1. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ
ΑΓΩΓΗΣ
ΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΟΥ
(ΣΙΔΗΡΟΚΑΣΤΡΟ)

2. Το Σιδηρόκαστρο
 Πεδινή κωμόπολη που βρίσκεται ΒΔ των
Σερρών σε απόσταση 25 χλμ.
 Το Σιδηρόκαστρο είναι αμφιθεατρικά
χτισμένο στους πρόποδες του Ισσάρι.
Είναι αρχαία πόλη, οι πρώτοι κάτοικοί
της λέγονταν Σίντιοι και η περιφέρειά της
περιφέρεια Σιντικής.
 Διασχίζεται από τον ποταμό Κρουσοβίτη
(παραπόταμο του Στρυμόνα) που το
χωρίζει σε δύο μέρη, τα οποία ενώνονται
με γραφικές γέφυρες.

4. Οι δρόμοι στο Σιδηρόκαστρο
όνομα όλοι έχουν,
την ιστορία τους γράψαμε
για όσους δεν την κατέχουν.

6. Ασκληπιός
 Αποτελεί μία από τις
σημαντικότερες θεραπευτικές
μορφές της ελληνικής
μυθολογίας και υπήρξε από
τους πλέον αγαπητούς θεούς
των αρχαίων προγόνων μας,
στον οποίο κατέφευγαν για
να τους ανακουφίσει από
τους πόνους και τις
ασθένειες. Τα ιερά του, που
ονομάστηκαν Ασκληπιεία,
αποτελούσαν τόπους
λατρείας, θεραπευτικά κέντρα
αλλά και μαντεία.

8. Σωκράτης (470-399 π.Χ.)
 Αθηναίος φιλόσοφος, μία από
τις σημαντικότερες
φυσιογνωμίες του ελληνικού και
παγκόσμιου πνεύματος και ένας
από τους ιδρυτές της Δυτικής
φιλοσοφίας. Ο Σωκράτης δεν
δίδαξε συστηματικά, αλλά
διαλεγόταν σε κάθε σημείο της
πόλης, με ανθρώπους κάθε
κοινωνικής τάξης. Γνωστή του
φράση: ν ο δα, τι ο δ νἛ ἶ ὅ ὐ ὲ
ο δαἶ (Ένα ξέρω, ότι δεν ξέρω
τίποτα).

10. Αριστοτέλης (384-322 π.Χ.)
 Αρχαίος φιλόσοφος,
μαθητής του Πλάτωνα
και δάσκαλος του
Μεγάλου Αλεξάνδρου,
αποτελεί σημαντική
μορφή της φιλοσοφικής
σκέψης του αρχαίου
κόσμου και η
διδασκαλία του
διαπέρασε βαθύτατα τη
δυτική φιλοσοφική και
επιστημονική σκέψη.

12. Φίλιππος Β΄ (382-336 π.Χ.)
 Ο Φίλιππος της
Μακεδονίας ή Φίλιππος
Β΄ o Μακεδών, ήταν ο
βασιλιάς που έκανε τη
Μακεδονία ισχυρό κράτος,
ένωσε υπό την ηγεμονία
του τα υπόλοιπα ελληνικά
κράτη και προετοίμασε
στην ουσία την κατάκτηση
της Περσίας και του
μεγαλύτερου μέρους του
τότε γνωστού κόσμου από
τον γιο του Μέγα
Αλέξανδρο.

14. Μέγας Αλέξανδρος (356-323 π.Χ.)
 Μακεδόνας βασιλιάς, γιος
του Φιλίππου Β΄. Υπήρξε ο
σπουδαιότερος στρατηγός
της αρχαιότητας,
καταφέρνοντας σε ηλικία
μόλις 33 ετών να
κατακτήσει το μεγαλύτερο
μέρος του τότε γνωστού
κόσμου και να διαδώσει τον
ελληνικό πολιτισμό και την
ελληνική γλώσσα.

16. ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ (3ος
αι.
μ.Χ.)
 Αποτελεί έναν από τους
μεγαλομάρτυρες της
Χριστιανοσύνης και έζησε
στη Θεσσαλονίκη. Στις
βυζαντινές εικόνες ο Άγιος
Δημήτριος παρουσιάζεται
αρκετές φορές ως
καβαλάρης με κόκκινο
άλογο. Είναι πολιούχος
της Θεσσαλονίκης, όπου
βρίσκεται ο ομώνυμος
ναός πάνω από τον τάφο
του.

18. Άγιος Γεώργιος (280-303 μ.Χ.)
 Αποκαλείται από την Ορθόδοξη
Εκκλησία Μεγαλομάρτυς και
Τροπαιοφόρος και είναι από
τους πιο σημαντικούς αγίους σε
ολόκληρο τον χριστιανικό κόσμο.
Ως τροπαιοφόρος (στρατιωτικός)
άγιος και ελευθερωτής
συγκεντρώνει πολλές θαυμάσιες
διηγήσεις και παραδόσεις, από
τις οποίες η σπουδαιότερη είναι
αυτή που μιλάει για το φόνο του
δράκοντα και τη σωτηρία της
βασιλοπούλας. Είναι πολιούχος
άγιος του Σιδηροκάστρου.

20. Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ (1746-1821)
 Ο Γρηγόριος Ε΄ διετέλεσε
τρεις φορές Πατριάρχης
Κωνσταντινουπόλεως,
Πολέμησε στην επανάσταση
του 1821, θανατώθηκε με
απαγχονισμό και
αναγνωρίστηκε ως
εθνομάρτυρας, ενώ η
Ορθόδοξη Εκκλησία τον
ανακήρυξε άγιο.

22. Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (1770-1843)
 Υπήρξε αρχιστράτηγος και
ηγετική μορφή της
Επανάστασης του 1821 κι
έμεινε γνωστός και ως
Γέρος του Μοριά.
Διακρίθηκε για την
στρατηγική του σκέψη, το
θάρρος του, την αγαθή του
καρδιά και τον έντιμο
χαρακτήρα του.

24. Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα (1771-1825)
 Κορυφαία γυναικεία
μορφή της Επανάστασης
του 1821.Καταγόταν από
εφοπλιστική οικογένεια
της ΄Υδρας. Από το
δεύτερο σύζυγο της
Μπούμπουλη πήρε και το
όνομα και έγινε γνωστή
ως «Μπουμπουλίνα».
Κατείχε περιουσία και
πλοία που διέθεσε στην
υπηρεσία του Αγώνα.

26. Αναστάσιος Πολυζωίδης (1802-1873)
 Έλληνας πολιτικός,
δημοσιογράφος, συγγραφέας
και δικαστικός. Γεννήθηκε στο
Μελένικο της βορειονατολικής
Μακεδονίας (σήμερα χωριό της
Βουλγαρίας) . Υπήρξε δικαστής
στη δίκη του Κολοκοτρώνη και
υποστήριξε την αθωότητα του.
Ήταν ο κύριος συντάκτης της
Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας
της Ελλάδος, η οποία
συμπεριλήφθηκε αυτούσια στο
Προσωρινόν Πολίτευμα της
Ελλάδος, που ήταν και το
πρώτο σύνταγμα της πολιτείας.

28. Αναστάσιος Παλλατίδης (1788;-1848)
 Καταγόταν από το Μελένικο και
υπήρξε γιατρός των Ανακτόρων
της Αυστροουγγαρίας και
εξέχον μέλος της ελληνικής
παροικίας της Βιέννης. Είναι
μεγάλος ευεργέτης των
Σχολείων του Σιδηροκάστρου
και η μνήμη του γιορτάζεται την
ημέρα των Τριών Ιεραρχών.

30. Μελένικο
 Πόλη της Βουλγαρίας που για
αιώνες υπήρξε σημαντική
ελληνική πόλη (17ος και 18ος
αιώνας) χάρη στην παραγωγή
καπνού και κρασιού. Το
Μελένικο απελευθερώθηκε
τον Ιούνιο του 1913 από τον
Ελληνικό στρατό. Με τη
Συνθήκη του Βουκουρεστίου
κατακυρώθηκε στη Βουλγαρία
και ο πληθυσμός του
μετανάστευσε στο
Σιδηρόκαστρο, στις Σέρρες και
στη Θεσσαλονίκη.

32. Αναστάσιος Καρατάσος (1764-1830)
 Έλληνας οπλαρχηγός
στην Επανάσταση του 1821.
Πήρε μέρος στην εξέγερση
του λαού της Μακεδονίας μαζί
με άλλους οπλαρχηγούς.
Αργότερα συνέχισε τον
αγώνα για την ανεξαρτησία σε
νοτιότερες περιοχές
της Ελλάδας.

34. Μακεδονομάχοι
 Έλληνες που
αγωνίστηκαν (1904-
1908) εναντίον των
Τούρκων και των
Βούλγαρων για την
Απελευθέρωση της
Μακεδονίας και την
ένωσή της με την
υπόλοιπη Ελλάδα.
Ανάμεσα τους
ξεχωρίζουν ο Τέλλος
Άγρας, ο Παύλος Μελάς,
ο Κώττας Χρήστου.

36. Τέλλος Άγρας (1880-1907)
 Έλληνας αντάρτης που έλαβε
μέρος στο Μακεδονικό Αγώνα.
Με το βαθμό του υπολοχαγού
μπήκε ως αντάρτης στο Βάλτο
των Γιαννιτσών και
πρωτοστάτησε στις συμπλοκές
με τους κομιτατζήδες στο
στρατηγικό αυτό σημείο. Η
ιστορία του αποθανατίστηκε σε
τραγούδια, αλλά και στο
μυθιστόρημα «Στα μυστικά του
Βάλτου» της Πηνελόπης Δέλτα.

38. 27η
Ιουνίου 1913
 Η απελευθέρωση του Νέου
Πετριτσίου και της γύρω
περιοχής πραγματοποιήθηκε το
πρωινό της 27ης Ιουνίου 1913.
Ήταν η μεγάλη ώρα της
λευτεριάς, μετά από 529 χρόνια
τουρκικής κατοχής και 1 χρόνο
στυγνής βουλγαροκρατίας. Η
μάχη της Βέτρινας ή του Δεμίρ
Ισσάρ, όπως έμεινε στην
ιστορία, σήμανε την οριστική
απελευθέρωση της περιοχής
των Σερρών και την
ενσωμάτωση της στον εθνικό
κορμό.

40. Ιωάννης Βελισσαρίου (1881-1913)
 Αξιωματικός του Ελληνικού
Στρατού, ήρωας των
Βαλκανικών Πολέμων.
Διακρίθηκε ιδιαίτερα στη
Μάχη του Μπιζανίου.
Αναδείχθηκε σε μια από τις
σημαντικότερες φυσιογνωμίες
της Στρατιωτικής Ιστορίας της
νεότερης Ελλάδας. Σκοτώθηκε
στη Μάχη της Κρέσνας τις
τελευταίες ημέρες του Β΄
Βαλκανικού Πολέμου.

42. Ελευθέριος Βενιζέλος (1864-1936)
 Ένας από τους μεγαλύτερους
πολιτικούς της νεότερης
Ελλάδας, υπήρξε επτά φορές
πρωθυπουργός. Αύξησε τα
σύνορα της Ελλάδας με τους
Βαλκανικούς Πολέμους και
τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και
υπέγραψε τη Συνθήκη της
Λωζάνης για τον καθορισμό
των ελληνοτουρκικών
συνόρων. Κορυφαία επιτυχία
του το ελληνοτουρκικό
σύμφωνο φιλίας (1930).

44. Ίων Δραγούμης (1878-1920)
 Ο Ίων Δραγούμης ήταν
διπλωμάτης, πολιτικός και
λογοτέχνης. Υπήρξε
βασικός οργανωτής των
ελληνικών κοινοτήτων κατά
τον Μακεδονικό Αγώνα.
Υποστήριξε τη δημιουργία
ενός πολυεθνικού ελληνικού
κράτους. Πρωταγωνίστησε
στο γλωσσικό κίνημα του
δημοτικισμού.

46. Μικρά Ασία
 Αποτελεί τη δυτικότερη
προέκταση της Ασίας. Η
περιοχή ορίζεται από τη
Μαύρη Θάλασσα στα
βόρεια, τη Μεσόγειο στα
νότια και το Αιγαίο Πέλαγος
στα δυτικά. Οι αρχαίοι
Έλληνες ίδρυσαν αποικίες
εκεί. Μετά την ανταλλαγή
πληθυσμών ανάμεσα στην
Ελλάδα και την Τουρκία το
1923 έπαψε η μακροχρόνια
παρουσία Ελλήνων στην
περιοχή.

48. Πόντος
 Περιοχή στις Β.Α. ακτές της
Μικράς Ασίας, η οποία
πήρε το όνομα της από τον
Εύξεινο Πόντο (ή Μαύρη
Θάλασσα) και σήμερα
ανήκει στην Τουρκία.
Υπήρξε στην αρχαιότητα
πεδίο έντονου ελληνικού
αποικισμού. Με την
ανταλλαγή πληθυσμών
μετά τη Μικρασιατική
Καταστροφή του 1922 η
πλειονότητά των Ποντίων
μεταφέρθηκε στην Ελλάδα.

50. Κωστής Παλαμάς (1859-1943)
 Θεωρείται ένας από τους
σημαντικότερους
Έλληνες ποιητές, με
σημαντική συνεισφορά
στην εξέλιξη και
ανανέωση της
νεοελληνικής ποίησης.
Ήταν υποστηρικτής της
δημοτικής. Ανάμεσα στα
πολύ σημαντικά έργα του
ξεχωρίζει η σύνθεση του
ύμνου των Ολυμπιακών
αγώνων.

52. Ρούπελ
 Το οχυρό Ρούπελ είναι το
μεγαλύτερο συγκρότημα της
οχυρωμένης τοποθεσίας κατά
μήκος των ελληνοβουλγαρικών
συνόρων που έφερε το όνομα
Γραμμή Μεταξά, με συνολικό
ανάπτυγμα καταφυγίων 1.849
μέτρα και μήκος στοών 4.251
μέτρα. Από 6 ως 10 Απριλίου 1941,
οι μαχητές του Ρούπελ και των
υπόλοιπων οχυρών της Γραμμής
Μεταξά αντιμετώπισαν με ηρωισμό
την επίθεση της 12ης γερμανικής
στρατιάς.

54. Μόκκας Γεώργιος (1917-1941)
 Γεννήθηκε στο Σιδηρόκαστρο.
Αποφοίτησε το 1937 από τη
Σχολή Αεροπορίας με το βαθμό
του Σμηνία. Υπήρξε ο
τελευταίος νεκρός αεροπόρος
κατά τις επιχειρήσεις του 1940-
41, αφού έπεσε ηρωικά στην
τελευταία και πιο μεγαλειώδη
αερομαχία στον ελληνικό
ουρανό, βόρεια των Τρικάλων.

56. Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης (1923-1971)
 Δήμαρχος Σιδηροκάστρου με
πολύ σημαντικό έργο και
μεγάλη κοινωνική
προσφορά. Το έργο του ως
Δημάρχου: Αποχέτευση,
Ύδρευση, Οδοποιία,
Ηλεκτροδότηση,
Διαμόρφωση κοινόχρηστων
χώρων, υποδομές δημόσιων
κτηρίων, Λουτρά
Σιδηροκάστρου, Τουριστικό
Περίπτερο, Οικοτροφείο,
Γήπεδο, είναι μέρος της
προσφοράς του.

58. Πέτρος Μώραλης (1936-1992)
 Γεννήθηκε στο Σιδηρόκαστρο
και υπήρξε καθηγητής
φιλολογίας και πολιτικός.
Εξελέγη βουλευτής Σερρών
στις εκλογές του 1989.
Διετέλεσε υφυπουργός
Εθνικής Παιδείας και
Θρησκευμάτων δύο φορές.

60. Αχλαδοχώρι
 Το Αχλαδοχώρι
(παλαιότερα
Κρούσοβο), είναι χωριό
του Δήμου Σιντικής και
βρίσκεται μεταξύ
Σιδηροκάστρου και
βουλγαρικών συνόρων.
Το Αχλαδοχώρι
αποτελεί πόλο έλξης
χάρη, κυρίως, στα εννέα
περίτεχνα γεφύρια του.

62. Κρουσοβίτης
 Ο ποταμός Κρουσοβίτης
ή Αχλαδίτης διασχίζει το
Σιδηρόκαστρο από τα
βορειοανατολικά προς τα
νοτιοδυτικά και είναι
παραπόταμος του
Στρυμόνα. Κατά μήκος
της διαδρομής του
σχηματίζεται κοιλάδα με
πλατάνια και πλούσια
βλάστηση την οποία
γεφυρώνουν θολωτές
πέτρινες γέφυρες.

64. Οι μαθητές του Α3
 Ευαγγελία
 Βαΐα
 Ιωάννα
 Μαρία
 Χρήστος
 Μαίρη
 Ιωάννης
 Νικόλαος
 Ιωάννης
 Χριστίνα
 Ιωάννης
 Κωνσταντίνος
 Πασχάλης
 Αλεξάνδρα
 Λεωνίδας
 Μάριος
 Νικόλαος
 Κωνσταντίνα
 Χρυσοβαλάντης
 Μαρία
 Γιώργος
 Παναγιώτης
 Στέφανος