Overlerden ve tubalardan kaynaklanan iyi huylu tümöral oluşumlar nelerdir? Bu tümöral oluşumların takibinde dikkat edilecek noktalar nelerdir?

1. TÜP VE OVERLERİN
BENİGN HASTALIKLARI
Doç. Dr. Aydın Köşüş

2. Adneksiyal Bölge
*Tuba uterina’lar
*Overler
*Lig. Latum’lar
*Lig. Latum içerisindeki
parovariumdaki
embriyolojik
artıklardan (Wolf ve
Müller kanalları)

3. Ovarial kaynaklı(En sık)
Basit kistler
Hemorajik kistler
Endometrioma
Teratomla
Hiperstimule overler
Hyperreactinio luteinalis
Luteoma
Benign ovarian neoplastik
tümörler
Malign, borberline over
tümörleri
Ovarial torsiyon
Uterus kaynaklı
Saplı veya intraligamanter
miyomlar
Rudimente uterus
Tubal
Piyosalpinks, Hidrosalpinks
Heterotopik gebelik
Paraovarian kistler
Apandisit(Plastron)
Feçesle dolu rektum veya
kolon
Dolu mesane
Kolon kanseri / divertikülü
Pelvik böbrek
Retroperitoneal tümör
Pelvik kist hidatik
Batın duvarında apse /
hematom
Genital kaynaklı Ekstragenital
kaynaklı

4. Benign tubal kitleler
• Paratubal kistler
- Morgagni hidatidi
• Leiyomyom
• Lipom
• Adenomatoid tümörler: Tubanın en sık
görülen benign tümörüdür.

5. OVERİN BENİGN HASTALIKLARI
• Tüm over tm lerinin %90 ı benign
• Menopoz öncesi %13 malign, menopoz
sonrası %45
• Genellikle reprodüktif dönemde
• Çoğu fonksiyonel kistler yada benign
kistik neoplastik oluşumlardır.

6. Yaş Gruplarında Görülme Sıklığına Göre
Adneksial Kitle Nedenleri
İnfant
0-10 yaş
Prepubertal
11-15 yaş
Adolesan
16-20 yaş
Üreme çağı Perimenopoz Postmenopoz
1 Fonksiyonel
kist
Germ hücreli
tümör (en sık
dermoid)
Fonksiyonel
kist
Fonksiyonel
kist
Epitelyal
over tümörü
(BOT en sık)
Epitelyal Over
Tümörü
2 Germ
hücreli
tümör
Fonksiyonel
kist
Germ hücreli
tümör (en sık
dermoid)
Dermoid Dermoid Fonksiyonel
kist
3 - - Epitelyal
Over tümörü
Epitelyal over
tümörü
Fonksiyonel
kist
Metastaz
4 - - - İnflamatuar
kitleler
(TOA)
- -
(Hillard PJA. in: Novak’s Gynecology. 2001. p. 354)

7. Ultrasonografi Bulguları
Malignite riski Düşük Yüksek
Tümör boyutu <10 cm ≥10 cm
Septa Yok veya ince Kalın
Lokül sayısı Uniloküler Multiloküler
Ekodansite Hipo-ekojenik
Homojen
Artmış ekojenite
Mixed/solid komponent
Papiller çıkıntılar Yok Var

8. %100 duyarlı herhangi bir test yok
Şüpheli adneksiyel kitlelerde primer yaklaşım
‘’ Cerrahi ’’ (L/S veya L/T)
Over Kaynaklı Kitleler: Benign veyaOver Kaynaklı Kitleler: Benign veya
Malign ?Malign ?

9. Premenopozal Adneksial Kitle
Adneksial Kitle
Boyut ≤ 10 cm
Unilateral
Kistik
Mobil
Asit yok
Boyut > 10 cm
Bilateral
Solid
Fikse
Asit var
Kitle Sebat Eder
veya Büyürse
Cerrahi
Değerlendirme
6 - 8 haftalık
Takip
Takip
Laparoskopi
veya Laparotomi
Küçülür veya
Kaybolursa

10. Postmenopozal Adneksial Kitle
Adneksial Kitle
Basit Uniloküle
Kistik
Asit yok
Marker N
Kompleks
Solid
Asit var
Marker Yüksek
< 5 cm
Takip
Laparotomi
F/S sonucuna göre
Yaklaşım
≥ 5 cm
Laparoskopi
F/S sonucuna göre
Yaklaşım

11. BENİGN OVER
HASTALIKLARI
• NON NEOPLATİK
–Fonksiyonel kistler (en sık)
• Folikül kisti
• Korpus luteum kisti
• Teka lutein kisti
• Endometriosis
– Polikistik over hastalığı
– İnfeksiyonlar (tubo ovaryan abse,
hidrosalpinks)
– Paraovarian kistler

12. BENİGN OVER
HASTALIKLARI
• NEOPLASTİK
– Epitelyal
• Seröz kist adenom
• Müsinöz kist adenom
• Endometrioid kist adenom
– Germ hücreli
• Matür teratom(kistik ve solid)
– Seks kord stromal
• Tekoma
• Fibroma

13. NON NEOPLASTİK KİSTLER
FONKSİYONEL OVER KİSTLERİ
• FOLİKÜL VE KORPUS LUTEUM KİSTİ
– Reprodüktif dönemde oluşur.
– Fonksiyonel over kistleri arasında en sık
görülenidir.
– Genellikle 1-3 ay içinde spontan kaybolur
– Folikül maturasyonu sırasında gelişirler
• Ovulasyondan önce folikül kisti
• Ovulasyondan sonra korpus luteum kisti

14. FOLİKÜL VE KORPUS LUTEUM
KİSTLERİ
• SEMPTOMLAR
– Genellikle asemptomatik
– Bulundukları tarafta ağrı ve düzensiz adet
kanamaları( fol kistinde östrojene, corpus
luteum kistinde progesterona bağlı)
– Hemen her zaman unilateral ve < 8cm
– Semptomlar kist rezolusyonu ile kaybolur
– Komp:Akut batın;Torsiyon (nadir) ve rüptür
(özellikle corpus luteum kistleri siklusun 20-
26. Günlerinde )

15. FOLİKÜL VE KORPUS LUTEUM
KİSTİ
• PATOLOJİ
– Korpus luteum kistleri
• Kapsül belirgin( granuloza hc ve bağdokusu),
kalın cidarlı, koyu kıvamlı sıvı ile doludur.
– Folkül kistleri:
• İnce kapsüllü (dışta teka içte granulosa hc),
septasyon yok, berrak bir sıvı ile doludur

16. FOLİKÜL VE KORPUS LUTEUM
KİSTİ
• TEDAVİ
– Fonksiyonel kistler reprodüktif dönemde
genellikle birkaç ay içerisinde spontan
rezolusyon
– OKS (ovulasyonu inhibe ederek)
– Asemptomatik küçük kistlerde 2-3 ay izlem
– Kaybolmazsa L/S veya L/T
– Komplikasyonlarda cerrahi

17. TEKA LUTEİN KİSTLERİ
• Yüksek serum HCG nedeniyle çok sayıda folikül aşırı
derecede büyüyebilir. (20 cm)
• Genellikle bilateral
• Etyoloji
– Gestasyonel trofoblastik hastalıklar
– Ovulasyon indüksiyonu-hiperstimulasyon
– Nadiren çoğul gebelikler, ağır preklampsi, Rh
uyuşmazlığı
• Tedavi: primer sorun tedavi edildiğinde kistler birkaç
ay içinde kendiliğinden kaybolur.

18. Korpus luteum

19. Hemorajik kist

22. ENDOMETRİOSİS
• ENDOMETRİOSİS :
– Endometriyal dokunun uterus dışında yerleşmesi
– Endometriyal doku, ovaryan siklüs ile birlikte
aktivite gösterir ve içleri eskimiş kan ile dolu,
gittikçe büyüyen, çok sayıda, belirgin septasyon
içerebilen kistler oluşur.
– En sık implantasyon yerlerinden biri overlerdir.
– Doğurganlık çağındaki kadınların %10-25’inde
endometriyozis bulunmaktadır.

23. Endometrioma

24. ENDOMETRİOSİS
• Tedavi: amaç
– Ağrıyı azaltmak
– Gebelik şansını arttırmak
– Pelvik kitleyi düzeltmek
– Nüksü geciktirmek
• Hafif semptomsuz; gözlem
• Analjezik tedavi,OKS 6-12 ay sürekli,
Danazol (nadir). Gestrinon, GnRH
agonistleri (hipogonadotropik
hipogonadizm)

25. PARAOVARİAN KİSTLER
• Lig latum içindeki
paramesonefrik(müller) veya mesonefrik
(wolf) artıklarından kaynaklanır.
• Ekstraperitoneal gelişme gösteren basit
kistik oluşumlardır.
• Genellikle 5-10 cm (dahada büyük
olabilir)
• Genellikle asemptomatik
• Tedavi büyük kistlerde kistin tümüyle
enükleasyonudur.

28. BENİGN NEOPLASTİK OVER TM
– Epitelyal
• Seröz kist adenom
• Müsinöz kist adenom
• Endometrioid kist adenom
– Germ hücreli
• Solid matür teratom
• Matür kistik teratom (dermoid kist)
• Monodermal teratomlar (struma ovari, karsinoid)
– Seks kord stromal
• Tekoma
• Fibroma

29. BENİGN NEOPLASTİK OVER TM-
EPİTELYAL
• Tüm over tm lerinin %25
• Genelde oldukça büyük (15-30 cm)
• Müsnöz kistadenomlar en büyük boyutlara
ulaşanlardır.
• Genellikle asemptomatiktir.
• Alt batın veya pelvik bölgede ağrı, abdomen
çevresinin genişlemesi en sık semptom
• GIS (İştahsızlık, bulantı, gaz ), üriner(pollaküri,
noktüri) dismenore, disparoni, pelviste kitle hissi,
adet dışı kanama
• Komp: torsiyon, rüptür, infeksiyon

31. BENİGN NEOPLASTİK OVER TM-
EPİTELYAL
• SERÖZ KİSTADENOM
– En sık görülen benign epitelyal over tm
– Tüm over tm lerinin %59
– Ort yaş 45
– %10-15 bilateral
– Ort. büyüklük 10-12 cm, seyrek de olsa 20-30 cm
boyutlarına ulaşabilirler.
– Genellikle uniloküler
– Makroskopik olarak ince kapsüllü kistik yapıda
genellikle uniloküle ve içinde berrak bir sıvı vardır.

32. SERÖZ KİSTADENOM
– Gen kapsül iç yüzeyinde nadiren dışında seröz tm
ler için karakteristik olan papiller çıkıntılar
görülebilir. Malignite riski, papiller yapı
içermeyenlere göre daha fazladır.
– Bazen stromada, tümöre karşı oluşan immünolojik
yanıtın sonucu olarak papiller yapılarda
dejenerasyon ve sonrasında kalsifiye odaklar
(Psammoma cisimcikleri) oluşur. Bazı yazarlar
Psammoma cisimcikleri içeren tümörlerde malignite
potansiyelinin daha az olduğunu öne sürmektedir.
– İleri yaşta yada fertilitesini tamamlamış hastalara
histerektomi ve bilateral salpingooferektomi
yapılması en ideal tedavidir.
– Operasyonda mutlaka frozen yapılmalıdır.

33. Seröz kistadenom(USG)

36. BENİGN NEOPLASTİK OVER TM-
EPİTELYAL
• MÜSİNÖZ KİSTADENOM
– Tüm over tmlerinin %36
– Ort. Yaş 44
– Over tm leri içinde en büyük boyutlara ulaşan tm.
– %98 unilateraldir
– Yumuşak ve şeffaf kapsüllü, Genellikle multilokülerdir
– Abdomen çevresinin genişlemesi, nedeni bulunamayan
GİS şikayetleri, kitle hissi ve ağrı en sık semptom

37. MÜSİNÖZ KİSTADENOMA
– Tedavi: genç, fertilitesini tamamlamayan
hastada konsevatif, aksi durumda
histerektomi ve bilateral salpingo
oofeektomi
– Mukosel olması muhtemel olduğu için
apendektomi
– Psodomiksoma peritonei nedeni ile kist
operasyonda patlatılmamaya çalışılmalıdır.
– Mutlaka frozen yapılmalıdır.

38. Müsinöz kistadenom

39. BENİGN NEOPLASTİK OVER TM-
EPİTELYAL
• BRENNER TM
– En az görülendir
– %98 benigndir
– %1 borderline %1 maligndir
– Fibroepitelyal dokudan kaynaklanır.
– Premenopoz ve erken menopoz döneminde görülür.
– Genelde küçük ve solid
– Bilateralite %7
– Östrojen etkisi ile hiperplazi, düzensiz kanama
yapabilir.
– Genellikle ileri dönemde görüldüğünden tedavi
TAH+BSO frozen

40. BENİGN NEOPLASTİK OVER TM-
GERM HÜCRELİ
• SOLİD MATÜR TERATOM
– 3 germ yaprağından tamamen matür
elemenlar içerir
– Nadir
– Genellikle unilateral
– Benign, uzun suvive
– Ayırıcı tanıda immatür teratom dikkate
alınmalıdır.

41. BENİGN NEOPLASTİK OVER TM-
GERM HÜCRELİ
• MATÜR KİSTİK TERATOM (DERMOİD KİST)
– 3 germ yaprağından tamamen matür elemenlar içerir
– Tüm over tmlerinin %20 sini germ hc li tm lerin %95 den
fazlası
– En sık 20-30 yaşlarda
– %10-15 bilateral
– Makroskopik olarak gen 15 cm i geçmez. Nadiren dev
boyutlara ulaşabilir.
– Düzgün yüzeyli kalın veya ince kapsüllü
– Genellikle unilokülerdir.
– İçinde saç ve kıl bulunduran sarımtırak renkte yağlı
içerik (diş, kemik, sinir, tiroid, bronş ve intestinal
dokular)
– En sık komplikasyon torsiyon.

42. MATÜR KİSTİK TERATOM
(DERMOİD KİST)
• Genellikle asemptomatik.
• Semptomlar tm büyüklüğü ile orantılıdır.
• Pelvik muayenede yumuşak, düzgün
kontürlü, mobil kitle olarak ele gelir.
• USG
• MR ile %10 e varan doğrulukla tanı
konur.
• Tedavi cerrahi (L/S veya L/T)

43. Matür kistik teratom

47. BENİGN NEOPLASTİK OVER TM-
GERM HÜCRELİ
• MONODERMAL TERATOMLAR
– STRUMA OVARİ
• Monodermal teratomlar içerisinde en sık
görülenidir (kistik teratomların %1’i).
• Tamamen veya tama yakın tiroid dokusu
içermektedir.
• 50-60 yaşlarında sık görülmektedir ve malign
dönüşüm olasılığı %5’tir.
• Olguların %5 inde hipertroidism, klinik
hipertroidism %25-35
– KARSİNOİD
• Nadir(<%1), unilateraldir.

48. • Hemen her zaman selim ve soliddirler
• Genellikle 30 yaşdan sonra
• Overdeki stromal hücrenin ayrımlaşması
kollajen üreten fibroblast yönünde
olursa fibroma, steroid hormon üreten
teka hücresi yönünde olursa tekoma
adını alır.
• Fibromlar hiçbir zaman hormonal
aktivite göstermez
• Tekomalar sıklıkla östrojenik aktivite
gösrerir
BENİGN NEOPLASTİK OVER TM-
GONADAL STROMAL

49. BENİGN NEOPLASTİK OVER TM-
GONADAL STROMAL
• TEKOMA
– Tüm over tümörlerinin %1-2’sini oluşturur
– genellikle tek taraflı ve solid bir kitle
– Lipit içeren stromal hc lerden mg, sarı renkte
– Sıklıkla postmenopozal kadınlarda
– Boyutları 1-40 cm
– %60 hastada menopozda kanama ve premenopozda
irregüler kanamalara neden olur. (Hormonal aktivite)
– Çocuk istemi varsa unilateral ooferektomi, endometrium
CA ekarte etmek için bx
– Yaşlı kadınlarda TAH+BSO

50. BENİGN NEOPLASTİK OVER TM-
GONADAL STROMAL
• FİBROMA OVARİ
– Tüm over tümörlerinin %2-3’ünü oluşturmaktadır
– En sık görülen gonadal stromal tm
– %2-10 oranında çift taraflı olur.
– Gen. 40 yaş üstü kadınlarda
– Sert ve solid yapı
– Bu tümörlerin boyutları genellikle küçüktür, ancak 15-20
cm çaplarına da ulaşabilir.
– Düzgün yüzeyli sert beyaz renkte
– Meigs sendromu (10 cm fibroma, asit, hidrotoraks)
– Tedavi cerahi unilateral SOF yeterli. 40 yaş üstü
olduklarından gen TAH +BSO

51. Gebelikte adneksiyal kitle
*Kitle fetüs gelişimine etki eder mi?
*Malign olup olmadığı bilinebilir mi?
*Tedavi yönetimi nasıl olmalıdır?
*Opere edilecekse ne zaman ve nasıl
olmalıdır?
*Operasyonun fetal olumsuz etkisi
varmıdır?

52. *Gebelikte adneksiyal kitleler %1-9
arasında değişen oranlarda
yayınlanmıştır. %2-3’ü cerrahi
gerektirir.
*Gebelikteki ovarial kitlelerin %2’den azı
maligndir.

53. Fonksiyonel over lezyonları
* Çoğunlukla 5 cm altındadırlar.
* Çoğu 16. hafta itibarı ile kaybolurlar.
* 8. Haftadan önce korpus luteumun
çıkarılması gebelik kayıpları ile
sonuçlanabilir.
* Korpus luteum basit kistten internal
ekolu kiste kadar değişen şekilde
görülebilirler.
* Korpus luteumun etrafında
vaskülarizasyon izlenir.

54. Kistik lezyon 16 haftadan sonra devam ediyorsa
Asemptomatik hasta ve adneksiyal kitle
5cm üstü veya şüpheli bulgular var ise
İzlem
Cerrahi
Malignite olasılığı yüksek ise jinekolojik onkoloji desteği olan
merkezde cerrahi yapılmalıdır.
Basit kist ise
konservatif izlem
veya kist
aspirasyonu???
Endometrioma
veya dermoid
İzlem(Postpartu
m cerrahi?)
Malignite olasılığı
dışlanamayan kitle
ise
5 cm altı basit kist
İzlem

55. * Gebelikte cerrahi yapılacaksa elektif
cerrahiler için en uygun zaman 12-24
hafta arasıdır. Çünkü 1. trimesterde
abortus oranları, son trimesterde
preterm eylem ve doğum oranları ve
fetal kayıplar artmaktadır.
* Gebelikte cerrahi yapıldığında preterm
doğum ve IUGG artmaktadır.

56. Laparoskopi veya laparatomi
* Laparoskopi gebelikte kontrendike
değildir.
* Genelde laparoskopi için 28.gebelik
haftası sınırlayıcı hafta olarak alınır.
* Laparoskopi konusunda tecrübe,
ekipman ve ekip önemlidir.
* Laparatomi deneyimi daha fazladır.

57. Luteoma

58. Hiperstimüle overler ve karında assit
Hiperstimule overler

60. Fetal Ovarian Kitleler
* Genel yaklaşım komplex kistik yapıların
neonatal dönemde çıkartılması
* 2 cm üzerindeki komplex kistler
* 5 cm üzerindeki basit kistler
* Komplikasyon sık o nedenle neonatal
dönemde hemen opere edilmeli

61. Yaklaşım
* Laparoskopi
* Laparotomi
* Basit kistlerde aspirasyon
* Patolojik sonuçlar çoğunlukla foliküler
kist veya teka lutein kisti şeklinde

62. * Largest tumor ever operated An ovarian
cyst estimated to weigh 328 lb. (148.7
kg) was drained during the week prior to
surgical removal of the cyst shell, in
Texas, USA, in 1905 by Dr. Arthur
Spohn (USA). The patient recovered
fully

63. * According to Guinness World Records, the
biggest tumor ever removed intact from the
human body weighed in at 303 pounds (137.6 kg)
and measured 3 feet (1 m) in diameter.
The tumor, located on the right ovary, was
removed in 1991 during an operation performed
by Professor Katherine O’Hanlan at Stanford
University Medical Center in California. The
operation to remove the tumor from the
abdomen of an unnamed 34-year-old woman
took over six hours to complete. The pathology
report concluded that the tumor was benign.