1. Ringkesan Materi Bahasa Jawa
Kelompok 5
1. Apria Nurhuda Putra R.
2.Arfin Doni M.
3. Happy Nisa K.
4.M. Faiz
5.Rahajeng Sekar
6.Rio Anggala
2. 1. Pengalaman
Crita pengalaman sejatine ngemu teges crita kang
ngemot bab apa wae sing nate dilakoni satunggaling
manungsa lan babagan kuwi ndadekake wong kasebut
mrangguli sawijinhing kahanan anyar sing sajroning urip.
Pengalaman iku kedadeyan – kedadeyan apa bae sing wis
tau dialami dening sawijing ong tumamnem ing ati
satemah dadi pengeling – eling tumrap wong sing ngalami
3. 1.1 Nyritake Pengalaman
Nyritake pengalaman iku kudu kreatif ngrekayasa supaya
critane luwih menarik lan nengsemake atine wong kang
sing maca. Saliyane iku, anggone crita kudu anggatekake
tata kramane basa.
Pengalaman iku adate dicritake kangg tembung pilihan
kang trepla ukara kang bisa narik kawigaten. Kajaba iku
pengalaman iku kudu bisa dicritakakekanthi urut lan
cetha, tujuane wong kang ngrungokake bisa melu
mbayangke kedadeyan sing wiskelakon ing crita mau.
Unsur – unsur nritakake pengalaman yaiku 5W1H
4. 2. Ceryat
Crita rakyat mujudake salah satunggaling warisan budaya kang
diduweni bangsa Indonesia. Cerita rakyat yaiku crita kang dicritake
turun temurun utawa kang wis dadi tradisi ana ing masyarakat,
Yektine cerita rakyat iku ana 5 perangan yaiku
1. Dongeng yaiku cerita rakyat kang isine ora bener dumadi dening pangriptane
2. Mite yaiku salah sawijining gancarankang isine dianggep bener dumadilan
dianggep suci dening bebrayan
3. Legenda yaiku cerita rakyatkang isine dianggep bener – bener dumadi
dening pangriptan
4. Sage yaiku cerita rakyat kang isine dianggep bener – bener dumadi ing
bebrayan utawa masyarakat nanging ora diangge sakral
5. Epos yaiku cerita rakyat kang isi critane nyritake bab perjuangan para
pahlawan
5. 2.1 Mupangate Cerita Rakyat
1. Mupangat Rekreatif, yaiku menehi rasa tentrem,
seneng uga menehi hiburan
2. Mupangat Didaktif, yaiku ndidik para kang maca
amarga nilai – nilai kebeneran lan keapikan kang ana ing
sjroning crita
3. Mupangat estetis, yaiku menehi nilai – nilai kaendahan
4. Mupangat moralitas, yaiku ngandhut nilai – nilai
moral kang dhuwur aengga para kang maca bisa
mangerteni moral kang apik lan ala
5. Mupangat regiliusitas, yaiku ngandhut ajaraning
agama kang bisa didadekake tuladha para kang maca
6. 2.2 Ciri – Ciri Cerita Rakyat
Anonim, ora nduweni sapa sejatine kang ngangit
Minangka karya kolektif, dianggep duweke rakyat
bareng – bareng
Nyritake bab ala lan bener kanggo tuladha
Nggambarke kedadeyan – kedadeyan sing mokal
anane
Statis, tetep, ora ana owah – owahan sing wigati saka
jaman menyang jaman
7. 2. 3 Unsur – unsur Crita Rakyat
1. Tema, yaiku bab kang dadi dhasar/landhesing crita
2. Latar, yaiku katrangan kang nduduhake panggonan
lan uga titimangsa/wayah kedadeyan ing crita
kasebut
3. Paraga, yaiku lakon kang ana ing sakjroning crita
4. Amanat, yaiku pituduh kang sinimpen ana ing crita
8. 3. Geguritan
Yaiku karangan kang pinathok kaya tembang, ananging
guru gatra, guru wilangan, lan guru lagune ajeng.
Sing kudu digateake nalika maca geguritan yaiku
1. Wicara : Pocapan
2. Wirama : Irama lagu
3. Wiraga : Solahe raga, paseman
4. Wirasa : Pangrasa
Geguritan dibagi dadi loro yaiku geguriyan Gagrag
Kuna/Lawas lan Gagrag Anyar
9. 3.1 Arane Geguritan
Geguritan Gagrag
Kuna/lawas
1. Cacahe gatra ora ajeg, nanging
sathithike papat
2. Cacahing wanda ing gatra siji
lan sijine kudu padha akeh
3. Tibaning swara ( guru lagu )
kudu runtut
4. Sangarepe geguritan, diwiwiti
nganggo tembung “ sun
nggeguriti “
Geguritan Gagrag Anyar
1. Tembung- tembunge pilihan
2. Isine Mentes
3. Cacahe gatra/larikan ora
katemokake
4. Arang nganggo tembung
salugune ( Deotasi )
5. Akeh nganggo tembung kiasan (
Konotasi )
10. 3.1 Arane Geguritan
Geguritan Gagrag
Kuna/lawas
1. Cacahe gatra ora ajeg, nanging
sathithike papat
2. Cacahing wanda ing gatra siji
lan sijine kudu padha akeh
3. Tibaning swara ( guru lagu )
kudu runtut
4. Sangarepe geguritan, diwiwiti
nganggo tembung “ sun
nggeguriti “
Geguritan Gagrag Anyar
1. Tembung- tembunge pilihan
2. Isine Mentes
3. Cacahe gatra/larikan ora
katemokake
4. Arang nganggo tembung
salugune ( Deotasi )
5. Akeh nganggo tembung kiasan (
Konotasi )