ane

1. ÒÀÍÈËÖÓÓËÃÀ
Õ¿íñíèé ãîë íýðèéí áàðààíû ¿íý 2008 îíû
4-ð ñàðûí 25-íû ºäðèéí áàéäëààð
¯ÑÕ íü äîëîî õîíîã á¿ðèéí Áààñàí ãàðàãò íèéñëýëèéí õ¿íñíèé 9 òîìîîõîí çàõóóäààð íèéò 19 íýðèéí õ¿íñíèé áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿íèéã
ñóäàëæ, ººðèéí âýá ñàéòààð äàìæóóëàí íèéòýä ìýäýýëæ áàéíà.(Õàâñðàëò õ¿ñíýãò 1) Ò¿¿í÷ëýí 4 ä¿ãýýð ñàðûí 25-íààñ ýõëýí á¿õ àéìãèéí
òºâ¿¿äèéí õ¿íñíèé çàõ, äýëã¿¿ð¿¿äýä çàðàãäàæ áàéãàà õ¿íñíèé ãîë íýðèéí 7 áàðààíû ¿íèéã 7 õîíîã á¿ð ñóäàëæ, íèéòýä ìýäýýëæ áàéõ þì.
2008 îíû 4-ð ñàðûí 25-íû áàéäëààð íèéñëýëèéí ñóäàëãààíä ñîíãîãäñîí õ¿íñíèé ãîë íýðèéí áàðààíû ¿íèéã ä¿íãýýð íü ºìíºõ 3 äóãààð ñàðûí
äóíäàæ ¿íýòýé õàðüöóóëàõàä 15.2 õóâü, ºìíºõ 7 õîíîãèéíõîîñ 1.2 õóâèàð ºñ÷ýý.
ªìíºõ ñàðòàé õàðüöóóëàõàä äîòîîäûí ãóðèëûí ¿íý 12.7-21.4 õóâü, èìïîðòûí ãóðèëûí ¿íý 19.4-24.3 õóâü, øàð áîëîí öàãààí áóäààíû
¿íý 1.9-4.1 õóâü, õîíèíû ìàõíû ¿íý 12.8-17.0 õóâü, ¿õðèéí ìàõíû ¿íý 11.8-16.0 õóâü, àäóóíû ìàõíû ¿íý 16.7 õóâü, öºöãèéí òîñíû ¿íý 3.0 õóâü,
óðãàìëûí òîñíû ¿íý 3.8 õóâü, ýëñýí ÷èõðèéí ¿íý 2.7 õóâü, ºíäºãíèé ¿íý 9.6 õóâü, òºìñ, õ¿íñíèé íîãîîíû ¿íý 3.3-30.1 õóâü ºññºí áàéíà. Òàëõíû
¿íý 41.9 õóâèàð ºñ÷ýý. (Õàâñðàëò õ¿ñíýãò 2)
Õàðèí ºìíºõ 7 õîíîã áóþó 2008 îíû 4 ñàðûí 18-íû äóíäàæ ¿íýòýé õàðüöóóëàõàä ¿íý õýðõýí ººð÷ëºãäñºíèéã áàðàà òóñ á¿ðýýð
õàðóóëàõàä:
Ìàõíû äóíäàæ ¿íý : 2008 îíû 4 ñàðûí 18-íû ºäðèéí ¿íèéí àæèãëàëòòàé õàðüöóóëàõàä õîíèíû 1-ð çýðãèéí /ÿñòàé/ ìàõíû
¿íý 1.2 õóâèàð áóþó 44 òºãðºãººð, õîíèíû öóë ìàõ 0.7 õóâèàð áóþó 25 òºãðºãººð, ¿õðèéí 1-ð çýðãèéí /ÿñòàé/ ìàõíû ¿íý 1.3 õóâèàð áóþó 50
òºãðºãººð, ¿õðèéí ãóÿíû öóë ìàõ 0.5 õóâèàð áóþó 22 òºãðºãººð, àäóóíû ÿñòàé ìàõíû ¿íý 0.7 õóâèàð áóþó 20 òºãðºãººð òóñ òóñ ºññºí áàéíà.
Ìàõíû ¿íèéí ºñºëòèéã ñ¿¿ëèéí 2 ñàðûí áàéäëààð çóðãààð õàðóóëáàë:.
Çóðàã 1. ßñòàé ìàõíû æèæèãëýí õóäàëäàõ ¿íý Çóðàã 2. Öóë ìàõíû æèæèãëýí õóäàëäàõ ¿íý
4500 Õî í è í û ì à õ ¯ õð è é í ì à õ Õî í è í û ì à õ
4500
4000 Àä óóí û ì à õ ¯ õð è é í ì à õ
4000
3500
3500
3000
3000
2500
2500
2000
2000
1500
7
.3
8
0
2
4
1
.3
8
0
2
1
.3
8
0
2
.3
8
0
2
.4
8
0
2
1
.4
8
0
2
1
.4
8
0
2
5
.4
8
0
2
.9
8
0
2
7
.3
8
0
2
4
1
.3
8
0
2
1
.3
8
0
2
.3
8
0
2
.4
8
0
2
1
.4
8
0
2
1
.4
8
0
2
5
.4
8
0
2
Ãóðèëûí äóíäàæ ¿íý : Õ¿í àìûí ºðãºí õýðýãëýýíèé ãîë íýðèéí áàðààíû íýã ãóðèëûí ¿íý îí ãàðñààð 6 óäàà ºñººä áàéíà.
Äîòîîäûí ãóðèëûí ¿íý îíû ýõíýýñ 32.3 õóâü ºññºí áàéíà. 2007 îíû ýöýñò õýðýãëýã÷èä 1-ð çýðãèéí ãóðèëûã äóíäæààð 665 òºãðºãººð õóäàëäàí
àâ÷ õýðýãëýæ áàéñàí áîë îäîî 880 òºãðºãººð õóäàëäàí àâ÷ áàéíà.
Ãóðè ë û í ¿ í ý , 2008 î í û ä î ë î î õî í î ãî î ð,
900 òºã
850
800
750
700
650
600
550
î í ,ñàð
500
III/14
III/21
III/28
IV/11
IV/18
IV/25
II/15
II/22
II/29
III/7
IV/4
II/1
I/11
I/18
I/25
I/4
2008 îíû 4 ä¿ãýýð ñàðûí 25-íû áàéäëààð íèéñëýëèéí õ¿íñíèé çàõ, äýëã¿¿ðò çàðàãäàæ áàéãàà äîòîîäûí ¿éëäâýðèéí áîëîí èìïîðòûí
ãóðèëûí ¿íèéã 4-ð ñàðûí 18-íû ºäðèéí äóíäàæ ¿íýòýé õàðüöóóëàõàä 1.2-14.0 õóâèàð áóþó 8-100 òºãðºãººð ºññºí áàéíà.

2. “Àëòàí òàðèà” ÕÊ-èéí çàäãàé äýýä ãóðèë 948 òºãðºã, 1-ð ãóðèë 880 òºãðºã, 2-ð ãóðèë 695 òºãðºãººð, èìïîðòûí (îðîñ, õÿòàä) äýýä
ãóðèë 817-938 òºãðºã, 1-ð ãóðèë 858 òºãðºãººð çàðàãäàæ áàéíà. “Àëòàí òàðèà” ÕÊ-èéí ñàâëàñàí äýýäèéí äýýä ãóðèë äóíäæààð 1200
òºãðºã, äýýä ãóðèë 1028 òºãðºã, 1-ð ãóðèë 914 òºãðºã, 2-ð ãóðèë 697 òºãðºãèéí ¿íýòýé áàéíà. Äîòîîäûí ãóðèëûí ¿íèéí ºñºëòèéã èìïîðòûí
ãóðèëûí ¿íýòýé õàðüöóóëæ ºñºëòèéã íü õàðóóëáàë:
Çóðàã 3. Äýýä ãóðèëûí æèæèãëýí õóäàëäàõ ¿íý Çóðàã 4. I,II çýðãèéí ãóðèëûí æèæèãëýí õóäàëäàõ ¿íý
950
1000 quot;Àë òà í òà ð è à quot;, I
quot;Àë òà í òà ð è à quot;
900
950 quot;Àë òà í òà ð è à quot;, II
Î ð î ñ ãóð è ë
850
900 Õÿ òà ä ãóð è ë Î ð î ñ ãóð è ë , I
800
850
750
800
700
750
650
700 600
650 550
600 500
450
550
8
0
2
8
0
2
7
3
8
0
2
4
1
3
8
0
2
1
3
8
0
2
3
8
0
2
4
8
0
2
1
4
8
0
2
1
4
8
0
2
5
4
8
0
2
8
0
2
8
0
2
7
3
8
0
2
4
1
3
8
0
2
1
3
8
0
2
3
8
0
2
4
8
0
2
1
4
8
0
2
1
4
8
0
2
5
4
8
0
2
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Õ¿íñíèé íîãîîíû äóíäàæ ¿íý : 4 ñàðûí 25-íû ºäºð òºìñ, õ¿íñíèé íîãîîíû ¿íý ºìíºõ 7 õîíîãèéíõîîñ 0.8-9.1 õóâèàð ºñ÷, 1 êã
áàéöààíû äóíäàæ ¿íý 991 òºãðºã, ìîíãîë òºìñíèé äóíäàæ ¿íý 717 òºãðºã, ìîíãîë ëóóâàí 617 òºãðºã, ìàíæèí 561 òºãðºã, õÿòàä ëóóâàíãèéí ¿íý 442
òºãðºã, õÿòàä òºìñíèé ¿íý 450 òºãðºã, ñîíãèíû ¿íý 649 òºãðºã áîëæýý.
Áóñàä õ¿íñíèé áàðàà: Øèíãýí ñ¿¿ 1 ëèòð íü äóíäæààð 888 òºãðºãººð çàðàãäàæ áàéãàà íü ºìíºõ 7 õîíîãèéí àæèãëàëòûí
¿íèéí ò¿âøèíä áàéíà. Îðîñûí ºíäºã 1 øèðõýã íü äóíäæààð 206 òºãðºã, îðîñ öºöãèéí òîñíû ¿íý äóíäæààð 2943 òºãðºãººð çàðàãäàæ áàéíà. Õàðèí 1
ëèòðèéí ñàâëàãààòàé óðãàìëûí òîñíû ¿íý ºíãºðñºí 7 õîíîãèéíõîîñ 2.0 õóâèàð ºñ÷ äóíäæààð 2580 òºãðºãººð õóäàëäààëàãäàæ áàéíà.
Õ¿íñíèé ãîë íýðèéí áàðààíû ¿íý, àéìãààð
Àéìãèéí òºâ¿¿äýä 7 õîíîãèéí ¿íèéí ñóäàëãààíä ãóðèë, õîíü, ¿õðèéí ìàõ, òàëõ, öàãààí áóäàà, øèíãýí ñ¿¿, ýëñýí ÷èõðèéí ¿íèéã ñóäàëæ
áàéíà. (Õàâñðàëò õ¿ñíýãò 3)
Ãóðèë: 2008 îíû 4 ä¿ãýýð ñàðûí 25-íû áàéäëààð àéìãèéí òºâ¿¿äèéí õ¿íñíèé çàõ äýëã¿¿ðò õ¿í àìûí õýðýãëýý èõòýé I çýðãèéí
ãóðèëûí ¿íý 800-1100 òºãðºãèéí õîîðîíä çàðàãäàæ áàéíà. Ãóðèëûí ¿íèéã ºìíºõ 3 äóãààð ñàðûí äóíäàæ ¿íýòýé õàðüöóóëàõàä äóíäæààð 15.0
õóâü ºññºíèé äîòîð Ãîâü-Àëòàé àéìàãò õàìãèéí áàãà áóþó 2.0 õóâü, Çàâõàí àéìàãò õàìãèéí ºíäºð áóþó 37.5 õóâü ºññºí áàéíà.
Çóðàã 5
Ãóðèëû í ¿í ý, í èéñ ëýë, àéì ãààð,
òº ã
1300
2008 î í û 4 ä¿ãýýð ñàðû í 25-í û áàéäëààð
1100
1200
1050
1000
1000
1100
980
950
938
950
950
930
920
1000
900
900
880
880
880
870
860
840
800
800
800
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
ÁÓ
ÄÓ
ÁÕ
ÎÐ
ÀÐ
ÄÄ
ÓÂ
ÓÁ
ªÂ
ÃÑ
ÄÀ
ÇÀ
ÑÝ
ѯ
ÕÝ
ªÌ
ÕÎ
ÄÎ
ÃÎ
Õª
Áª
Òª
.
Äîðíîä, Ãîâüñ¿ìáýð, Óâñ àéìàãò ãóðèëûí ¿íý 800 òºãðºã áóþó õàðüöàíãóé õÿìä áàéõàä Çàâõàí àéìàãò I çýðãèéí ãóðèëûí ¿íý 1100
òºãðºã áàéãàà íü õàìãèéí ºíäºð ¿íý þì.
Òàëõ: Ãóðèëûí ¿íý ºññºíººñ øàëòãààëæ, òàëõ, ãóðèëàí á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿íý ºññºí áàéíà. Òàëõíû äóíäàæ ¿íèéã ºìíºõ 3 äóãààð ñàðûí
äóíäàæ ¿íýòýé õàðüöóóëàõàä á¿õ àéìàã, íèéñëýëä äóíäæààð 20.3 õóâü ºññºí áàéíà. Òàëõíû ¿íý Õýíòèé àéìàãò õàìãèéí ºíäºð áóþó 750 òºãðºã
áàéíà.
Òàëõíû ¿íý , àéìàã, íèéñëýëýýð,

3. 2008-IV-25-íû áàéäëààð
Çóðàã 6
ÕÝ 750
700
Áª
680
Ò ª
654
Ó Á
650
ÁÕ
650
ªÂ
625
ÄÓ
600
ÕÎ
600
Õª
600
Ó Â
600
ÑÝ
600
ѯ
600
ÃÑ
600
ÄÀ
570
ªÌ
550
ÄÎ
550
ÀÐ
500
à Î
500
ÄÄ
450
ÎÐ
450
ÁÓ
òº ã
400
ÇÀ
0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000
Ìàõ: 2008 îíû 4 ä¿ãýýð ñàðûí 25-íû áàéäëààð àéìàã, íèéñëýëèéí õ¿íñíèé çàõ , äýëã¿¿ð¿¿äýä çàðàãäàæ áàéãàà øèíý ìàõíû ¿íèéã ºìíºõ
ñàðòàé õàðüöóóëàõàä äóíäæààð 17.5 õóâü ºññºí áàéíà. Õîíèíû ìàõíû ¿íý Ãîâü-Àëòàé, Çàâõàí, Óâñ àéìàãò õàìãèéí õÿìä áóþó 2900 òºãðºã
áàéõàä Õýíòèé àéìàãò 3800 òºãðºãíèé ¿íýòýé áàéíà.
Õî í èí û ì àõí û ¿í ý, í èéñëýë, àéì ã ,
ààð
òº ã
3800
3756
2008 î í û 4 ä¿ãýýð ñàðû í 25-í û áàéäëààð
4000
3500
3500
3500
3500
3500
3500
3400
3400
3350
3300
3300
3200
3200
3500
2900
3000
3000
3000
3000
2900
2900
3000
2500
2000
1500
1000
500
0
ÄÓ
ÁÓ
ÁÕ
ÀÐ
ÃÑ
ÎÐ
ÄÄ
ÄÀ
ÇÀ
ÓÂ
ªÂ
ÓÁ
ÑÝ
ÕÝ
ѯ
ÃÎ
ÄÎ
ÕÎ
Òª
Áª
Õª
ªÌ
Ìàëûí ñ¿¿: 2008 îíû 4 ä¿ãýýð ñàðûí 25-íû áàéäëààð ñ¿¿íèé ¿íèéã ºìíºõ 3 ñàðûí ñàðûí äóíäàæ ¿íýòýé õàðüöóóëàõàä äóíäæààð
17.3 õóâü ºññºí áàéíà. 1 ë ñ¿¿íèé ¿íý Áàÿíõîíãîð àéìàãò õàìãèéí èõ áóþó 2000 òºãðºã áàéõàä Ñýëýíãý àéìàãò 600 òºãðºã áàéíà.
Öàãààí áóäàà: 2008 îíû 4 ä¿ãýýð ñàðûí 25-íû áàéäëààð öàãààí áóäààíû ¿íèéã ºìíºõ 3 äóãààð ñàðûí äóíäàæ ¿íýòýé
õàðüöóóëàõàä äóíäæààð 14.0 õóâü ºññºí áàéíà. Ãîâü-Àëòàé, Óâñ, Õîâä àéìàãò öàãààí áóäààíû ¿íý 1000 òºãðºã áàéãàà íü õàìãèéí ºíäºð ¿íý
áàéíà.
Ýëñýí ÷èõýð: 2008 îíû 4 ä¿ãýýð ñàðûí 25-íû áàéäëààð 1 êã ýëñýí ÷èõðèéí ¿íèéã ºìíºõ 3 äóãààð ñàðûí äóíäàæ ¿íýòýé
õàðüöóóëàõàä äóíäæààð 5.5 õóâü ºññºí áàéíà. Ýëñýí ÷èõýð Áàÿí-ªëãèé, Ãîâü-Àëòàé , Õîâä àéìàãò õàìãèéí ºíäºð áóþó 1100 òºãðºãèéí ¿íýòýé
áàéíà.
ÌÝÇÑÃ