c a gi c có ñ
b n ch : Thiên Công Tư ng Quân .
Huy n Ð c ñưa tay ch b n gi c, nói v i Quan, Trương:
- Chính th ng này là Trương Giác, k c m ñ u gi c Khăn Vàng gây r i. Chúng
ta tham chi n ngay.
Ba anh em Huy n Ð c ñ ng phi ng a d n quân lư t t i. B y gi Trương Giác ñã
ñánh b i Ð ng Trác, nên kéo binh truy kích r t ng t. Ðang lúc hăng th , b ng g p
toán quân c a ba anh em Huy n Ð c ch n l i, chúng r i lo n ngư i ng a ñ p nhào
lên nhau, m t c hàng ngũ, b quân Huy n Ð c chém gi t m t tr n, làm cho chúng
quay ñ u b ch y hơn năm mươi d m.
Ba ngư i c u ñư c Ð ng Trác v tr i. Sau khi h i thăm, bi t ñư c ba anh em
Huy n Ð c chưa có ch c v gì, hi n còn là chân tr ng, Ð ng Trác làm m t khinh
kh nh, không thèm thi l và ti p ñãi.
Huy n Ð c bư c ra ngoài, không nói gì, nhưng Trương Phi thì h m h m nét m t,
t ý b t mãn:
- H ! Chúng ta lăn mình vào ñ ch quân ñ c u h n, mà h n l i dám vô l như
th ! Ph i gi t h n ñi m i ñã gi n.
M ng r i, Trương Phi c m xà mâu quay vào trư ng ñ nh gi t Ð ng Trác.
Ðó chính là:
Nhân tình th thái ñáng bu n than,
Ai bi t anh hùng lúc tr ng chân!
N u ñư c muôn ngư i như D c Ð c,
Trên ñ i ñã h t gi ng vong ân
Chú thích:



(1) Thiên h t c là Ð qu c Trung Hoa c g m chín châu: Thanh, U, T , Ký,
Kinh, Dương, Duy n, D , và Ích. Dư i m i Châu có Qu n và Huy n
(2) Vua Hán Cao T ñóng ñô Tràng An (phía Tây) cho nên g i là nhà Tây
Hán. Nhà Tây Hán truy n ñ n ñ i vua Bình Ð thì b Vương Mãng gi t và cư p
ngôi. Lưu Tú gi t ñư c Vương Mãng, khôi ph c l i cơ ñ nhà Hán, nhưng l i d i ñô
v L c Dương (phía Ðông) cho nên t vua Quang Vũ v sau g i là nhà Ðông Hán.
(3) Ð i vua Hán Vũ Ð m i khi có cu c t Tông Mi u, các v có tư c H u trong
h Lưu ñ u ph i vào dâng vàng làm l . N u vàng c a ai có s c x u, không ñư c
sáng ñ p thì ngư i ñó b m t tư c H u.
H i2
N i Gi n Trương Phi Ðánh Khâm Sai
L p Mưu Hà Ti n Tr Ph n Lo n
Ð ng Trác có hi u là Tr ng Dĩnh, ngư i x Lũ Tây, vùng Lâm Thao, làm quan
Thái Thú qu n Hà Ðông, v n là m t k có tính kiêu ng o.
B i th , Trương Phi v a th y m t ñã ghét, mu n gi t ñi. Huy n Ð c và Vân
Trư ng ñ ng can:
-Dù sao h n cũng là ngư i c a tri u ñình sai ñ n, chúng ta không nên gi t.
Trương Phi h m h :
-N u không gi t th ng y mà l i ñây ch u m nh l nh c a nó thì em không th
ch u ñư c. Hai anh l i, em ñi nơi khác
Huy n Ð c nói:
-Anh em ta ñã th ñ ng sanh t thì vi c ñi có nhau. N u em mu n ñi thì chúng
ta cùng ñi v y.
Trương Phi m ng r :
-N u th thì em m i nguôi gi n.
Ba anh em Huy n Ð c l i t b Trác Qu n, ngày ñêm kéo quân qua Dĩnh Xuyên
theo Chu Tu n. Chu Tu n ti p ñãi anh em Huy n Ð c r t h u, h p binh làm m t,
ti n ñánh Trương B o.
B y gi , Tào Tháo và Hoàng Ph Tung cũng ñang h p quân ñánh nhau v i
Trương Lương Khúc Dương, riêng Trương B o thì l i ñ ch v i Chu Tu n.
Trương B o ñem tám, chín v n quân ñóng ñ n sau chân núi khí th r t v ng.
Chu Tu n sai Huy n Ð c là tiên phong, kéo quân ñ n gi ao binh. Trương B o hay
tin sai Phó Tư ng Cao Thăng d n ba ngàn quân ra ñ i ñ ch. Huy n Ð c khi n
Trương Phi ra c chi n. ñánh chưa ñ y ba hi p, Trương Phi ñã vung xà mâu ñâm
Cao Thăng ñ ru t nhào xu ng ng a ch t ngay.
Trương B o th y th t c gi n, lư t t i vung gươm ni m chú, ñ u b tóc xõa làm
phép thu t, t c thì s m ch p n i lên, trên không bao ph m t vùng h c khí. Trong
vùng h c khí y l i có vô s binh mã l n lư t rơi xu ng.
Trông th y pháp thu t, binh c a Huy n Ð c r i lo n, nên Huy n Ð c v i vã thu
quân.



V ñ n dinh, Huy n Ð c vào ra m t Chu Tu n và bàn:
-Trương B o dùng tà thu t th ng chúng ta, ngày mai chúng ta ph i dùng u v t
phá phép c a nó m i ñư c.
Chu Tu n khen ph i, khi n quân sĩ s m ng th t cho nhi u, và truy n l nh gi t
dê chó ñ l y máu.
K ñó, Huy n Ð c khi n Quan Công d n m t ngàn quân mai ph c nơi phía chân
núi, ñem theo ng th t, máu dê, máu chó cho nhi u. T t c ñ u d b s n sàng.
Tr i m sáng, Huy n Ð c d n m t ñ o binh ra trư c tr i ñ ch khiêu chi n.
Trương B o cư i l n nói:
-Hôm qua chúng ñã b i binh, nay l i còn dám ñ n ñây n p m ng sao?
Li n truy n l nh ba quân nai n t ch nh t r i xách giáp ra trư c tr i.
Trương B o v a d n binh ra ñã th y Huy n Ð c múa ki m m ng nhi c. Trương
B o n i gi n ni m chú, t c thì cát bay ñá ch y âm khí m t mù, trên không trung
ngàn v n binh mã ào t rơi xu ng. Huy n Ð c quay ng a b ch y, Trương B o cư i
l n gi c ng a ñu i theo.
V a qua kh i núi, hai ñ o binh ph c c a Quan, Trương n i lên m t ti ng pháo
hi u, ba quân hăm h xông ra m t lư t, dùng ng th t nhúng vào máu th t lên
không, t c thì binh tư ng yêu ma c a Trương B o bi n m t h t.
Trương B o th y phép mình b phá th t kinh, v a mu n lui binh, thì hai ñ o binh
c a Quan, Trương ñã xông ra ch n l i. Phía sau Huy n Ð c xua quân ñu i t i. Ba
ngã ñánh d n l i làm cho ñ i binh c a Trương B o tan v , b ch t r t nhi u.
Trương B o m huy t l , qu t ng a ch y dài, Huy n Ð c ñu i theo ñư c vài
d m, l tay rút ra m t mũi tên ng m Trương B o b n theo.
Trương B o la lên m t ti ng mũi tên c m vào cánh tay phía t , không còn c m
thương ñư c n a, ph i ôm c ng a ch y th ng vào Dương Thành ñóng c a c th .
Chu Tu n th a th ng, m t m t ñ c quân vây ch t b n c a thành, m t m t cho
ngư i ñi dò la tin t c c a Hoàng Ph Tung.
Nh c l i t khi Ð ng Trác thay th Lư Th c ñ ñ u chi n v i Trương Giác,
Ð ng Trác ñã thua hơn b y tr n. Tin y ñ n tai tri u ñình. Vua li n tri u Ð ng Trác
v trách m ng, và sai Hoàng ph Tung ra thay th .
Hoàng Ph Tung ñ n nơi thì Trương Giác ñã ch t vì b nh. Trương Lương th ng
lĩnh binh mã thay th . Trương Lương c v i Hoàng Ph Tung. Nhưng ch ng bao
lâu, l c lư ng c a Trương Lương mòn m i, b Hoàng Ph Tung l p k chém ch t
Trương Lương t i Khúc Dương, r i ñào m Trương Giác lên, ch t ñ u ñem v tri u
dâng n p. Tri u ñình phong cho Hoàng Ph Tung là Xa K Tư ng quân, tr n nh m
t i Ký Châu.
Hoàng Ph Tung l i làm s dâng v tri u xin cho Lư Th c kh i t i, và ph c h i
nguyên ch c. Tào Tháo cũng có công d p gi c Trương Giác nên ñư c phong làm T
Tư ng Nam.
Chu Tu n hay ñư c tin y, lòng nao nao, v i th i thúc binh sĩ ngày ñêm phá
thành Trương B o r t g p. Trong thành quân sĩ ñ u h t lương th c, th gi c nguy



c p, nên tư ng gi c là Nghiêm Chách ñâm ch t Trương B o, r i ch t ñ u ñem ra
ngoài thành dâng cho Chu Tu n.
Th là Chu Tu n ñã d p yên ñư c m y Qu n, v i vi t thi p g i v dâng t u.
B y gi còn dư ñ ng c a gi c Khăn Vàng l n tr n trong núi non, r ng r m, th nh
tho ng kéo ra qu y nhi u dân lành. Tri u ñình l i sai Chu Tu n ñem ñoàn quân
chi n th ng ñi d p gi c các nơi hi m y u. Chu Tu n tuân l nh kéo quân ra ñi.
Nhưng ñi ñư c vài ngày thì b ng th y trư c m t có m t ñ o binh kéo t i. Ng là
quân gi c, Chu Tu n toan cho l nh ñánh, nhưng xem l i tư ng ñi ñ u không ph i là
gi c, mà là m t trang thanh niên trán r ng, m t sáng, lưng g u, vai hùm, oai phong
l m li t.
Ngư i này h Tôn tên Kiên, quê Ngô qu n, ñ t Phú Xuân t là Vân Ðài, dòng
dõi Tôn Vũ T , m t nhà quân s l ng danh.
Năm Tôn Kiên lên mư i b y tu i, theo cha t i sông Ti n Ðư ng, th y hơn mư i
tên h i t c v a cư p thuy n c a m t khách buôn, ñang chia ti n nhau trên b . Tôn
Kiên nói v i cha:
- Con xin phép b t lũ gi c này.
R i nh y lên b múa ñao hò hét, tay ch tr Ðông Tây nhưng g i quân b n m t
ñ n. Gi c tư ng là quan quân ñi tu n, v i b h t c a c i ch y tr n. Tôn Kiên ñu i
theo chém ñư c m t ñ a. Do ñó, các qu n huy n ñ u bi t danh, ñư c ti n c làm
Hi u Úy.
Sau ñó, l i có tên yêu t c làm ph n Cói Kê, xưng là Dương Minh Hoàng Ð , t
t p th o kh u có hơn vài v n. Tôn Kiên cùng quan quân Châu Qu n phá ñư c gi c
chém ñ u H a Xương, và ñ a con c a h n là H a Thi u.
Quan Th S Tang Mân th y Tôn Kiên l p ñư c công l n, li n dâng bi u v
tri u b o t u. Tri u ñình phong cho Tôn Kiên làm quan Th a Diêm T c, sau ñ i
sang Hu Di Th a, r i l i làm H Bì Th a.
Nay th y gi c Khăn Vàng n i lên qu y nhi u, Tôn Kiên l i m t l n n a t t p
thi u niên trong thôn p, và thu n p m t s võ sĩ mi n sông Hoài, l p thành m t
ñ o quân hơn m t ngàn năm trăm ngư i, kéo ñi ti p ng cho quân tri u.
Chu Tu n m ng r li n thu d ng Tôn Kiên, cùng nhau hi p binh ñ truy nã gi c
cư p.
Ch ng bao lâu, các nơi h o lánh ñã d p xong, duy có ba tên gi c l n, dư ñ ng
c a Truơng Giác, là Tri u Ho ng, Hàn Trung, Tôn Tr ng, t t p hơn vài v n quân,
chi m c nơi Uy n Thành, bên trong cư p c a gi t ngư i, bên ngoài thinh th là ñ
tr thù cho ba anh em Trương Giác.
Chu Tu n li n léo quân ñ n nơi vây ñánh, sai ba anh em Huy n Ð c ngày ñêm
công thành.
Trong thành h t lương, Hàn Trung li u th không ch ng n i, sai ngư i ra xin
hàng. Chu Tu n không cho.
Huy n Ð c nói:



- Xưa, Hán Cao T s dĩ ñư c thiên h nh ch chiêu d k hàng, thu n p k
thu n. Sao nay ông l i không cho Hàn Trung hàng?
Chu Tu n ñáp:
- Th i y khác, th i nay khác. Xưa nhà T n b o ngư c, H ng Vũ hung tàn, thiên
h ñ i lo n, ngư i dân không bi t ai là thánh chúa, nên Hán Cao T ph i t lư ng
khoan dung ñ thu ph c thiên h . Nay b n b , dân gi an ai cũng bi t nhà Hán là ch
thiên h , ch có gi c Khăn Vàng làm ph n. N u ñ chúng ñ c th thì làm lo n, y u
th thì ñ u hàng, là sao gi ñư c lu t pháp? Tha cho chúng ñ u hàng t c là khuy n
khích s ph n ngh ch ñó.
Huy n Ð c ñáp:
- Không cho gi c hàng cũng ph i. Nhưng hi n nay ta vây kín b n m t thành, gi c
bí th t t ph i li u t chi n. Muôn ngư i m t lòng thì khó ch ng. Hơn n a trong
thành có hơn ba v n sanh linh, ch ng l vì chi n s mà ph i ch t c sao? Chi b ng
chúng ta tri t quân hai m t Ðông, Nam ch ñánh hai m t Tây, B c, ñ cho gi c b
thành ch y, r i ta b t s ng là hơn.
Chu Tu n nghe l i, tri t h t quân hai m t Ðông, Nam, d n v ñánh hai m t Tây,
B c. Qu nhiên, Hà Trung d n quân b ch y. Chu Tu n li n cùng v i anh em Huy n
Ð c thúc quân ñu i theo chém gi t, và b t Hàn Trung. Quân gi c s ng sót ch y tán
lo n.
Ðang lúc quân Hàn truy kích, b ng có Tri u Ho ng, Tôn Tr ng d n quân ñ n
vây ñánh Chu Tu n, Chu Tu n th y quân gi c ñông nên ph i t m lui. Do ñó, Tri u
Ho ng th a th chi m l i ñư c Uy n Thành.
Chu Tu n lui mư i d m h tr i, r i ngày hôm sau l i ñ u binh khi n tư ng vây
thành.
Chu Tu n sai Tôn Kiên ñánh phía Nam Uy n Thành, Huy n Ð c ñánh c a B c,
Chu Tu n ñánh c a Tây, ch a c a Ðông nh cho gi c ch y.
Tôn Kiên t mình nh y lên m t thành trư c tiên, vung ñao chém luôn m t lúc
hai mươi tên gi c. Gi c ho ng s b ch y xu ng h t. Tri u Ho ng th y th li n c m
giáo dài phi ng a t i ñâm. Tôn Kiên t m t thành phi thân xu ng, cư p luôn cây
giáo c a Tri u Ho ng, r i xông vào gi t gi c.
B binh Tôn Kiên hãm thành quá m nh, Tôn Tr ng kéo tàn quân ch y v t ra c a
B c, b ng g p Huy n Ð c kéo quân ch n l i. Tôn Tr ng không còn lòng d nào gi
ao ñ u n a, v i lách mình qua ñám lo n quân ch y tr n. Huy n Ð c giương cung
b n theo m t phát trúng Tôn Tr ng nhào xu ng ng a ch t t c thì.
B y gi , ñ i quân c a Chu Tu n th a th ñánh p vào chi m thành, chém hơn
m t v n th c p c a gi c. Quân gi c l p ch t l p ñ u hàng. Th là m t gi i Nam
Dương hơn mư i qu n ñư c bình ñ nh.
Chu Tu n truy n l nh ban sư h i trào, vào th ng Ngân Loan Ði n ra m t.
Hán Vương truy n d n ti c khao thư ng quân sĩ và phong cho Chu Tu n làm
ch c Xa K Tư ng Quân, kiêm lãnh Hà Nam.



Chu Tu n dâng bi u xin phong ch c cho Tôn Kiên và ba anh em Huy n Ð c.
Tôn Kiên vì có thân th nên ñư c phong ch c Tư Mã, lãnh quân ñi tr n nh m li n.
Còn ba anh em Huy n Ð c ch ñ i r t lâu, mà không th y phong thư ng gì h t,
lòng l y làm h th n, ch ng bi t vì sao tri u ñình l i có chuy n b t công như v y.
M t hôm, ba anh em Huy n Ð c ra ñư ng d o mát gi i khuây, b ng g p xe c a
Quan Lang là Trương Quân ñi ngang qua ñó. Huy n Ð c t h t tâm s mình cho
Trương Quân nghe.
Trương Quân nghe nói c kinh, l p t c vào tri u tâu:
- Xưa nh ng cu c n i lo n gây nên thư ng b i nh ng k n nh th n. S dĩ gi c
Khăn Vàng t o ph n là vì lũ Th p Thư ng Th khi quân, mua quan bán tư c, k có
công không ñư c thư ng, k có t i không b tr ng ph t x ng ñáng, làm m t l công
b ng. V y nay b h ph i chém ñ u h t chúng nó và ban b cho dân chúng bi t, thì
lòng dân m i yên n.
B n Th p Thư ng Th li n tâu v i vua là Trương Quân khi chúa. Vua khi n k
t h u ñu i Trương Quân ra.
Ðư c vua tín dùng, b n Th p Thư ng Th l i càng ñ c ý bàn v i nhau:
- Ðây ch c có k nào có công d p gi c Khăn Vàng mà không ñư c tr ng thư ng
nên oán h n sanh ra chuy n y. Bây gi chúng ta ph i tìm ch c nào nho nh phong
cho nó, ñ chúng nó an lòng, r i s tìm cách sa th i chúng cũng không mu n.
B i l ñó nên Huy n Ð c ñư c phong làm Huy n Úy t i huy n An H , thu c
ph Trn ng San, và ph i phó nhi m li n n i ngày hôm y.
Huy n Ð c ñư c l nh cho t t c các nghĩa binh c a mình ñư c tr v làng, ch
còn ñ l i vài mươi ngư i tâm phúc, r i cùng Quan, Trương th ng ñ n huy n An H
nh n vi c.
Tr n nh m ñư c b n tháng, nhân dân nơi ñây r t m n ph c ba anh em Huy n
Ð c là ngư i có nhi u lương tâm và ñ o ñ c.
Ngày kia, Huy n Ð c b t ñư c chi u ch c a Tri u ñình phán r ng: T t c nh ng
k có công d p gi c Khăn Vàng ñư c phong làm ch c Huy n Úy ñ u ph i b cách
ch c.
Huy n Ð c ñoán bi t mình th nào cũng b sa th i, nên ñêm ngày thư ng bàn
b c v i hai em chưa bi t vì duyên c gì.
B ng có Ð c Bưu di hành ñ n huy n. Huy n Ð c ra thành ngh inh ti p, v a th y
Ð c Bưu vào ñ n quán d ch, Ð c Bưu g i Huy n Ð c nói:
- Huy n Úy làm ngư i th nào mà xu t thân ñó?
Huy n Ð c nói:
- Tôi v n là dòng dõi c a Trung Sơn Tĩnh Vương vì lúc n nghe gi c Khăn Vàng
t o ph n nên ra t t p nghĩa quân giúp nư c. T Trác qu n tôi ñã d p l n nh hơn
ba mươi tr n, vì v y mà ñư c chút ít công lao nên ñư c phong làm ch c Huy n Úy
n y.
Huy n Ð c nói chưa d t l i thì Ð c Bưu ñã hét l n:



- Sao ngươi dám xưng là Hoàng Thân, l i còn hư báo công lao c a ngươi n a?
Nay ta vâng l nh tri u ñình ñ n ñây ñ sa th i các tham quan, ô l i, ngươi có bi t
không?
Huy n Ð c nghe Ð c Bưu nói th , v i vàng lui ra không dám cãi, tr v huy n
bàn v ì các quan l i. Các quan l i bàn tính m t h i r i m i nói v i Huy n Ð c.
- Ð c Bưu là m t ñ a b t liêm. Nay nó làm oai như v y là ý nó mu n nài h i l
ñó.
Huy n Ð c l c ñ u, nghĩ ng i giây lát r i nói:
- Ta lâu nay ch ng h l y c a ai m t ñ ng, m t ch nào, v y ti n ñâu mà ñưa cho
nó. V chăng, n u có ti n ta cũng không th làm ñư c cái chuy n hèn h như v y.
Ð c Bưu th y Huy n Ð c t v không ph c tùng ý mu n c a mình, bèn b t t t
c các quan l i bu c vu cho Huy n Úy là ngư i hà l m c a dân. Các quan ñ u khóc
lóc xin cho Huy n Ð c.
Lúc y, Trương Phi cũng v a ñi ñ n, th y có năm sáu ông già ng i bu n trư c
quán d nh khóc lóc. Phi li n kêu l i h i thăm duyên c , thì các ông già kia nói:
- Ð c Bưu b t ép b n tôi khai cho Lưu Công là k hà l m, chúng tôi vì c m m n
Lưu công nên ñã xin ba b n phen mà chưa ñư c.
Nhân lúc Trương Phi v a u ng xong m y chén rư u ñ gi i bu n, nghe nói như
v y, lòng n i nóng, li n nh y v i xu ng ng a xông vào quán d ch, ch y th ng ñ n
công ñư ng, th y Ð c Bưu ñang ng i v nh chân trên cao thét m ng các Huy n l i b
trói ñ n m dư i ñ t.
Trương Phi bư c ñ n thét l n:
- Th ng kh n n n kia! Ngươi bi t ta là ai mà ngươi dám ñ n ñây làm phách như
v y?
Ð c Bưu chưa k p nói n a l i thì li n b Trương Phi nh y t i ñá m t ñá vào quai
hàm. Ð c Bưu ñau quá, la lên m t ti ng, nhào xu ng ñ t.
Chưa ch u thôi, Trương Phi n m râu Ð c Bưu kéo ñi x nh x ch, d n th ng ñ n
huy n nha, trói vào c t c , r i b roi ñánh Ð c Bưu m t h i n a, ñ n gãy h t m y
ch c cành roi li u. Ð c Bưu ch ng bi t làm sao, ñau quá bu c lòng ph i năn n ,
nhưng Trương Phi không tha.
Lúc y Huy n Ð c ñang ng i m t mình bu n b c, b ng nghe có ti ng huyên náo
li n h i k t h u. Và b n này thưa:
- Trương tư ng quân ñang trói m t ngư i trư c huy n nha mà ñánh d l m!
Huy n Ð c v i vã bư c ra xem thì th y ngư i b ñánh là Ð c Bưu, ông ta th t
kinh, ch y l i n m tay Trương Phi kéo l i. Trương Phi nói v i Huy n Ð c:
- Anh ñ ng c n ngăn. Th ng này là m t ñ a ăn cư p, không ñánh cho ch t ñ
làm gì?
Th y Huy n Ð c t i, Ð c Bưu năn n :
- Lưu công ơi! Xin c u dùm tánh m ng tôi v i.
Huy n Ð c v n lòng nhân t th y v y không cho Trương Phi ñánh n a. Quan
Công ñang ñ ng m t bên, bư c ñ n nói:



- Ð i ca ñã l p ñư c công lao r t l n. V i công án y l ra ñ i ca ph i ñư c tr ng
thư ng, th mà ñ i ca ch ñư c ch c Huy n Úy nh m n n y. ñã v y, Ð c Bưu l i
còn ñ n ñây ñòi c a h i l , làm nh c chúng ta n a. Em nghĩ, không ph i là ch ñ
cho chim ph ng hoàng ngh cánh, ch b ng gi t quách Ð c Bưu cho ñã gi n r i tr
n, tr v làng tìm cơ l p nghi p là hơn.
Huy n Ð c li n l y n treo nơi c Ð c Bưu, và nói:
- C như cái t i nhũng l m c a dân cũng ñ cho chúng ta gi t ngươi cho an lòng
dân chúng, nhưng vì t tâm, ta dung th cho ngươi ñó. Ngươi hãy ñem n này v gi
ao n p cho tri u ñình, và ăn năn h i cãi ñ kh i ân h n sau n y. Chúng ta ñi ñây.
Khi Ð c Bưu ñư c th thì ba anh em Huy n Ð c ñi h t. Ð c Bưu quá t c gi n,
lén ñi cáo v i quan Thái Thú qu n Dĩnh Châu, vu cáo cho anh em Huy n Ð c mưu
ph n. Quan Thái thú Dĩnh Châu ra l nh kh p các huy n t m nã ba anh em Huy n
Ð c.
B y gi , ba anh em Huy n Ð c d t nhau qua Ð i Châu v i Lưu Khôi. Lưu
Khôi th y Huy n Ð c là dòng dõi nhà Hán nên có c m tình gi u nuôi trong nhà.
T i tri u, b n Th p Thư ng Th lúc n y l i l ng qu uy n thái quá. Chúng dùng
ñ cách tham ô. Nh ng ngư i nào ph c tùng theo chúng thì ñư c ch c quy n, b ng
trái l i thì ñ u b chúng làm h i. Chúng l i sai ngư i ñi kh p qu n huy n b t nh ng
ngư i nào có công d p gi c Khăn Vàng, ñư c phong ch c tư c ñ u ph i n p l v t
cho chúng, n u không chúng tâu v i vua sa th i ngay.
B i l ñó, nên nhi u ngư i liêm chính ñã b ch c v làng làm dân, không ch u
mang ti ng nh c. Hoàng ph Tung và Chu Tu n là ngư i có công l n trong vi c d p
gi c Khăn Vàng, cũng b b n Th p Thư ng th tâu v i vua bãi ch c.
Vua l i phong cho nhóm n nh th n như Tri u Trung làm ch c Xa K Tư ng
quân, và h t th y mư i ba ngư i trong b n Trương Như ng ñ u lãnh ch c Li t H u.
T ñó, vi c tri u chính càng ngày càng hư nát, tri u th n l n x n, dân tình ly tán.
T i qu n Trư ng Xa có tên Khu T nh n i lo n. - Ngư Dương có bè lũ Trương
C , Trương Thu n làm ph n. Trương C xưng Thiên t , Trương Thu n xưng Ð i
Tư ng Quân. Bi u văn hàng ngày c p báo v tri u như cánh bư m, nhưng b n Th p
Thư ng Th nh m h t, không cho vua hay.
M t hôm vua ng h u viên, ñang y n m v i b n Th p Thư ng Th b ng có
quan Giám Ngh Ð i Phu Lưu Ðào ñi th ng vào, quỳ trư c m t vua mà khóc. Vua
h i duyên c , Lưu Ðào tâu:
- V n m ng thiên h có th nguy bi n trong m t s m m t chi u, th mà b h c
ng i y n m v i b n y m ho n này ư?
Vua nói:
- Nư c nhà ñang lúc thái bình thanh tr , sao khanh l i nói là nguy bi n?
Lưu ào tâu:
- B n phương gi c giã n i lên như ong, hi n ñang xâm chi m t Châu n ñ n
Qu n kia! Cái tai v này cũng ch vì mư i tên Thư ng Th buôn quan bán ch c, h i



dân mà ra! Chúng d i vua lo n phép, cho nên nh ng ngư i ngay th ng ñ u xa lánh
tri u ñình. Cái nguy bi n trư c m t, mong b h suy xét.
Mư i tên Thư ng Th nghe v y li n quỳ xu ng trư c m t vua, tr t mũ ra, tâu:
- Quan ñ i th n ñã không dung thì lũ h th n này ph i ch t. Xin b h m lòng
hi u sinh cho chúng tôi ñư c tr v làng cày ru ng, làm vư n, nguy n ñem h t tài
trí giúp nư c nhà nuôi quân phá gi c.
Tâu xong, tât c mư i tên Thư ng th ñ u khóc r ng lên r t th m thi t, như s p
b ñem ñi hành hình v y.
Vua gi n m ng Lưu Ðào:
- Nhà ngươi cũng có ñ y t , sao l i không dung k h u, ngư i h c a tr m.
Nói xong vua l i truy n võ sĩ b t Lưu Ðào ñem chém.
Lưu Ðào kêu l n:
- Ð u th n rơi không ñáng ti t, ch ti c cho cơ nghi p nhà Hán gây d ng trên b n
trăm năm, nay phút ch c ph i tan tành.
Võ sĩ trói Lưu Ðào ñem ra ngoài, s p s a hành hình, thì b ng có m t v ñ i th n
ch y ñ n quát l n:
- Không ñư c h th . ñ ta vào can vua ñã!
Võ sĩ th y ñó là quan Tư Ð Tr n Ðam, nên chưa dám khai ñao, còn ch l nh.
Tr n Ðam ñi th ng vào h i vua:
- Lưu Giám ngh có t i gì mà b h truy n ñem chém?
Vua Linh Ð nói:
- T i sàm báng c n th n và khi quân.
Tr n Ðam nói:
- H u h t dân chúng trong thiên h ai cũng mu n ăn s ng mư i ñ a Thư ng Th ,
sao b h l i kính n chúng như cha m ? Không m t t c công lao mà sao ñ a nào
cũng ñư c phong tư c H u. Ðã v y, b n Phong Tư là k tư thông v i gi c Khăn
Vàng, toan làm n i ph n, th mà nay b h còn chưa t nh ng , m n chu ng b n
ho n quan như th sao?
Linh Ð nói:
- Phong Tư làm ph n, vi c y còn mù m chưa rõ hư th t. Còn như trong mư i
ngư i Thư ng Th há l i không có k nào là trung th n sao?
Tr n Ðam d p ñ u dư i ñ t, nh t ñ nh can vua cho kỳ ñư c. Vua n i gi n truy n
võ sĩ trói l i ñem ra h ng c cùng v i Lưu Ðào, ch xét x sau.
Ngay ñêm ñó, b n Thư ng Th kéo nhau vào ng c gi t ch t hai v trung th n
này, r i chúng l i gi chi u vua phong Tôn Kiên làm Thái Thú Trư ng Sa, sai ñi
ñánh Khu T nh, bình ñ nh phi n lo n.
Chưa ñ y ba mươi ngày, Tôn Kiên ñã d p yên, vi t thi p v tri u cáo báo. Th là
vùng Gi ang H ñư c yên, Tôn Kiên ñư c phong làm Ý Trình H u, Lưu Ngu thì
ñư c phong làm U Châu M c, lãnh quân ñ n Ngư Dương ñánh Trương Thu n,
Trương C .



B y gi Lưu Khôi Ð i Châu vi t thơ ti n c và b o ba anh em Huy n Ð c ñ n
ra m t Lưu Ngu. Lưu Ngu r t m ng, c anh em Huy n Ð c làm Ðô Úy, d n binh
vào th ng sào huy t c a gi c ñánh phá k ch li t hai ba ngày li n.
Trương Thu n v n là k hung b o hay chém gi t, nên lòng quân sinh bi n. M t
tên ñ u m c núp trong trư ng l a gi t ch t Trương Thu n r i ñem ñ u ra ngoài n p
cho Huy n Ð c. Trương C th y tình th nguy nan, nên t t ch t luôn. Quân sĩ kéo
ra ñ u hàng h t.
Ngư Dương bình ñinh, Lưu Ngu dâng bi u tâu rõ công l n c a Lưu B . Tri u
ñình xá cho Huy n Ð c cái t i ñánh Ð c Bưu và phong ch c H M t Th a, r i
thăng Cao Ðư ng Úy.
Sau ñó, Công Tôn To n l i dâng bi u tr n thu t công lao c a Huy n Ð c khi d p
gi c Khăn Vàng trư c kia mà ti n c làm Li t B Tư Mã, lãnh ch c Bình Nguyên
Huy n L nh. Tri u ñình y t u, Huy n Ð c t i ch n nh m Bình Nguyên, có ñ lương
ti n, quân mã, ba anh em m i ñư c thanh nhàn. Còn Lưu Ngu có công d p gi c
ñư c phong làm Thái Úy.
Năm Trung Bình th sáu, mùa h , tháng tư, vua Linh Ð ñau n ng, bèn tri u Ð i
Tư ng Hà Ti n vào cung ñ thương ngh .
Hà Ti n v n con nhà hàng heo, nhân cơ h i em gái vào cung làm quý nhân, nh
sanh ñư c hoàng t Bi n, nên m i ñư c phong làm Hoàng H u. Hà Ti n cũng nh
ñó mà nh m ñư c tr ng ch c.
Vua l i l y Vương M Nhân sanh ñ ng Hoàng t Hi p, vì th Hà thái h u ghen
ghét dùng thu c ñ c gi t Vương M Nhân ñi.
Ð ng Thái H u li n ñem Hoàng t Hi p v cung riêng c a mình ñ nuôi dư ng.
Ð ng Thái H u là m c a vua Linh Ð , thư ng ngày khuyên vua l p Hoàng t
Hi p làm thái t . Vua cũng b ng lòng, ng t vì ñau n ng nên chưa tính ñ n vi c y
ñư c. Trung Thư ng Ngh là Ki n Th c bi t vi c y bèn vào tâu v i vua:
- N u b h mu n l p Hoàng t Hi p lên ngôi thì b h ph i gi t Hà Ti n thì sau
này m i kh i sanh h u ho n.
Vua suy nghĩ r i cho ñòi Hà Ti n vào cung. Khi Hà Ti n v a vào t i c a cung
thì g p quan Tư Mã là Phan Ân ñón l i nói:
- Ông ch vào cung, Ki n Th c âm mưu mu n gi t ông ñ y.
Hà Ti n nghe nói th t kinh v i vã bư c ra v th ng tư dinh, l p t c m i các quan
ñ i th n ñ n bàn b c công vi c.
Ông nói:
- Nay b n ho n quan th , làm nhi u ñ u sàm n nh, n u chúng ta không tìm
cách tr h t b n nó, thì chúng ta t không kh i mang h u h a.
Hà Ti n v a nói d t l i, thì b ng có m t ngư i bư c ñ n, thưa:
- Quy n th c a ho n quan r t m nh, kh i t lúc vua còn nh , chi nhánh trong
tri u r t nhi u, gi t làm sao h t ñư c, ph ng như chúng ta không làm n i ñ l cơ
mưu t không kh i b di t t c.
Hà Ti n quay m t sang nhìn, thì th y ngư i y là Tào Tháo, ông n i gi n n t l n:



- Ngươi là ngư i ti u b i, bi t gì mà dám bàn ñ n.
Trong lúc m i ngư i còn ñang bàn b c thì Phan An ch y ñ n nói:
- Vua ñã băng hà r i, nhưng Ki n Th c l i thương ngh v i b n Th p Thư ng
Th không cho phát l ra ngoài. Chúng nó mu n tri u Hà Qu c C u vào cung ñ
di t tr h u h a, h u l p Hoàng t Hi p lên làm vua.
Phan An nói v a d t l i thì qu có chi u tri u ñòi Hà Ti n vào cung.
Tào Tháo th y v y bư c ra nói:
- Hôm nay hãy lo tôn tân quân trư c ñã, r i s tính k tr lũ n nh th n sau.
Hà Ti n nói:
- Như v y ai vì ta, vì xã t c mà lo vi c chánh quân và vi c tr lũ n nh hay
không?
B ng có ngư i t góc trái bư c ra, thưa:
- Xin cho tôi lãnh năm ngàn quân ñ n t i cung phá c a l p tân quân và b t t t c
b n Th p Thư ng Th mà gi t cho r i.
Hà Ti n xem l i ngư i nói ñó là Tư Ð Viên Thi u, t là Bôn S , hi n ñang gi
ch c Tư Ð Huy n Úy.
Hà Ti n m ng r , v i vã ñi m năm ngàn quân gi ao cho Viên Thi u.
Viên Thi u nai n t h n hòi d n năm ngàn quân Ng Lâm kéo th ng vào cung.
Còn Hà Ti n thì cùng v i các quan ñ i th n như: Hà Ngung, Tuân Nhu, Tr nh Thái
v.v.. c ng c th y hơn ba mươi ngư i, ñ ng kéo th ng vào trào, l p Thái t Bi n lên
ngôi Hoàng ñ .
Viên Thi u d n quân ñi th ng vào cung tìm b t Ki n Th c, và nã tróc b n Th p
Thư ng Th .
Ki n Th c hay tin khi p vía, v i vã nh y ra ng huê viên mà tr n, nhưng b t th i
l i g p Trung Thư ng Th là Quách Th ng th y ñư c ñâm m t ki m ch t t t.
B n Trương Như ng bi t nguy ñã ñ n nơi li n ch y vào cung van c u Hà Thái
H u:
- K l p mưu hãm l i tư ng công là Ki n Th c, nay Ki n Th c ñã ch t r i, còn
chúng tôi là k vô can, mong Thái h u m lòng nhân che ch cho.
Hà Thái h u nói:
- Các ngư i ñ ng s n a, ñ ta b o h cho.
D t l i, Hà Thái h u li n tri u Hà Ti n ñ n nói:
- Anh em ta lúc trư c hàn vi, n u không nh b n Trương Như ng giúp ñ m t
tay thì ñâu có quy n cao l c c như ngày hôm nay. V y anh nên nghĩ l i v tình mà
dung tha b n Trương Như ng là ph i hơn.
Hà Ti n ng m nghĩ giây lâu r i tr ra nói v i các quan:
- Ki n Th c là m t tên b o ph n, nay h n ñã ñ n t i r i, còn các ngư i khác ta có
th dung tha ñư c, ch nên sát h i chúng làm chi.
Viên Thi u nói:
- Ð n cây mà không nh t n r thì làm sao kh i b n t ch i.
Hà Tiên nói:



- Ý ta ñã cương quy t như v y, ngươi ch có nhi u l i vô ích.
Các quan nghe Hà Ti n nói th , ai n y ñ u h m h c lui v dinh.
Sáng hôm sau Hà Thái h u giáng ch phong Hà Ti n làm Tham L c Thư ng
Thơ, còn các qu n th n c ñ ng gia phong m t tr t.
Công vi c làm c a Hà Ti n khi n cho Ð ng Thái H u căm t c, bèn kêu b n
Trương Như ng vào cung nói:
- Em gái h n trư c kia chính nh ta ti n c nó m i ñư c vua yêu dùng ñ n ngày
hôm nay. Hôm nay con trai c a nó ñư c n i ngôi Hoàng ñ , th l c trong ngoài c a
nó quá m nh, như v y b n chúng ta có ngày e ph i lâm h i.
Trương Như ng nghe Ð ng Thái H u than th , li n bày mưu:
- Bây gi Nương Nương làm sao chư ng ch p uy quy n, C u Ð ng Tr ng và
phong thêm ch c cho chúng tôi thì m t ngày kia chúng tôi có cơ h i c u nguy tình
th .
Ð ng Thái H u r t m ng khen Trương Như ng có mưu cao.
Ngày th Ð ng Thái H u thi t trào r i giáng ch phong cho Hoàng t Hi p làm
Tr n Lưu vương, Ð ng Tr ng làm Biên K tư ng quân, b n Trương Như ng ñ u
ñư c gia thêm ch c và cùng d vi c trào chính.
Hà Thái H u th y Ð ng Thái H u l ng quy n trong lòng sanh nghi, bèn thi t y n
di n trong cung r i th nh Ð ng Thái H u phó y n.
Khi d ti c n a ch ng, Hà Thái H u ñ ng d y tay bưng chén rư u nói v i Ð ng
Thái H u:
- Chúng ta là ph n ñàn bà mà d ñ n vi c trào chính ch ng khác nào chúng ta ñã
ñi ngoài ph n s . Nh ng gương xưa còn rành, L H u cũng vì n m tr n quy n mà
c dòng h b tru l c, và còn bi t bao nhiêu vi c tai h i khác. Chúng ta hãy noi
gương ñó mà tránh ñi nh ng cái d ñ kh i ân h n ngày sau
Ð ng Thái H u gi n d m ng l n:
- Mi th l c c a con mi làm vua mi dám lo n ngôn như v y. T i ngươi tra
thu c gi t Vương m nhân là m t c u thù ta chưa nói ñ n ñó thôi.
Hà Thái H u th y Ð ng Thái H u nói quá l i, lòng n i gi n cũng m ng l i:
- Ta l y l i hơn l thi t ñ bàn b c, sao mi l i dám xúc ph m ñ n danh d c a ta?
Hai bên không ai ch u nh n ai, c m ng ñùa v i nhau không k gì ñ n danh d .
B n Trương Như ng hay tin, v i ch y ñ n can ngăn h t l i Ð ng Thái H u m i
ch u v cung.
Hà Thái H u ñêm y không ng ñư c, bèn g i Hà Ti n ñ n t bày vi c y.
R ng sáng Hà Ti n m t m t nhóm h p ñình th n bu c Ð ng Thái H u ph i r i
kh i cung ra ph Hà Gi ang, m t khác vây nhà Biên K tư ng quân Ð ng Tr ng.
Ð ng Tr ng li u th khó thoát ñư c li n c m ñao t v n nơi h u dinh.
B n Trương Như ng th t vía không bi t ch nào nương t a vì th l c c a Ð ng
Thái H u ñã tiêu tan trong phút ch c, bèn ñem ti n b c vàng l a ñ n lo lót cho
ngư i em Hà Ti n là Hà Miêu nói v i Hà Thái H u ñ ñư c toàn m ng. Nh ñó mà
b n Th p Thư ng Th l i v n ñư c dung dư ng và gi ch c quy n như cũ.



Vi c tri u chính ñã t m yên, Hà Ti n còn s nh ng h u h a nên sai ngư i ñ n
Hà Gi ang tìm cách ñánh thu c ñ c Ð ng Thái H u. Cách m y ngày sau có tin Ð ng
Thái H u b ng ñ c mà ch t, Hà Ti n bèn d y ñem xác Ð ng Thái H u v chôn nơi
Vương Lăng.
Công vi c y th u tai ñ n lũ n nh th n nên nhi u ti ng ñ n làm cho Viên Thi u
hay ñư c. Viên Thi u li n vào nói l i v i Hà Ti n:
- Tôi có nghe ti ng ñ n do b n Th p Thư ng Th rao ra r ng tư ng công ñã gi t
Ð ng Thái H u. N u ñ chúng gièm pha như v y e không l i, chi b ng nhân cơ h i
n y mà gi t ch t b n chúng ñi thì m i kh i s sanh ra h u ho n.
Hà Ti n nghe ñư c vi c y, ngày ñêm còn ñang suy ñi tính l i ñ tìm cách di t
tr b n Th p Thư ng Th , thì vi c này b n Trương Như ng hay ñư c. Nhưng th
y u không bi t làm sao, b n Trương Như ng l i ñem vàng b c thi t nhi u ñ n lo lót
cho Hà Miêu m t l n n a ñ vào nói Hà Thái H u.
Hà Miêu vào cung tâu v i Hà Thái H u:
- B n Th p Thư ng Th lâu nay r t có công v i tri u chính, nay vì vô c tư ng
công Hà Ti n mu n di t tr h e sanh ra r i lo n tri u th n.
Hà Thái H u nghe nói khi n quân tri u Hà Ti n vào cung b o:
- Tiên Ð m i băng hà; vi c tri u chính còn nhi u r i l m, không nên có ý làm
h i các c u th n mà sanh ra r i lo n.
Hà Ti n là k không cương quy t nên nghe Hà Thái H u nói như v y cũng ph i
vâng l nh lui ra thu t l i ý ki n c a Hà Thái H u cho Viên Thi u nghe. Viên Thi u
nói:
-L c lư ng chúng ta bây gi ñâu có s b n chúng. N u tư ng công có nghi ng
tri u t p các anh hùng hào ki t tr n gi kh p châu, qu n r i tr v cung mà gi t s ch
b n chúng nó ñi thì có lo gì b n chúng ph n ng.
Hà Ti n nói:
- K y r t hay.
R i, ông tính phát các h ch văn tri u h i các tr n v h p s c.
X y có ngư i bư c t i c n ngăn:
- Theo ý ngu h thì vi c y tư ng công không nên làm, và ngư i xưa có câu: Che
m t mà b t chim én . Vi c nh m n như th mà còn ph i dùng ñ n mưu chư c
hu ng chi vi c qu c gia ñ i s . Nay Tư ng công ch p chư ng binh quy n, mu n
làm gì ch ng ñư c mà Tư ng Công ph i tính như v y. Hơn n a anh hùng kh p nơi,
m i ngư i có ñ u có chí hư ng riêng, ph ng như Tư ng Công tri u h v mà có
m t s ngư i không tuân l nh có ph i Tư ng Công c m giáo mà l i tr cán cho
thiên h không?
Hà Ti n nghe nói cư i l n và nói:
- Ngươi là k h nho, ki n th c bao nhiêu mà dám cùng bàn ñ n ñ i s .
Hà Ti n nói v a d t l i l i có m t k v tay cư i to, nói:
- Vi c nh như v y mà c n chi ph i bàn ñi bàn l i cho thêm m t.
M i ngư i nghe nói quay l i thì th y ngư i y là Tào Tháo.



H i3
Bàn ph l p, Ð ng Trác m ng Ðinh Nguyên
T ng Xích th , Lý Túc d L B
Nh c l i Tào Tháo th y Hà Ti n mu n g i binh mã các nơi v tri u, thì nói r ng:
- Xưa nay nh ng b n gi an n nh thì ñ i vua nào ch ng có, y là vi c thư ng s
trong ñ i. Nhưng vì Vua g n ñây quá s ng ái, cho chúng nó gi quy n bính mà
không n tư c b , nên m i ñ n n i này. Còn mu n tr chúng nó thì ch c n tr t i
ñ a c m ñ u là ñ , và ch c n m t tên qu n ng c b t gi am cũng xong. Vi c gì ph i
tri u quân ngoài ùn ùn kéo v ? N u c gi t h t b n chúng, vi c t ti t l . Tôi e r ng
th t b i ñ y.
Hà Ti n b c t c g t:
- M nh Ð c cũng có m t ý khác trong b ng n a sao?
Tào Tháo b ra ngoài, nói m t mình:
- K làm cho thiên h lo n, chính là th ng Ti n.
Hà Ti n bèn ng m sai s ñem m t chi u, ngày ñêm ñi t i các Tr n...
Ðây nh c l i Ti n Tư ng Quân Ngao Lương H u, Tây Lương Th S là Ð ng
Trác vì trư c kia ñánh gi c Khăn Vàng không có công lao gì, b thua luôn Trương
Giác m y tr n nên tri u ñình tri u v bu c t i. Nhưng Trác ñã ñem c a ñút lót cho
b n Th p Thư ng Th nên kh i t i.
Sau l i khéo lu n cúi b n quy n quý trong tri u nên Trác l i ñư c thăng quan
vùn v t: t Trung Lang Tư ng, nh y lên Ti n Tư ng Quân, Ngao Hương H u, Tây
Lương Th S !
T lúc tr n th ngoài, trong tay th ng lãnh hơn hai mươi v n quân t i Tây
Lương, Ð ng Trác ñã có lòng ph n ngh ch, nhưng chưa dám.
Lúc y, l i ñư c chi u tri u v , th t là d p may hi m có, Ð ng Trác m ng như
c p g p m i, li n ñi m binh mã, l c t c kéo v tri u. Trác c con r là Ngưu Ph
làm Trung Lang Tư ng l i tr n ñóng Thi m Tây, còn mình t d n Lý Thôi, Quách
Dĩ, Phàn Trù, Trương T ñ u nh m L c Dương t n phát.
Mưu sĩ Lý Nhu, cũng là con r c a Ð ng Trác, bàn r ng:
- Nay m c d u tuy có chi u tri u , song vi c n y xem ra có hơi ám mu i, n u
mu n nên vi c l n thì ph i sai ngư i dâng bi u làm cho danh chánh ngôn thu n thì
m i xong.
Ð ng Trác nghe Lý Nhu nói th , cư i vang:
- Mưu sĩ th t ñáng là k tài ba xu t chúng.
Nói r i, Ð ng Trác l p t c làm s như sau:
Nay tr m nghe tri u ñình l n x n, dân chúng oán than b i lũ Th p Thư ng Th
quy n th , hi p ch vua nên m i sanh ra như v y. Gi t r n không nên ch a ñ c, ñ n
cây ph i b i cho t n g c. M nh t tuy ñau nhưng m t l n lành b nh còn hơn nuôi
dư ng b nh ho n trong mình. Nay H th n xin khua chiêng gióng tr ng, ñem binh
v L c Dương quy t di t tr b n Trương Như ng ñ c u nguy cho xã t c, cho thiên
h ñư c an, y là v n h nh.



Hà Ti n ti p ñư c bi u y, v i vã tri u t p các quan văn võ ñ n thương ngh .
Quan Th Ng S là Tr nh Thái can r ng:
- Ð ng Trác là gi ng sài lang, n u ñ h n v tri u, t nó s ăn th t ngư i.
Hà Ti n nhìn Tr nh Thái cư i:
- Ngươi l y chi làm b ng c . Công vi c l n mà ña nghi như th thì bao gi m i
thành s ñư c.
Lư Th c th y v y, bư c ra can:
- Tôi v n bi t Ð ng Trác là h ng m t ngư i mà lòng thú d , m t khi vào c m
ñình s gây h a ho n. Ph i mau mau ch n h n l i, ñ ng cho vào, thì m i ñư c yên.
Các quan văn võ ñ u c can ngăn Hà Ti n, nhưng Ti n v n khăng khăng m t
m c không nghe.
Tr nh Thái, Lư Th c ñ u b quan mà v . Các quan ñ i th n th y v y, cũng l n
lư t b ñi quá n a.
Hà Ti n l i cho ngư i ñi ñón Ð ng Trác t i D n Trì. Trác ñóng quân l i, không
ti n n a.
B n Trương Như ng hay ñư c vi c y, li n bàn v i nhau:
- y là mưu c a Hà Ti n. Chúng ta hi n bây gi như cá n m trong ch u, n u
ch ng lo ra tay trư c, ñ i nư c ñ n trôn m i nh y thì s b ch t ba h .
Li n cho năm mươi tên ñao ph mai ph c cung Trư ng L c, phía trong ñi n
Gia Ð c, r i kéo c b n vào quỳ trư c m t Hà Thái H u, khóc lóc thưa:
- Nay Ð i Tư ng quân phát chi u tri u quân ngoài v kinh ñ gi t lũ th n. V y
mong Thái H u m lòng t bi, c u m ng cho.
Hà Thái H u nói:
- Vi c y b n ngươi hãy ñ n ph Ð i Tư ng quân mà t t i ñ cho ngư i c u v t
cho.
B n Trương Như ng v a khóc v a nói:
- N u lũ H th n ñem thân t i Tư ng ph , t s nát th t tan xương ngay. Xin Thái
H u thương chúng tôi mà tuyên tri u Ð i Tư ng quân vào cung mà ph d . N u b y
gi , Ð i Tư ng quân không nghe n a, thì lũ th n xin ch u ch t trư c m t Thái h u.
Thái h u li n giáng chi u ñòi Hà Ti n vào. Ti n ñư c chi u, v a mu n ra ñi thì
Tr n Lâm can:
- Chi u c a Thái h u ñây t là mưu c a lũ Th p Thư ng Th , thi t nghĩ không
nên vào. Vào t mang h a.
Ti n nói:
- Rõ ràng là chi u c a Thái h u ñây, s tai v gì n a?
Viên Thi u cũng xen vào:
- Nay cơ mưu ñã b i l , Ð i Tư ng quân còn vào cung làm gì?
Tào Tháo nói:
- Hãy ñòi h t lũ Th p Thư ng Th ra ñây r i Ð i Tư ng quân s vào thì ch ng
can chi.
Nhưng Hà Ti n g t ñi:



- Ðó là ý ki n tr con. Ta n m vi c thiên h trong tay, lũ Th p Thư ng Th dám
ñ ng ñ n mình ta sao? Các ngư i ñ ng nghi ng như th !
Viên Thi u nói:
- N u Ð i Tư ng Quân mu n vào thì chúng tôi xin d n giáp sĩ theo h t ng, ñ
phòng b t tr c.
Nói r i, Viên Thi u, Tào Tháo m i ngư i nai n t h n hòi, ñem binh khí theo
mình, l i tuy n năm trăm tinh binh, gi ao cho em Thi u là Viên Thu t ch huy. Viên
Thu t nai n t g n gh , ñem binh mai ph c nơi Thanh T a. Còn Tháo và Thi u c m
gươm h t ng Ti n vào trư c cung Trư ng L c.
V a ñ n c a cung thì có Hoàng Môn Quan truy n ch r ng:
- Thái H u ch v i m t mình Ð i Tư ng quân. Ngoài ra, không ai ñư c vào.
Th là Thi u và Tháo b c n l i ngoài c a. Còn Hà Ti n c ngang nhiên vào
không có chút e ng i...
Khi ñ n trư c ñi n Gia Ð c thì b ng b n Trương Như ng, Ðoàn Khuê xong ra
ñón ch n, mi ng hô t h u vây ch t. Trương Như ng l n ti ng m ng:
- B Hà Ti n! Ð ng Thái H u có t i gì mà mày n ph c ñ c gi t h i? Ngày l
táng v Qu c M u, sao mày gi ñau không thèm ra d ? Mày ch là ñ con nhà hàng
th t hèn h , nh có b n tao ti n c lên Thiên T , mày m i ñư c tôn quý ñ n m c
này ch ! Th mà mày ñã không nghĩ ñ n báo ñáp thì thôi, sao l i còn mưu h i b n
ta? Mày ch i b n ta là ñ ô tr c, v y thì ai là m t thanh cao?
Bây gi Hà Ti n m i bi t nguy, v i tìm l i thoát nhưng các c a cung ñ u ñóng
ch t. Hà Ti n chưa bi t x trí cách nào, ñã b ph c quân ñ ra chém Ti n m t ñao
ñ t làm hai ño n.
Ngư i sau có thơ r ng:
V n Hán lâm nguy, khi n gi a trào,
Ngu như Hà Ti n n m quy n cao.
Khù kh ch ng ch u nghe can gián,
M c n n trong ñ n, ch t dư i ñao.
Bên ngoài Viên Thi u, Tào Tháo ñ ng ñ i mãi không th y Hà Ti n tr ra, trong
lòng sanh nghi.
Viên Thi u bèn hô l n:
- M i Ð i Tư ng quân lên xe tr v !
B ng b n Trương Như ng xách th c p c a Hà Ti n ném qua m t tư ng ra
ngoài, r i lên ti ng tuyên d :
- Ð a ng ch th n Hà Ti n mưu ph n, ñã b gi t r i, còn t t c b n a tòng ñ u
ñư c tha th .
Nghe nói, Viên Thi u ñùng ñùng n i gi n, thét l n:
- B n yêm ho n dám mưu sát ñ i th n! Ai mu n tru di t ác ñ ng, phò xã t c, hãy
t i ñây tr chi n.



B tư ng c a Ti n là Ngô Khuông li n n i l a ñ t c a Thanh T a. Viên Thu t
li n d n binh s n vào trong cung, h g p tên yêm ho n nào là gi t li n, ch ng k l n
nh già tr .
Viên Thi u, Tào Tháo cũng vung gươm, chém khóa phá c a, xông vào trong
cung, l i g p b n Tri u Trung, Trình Khoáng, H Huy, Quách Th ng toan ch y, li n
ñu i ñ n Thúy Hoa Lâu, r i b m thây b n n y nát như tương.
Lúc y, trong cung ñình l a cháy ng t tr i. B n Trương Như ng, Ðoàn Khuê,
Tào Ti t, H u Lãm b n tên l p t c băng mình theo khói l a, ép Thái h u, Thi u Ð ,
và Tr n Lưu Vương ra phía n i t nh, theo l i sau, ch y v B c Cung.
Nói v Lư Th c tuy ñã b quan tư c, nhưng cũng còn t i tri u, lúc b y gi
nghe trong cung có bi n, li n m c giáp c m thương, ch y t i ch dư i l u. V a
g p Ðoàn Khuê ñem Hà Thái H u ch y t i, Lư Th c thét l n:
- Ngh ch t c! Mày b c bách Thái H u ñi ñâu?
Khuê quay ñ u ch y tr n. Hà Thái H u li u nhào qua c a s nh y ra, ñư c Lư
Th c c u thoát.
Ngô Khuông chém gi t t i n i ñình thì g p Hà Miêu c m gươm ch y ra. Khuông
hô l n:
- Th ng Miêu ñ ng mưu h i anh, hãy gi t nó ñi!
Quân sĩ ñ ng thanh hô theo:
- Mau chém th ng gi c ph n anh!
Miêu toan ch y, nhưng b n m t quân vây kín, băm xác ra như bùn.
Viên Thi u l i sai quân sĩ chia nhau lùng b t các gia thu c c a mư i tên Thư ng
Th , b t lu n l n nh ñ u gi t h t.
Lúc y, t t c nh ng ngư i không có râu, ñ u b nghi là gia quy n c a Th p
Thư ng Th , nên b gi t l m vô s .
Còn, Tào Tháo thì lo ch a l a trong cung, cho m i Thái H u v tri u ñ nhi p
chánh vi c nư c. M t khác, Tháo sai quân ñu i theo b n Trương Như ng ñ tìm
vua Thi u Ð .
Nói v Trương Như ng, Ðoàn Khuê cư p Vua và Tr n Lưu Vương, băng qua
khói l a, su t ñêm ch y không ngh ra núi B c Mang.
Vào kho ng canh ba, b ng nghe m t sau có ti ng quân reo ó vang tr i, m t ñoàn
binh mã ñu i t i. Thì ra là quan Trung B Duy n L i Hà Nam là M n C ng. C ng
phóng ng a lên ch n ñư ng, thét l n:
- Ph n th n ch ch y ! Có ta ñ n ñ b t chúng bây ñây !
Trương Như ng ho ng vía, bi t ñã ñ n nư c cu i cùng không th nào tr n thoát
ñư c n a, li n li u m ng nh y xu ng sông t t .
Còn Vua và Tr n Lưu Vương bơ vơ m t mình, ch ng bi t vi c hung ki t th nào,
nên không dám lên ti ng. C hai d t nhau nép mình nơi b sông, trong ñám c gai
g n ñ y.
M n C ng không th y Vua ñâu, bèn phân quân ñi t tán ki m tìm, nhưng r t
cu c không th y, ñành ph i kéo nhau tr v .



Còn Vua và Tr n Lưu Vương núp ñó ch cho ñ n ñ u canh tư, th y b n b v ng
v m i dám bò ra. Ðêm y, sương xu ng như mưa, hai ngư i l nh l o ñói khát,
bu n kh ôm nhau mà khóc. Nhưng l i s có ngư i hay ñư c nên không dám khóc
to.
Tr n Lưu Vương nói v i Vua:
- Ch n n y không th lâu ñư c, ph i ñi nơi khác g p, m i s ng ñư c.
Th là Vua và Tr n Lưu Vương l y chéo áo bu c l i v i nhau cho kh i l c, r i
mò m m lên m t ñê, gai góc ñây ñ t, c mà len chân, nhưng bóng t i d y ñ c không
nhìn th y ñư ng l i gì c . Trong lúc ñang lo s , b ng có hàng ngàn ñom ñóm t t p
l i, chi u t a sáng như sao sa trư c m t Vua.
Th y v y, Tr n Lưu Vương nói:
- Hoàng huynh ơi, ñây là tr i giúp anh em ta!
Li n theo ánh sáng ñom ñóm mà ñi, d n d n tìm th y con ñư ng. T i canh năm
thì chân ñau quá, không th ñi ñư c n a, th y bên chân núi có m t gò c cao, Thi u
Ð và Tr n Lưu Vương ñành t m n vào trong gò y.
Gò này n m ngay phía sau m t trang vi n. Trang ch ñêm y n m m ng th y có
hai bóng m t tr i sa xu ng ñ ng c sau nhà, li n gi t mình th c gi c, v i m c áo ra
ngoài, nhìn ngó b n phía, th y trên gò phía sau trang có h ng quan r c tr i. Trang
ch lòng hoang mang kinh l , v i t i xem thì th y có hai thi u niên n m trong ñám
c , bèn h i:
- Hai c u là con nhà ai?
Thi u Ð lo s , không dám nói gì. Tr n Lưu Vương tr vào anh mà ñáp:
- Ðây chính là ñương kim Hoàng ñ , vì b b n Th p Thư ng Th làm lo n nên
ph i lánh mình nơi ñây. Còn ta là Hoàng ñ Tr n Lưu Vương.
Trang ch nghe nói th t kinh, v i s p xu ng ñ t l y hai l y, r i thưa:
- H th n tên là Thôi Ngh , em c a quan Tư Ð Thôi Li t, nhân vì b n Th p
Thư ng Th buôn quan bán tư c, ghét ngư i hi n, nên H th n m i bu n lòng v n
d t nơi ñây.
Nói xong phò Vua v nhà dâng rư u th t cho vua dùng ñ ñói.
Nói v M n C ng ñu i theo Ðoàn Khuê, khi tr i h ng sáng thì b t ñư c ñư c
Ðoàn Khuê, li n c t v n:
- Thiên t ñâu?
Khuê khai r ng khi ch y t i n a ñư ng thì l c m t, không bi t Vua ñi v phía
nào n a. M n C ng li n gi t Ðoàn Khuê, c t l y ñ u, treo dư i c ng a, r i chia
quân ñi b n m t tìm ki m. Còn M n C ng thì m t mình m t ng a, l n ñi h i dò.
B ng C ng ñi t i nhà Thôi Ngh . Ngh ra ñón, th y m t chi c th c p treo l ng
l ng trên c ng a, li n h i duyên c . C ng thu t l i rõ ràng. Thôi Ngh m i d n
C ng vào ra m t Vua. Chúa tôi cùng khóc.
M n C ng tâu:
- M t ngày không th thi u Vua. Xin B H hãy h i tri u.



B y gi nhà Thôi Ngh ch có m t con ng a g y, ñ riêng Vua ng . Tr n Lưu
Vương ph i cư i chung ng a v i M n C ng.
Ði ñư c vài d m g p ñư c Tư Ð Vương Doãn, Thái Úy Dương Bưu, T Quân
Hi u Úy Thu n Vu Quỳnh, H u Quân Hi u Úy Tri u Manh, H u Quân Hi u Úy
B o Tín, Trung Quân Hi u Úy Viên Thi u cùng m t ñoàn kho ng trăm ngư i ng a
ñ n ngh inh ti p thánh giá.
M ng m ng t i t i, Vua tôi ñ u khóc. Trư c h t, các quan sai ñem th c p Ðoàn
Khuê v bêu ngoài c a thành làm l nh. R i ch n ng a t t ñ Thi u Ð và Tr n Lưu
Vương ng , cùng rư c v kinh.
Trư c ñó ít lâu, tr con L c dương thư ng hát m y câu ñ ng dao r ng:
Ð không ra ñ ,
Vương ch ng ph i Vương.
Ngàn xe v n ng a,
Ch y ñ n B c mang.
T c là ñi m sau này ñ b tru t làm Vương, Vương ñư c lên ngôi ñ . ñ n b y
gi bi t ng nghi m vào vi c ñó.
Xa giá ñi chưa ñư c vài d m, b ng ñàng xa có ti ng tr ng vang l ng, tinh kỳ r p
ñ t, b i bay mù tr i, r i m t ñoàn binh mã ào ào kéo ñ n.
Bá quan ñ u th t s c. Vua cũng s hãi. Viên Thi u v i thúc ng a ra trư c thét
h i:
- Binh mã c a ai ñ y?
T dư i bóng ng n c thêu r c r , m t tư ng bên kia thúc ng a ra, l n ti ng h i
l i:
- Thiên t ñâu?
Vua càng s , không dám lên ti ng. Tr n Lưu Vương qu t ng a s n ra, n t r ng:
- Nhà ngươi là ai?
Tư ng y ñáp:
- Th S Tây Lương là Ð ng Trác ñây.
Tr n Lưu Vương g n gi ng h i:
- Ngươi ñ n ñây b o giá hay cư p giá?
Th y v m t oai nghiêm c a Tr n Lưu Vương, Ð ng Trác khi p s , thưa:
- H th n ñ n ñây ñ b o giá.
Tr n Lưu Vương h ch r ng:
- Ðã t i h giá, v y Thiên T ng i kia, sao ngươi không xu ng ng a mà thi l ?
Ð ng Trác s hãi, l t ñ t xu ng ng a, kh u ñ u bên ñư ng, mi ng tung hô v n
tu . Tr n Lưu Vương l i l y l i ng t ngào mà ph úy Ð ng Trác. T ñ u chí cu i,
l i l ñư ng hoàng, không ng p ng ng l m l m t ti ng nào.
Ð ng Trác th m l y làm l , sinh lòng khâm ph c vô cùng. Và t ñó, Trác ñã có ý
ñ nh ph Thi u Ð mà l p Tr n Lưu Vương lên làm vua.



Hôm y, các quan phò Thi u Ð v cung ra m t Hà Thái H u. M con khóc lóc
v i nhau, m i ngư i ñ u a l . Khi ki m ñi m l i trong cung, không th y cái n
ng c truy n qu c ñâu n a!
B y gi Ð ng Trác ñem binh ñóng ngoài thành. Ngày ngày d n giáp sĩ cư i
ng a vào thành, hoành hành kh p ph xá, ch búa. Nhân dân trăm h lo s , hoang
mang. Trác l i ra vào t do nơi ch n cung ñình, không kiêng k gì h t. Quan H u
Quân Hi u Úy là B o Tín t i b o Viên Thi u:
- Ð ng Trác t manh tâm làm lo n, nên kíp tr ñi.
Viên Thi u nói:
- Tri u ñình ñã b hoang mang, nay v a m i ñư c yên, ch nên khinh ñ ng.
B o Tín l i t i g p Vương Doãn ñ bàn v vi c y. Doãn cũng nói:
- Hãy thong th , ñ tính k xem ñã.
B o Tín th y tình th như v y, li n b tri u ñình, kéo h t quân b n b vào núi
Thái Sơn.
Nói v Ð ng Trác l i ñi chiêu d b n b H anh em Hà Ti n. Bao nhiêu binh mã
c a h Hà ñ u v tay Trác h t.
Ngày kia, Ð ng Trác bàn riêng v i h i Lý Nhu:
- Ta mu n ph b Vua xu ng mà l p Tr n Lưu Vương lên ngôi có ñư c chăng?
Lý Nhu nói:
- Nay ñang lúc tri u ñình vô ch , nên th a th i cơ mà làm g p ñi, n u ñ ch m e
sinh bi n. Ngày mai hãy tri u t p bá quan t i ñi n Ôn Minh trong vư n, nói rõ vi c
ph l p. K nào không nghe theo, c chém ñ u. L y quy n uy mà làm, k sách hi n
t i ph i th m i xong.
Ð ng Trác nghe nói, lòng m ng kh p kh i. Qua hôm sau, khi n quân bày y n
ti c nơi vư n Ôn Minh và m i t t c các quan ñ i th n ñ n ñó ñ phó h i. Các quan
lúc n y ñ u s Ð ng Trác, nên không có ai dám t ch i. Trác ñ cho các quan t i
ñông ñ r i m i c i ng a th ng ñ n trư c c a viên m i ch u xu ng ng a, l i mang
gươm vào ti c.
U ng v a ñ ng vài tu n rư u, Trác ra l nh ng ng rót, im ti ng nh c, r i l n
ti ng nói:
- Hôm nay ta m i các quan ñ n ñây v i m c ñích là bày t m t ý ki n.
Bá quan ai n y cũng ñ u l ng tai nghe, Trác nói ti p:
- Thiên t là chúa t muôn dân, n u không có uy nghi x ng ñáng, không th
ph ng s tông mi u, xã t c ñư c. Nay ñ c Kim Thư ng là k nhu như c không
ñáng m t c m quy n ch p chánh. Còn Tr n Lưu Vương v n là b c thông minh, hi u
h c, có ñ tài ñ c ñ tr dân, ñáng m t k v ngôi c . V y ý ta mu n ph Vua, mà
l p Tr n Lưu Vương lên ngôi báu, ch ng hay ý các quan ñ i th n nghĩ như th nào?
Các quan ñ i th n nghe nói ñ u im l ng, chưa ai dám nói gì, b ng có m t ngư i
ñ ng d y, xô gh bư c ra nói l n:
- Không ñư c! Không ñư c! Ngươi là h ng ngư i gì mà dám làm ñ i ngôn như
th ? V chăng ñ c Kim Thư ng là con trư ng c a Tiên Ð , s a tr ngôi tr i là l



ph i, v l i Ngư i cũng chưa có vi c gì l i l m thì sao ngươi dám nghĩ ñ n chuy n
ph l p? Ngươi mu n mưu ñ soán ngh ch chăng?
Các quan chăm chú nhìn ra ngư i y là quan Th S Kinh Châu Ðinh Nguyên,
Trác n i gi n n t l n:
- Nơi ñây n u có k nào ngh ch ý ta thì ch c không còn tánh m ng.
C ti c rư u ai n y nhao nhao, còn Ð ng Trác c m gươm toan bư c t i chém
Ðinh Nguyên.
Lúc y, Lý Nhu ñ ng th y sau lưng Ðinh Nguyên có m t ngư i khí vũ hiên
ngang, oai phong l m li t, tay c m m t cây Phương thiên h a kích , tr ng tr ng con
m t mà nhìn Ð ng Trác. Nho bi t vi c ch ng xong, li n bư c ñ n gi v can Ð ng
Trác:
- Hôm nay trong y n m không nên ñem vi c nư c ra bàn, v y xin ñ ngày mai
cũng ch ng mu n.
Các quan cùng khuyên gi i Ðinh Nguyên, nên Ðinh Nguyên xô gh b ra v .
Ð ng Trác tay v n c m ki m, quay l i h i các quan:
- L i ta nói có h p công ñ o hay không?
Lư Th c bư c ra, nghiêm ngh nói:
- Ông nói sai r i. Vi c ph l p vua ph i có duyên c . Xưa vua Thái Giáp vì b t
minh nên ông Y Doãn m i ñu i ra Ð ng cung. Xương p Vương lên ngôi m i có
hai mươi b y ngày mà làm hơn ba mươi ñi u ác, nên ông Ho t Quang m i ph i t
cáo nhà Thái Mi u mà ph ñi. Nay Thánh Thư ng tuy còn thơ u nhưng thông minh
nhân trí, chưa l m l i m y may. Ông ch là m t v quan ngoài, chưa t ng tham d
tri u chính, l i không có tài như Y Doãn, Ho t Quang, mà dám bàn ñ n chuy n ph
l p sao ñư c? Thánh nhân có d y r ng: Có chí như Y Doãn thì ñư c. Không có chí
như Y Doãn mà b t chư c làm Y Doãn, y là k soán ngh ch.
Ð ng Trác n i gi n rút gươm toan chém Lư Th c, thì quan Ngh lang là Bành
Bá v i can:
- Lư Thư ng thư là b c có danh v ng, h i n i chư nhân ñ u mong m i. N u gi t
ñi, e làm náo ñ ng thiên h .
B y gi Trác m i ng ng tay. Quan Tư Ð Vương Doãn nói:
- Vi c ph l p r t quan tr ng, không nên ñem bàn lúc trà dư t u h u. Ð m t
ngày khác.
Khi ti c tan, bá quan ra v , Trác m t còn h m h m, tay c m gươm ñ ng viên
môn. B ng Trác th y có m t ngư i l c lư ng, c m kích rong ng a ñi ñi l i l i phía
ngoài, bèn h i Lý Nhu:
- Ngư i nào ñ y?
Lý Nhu ñáp:
- Ðó là con nuôi c a Ðinh Nguyên, h L tên B , t là Ph ng Tiên, ngư i y là
m t anh hùng trên ñ i có m t không hai. Tư ng quân nên tránh nó k o mang h a.
Ð ng Trác nghe nói li n lánh m t vào trong vư n.
R ng ngày có quân vào báo v i Ð ng Trác:



- Quân c a Ðinh Nguyên ñ n bên thành khiêu chi n ñòi Tư ng Quân ph i ra
binh.
Ð ng Trác t c gi n, hi p v i Lý Nhu d n quân ra thành nghênh chi n.
Hai bên giàn tr n, r i th y L B hi n ra, ñ u búi tóc, ñ i kim quan, mình m c
bào g m trăm hoa l ng giáp ñư ng nghê, lưng th t b o ñ i Ti loan, tay c m tay c m
Phương Thiên H a Kích, gi c ng a phò Ðinh Nguyên ra trư c tr n.
Ðinh Nguyên ch vào m t Ð ng Trác m ng:
- Qu c gia g p lúc không may, lũ yêm ho n l ng quy n ñ n n i muôn dân ñ
thán, mi không h có thư c t c công lao nào, sao dám nói càn chuy n ph l p, làm
lo n tri u ñình?
Ð ng Trác chưa k p tr l i thì sau lưng Ðinh Nguyên, L B ñã phi ng a vung
kích ñánh tràn sang. Binh tư ng c a Ð ng Trác không m t ngư i nào dám ra ngh
inh ñ ch. Cây kích c a L B ñ n ñâu là quân Trác ch t ñ n ñó, làm cho quân c a
Ð ng Trác c lo n. Trác ho ng s quay ñ u ch y. Ðinh Nguyên thúc quân ñánh
gi t. Quân Trác ñ i b i m t tr n, ph i lui hơn ba mươi d m m i dám h tr i, ki m
ñi m binh mã th y hao hơn phân n a.
Trác h p các tư ng, bàn r ng:
- Ta th y L B qu là tay phi thư ng. N u ñư c ngư i y, ta còn lo gì vi c thiên
h ?
Trong lúc y có m t ngư i bư c ñ n thưa:
- Chúa công ñ ng lo. Tôi v i L B v n cùng quê quán, bi t rõ h n tuy có tài
xu t chúng, song là k h u dũng vô mưu, th y l i mà quên nghĩa. V y tôi xin ñem
ba t t lư i ñi thuy t, khi n h n ph i ch p tay v hàng Chúa công.
Trác nghe nói m ng r , xem l i thì th y ngư i y là H Bôn Trung Lang Tư ng
Lý Túc. Trác h i:
- C n ñem theo v t gì ñ d h n?
Túc nói:
- Tôi nghe Chúa công có con ng a Xích Th , ngày ñi ngàn d m. N u ñư c ng a
y v i ít vàng ng c ñ l y lòng h n, r i tôi l a l i thuy t d , t L B ph n Ðinh
Nguyên, hàng Chúa công.
Trác h i Lý Nhu:
- Ý y th nào?
Nhu ñáp:
- Chúa công mu n g m thâu thiên h l i ti c chi m t con ng a.
Trác nghe nói, truy n quân d t con ng a Xích Th ñ n, l i cho l y ra m t ngàn
l ng vàng, mươi h t minh châu, và m t cái ñai ng c gi ao cho Túc.
Túc t c thì mang t t c l v t th ng ñ n tr i L B . D c ñư ng b quân ph c bao
vây, Túc nói:
- Các ngươi kíp vào báo v i L Tư ng quân r ng: Có c nhân mu n ñ n thăm.
Quân vào báo, B ra l nh cho Túc vào. Chào h i xong, Túc nói:



- B y lâu nay xa cách hi n ñ , tôi r t thương nh , khi bi t ñư c hi n ñ ñây
nên tôi ñ n thăm vi ng. Nay th y hi n ñ v n khang ki n, tôi r t m ng.
L B n m tay Lý Túc thân m t nói:
- Ðã h ng lâu xa cách nhau, nay hi n huynh nơi nào?
Lý Túc ñáp:
- Hi n nay ti n huynh ñang làm ch c H Bôn Trung Lang Tư ng, nghe hi n ñ
có lòng khuôn phò xã t c nên ti n huynh vui m ng khôn xi t. Nay có m t con ng a
quý, ngày ñi ngàn d m có dư, l i có tài vư t nư c trèo non như ñi trên ñ t b ng, tên
là Xích Th , nên ñem t i bi u cho hi n ñ , ñ thêm oai cho hùm ñây.
L B bèn khi n quân d t ng a ñ n, qu nhiên con ng a y c mình ñ u ñ như
l a, không b n m t s i lông t p màu. T ñ u t i ñuôi dài m t trư ng, t móng lên
ñ u cao tám thư c. R i b ng nó g m hí vang r n, gi m vó rung m t ñ t, như s p
bay b ng lên không, băng mình qua b v
Ngư i sau có thơ v nh ng a Xích th r ng:
Ngàn d m phi ñ ng, cát b i tung,
Băng sông vư t núi, xé sương h ng.
Khác chi r ng l a trên tr i xu ng,
Mu n r t cương tơ, v nh c ñ ng.
L B th y ng a t t, lòng m ng kh p kh i, bèn t ơn Lý Túc:
- Hi n huynh có lòng t t, cho con ng a quý này, tôi ch ng bi t l y gì báo ñáp?
Lý Túc nói:
- Tôi vì nghĩa khí mà ñ n ñây há c n ñâu ân hu ?
B sai d n rư u th t ñãi. Rư u ngà ngà, Túc nói:
- Tuy ít g p hi n ñ , nhưng l nh tôn thì Túc ñư c g p luôn.
B ñáp:
- Hi n huynh say r i! Cha tôi ñã m t t lâu, còn g p làm sao ñư c?
Túc cư i l n:
- Không ph i th . Tôi nói l nh tôn t c là Ðinh Th S ñ y ch .
B bu n bã nói:
- Tôi theo Ðinh Ki n Dương cũng là b t ñ c dĩ, b ñi chưa n ñ y thôi!
Túc nói:
- Hi n ñ là ngư i tài ba l i l c, s c m nh hơn ngư i, anh hùng xu t chúng, b n
b bi t tên. L ra ph i ñư c hư ng ch c tr ng quy n cao, có lý ñâu l i ph i cam
ch u dư i trư ng ngư i ta v y?
L B nói:
- Tôi cũng mu n th , ng t vì chưa g p ñư c m t ñ ng minh quân.
Lý Túc cư i b o:
- Chim khôn l a cây mà ñ u, tôi hi n ch n chúa mà th . N u không s m tìm th i
cơ, e khi h i ra thì ñã mu n ñ y.
B h i:
- Hi n huynh ñã trong tri u, v y có th y ai x ng ñáng là anh hùng ñ i nay?



Túc ñáp:
- Hi n t i tri u ñình, các ñ i th n ai n y tranh giành ngôi th , Vua thì còn nh b
k sàm n nh chi m ño t quy n hành. Tôi th y kh p m t bá quan, không ai b ng
Ð ng công. Ð ng công là ngư i bi t kính hi n ái sĩ, thư ng ph t công minh, l i có
lòng di t n nh phò Vua. Th nào v sau cũng nên nghi p l n, v y hi n ñ còn ñ i gì
mà không theo phò ñ l p thân.
L B nói:
- Tôi cũng mu n theo v Ð ng công ng t vì không ai ti n c .
B y gi , Túc bi t công vi c ñã có k t qu , l p t c ñem cái ñai ng c và vàng b c
bày ra trư c m t L B .
B gi t mình h i:
- Hi n huynh ñem nh ng th này t i làm gì?
Túc b o cho t h u lui h t ra ngoài, r i m i nói:
- Ðây là c a Ð ng công. Ð ng công m ti ng l n c a hi n ñ t lâu. Nay sai Túc
này ñem l v t t i kính bi u. Con Xích Th kia cũng là c a Ð ng công sai ñem t ng
hi n ñ v y.
B nói:
- Ð ng công có lòng yêu th này, tôi bi t l y gì ñ n ñáp?
Túc nói:
- Tài thư ng s c m n như Túc này, mà còn ñư c phong ch c H Bôn Trung
Lang Tư ng, thì tài như hi n ñ , n u theo v , t ñư c quy n cao ch c tr ng, phú
quý chưa bi t ñ n b c nào?
B ng n ng nói:
- Tôi chưa có chút công tr ng nào mà làm l ra m t Ð ng công. Khó nghĩ quá.
Túc l ng lơ nói:
- Công tr ng y ñ i v i ngư i khác thì khó th t, ch như ñ i v i hi n ñ thì d
như tr bàn tay, có gì mà ph i lo. Ch s hi n ñ không ch u làm ñ y thôi.
B tr m ngâm m t lúc r i nói:
- Tôi mu n gi t Ðinh Nguyên r i d n quân ra hàng Ð ng công, ch ng bi t có
nên không? Hi n huynh xét th ?
Túc v i xuýt xoa nói:
- Hi n ñ làm ñư c vi c y thì còn công nào l n b ng. Nhưng vi c ñó c t ph i
kh n m t m i ñư c.
B h n v i Túc n i trong ñêm y th nào cũng xong vi c. Túc r t hoan h , t giã
ra v .
Ðêm y, vào lúc canh hai, L B c m gươm bư c vào trong trư ng Ðinh
Nguyên. Lúc y, Nguyên ñang th c chong ñèn xem sách, th y B vào, bèn h i:
- Ðêm khuya, con vào ñây có vi c gì?
B tr m t m ng r ng:
- Ta ñư ng ñư ng m t k trư ng phu, há l i ñi làm con c a ngươi sao?
Nguyên kinh ng c, tr m t nhìn B h i:


Tam Quoc Dien Nghia

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Destaque

Destaque (20)

Semelhante a Tam Quoc Dien Nghia

Semelhante a Tam Quoc Dien Nghia (20)

Mais de buiduongduong

Mais de buiduongduong (8)

Tam Quoc Dien Nghia