Al geruime tijd hebt u uw vermaarde visrestaurant in de verkoop staan. Vele geïnteresseerden hebben het bekeken, maar kwamen niet met een overnamebod. Uiteindelijk raakt u serieus in onderhandeling met een potentiële koper. Juist als u het gevoel hebt het in grote lijnen met elkaar eens te zijn en dat het een kwestie lijkt van handtekeningen zetten, haakt de koper af. Hij heeft iets anders gezien dat hij mooier vindt. U bent weer terug bij af. Kan dat zomaar?

1. DE VIS WORDT (DUUR) BETAALD, TOCH?
Al geruime tijd hebt u uw vermaarde visrestaurant in de verkoop staan. Vele
geïnteresseerden hebben het bekeken, maar kwamen niet met een
overnamebod. Uiteindelijk raakt u serieus in onderhandeling met een
potentiële koper. Juist als u het gevoel hebt het in grote lijnen met elkaar
eens te zijn en dat het een kwestie lijkt van handtekeningen zetten, haakt de
koper af. Hij heeft iets anders gezien dat hij mooier vindt. U bent weer terug
bij af. Kan dat zomaar?
Als u deze vraag aan een jurist stelt zal hij u waarschijnlijk antwoorden: “Dat
hangt af van de omstandigheden van het geval.” Een dooddoener van jewelste
waarmee u geen concreet antwoord op uw vraag hebt gekregen. Helaas is dit
antwoord wel de enige juiste reactie die in eerste instantie gegeven kan worden.
U dient daarbij te bedenken dat als uitgangspunt heeft te gelden dat het elk van
partijen vrij staat om op enig moment de onderhandelingen over een overname af
te breken.
Sinds een belangrijke rechterlijke uitspraak uit 1982 dacht bijna iedereen dat het
afbreken van onderhandelingen niet meer zo eenvoudig kon en in elk geval
aanleiding zou geven om de in verband met de onderhandelingen gemaakte
kosten te moeten vergoeden. Echter, de vonnissen die nadien zijn gewezen, en
meer in het bijzonder een arrest van onze hoogste rechter, de Hoge Raad in Den
Haag, van twee jaar geleden, hebben geleerd dat aansprakelijkheid voor
afgebroken onderhandelingen niet snel mag worden aangenomen. De Hoge Raad
stelt kort gezegd: “De maatstaf voor aansprakelijkheid wegens afgebroken
onderhandelingen is een strenge die tot terughoudendheid noopt.” Zo dient u
erop bedacht te zijn dat een koper in de loop van de onderhandelingen een groot
belang kan krijgen bij het afbreken van die onderhandelingen, dat zich inmiddels
onvoorziene omstandigheden hebben voorgedaan of dat de onderhandelingen op
een gegeven moment in een impasse komen te verkeren waardoor op dat moment
het vertrouwen in het tot stand komen van een overeenkomst daalt. Dit zijn
omstandigheden die uw positie verzwakken.
Om met succes uw onderhandelingspartner te kunnen dwingen uw zaak over te
nemen, doet u er verstandig aan (1) de onderhandelingen zo vlot als mogelijk te
laten verlopen (dus snel reageren op een voorstel en bij uw wederpartij
aandringen op een snelle reactie), (2) het in eerste instantie eens te worden over
de belangrijkste elementen van de koop, te weten de exacte activa en de koopsom
en (3) de biedingen over en weer schriftelijk te (laten) bevestigen. Het zou
1

2. tenslotte zonde zijn een eenmaal aan de haak geslagen vis zomaar te laten
wegzwemmen.
Boskamp & Willems Advocaten
Mr. Ron van Dalen, sectie Ondernemingsrecht
Postbus 8727
5605 LS Eindhoven
t. 040-250 14 14
f .040-250 14 50
e. r.vandalen@boskampwillems.nl
2