2. Zapraszam na wycieczkę po ulicy Stanisława Przybyszewskiego
w Łodzi.
Chociaż nie należy ona do najbardziej reprezentacyjnych ulic
Łodzi, jest warta odwiedzenia. Spacerując wzdłuż niej można
zauważyć wiele zabytkowych kamienic świadczących o jej bogatej
historii.
3. Ulica Stanisława Przybyszewskiego ma około 6,6 km
długości. Rozpoczyna się od placu Reymonta
i skrzyżowania z ulicą Piotrkowską, a kończy się
skrzyżowaniem z aleją Książąt Polskich przy osiedlu
Olechów.
4. Stanisław Feliks
Przybyszewski urodzony
7 maja 1868 r. w Łojewie
pod
Inowrocławiem, zmarły 23
listopada 1927 r.
Polski
pisarz, poeta, nowelista
i dramaturg Młodej Polski.
Przedstawiciel cyganerii
krakowskiej. Skandalista
okrzyknięty za życia
legendą, bohater wielu
anegdot i plotek.
„Całe moje życie streściło się w tej
wielkiej alternatywie: wszystko albo nic.
Wybrałem wszystko „
5. Stanisław Przybyszewski, syn Józefa
Przybyszewskiego i Doroty z Grąbczewskich.
Jeden z najgłośniejszych pisarzy polskiego
modernizmu, wyznawcą hasła „sztuka dla sztuki”.
Pisał w języku polskim i niemieckim.
• kwiecień 1889 r. Po zdaniu matury wyjechał do
Berlina na studia
architektoniczne, później
medyczne. Żadnego z tych
kierunków nie ukończył.
• maj 1981 r. Związał się z przyjaciółką Martą
Foerder. Miał z nią troje dzieci,
którymi się nie opiekował.
6. •1893 r. Ożenił się z Norweżką
Dagny Juel.
Z tego związku miał
dwoje dzieci.
•1898 r. Pisarz sprowadził się do
Krakowa, jego zachowanie
i styl życia stały się zródłem
skandali. Pisarz stał się
artystycznym przywódcą
Młodej Polski.
•1899 r. Nawiązał romans z
malarką
Anielą Pająkówną,
z którą miał córkę.
W czerwcu poznał i
pokochał żonę
Jana Kasprowicza.
7. •1924 r. Stanisław Przybyszewski
został urzędnikiem
kancelarii prezydenta RP.
• 1925 r. Został odznaczony Krzyżem
Oficerskim Orderu
Odrodzenia Polski.
• 1927 r. Z powodu braku pieniędzy
osiedlił się w dworku w
Jarontach pod
Inowrocławiem i tam zmarł.
8. Stanisław Przybyszewski swoją
pisarską działalność rozpoczął od
studiów i utworów w języku
niemieckim. Jego książki wywarły
duży wpływ na berliński ruch
modernistyczny, szczególnie
przebywającego w owym czasie
w Niemczech Strindberga.
W swych odezwach głosił kult
sztuki
( Na drogach duszy, 1902 ).
W swej książce
( Z gleby kujawskiej, 1902 ) ukazał
wielkość poety Jana
Kasprowicza, przedstawił swoje
uwielbienie Chopina
( Szopen a Naród, 1910 ).
9. Popularność zdobyły powieści:
• Homo ludens ( wersja polska 1901 r. )
• Dzieci Szatana ( wersja polska 1899r.)
Trylogia:
• Synowie ziemi, Mocny człowiek, Dzieci
nędzy.
Przybyszewski tworzył także dramaty.
Najważniejsze z nich to:
• Złote runo ( 1901 r. )
• Goście ( 1901 r. )
• Matka ( 1902 r. )
• Śnieg ( 1903 r. )
• Gody życia ( 1910 r. )
• Miasto ( 1914 r. )
• Mściciel ( 1927 r. )
Był autorem manifestu Confiteor z 1899
r., w którym pisarz przeciwstawił się
twierdzeniu, iż sztuka powinna pełnić
misję, mieć cel i funkcję. Uważał
że, sztuka powinna być zwierciadłem
duszy i odtwarzać to, co jest dla nas
najistotniejsze w życiu.
10. Na przestrzeni lat nazwa ulicy zmieniała
się wielokrotnie.
Wcześniejsze nazwy ulicy:
• Zarzewska bądź Starozarzewska –
1826 – 1915
• Boehmische Linie – 1915 – 1918
• Zarzewska – 1918 – 1920
• Napiórkowskiego – 1920 – 1940
( końcowa część ulicy z nazwą
Zarzewska )
• Boehmische Linie – 1940 – 1945
• Napiórkowskiego – 1945 – 1952
• majora Stefana Przybyszewskiego –
1952 – 1990 ( w 1976 r. przedłużona
została do obecnej długości )
• Stanisława Przybyszewskiego od 1990
Jedna z trzech kolonii
prządników i
rękodzielników, która osiedliła
się wzdłuż obecnej ulicy
Przybyszewskiego została
nazwana Boehmische Linie.
Przybyli osadnicy pochodzili
z Czech, Saksonii, Nadrenii
i innych krajów niemieckich.
Aleksander
Napiórkowski, bohater wojny
polsko-bolszewickiej , do
wybuchu wojny mieszkał
wraz z żoną Alicją przy tej
ulicy.
11. Park im. Władysława
Reymonta
Willa Eugeniusza Geyera
Budynek dawnej fabryki
Rassalskich
Dawne kino Wolność
dom Adolfa Steinerta
Budynek browaru Jerzego
Keilicha
Fabryka Adama Ossera
12. Park został założony przez właściciela białej fabryki, przemysłowca Ludwika Geyera w
połowie XIX w. Drzewostan parku liczy ok. 100 lat i składa się z dębów, topoli i świerków.
Do atrakcji dendrologicznych należą przede wszystkim okazy katalpy zwyczajnej i
wielokwiatowej, największych w Łodzi, jak również robinii akacjowej. W parku znajduje
się kasztanowiec o obwodzie pnia 3,1 m, największy przedstawiciel tego gatunku w
Łodzi. Atrakcją są również stawy fabryczne.
13. Na przełomie XIX i XX wieku została wzniesiona piękna renesansowa budowla
którą wybudował Eugeniusz Geyer i w której mieszkał, aż do samej śmierci.
Pałacyk został odnowiony i jest siedzibą Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
14. Fabryka powstała w 1926 roku. Jej właścicielem był łódzki przedsiębiorca
produkujący sznury i liny, które wykorzystywane były w przemyśle
i transporcie. Była to największa fabryka w Polsce tego typu.
15. Przed wojną i w jej czasie kino nosiło nazwę Palladium.
A dzisiaj to co po nim zostało.
16. Dom Adolfa Steinerta został zbudowany na przełomie XIX i XX wieku.
Szkoda, że tak ładny obiekt popadł w ruinę i dziś grozi
zawaleniem, ponieważ władze Łodzi nie mają funduszy na jego
renowacje.
17. Browar Jerzego Keilicha został wybudowany w 1890 roku . Rodzina
Keilichów była w posiadaniu dwóch browarów w Łodzi. W latach 90, XIX
wieku Keilch zainwestował nieco pieniędzy w swoją fabrykę i z jednego z
mniejszych browarów uczynił jeden z większych i najlepszych zakładów
piwowarskich w Łodzi.
18. Fabryka przemysłowca Adama Ossera została wzniesiona w 1903 roku. Budynek
przędzalni bawełny wybudowano w stylu neogotyckim połączonym z secesją.
Monumentalny gmach wieży zwieńczony był pięknym szpiczastym hełmem, który nie
dotrwał do naszych czasów. Stanowi on do dziś jeden z przykładów przedwojennej
architektury przemysłowej na terenie Łodzi. W fabryce tej pracowało ponad 50 000
wrzecion. W zależności od koniunktury zakład zatrudniał od 430 do 830 robotników.
Widok z ulicy Kilińskiego, widać
nie istniejący hełm na wieży
fabryki a także ceglaną fasadę.
19. W czasie II wojny Niemcy zdemontowali maszyny włókiennicze i zaczęli produkcję
części do samolotów i samochodów. Po zakończeniu wojny utrzymano profil
produkcji, a fabryka otrzymała nazwę Fabryki Osprzętu Samochodowego
„POLMO”.
20. Do prezentacji ulicy Stanisława
Przybyszewskiego zachęcili
mnie moi rodzice, którzy
pracują w dawnej fabryce
Adama Ossera, która dzisiaj
nazywa się Fabryka Osprzętu
Samochodowego
„ POLMO”. W maju 2008 roku
fabryka obchodziła 100 - tu
lecie zakładu.
Zdjęcia, które są przedstawione
pochodzą ze zbiorów
prywatnych pracowników,
a obecnie znajdują się
w archiwum zakładu.
21. Bardzo dziękuje za
obejrzenie mojej
prezentacji. Mam
nadzieję że
spodobała się ona
państwu.
Aleksandra Idzik
kl. VI b
Szkoła Podstawowa nr 12
im. Mariana Batki
w Łodzi
Kliknij tutaj