Παρουσίαση του Περιβαλλοντικού Προγράμματος με θέμα την ελιά, που υλοποιήθηκε από τις νηπιαγωγούς Καραντέλου Ελένη και Κούτουλα Μαριγώ τη σχολική χρονιά 2014-2015.

1. ΕΛΙΑ
Το δώρο της φύσης
1ο Νηπ. Νέας Περάμου
Σχολικό έτος 2014-2015

2. Συντονιστές προγράμματος:
Υπεύθυνη 1ου κλασικού τμήματος: Καραντέλου Ελένη
Υπεύθυνη 2ου κλασικού τμήματος : Κούτουλα Μαριγώ
Αριθμός μαθητών: 41
Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης: Αλεξάνδρα Τσίγκου

3. Εισαγωγή
Το πρόγραμμα : Ελιά «το Δώρο της Φύσης» ήταν δίμηνης διάρκειας και
εκπονήθηκε από τις αρχές Νοεμβρίου του 2014 ως τις αρχές
Ιανουαρίου του 2015 με μια μικρή διακοπή για την περίοδο των
Χριστουγέννων .
Η επιλογή του θέματος έγινε από τα ίδια τα παιδιά, έχουμε την τύχη το
σχολείο μας να είναι δίπλα σε ένα ελαιώνα και στις αρχές Νοέμβρη είδαν
τους γείτονες να μαζεύουν τις ελιές τους έτσι ξεκίνησαν οι απορίες .
Γενικός σκοπός του προγράμματος είναι η βιωματική προσέγγιση και η
απόκτηση νέων γνώσεων και δεξιοτήτων καθώς και η σύνδεσή τους με
προηγούμενες εμπειρίες των παιδιών από το φυσικό και
κοινωνικοπολιτιστικό τους περιβάλλον.

4. Ελιά
Το δώρο
της φύσης .
Γλώσσα
Μελέτη
Περιβάλλοντος
Δημιουργία
έκφραση
Χρήση νέων
τεχνολογιών
Μαθηματικά

5. Ελιά
ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ
να διηγούνται / αφηγούνται
να περιγράφουν
να εξηγούν και να ερμηνεύουν
να συμμετέχουν σε συζητήσεις και να χρησιμοποιούν στοιχειώδη επιχειρηματολογία
να ακούν και να κατανοούν μία διήγηση, ένα κανόνα παιχνιδιού ή άλλα απλά κείμενα που
κάποιος τους διαβάζει φωναχτά
να απομνημονεύουν πολύ μικρά κείμενα
να αναγνωρίζουν οικείες λέξεις στο περιβάλλον και μέσα σε κείμενα
να παίρνουν πληροφορίες από διάφορες πηγές όπως αφίσες, ταινίες, σήματα, έργα τέχνης,
στις οποίες συνυπάρχουν γραπτός λόγος και εικόνα.
να κατανοήσουν τη σημασία της γραφής ως μέσου επικοινωνίας, ανάπτυξης ιδεών,
μεταφοράς πληροφοριών και ως πηγής ευχαρίστησης και απόλαυσης.
να αντιγράφουν λέξεις που εξυπηρετούν λειτουργικές ανάγκες και ανταποκρίνονται στα
ενδιαφέροντά τους
να ενθαρρύνονται να γράφουν όπως μπορούν
ΠΑΙΔΙ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ
να προβληματίζονται και να ερευνούν ποικίλες καταστάσεις, να
στηρίζονται σε προηγούμενες γνώσεις και εμπειρίες, να κάνουν
απλές υποθέσεις και να καταλήγουν σε σχετικά συμπεράσματα
να διαχειρίζονται και να χρησιμοποιούν υλικά, μέσα και
καταστάσεις που συνδέονται με την καθημερινή ζωή
να «ερμηνεύουν» γενικά στοιχεία του κόσμου που τα περιβάλλει
μέσα από διαδικασίες παρατήρησης και περιγραφής,
σύγκρισης, ταξινόμησης, αντιστοίχισης, σειροθέτησης, και
συμβολικής αναπαράστασης
να οργανώνουν και να επεκτείνουν τις γνώσεις τους σχετικά με
τους αριθμούς
να «εκτελούν» απλές μαθηματικές πράξεις
ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
να αναπτύξουν την αυτοεκτίμησή τους
να αναπτύξουν ικανότητες συνεργασίας
να κατανοούν την αξία της ομαδικής εργασίας και της από κοινού ανακάλυψης
να μάθουν βασικούς κανόνες υγιεινής και προστασίας
να αποκτήσουν θετικές στάσεις και συμπεριφορές για το περιβάλλον
να αντιλαμβάνονται τη χρονική ακολουθία γεγονότων
να αναπτύσσουν ενδιαφέρον για ιστορικά γεγονότα, προβλήματα και διλήμματα
ανθρώπων διαφορετικών εποχών
να διευρύνουν τις γνώσεις τους για τους φυτικούς οργανισμούς στο άμεσο
περιβάλλον τους
να αρχίσουν να κατανοούν τη σημασία της παρατήρησης, των «πειραμάτων» και
της περιγραφής για τη μελέτη υλικών και φαινομένων
ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΚΦΡΑΣΗ
να «πειραματίζονται» με διάφορα υλικά και χρώματα, να μαθαίνουν ή να
επινοούν διάφορες τεχνικές και να τις εφαρμόζουν για να σχεδιάζουν
και να ζωγραφίζουν
να σχεδιάζουν διάφορα είδη γραμμών και περιγραμμάτων και να
συνθέτουν διάφορα σχήματα και μορφές
να κόβουν υλικά και να κάνουν καρτεπικολλήσεις (κολάζ)
να πλάθουν και να μορφοποιούν
να γνωρίζουν και να ονομάζουν ορισμένα είδη τέχνης
να γνωρίζουν έργα μεγάλων ζωγράφων
να εκφράζονται με το ελεύθερο δραματικό παιχνίδι, να αναπτύσσουν τη
δημιουργικότητα τους, να γνωρίζουν τον εαυτό τους και τον κόσμο
να αναπτύσσουν την κινητικότητά τους
να αναπτύσσουν τη σωματική τους δραστηριότητα και να προάγουν την
υγεία τους
να αναπτύσσουν σταδιακά εκτίμηση προς τα μουσικά ακούσματα και να
τα απολαμβάνουν
ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ
να ταυτίζουν τον υπολογιστή με μια μηχανή που βοηθάει τον άνθρωπο στην
εργασία του και που μπορεί να τον χρησιμοποιήσει για παιχνίδι και
διασκέδαση
να εντοπίζουν γράμματα και αριθμούς στο πληκτρολόγιο
να «παίζουν» με τα εργαλεία ελεύθερης σχεδίασης (μολύβι, πινέλο, σπρέι
κ.λ.π. ) και τα έτοιμα γεωμετρικά σχήματα για να κάνουν τις δικές τους
συνθέσεις
να χρησιμοποιούν έναν ψηφιακό δίσκο δεδομένης μνήμης (CD-ROM) για να
ακούσουν μουσική, τραγούδια, ιστορίες ή παραμύθια

6. ΠΑΙΔΙ KAI ΓΛΩΣΣΑ
•Ανακοινώσαμε τις εμπειρίες που είχαμε για την καλλιέργεια συγκομιδή
επεξεργασία της ελιάς και την παραγωγή λαδιού .
•Βρήκαμε πληροφορίες φωτογραφικό υλικό από τους γονείς βιβλία
φυλλάδια αφίσες .
•Βελτιώσαμε τον προφορικό μας λόγο με τη χρήση σωστής ορολογίας
για τα προϊόντα , την επεξεργασία , τα μηχανήματα , εργαλεία ,
εργοστάσια που ανάλογα αναφέραμε .
•Μάθαμε ποιήματα , αινίγματα , παροιμίες τραγούδια για την ελιά και
τα προϊόντα της.
•Φτιάξαμε σύνθετες λέξεις (λαδολέμονο , λαδοτύρι , κ.ά.)
•Είπαμε μύθους παραμύθια .
•Φτιάξαμε πίνακες αναφοράς με λέξεις που σχετίζονται με το θέμα .
•Αναλύσαμε αινίγματα , παροιμίες , ποιήματα και φτιάξαμε το βιβλίο
της ελιάς.
•Τα νήπια ψυχαγωγήθηκαν με μύθους (διαμάχη Αθηνάς Ποσειδώνα)
ιστορίες από την Παλιά Καινή Διαθήκη (Νώε το όρος των ελαιών) .
•Ποιήματα (το ντίλι το καντήλι).
•Παροιμίες αινίγματα ιστορίες παραμύθια από την λαϊκή παράδοση και
την παιδική Λογοτεχνία.

7. ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ
•Έννοιες Πάνω Κάτω με παραδείγματα φύλλων ελιάς πάνω στο
ελαιόδεντρο και κάτω από το ελαιόδεντρο.
•Ταξινομήσεις καρπού ελιάς με βάση το μέγεθος.
•Διαχωρισμός σε πράσινες και μαύρες ελιές
•Χρονική ακολουθία εικόνων από το λιομάζωμα στο ελαιοτριβείο μετά
την επίσκεψη.
•Παραδοσιακό παιχνίδι με μέτρημα ελιάς και φύλλων
(Λέμε το δίστιχο «ελιά , ελιά ,αγριελιά πόσα φύλλα στα κλαδιά;
κρύβουμε τα δάχτυλα μας πίσω από την πλάτη ζητάμε από τα παιδιά
να μαντέψουν και να μετρήσουν πόσα δαχτυλάκια έχουν κρύψει. )

8. ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Επίσκεψη στο λιοτρίβι , μάθαμε για το πώς βγαίνει το λάδι καθώς και
για τα διαφορετικά είδη ελιάς την ποιότητα και την οξύτητα του
ελαιόλαδου και τις αρρώστιες (πχ. δάκος).
Προϊόντα που προέρχονται από την ελιά.
Μαζέψαμε ελιές από δέντρο του σχολείου μας .
Με την βοήθεια μιας μαμάς φτιάξαμε λαδοκούλουρα στο σχολείο .

9. ΠΑΙΔΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΚΦΡΑΣΗ
Ζωγραφίσαμε δέντρα ελιάς .
Η ελιά στην τέχνη. Παρατήρηση και συζήτηση για πίνακες των Βαν Γκογκ
και Θεόφιλου .
Κατασκευή κότινων με κλαδιά ελιάς και αναβιώσαμε τους Ολυμπιακούς
αγώνες .
Δραματοποίηση της Ιστορία της Αθηνάς και του Ποσειδώνα που
διαγωνίστηκαν για την ονοματοδοσία της πόλης που ήταν η Αθήνα μιας και
κέρδισε η Αθηνά .
Κατασκευή μακέτας με θέμα τον Ελαιώνας, όπου χρησιμοποιήθηκαν
χρώματα, φυσικά υλικά ,ανακυκλώσιμα υλικά(χαρτόκουτα,εφημερίδες,χαρτιά
υγείας) και φαντασία
Ακούσαμε το τραγούδι ντιλι ντιλι το καντήλι από την Σαμίου καθώς και το
τραγούδι «δεντράκι ευλογημένο».
Παίξαμε κινητικά παιχνίδια όπως τσουβαλομαχίες και κουταλοελίτσες

10. ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ
Βρήκαμε φωτογραφίες από δέντρα και ελαιώνες και πληροφοριακό
υλικό στον h/y.
Γράψαμε τις λέξεις ελιά και λάδι στον υπολογιστή.
Και στο πρόγραμμα ζωγραφικής τα παιδιά προσπάθησαν να
ζωγραφίσουν ελιές.
Παίξαμε στον Η/Υ μέσα από το πρόγραμμα kidpedeia cd –rom παιχνίδια
με την ελιά.
Είδαμε στο youtube πως παρασκευάζετε το σαπούνι με το λάδι.

11. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Το πρόγραμμα μας ολοκληρώθηκε με επιτυχία διότι η επιλογή του θέματος
ξεκίνησε από τα βιώματα των παιδιών ,συμμετείχαν και οι γονείς στην όλη
διαδικασία και κράτησε αυξημένο το ενδιαφέρον των περισσότερων παιδιών
ακόμη και των προνηπίων .Οι στόχοι επιτεύχθηκαν στο μεγαλύτερο βαθμό και
τα παιδιά στο γνωστικό επίπεδο κατέκτησαν νέες γνώσεις εξερευνώντας και
ανακαλύπτοντας το υλικό και αλληλεπιδρώντας μέσω των ομάδων εργασίας.
Τέλος τα παιδιά ψυχαγωγήθηκαν και εκφράστηκαν δημιουργικά μέσα από την
ζωγραφική, την μουσική και την δραματοποίηση.

12. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1.ΥΠΕΠΘ,Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών για το
νηπιαγωγείο,Αθήνα,2001
2. Σιλβερστάιν Σελ, Το δέντρο που έδινε, Δωρικός
3. Ζαραμπούκα Σοφία, Μυθολογία, Τόμος 3, Κέδρος
4. Η Κιβωτός του Νώε, Άγκυρα
5. Πώς γίνεται το λάδι, Εκδόσεις Διακάκη, Αθήνα
6. CD-ROM KIDEPEDIA
7.https://www.youtube.com/watch?v=IPf3cBZK9-0

13. Παράρτημα φωτογραφιών
Ελιά «Το δώρο της φύσης»