1. Η Αθήνα
του χθες
και
του σήμερα
1
2
0
1
3
-
2
0
1
4
ΓΕΛ Ευηνοχωρίου

2. Συ μ μ ε τ έ χ ο ν τε ς μ α θ η τ ές :
Αυ ζ ώ τ η Ι ω ά ν ν α
Γ ε ω ρ γί ου Ε υ θυ μ ί α
Γι α β ρ ού τ α Ι ω ά ν ν α
Γ κ ού β ρ α Ε ι ρ ή ν η – Ε λέ ν η
Δα λδ α β ά ν η ς Νι κ όλα ος
Δ εβ ε λ έ γκ α ς Δ η μ ήτ ρ ι ος
Ζ δ ρ ού λι α Άν ν α
Ζ έ λι ος Σ π υ ρ ί δ ω ν
Ζ έ ρ β α ς Α θα ν ά σι ος
Θ ε οδ ω ρ α κ ά κ η Στ ε φα ν ί α - Νε φ έ λη
Κα ρ α π ά ν ος Αν α σ τά σ ι ος ΄
Κα ρ α π α πά Σ τ ε φα νί α
Κα τ σα γά ν η Γ ε ω ρ γί α
Κου ν ά δ η ς Χ ρ ή σ τ ο ς
Λ α να ρ ά ς Α λέ ξ α ν δ ρ ος
Μα κ ρ ή ς Σ π υ ρ ί δ ω ν
Μα ρ α γκ ού λα Μ α ρί α
Με λι κ όκ η ς Νι κ όλα ο ς
Μπ έ τ σ ι ου Ά ρ τ ε μι ς
Μπ έ τ σ ι ου Μ υ ρτ ώ
Μυ λω ν ά ς Πα ν α γι ώ τ η ς
Ντ όβ α ς Κω ν σ τ α ντ ί ν ος
Ξ η ρ ός Α ν α στ ά σ ι ος ΄
Πα π α λέ ξ η Μ α ρι ε ν τ ί να
Ρ ά μα ϊ Ά ν τ ι
Σα κ α ρ έ λο υ Βα σι λι κ ή
Σ π ύ ρ ου Έ λλη
Στ α μ π ου λ οπ ού λ ου Α να σ τ α σί α
Στ ε φα ν ι δ έ λη ς Πε ρ ι κ λή ς
Τσ έ λι ο ς Βα σ ί λε ι ος
Φον τ α λή Βα σ ι λι κ ή
Επ ιβλέ π ο ν τ ε ς κ α θ η γ η τ έ ς : Αν α σ τα σ ί α Κα ρ α π α π ά
Γ ε ώ ρ γι ος Βρ έ ττ α ς
Αι κ ατ ε ρ ί ν η Πρ α τ σ όλη
2

3. Περιεχόμενα
Μ υ θ ο λ ο γ ι κ ά σ τ ο ι χ ε ί α 4
Π ε ρ ί π α τ ο ς σ τ η ν Α θ ή ν α 5
Τ ο Ω δ ε ί ο Η ρ ώ δ ο υ τ ο υ Α τ τ ι κ ο ύ 6
Τ ο Ε ρ έ χ θ ε ι ο 9
Ε κ τ ο υ α ρ χ α ί ο υ κ ό σ μ ο υ . . . 1 0
Α κ α δ η μ ε ί α Π λ ά τ ω ν ο ς 1 2
Η Α κ ρ ό π ο λ η τ ω ν Α θ η ν ώ ν 1 6
Η Π ύ λ η τ ο υ Α δ ρ ι α ν ο ύ 1 8
Η Α ρ χ α ί α Α γ ο ρ ά 1 9
Τ ο Θ η σ ε ί ο 2 1
Η Π α λ ι ά Α θ ή ν α 2 2
Π ρ ο ς τ η ν Α θ ή ν α 2 3
Π α ρ ά ρ τ η μ α 2 7
Β ι β λ ι ο γ ρ α φ ί α 3 1
3

4. Μυθολογικά στοιχεία
Κ έκ ρ ο ψ αὐ τ ό χ θ ω ν , συ μ φ υ ὲς ἔχ ω ν σῶ μ α ἀ ν δρ ὸ ς κ α ὶ δρ ά κ ο ν τ ο ς,
τ ῆ ς Ἀ ττ ι κ ῆ ς ἐβ α σί λ ευ σ ε π ρ ῶτ ο ς, κα ὶ τ ὴ ν γ ῆ ν π ρ ό τ ερ ο ν
λ εγ ο μ έν η ν Ἀκ τ ὴ ν ἀ φ ᾽ ἑα υτ ο ῦ Κ εκ ρ ο π ί α ν ὠν ό μ α σεν . ἐπ ὶ τ ο ύ τ ου ,
φ α σί ν , ἔδ ο ξ ε τ ο ῖ ς θ εο ῖ ς π ό λ ει ς κ α τα λ α β έ σθ α ι , ἐν α ἷ ς ἔμ ελ λ ο ν
ἔχ ει ν τ ι μ ὰ ς ἰ δί α ς ἕκ α στ ο ς. ἧ κ εν ο ὖ ν π ρ ῶ τ ο ς Π ο σ ει δῶ ν ἐπ ὶ τ ὴ ν
Ἀ ττ ι κ ή ν , κ α ὶ π λ ή ξ α ς τ ῇ τ ρ ι α ί ν ῃ κ ατ ὰ μ έση ν τ ὴ ν ἀ κ ρ ό π ο λ ι ν
ἀ π έ φ η ν ε θ ά λ α σ σα ν , ἣ ν νῦ ν Ἐ ρ εχ θ η ί δα κα λ ο ῦ σι . μ ετ ὰ δὲ τ οῦ τ ο ν
ἧ κ εν Ἀ θ η ν ᾶ , κ α ὶ π ο ι η σα μ έν η τ ῆ ς κ α τ α λ ή ψ εω ς Κ έκ ρ ο π α μ ά ρ τυ ρ α
ἐ φ ύτ ευ σ εν ἐλ α ί α ν , ἣ νῦ ν ἐν τῷ Πα ν δρ ο σ εί ῳ δ εί κ νυ τ α ι . γ εν ο μ έν η ς
δ ὲ ἔρ ι δο ς ἀ μ φ ο ῖ ν π ερ ὶ τ ῆ ς χώ ρ α ς, δι α λ ύ σα ς Ζ εὺ ς κ ρ ι τ ὰ ς ἔ δω κ εν ,
ο ὐ χ ὡ ς εἶ π ό ν τι ν ε ς, Κ έκ ρ ο π α κα ὶ Κ ρ α ν α ό ν , ο ὐ δὲ Ἐ ρ υ σί χ θ ο ν α ,
θ εο ὺ ς δ ὲ τ ο ὺ ς δώ δ εκ α . κ α ὶ τ ού τ ω ν δι κ α ζ ό ν τω ν ἡ χώ ρ α τ ῆ ς
Ἀ θ η ν ᾶ ς ἐκ ρ ί θ η , Κ έκ ρ ο π ο ς μ α ρ τυ ρ ή σα ν τ ο ς ὅ τ ι π ρ ώτ η τ ὴ ν ἐλ α ί α ν
ἐ φ ύτ ευ σ εν . Ἀ θ η ν ᾶ μ ὲν ο ὖ ν ἀ φ ᾽ ἑα υτ ῆ ς τ ὴ ν π ό λ ι ν ἐκ ά λ εσ εν
Ἀ θ ή ν α ς, Π ο σει δῶ ν δ ὲ θ υ μῷ ὀ ρ γ ι σ θ εὶ ς τ ὸ Θ ρ ι ά σι ο ν π ε δί ο ν
ἐπ έκ λ υ σε κα ὶ τ ὴ ν Ἀ ττ ι κ ὴ ν ὕφ α λ ο ν ἐπ ο ί η σε.
Απολλόδωρος Γ.14.1
Κατά την μ υ θ ο λ ο γ ί α λέγεται ότι η πόλη έχει το όνομα της θεάς Α θ ην ά ς , μετά από
τον αγώνα της με τον θεό της θάλασσας Π ο σ ε ι δ ώ ν α για να αναδειχθεί το
καλύτερο δώρο, που είχε καθένας για την πόλη. Συγκεκριμένα ο πρώτος βασιλιάς
της Αθήνας Κ έ κ ρ ο π α ς , ο οποίος ήταν μισός άνθρωπος και μισός φίδι, έπρεπε να
αποφασίσει ποιος θα ήταν ο προστάτης της πόλης. Οι δύο θεοί Π ο σ ε ι δ ώ ν α ς και
Α θ ην ά θα έκαναν από ένα δώρο στον Κέκροπα και όποιος έκανε το καλύτερο,
αυτός θα γινόταν προστάτης. Εμφανίστηκαν και οι δύο μπροστά στον Κέκροπα και
πρώτος ο Ποσειδώνας χτύπησε την τρίαινά του στο έδαφος και εμφανίστηκε ένα
ρυάκι με γάργαρο νερό. Μετά η Αθηνά χτύπησε το δόρυ της στο έδαφος και
εμφανίστηκε μια μικρή ε λ ι ά . Ο Κέκροπας παραξενεύτηκε αλλά και εντυπωσιάστηκε
από το δώρο της Αθηνάς και αποφάσισε να διαλέξει το δώρο της και αυτήν ως
προστάτιδα της πόλης. Έτσι πήρε η Αθήνα το όνομά της. Όμως, ο Ποσειδώνας,
θυμωμένος με τον Κέκροπα, π λ η μ ύ ρ ρ ι σ ε τ ο Θ ρ ι ά σ ι ο π ε δ ί ο κα ι έ θ ε σ ε τ ην
Α τ τ ι κ ή κά τ ω α π ό τ η θ ά λ α σ σ α .
4

5. Περίπατος στην Αθήνα
5

6. Ωδείο Ηρώδου του Αττικού
Το Ω δ ε ί ο Η ρ ώ δ ο υ τ ο υ Α τ τ ι κο ύ ( ή
Η ρ ώ δ ε ι ο, ό π ω ς λ α ν θ α σ μ έ ν α έ χ ε ι
ε π ι κ ρ α τ ή σ ε ι ) ε ίν α ι α ρ χα ί ο ω δ ε ί ο τ η ς
ρ ω μ α ϊ κ ή ς π ε ρ ι ό δ ο υ , π ο υ β ρ ί σ κ ε τ α ι
σ τ η ν ο τ ι ο δ υ τ ι κ ή π λ α γ ι ά τ η ς
Α κ ρ ό π ο λ η ς τ ω ν Α θ ην ώ ν .
Θεμελίωση
Χ τ ί σ τ η κ ε μ ε τ α χ ύ τ α τ ο ρ υ θ μ ό μ ε
δ α π ά ν ε ς τ ο υ Η ρ ώ δ η τ ο υ Α τ τ ι κο ύ κα τ ά
τ ο ν 2 ο α ι ώ ν α μ . Χ . , π ρ ο ς τ ι μ ήν τ η ς
σ υ ζύ γ ο υ τ ο υ Α σ π α σ ί α ς Α ν ν ί α ς
Ρ ηγ ί λ λ η ς , η ο π ο ί α π έ θ α ν ε τ ο 1 6 0 μ . Χ . .
Ο π ρ ο ο ρ ι σ μ ό ς τ ο υ ο ι κο δ ο μ ή μ α τ ο ς
ή τ α ν κα τ ά κύ ρ ι ο λ ό γ ο ο ι μ ο υ σ ι κ έ ς
ε κδ η λ ώ σ ε ι ς κα ι γ ι α τ ο ν λ ό γ ο α υ τ ό
ο ν ο μ ά σ τ η κ ε Ω δ ε ί ο . Η α ν ά γ κ η τ η ς
α ν έ γ ε ρ σ ή ς τ ο υ π ρ ο έ κ υ ψ ε μ ε τ ά τ ην
κα τ ά ρ ρ ε υ σ η τ ο υ Ω δ ε ί ο υ π ο υ ε ί χ ε
κ τ ι σ τ ε ί σ τ ο κέ ν τ ρ ο τ η ς α ρ χα ί α ς
α γ ο ρ ά ς τ η ς Α θ ήν α ς α π ό τ ο ν σ τ ρ α τ ηγ ό
τ ο υ Α υ γ ο ύ σ τ ο υ , τ ο ν Α γ ρ ί π π α , π ε ρ ί τ ο
1 5 π . Χ . , κα ι ε κ ε ίν ο σ ε α ν τ ι κα τ ά σ τ α σ η
τ ο υ α κό μ α π α λ α ι ό τ ε ρ ο υ Ω δ ε ί ο υ τ ο υ
Π ε ρ ι κ λ ή , π ο υ ε ί χε π υ ρ π ο λ ή σ ε ι ο
Σ ύλ λ α ς τ ο 8 5 π . Χ . .
Ο χ ώ ρ ο ς π ο υ π ρ ο ο ρ ι ζ ό τ α ν γ ι α τ ο κο ιν ό
ε ί χ ε 3 2 σ ε ι ρ έ ς α π ό μ α ρ μ ά ρ ιν ε ς
κ ε ρ κ ί δ ε ς κα ι η χω ρ η τ ι κό τ η τ ά τ ο υ ή τ α ν
τ η ς τ ά ξ η ς τ ω ν 5 0 0 0 π ε ρ ί π ο υ θ ε α τ ώ ν .
Ό π ω ς κα ι σ τ α θ έ α τ ρ α τ η ς ρ ω μ α ϊ κ ή ς
ε π ο χ ή ς , η ο ρ χ ή σ τ ρ α ε ί χ ε η μ ι κ υ κ λ ι κό
σ χ ή μ α . Το σ κ ην ι κό ο ι κο δ ό μ η μ α
β ρ ι σ κό τ α ν υ π ε ρ υ ψ ω μ έ ν ο σ τ ο β ά θ ο ς
τ η ς σ κ ην ή ς κα ι ε ί χ ε τ ρ ε ι ς ο ρ ό φ ο υ ς ,
δ ύ ο ε κ τ ω ν ο π ο ί ω ν δ ι α τ η ρ ο ύ ν τ α ι
μ έ χ ρ ι σ ή μ ε ρ α σ ε ύ ψ ο ς 2 8 μ έ τ ρ ω ν . Το
ω δ ε ί ο ή τ α ν σ τ ε γ α σ μ έ ν ο μ ε ξύλ ιν η
ο ρ ο φ ή α π ό ξ ύλ ο κ έδ ρ ο υ .
Α π ό δ ι ά φ ο ρ ε ς ε ν δ ε ί ξ ε ι ς π ρ ο κ ύ π τ ε ι ό τ ι
τ ο ε ν λ ό γ ω Ω δ ε ί ο λ ε ιτ ο ύ ρ γ η σ ε μ ό ν ο
1 0 5 χ ρ ό ν ι α , δ ε δ ο μ έ ν ο υ ό τ ι τ ο ν 3 ο
α ι ώ ν α , δ η λ αδ ή τ ο 2 6 7 μ . Χ . , π ο λ λ ά
6

7. ο ι κο δ ο μ ή μ α τ α τ η ς Α θ ήν α ς , ό π ω ς κα ι α υ τ ό,
κα τ α σ τ ρ ά φ η κα ν α π ό τ ο υ ς Έ ρ ο υλ ο υ ς ε π ι δ ρ ο μ ε ί ς .
Ε π ί σ η ς α υ τ ό τ ο δ ι ά σ τ η μ α α π ό τ α δ ι ά φ ο ρ α ε υ ρ ή μ α τ α
τ ω ν α ν α σ κα φ ώ ν , ό π ω ς κ ρ α ν ί α α ν θ ρ ώ πω ν κα ι τ α ύ ρ ω ν ,
π ι θ α ν ο λ ο γ ε ίτ α ι ό τ ι ο χ ώ ρ ο ς χ ρ η σ ι μ ο π ο ι ή θ η κ ε κα ι γ ι α
μ ο ν ο μ α χ ί ε ς κα ι τ α υ ρ ο μ α χ ί ε ς . Φ α ίν ε τ α ι ό μ ω ς π ω ς κα ι
ο ι τ ο ί χ ο ι τ ο υ ο ι κο δ ο μ ή μ α τ ο ς χ ρ η σ ι μ ο π ο ι ή θ η κα ν
α ρ γ ό τ ε ρ α ω ς ο χ υ ρ ω μ α τ ι κό έ ρ γ ο, ε ν τ α σ σ ό μ ε ν ο σ τ ο
τ ε ί χ ο ς π ο υ π ε ρ ι έ β α λ λ ε τ η β ά σ η τ ο υ λ ό φ ο υ τ η ς
Α κ ρ ό π ο λ η ς . Ε κ τ ό ς α π ό τ α ε ρ ε ί π ι α ο ι κ ί σ κω ν π ο υ
β ρ έ θ η κα ν μ έ σ α σ τ ο Ω δ ε ί ο β ρ έ θ η κα ν κα ι ε ρ ε ί π ι α
μ ι κ ρ ή ς ε κ κ λ η σ ί α ς . Σ τ ο μ έ σ ο ν τ η ς σ κ ην ή ς κα ι α κ ρ ι β ώ ς
α ν τ ί κ ρ υ τ η ς λ ε γ ό μ ε ν η ς " Β α σ ι λ ε ί ο υ Π ύλ η ς "
α ν α κα λ ύ φ θ η κ ε υ π ό γ ε ι ο π ο υ ε κ τ ε ίν ε τ α ι σ ε ό λ ο τ ο
μ ή κο ς τ η ς έ κ τ α σ η ς τ η ς σ κ ην ή ς . Ο ι ε π ιχ ώ σ ε ι ς π ο υ
ε π ή λθ α ν σ τ ο υ ς ε π ό μ ε ν ο υ ς α ι ώ ν ε ς σ χ ε δ ό ν τ ο
ε ξ α φ ά ν ι σ α ν , μ ε μ ό ν ο ο ρ α τ ό σ η μ ε ί ο τ ο ν ψ η λ ό τ ο ί χ ο
τ η ς σ κ ην ή ς , μ ε τ ην ό λ η κα τ α σ κ ε υ ή ν α μ ο ι ά ζ ε ι
π ε ρ ι σ σ ό τ ε ρ ο μ ε γ έ φ υ ρ α .
Κατά το Μεσαίωνα
Κ α τ ά τ ο υ ς Μ ε σ α ι ω ν ι κο ύ ς χ ρ ό ν ο υ ς ό σ ο ι
ε π ι σ κ έ π τ ο ν τ α ν τ α ε ρ ε ί π ι α τ ο υ Ω δ ε ί ο υ δ ε ν ήτ α ν σ ε
θ έσ η ν α α ν α γ ν ω ρ ί σ ο υ ν π ο ι ο κ τ ή ρ ι ο ήτ α ν α υ τ ό . Ά λ λ ο ι
τ ο π ε ρ ι έ γ ρ α ψ α ν ω ς α ν ά κ τ ο ρ α τ ο υ Λ ε ω ν ί δ α κα ι τ ο υ
Μ ι λτ ι άδ η , ά λ λ ο ι ω ς τ ο " Δ ι δ α σ κα λ ε ί ο τ ο υ
Α ρ ι σ τ ο τ έ λ η " , ε ν ώ τ ο 1 5 7 5 ο Ν α υ π λ ι ώ τ η ς λ ό γ ι ο ς
Θ ε ο δ ό σ ι ο ς Ζ υ γ ο μ α λ ά ς τ ο θ ε ω ρ ο ύ σ ε ω ς τ ην
" Α καδ η μ ί α τ ο υ Α ρ ι σ τ ο τ έ λ η " . Ο π ρ ώ τ ο ς π ο υ
υ π ο σ τ ή ρ ι ξ ε πω ς ε π ρ ό κ ε ιτ ο γ ι α τ ο Ω δ ε ί ο τ ο υ Η ρ ώ δ ο υ
τ ο υ Α τ τ ι κο ύ ήτ α ν ο Ά γ γλ ο ς α ρ χα ι ο λ ό γ ο ς Ρ ι χά ρ δ ο ς
Τ σ ά ν τ λ ε ρ τ ο 1 7 6 4 , π ε ρ ί ο δ ο κα τ ά τ ην ο π ο ί α ο
ε σ ω τ ε ρ ι κό ς χ ώ ρ ο ς τ ο υ ε ν λ ό γ ω κ τ ί σ μ α τ ο ς ήτ α ν
σ π α ρ μ έ ν ο ς μ ε κ ρ ι θ ά ρ ι .
Ε π ί ο θ ω μ α ν ι κ ή ς κ υ ρ ι α ρ χ ί α ς τ ο ε ν α π ο μ ε ίν α ν κ τ ή ρ ι ο
ε ν σ ω μ α τ ώ θ η κ ε μ α ζί μ ε τ η Σ τ ο ά Ε υ μ έ ν ο υ ς σ τ ο Τ ε ίχ ο ς
τ ο υ Χ α σ ε κ ή ( 1 7 7 8 ) α π ο τ ε λ ώ ν τ α ς ο χ υ ρ ω μ α τ ι κό έ ρ γ ο,
τ ο ν λ ε γ ό μ ε ν ο « Σ ε ρ π ε τ ζ έ » . Σ η μ ε ι ώ ν ε τ α ι πω ς α π ό τ α
τ ό ξ α τ ο υ Ω δ ε ί ο υ κα τ ά φ ε ρ ε ο φ ι λ έ λ λ ην α ς Γ ά λ λ ο ς
σ τ ρ α τ ηγ ό ς Φ α β ι έ ρ ο ς ν α ε ι σ έ λθ ε ι σ τ ην Α κ ρ ό π ο λ η , τ ο ν
Δ ε κ έ μ β ρ ι ο τ ο υ 1 8 2 6 , ό τ α ν τ ην π ο λ ι ο ρ κο ύ σ α ν ο ι
Το ύ ρ κο ι , π ρ ο κ ε ι μ έ ν ο υ ν α β ο η θ ή σ ε ι τ ο υ ς
π ο λ ι ο ρ κ η μ έ ν ο υ ς Έ λ λ ην ε ς .
7

8. Ανασκαφή και αναστήλωση
Η π ρ ώ τ η δ ο κ ι μ α σ τ ι κ ή α ν α σ κα φ ή έ γ ιν ε τ ο 1 8 4 8 π α ρ ο υ σ ί α τ ο υ Β α σ ι λ έ α
Ό θ ω ν α α π ό τ ο υ ς Κ . Π ιτ τ ά κ η κα ι Α . Ρ α γ κα β ή . Η δ ε ε κ κ έ ν ω σ η τ ο υ Ω δ ε ί ο υ
α π ό τ ι ς ε π ι χ ώ σ ε ι ς π ο υ ε ί χα ν σ υ σ σ ω ρ ε υ τ ε ί σ τ α ε ρ ε ί π ι α τ η ς σ τ έ γ η ς κα ι
έ φ θ α ν α ν τ α 1 5 μ . ύ ψ ο ς , ξ ε κ ίν η σ α ν α π ό τ ο ν Π ιτ τ ά κ η τ ο 1 8 5 7 . Τ ε λ ι κά η
σ ο β α ρ ή α ν α σ τ ή λ ω σ η ά ρ χ ι σ ε τ μ η μ α τ ι κά μ ε τ ά τ ο ν Β ΄ Π . Π . σ τ η δ ε κα ε τ ί α τ ο υ
1 9 5 0 ε π ί Β α σ ι λ έ ω ς Π α ύλ ο υ μ ε σ χ έ δ ι α τ η ς Δ ι ε ύ θ υ ν σ η ς τ ο υ Υ π ο υ ρ γ ε ί ο υ
Ε θ ν ι κ ή ς Π α ι δ ε ί α ς κα ι Θ ρ η σ κ ε υ μ ά τ ω ν , π ο υ κα τ ά κύ ρ ι ο μ έ ρ ο ς ε ί χε σ υ ν τ ά ξ ε ι
ο κα θ ηγ η τ ή ς κα ι α καδ η μ α ϊ κό ς Α ν α σ τ ά σ ι ο ς Ο ρ λ ά ν δ ο ς α μ έ σ ω ς μ ε τ ά τ ην
α π ο χ ώ ρ η σ ή τ ο υ α π ό τ ην υ π η ρ ε σ ί α , μ ε β ο η θ ό τ ο υ τ ο ν τ ό τ ε ε π ι θ ε ω ρ η τ ή
α ν α σ τ η λ ώ σ ε ω ν Ε υ σ τ ά θ ι ο Σ τ ί κ κα .
Μ ε τ η σ τ αδ ι α κ ή κα ι τ μ η μ α τ ι κ ή α ν α σ τ ή λ ω σ η κα τ έ σ τ η δ υ ν α τ ό ν ν α
α π ο κα λ υ φ θ ε ί ό λ ο τ ο α ρ χα ί ο α υ τ ό ο ι κο δ ό μ η μ α κα ι ν α β ρ ε ι τ ο ν ά λ λ ο τ ε
π ρ ο ο ρ ι σ μ ό τ ο υ . Ο ι θ έ σ ε ι ς τ ω ν θ ε α τ ώ ν ε π ε ν δ ύ θ η κα ν μ ε π ε ν τ ε λ ι κό μ ά ρ μ α ρ ο
κα ι η ο ρ χ ή σ τ ρ α μ ε π λ ά κ ε ς α π ό μ ά ρ μ α ρ ο Υ μ ητ τ ο ύ . Α π ό τ α τ έ λ η τ η ς ί δ ι α ς
δ ε κα ε τ ί α ς τ ο Ω δ ε ί ο χ ρ η σ ι μ ο π ο ι ε ί τ α ι , κ υ ρ ί ω ς κα τ ά τ ο υ ς θ ε ρ ιν ο ύ ς μ ήν ε ς ,
γ ι α π ο λ ιτ ι σ τ ι κ έ ς ε κδ η λώ σ ε ι ς κα ι α π ό τ ό τ ε π λ ε ι άδ α Ε λ λ ήν ω ν κα ι ξ έ ν ω ν
κα λ λ ιτ ε χ ν ώ ν έ χε ι ε μ φ α ν ι σ τ ε ί σ τ ο ν χ ώ ρ ο α υ τ ό .
8

9. Το Ερέχθειο
Κ α τ ά τ η μ υ θ ο λ ο γ ί α σ τ ο σ η μ ε ί ο α υ τ ό
έ γ ιν ε η φ ι λ ο ν ι κ ί α τ η ς Α θ ην ά ς κα ι τ ο υ
Π ο σ ε ι δ ώ ν α γ ι α τ ην κ υ ρ ι α ρ χ ί α τ η ς
π ό λ η ς . Ο ι θ ε ο ί π ο υ ή τ α ν κ ρ ιτ έ ς
έ δ ω σ α ν τ η ν ί κ η σ τ ην Α θ ην ά . Ο ι
Α θ ην α ί ο ι ό μ ω ς θ έ λ ο ν τ α ς ν α
σ υ μ β ι β ά σ ο υ ν τ ο υ ς δ ύ ο α ν τ ί π α λ ο υ ς
θ ε ο ύ ς τ ο ύ ς α φ ι έ ρ ω σ α ν α π ό έ ν α ι ε ρ ό
κά τ ω α π ό τ ην ί δ ι α σ τ έ γ η . Έ τ σ ι
χ τ ί σ τ η κ ε τ ο π ι ο ι δ ι ό μ ο ρ φ ο α π ό τ α
ο ι κο δ ο μ ή μ α τ α τ η ς Α κ ρ ό π ο λ η ς α π ό
ά π ο ψ η α ρ χ ι τ ε κ τ ο ν ι κο ύ σ χ ε δ ί ο υ . Σ τ ο
σ η μ ε ί ο α υ τ ό κα τ ά τ η μ υ θ ο λ ο γ ί α ε ί χ ε
τ ην κα τ ο ι κ ί α τ ο υ ο β α σ ι λ ι ά ς
Ε ρ ε χ θ έ α ς , π ο υ α ρ γ ό τ ε ρ α τ α υ τ ί σ τ η κ ε
μ ε τ ο ν Π ο σ ε ι δ ώ ν α . Γ ι ’ α υ τ ό κα ι ο
ν α ό ς π ή ρ ε τ ο ό ν ο μ ά τ ο υ α π ό τ ο
μ υ θ ολ ο γ ι κό α υ τ ό β α σ ι λ ι ά τ η ς Α θ ήν α ς .
Ο ν α ό ς χ τ ί σ τ η κ ε μ ε τ α ξ ύ 4 2 5 κα ι 4 0 6
π . Χ . μ ε σ χ έ δ ι α τ ο υ α ρ χ ιτ έ κ τ ο ν α
Κ α λ λ ί μ α χ ο υ κα ι ε ίν α ι έ ν α α π ό τ α
α ρ ι σ τ ο υ ρ γ ή μ α τ α τ ο υ ι ω ν ι κο ύ ρ υ θ μ ο ύ .
Ε σ ω τ ε ρ ι κά ο ν α ό ς ή τ α ν χω ρ ι σ μ έ ν ο ς σ ε
δ ύ ο μ έ ρ η . Το α ν α τ ο λ ι κό μ έ ρ ο ς π ρ ο ς
τ ην π ρ ό σ ο ψ η ή τ α ν τ η ς Α θ ην ά ς , τ ο
ά λ λ ο τ ο υ Π ο σ ε ι δ ώ ν α . Σ τ ο ι ε ρ ό τ η ς
Α θ ην ά ς β ρ ι σ κό τ α ν τ ο ξ ό α ν ό τ η ς , έ ν α
ά γ α λ μ ά τ η ς δ η λ αδ ή κα τ α σ κε υ α σ μ έ ν ο
α π ό ξύλ ο ε λ ι ά ς , γ ι α τ ο ο π ο ί ο
π ί σ τ ε υ α ν ό τ ι ε ί χ ε π έ σ ε ι α π ό τ ο ν
ο υ ρ α ν ό . Σ τ ο ι ε ρ ό τ ο υ Π ο σ ε ι δ ώ ν α ,
ό π ο υ κα τ ε β α ίν ε ι κα ν ε ί ς μ ε δ ώ δ ε κα
σ κα λ ο π ά τ ι α , η ξ η λ ω μ έ ν η σ ’ έ ν α
9

10. σ η μ ε ί ο σ τ έ γ η κα ι ο ι τ ρ ε ι ς τ ρ ύ π ε ς σ τ ο β ρ ά χ ο τ ο υ δ α π έ δ ο υ π ρ ο κ λ ή θ η κα ν α π ό
τ ο χ τ ύ π η μ α τ η ς τ ρ ί α ιν α ς τ ο υ θ ε ο ύ , ό π ω ς π ί σ τ ε υ α ν ο ι α ρ χα ί ο ι . Το π ι ο
γ ν ω σ τ ό ό μ ω ς μ έ ρ ο ς τ ο υ Ε ρ ε χ θ ε ί ο υ ε ίν α ι η « Π ρ ό σ τ α σ ι ς τ ω ν Κο ρ ώ ν » , ο ι
π ε ρ ί φ η μ ε ς δ η λ . Κ α ρ υ ά τ ι δ ε ς .
Γ ι α τ ι ς Κ α ρ υ ά τ ι δ ε ς έ χ ο υ ν δ ο θ ε ί π ο λ λ έ ς ε ρ μ ην ε ί ε ς . Η π ε ι σ τ ι κό τ ε ρ η
υ π ο σ τ η ρ ί ζ ε ι ό τ ι α π ο τ ε λ ο ύ σ α ν τ ο υ π έ ρ γ ε ι ο μ ν η μ ε ί ο τ ο υ τ ά φ ο υ τ ο υ Κ έ κ ρ ο π α
κα ι ό τ ι ήτ α ν ο ι χ ο η φ ό ρ ο ι π ο υ α π έ δ ι δ α ν τ ι μ έ ς σ τ ο ν έ ν δ ο ξ ο ν ε κ ρ ό .
W i k i p e d i a
h tt p : / / w w w.t h e a c r o p o l i s m u s e u m . g r /
Εκ του αρχαίου κόσμου. Η ψυχή των μαρμάρων
Η καλή αρχή εγένετο. Η αναστήλωσις του Ερεχθείου απεφασίσθη. Εις υπουργός
ονειροπόλος εσκέφθη και τα κατακείμενα ερείπια του πατρώου βωμού ανεγείρονται
πάλιν. Είθε να μη είνε τούτο το τελευταίον έργον του, το τελευταίον τοιούτου είδους
ονειροπόλημά του. Η ιστορία δεν θέλει λείψει του να γράψη εις ένα των ασημοτέρων
λίθων του ωραίου ναού το εφήμερον όνομά του. Λείπουν τόσα όμως ακόμη διά τα
οποία δεν χρειάζεται ή θέλησις. Άπαν το μέρος εκείνο όπου κρύπτεται η αρχαία αγορά,
το ερειπωμένον στρατιωτικόν αρτοποιείον, αι απαίσιοι πολιτικαί φυλακαί, το
ετοιμόρροπον Τζαμίον το μολύνον τους κίονας της κομψής στοάς, ο κενός και άχρηστος
Μενδρεσές αναμένουν τον άνθρωπόν των, εκείνον όστις θα θελήση, και διά της
θελήσεως του οποίου θα ανακύψη πάλιν εις το φως ο κρυπτόμενος εκεί αρχαίος
1 0

11. κόσμος και θα επανίδουν πάλιν το φως αι νοσταλγικαί Αθήναι του παρελθόντος όπου οι
πατέρες των αιμάτων μας έζησαν, ερρέμβασαν, επλάνησαν τα άλγη των και την χαράν
των, αφήσαντες μαρμαρίνους τας υποθήκας των, αποκρυσταλλώσεις του αιωνίου και
τελείου καλού. Ω σεις όσοι είσθε εν ισχύι, όσοι δύνασθε, μη λησμονήτε τον αρχαίον
κόσμον τον τεθαμμένον έτι υπό τα χώματα των αιώνων, μη λησμονήτε το μόνον
σέμνωμά μας εις το οποίον οφείλομεν ελευθερίαν και ύπαρξιν!
Εφημερίδα Ακρόπολις, 15/06/1902, Τανάγρας Άγγελος
" Το Ε ρ έ χ θ ε ι ο κα τ ά τ ην Π α λ α ι ο χ ρ ι σ τ ι α ν ι κ ή ε π ο χ ή ε ί χ ε μ ε τ α τ ρ α π ε ί σ ε
τ ρ ί κ λ ιτ η β α σ ι λ ι κ ή α φ ι ε ρ ω μ έ ν η σ τ η λ α τ ρ ε ί α τ ο υ Σ ω τ ή ρ ο ς Χ ρ ι σ τ ο ύ . Ε π ί
Φ ρ α γ κο κ ρ α τ ί α ς φ α ίν ε τ α ι ό τ ι α π ο κ τ ά κο σ μ ι κ ή χ ρ ή σ η . Ε π ί Το υ ρ κο κ ρ α τ ί α ς
χ ρ η σ ι μ ο π ο ι ε ί τ α ι ω ς κα τ ο ι κ ί α τ ο υ Α γ ά κα ι τ ο υ χα ρ ε μ ι ο ύ τ ο υ . Δ ε ν
α ν α φ έ ρ ε τ α ι π α ρ ά ε λ ά χ ι σ τ α ή κα θ όλ ο υ α π ό τ ο υ ς π ε ρ ι ηγ ητ έ ς τ η ς ε π ο χ ή ς ,
φ α ίν ε τ α ι δ ε ό τ ι δ ι α τ η ρ ο ύ ν τ α ν σ ε κα λ ή κα τ ά σ τ α σ η . Σ τ ο δ υ τ ι κό τ ο υ μ έ ρ ο ς
ε ί χ ε δ ι α μ ο ρ φ ω θ ε ί μ ε γ ά λ η υ π ό γ ε ι α δ ε ξ α μ ε ν ή . Η κα τ ο ι κ ί α ε ί χε ε π ε κ τ α θ ε ί κα ι
μ έ σ α σ τ ο β ό ρ ε ι ο π ρ ο σ τ ώ ο σ τ α μ ε τ α κ ι ό ν ι α τ ο υ ο π ο ί ο υ ε ί χα ν κ τ ι σ θ ε ί τ ο ί χ ο ι .
Α ν α τ ο λ ι κά τ ο υ β ο ρ ε ί ο υ π ρ ο σ τ ώ ο υ κα τ ά μ ή κο ς τ ο υ β ο ρ ε ί ο υ τ ο ί χ ο υ τ ο υ
κ λ α σ ι κο ύ κ τ η ρ ί ο υ υ π ή ρ χ ε τ ρ ι ώ ρ ο φ η π τ έ ρ υ γ α τ η ς κα τ ο ι κ ί α ς μ ε μ ο ν ό ρ ρ ι χ τ η
σ τ έ γ η . Η π ρ ό σ τ α σ η τ ω ν Κο ρ ώ ν δ ι α τ η ρ ο ύ ν τ α ν α ν έ π α φ η , τ ο ί χ ο ι ό μ ω ς
κά λ υ π τ α ν τ α δ ι α σ τ ή μ α τ α α ν ά μ ε σ α σ τ ι ς Κ α ρ υ ά τ ι δ ε ς " .
h t t p : / / w w w. e i e . g r / a r c h a e o l o g i a / g r / c h a p t e r _ m o r e _ 8 . a s p x
1 1

12. Aκαδημία Πλάτωνος
Η Α καδ η μ ί α ι δ ρ ύ θ η κ ε σ τ ην Α θ ήν α γ ύ ρ ω σ τ ο 3 8 7 π . Χ . α π ό τ ο ν Π λ ά τ ω ν α κα ι
έ κ λ ε ι σ ε ο ρ ι σ τ ι κά τ ο 5 2 9 , ό τ α ν κα τ α ρ γ ή θ η κ ε α π ό τ ο ν Β υ ζα ν τ ιν ό
Α υ τ ο κ ρ ά τ ο ρ α Ι ο υ σ τ ιν ι α ν ό . Β ρ ί σ κο ν τ α ν σ ε έ ν α ά λ σ ο ς τ ο υ π ρ ο α σ τ ί ο υ τ ω ν
Α θ ην ώ ν τ ην Α καδ ή μ ε ι α , α φ ι ε ρ ω μ έ ν ο σ τ ο ν Α θ ην α ί ο ή ρ ω α Α κάδ η μ ο, α π ό τ ο
ό ν ο μ α τ ο υ ο π ο ί ο υ π ρ ο έ ρ χ ε τ α ι κα ι η ο ν ο μ α σ ί α τ η ς . Ο θ ρ ύλ ο ς α ν έ φ ε ρ ε ό τ ι
σ τ ην ε ί σ ο δ ο τ η ς Α καδ η μ ί α ς υ π ή ρ χ ε η ε π ιγ ρ α φ ή : « ἀ γ ε ω μ έ τ ρ ητ ο ς μ η δ ε ὶ ς
ε ἰ σ ίτ ω » . Ο χ ώ ρ ο ς θ ε ω ρ ο ύ ν τ α ν ι ε ρ ό ς γ ι ΄ α υ τ ό ο Θ η σ έ α ς ε ί χ ε κ ρ ύ ψ ε ι ε κ ε ί τ ην
Ε λ έ ν η [ 1 ] κα ι α π ό σ ε β α σ μ ό γ ι α τ ην μ α κ ρ ά π α ρ άδ ο σ η κα ι τ ην τ α ύ τ ι σ ή τ ο υ μ ε
τ ο υ ς Δ ι ό σ κο υ ρ ο υ ς ο ι Σ π α ρ τ ι ά τ ε ς δ ε ν θ α τ ο ν κα τ α σ τ ρ έ ψ ο υ ν ό τ α ν ε ι σ έ β α λ α ν
1 2

13. τ ο 4 1 3 π . Χ . [ 2 ] σ τ ην Α τ τ ι κ ή .
H Α καδ η μ ί α σ υ ν έ χ ι σ ε τ η λ ε ι τ ο υ ρ γ ί α τ η ς σ ε ό λ ην τ ην π ε ρ ί ο δ ο τ η ς
ε λ λ ην ι σ τ ι κ ή ς π ε ρ ι ό δ ο υ γ ι α ν α δ ι α κο π ε ί η λ ε ιτ ο υ ρ γ ί α τ η ς γ ι α τ έ σ σ ε ρ α
χ ρ ό ν ι α κα τ ά τ ο Π ρ ώ τ ο Μ ι θ ρ ι δ α τ ι κό Π ό λ ε μ ο κα ι τ ην φ υ γ ή τ ο υ Φ ί λω ν α τ η ς
Λ ά ρ ι σ α ς σ τ ο 8 8 π . Χ . σ τ η Ρ ώ μ η . Κ α θ ´ ό λ η τ η δ ι ά ρ κε ι α τ η ς τ ω ν ε ν ν ι α κο σ ί ω ν
δ έ κα έ ξ ι ε τ ώ ν α κ μ ά ζ ε ι , υ π ο λ ε ιτ ο υ ρ γ ε ί , π α ρ α κ μ ά ζ ε ι α λ λ ά κα ι α ν α γ ε ν ν ά τ α ι .
Περίοδοι της Ακαδημίας
Ο Δ ι ο γ έ ν η ς Λ α έ ρ τ ι ο ς δ ι α ι ρ ε ί τ ην ι σ τ ο ρ ί α τ η ς Α καδ η μ ί α ς σ ε τ ρ ε ι ς π ε ρ ι ό δ ο υ ς
τ ην Π α λ ι ά , τ η Μ έ σ η ε π ι κε φ α λ ή ς τ η ς ο π ο ί α ς ο ρ ί ζ ε ι τ ο ν Α ρ κ ε σ ί λ α ο ( Μ έ σ η ς
Α καδ η μ ε ί α ς κα τ ά ρ ξ α ς ) κα ι τ η Ν έ α μ ε π ρ ώ τ ο τ ο ν Λ α κύ δ η . Μ έ χ ρ ι σ ή μ ε ρ α δ ε ν
σ η μ ε ι ώ ν ο ν τ α ι α π ό μ ε λ ητ ητ έ ς κα ι ε ρ ε υ ν ητ έ ς α ν α φ ο ρ έ ς , ο ύ τ ε σ ε σ χ ο λ ά ρ χ ε ς
τ η ς Α καδ η μ ί α ς , γ ι α τ ι ς χ ρ ο ν ι κ έ ς π ε ρ ι ό δ ο υ ς ( 6 6 - 1 1 9 ) , ( 1 3 6 - 1 5 9 ) , ( 1 8 1 - 2 3 0 ) ,
( 2 6 6 - 3 5 9 ) κα ι μ ε τ ά τ ο θ ά ν α τ ο τ ο υ Π ρ ί σ κο υ α π ό τ ο 3 9 6 μ έ χ ρ ι τ ο 4 3 0 .
Η καταστροφή της Ακαδημίας το 86 π.Χ.
Ό τ α ν ά ρ χ ι σ ε τ ο 8 8 π . Χ . ο Π ρ ώ τ ο ς Μ ι θ ρ ι δ α τ ι κό ς Π ό λ ε μ ο ς ο Φ ί λ ω ν ο
Λ α ρ ι σ α ί ο ς ε γ κα τ έ λ ε ι ψ ε τ ην Α θ ήν α κα ι κα τ έ φ υ γ ε σ τ η Ρ ώ μ η , ό π ο υ φ α ίν ε τ α ι
ν α π α ρ έ μ ε ιν ε μ έ χ ρ ι τ ο θ ά ν α τ ό τ ο υ . Το 8 6 π . Χ . , ο Λ ε ύ κ ι ο ς Κο ρ ν ή λ ι ο ς Σ ύλ λ α ς
π ο λ ι ό ρ κ η σ ε τ ην Α θ ήν α π ρ ο κα λώ ν τ α ς μ ε γ ά λ η κα τ α σ τ ρ ο φ ή . Κ α τ ά τ η δ ι ά ρ κ ε ι α
τ η ς π ο λ ι ο ρ κ ί α ς « έ β α λ ε τ α χ έ ρ ι α τ ο υ π ά ν ω σ τ α ι ε ρ ά ά λ σ η , κα ι λ ε η λ ά τ η σ ε
τ ην Α καδ η μ ί α π ο υ ή τ α ν τ ο π ο θ ε τ η μ έ ν η σ τ α π ι ο δ α σ ώ δ η π ρ ο ά σ τ ι α τ η ς π ό λ η ς ,
κα θ ώ ς κα ι τ ο Λ ύ κ ε ι ο » . Η κα τ α σ τ ρ ο φ ή τ η ς Α καδ η μ ί α ς φ α ίν ε τ α ι ν α ή τ α ν τ ό σ ο
σ ο β α ρ ή ώ σ τ ε η α ν α κα τ α σ κ ε υ ή κα ι ε π α ν α λ ε ιτ ο υ ρ γ ί α τ η ς ήτ α ν σ χ εδ ό ν
αδ ύ ν α τ η . Ό τ α ν ο Α ν τ ί ο χ ο ς ο Α σ κα λ ω ν ίτ η ς ε π έ σ τ ρ ε ψ ε σ τ ην Α θ ήν α α π ό τ ην
Α λ ε ξ ά ν δ ρ ε ι α τ ο 8 4 π . Χ . ά ρ χ ι σ ε π ά λ ι τ η λ ε ιτ ο υ ρ γ ί α τ η ς , α λ λ ά ό χ ι σ τ ην
Α καδ η μ ί α α λ λ ά σ τ ο Λ ύ κε ι ο . Ο Κ ι κέ ρ ω ν , π ο υ υ π ή ρ ξ ε κα ι μ α θ η τ ή ς τ ο υ
Φ ί λ ω ν α , π ε ρ ιγ ρ ά φ ε ι μ ι α ε π ί σ κ ε ψ η σ τ ο χ ώ ρ ο τ η ς Α καδ η μ ί α ς έ ν α α π ό γ ε υ μ α ,
π ο υ ήτ α ν « ή σ υ χ η κα ι έ ρ η μ η ε κ ε ίν η τ ην ώ ρ α τ η ς η μ έ ρ α ς » .
Το κλείσιμο της Ακαδημίας
Ο τ ε λ ε υ τ α ί ο ς « χ ρ η σ μ ό ς » τ ο ν ο π ο ί ο έ δ ω σ ε τ ο Μ α ν τ ε ί ο τ ω ν Δ ε λ φ ώ ν ε ίν α ι
π α σ ίγ ν ω σ τ ο ς . Ε ίν α ι η α π ά ν τ η σ η π ρ ο ς τ ο ν Ι ο υλ ι α ν ό τ ο ν α π ο κ λ η θ έ ν τ α
1 3

14. Π α ρ α β ά τ η π ο υ ε ί χ ε σ τ ε ί λ ε ι τ ο ν γ ι α τ ρ ό Ο ρ ι β ά σ ι ο ν ΄ α ν α ζω ο γ ο ν ή σ ε ι τ ο
Μ α ν τ ε ί ο . Το ν « χ ρ η σ μ ό » δ ε ν τ ο δ ίν ε ι π ι α ο Φ ο ί β ο ς α λ λ ά τ ο ι ε ρ α τ ε ί ο . Λ ίγ α
ε ίν α ι τ α κε ί μ ε ν α , σ τ ην π α γ κό σ μ ι α φ ι λ ολ ο γ ί α , π ο υ η χ ο ύ ν τ ό σ ο σ π α ρ α κ τ ι κά
κα ι σ α ν π έ ν θ ι μ ο σ ή μ α ν τ ρ ο σ η μ α ίν ο υ ν τ ο τ έ λ ο ς ε ν ό ς κό σ μ ο υ . O δ ε
Γ ρ ηγ ό ρ ι ο ς ο Ν α ζι α ν ζ ην ό ς ( Κ α τ ά Ι ο υλ ι α ν ο ύ Ι Ι , 3 2 ) γ ρ ά φ ε ι : « Ο υ κ έ τ ι
φ θ έ γ γ ε τ α ι δ ρ υ ς , ο ύ κ έ τ ι λ έ β η ς μ α ν τ ε ύ ε τ α ι , ο υ κ έ τ ι Π υ θ ί α π λ η ρ ο ύ τ α ι .
Π ά λ ιν η Κ α σ τ α λ ί α σ ε σ ίγ α σ τ α ι κα ι σ ιγ ά κα ι ύ δ ω ρ ε σ τ ίν ο υ μ α ν τ ε ύ ο μ ε ν ο ν
α λ λ ά γ ε λ ώ μ ε ν ο ν . Π ά λ ιν α ν δ ρ ι ά ς ά φ ω ν ο ς ο Α π ό λ λ ω ν . Π ά λ ιν δ ά φ ν η φ υ τ ό,
ε σ τ ί μ ύ θ ω θ ρ ην ο ύ μ ε ν ο ν » .
Η π τ ώ σ η τ ω ν « ε θ ν ι κώ ν » ε ίν α ι ρ α γ δ α ί α . Ο
Θ ε ο δ ό σ ι ο ς ο Μ έ γ α ς κ λ ε ίν ε ι τ ο Μ α ν τ ε ί ο,
δ ι α τ ά ζ ε ι ν α κα τ α σ τ ρ α φ ο ύ ν ο ι ε ι δ ω λ ο λ α τ ρ ι κο ί
ν α ο ί κα ι κα τ α ρ γ ε ί τ ο υ Ο λ υ μ π ι α κο ύ ς α γ ώ ν ε ς . Ο
Ι ο υ σ τ ιν ι α ν ό ς κ λ ε ίν ε ι τ η φ ι λ ο σ ο φ ι κ ή Σ χ ο λ ή τ η ς
Α θ ήν α ς κα ι κα τ α σ τ ρ έ φ ε ι ή α κ ρ ω τ η ρ ι ά ζ ε ι π ο λ λ ά
α ρ χα ί α μ ν η μ ε ί α γ ι α ν α π ά ρ ε ι υλ ι κό έ τ ο ι μ ο γ ι α
ν α χ τ ί σ ε ι τ ην Α γ ι ά Σ ο φ ι ά κα ι ν α δ ι α κο σ μ ή σ ε ι
τ ην Ν έ α Ρ ώ μ η . Το ό ν ο μ α Έ λ λ ην ε ς ε ίν α ι
σ χ ε τ λ ι α σ τ ι κό π ι α . Σ η μ α ίν ε ι τ ο υ ς α θ λ ί ο υ ς
ε ι δ ω λ ο λ ά τ ρ ε ς . . . τ ο υ ς ε θ ν ι κο ύ ς . Ο ι π ρ ώ τ ο ι
α ι ώ ν ε ς τ ο υ Β υ ζα ν τ ί ο υ ε ίν α ι α ν θ ε λ λ ην ι κο ί .
Σ ύ μ φ ω ν α μ ε τ ο ν Ά γ γ ε λ ο Β λ ά χ ο, η σ τ ιγ μ ή ε ίν α ι
ι σ τ ο ρ ι κ ή . Το « π α ς μ η Έ λ λ ην β ά ρ β α ρ ο ς » α ν τ ι σ τ ρ έ φ ε τ α ι . « Π α ς Έ λ λ ην α π ε χ θ ή ς
ε ι δ ω λ ο λ ά τ ρ η ς » . Το κ ύ ρ ι ο ό ν ο μ α Έ λ λ ην γ ίν ε τ α ι ε π ί θ ε τ ο κα κό η χ ο κα ι η ν έ α
α υ τ ή έ ν ν ο ι α τ η ς λ έ ξ η ς θ α ε ξ α φ α ν ι σ θ ε ί ε ν τ ε λώ ς μ ό ν ο μ ε τ ά τ ο ν 8 ο α ι . μ . Χ . ,
ό τ α ν ε κ χ ρ ι σ τ ι α ν ι σ θ ο ύ ν κα ι ο ι τ ε λ ε υ τ α ί ο ι ε ιδ ω λ ο λ ά τ ρ ε ς τ η ς π ε ρ ι ο χ ή ς τ η ς
Μ ά ν η ς . Μ ό ν ο τ ό τ ε τ ο ε θ ν ι κό Έ λ λ ην π α ί ρ ν ε ι π ά λ ι τ η θ έ σ η κ υ ρ ί ο υ ο ν ό μ α τ ο ς .
Σ τ α χ ρ ό ν ι α τ η ς β ασ ι λ ε ί α ς τ ο υ Ι ο υ σ τ ιν ι α ν ο ύ β ρ ί σ κε τ α ι σ ε έ ξ α ρ σ η η
θ ε ο λ ο γ ι κ ή σ κ έ ψ η , ε ν ώ ο Π ρ ο κό π ι ο ς γ ρ ά φ ε ι τ η π ρ α γ μ α τ ε ί α τ ο υ Π ε ρ ί
κ τ ι σ μ ά τ ω ν κα ι ο A γ α θ ί α ς σ τ ην π ε ν τ ά τ ο μ η Ι σ τ ο ρ ί α κά ν ε ι κά π ο ι α μ ν ε ί α γ ι α
τ ην φ υ γ ή ε π τ ά ε λ λ ην ι σ τ ώ ν δ ι α ν ο ο υ μ έ ν ω ν τ ο 5 3 2 , μ ε τ α ξ ύ τ ω ν ο π ο ί ω ν κα ι ο
Σ ι μ π λ ί κ ι ο ς , σ τ ην α υλ ή τ ο υ Χο σ ρ ό η Α ΄ σ τ ην Π ε ρ σ ί α .
1 4
Είπατε τω βασιλεί χαμαί πέσε
δαίδαλος αυλά. Ουκέτι Φοίβος έχει
καλύβην, ου μάντιδα δάφνιν, ου
παγάν λαλέουσαν, απέσβετο και
λάλον ύδωρ.
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
Πείτε στον Βασιλιά πως κατάχαμα
έπεσε ο έντεχνος αυλός, ο Φοίβος
δεν έχει πια κατοικία, ούτε δάφνη
μαντική, ούτε πηγή ομιλούσα. Γιατί
χάθηκε και το νερό που μιλούσε.
Ο ρ ι β ά σ ι ο ς

15. Η ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ
Η Α κ ρ ό π ο λ η τ ω ν Α θ ην ώ ν , ο ε π ο ν ο μ α ζ ό μ ε ν ο ς " ι ε ρ ό ς β ρ ά χ ο ς " , ε ίν α ι ο π ι ο
σ η μ α ν τ ι κό ς α ρ χα ι ο λ ο γ ι κό ς χ ώ ρ ο ς σ τ ην Ε λ λ άδ α κα ι β ρ ί σ κε τ α ι σ ε λ ό φ ο σ τ ο
κέ ν τ ρ ο τ η ς σ η μ ε ρ ιν ή ς Α θ ήν α ς . Σ τ ην Α κ ρ ό π ο λ η υ π ά ρ χ ο υ ν τ ρ ε ι ς α ρ χα ί ο ι ν α ο ί ,
ο Π α ρ θ ε ν ώ ν α ς , τ ο Ε ρ έ χ θ ε ι ο κα ι ο ν α ό ς τ η ς Α π τ έ ρ ο υ Ν ί κ η ς . Ε π ί σ η ς , υ π ά ρ χ ε ι
κα ι η μ ν η μ ε ι α κ ή ε ί σ ο δ ο ς , τ α Π ρ ο π ύλ α ι α . Ό λ α τ α μ ν η μ ε ί α τ η ς Α κ ρ ό π ο λ η ς
ε ίν α ι κα τ α σ κ ε υ α σ μ έ ν α α π ό Π ε ν τ ε λ ι κό μ ά ρ μ α ρ ο κα ι χ τ ί σ τ η κα ν κα τ ά τ ο
Χ ρ υ σ ό α ι ώ ν α τ ο υ Π ε ρ ι κ λ ή , τ ην ε π ο ν ο μ α ζ ό μ ε ν η Κ λ α σ ι κ ή Π ε ρ ί ο δ ο ( 4 5 0 - 3 3 0
π . Χ . ) .
Ο Π α ρ θ ε ν ώ ν α ς ή τ α ν
α φ ι ε ρ ω μ έ ν ο ς σ τ η θ ε ά
Α θ ην ά , τ ην π ρ ο σ τ ά τ ι δ α
τ η ς π ό λ η ς . Χ τ ί σ τ η κ ε α π ό
τ ο υ ς α ρ χ ιτ έ κ τ ο ν ε ς Ι κ τ ίν ο
κα ι Κ α λ λ ι κ ρ ά τ η υ π ό τ ην
ε π ο π τ ε ί α τ ο υ Α θ ην α ί ο υ
γλ ύ π τ η Φ ε ι δ ί α . Σ τ ο χώ ρ ο
υ π ή ρ χα ν ε π ί σ η ς δ ύ ο
κολ ο σ σ ι α ί α α γ ά λ μ α τ α τ η ς
θ ε ά ς Α θ ην ά ς , έ ρ γ α τ ο υ
Φ ε ι δ ί α . Το έ ν α α π ό τ α δ ύ ο α γ ά λ μ α τ α β ρ ι σ κό τ α ν
μ έ σ α σ τ ο ν Π α ρ θ ε ν ώ ν α , ήτ α ν φ τ ι α γ μ έ ν ο α π ό χ ρ υ σ ό
κα ι ε λ ε φ α ν τ ό δ ο ν τ ο κα ι ε ί χ ε ύ ψ ο ς 9 μ έ τ ρ α . Το ά λ λ ο,
ε ξ ί σ ο υ μ ε γ ά λ ο, ήτ α ν φ τ ι α γ μ έ ν ο α π ό χα λ κό κα ι
β ρ ι σ κό τ α ν έ ξω α π ό τ ο ν α ό .
Α κ ρ ι β ώ ς α π έ ν α ν τ ι α π ό τ ο ν Π α ρ θ ε ν ώ ν α β ρ ί σ κε τ α ι
τ ο Ε ρ έ χ θ ε ι ο . Ε ίν α ι ο ν α ό ς τ ο υ ο π ο ί ο υ ο ι 6 κ ί ο ν ε ς
έ χ ο υ ν τ η μ ο ρ φ ή ν ε α ρ ώ ν κο ρ ιτ σ ι ώ ν , τ ω ν
Κ α ρ υ ά τ ι δ ω ν .
Χ τ ί σ τ ε ς , χα λ κο υ ρ γ ο ί , ε ρ γ ά τ ε ς τ η ς π έ τ ρ α ς ,
ζω γ ρ ά φ ο ι , μ ε τ α λ λ ο υ ρ γ ο ί , μ α ρ α γ κο ί , π λ ά σ τ ε ς ,
β α φ ε ί ς , χ ρ υ σ ο χ ό ο ι , τ ε χ ν ί τ ε ς τ ο υ ε λ ε φ α ν τ ό δ ο ν τ ο υ , κα λ λ ι τ έ χ ν ε ς , κα ι π ο λ λ ο ί
1 5
Π ά ν ω :
Α π ο τ ύ π ω σ η τ η ς
ε ν ε τ ι κ ή ς π ο λ ι ο ρ κ ί α ς
τ η ς Α κ ρ ό π ο λ η ς τ ω ν
Α θ η ν ώ ν τ ο 1 6 8 7 , κα τ ά
τ η δ ι ά ρ κ ε ι α τ ο υ
τ ο υ ρ κο ε ν ε τ ι κο ύ
Π ο λ έ μ ο υ .
Η π ο λ ι ο ρ κ ί α ο δ ή γ η σ ε
σ τ η ν κ α τ α σ τ ρ ο φ ή ε ν ό ς
μ ε γ ά λ ο υ μ έ ρ ο υ ς τ ο υ
Π α ρ θ ε ν ώ ν α , τ ο ν ο π ο ί ο
ο ι Το ύ ρ κο ι
χ ρ η σ ι μ ο π ο ι ο ύ σ α ν ω ς
χ ώ ρ ο α π ο θ ή κ ε υ σ η ς
π υ ρ ο μ α χ ι κ ώ ν .

16. ά λ λ ο ι δ ο ύλ ε ψ α ν ε π ί ο κ τ ώ χ ρ ό ν ι α γ ι α ν α κα τ α σ κ ε υ ά σ ο υ ν α υ τ ά τ α υ π έ ρ ο χα
κα ι μ ο ν αδ ι κά μ ν η μ ε ί α τ α α φ ι ε ρ ω μ έ ν α σ τ ο υ ς Θ ε ο ύ ς . Ό π ω ς ε ί π ε ο Π ε ρ ι κ λ ή ς
" φ τ ι ά χ τ η κα ν α π ό τ ο υ ς α ν θ ρ ώ π ο υ ς γ ι α τ ο υ ς α ν θ ρ ώ π ο υ ς " .
Ό λ α α υ τ ά τ α μ ν η μ ε ί α σ τ ην Α κ ρ ό π ο λ η τ η ς Α θ ήν α ς δ ι α τ η ρ ή θ η κα ν ε π ί 2 0
α ι ώ ν ε ς , γ ι α 2 0 0 0 ο λ ό κ λ η ρ α χ ρ ό ν ι α . Δ ι α σ ώ θ η κα ν α π ό φ ω τ ι έ ς , σ ε ι σ μ ο ύ ς ,
ε ι σ β ο λ έ ς κα ι ε ι σ β ο λ ε ί ς , ε π ι δ ρ ο μ έ ς , π ο λ έ μ ο υ ς κα ι κα τ α κ τ ητ έ ς . Δ υ σ τ υ χώ ς
δ ε ν κα τ ά φ ε ρ α ν ν α δ ι α σ ω θ ο ύ ν α π ό λ η σ τ έ ς κα ι τ ο β α ν δ α λ ι σ μ ό, τ ην
ι ε ρ ο σ υλ ί α τ ο υ Έ λγ ιν .
:Εικόνα h tt p : / /e t c . u sf. e d u /c l i p a r t /
Ο Έ λγ ιν , τ ό τ ε π ρ ε σ β ε υ τ ή ς σ τ ην Κ ω ν σ τ α ν τ ιν ο ύ π ο λ η ε ί χ ε τ ην ι δ έ α ν α
α φ α ι ρ έ σ ε ι τ α γλ υ π τ ά α π ό τ α μ ν η μ ε ί α τ ο υ ς κα ι ν α τ α μ ε τ α φ έ ρ ε ι σ τ η χ ώ ρ α
τ ο υ .
Ω ς π ρ ε σ β ε υ τ ή ς τ η ς Β ρ ε τ α ν ί α ς π ή ρ ε μ ι α άδ ε ι α α π ό τ ο σ ο υλτ ά ν ο ν α
α φ α ι ρ έ σ ε ι μ ε ρ ι κά κο μ μ ά τ ι α α π ό τ ην Α κ ρ ό π ο λ η . Ξ ε π ε ρ ν ά ό μ ω ς κά θ ε
α ν θ ρ ώ π ιν η φ α ν τ α σ ί α ν α π ι σ τ έ ψ ο υ μ ε ό τ ι ε ί χ ε π ά ρ ε ι τ ην άδ ε ι α γ ι α ν α κά ν ε ι
ό τ ι έ κα ν ε μ ε τ έ π ε ι τ α . Τ ι α κ ρ ι β ώ ς έ κα ν ε λ ο ι π ό ν ; Ο Έ λγ ιν α π έ σ π α σ ε τ ο
1 6

17. μ ε γ α λ ύ τ ε ρ ο τ μ ή μ α τ η ς γλ υ π τ ή ς δ ι α κό σ μ η σ η ς τ ω ν μ ν η μ ε ί ω ν , α π ο μ ά κ ρ υ ν ε
ο λ ό κ λ η ρ ο υ ς κ ί ο ν ε ς α π ό τ ι ς β άσ ε ι ς τ ο υ ς , α π έ σ π α σ ε ε κα τ ο ν τ άδ ε ς
α ν τ ι κ ε ί μ ε ν α κα ι ό λ α α υ τ ά τ α μ ε τ έ φ ε ρ ε σ τ ην Α γ γλ ί α κα ι τ α π ο ύλ η σ ε σ τ ο
Β ρ ε τ α ν ι κό Μ ο υ σ ε ί ο . Α κό μ η κα ι σ ή μ ε ρ α ε κ τ ί θ ε ν τ α ι ε κ ε ί !
Μ ι α η μ έ ρ α τ ο υ 1 8 0 1 , α φ ο ύ ε ί χε π ά ρ ε ι τ ο χα ρ τ ί α π ό τ ο σ ο υλτ ά ν ο,
π ρ ο σ έ λ α β ε 3 5 0 ά ν δ ρ ε ς π ο υ δ ο ύλ ε υ α ν γ ι ' α υ τ ό ν σ ε κα θ η μ ε ρ ιν ή β ά σ η γ ι α
π ο λ ύ χ ρ ό ν ο . Π ο ι α ή τ α ν η ε ρ γ α σ ί α γ ι α τ ην ο π ο ί α ε ί χα ν π ρ ο σ λ η φ θ ε ί ;
Α φ α ί ρ ε σ α ν α γ ά λ μ α τ α α π ό τ α β ά θ ρ α τ ο υ ς κα ι τ α τ ο π ο θ έ τ η σ α ν σ ε κ ι β ώ τ ι α .
Ό σ α α π ό τ α α γ ά λ μ α τ α ή τ α ν μ ε γ ά λ α
τ α τ ε μ ά χ ι σ α ν , α π ο κό ψ α ν ε κε φ ά λ ι α ,
π ό δ ι α , χ έ ρ ι α κα ι γ ε ν ι κά ο τ ι δ ή π ο τ ε δ ε
χω ρ ο ύ σ ε σ τ α κ ι β ώ τ ι α . Έ σ π α σ α ν
κ ί ο ν ε ς σ ε κο μ μ ά τ ι α , α π έ σ π α σ α ν
ο λ ό κ λ η ρ α τ μ ή μ α τ α τ ω ν ν αώ ν κα ι
α φ α ί ρ ε σ α ν π ά μ π ολ λ α μ ε μ ο ν ω μ έ ν α
κο μ μ ά τ ι α . Ο Έ λγ ιν έ κ λ ε ψ ε 2 5 3
ο λ ό κ λ η ρ α α γ ά λ μ α τ α , τ μ ή μ α τ α
μ ν η μ ε ί ω ν , κ ί ο ν ε ς , μ α ρ μ ά ρ ιν α
α ν ά γλ υ φ α , α γ γ ε ί α κα ι π ο λ λ ά α κό μ η
π ο λ ύ τ ι μ α α ν τ ι κ ε ί μ ε ν α κα ι κο μ μ ά τ ι α .
Τ α κ ι β ώ τ ι α φ ο ρ τ ώ θ η κα ν σ ε π λ ο ί ο
π ο υ α π έ π λ ε υ σ ε γ ι α τ η Β ρ ε τ α ν ί α τ ο
Δ ε κ έ μ β ρ ι ο τ ο υ 1 8 0 1 . Λ ίγ ε ς ώ ρ ε ς
μ ε τ ά τ ην α ν α χώ ρ η σ η τ ο π λ ο ί ο
β υ θ ί σ τ η κ ε σ τ ι ς α κ τ έ ς τ η ς Π ε λ ο π ο ν ν ή σ ο υ κα ι ό λ α τ α κ ι β ώ τ ι α β ο ύλ ι α ξ α ν σ τ ο
β υ θ ό τ η ς θ ά λ α σ σ α ς .
Α λ λ ά ο Έ λγ ιν ή τ α ν έ ν α ς " έ ξ υ π ν ο ς " ά ν θ ρ ω π ο ς κα ι ή ξ ε ρ ε κα λ ά τ ι έ π ρ ε π ε ν α
κά ν ε ι . Θ α ε π α ν ε λ ά μ β α ν ε α υ τ ό π ο υ ε ί χ ε κά ν ε ι κα ι π ι ο π ρ ιν . Α υ τ ή τ η φ ο ρ ά
φ ό ρ τ ω σ ε 2 0 0 κ ι β ώ τ ι α γ ε μ ά τ α μ ε α ρ χα ί α μ ν η μ ε ί α κα ι μ ά λ ι σ τ α α π έ σ π α σ ε ω ς
κα ι μ ί α κο λώ ν α α π ό τ ο ν π α ρ α κ ε ί μ ε ν ο ν α ό, μ ί α α π ό τ ι ς Κ α ρ υ ά τ ι δ ε ς . Τ ώ ρ α
ε ί χ ε τ ην π λ ή ρ η κά λ υ ψ η κα ι β ο ή θ ε ι α τ η ς β ρ ε τ α ν ι κ ή ς κ υ β έ ρ ν η σ η ς α φ ο ύ ο
ί δ ι ο ς μ α ζί μ ε τ ο φ ο ρ τ ί ο τ ο υ τ α ξ ί δ ε ψ α ν σ τ η Β ρ ε τ α ν ί α μ ε π ο λ ε μ ι κό π λ ο ί ο .
1 7

18. Ε π έ σ τ ρ ε ψ ε σ τ ην Ε λ λ άδ α γ ι α ά λ λ η μ ι α φ ο ρ ά τ ο 1 8 0 6 κα ι κα τ ά φ ε ρ ε ν α
α ν ε λ κ ύ σ ε ι τ α β υ θ ι σ μ έ ν α κ ι β ώ τ ι α π ο υ ε ί χα ν β υ θ ι σ θ ε ί σ τ η θ ά λ α σ σ α . Τ α
μ ε τ έ φ ε ρ ε ό λ α σ τ η Β ρ ε τ α ν ί α .
Ε π έ σ τ ρ ε ψ ε ξα ν ά σ τ ην Ε λ λ άδ α τ ο 1 8 1 0 . Α υ τ ή τ η φ ο ρ ά κα τ ά φ ε ρ ε ν α
α π ο σ π ά σ ε ι ά λ λ α 2 5 3 κο μ μ ά τ ι α κα ι π ο λ υ ά ρ ι θ μ α α γ γ ε ί α . Ο ι ά ν δ ρ ε ς τ ο υ
σ υ ν έ χ ι σ α ν ν α δ ο υλ ε ύ ο υ ν γ ι ' α υ τ ό ν κα ι τ ο 1 8 1 2 π α ρ έ λ α β ε τ α τ ε λ ε υ τ α ί α 8 0
κ ι β ώ τ ι α . Γ ι α π ε ρ ί π ο υ 1 0 χ ρ ό ν ι α ο ά ν θ ρ ω π ο ς α υ τ ό ς α π ο μ ά κ ρ υ ν ε , τ ε μ ά χ ι ζ ε ,
κα τ έ σ τ ρ ε φ ε κα ι α π ο σ π ο ύ σ ε έ ργ α τ έ χ ν η ς , μ ν η μ ε ι α κά α ν τ ι κ ε ί μ ε ν α μ ε γ ά λ η ς
π ο λ ιτ ι σ μ ι κ ή ς α ξ ί α ς , π ο λ λ ά α π ό τ α ο π ο ί α α π ο τ ε λ ο ύ σ α ν α ν α π ό σ π α σ τ ο τ μ ή μ α
μ ο ν αδ ι κώ ν μ ν η μ ε ί ω ν .
Η Ε λ λ άδ α κα τ α β ά λ λ ε ι σ υ ν ε χ ε ί ς π ρ ο σ π ά θ ε ι ε ς γ ι α τ ην ε π ι σ τ ρ ο φ ή τ ω ν
γλ υ π τ ώ ν τ ο υ Π α ρ θ ε ν ώ ν α . Η Ο υ ν έσ κο κα ι ά λ λ ο ι δ ι ε θ ν ε ί ς ο ρ γ α ν ι σ μ ο ί
κα τ έ χ ο υ ν τ ην π λ ή ρ η κα ι λ ε π τ ο μ ε ρ ή π ε ρ ιγ ρ α φ ή ό λ ω ν τ ω ν α ν τ ι κ ε ι μ έ ν ω ν π ο υ
α π ο μ α κ ρ ύ ν θ η κα ν κα ι ο κα τ ά λ ο γ ο ς α υ τ ό ς α π ο τ ε λ ε ί τ μ ή μ α τ η ς δ ι ε θ ν ο ύ ς
β ι β λ ι ο γ ρ α φ ί α ς .
Ο Έ λγ ιν π ο ύλ η σ ε τ ο ε μ π ό ρ ε υ μ ά τ ο υ σ τ ο Β ρ ε τ α ν ι κό μ ο υ σ ε ί ο γ ι α 3 5 . 0 0 0
λ ί ρ ε ς . Τ α γλ υ π τ ά τ ο υ Π α ρ θ ε ν ώ ν α ε κ τ ί θ ε ν τ α ι ε κ ε ί μ έ χ ρ ι κα ι σ ή μ ε ρ α !
h tt p : / / h e l l o n e t .t e i t h e . g r / G R / a b o u t g r e e c e / m o r e / a c r o p o l i s _ g r. h t m
Η ΠΥΛΗ ΤΟΥ ΑΔΡΙΑΝΟΥ
Η Π ύλ η τ ο υ Α δ ρ ι α ν ο ύ ε ίν α ι Ρ ω μ α ϊ κ ή α ψ ί δ α
σ τ ην Α θ ήν α . Δ ίν ε ι π ρ ό σ β ασ η σ τ ο Ν α ό τ ο υ
Ο λ υ μ π ί ο υ Δ ι ό ς κα ι κ τ ί σ τ η κ ε π ρ ο ς τ ι μ ή
τ ο υ Α δ ρ ι α ν ο ύ σ τ α π λ α ί σ ι α τ η ς δ ι α μ ο ν ή ς τ ο υ
σ τ ην Α θ ήν α τ ο έ τ ο ς 1 3 1 μ . Χ κα ι γ ι α τ α
π ο λ ε ο δ ο μ ι κά έ ρ γ α π ο υ έ κα ν ε κα ι δ ι ε ύ ρ υ ν ε
τ ην Α θ ήν α . Η Π ύλ η ε ίν α ι κο ρ ιν θ ι α κο ύ
ρ υ θ μ ο ύ , ε ν ώ κα ιν ο τ ο μ ε ί α ρ χ ι τ ε κ τ ο ν ι κά
δ ι ό τ ι σ υ ν δ υ ά ζ ε ι τ ην Ρ ω μ α ϊ κ ή α ψ ί δ α μ ε τ ο
Ε λ λ ην ι κό α έ τ ω μ α . Μ α ζί μ ε τ ο υ ς Α έ ρ η δ ε ς κα ι
τ ο μ ν η μ ε ί ο τ ο υ Λ υ σ ι κ ρ ά τ η ή τ α ν έ ν α α π ό τ α α ξι ο θ έ α τ α τ ω ν Α θ ην ώ ν σ τ ην
α ρ χα ι ό τ ητ α .
1 8

19. Η ΑΡΧΑΙΑ ΑΓΟΡΑ
Η α ρ χα ί α α γ ο ρ ά τ η ς Α θ ήν α ς ε ίν α ι ο α ν ο ι κ τ ό ς χ ώ ρ ο ς π ο υ β ρ ί σ κε τ α ι
ε γ γ ύ τ α τ α κα ι β ο ρ ε ι ο δ υ τ ι κά τ η ς Α κ ρ ό π ο λ η ς . Σ τ ην α ρ χα ι ό τ η τ α
α π ο τ ε λ ο ύ σ ε δ ι ο ι κ η τ ι κό, φ ι λ ο σ ο φ ι κό, ε κ π α ι δ ε υ τ ι κό, κο ιν ω ν ι κό,
π ο λ ιτ ι σ τ ι κό κα ι κ υ ρ ί ω ς τ ο ο ι κο ν ο μ ι κό κέ ν τ ρ ο τ η ς π ό λ η ς . Τ ην Α ρ χα ί α
Α γ ο ρ ά δ ι έσ χ ι ζ ε η Ο δ ό ς τ ω ν Π α ν α θ ην α ί ω ν α π ό τ ην ο π ο ί α δ ι ή ρ χ ε τ ο η
μ ε γ ά λ η π ο μ π ή π ρ ο ς τ ην Α κ ρ ό π ο λ η κα τ ά τ ην δ ι ά ρ κε ι α τ ω ν ε ο ρ τ α σ μ ώ ν
τ ω ν Π α ν α θ ην α ί ω ν π ο υ θ έ σ π ι σ ε ο Π ε ι σ ί σ τ ρ α τ ο ς κα ι τ ε λ ο ύ ν τ α ν τ ο τ ρ ίτ ο
έ τ ο ς κά θ ε Ο λ υ μ π ι άδ α ς .
Α ρ χ ι κά , α π ό τ ην π ρ ο ι σ τ ο ρ ι κ ή ε π ο χ ή ( 3 5 0 0 π . Χ ) , ή τ α ν χ ώ ρ ο ς κα τ ο ί κ η σ η ς
κα ι τ α φ ή ς ε ν ώ α π έ κ τ η σ ε τ ην μ ε τ έ π ε ιτ α χ ρ ή σ η τ ο υ ω ς δ η μ ό σ ι ο ς χ ώ ρ ο ς ,
κα τ ά τ ην έ ν ν ο ι α τ ο υ ό ρ ο υ , ( α γ ο ρ ά < α γ ε ί ρ ω = σ υ γ κ ε ν τ ρ ώ ν ω ) , α π ό τ ο ν 6 ο
α ι ώ ν α π . Χ . κα ι ύ σ τ ε ρ α γ ι α ν α φ θ άσ ε ι σ τ ην ο ρ ι σ τ ι κ ή τ ο υ μ ο ρ φ ή τ ο ν 2 ο
α ι ώ ν α ( μ . Χ . ) .
Η Α ρ χα ί α Α γ ο ρ ά τ η ς Α θ ήν α ς κα τ α σ τ ρ ά φ η κ ε κα ι λ ε η λ α τ ή θ η κ ε π ο λ λ έ ς
1 9

20. φ ο ρ έ ς , α π ό τ ο υ ς Π έ ρ σ ε ς τ ο 4 8 0 π . Χ . , α ρ γ ό τ ε ρ α α π ό τ ο υ ς Ρ ω μ α ί ο υ ς υ π ό
τ ο ν Σ ύλ λ α τ ο 8 6 π . Χ . , σ τ η σ υ ν έ χ ε ι α α π ό τ ο υ ς Ε ρ ο ύλ ο υ ς τ ο 2 6 7 ( μ . Χ . ) ,
κα ι τ ο υ ς Σ λ ά β ο υ ς ε π ι δ ρ ο μ ε ί ς τ ο 5 8 0 ό π ο υ κα ι τ ε λ ι κά ο χ ώ ρ ο ς α υ τ ό ς
ε γ κα τ α λ ε ί φ θ η κ ε .
Μ ε τ ά τ ην ε π ι δ ρ ο μ ή τ ω ν Ε ρ ο ύλ ω ν τ ο 2 6 7 η π ε ρ ι ο χ ή τ η ς Α γ ο ρ ά ς
ι σ ο π ε δ ώ θ η κ ε . Λ ό γ ω τ η ς κα τ α σ τ ρ ε π τ ι κ ή ς α υ τ ή ς ε π ι δ ρ ο μ ή ς , η Α θ ήν α
σ υ ρ ρ ι κ ν ώ ν ε τ α ι δ ρ α μ α τ ι κά . Χ τ ί ζ ε τ α ι ν έ ο π ο λ ύ μ ι κ ρ ό τ ε ρ ο τ ε ίχ ο ς π ο υ
α φ ήν ε ι έ ξ ω τ ην π ε ρ ι ο χ ή τ η ς Α γ ο ρ ά ς . Ο α ν α τ ο λ ι κό ς τ ο ί χ ο ς τ η ς
ε ρ ε ι π ω μ έ ν η ς σ τ ο ά ς τ ο υ Α τ τ ά λ ο υ χ ρ η σ ι μ ε ύ ε ι ω ς τ ο δ υ τ ι κό σ κ έ λ ο ς α υ τ ο ύ
τ ο υ τ ε ί χ ο υ ς . Το μ ό ν ο κ τ ή ρ ι ο π ο υ έ μ ε ιν ε σ χ ε δ ό ν α ν έ π α φ ο ή τ α ν ο Ν α ό ς
τ ο υ Η φ α ί σ τ ο υ .
Το ν 1 0 ο α ι ώ ν α φ έ ρ ε τ α ι ν α ξ α ν α κα τ ο ι κ ή θ η κ ε κα ι π ε ρ ί τ ο 1 0 0 0 χ τ ί σ θ η κ ε
ε δ ώ ο ν α ό ς τ ω ν Α γ ί ω ν Α π ο σ τ ό λω ν . Το 1 2 0 4
α κολ ο ύ θ η σ ε ν έ α κα τ α σ τ ρ ο φ ή , α υ τ ή τ η φ ο ρ ά
α π ό ε π ι δ ρ ο μ έ ς τ ο υ Λ έ ο ν τ ο ς Σ γ ο υ ρ ο ύ , δ υ ν ά σ τ η
τ ό τ ε τ ο υ Ν α υ π λ ί ο υ ο π ό τ ε κα ι α κο λ ο ύ θ η σ ε ν έ α
ε ρ η μ ω σ η . Σ τ ην Ε λ λ ην ι κ ή Ε π α ν ά σ τ α σ η τ ο υ 1 8 2 1
κα ι ε ι δ ι κά σ τ η π ε ρ ί ο δ ο 1 8 2 6 - 1 8 2 7 ε π ή λ θ ε η τ ε λ ε υ τ α ί α κα τ α σ τ ρ ο φ ή μ α ζί
μ ε τ ο ν γ ύ ρ ω χ ώ ρ ο . Έ τ σ ι , ο 1 9 ο ς α ι ώ ν α ς β ρ ί σ κε ι τ ην α ρ χα ί α α γ ο ρ ά
κυ ρ ι ο λ ε κ τ ι κά θ α μ μ έ ν η κά τ ω α π ό τ ην π υ κ ν ο κα τ ο ι κ η μ έ ν η τ ό τ ε ν ε ό τ ε ρ η
Α θ ήν α π ο υ υ π ο δ ε χ ό τ α ν τ ο ν β α σ ι λ έ α Ό θ ω ν α γ ι α ν α α ν α κ η ρ ύ ξ ε ι τ ην π ό λ η
2 0
Ε ι κ ό ν α : P E T E R V O N H E S S
( 1 7 9 2 - 1 8 7 1 )
Υ π ο δ ο χ ή τ ο υ Β α σ ι λ έ α
Ό θ ω ν α σ τ η ν Α θ ή ν α
( 1 8 3 9 )

21. π ρ ω τ ε ύ ο υ σ α τ ο υ ν ε ο σ ύ σ τ α τ ο υ τ ό τ ε Β α σ ι λ ε ί ο υ ( 1 8 3 4 ) .
Ο ι π ρ ώ τ ε ς α ν α σ κα φ έ ς τ ο υ χώ ρ ο υ τ η ς α ρ χα ί α ς α γ ο ρ ά ς ξ ε κ ίν η σ α ν τ ο ν 1 9 ο
α ι ώ ν α α π ό τ ην Α ρ χα ι ολ ο γ ι κ ή Ε τ α ι ρ ί α κα ι α π ό Γ ε ρ μ α ν ο ύ ς α ρ χα ι ολ ό γ ο υ ς .
Η σ υ σ τ η μ α τ ι κ ή ό μ ω ς α ν α σ κα φ ι κ ή α ρ χα ι ο λ ο γ ι κ ή έ ρ ε υ ν α ξ ε κ ίν η σ ε α π ό
τ ην Α μ ε ρ ι κα ν ι κ ή Σ χ ο λ ή Κ λ α σ ι κώ ν Σ π ο υ δ ώ ν τ ο 1 9 3 1 μ έ χ ρ ι τ ο 1 9 4 1 , ( α ΄
π ε ρ ί ο δ ο ς ) , α π ό τ ο 1 9 4 6 μ έ χ ρ ι τ ο 1 9 6 0 , ( β ΄ π ε ρ ί ο δ ο ς ) , τ ο 1 9 6 9 ( γ ΄
π ε ρ ί ο δ ο ς ) κα ι α π ό τ ο 1 9 8 0 π ο υ σ υ ν ε χ ί ζ ε ι μ έ χ ρ ι σ ή μ ε ρ α .
ΤΟ ΘΗΣΕΙΟ
Το Θ η σ ε ί ο ε ίν α ι μ ι α π ε ρ ι ο ρ ι σ μ έ ν η μ ι κ ρ ή σ υ ν ο ι κ ί α – π ε ρ ι ο χ ή τ η ς Α θ ήν α ς
π ο υ β ρ ί σ κε τ α ι β ο ρ ε ι ο δ υ τ ι κά τ η ς Α κ ρ ό π ο λ η ς , μ ε τ α ξ ύ τ η ς σ υ ν ο ι κ ί α ς τ ο υ
Α σ τ ε ρ ο σ κο π ε ί ο υ ( ν ό τ ι α ) , τ ω ν Π ε τ ρ α λώ ν ω ν ( ν ο τ ι ο δ υ τ ι κά ) , τ ο υ
Κ ε ρ α μ ε ι κο ύ ( δ υ τ ι κά ) , τ ο υ Ψ υ ρ ρ ή ( β ό ρ ε ι α ) κα ι δ υ τ ι κά α π ό τ ο
Μ ο ν α σ τ η ρ ά κ ι . Σ τ ο ν ί δ ι ο χ ώ ρ ο β ρ ί σ κ ε τ α ι κ ι έ ν α υ π ό λ ο ι π ο τ μ ή μ α τ η ς
ά λ λ ο τ ε μ ι κ ρ ή ς σ υ ν ο ι κ ί α ς τ η ς Σ τ ο ά ς Α τ τ ά λ ο υ . Π ή ρ ε τ ο ό ν ο μ ά τ ο υ α π ό τ ο ν
π α ρ α κ ε ί μ ε ν ο Ν α ό τ ο υ Η φ α ί σ τ ο υ , π ο υ ο ν ο μ ά ζ ο ν τ α ν π α λ α ι ό τ ε ρ α Θ η σ ε ί ο,
λ α ν θ ασ μ έ ν α , α π ό τ ι ς α ν ά γλ υ φ ε ς π α ρ α σ τ ά σ ε ι ς τ ω ν ά θ λω ν τ ο υ Θ η σ έ α ,
π ο υ φ έ ρ ο ν τ α ι σ τ ι ς μ ε τ ώ π ε ς τ ο υ .
Α ν α φ ο ρ έ ς γ ι α τ ην π ε ρ ι ο χ ή υ π ά ρ χ ο υ ν α π ό τ ην α ρ χα ι ό τ ητ α κα θ ώ ς α ν ή κ ε
π ά ν τ α σ τ ο κέ ν τ ρ ο τ η ς α ρ χα ί α ς π ό λ η ς τ ω ν Α θ ην ώ ν . Τ ην 1 η Δ ε κε μ β ρ ί ο υ
1 8 3 4 έ γ ιν ε σ τ η π ε ρ ι ο χ ή τ ο υ Κ ε ρ α μ ε ι κο ύ ( σ υ μ β ο λ ή Ε ρ μ ο ύ κα ι Π ε ι ρ α ι ώ ς )
η ε π ί σ η μ η υ π ο δ ο χ ή – ά φ ι ξ η τ ο υ Β α σ ι λ έ ω ς Ό θ ω ν α σ τ ην Α θ ήν α , μ ε π ο μ π ή
π ο υ κα τ έ λ η ξ ε σ τ ο ν ν α ό τ ο υ Α γ ί ο υ Γ ε ω ρ γ ί ο υ ( π ρ ό κ ε ι τ α ι γ ι α τ ο ν Ν α ό τ ο υ
Η φ α ί σ τ ο υ π ο υ ε ί χ ε μ ε τ α τ ρ α π ε ί σ ε χ ρ ι σ τ ι α ν ι κό ν α ό ) π ρ ο κ ε ι μ έ ν ο υ ν α
π α ρ α σ τ ε ί ο ν έ ο ς Β α σ ι λ ε ύ ς σ τ η γ ε ν ό μ ε ν η δ ο ξ ο λ ο γ ί α ε π ί « τ η α φ ί ξ ε ι » τ ο υ .
Σ τ ην π ε ρ ι ο χ ή τ ο υ Θ η σ ε ί ο υ
υ φ ί σ τ α ν τ α ι ο ι δ ύ ο ε β ρ α ϊ κ έ ς
Σ υ ν α γ ω γ έ ς τ η ς Α θ ήν α ς .
2 1
Α ρ ι σ τ ε ρ ά : ο Ν α ό ς τ ο υ
Η φ α ί σ τ ο υ π ο υ ο ν ο μ ά ζ ο ν τ α ν
π α λ α ι ό τ ε ρ α Θ η σ ε ί ο ,
λ α ν θ α σ μ έ ν α , α π ό τ ι ς
α ν ά γλ υ φ ε ς π α ρ α σ τ ά σ ε ι ς τ ω ν
ά θ λ ω ν τ ο υ Θ η σ έ α , π ο υ
φ έ ρ ο ν τ α ι σ τ ι ς μ ε τ ώ π ε ς τ ο υ .

22. Η ΠΑΛΙΑ ΑΘΗΝΑ
Ό σ ο μ π ο ρ ώ ν α κ ρ ίν ω α π ΄ ό, τ ι θ υ μ ο ύ μ α ι τ η ς Α θ ήν α ς κα τ ά τ ην ε π ο χ ή τ ο υ
1 8 5 7 - 1 8 6 2 ( λ έ ω τ ο 1 8 5 7 , γ ι α τ ί τ ο π ρ ώ τ ο π ρ ά μ α π ο υ θ υ μ ο ύ μ α ι ε ίν α ι
γ ρ ά μ μ α τ α σ ε τ ο ί χ ο υ ς μ ε τ α λ ό γ ι α " ν έ ο ν έ τ ο ς 1 8 5 7 " ) , τ ω ν Το ύ ρ κω ν ο
Μ α χα λ ά ς , ά ρ χ ι ζ ε α π ό τ ο μ ε γ ά λ ο Μ ο ν α σ τ ή ρ ι κα ι π ά γ α ιν ω ς τ ο κά σ τ ρ ο μ ε
ό ρ ι α α ρ ι σ τ ε ρ ά τ ο π ρ ώ τ ο Δ η μ ο τ . Σ κο λ ι ό ( ο δ ό ς Α δ ρ ι α ν ο ύ ) , κα ι δ ε ξ ι ά τ α
Γ ύ φ τ ι κα . Δ ε ξ ι ά τ ο υ Το ύ ρ κ ι κο υ μ α χα λ ά ε ίτ α ν ο ι Γ ύ φ τ ο ι κα ι τ α Χ ά ν ι α .
Α ρ ι σ τ ε ρ ά τ ο υ Θ η σ ε ί ο υ π ρ έ π ε ι ν α β ρ ί σ κο ν τ α ν μ ι κ ρ ό ς χ ρ ι σ τ ι α ν ι κό ς μ α χα λ ά ς ,
ί σ ω ς β ι ο μ ή χα ν ο ς δ η λ . π α π ο υ τ σ ή δ ε ς , μ α ρ α γ κο ί κ . τ λ .
Ο ι Α ρ β α ν ί τ ε ς φ υ σ ι κά ε ί χα ν τ ην Π λ ά κα , μ α ό λ ο ε κε ίν ο τ ο μ έ ρ ο ς ό π ο υ ε ί τ α ν
τ ο υ Φ ίν λ α ι ϋ κα ι τ ο υ Σ ο ύ β ε κ τ α σ π ί τ ι α , π ρ έ π ε ι ν α ε ίτ α ν ο λ ό τ ε λ α άδ ι ο ή
κα λ λ ι ε ρ γ η μ έ ν ο .
Α ν τ ί κ ρ υ σ τ ο Μ ο ν α σ τ η ρ ά κ ι ε ί τ α ν τ ο κ έ ν τ ρ ο - τ ο δ ι κα σ τ ή ρ ι ο, ο η χα σ ν έ ς , ο ι
π ρ ό ξ ε ν ο ι . Π ί σ ω α π ό τ ην Α γ ί α Ε ι ρ ήν η ω ς τ ο υ Ψ υ ρ ή , ε ί τ α ν η μ ε σ ι α ν ή μ α ς
τ ά ξ η κ ι η φ τ ω χ ο λ ο γ ι ά μ α ς η α γ ρ ο τ ι κ ή .
Η α ρ χ ο ν τ ο λ ο γ ι ά μ α ς ε ί χ ε τ α σ π ί τ ι α τ η ς - σ κό ρ π ι α κα ι σ ' α ρ κ ε τ ό δ ι ά σ τ η μ α τ ο
έ ν α α π ό τ ο ά λ λ ο - ο λ ό γ υ ρ α σ τ ην τ ώ ρ α Μ ητ ρ ό π ο λ η . Ε κ ε ί κα τ ο ι κο ύ σ ε ο
Γ ι ά ν ν η ς Π ά λ λ η ς ( ό χ ι σ υ γ γ ε ν ή ς μ ο υ ) , ο ι Σ κο υ ζ έ δ ε ς , ο ι Μ π ε ν ι ζ έ λ ο ι , ο ι
2 2

23. Β λ ά χ ο ι , ο Κ α λ λ ι φ ο υ ρ ν ά ς , ο Χ α λ κο κο ν τ ύλ η ς , ο Μ έ ρ τ ρ ο υ δ κ . τ . λ .
Ω ρ α ί ο θ α ε ί τ α ν α ν ε ί χ ε ς δ ώ σ ε ι μ ι α π ε ρ ιγ ρ α φ ή τ ο υ τ ύ π ο υ τ ω ν σ π ι τ ι ώ ν τ ο υ ς .
Ε ί χα ν π ε ρ ι β ο λ ά κ ι α κα ι μ ε γ ά λ ε ς μ ά ν τ ρ ε ς , η ο ξ ώ π ο ρ τ α μ ε γ ά λ η κ ι ο τ ο ί χ ο ς
α π ά ν ο υ σ τ ο δ ρ ό μ ο . Σ τ ο κα θ α φ τ ό σ π ί τ ι έ μ π α ιν ε ς α π ό μ έ σ α . Μ ι α κ λ η μ α τ α ρ ι ά
π ά ν τ α μ π ρ ο σ τ ά σ τ ην π ό ρ τ α τ ο υ . Έ ν α π α τ η τ ή ρ ι σ τ ο ι σ ό γ ε ι ο κ ι έ ν α χα γ ι ά τ ι
σ τ ο α ν ώ γ ε ι ο . Ο ι κά μ α ρ ε ς μ ε γ ά λ ε ς μ ε μ ιν τ έ ρ ι α γ ύ ρ ω κα ι κο ν ο σ τ ά σ ι α .
Μ ε ρ ι κά κα ρ ι ο φ ύλ λ ι α σ τ ο ν τ ο ί χ ο . Μ έ σ α σ τ η μ ά ν τ ρ α μ ε ρ ι κά γ α ϊ δ ο υ ρ ά κ ι α
π ά ν ω , κα ι σ ΄ έ ν α τ ο υ ς ο ν ο ι κο κ ύ ρ η ς - ο Π ά λ λ η ς , ο Μ π ε ν ι ζ έ λ ο ς κ τ λ . -
κα θ ι σ μ έ ν ο ς δ ι π λ α ν ά ( μ ε κα λ ά θ ι σ τ α φ ύλ ι α ή κ λ η μ α τ ό β ε ρ γ ε ς α π ό τ ο ά λ λ ο
μ έ ρ ο ς ) γ ύ ρ ι ζ ε β ρ άδ υ σ π ίτ ι τ ο υ α π ό τ ' α μ π έ λ ι . Θ α ε ί τ α ν ω ρ α ί α κα ι
π ε ρ ι ε γ ό τ α τ η μ ι α τ έ τ ι α π ε ρ ιγ ρ α φ ή . Τ ί κ ρ ί μ α ς π ο υ δ ι ά β η κ ε η ω ρ α ί α ε κ ε ίν η
ε ι κό ν α κα ι π ο υ κα τ αδ ι ά β η κ ε ολ ό τ ε λ α ο α ρ χα ί ο ς ρ υ θ μ ό ς τ ω ν α ρ χ ο ν τ ό σ π ιτ ω ν !
Α ν κα μ ι ά μ έ ρ α κά ν ε ι ς α υ τ ή τ ην π ε ρ ιγ ρ α φ ή , μ ην ξε χά σ ε ι ς μ ε έ ν α λ ό γ ο κα ι
τ ι ς ν ο ι κο κ υ ρ ο π ο ύλ ε ς .
Η π ε ρ ιγ ρ α φ ή σ ο υ τ ο υ υ π ο ν ό μ ο υ τ η ς ο δ ό ς Σ τ αδ ί ο υ μ ο υ ξ α ν α θ ύ μ ι σ ε τ α
π α λ ι ά , γ ι α τ ί ε κ ε ί μ έ σ α έ π α ι ζα ε γ ώ μ ' ά λ λ ο υ ς σ υ ν τ ρ ό φ ο υ ς , Μ ι σ ο ί μ π α ίν α μ ε
α π ό τ η μ ι α ά κ ρ η κα ι μ ι σ ο ί α π ό τ ην ά λ λ η , κ ι ό π ο ι ο ι τ ο κά ν ο υ ν ε
γλ ηγ ο ρ ώ τ ε ρ α .
Δ ε β λ έ π ω ν α α ν α φ έ ρ ν ε ι ς π ό τ ε κα τ α σ τ ρ ώ θ η κ ε η π λ α τ ε ί α τ ο υ Ο λ . Δ ί α . Π ρ έ π ε ι
ν α ε ίτ α ν ε σ τ α 1 8 6 0 ή 1 8 6 1 . Θ υ μ ο ύ μ α ι σ α ν κα ι τ ώ ρ α τ ο υ ς δ ο υλ ε φ τ άδ ε ς ό τ α ν
έ σ κα β α ν , μ ε τ ι ς π λ α κ ι ώ τ ι κ έ ς τ ο υ ς φ ο ρ ε σ ι έ ς .
2 3

24. http://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/dodwell1821/0063
Προς την Αθήνα
Τ ην η μ έ ρ α τ η ς ά φ ι ξ η ς , σ τ ι ς τ ρ ε ι ς η ώ ρ α , π η γ α ί ν ο υ μ ε σ τ ην Α κ ρ ό π ο λ η .
Φ θ ά ν ο υ μ ε ε κ ε ί α π ό τ ην π ύλ η τ ο υ Α δ ρ ι α ν ο ύ , μ ί α α π ό τ ι ς π ι ο ό μ ο ρ φ ε ς
ο δ ο ύ ς π ο υ ο ά ν θ ρ ω π ο ς κα ι η φ ύ σ η έ χ ο υ ν α ν ο ί ξ ε ι μ π ρ ο σ τ ά α π ό τ α
μ ε γ α λ ε ι ώ δ η έ ρ γ α . Σ τ α α ρ ι σ τ ε ρ ά β ρ ί σ κο ν τ α ι ο ι μ ε γ ά λ ε ς σ κ ι έ ς τ ο υ
β α σ ι λ ι κο ύ κ ή π ο υ , τ ο κα ι ν ο ύ ρ ι ο σ τ ά δ ι ο α π λ ώ ν ε ι τ ι ς κ ε ρ κ ί δ ε ς τ ο υ κα ι τ ο
β ο υ ν ό τ ο υ Υ μ η τ τ ο ύ α ν έ π τ υ ξ ε τ η μ ε γ ά λ η γ κ ρ ί ζα γ ρ α μ μ ή τ ο υ μ ε λ ι λ ά
α π ο χ ρ ώ σ ε ι ς .
Έ ν α σ ύ μ π λ ε γ μ α α π ό μ ά ρ μ α ρ ο, " Η Ε λ λ ά δ α κα ι ο Λ ό ρ δ ο ς Β ύ ρ ω ν " , τ ω ν
C h a p u κα ι Fa l g u i e r e , δ ι α γ ρ ά φ ε τ α ι σ τ ο ν ο ρ ί ζ ο ν τ α κα ι , ό π ω ς π ρ ι ν α π ό
λ ί γ ο σ τ ο α έ τ ω μ α τ η ς γ α λ λ ι κ ή ς σ χ ο λ ή ς , τ α α γ ά λ μ α τ ά μ α ς υ π ο σ τ η ρ ί ζ ο υ ν
κα λ ά τ ο φ ω ς τ η ς Ε λ λ ά δ α ς . Α π έ ν α ν τ ι , τ ο Ο λ ύ μ π ι ο α ν α π τ ύ σ σ ε ι τ ην
υ ψ η λ ή κ ι ο ν ο σ τ ο ι χ ί α τ ο υ . Σ τ α δ ε ξ ι ά , η κό κ κ ι ν η π λ ε υ ρ ά τ η ς Α κ ρ ό π ο λ η ς ,
π ο υ π ε ρ ι β ά λ λ ε τ α ι α π ό α π ό τ ο μ α κα ι π α λ ι ά τ ε ί χ η , μ α ς κ ρ ύ β ε ι τ η θ έ α .
Α π ό μ α κ ρ ι ά , ο β ρ ά χ ο ς ε ί ν α ι έ ν α β ά θ ρ ο , α π ό κο ν τ ά ε ί ν α ι μ ι α α κ ρ ό π ο λ η .
Ε ί ν α ι ε π ο μ έ ν ω ς η ε ι κό ν α τ η ς ε λ λ ην ι κ ή ς ι δ ι ο φ υ ί α ς , φ τ ι α γ μ έ ν η α π ό χά ρ η κα ι
δ ύ ν α μ η , γ ι α τ ί π ά ν ω α π ό τ α τ ε ί χ η τ η ς ά μ υ ν α ς υ ψ ώ ν ε τ α ι τ ο δ ι π λ ό
α έ τ ω μ α τ ο υ Π α ρ θ ε ν ώ ν α .
Π ρ ο χ ω ρ ο ύ μ ε γ ύ ρ ω α π ό τ ο β ρ ά χ ο κα ι β λ έ π ο υ μ ε , σ τ ο π έ ρ α σ μ ά μ α ς , τ ο
θ έ α τ ρ ο τ ο υ Δ ι ο ν ύ σ ο υ , ό π ο υ π α ί χ τ η κα ν τ α έ ρ γ α τ ο υ Α ι σ χ ύλ ο υ , τ ο υ
Σ ο φ ο κ λ ή , τ ο υ Ε υ ρ ι π ί δ η , τ ο υ Α ρ ι σ τ ο φ ά ν η , μ ε τ ο τ ο ί χ ω μ α τ η ς σ κ ην ή ς τ ο υ
2 4

25. α π ό σ τ ι β α ρ ά γ λ υ π τ ά κα ι τ η σ ε ι ρ ά α π ό
μ α ρ μ ά ρ ι ν ε ς π ο λ υ θ ρ ό ν ε ς , ο ι ο π ο ί ε ς μ ε
τ ι ς ε π ι γ ρ α φ έ ς τ ο υ ς , φ α ί ν ε τ α ι ν α
π ε ρ ι μ έ ν ο υ ν α κό μ η τ ο υ ς δ ι κα ι ο ύ χ ο υ ς
τ ο υ ς .
Δ ί π λ α , τ ο Ω δ ε ί ο , ε π ί σ η μ ο κα ι σ κ υ θ ρ ω π ό,
μ ε τ η μ ε γ ά λ η η μ ι κ υ κ λ ι κ ή π ρ ό σ ο ψ ή τ ο υ μ α ς
κά ν ε ι ν α σ κ ε φ τ ό μ α σ τ ε ό τ ι ,
α ν α μ φ ι σ β ή τ η τ α , τ ο ό ν ο μ α α υ τ ό ε ί ν α ι
π ρ ο ο ρ ι σ μ έ ν ο γ ι α π ά ρ α π ο λ ύ μ ε γ ά λ α
θ έ α τ ρ α , σ τ ο χα σ τ ι κά κα ι α ό ρ ι σ τ α , τ α
ο π ο ί α ε ν υ π ά ρ χ ο υ ν σ ε ε π ι φ α ν ε ί ς σ κ ην έ ς .
Ε δ ώ ε ί ν α ι η μ ν η μ ε ι ώ δ η ς σ κά λ α , έ ν α
ρ ω μ α ϊ κό έ ρ γ ο , σ τ ην ο π ο ί α ο B e u l e
π ί σ τ ε ψ ε ό τ ι α ν α κά λ υ ψ ε τ ην ε λ λ ην ι κ ή
ε ί σ ο δ ο , ε ν ώ π ε ρ ι ο ρ ι ζ ό τ α ν σ ε έ ν α
α ν η φ ο ρ ι κό μ ο ν ο π ά τ ι α ν ά μ ε σ α σ τ α β ρ ά χ ι α .
Ε π ι τ έ λ ο υ ς , τ α Π ρ ο π ύλ α ι α κα ι π α ρ α π ά ν ω ,
ο Π α ρ θ ε ν ώ ν α ς .
Δ ε ν α ν α μ έ ν ε τ ε α υ τ ό π ο υ π ε ρ ι γ ρ ά φ ω ο ύ τ ε
μ π ο ρ ώ ν α σ α ς π ω τ ι ς ε ν τ υ π ώ σ ε ι ς μ α ς .
Β ρ ι σ κό μ α σ τ ε α ν τ ι μ έ τ ω π ο ι μ ε τ ο ν
π ρ α γ μ α τ ι κό σ κο π ό τ ο υ τ α ξ ι δ ι ο ύ μ α ς , τ ο
ι ε ρ ό τ η ς θ ρ η σ κ ε ί α ς π ο υ μ α ς ο δ ή γ η σ ε ε δ ώ .
Τ α σ υ ν α ι σ θ ή μ α τ ά μ α ς ε ί ν α ι α υ τ ά τ ω ν
ο π ο ι ω ν δ ή π ο τ ε θ α π λ η σ ί α ζα ν α υ τ ό τ ο
α ρ ι σ τ ο ύ ρ γ η μ α τ ω ν α ρ ι σ τ ο υ ρ γ η μ ά τ ω ν ˙ η
έ κφ ρ α σ ή τ ο υ ς θ α ή τ α ν κο ι ν ή . Έ χ ο υ μ ε ό λ ο ι
δ ι α β ά σ ε ι τ ο " Π ρ ο σ ε υ χ ή σ τ ην Α κ ρ ό π ο λ η "
τ ο υ R e n a n κα ι α υ τ ό θ α α ν α δ υ θ ε ί σ τ η
μ ν ή μ η ό λ ω ν ε κ ε ί ν ω ν π ο υ δ ι α τ ρ έ χ ο υ ν
α υ τ έ ς τ ι ς σ η μ ε ι ώ σ ε ι ς . Σ τ ο υ ς Δ ε λ φ ο ύ ς ,
τ ην Ο λ υ μ π ί α , τ ι ς Μ υ κ ήν ε ς , π ρ ό σ φ α τ α
α ν α κα λ υ φ θ ε ί σ ε ς , έ χ ω κά τ ι κα ι ν ο ύ ρ ι ο ν α
π ω ˙ ε δ ώ , ε π α ν α λ α μ β ά ν ο μ α ι α δ ύ ν α μ α .
Το δ ι κό μ α ς π λ ε ο ν έ κ τ η μ α έ ν α ν τ ι τ ω ν
π ε ρ ι σ σ ο τ έ ρ ω ν α π ό ε κ ε ί ν ο υ ς π ο υ
2 5

26. α ν η φ ο ρ ί ζ ο υ ν σ τ ην Α κ ρ ό π ο λ η ε ί ν α ι π ο υ έ χ ο υ μ ε ο δ η γ ο ύ ς σ α ν τ ο υ ς δ ι κο ύ ς μ α ς .
Ο ι κ ύ ρ ι ο ι M o n c e a u x κα ι R e i n a c h ε ν τ ά χ θ η κα ν σ τ α μ έ λ η τ η ς Γ α λ λ ι κ ή ς Σ χ ο λ ή ς .
Μ έ χ ρ ι τ ο β ρ ά δ υ , δ ι α σ χ ί ζ ο υ μ ε τ ο ο ρ ο π έ δ ι ο . Β λ έ π ο υ μ ε τ ο Ν α ό τ η ς Α π τ έ ρ ο υ
Ν ί κ η ς , τ ό σ ο μ ι κ ρ ό ς π ο υ σ χ ε δ ό ν μ ο ι ά ζ ε ι μ ε έ ν α μ ε γ ά λ ο β ω μ ό ˙ τ ο Ε ρ έ χ θ ε ι ο,
έ ν α α ρ ι σ τ ο ύ ρ γ η μ α τ η ς χά ρ ι τ ο ς , δ ί π λ α σ τ ο ν Π α ρ θ ε ν ώ ν α , έ ν α
α ρ ι σ τ ο ύ ρ γ η μ α τ η ς ο μ ο ρ φ ι ά ς ˙ τ ο μ ο υ σ ε ί ο τ η ς Α κ ρ ό π ο λ η ς , ό π ο υ
σ υ γ κ ε ν τ ρ ώ θ η κα ν τ α θ ρ α ύ σ μ α τ α τ ω ν γ λ υ π τ ώ ν π ο υ β ρ έ θ η κα ν σ τ ο ο ρ ο π έ δ ι ο .
Σ χ ε τ ι κά μ ε α υ τ ά υ π ά ρ χ ε ι κά π ο ι ο ε ν δ ι α φ έ ρ ο ν γ ι α κο υ β έ ν τ α , γ ι α τ ί μ ε α υ τ ά
κα ι η ι σ τ ο ρ ί α τ η ς ε λ λ ην ι κ ή ς γλ υ π τ ι κ ή ς έ χ ε ι ε μ π λ ο υ τ ι σ τ ε ί σ ε μ ε γ ά λ ο β α θ μ ό .
Θ α ε π α ν έ λ θ ω σ ε α υ τ ό τ ο θ έ μ α .
Σ τ ο τ έ λ ο ς τ η ς ε π ί σ κ ε ψ η ς κα ν έ ν α ς δ ε σ κ έ φ τ ε τ α ι ν α κα τ ε β ε ί . Κ α ν ε ί ς α π ό ε μ ά ς
δ ε θ α α φ ή σ ε ι τ ην Α κ ρ ό π ο λ η π ρ ι ν τ ο η λ ι ο β α σ ί λ ε μ α . Σ τ ο τ ε ρ ά σ τ ι ο π λ ά τ ω μ α ,
ο ι ο μ ά δ ε ς δ ι α σ κο ρ π ί ζ ο ν τ α ι κα ι κά θ ε μ ί α μ ο ν α χ ι κ ή κα ι σ ι ω π η λ ή ,
π η γ α ι ν ο έ ρ χ ε τ α ι , ε π ι σ τ ρ έ φ ο ν τ α ς π ά ν τ α σ τ ο ν Π α ρ θ ε ν ώ ν α . Α ν ά μ ε σ ά μ α ς ,
κ υ κ λ ο φ ο ρ ο ύ ν κά π ο ι ο ι Γ ά λ λ ο ι ν α ύ τ ε ς . Ε υ χά ρ ι σ τ ο ι κα ι γ ε λ α σ τ ο ί , ά ρ χ ι σ α ν ν α
α σ τ ε ι ε ύ ο ν τ α ι . Σ ύ ν τ ο μ α , τ ο μ ε γ α λ ε ί ο κα ι η μ ε λ α γ χ ο λ ί α τ ο υ τ ό π ο υ ε π ι δ ρ ο ύ ν
ε π ά ν ω σ τ ι ς α π λ έ ς τ ο υ ς ψ υ χ έ ς ˙ κα θ ί σ τ α ν τ α ι σ ι ω π η λ ο ί κα ι , α υ τ ο ί ε π ί σ η ς , α κο ύ ν
τ ι ς α φ η γ ή σ ε ι ς τ ω ν ο δ η γ ώ ν μ α ς , μ ε τ η σ ε β α σ τ ι κ ή π ρ ο σ ο χ ή τ ω ν π ι σ τ ώ ν
σ τ ο κ ή ρ υ γ μ α .
Α τ ε ν ί ζ ο υ μ ε τ ο π α ν ό ρ α μ α π ο υ α π λ ώ ν ε τ α ι γ ύ ρ ω α π ό τ ο ν ι ε ρ ό β ρ ά χ ο : σ τ α
δ υ τ ι κά τ ο ν κό λ π ο τ ο υ Σ α ρ ω ν ι κ ο ύ , τ ην Α ί γ ι ν α κα ι τ η Σ α λ α μ ί ν α ˙ σ τ α α ν α τ ο λ ι κά
τ ην Π ε ν τ έ λ η ˙ σ τ α ν ό τ ι α τ ο ν Υ μ ητ τ ό ˙ σ τ α β ό ρ ε ι α τ η ν Π ά ρ ν η θ α . Σ ε α υ τ ό τ ο ν
κ ύ κ λ ο θ α λ α σ σ ώ ν κα ι β ο υ ν ώ ν , τ α ε ρ ε ί π ι α τ η ς α ρ χα ί α ς Α θ ήν α ς
σ υ γ κ ε ν τ ρ ώ ν ο ν τ α ι γ ύ ρ ω α π ό τ ο υ ς λ ό φ ο υ ς τ η ς Π ν ύ κα ς κα ι τ ο υ Α ρ ε ί ο υ Π ά γ ο υ ,
σ τ ι ς ό χ θ ε ς τ ο υ Ι λ ι σ σ ο ύ ˙ σ τ α α ν α τ ο λ ι κά η σ ύ γ χ ρ ο ν η Α θ ήν α έ χ ε ι ε ξ α π λ ω θ ε ί
σ τ ην π ε δ ι ά δ α . Μ ε γ ά λ ο ι α ε τ ο ί π ε τ ο ύ ν σ τ ο ν α έ ρ α , π ο λ ύ ψ η λ ά . Θ ό ρ υ β ο ι α π ό
τ υ μ π α ν ο κ ρ ο υ σ ί ε ς κα ι ε κ π υ ρ σ ο κ ρ ο τ ή σ ε ι ς ξ ε σ η κ ώ ν ο υ ν τ ην π ό λ η : ε ί ν α ι τ ο
Π ά σ χα κα ι η π α ρ α μ ο ν ή τ ω ν Ο λ υ μ π ι α κ ώ ν Α γ ώ ν ω ν . Σ τ ο π ρ ο α ύλ ι ο τ ο υ
σ τ ρ α τ ι ω τ ι κο ύ ν ο σ ο κο μ ε ί ο υ , α π έ ν α ν τ ι α π ό τ ο θ έ α τ ρ ο τ ο υ Δ ι ο ν ύ σ ο υ ,
σ τ ρ α τ ι ώ τ ε ς π ο υ α ν α ρ ρ ώ ν ο υ ν χ ο ρ ε ύ ο υ ν ρ ω μ έ ι κα , τ ο ν ε θ ν ι κό χ ο ρ ό , α ρ γ ό κα ι
χα ρ ι τ ω μ έ ν ο , π ο υ σ υ ν ο δ ε ύ ε ι τ ο τ ρ α γ ο ύ δ ι τ ω ν χ ο ρ ε υ τ ώ ν , κα ι σ τ ο ν ο π ο ί ο
ε π ι β ι ώ ν ε ι κά τ ι α π ό τ ην α ρ χα ί α ο ρ χ ή σ τ ρ α . Σ τ ο υ ς π ρ ό π ο δ ε ς τ ο υ λ ό φ ο υ τ ω ν
Ν υ μ φ ώ ν , π ρ ι ν α π ό τ ο Θ η σ ε ί ο , ο ι ά ν δ ρ ε ς μ ε τ ι ς φ ο υ σ τ α ν έ λ ε ς χ ο ρ ε ύ ο υ ν ε π ί σ η ς
σ τ ο ή χ ο τ η ς γ κά ι ν τ α ς , α π ό τ ο ν ο π ο ί ο έ ν α τ ύ μ π α ν ο ρ υ θ μ ί ζ ε ι τ η μ ε λ ω δ ί α . Έ τ σ ι ,
ο ι δ ύ ο Α θ ήν ε ς ζ ο υ ν δ ί π λ α - δ ί π λ α . Η ν ε ο λ α ί α κα ι ο ι η λ ι κ ι ω μ έ ν ο ι ε ί ν α ι έ ν α
σ ύ ν ο λ ο μ ο ν α δ ι κ ή ς γ ο η τ ε ί α ς . Α υ τ ή ε ί ν α ι η π τ υ χ ή τ η ς ρ ώ μ η ς , μ ε λ ι γ ό τ ε ρ η
δ ύ ν α μ η κα ι π ε ρ ι σ σ ό τ ε ρ η φ ι ν έ τ σ α .
2 6

27. Παράρτημα
2 7

28. Ε ι κ ό ν α 1 : h t t p : / / e t c . u s f. e d u / c l i p a r t / Η Α θ ή ν α τ η ν ε π ο χ ή τ ο υ Π ε ρ ι κ λ ή

29. Ε ι κ ό ν α 2 : Τ ο Ω δ ε ί ο Ηρ ώ δ ο υ τ ο υ Α τ τ ι κ ο ύ

30. Ε ι κ ό ν α 3 : L E O V O N K L E N Z E ( 1 7 8 4 - 1 8 6 4 ) Ε ξ ι δ α ν ι κ ε υ μ έ ν η ά π ο ψ η τ η ς Α κ ρ ό π ο λ η ς κ α ι τ ο υ Α ρ ε ί ο υ
Π ά γ ο υ ( 1 8 4 6 )

31. Βιβλιογραφία
• Wik ip e d ia
• ht t p : / / e l. w ik ip e d ia . org /w i k i/ % CE % 9 A % CE % B1 % C F% 86 % CE % A D _
% CE % 9 6 % CF% 8 C% CE % BD % CE % B1 % C F% 8 1 '_ % CF% 8 2
• ht t p : / / w w w. e i e. gr/ arc h a e ol ogia / gr/ a r xe io_ more. a spx ? i d=4 7
• ht t p : / / w w w. p in a k ot h e k . de /
• Ver s At h e n e s e t J er u sa l e m: j our n al de voya g e e n G re ce e t e n
Syr ie / G u st ave La r rou me t , Par is: Ha c h e t te e t c ie, 1 89 8
• http://digi.ub.uni-heidelberg.de
• h tt p : / / w i k i m a p i a . o r g / 2 2 3 /e l / % C E % A 9 % C E % B 4 % C E % B 5 % C E % A F % C E % B F -
% C E % 9 7 % C F % 8 1 % C F % 8 E % C E % B 4 % C E % B F % C F % 8 5 - % C E % 9 1 % C F % 8 4 % C F
% 8 4 % C E % B 9 % C E % B A % C E % B F % C F % 8 D
• h tt p : / / n l p . p e r s e u s .t u f t s . e d u /
• h tt p : / /e t c . u s f. e d u /c l i p a r t /
• Α λέ ξ α ν δ ρ ο ς Πά λλ η ς , “Η π α λι ά Α θή ν α ”, ΝΟ ΥΜΑ Σ , 2 1 Οκ τ ω β ρ ί ου
19 07 , σ ε λ. 2 - 3.