Gjergj Kastrioti - Skenderbeu

1. GJERGJ KASTRIOT SKENDERBEU
Punoi : Gramoz S. Halili

2. JETA
Skënderbeu lindi në 6 Maj në vitin 1405 dhe vdiq më 17 janar të vitit 1468.
Është Heroi Kombëtar I shqiptarëve, figura më e shquar në historinë e shqiptarëve.
Gjergj Kastrioti ishte djali më i vogël i Gjon Kastriotit dhe i princeshës Vojsava,
fëmija i fundit midis 4 djemve dhe 5 vajzave.
. U mor peng si nizamë pas thyerjes së të atit nga Sulltan Murati më 1421 dhe u
dërgua në oborrin e Sulltanit në Adrianopojë. Atje, zgjuarsia dhe shkathtësia e çuan
Gjergjin në shkollën e sulltanit që përgatiste komandantë e nëpunës.
Atje mori emrin Iskënder . Pas mbarimit të shkollës, Gjergj Kastrioti "(Skënderi)"
kreu detyra ushtarake në Ballkan e në Azinë e Vogël, duke u dalluar për trimëri dhe
për këtë arsye iu dha titulli "bej" që do të thotë princ ose fisnik pra Skënderbeg. Ai
nuk e harroi vendin e tij të dashur dhe priste me padurim rastin të kthehej në tokën
që e lindi. Me vdekjen e të atit, ai shpresonte t'i zinte vendin, por në fakt sulltani e
emëroi sanxhakbej jashtë tokave shqiptare. Skënderbeu nuk hoqi dorë nga ideja për
t'u kthyer në Shqipëri në fronin e të atit, deri në vitin 1443 kur ai u nis kundër Janosh
Huniadit nën komandën e bejlerbeut të Rumelisë.

3. KTHIMI NË ATËDHE
Se bashku me 300 kalorës shqiptarë e me të nipin Hamza Kastrioti, u kthye në Dibër,
ku populli e priti si çlirimtar. Mori masa për përforcimin e rrugëve nga mund të vinin
osmanët, dhe prej andej iu drejtua Krujës. Me një ferman të rremë shtiu në dorë
qytetin e garnizonin dhe kështu më 28 nëntor 1443 u shpall rimëkëmbja e principatës
së Kastriotëve. Mbi kështjellën e Krujës u ngrit flamuri me shkabën e zezë dykrenare
te Kastriotëve.
Kryengritja u përhap shpejt në viset e tjera dhe feudalët e tjerë u ngritën gjithashtu.
Gjatë dhjetorit, Shqipëria e Mesme dhe e Veriut u spastruan nga forcat osmane, u
çliruan njëra pas tjetrës kështjellat e kësaj zone. Skënderbeu ishte organizatori i
Kuvendit të Arbërit, në të cilin u zgjodh si prijës i Lidhjes Shqiptare të Lezhës. Ai u
martua me të bijën e Gjergj Arianitit me Donika Arianitin për të forcuar lidhjet e tij me
principatat e tjera.

4. PERSONALITETI I HEROIT TONE
Personaliteti i Skënderbeut si burrë shteti,
strateg e mjeshtër i artit ushtarak dallonte me
mbretërit e me princët evropianë të kohës.
Ndryshe nga veprimtaria ushtarake e tyre, që
bazohej mbi trupat mercenare të armatosura
rëndë, Skënderbeu u mbështet mbi një ushtri të
armatosur lehtë, me lëvizshmëri të madhe e
aftësi të lartë goditëse, të formuar kryesisht nga
vullnetarë që kishin gatishmëri luftarake dhe
shpirt vetëmohimi. Edhe ai vetë luftonte i
pangarkuar me armatime të rënda e me krah të
shpërvjelur si një ushtar i zakonshëm. Në
betejë ai ishte, në të njëjtën kohë, komandant i
talentuar dhe ushtar i guximshëm, që me
shembullin e tij bëhej burim frymëzimi për
luftëtarët shqiptarë. Edhe në jetën e
përditshme Skënderbeu ishte i thjeshtë dhe
kohën e kalonte kryesisht me bashkëluftëtarët e
tij, duke bërë jetë ushtari.

5. FIGURA E GJERGJ KASTRIOT
SKENDERBEUT
Gjergj Kastrioti-Skënderbeu (1405-17 janar 1468) personifikon një epokë të tërë të
historisë kombëtare të shqiptarëve, që mori emrin e tij: luftën më se njëshekullore të
tyre kundër vërshimit osman (fundi i shek. XIV - fillimi i shek. XVI) për mbrojtjen e
tokës, të pasurisë e të lirisë. Nën udhëheqjen e tij lufta e shqiptarëve u ngrit në një
shkallë të lartë e të organizuar, shënoi një kthesë vendimtare në zhvillimin politik të
vendit dhe në forcimin e vetëdijes kombëtare të tyre.
Figura e tij paraqet një nga ato raste, jo të shpeshta në histori, kur shtresat e ndryshme
shoqërore të një kombi takohen me një personalitet të shquar, në të cilën gjejnë
shprehjen e vet aspiratat e vetitë e tyre më të mira dhe që për këtë arsye bëhet simbol i
bashkimit kombëtar dhe i luftës së tyre të përbashkët
Ai e kuptoi, më qartë se kushdo tjetër, detyrën që shtronte çasti historik: nevojën e
bashkimit politik si kusht kryesor për të realizuar mbrojtjen e interesave të të gjitha
shtresave shoqërore, të pasura e të varfra, të kërcënuara tashmë prej pushtuesve
osmanë në çështjet jetike.

6. FIGURA E SKENDERBEUT NE ART
DHE LETERSI
Pa dyshim qe Gjergj Kastriot Skenderbeu eshte nje nga figurat kryesore te
historise sone. Si figure e tille, ai ka frymezuar dhe eshte bere personazh kryesor i
shume krijimeve folklorike si kenge, legjenda e mite te ndryshme. Shume autore
shqiptare dhe te huaj e kane trajtuar figuren e Skenderbeut ne veprat e tyre, por
persa i perket krijimeve folklorike te kohes se Skenderbeut, numri i tyre qe ka
arritur deri ne ditet tona, fatkeqsisht eshte i paket. Kane mbetur vetem tre kenge
dhe kenga e Gjorg Golemit, ku permendet emri i Skenderbeut. Megjithate, vete
fakti se elemente te kengeve te vjetra rreth Skenderbeut gjenden ne folklorin
arberesh te Italise, deshmon ekzistencen e tyre. Shkaku nuk eshte vetem koha e
larget e krijimit te tyre, por perpjekjet gjate pushtimit te gjate otoman per ta fshire
nga historia kete figure te shquar. Mungesen e kengeve e kane mbushur tregimet e
shumta qe kane kaluar brez pas brezi, dhe flasin per kete periudhe te lavdishme te
historise. Nderkohe, autor te ndryshem i kane perdorur keto krijime. Nje nder to,
eshte Jeronim De Rada me “Rapsodia di un poema albanese.Nje shkrimtar eshte
Marin Barleti me vepren e tij

8. RENDESIA E EPOKES SE
SKENDERBEUT
Rëndësia e epokës së Skënderbeut në rrafsh ndërkombëtar qëndron në atë që
lufta e shqiptarëve për liri rreth një çerek shekulli, pengoi vërshimin osman
drejt Evropës Perëndimore, shpëtoi Perëndimin nga një kërcënim serioz. Kjo
është arsyeja që figura e heroit shqiptar është nderuar e nderohet aq shumë në
të gjithë botën e qytetëruar. Skënderbeu u shndërrua në simbol të luftës për
liri e pavarësi. Ai mbeti një figurë e dashur për shqiptarët edhe pas vdekjes së
tij. Kujtimi i tij mbeti gjithnjë i gjallë nëpër këngët, gojëdhënat e tregimet e
shumta popullore dhe historike që i dhanë atij tiparet e një figure legjendare.
Vepra dhe figura e Skënderbeut kishte përmasa dhe rëndësi evropiane. Ai u
vlerësua lart nga personalitetet e shquara evropiane të kohës.

9. JETA
Në janar të vitit 1468 Skënderbeu u sëmur gjatë zhvillimit të një Kuvendi të thirrur nga
ai, në të cilin ishin të ftuar të gjithë princat shqiptarë. Vdiq me 17 Janar 1468 në Lezhë.
I mbuluar me lavdi, ai u varros në Lezhë. Shqiptarët humbën prijësin e lavdishëm që i
udhëhoqi për 25 vjet rresht. E shoqja me të birin emigruan, sikurse edhe një pjesë e
parisë shqiptare, për në Itali. Rreth përkrenares ekziston ideja se e ka mbajtur për nder
të Pirros së Epirit, pasi edhe ai ka mbajtur po të njëjtën përkrenare

10. FOTO