Martine Vidal & Maria van der Velden gaan in op het wetsvoorstel Nieuwe Aanbestedingswet en aanpalende regelingen. Samen met de herziening van de Europese Aanbestedingsrichtlijnen, de Gids Proportionaliteit en Richtsnoeren Leveringen en Diensten vormt het wetsvoorstel straks nieuwe regels op het gebied van aanbesteden. In 2012 zullen naar verwachting veel nieuwe aanbestedingsregels op u afkomen. Trends als duurzaam en MKB-vriendelijk aanbesteden zijn in deze voorstellen meegenomen. De workshop bespreekt de nieuwe regelgeving aan de hand van praktische voorbeelden voor duurzaam en MKB-vriendelijk aanbesteden.
2. Wat gaan we vandaag behandelen?
14 februari 2012
Nieuwe
Aanbestedingswet
20 december 2011 Aangenomen door
Voorstellen EC herziening Tweede Kamer, hangt
Aanbestedingsrichtlijnen + nu bij Eerste Kamer
Nieuwe Richtlijn Concessies
4 oktober 2011
Werkdocument
EC „publiek-
publieke
samenwerking
2
4. Samenwerking aanbestedende diensten
• Aanbestedende diensten mogen met elkaar
samenwerken.
• Geen plicht om aan te besteden, indien geen sprake
is van een bezwarende titel.
• Wat als tussen aanbestedende diensten een
overeenkomst wordt gesloten: aanbesteden?
4
5. Maak het verschil!
Verticale Horizontale
Aanbesteden
samenwerking samenwerking
5
6. Verticale samenwerking: Inbesteden
Criteria:
• geen deelname privaat
kapitaal; Overheid
• toezicht als op eigen
diensten; en
• merendeel van de
activiteiten worden ten
behoeve van de Bedrijf
toezichthoudende
aanbestedende dienst
uitgevoerd.
6
7. Casus 1: Gezamenlijk toezicht
Drie gemeenten hebben gezamenlijk een
rechtspersoon opgericht ten behoeve van het
inzamelen van hun gemeentelijk afval. Zij willen de
opdracht inbesteden aan deze rechtspersoon (RP).
1. Het bestuur en de directie van RP bestaat uit
vertegenwoordigers van de gemeenten.
2. De gemeenten beslissen gezamenlijk over de
strategische doelstellingen en belangrijke
beslissingen.
3. RP zal ook een belangrijk deel van haar omzet
halen uit diensten voor bedrijven.
4. RP zal daarvoor marktconforme prijzen rekenen
aan zowel de gemeenten als de bedrijven.
Mag inbesteden? Ja=petje op; Nee=petje af
7
8. Casus 2: Bottom-up
Gemeente heeft terecht inbesteed. De gecontroleerde
rechtspersoon (een publiekrechtelijke
instelling/aanbestedende dienst) wil de ICT-
ondersteuning de komende vier jaar laten uitvoeren
door de gemeente. In feite wordt dus een opdracht
verstrekt door de rechtspersoon aan de gemeente.
De geraamde waarde van die dienstverlening bedraagt
meer dan EUR 200.000.
Mag dit zonder Europese aanbesteding?
Ja=petje op
Nee=petje af
8
10. Casus 3: ‘Samenwerking gemeenten’
Gemeenten Aalt, Beerse en Cas besluiten om een
overeenkomst te sluiten om voor de opdracht voor het
verzorgen van jeugdzorg voor kinderen van 0 t/m 18
capaciteit voor elkaar te reserveren voor de
crisisopvang.
De geraamde waarde van die dienstverlening bedraagt
meer dan EUR 200.000.
Moet dit reserveren van capaciteit worden
aanbesteed?
Ja=petje op
Nee=petje af
10
11. Casus 4: ‘Samenwerking’
Gemeente Aalt heeft een eigen gemeentelijke dienst
die het huishoudelijk afval inzamelt binnen haar
gemeente. De samenwerking met de gemeente
Beerse en Cas op andere vlakken is zo goed
bevallen, dat die besluiten hun huishoudelijk afval ook
te laten inzamelen door de afvaldienst van de
gemeente Aalt.
Mag dit zonder aanbesteding?
Ja=petje op
Nee=petje af
11
12. Voorstellen Nieuwe Richtlijnen
1. Voorstel voor nieuwe Richtlijn overheidsopdrachten
(COM(2011)896)
2. Voorstel voor nieuwe Richtlijn nutssectoren
(COM(2011)895)
3. Voorstel voor Richtlijn Concessies (COM(2011)897)
12
13. Voorstel Richtlijn overheidsopdrachten
• Nieuwe definities
• Afschaffen verschil 2a en 2b diensten => 1 uitzondering
voor maatschappelijke diensten + hogere drempelwaarde
(namelijk EUR 500.000)
• Lichter regime voor „lagere aanbestedende diensten‟
• Kortere termijnen
• Afschaffing alleenrecht-uitzondering
• Verankeren uitzondering „inbesteden‟
• Introductie „levenscycluskosten‟
• Vereenvoudiging van informatieverplichting
• Beperking van eisen voor deelname
• Rechtstreekse betaling aan onderaannemers
• Nationale toezichthouder en kenniscentra
• Ervaring als gunningscriterium bij diensten
• Duidelijker regeling abnormaal lage inschrijving
13
14. Casus 5: Abnormaal laag
De gemeente Beerse heeft een aanbesteding voor het
bouwrijp maken van haar bedrijventerrein
georganiseerd. Er zijn 5 inschrijvers. De inschrijving van
nr. 1 voldoet aan de bestekseisen.
Nr. 1 EUR 500.000
Nr. 2 EUR 800.000
Nr. 3 EUR 1.000.000
Nr. 4 EUR 1.100.000
Nr. 5 EUR 1.200.000
Wat moet de gemeente doen?
Petje op: Gunnen, daarmee bespaart ze mooi een paar ton.
Petje af: Ze moet eerst een toelichting vragen, want de
inschrijfsom van nr. 1 lijkt abnormaal laag.
14
15. Casus 6: Aanbestedingspaspoort
Een Italiaanse inschrijver beschikt over een drie
maanden oud Europees aanbestedingspaspoort en wil
daarmee in een Nederlandse aanbestedingsprocedure
aantonen dat hij niet failliet is.
Hoe gaat de gemeente hiermee om?
Petje op: De gemeente aanvaardt dit als bewijs.
Petje af: De gemeente vraagt om nadere
verklaringen, je weet immers maar nooit met die
Zuid-Europeanen.
15
16. Casus 7: Keurmerk
De gemeente zet een opdracht in de markt die grote
impact kan hebben op het milieu, daarom heeft zij een
milieukeurmerk geëist. Inschrijver X schrijft in met
producten die niet over het keurmerk beschikken. X
levert bij zijn inschrijving een dossier in waaruit moet
blijken dat de producten de onderliggende
milieuvoorschriften respecteren.
Wat doet de gemeente?
Petje op: Ze acht de inschrijving ongeldig, want het
milieukeurmerk ontbreekt.
Petje af: Ze controleert het milieudossier en beslist
dan pas over de (on)geldigheid.
16
17. Casus 8: Negatieve ervaringen
De gemeente Aalt heeft in het verleden slechte ervaringen
opgedaan met Boom. Boom heeft in het verleden een
bouwwerk (waarde circa 10 mio) voor de gemeente Aalt te
laat opgeleverd. Bovendien bleken er vervolgens nog
diverse gebreken die de gemeente voor 1 mio door een
ander heeft moeten laten herstellen. De gemeente
organiseert nu een nieuwe aanbesteding en Boom schrijft
wederom in. Wat kan de gemeente doen?
Petje op: Ze sluit deze partij uit, want die ellende bij de
uitvoering wil ze niet nog eens meemaken.
Petje af: Ze vindt helaas geen grond om deze partij af te
wijzen en negatieve ervaringen uit het verleden mag ze
niet meewegen.
17
18. Voorstel Richtlijn concessies
• Concessies voor diensten en werken
• Precieze definitie voor concessies
• Overlap publiek-publieke samenwerking
• Drempelwaarde EUR 5.000.000
• Verplichte bekendmaking vooraf in Publicatieblad
• Minimumtermijn van 52 dagen
• Selectie & gunningscriteria
• Tussen EUR 2.500.000 en 5.000.000 enkel
publicatie achteraf
18
19. Casus 9: Dienstenconcessie
Een aantal gemeenten in Noord-Holland is
voornemens gezamenlijk een concessie voor
diensten te verlenen. De waarde bedraagt 2 mio
per jaar. De concessie heeft een looptijd van 4 jaar.
Uit marktonderzoek blijkt dat er geen buitenlandse
belangstelling is.
Wat doen de gemeenten?
Petje op: Er is geen grensoverschrijdend belang, dus
kunnen ze de concessie ondershands verlenen.
Petje af: Ze besteden aan conform de richtlijn
concessies.
19
20. Nieuwe aanbestedingswet:
belangrijke wijzigingen nodig
1. Wijzigen definities van sleutelbegrippen en
minimumtermijnen.
2. Codificeren en aanscherpen jurisprudentie bijv.
“inbesteden”, “wezenlijke wijziging”.
3. Verschil tussen A-diensten en B-diensten vervalt:
enkel voor bepaalde maatschappelijke en
gezondheidsdiensten zal een nog verlicht regime
gelden.
4. Concessies voor diensten met een waarde van
meer dan EUR 5.000.000 moeten Europees worden
aanbesteed, terwijl concessies met een waarde
tussen EUR 2.500.000 en 5.000.000 wel achteraf
gepubliceerd moeten worden.
20