SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 4
Baixar para ler offline
Gazeta bezpłatna Kliniki Wolmed                                                                                                Nr 6 wrzesień 2010 r.
                                                                                                                                         n




Gdy jest za mało światła
                                                                                                                ZAPROSZENIE

                                                                                                                Biskup zaśpiewa
  Coraz częściej zarówno psychiatrzy jak i lekarze innych specjalności
ostrzegają przed długotrwałym, złym samopoczuciem i stresem, które
                                                                                                                dla cierpiących
mogą prowadzić do klinicznych stanów depresyjnych i wielu schorzeń
somatycznych. Jednym z czynników zewnętrznych, wpływających
na pogorszenie równowagi psychicznej, jest skracanie się dnia jesienią
i coraz mniejsza ilość światła.




                                                                                                                  Jedyny na świecie śpiewający i tańczący pro-
                                                                                                                fesor, ksiądz biskup Anto ni Długosz zaprasza
                                                                                                                na Wielki Koncert Charytatywny, który odbę-
                                                                                                                dzie się 12 paź dzier ni ka, br., we wto rek
                                                                                                                o godz.18,00 w kościele Miłosierdzia Bożego
                                                                                                                w Bełchatowie, na osiedlu Binków.
                                                                                                                  Orga nizatorem koncertu jest Fundacja Roz-
                                                                                                                wój-Lepsza Przyszłość, działająca przy Klinice
                                                                                                                Psy chia trycz nej i Te ra pii Uza le żnień Wol med
                                                                                                                w Dubiu k. Bełchatowa. Patro nat sprawuje prezy-
                                                                                                                dent Bełchatowa, Marek Chrza nowski. Tym ra-
                                                                                                                zem sławny hierarcha prosi o wsparcie dla pod-
                                                                                                                opiecznych fundacji, która opiekuje się kobietami
                                                                                     Fot. Andrzej Napieraj      w trudnej sytuacji, cierpiącymi na depresję.
   Naukowcy określają, że blisko 70 procent kobiet      tło widzialne działa pobudzająco na układ nerwowy         Biskup Anto ni Długosz jest profesorem, kie-
i ponad połowa mężczyzn jest wrażliwa na takie          poprzez siatkówkę oka. Decyduje o psychicznym           rownikiem katedry w Wyższej Szkole Filozoficz-
zmiany. Wiele osób cierpi wtedy na obniżenie na-        odczuciu pogody, reguluje rytm biologiczny czło-        no-Pedagogicznej w Krakowie. Z ramienia epi-
stroju, spadek energii, zaburzenia snu i różne dys-     wieka. Zmiana temperatur i natężenia światła pro-       skopatu pełni funkcję delegata ds. młodzieży nie-
funkcje życiowe.                                        wokuje również do stosowania diety bardziej obfi-       przystosowa nej społecznie. Jego nowatorskie
   – U większości badanych pogorszenie nastroju         tej w węglowodany (m.in. tłuszcze, cukry) i ograni-     metody pracy pedagogicznej, komunikacja przez
następuje zwykle w najciemniejszych miesiącach          czenia ruchu.                                           muzykę, śpiew i ta niec sprawiają, że najmłodsi
w roku, od października do lutego – mówi Joanna            Meteoropatia nazywa na jest chorobą cywiliza-        uznają go za „swojego biskupa od spraw dzieci”.
Wysogląd-Wolniak, lekarz psychiatra, dyrektorka         cyjną. Zmia ny, które człowiek wprowadził w natu-       Kawaler Orderu Uśmiechu, jest także zna ny z po-
Poradni Zdrowia Psychicznego i Terapii Uzależnień       ralnym środowisku, są tak głębokie, że dotykają         pu lar nych progra mów te le wi zyj nych „Ziar no”,
Wolmed. – Z powodu niedoboru promieni słonecz-          coraz większej liczby ludzi. Na jej skutki najbar-      w których nawiązuje wspa niały dialog z młodą
nych, organizm wydziela więcej melatoniny odpo-         dziej narażeni są mieszkańcy dużych miast, prze-        publicznością, katechizując poprzez zabawę. Po-
wiedzialnej między innymi za dobowy cykl snu            bywający w sztucznie stworzo nych mikroklima-           dobnym celom służą kolejne płyty księdza bisku-
i czuwania. Stajemy się ospali i działamy wolniej.      tach swoich mieszkań i biur, pozbawieni natural-        pa, śpiewającego w asyście dzieci, w radosny
Jednocześnie spada produkcja hormonów wpły-             nego ruchu. Próg wrażliwości człowieka na bodź-         sposób ukazujące zagadnienia wiary.
wających na stan pobudzenia i zadowolenia. Świa-                                         Cd. na stronie 2         Or ga ni za to rzy za po wia da ją wspa nia łe,
                                                                                                                energizujące show, wzbogacone niezwykłą
      Uzależnienia – tajemnice genetyki, neuronów lustrzanych i reakcji mózgu                                   osobowością kościelnego dostojnika. Kon-
                                                                                                                cert jest bezpłatny. Zapraszają ksiądz biskup
        III Ogólnopolska Konferencja Naukowa                                                                    Antoni Długosz, ksiądz proboszcz Kazimierz
                                                                                                                Magdziak oraz
„Nowoczesne metody leczenia uzależnień i zaburzeń psychicznych”                                                 Prezydent Bełchatowa
 Czas: 8-9 października 2010                                                                                    Marek Chrzanowski
 Miejsce: Bełchatów, Hotel Sport, Dubie Klinika Wolmed
 Organizatorzy: Klinika Wolmed, Fundacja Rozwój-Lepsza Przyszłość
 Uczestnikami będą lekarze różnych specjalności, psycholodzy oraz terapeuci z całego kraju. Wśród wy-
 kładowców – znakomitości polskiej i europejskiej psychiatrii, neurologii i psychologii, m.in.:                                               www.wolmed.pl
 prof. prof. Jerzy Vetulani, Lars-Hĺkan Thorell, Wojciech Gruszczyński, dr hab. ks. bp Antoni Długosz i inni.
 Więcej informacji: www.wolmed.pl                                                          Więcej na str. 3
2                                                                                                                                                                     NR 5         n   WRZESIEŃ 2010 R.



Gdy jest za mało                                        10 października – Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego



światła                                                 Kto się boi psychiatry?
                                                          W świadomości Polaków istnieją uprzedzenia do korzystania z pomocy
Cd. ze strony 1
                                                        psychologa czy psychiatry. Wizyta u takiego specjalisty nadal uważana
ce pogodowe zmniejsza się wraz z rozwojem cy-
wilizacji. Futurolodzy zapowiadają, że w ciągu ty-      jest za oznakę słabości i większości osób kojarzy się z czymś wstydli-
siąclecia możemy tak zdegenerować nasze orga -          wym, co należy ukrywać. Wg badań CBOS uważa tak zdecydowana więk-
nizmy, iż do przeżycia będą potrzebowały stałych        szość Polaków (76%).
dawek specjalnych środków chemicznych, neu-                                                                                                                               nt. pacjentów w tajemnicy,
tralizujących skutki cywilizacji, namiotów tleno-                          Czy zaliczył(a)by pan(i) choroby psychiczne do do chorób,
                                                                                                                                                                          a złamanie takiej klauzuli niesie
wych i nadzwyczajnej opieki medycznej.                           które zazwyczaj ukrywa się przed innymi ludźmi jako wstydliwe, czy raczej nie?
                                                                                                                                                                          poważne konsekwencje, włącz-
   Jak temu zapobiec i jak umocnić własną odpor-                           Zdecydowanie nie                                                                               nie z pozbawieniem prawa
ność? Jak nauczyć samoobrony własne dzieci,                                                                                Zdecydowanie tak
                                                                 20%                                                                                                      do wykonywania zawodu.
                                                                                                      4%
a nawet wnuki, aby nasze geny nie degenerowały
się, tylko czerpały nową siłę z zasobów, które są                         Raczej nie                                                                                      Przełamujemy bariery
jeszcze dostępne?
                                                        Trudno powiedzieć
                                                                                            16%                                                             Pomimo negatywnego stosun-
Zmień dietę                                                                                                          35%                                 ku do leczenia psychiatrycznego
   Jednym ze skutecznych sposobów zapobiegania                                        4%                                                       76% z każdym rokiem wzrasta liczba
                                                                                                                                                         osób korzystających z pomocy
jesiennym dolegliwościom jest właściwa dieta, re-                                                                                                        specjalistów. Wg raportu GUS
gulująca wydzielanie hormonów i wzmacniająca                                                                                                             opracowanego na podstawie da-
układ nerwowy. Warto rozpocząć od uzupełnienia
braków magnezu. Jego bogatym źródłem są kakao,                                                       41%                                                 nych Instytutu Psychiatrii i Neuro-
                                                                                                                                                         logii, obecnie z pomocy psychia-
czekolada, migdały, orzechy, mąka pszenna, ryż                                                                                                           trów i psychologów korzysta dwa
i kukurydza. Trzeba pamiętać także o korzystaniu                                                                                    Raczej tak           razy więcej osób niż 10 lat temu.
                                                        Dane: CBOS
z różnych przypraw i ziół, które podnoszą przyswa-                                                                                                       Doliczając pacjentów korzystają-
jalność najważniejszych pierwiastków. Ważnym               Szacuje się, że w naszym kraju na schorzenia                             cych z leczenia prywatnego można wnioskować, że
składnikiem jesiennej diety są także produkty boga-     psychiczne cierpi około 6 mln osób. Jedynie ok.                             Polacy coraz skuteczniej pokonują tabu związane
te w mangan.Jesienią należy zachęcać do zwięk-          2,5% Polaków podjęło leczenie psychiatryczne                                z własnym stanem psychicznym.
szonej konsumpcji buraków, grochu czy kapusty.          w państwowych placówkach zdrowia. Sławomir                                     Chociaż statystyki nie wyglądają dobrze, widać
Znakomitym połączeniem jest kapusta z grochem.          Wolniak, ordynator Kliniki Psychiatrycznej i Terapii                        światełko w tunelu. Obserwowana jest stopniowa
Można w niej znaleźć wszystkie niezbędne w diecie       Uzależnień Wolmed: – Bardzo często bagatelizuje-                            poprawa podejścia do chorych psychicznie i lecze-
antystresowej mikroelementy i witaminy: magnez,         my lżejsze zaburzenia związane z nadużywaniem                               nia, szczególnie wśród osób lepiej wykształconych,
sód, potas, wapń i witaminy z grupy B.                  alkoholu, leków uspokajających czy innych sub-                              mających wyższą pozycję zawodową i lepsze wa-
   Nieocenione dla wzmocnienia nerwów są także          stancji psychoaktywnych. Lekceważymy także dłu-                             runki materialne, a także z większych miejscowości.
pomidory. Zawierają potas, magnez, żelazo, wita-        gotrwały stres, a nawet depresję, póki choroba nie                             W miastach zgłasza się do lekarza ponad 60%
miny z grupy AB i C, a także nieoceniony likopen,       objawi się gwałtownym wybuchem czy niezdolno-                               więcej osób niż na wsi. Statystyki mówią, że śred-
który jest antyutleniaczem.                             ścią do pracy.                                                              nio co trzydziesta osoba jest zarejestrowana w pu-
                                                           Czasami pogorszenie kondycji psychicznej może                            blicznej przychodni.
Unikaj konserwantów                                     okazać się niegroźne, jednak nie warto liczyć, że
  Naukowcy potwierdzają, że wiele chorób cywili-        przeminie samo, lub przy pomocy dostępnych sub-                                  Jak Pan(i) sądzi, czy człowiek, który zachorował psychicznie, ma szansę na wyzdrowienie
                                                                                                                                                               czy też raczej pozostanie chory do kńca życia?
zacyjnych, w tym depresja, schizofrenia czy nadpo-      stancji psychoaktywnych. Psychika może ulegać
budliwość u dzieci są skutkami przemysłowych ho-        zaburzeniom, podobnie jak inne sfery naszego                                    Odpowiedzi ,,Ma szansę na wyzdrowienie” według wykształcenia respondentów
dowli i uprawy roli, stosowania nadmiernej ilości       zdrowia. Tak samo jak ciało – wymaga pielęgnacji,                                                                                                                 71%
środków owadobójczych, antybiotyków i wszelkiej         a w przypadku choroby – właściwej diagnozy i le-
                                                                                                                                                                      59%                       62%
chemii.                                                 czenia. Gdy dokucza nam przeziębienie bądź grypa
  – Kadm, pestycydy czy azotany, a szczególnie          idziemy do lekarza.                                                                 48%
związki ołowiu zawarte w roślinach i w mięsie ze
skażonych regionów, uszkadzają komórki nerwo-           Czy nasz umysł nie zasługuje
we, wywołują agresję, a nawet upośledzenie umy-
słowe – podkreśla Joanna Wysogląd-Wolniak.              na podobną troskę?
– W naszej klinice korzystamy najczęściej z plonów         W naszym społeczeństwie często bagatelizuje
okolicznych rolników i hodowców, ponieważ gwa-          się długotrwałe przygnębienie, które może przero-                               podstawowe            zasadnicze zawodowe              średnie                    wyższe
rantują nieskażoną żywność. To najlepszy sposób         dzić się w groźną depresję. Wstyd i utarte stereoty-                         Dane: CBOS

unikania trucizn w pożywieniu.                          py sprawiają, że wielu chorych wybiera samotne
                                                        cierpienie, aby tylko uniknąć wizyty u specjalisty.                          Terapia z gwiazdami
Zadbaj o kondycję i przyjaciół                          Tymczasem w większości zaburzeń psychicznych                                    W przełamaniu stereotypów pomagają gwiazdy,
   Wśród przykazań, ważnych nie tylko jesienią, le-     właściwa kuracja może pomóc w powrocie do nor-                               które przyznają się do korzystania z porady specja-
karze wskazują przede wszystkim potrzebę aktyw-         malnego funkcjonowania, a przynajmniej zapobiec                              listów psychiatrów czy terapii psychologicznej.
ności fizycznej, ruch na świeżym powietrzu i regu-      zaostrzeniu objawów, często nawet próbom samo-                               Udział w tym mają również seriale telewizyjne oraz
larny wypoczynek. -Odpowiednia dawka aktywno-           bójczym.                                                                     filmy, których bohaterowie korzystają z pomocy. Ta
ści wpłynie na ustabilizowanie ciśnienia krwi, tętna,                                                                                dziedzina nauki znalazła także zastosowa nie
pozwoli oczyścić organizm z toksyn i wpłynie            Jak u księdza                                                                w sporcie czy biznesie. Coraz powszechniejsza
na wydzielanie endorfin – hormonu odpowiedzial-            Długotrwały stres, wywołany nierozwiązanymi                               obecność tematyki w mediach sprawia, że stopnio-
nego za poczucie zadowolenia – podkreśla psy-           problemami, może prowadzić do zaburzeń natury                                wo „oswajamy się” z możliwością korzystania z po-
chiatra. -Trzeba również wiedzieć, że jeśli po sil-     psychicznej. Rolą psychiatry czy psychologa jest wy-                         rad specjalisty.
nym stresie czy napięciach nerwowych możemy             słuchanie pacjenta i określenie stanu jego emocji.                              Pomoc psychologa pozwala przezwyciężyć pro-
porozmawiać z kimś, kto nas uważnie wysłucha,           Często okazuje się, że już sama możliwość przedsta-                          blemy natury psychicznej, w tym nałogi i depresje.
skutki stają się o wiele mniej dotkliwe.                wienia problemów bezstronnej osobie, która pomaga                            Jeżeli napotkamy na takie dolegliwości musimy sa-
   Dbajmy więc o dietę i kondycję fizyczną, nie za-     zracjonalizować przyczyny niepokoju, pozwalają                               mi zrobić bilans, który pomoże odpowiedzieć
pominając o dobrych relacjach z bliskimi ludźmi.        na powrót do dobrej kondycji psychicznej.                                    na pytanie: czy lepiej tkwić w świecie stereotypów
Wejście w strefę mroku, które czeka nas wraz ze            – Osoby, które uważają, że wizyta u psychologa                            i udawać, że nie ma problemu czy zasięgnąć pora-
zmianą czasu na zimowy, będzie o wiele łagodniej-       czy psychiatry może być kompromitująca nie mają                              dy eksperta. Niepotrzebne obawy i uprzedzenia
sze i pozwoli w dobrym nastroju doczekać wiosny.        powodu do obaw – podkreśla psychiatra. – Lekarze                             mogą poważnie zaszkodzić nam i naszym bliskim.
                              Swietłana Napieraj        mają obowiązek zachowania wszelkich informacji                                                                                          Joanna Berlińska
NR 5   n   WRZESIEŃ 2010 R.                                                                                                                                                  3
21 września obchodzony był jako Światowy Dzień Osób z Chorobą Alzheimera.


Zaburzenia pamięci można leczyć
                                                                                                                           nie alkoholu, narkotyków, leków. Badania potwierdzają,
   Z okazji tego dnia Klinika Wolmed zorganizowała „Dni otwarte                                                            ze zapadalność na chorobę Alzheimera wzrasta z wie-
 dla osób z zaburzeniami pamięci”, w czasie których pacjenci i ich opie-                                                   kiem. Ważnym czynnikiem są także choroby współist-
                                                                                                                           niejące (np. cukrzyca, choroby układu krążenia itp.).
 kunowie mogli skorzystać z bezpłatnych porad specjalistów.                                                                    – Czy istnieje profilaktyka zaburzeń otępien-
                                                                                                                           nych?
                        Rozmowa z Joanną Wysogląd-           pomocy chorym i opiekunom. Najbardziej chyba zna-                 – Zdania naukowców na temat skuteczności kon-
                        -Wolniak, dyrektorką sieci           nym jest Stowarzyszenie Pomocy Osobom z Chorobą               kretnych terapii w zapobieganiu chorobie Alzheimera
                        Poradni Zdrowia Psychicznego         Alzheimera, ale w każdym większym mieście istnieją ta-        są podzielone. Większość jednak zgadza się, że szero-
                        Wolmed.                              kże różne grupy wsparcia. Wiele informacji na ten temat       ko pojęty zdrowy styl życia, pogoda ducha i dieta boga-
                                                             można znaleźć w Internecie.                                   ta w warzywa, owoce, ryby, a nawet lampkę czerwone-
                                                                – Często mówi się, że jest to choroba genetycz-            go wina spowalnia procesy starzenia się organizmu,
                                                             na.                                                           w tym mózgu. Naukowcy zgodnie podkreślają, że ak-
                                                                – Mechanizm dziedziczenia podwyższa ryzyko za-             tywność intelektualna i utrzymywanie przyjaznych rela-
                                                             chorowania, ale nie jest jednoznaczny z wystąpieniem          cji społecznych aktywizują mózg i utrzymują w odpo-
                                                             choroby. W ok. 10 procentach przypadków z powodu              wiedniej kondycji.
   – Jak reagować na diagnozę: „Państwa bliski               specyficznej budowy genów, ryzyko jest znacznie pod-              – Czy życie z tą chorobą może być godne?
cierpi na chorobę Alzheimera”?                               wyższone. W chorobie Alzheimera za zanik komórek                  – Choroba Alzheimera jest nieuleczalna. Można jed-
   – Przede wszystkim nie wpadać w panikę. Panika,           nerwowych w obrębie kory mózgowej odpowiada m.in.             nak żyć z nią wiele lat, przy odpowiedniej opiece bli-
lęk i złe emocje, to najgorsze reakcje jakie mogą towa-      białko beta-amyloid, które rozrastając się gwałtownie         skich i lekarskiej, dożywając późnego wieku. Nowocze-
rzyszyć rozpoznaniu przewlekłej bądź nieuleczalnej           tworzy w mózgu gęste złogi, tzw. płytek starczych.            sne leki opóźniają postęp choroby, poprawiają nastrój
choroby. Jeśli jest to tylko wstępna diagnoza, warto         Przyczyny tego zjawiska wciąż nie są jeszcze w pełni          i funkcje myślenia. Terapia ruchowa – kąpiele, masaże,
skupić się nad dalszymi badaniami, które pozwolą ją          wyjaśnione. Powtarzalność choroby w rodzinie może             spacery – i zajęcia skłaniające do myślenia, znacznie
potwierdzić bądź wykluczyć. Chory powinien zostać            mieć zarówno podłoże genetyczne jak i środowiskowe.           podnoszą skuteczność działania leków. Nie powinni-
poddany testom neurologicznym, psychiatrycznym, ba-          Jeżeli babcia, która zapadła na chorobę Alzheimera by-        śmy jednak ukrywać, że w późnym stadium choroba
daniom krwi, a przede wszystkim wykonać radiologicz-         ła gnuśna intelektualnie, stosowała wysokotłuszczową          uniemożliwia wykonywanie najprostszych czynności,
ne badanie mózgu – tomografię komputerową lub rezo-          dietę, była otyła, unikała ruchu i przekazała te nawyki       a dotknięta nią osoba wymaga nieustannej opieki. Po-
nans magnetyczny.                                            swojej córce, córka prowadząc podobny tryb życia,             ziom życia chorego i jego poczucie godności, zależy
   – Gdzie szukać wsparcia i pomocy?                         również może zachorować. Jeśli jednak potomstwo za-           więc, niestety, od wysiłku opiekunów.
   – Grupą wymagającą szczególnego wsparcia są nie           dba o swoje zdrowie, kondycję, a przede wszystkim hi-             – Jaka jest nadzieja na wynalezienie skuteczne-
tylko osoby chore, ale także ich rodziny i opiekunowie.      gienę psychiczną, ma dużą szansę uniknięcia chorób            go leku?
Dźwigają nadzwyczaj ciężkie brzemię opieki nad osobą         otępiennych.                                                      – Naukowcy wciąż poszukują skutecznego leku po-
tracącą pamięć. Często muszą rezygnować z aspiracji             – Kto jest najbardziej narażony?                           wstrzymującego proces choroby i szczepionki, która
zawodowych, towarzyskich i społecznych. Stała opie-             – Nie znane są wszystkie przyczyny powstawania             mogłaby jej zapobiegać. Niektórzy badacze zakładają
ka nad takim chorym wymaga ogromnego wysiłku za-             choroby, więc trudno oszacować grupy ryzyka. Uczeni           optymistycznie, że może to nastąpić w ciągu najbli-
równo psychicznego jak i fizycznego czy finansowego.         podkreślają, że zagrożeni mogą być bliscy krewni, oso-        ższych kilku – kilkunastu lat. Tymczasem musimy zado-
Na szczęście w Europie, ale także w Polsce, świado-          by po 65 roku życia z zaburzeniami poznawczymi, oso-          wolić się farmaceutykami spowalniającymi postęp cho-
mość tych zagadnień jest coraz większa. Zarówno pla-         by po urazach mózgu, cierpiące na depresję, z podwy-          roby oraz terapią wzmacniającą, które pozwalają opóź-
cówki państwowe jak i stowarzyszenia czy grupy sa-           ższonym poziomem cholesterolu, otyłe i prowadzące             niać rozwój choroby.
mopomocowe przygotowują kompleksowe projekty                 wyniszczający tryb życia – nadmierny stres, nadużywa-                           Rozmawiała: Swietłana Napieraj
Informacja o organizatorach i wykładowcach III Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej

„Nowoczesne metody leczenia uzależnień i zaburzeń psychicznych”
8-9 października 2010 Bełchatów – Dubie
    Prof. dr hab. n. med. Alina Borkowska – kierownik        coholizm – uzależnienie czy pasja”, badań naukowych           dzi. Autor wielu artykułów naukowych i publikacji, m.in.
Katedry Neuropsychologii Klinicznej Collegium Medium         dot. samokontroli emocji, superwizor PTP.                     książki „Zaburzenia poznawcze i psychiczne w chorobie
UMK w Bydgoszczy. Wraz ze specjalistami z USA i Wiel-             Dr hab. n. med. Bogusław Habrat – kierownik Ze-          Parkinsona”, badań związanych z chorobami wieku pode-
kiej Brytanii tworzy w Polsce ośrodek badawczy spółki        społu Leczenia i Profilaktyki Uzależnień, Instytut Psychia-   szłego.
The Cogniton Group nad funkcjami poznawczymi. Z ze-          trii i Neurologii w Warszawie, członek Rady Naukowej In-         Prof. dr hab. n. med. Jerzy Vetulani – Doktor Ho-
społem naukowców prowadzi także badania osób z pa-           stytutu, promotor licznych prac badawczych.                   noris Causa Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Kie-
tologiczna otyłością, które mają problemy z podejmowa-            Doc. dr Lars-Hĺkan Thorell – wykładowca psychiatrii      rownik Zakładu Biochemii Instytutu Farmakologi PAN
niem decyzji i w efekcie tracą instynkt samozachowaw-        doświadczalnej, szczegółowej psychofizjologii przy Uni-       w Krakowie. Autor nowatorskich hipotez i teorii nauko-
czy.                                                         wersytecie Linköping. Współtwórca pierwszej, klinicznie       wych, współodkrywca (wraz z Fridolinem Sulserem) m.in.
    Dr hab. ks. bp Antoni Długosz – biskup pomocniczy        obowiązującej, obiektywnej metody dla wykrycia ryzyka         zjawiska „beta-downregulacji”, które zapoczątkowało no-
częstochowski (ze stolicą tytularną Agar),                   samobójstwa na świecie. Programy ułożone przez profe-         we spojrzenie na mechanizmy powstawania i terapii de-
    wyświęcony przez Jana Pawła II w 1994 r. Duszpa-         sora pozwalają badać aktywność elektrodermalną u de-          presji. Najczęściej cytowanym odkryciem Profesora jest
sterz osób uzależnionych, twórca ośrodka pomocy – „Be-       presyjnych pacjentów i jej związek z zachowaniami sa-         twierdzenie, że leki i kuracje przeciwdepresyjne powodu-
tania”. Współtwórca programów TVP „Ziarno”, Kawaler          mobójczymi.                                                   ją adaptacyjne zmiany w mózgu.
Orderu Uśmiechu.                                                  Prof. dr hab. n. med. Iwona Kłoszewska – kierow-            Joanna Wysogląd-Wolniak – lekarz, specjalista psy-
    Prof. dr hab. n. med. Wojciech Gruszczyński – Kli-       nik Kliniki Psychiatrii Wieku Podeszłego i Zaburzeń Psy-      chiatra, organizatorka Konferencji, założycielka i współ-
nika Psychiatrii Dorosłych Uniwersytetu Medycznego w         chotycznych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Wybit-           właścicielka Kliniki Wolmed, doktorantka Uniwersytetu
Łodzi, doświadczony psychiatra, autor wielu publikacji       ny naukowiec i dydaktyk, autorka wielu publikacji.            Medycznego w Łodzi. Popularyzatorka wiedzy o zdrowiu
z dziedziny psychiatrii i neurologii, w tym nowatorskich          Prof. dr hab. n. med. Jolanta Rabe-Jabłońska – kie-      psychicznym, inicjatorka wielu akcji społecznych i działań
analiz dotyczących zaburzeń psychicznych wśród pobo-         rownik Kliniki Zaburzeń Afektywnych i Psychotycznych          związanych z emancypacją osób chorych i uzależnionych.
rowych i żołnierzy w czasie pokoju i działań wojennych,      Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Wybitny naukowiec               Sławomir Wolniak – lekarz, specjalista psychiatra, bie-
autor unikalnych badań nad mikrouszkodzeniami około-         i dydaktyk, autorka wielu publikacji naukowych. Za działal-   gły sądowy, współwłaściciel i ordynator Kliniki Wolmed,
porodowymi mózgu i ich konsekwencji w dorosłym życiu.        ność związaną z zapobieganiem uzależnieniom wśród             absolwent MBA WSPiZ im. L.. Koźmińskiego w Warsza-
    Prof. dr hab. Lucyna Golińska – Zakład Psychologii       dzieci i młodzieży odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi.         wie, doktorant Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Pasjo-
Osobowości i Różnic Indywidualnych, Instytut Psycholo-            Karina Stasiak – magister.                               nat – społecznik, który usiłuje w swoim regionie zlikwido-
gii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Autorka wielu pu-            Dr hab. n. med. Tomasz Sobów – Klinika Psychiatrii       wać bariery związane z dostępnością osób zagrożonych
blikacji naukowych i książek, m.in. ostatnio wydanej „Pra-   Wieku Podeszłego i Zaburzeń Psychotycznych UM w Ło-           i chorych psychicznie do opieki specjalistycznej.
4                                                                                                                                                              NR 5    n   WRZESIEŃ 2010 R.

              Na pytania pacjentów i czytelników odpowiada – Sławomir Wolniak, lekarz psychiatra, ordynator Kliniki Wolmed


              Bolesne wspomnienia z wakacji
  Krętek groźny dla mózgu                               Nie jest Pan, niestety, jedyną ofiarą ryzykownych                                   Choroba przebiega w kilku cyklach, którym przewa-
                                                     zachowań wakacyjnych. Oficjalnie ocenia się, że                                     żnie towarzyszą różne zmiany skórne: pierwszy z nich



          W wakacje ubiegłego roku byłem             w Polsce każdego roku notuje się blisko 2 tysiące                                   objawia się podobnie jak w opisanym przypadku – sta-
          przekonany, że spotkałem miłość ca-        przypadków zakażeń kiłą. Ponieważ wielu chorych                                     nami lękowymi, bólami mięśni, nadpobudliwością,
          łego życia. Chciałem wrócić do porto-      leczy się prywatnie, można założyć, że ich liczba                                   apatią i zaburzeniami pamięci. W drugim etapie pogłę-
wego miasteczka, oświadczyć się i ożenić. Ona        przekracza kilka tysięcy. Każdy, kto nie pamięta o za-                              bia się otępienie i dysfunkcje społeczne. Trzeci – pro-
jednak po moim wyjeździe przestała odpowia-          bezpieczeniu w przypadkowych kontaktach seksual-                                    wadzący do śmierci, jest w naszym kraju rzadko noto-
dać na listy i telefony, stała się oziębła, w koń-   nych, staje się uczestnikiem wirusowej ruletki. Lista                               wany, ponieważ wcześniejsza terapia pozwala na po-
cu oświadczyła, że to był tylko przelotny ro-        śmiertelnych chorób, przenoszonych tą drogą, rozwi-                                 konanie choroby.
mans. Przeżyłem szok i wiele zrozumiałem,            ja się wraz z postępem diagnostyki, a HIV nie jest                                     Nie wykluczam jednak, że zakażenie bakteryjne ki-
kiedy okazało się, że zaraziła mnie kiłą. Po wie-    wśród nich najgroźniejszy, tylko ma najlepszy PR.                                   łą nie ma nic wspólnego z Pana obecnym stanem psy-
lu tygodniach terapii antybiotykowej wydawało           Swoją diagnozę powinien Pan rozpocząć od wizyty                                  chicznym i somatycznym. Być może bakterie zostały
się, że pokonałem problem, więc nie poddawa-         w poradni chorób wenerycznych. Standardowe bada-                                    dawno pokonane, a źródeł dolegliwości należy poszu-
łem się dalszym badaniom. Jednak po pewnym           nia powiedzą, czy w organizmie pozostały bakterie                                   kać gdzie indziej. Szok, który przeżył Pan po wykryciu
czasie zacząłem odczuwać różne dolegliwości          krętka bladego (Treponema pallidum). Jeśli tak, nie                                 choroby, lęk przed jej konsekwencjami i nowa wiedza
– przede wszystkim depresyjne, ale także so-         wykluczone, że przeoczył Pan okres kiły wtórnej, ba-                                o wyśnionej partnerce, mogły przyczynić się do po-
matyczne – bóle stawów, mięśni, zawroty gło-         gatelizując różne wypryski i wysypki na ciele, bóle gar-                            wstania opóźnionej reakcji na stres. Umysł, obciążony
wy i zaburzenia pamięci. Borykam się z nimi          dła, głowy i mięsni, przypisując je przemęczeniu i fru-                             traumatycznym doświadczeniem, broni się przed lę-
do dziś i nie wiem do jakiego specjalisty się        stracji. Bakterie te atakują głównie układ nerwowy                                  kiem, rozczarowaniem i porażką emocjonalną, wysy-
udać. Czy jest to wynik traumatycznego prze-         i sercowo-naczyniowy. Nie leczona choroba powoduje                                  łając mylne sygnały do poszczególnych narządów, od-
życia, którego doświadczyłem, czy dalsze kon-        ich trwałe uszkodzenia. Wszystkie partnerki, z którymi                              powiedzialnych za funkcjonowanie organizmu. Zada-
sekwencje zakażenia? Może powinienem naj-            utrzymywał Pan bliskie kontakty w ciągu ostatniego                                  niem lekarza- terapeuty jest pokonanie tych zakłóceń.
pierw udać się do psychiatry?                        roku, powinni być powiadomieni o pozytywnym wyni-                                   Zapraszam na konsultację do Kliniki Wolmed.
                            Marian z Kalisza (52)    ku badań.                                                                                                      Oprac. Swietłana Napieraj




Zapraszamy do naszej placówki                        Mapa dojazdowa do Kliniki Wolmed
                                                                                                    Łask
                                                                                                                         Pabianice
                                                                                                                                         Poradnie Zdrowia Psychicznego
                                                                                                                    14
                                                                                               12
       w każdy wtorek i środę                                   Sieradz
                                                                           480
                                                                                     Zduńska
                                                                                      Wola                                  485          i Terapii Uzależnień Wolmed:
                                                                                                                Zelów
       w godz. 12.00 - 14.00                                                     Widawa                                      Drużbice

 bezpłatne konsultacje telefoniczne:                                                                  483                                97-400 Bełchatów, ul. Opalowa 9
                                                                                                            Kluki

           tel. 801 000 552                                                          DUBIE
                                                                                                                          Bełchatów      tel. 44 633 78 99
                                                                                                       Szczerców
                                                                                8
koszt z całego kraju jak za połączenie lokalne,                                       Rusiec


tylko z telefonów stacjonarnych
                                                                Wieluń

                                                                                                    483
                                                                                                                                         97-300 Piotrków Tryb., Al. 3 Maja 2
                                                                          486

Klinika Wolmed 97-420 Szczerców                                                     Pajęczno                   42
                                                                                                                          Radomsko       tel. 44 649 96 12
Dubie 1A, k. Bełchatowa, woj. łódzkie
www.wolmed.pl                                        tel. (044) 635 63 03, (044)1A koło faks: 44 631Łódzkie
                                                      97-420 Szczerców, Dubie
                                                      tel. kom. 667 951 824, 51  631 92
                                                                                        Bełchatowa, woj.
                                                                                                         92 51                           96-330 Pajęczno, ul. Wiśniowa 1
tel. 44 635 63 03, 44 635 63 23                      e-mail: biuro@wolmed.az.pl                                                          tel. 34 311 24 47
                                Równowaga NR 6/10 bezpłatny kwartalnik psychiatryczny.                                                  Redakcja i projekt gazety: Żarówka PR i Marketing
                                                                                                                                                       Swietłana Napieraj; tel. 506 819 690
                                Wydawca: WOLMED Klinika psychiatryczna i terapi uzależnień.                                                        swietlana.napieraj@zarowkamarketing.pl
                                Adres: 97-420 Szczerców, Dubie1. www.wolmed.pl                                                                                    www.zarowkamarketing.pl
                                                                                                                                                         Grafika i skład – Marek Urbańczyk

Mais conteúdo relacionado

Semelhante a Kwartalnik Rownowaga nr 6

Kwartalnik Rownowaga nr 1
Kwartalnik Rownowaga nr 1Kwartalnik Rownowaga nr 1
Kwartalnik Rownowaga nr 1Zarowka
 
Kwartalnik Rownowaga nr 3
Kwartalnik Rownowaga nr 3Kwartalnik Rownowaga nr 3
Kwartalnik Rownowaga nr 3Zarowka
 
Zyc az do_konca-srodek-demo
Zyc az do_konca-srodek-demoZyc az do_konca-srodek-demo
Zyc az do_konca-srodek-demoTowarzystwoWiez
 
Jana Mazurkiewicza mitocentryczna koncepcja osobowości
 Jana Mazurkiewicza mitocentryczna koncepcja osobowości Jana Mazurkiewicza mitocentryczna koncepcja osobowości
Jana Mazurkiewicza mitocentryczna koncepcja osobowościAndrzej Pankalla
 
Brennan ann dłonie pełne światła1
Brennan ann   dłonie pełne światła1Brennan ann   dłonie pełne światła1
Brennan ann dłonie pełne światła1Bogi1969
 
żYcie przed życiem, życie po życiu. Zaświaty w tradycjach niebiblijnych - ebook
żYcie przed życiem, życie po życiu. Zaświaty w tradycjach niebiblijnych - ebookżYcie przed życiem, życie po życiu. Zaświaty w tradycjach niebiblijnych - ebook
żYcie przed życiem, życie po życiu. Zaświaty w tradycjach niebiblijnych - ebooke-booksweb.pl
 
Na ruch nigdy nie jest za późno - Sławomir Kwiecień
Na ruch nigdy nie jest za późno - Sławomir KwiecieńNa ruch nigdy nie jest za późno - Sławomir Kwiecień
Na ruch nigdy nie jest za późno - Sławomir KwiecieńFundacja Dantian
 
Psychologiczne problemy radzenia sobie z chorobą parkinsona podejście egzys...
Psychologiczne problemy radzenia sobie z chorobą parkinsona   podejście egzys...Psychologiczne problemy radzenia sobie z chorobą parkinsona   podejście egzys...
Psychologiczne problemy radzenia sobie z chorobą parkinsona podejście egzys...Paweł Socha
 
Religia i internet. Kilka uwag teoretycznych
Religia i internet. Kilka uwag teoretycznychReligia i internet. Kilka uwag teoretycznych
Religia i internet. Kilka uwag teoretycznychPiotr Siuda
 
Świadkowie Jehowy od wewnatrz
Świadkowie Jehowy od wewnatrzŚwiadkowie Jehowy od wewnatrz
Świadkowie Jehowy od wewnatrzsiloam
 
Goodman Felicitas. Egzorcyzmy Anneliese Michel
Goodman Felicitas.   Egzorcyzmy Anneliese MichelGoodman Felicitas.   Egzorcyzmy Anneliese Michel
Goodman Felicitas. Egzorcyzmy Anneliese Michelsiloam
 
śRodowiskowy dom samopomocy
śRodowiskowy dom  samopomocyśRodowiskowy dom  samopomocy
śRodowiskowy dom samopomocyTofik87
 

Semelhante a Kwartalnik Rownowaga nr 6 (20)

Kwartalnik Rownowaga nr 1
Kwartalnik Rownowaga nr 1Kwartalnik Rownowaga nr 1
Kwartalnik Rownowaga nr 1
 
Kwartalnik Rownowaga nr 3
Kwartalnik Rownowaga nr 3Kwartalnik Rownowaga nr 3
Kwartalnik Rownowaga nr 3
 
Zyc az do_konca-srodek-demo
Zyc az do_konca-srodek-demoZyc az do_konca-srodek-demo
Zyc az do_konca-srodek-demo
 
Jana Mazurkiewicza mitocentryczna koncepcja osobowości
 Jana Mazurkiewicza mitocentryczna koncepcja osobowości Jana Mazurkiewicza mitocentryczna koncepcja osobowości
Jana Mazurkiewicza mitocentryczna koncepcja osobowości
 
Konferencja "Ciało i umysł"
Konferencja "Ciało i umysł"Konferencja "Ciało i umysł"
Konferencja "Ciało i umysł"
 
Korba nr 2
Korba nr 2Korba nr 2
Korba nr 2
 
Biologia
BiologiaBiologia
Biologia
 
Negatywne i pozytywne emocje, ich wpływ na zdrowie człowieka
Negatywne i pozytywne emocje, ich wpływ na zdrowie człowiekaNegatywne i pozytywne emocje, ich wpływ na zdrowie człowieka
Negatywne i pozytywne emocje, ich wpływ na zdrowie człowieka
 
Poradnik opieki nad osobami starszymi
Poradnik opieki nad osobami starszymiPoradnik opieki nad osobami starszymi
Poradnik opieki nad osobami starszymi
 
Brennan ann dłonie pełne światła1
Brennan ann   dłonie pełne światła1Brennan ann   dłonie pełne światła1
Brennan ann dłonie pełne światła1
 
żYcie przed życiem, życie po życiu. Zaświaty w tradycjach niebiblijnych - ebook
żYcie przed życiem, życie po życiu. Zaświaty w tradycjach niebiblijnych - ebookżYcie przed życiem, życie po życiu. Zaświaty w tradycjach niebiblijnych - ebook
żYcie przed życiem, życie po życiu. Zaświaty w tradycjach niebiblijnych - ebook
 
Wiez 2/2016 demo
Wiez 2/2016 demoWiez 2/2016 demo
Wiez 2/2016 demo
 
Na ruch nigdy nie jest za późno - Sławomir Kwiecień
Na ruch nigdy nie jest za późno - Sławomir KwiecieńNa ruch nigdy nie jest za późno - Sławomir Kwiecień
Na ruch nigdy nie jest za późno - Sławomir Kwiecień
 
Psychologiczne problemy radzenia sobie z chorobą parkinsona podejście egzys...
Psychologiczne problemy radzenia sobie z chorobą parkinsona   podejście egzys...Psychologiczne problemy radzenia sobie z chorobą parkinsona   podejście egzys...
Psychologiczne problemy radzenia sobie z chorobą parkinsona podejście egzys...
 
Religia i internet. Kilka uwag teoretycznych
Religia i internet. Kilka uwag teoretycznychReligia i internet. Kilka uwag teoretycznych
Religia i internet. Kilka uwag teoretycznych
 
KPKiP APSI
KPKiP APSIKPKiP APSI
KPKiP APSI
 
Holistyczne zdrowie
Holistyczne zdrowieHolistyczne zdrowie
Holistyczne zdrowie
 
Świadkowie Jehowy od wewnatrz
Świadkowie Jehowy od wewnatrzŚwiadkowie Jehowy od wewnatrz
Świadkowie Jehowy od wewnatrz
 
Goodman Felicitas. Egzorcyzmy Anneliese Michel
Goodman Felicitas.   Egzorcyzmy Anneliese MichelGoodman Felicitas.   Egzorcyzmy Anneliese Michel
Goodman Felicitas. Egzorcyzmy Anneliese Michel
 
śRodowiskowy dom samopomocy
śRodowiskowy dom  samopomocyśRodowiskowy dom  samopomocy
śRodowiskowy dom samopomocy
 

Kwartalnik Rownowaga nr 6

  • 1. Gazeta bezpłatna Kliniki Wolmed Nr 6 wrzesień 2010 r. n Gdy jest za mało światła ZAPROSZENIE Biskup zaśpiewa Coraz częściej zarówno psychiatrzy jak i lekarze innych specjalności ostrzegają przed długotrwałym, złym samopoczuciem i stresem, które dla cierpiących mogą prowadzić do klinicznych stanów depresyjnych i wielu schorzeń somatycznych. Jednym z czynników zewnętrznych, wpływających na pogorszenie równowagi psychicznej, jest skracanie się dnia jesienią i coraz mniejsza ilość światła. Jedyny na świecie śpiewający i tańczący pro- fesor, ksiądz biskup Anto ni Długosz zaprasza na Wielki Koncert Charytatywny, który odbę- dzie się 12 paź dzier ni ka, br., we wto rek o godz.18,00 w kościele Miłosierdzia Bożego w Bełchatowie, na osiedlu Binków. Orga nizatorem koncertu jest Fundacja Roz- wój-Lepsza Przyszłość, działająca przy Klinice Psy chia trycz nej i Te ra pii Uza le żnień Wol med w Dubiu k. Bełchatowa. Patro nat sprawuje prezy- dent Bełchatowa, Marek Chrza nowski. Tym ra- zem sławny hierarcha prosi o wsparcie dla pod- opiecznych fundacji, która opiekuje się kobietami Fot. Andrzej Napieraj w trudnej sytuacji, cierpiącymi na depresję. Naukowcy określają, że blisko 70 procent kobiet tło widzialne działa pobudzająco na układ nerwowy Biskup Anto ni Długosz jest profesorem, kie- i ponad połowa mężczyzn jest wrażliwa na takie poprzez siatkówkę oka. Decyduje o psychicznym rownikiem katedry w Wyższej Szkole Filozoficz- zmiany. Wiele osób cierpi wtedy na obniżenie na- odczuciu pogody, reguluje rytm biologiczny czło- no-Pedagogicznej w Krakowie. Z ramienia epi- stroju, spadek energii, zaburzenia snu i różne dys- wieka. Zmiana temperatur i natężenia światła pro- skopatu pełni funkcję delegata ds. młodzieży nie- funkcje życiowe. wokuje również do stosowania diety bardziej obfi- przystosowa nej społecznie. Jego nowatorskie – U większości badanych pogorszenie nastroju tej w węglowodany (m.in. tłuszcze, cukry) i ograni- metody pracy pedagogicznej, komunikacja przez następuje zwykle w najciemniejszych miesiącach czenia ruchu. muzykę, śpiew i ta niec sprawiają, że najmłodsi w roku, od października do lutego – mówi Joanna Meteoropatia nazywa na jest chorobą cywiliza- uznają go za „swojego biskupa od spraw dzieci”. Wysogląd-Wolniak, lekarz psychiatra, dyrektorka cyjną. Zmia ny, które człowiek wprowadził w natu- Kawaler Orderu Uśmiechu, jest także zna ny z po- Poradni Zdrowia Psychicznego i Terapii Uzależnień ralnym środowisku, są tak głębokie, że dotykają pu lar nych progra mów te le wi zyj nych „Ziar no”, Wolmed. – Z powodu niedoboru promieni słonecz- coraz większej liczby ludzi. Na jej skutki najbar- w których nawiązuje wspa niały dialog z młodą nych, organizm wydziela więcej melatoniny odpo- dziej narażeni są mieszkańcy dużych miast, prze- publicznością, katechizując poprzez zabawę. Po- wiedzialnej między innymi za dobowy cykl snu bywający w sztucznie stworzo nych mikroklima- dobnym celom służą kolejne płyty księdza bisku- i czuwania. Stajemy się ospali i działamy wolniej. tach swoich mieszkań i biur, pozbawieni natural- pa, śpiewającego w asyście dzieci, w radosny Jednocześnie spada produkcja hormonów wpły- nego ruchu. Próg wrażliwości człowieka na bodź- sposób ukazujące zagadnienia wiary. wających na stan pobudzenia i zadowolenia. Świa- Cd. na stronie 2 Or ga ni za to rzy za po wia da ją wspa nia łe, energizujące show, wzbogacone niezwykłą Uzależnienia – tajemnice genetyki, neuronów lustrzanych i reakcji mózgu osobowością kościelnego dostojnika. Kon- cert jest bezpłatny. Zapraszają ksiądz biskup III Ogólnopolska Konferencja Naukowa Antoni Długosz, ksiądz proboszcz Kazimierz Magdziak oraz „Nowoczesne metody leczenia uzależnień i zaburzeń psychicznych” Prezydent Bełchatowa Czas: 8-9 października 2010 Marek Chrzanowski Miejsce: Bełchatów, Hotel Sport, Dubie Klinika Wolmed Organizatorzy: Klinika Wolmed, Fundacja Rozwój-Lepsza Przyszłość Uczestnikami będą lekarze różnych specjalności, psycholodzy oraz terapeuci z całego kraju. Wśród wy- kładowców – znakomitości polskiej i europejskiej psychiatrii, neurologii i psychologii, m.in.: www.wolmed.pl prof. prof. Jerzy Vetulani, Lars-Hĺkan Thorell, Wojciech Gruszczyński, dr hab. ks. bp Antoni Długosz i inni. Więcej informacji: www.wolmed.pl Więcej na str. 3
  • 2. 2 NR 5 n WRZESIEŃ 2010 R. Gdy jest za mało 10 października – Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego światła Kto się boi psychiatry? W świadomości Polaków istnieją uprzedzenia do korzystania z pomocy Cd. ze strony 1 psychologa czy psychiatry. Wizyta u takiego specjalisty nadal uważana ce pogodowe zmniejsza się wraz z rozwojem cy- wilizacji. Futurolodzy zapowiadają, że w ciągu ty- jest za oznakę słabości i większości osób kojarzy się z czymś wstydli- siąclecia możemy tak zdegenerować nasze orga - wym, co należy ukrywać. Wg badań CBOS uważa tak zdecydowana więk- nizmy, iż do przeżycia będą potrzebowały stałych szość Polaków (76%). dawek specjalnych środków chemicznych, neu- nt. pacjentów w tajemnicy, tralizujących skutki cywilizacji, namiotów tleno- Czy zaliczył(a)by pan(i) choroby psychiczne do do chorób, a złamanie takiej klauzuli niesie wych i nadzwyczajnej opieki medycznej. które zazwyczaj ukrywa się przed innymi ludźmi jako wstydliwe, czy raczej nie? poważne konsekwencje, włącz- Jak temu zapobiec i jak umocnić własną odpor- Zdecydowanie nie nie z pozbawieniem prawa ność? Jak nauczyć samoobrony własne dzieci, Zdecydowanie tak 20% do wykonywania zawodu. 4% a nawet wnuki, aby nasze geny nie degenerowały się, tylko czerpały nową siłę z zasobów, które są Raczej nie Przełamujemy bariery jeszcze dostępne? Trudno powiedzieć 16% Pomimo negatywnego stosun- Zmień dietę 35% ku do leczenia psychiatrycznego Jednym ze skutecznych sposobów zapobiegania 4% 76% z każdym rokiem wzrasta liczba osób korzystających z pomocy jesiennym dolegliwościom jest właściwa dieta, re- specjalistów. Wg raportu GUS gulująca wydzielanie hormonów i wzmacniająca opracowanego na podstawie da- układ nerwowy. Warto rozpocząć od uzupełnienia braków magnezu. Jego bogatym źródłem są kakao, 41% nych Instytutu Psychiatrii i Neuro- logii, obecnie z pomocy psychia- czekolada, migdały, orzechy, mąka pszenna, ryż trów i psychologów korzysta dwa i kukurydza. Trzeba pamiętać także o korzystaniu Raczej tak razy więcej osób niż 10 lat temu. Dane: CBOS z różnych przypraw i ziół, które podnoszą przyswa- Doliczając pacjentów korzystają- jalność najważniejszych pierwiastków. Ważnym Szacuje się, że w naszym kraju na schorzenia cych z leczenia prywatnego można wnioskować, że składnikiem jesiennej diety są także produkty boga- psychiczne cierpi około 6 mln osób. Jedynie ok. Polacy coraz skuteczniej pokonują tabu związane te w mangan.Jesienią należy zachęcać do zwięk- 2,5% Polaków podjęło leczenie psychiatryczne z własnym stanem psychicznym. szonej konsumpcji buraków, grochu czy kapusty. w państwowych placówkach zdrowia. Sławomir Chociaż statystyki nie wyglądają dobrze, widać Znakomitym połączeniem jest kapusta z grochem. Wolniak, ordynator Kliniki Psychiatrycznej i Terapii światełko w tunelu. Obserwowana jest stopniowa Można w niej znaleźć wszystkie niezbędne w diecie Uzależnień Wolmed: – Bardzo często bagatelizuje- poprawa podejścia do chorych psychicznie i lecze- antystresowej mikroelementy i witaminy: magnez, my lżejsze zaburzenia związane z nadużywaniem nia, szczególnie wśród osób lepiej wykształconych, sód, potas, wapń i witaminy z grupy B. alkoholu, leków uspokajających czy innych sub- mających wyższą pozycję zawodową i lepsze wa- Nieocenione dla wzmocnienia nerwów są także stancji psychoaktywnych. Lekceważymy także dłu- runki materialne, a także z większych miejscowości. pomidory. Zawierają potas, magnez, żelazo, wita- gotrwały stres, a nawet depresję, póki choroba nie W miastach zgłasza się do lekarza ponad 60% miny z grupy AB i C, a także nieoceniony likopen, objawi się gwałtownym wybuchem czy niezdolno- więcej osób niż na wsi. Statystyki mówią, że śred- który jest antyutleniaczem. ścią do pracy. nio co trzydziesta osoba jest zarejestrowana w pu- Czasami pogorszenie kondycji psychicznej może blicznej przychodni. Unikaj konserwantów okazać się niegroźne, jednak nie warto liczyć, że Naukowcy potwierdzają, że wiele chorób cywili- przeminie samo, lub przy pomocy dostępnych sub- Jak Pan(i) sądzi, czy człowiek, który zachorował psychicznie, ma szansę na wyzdrowienie czy też raczej pozostanie chory do kńca życia? zacyjnych, w tym depresja, schizofrenia czy nadpo- stancji psychoaktywnych. Psychika może ulegać budliwość u dzieci są skutkami przemysłowych ho- zaburzeniom, podobnie jak inne sfery naszego Odpowiedzi ,,Ma szansę na wyzdrowienie” według wykształcenia respondentów dowli i uprawy roli, stosowania nadmiernej ilości zdrowia. Tak samo jak ciało – wymaga pielęgnacji, 71% środków owadobójczych, antybiotyków i wszelkiej a w przypadku choroby – właściwej diagnozy i le- 59% 62% chemii. czenia. Gdy dokucza nam przeziębienie bądź grypa – Kadm, pestycydy czy azotany, a szczególnie idziemy do lekarza. 48% związki ołowiu zawarte w roślinach i w mięsie ze skażonych regionów, uszkadzają komórki nerwo- Czy nasz umysł nie zasługuje we, wywołują agresję, a nawet upośledzenie umy- słowe – podkreśla Joanna Wysogląd-Wolniak. na podobną troskę? – W naszej klinice korzystamy najczęściej z plonów W naszym społeczeństwie często bagatelizuje okolicznych rolników i hodowców, ponieważ gwa- się długotrwałe przygnębienie, które może przero- podstawowe zasadnicze zawodowe średnie wyższe rantują nieskażoną żywność. To najlepszy sposób dzić się w groźną depresję. Wstyd i utarte stereoty- Dane: CBOS unikania trucizn w pożywieniu. py sprawiają, że wielu chorych wybiera samotne cierpienie, aby tylko uniknąć wizyty u specjalisty. Terapia z gwiazdami Zadbaj o kondycję i przyjaciół Tymczasem w większości zaburzeń psychicznych W przełamaniu stereotypów pomagają gwiazdy, Wśród przykazań, ważnych nie tylko jesienią, le- właściwa kuracja może pomóc w powrocie do nor- które przyznają się do korzystania z porady specja- karze wskazują przede wszystkim potrzebę aktyw- malnego funkcjonowania, a przynajmniej zapobiec listów psychiatrów czy terapii psychologicznej. ności fizycznej, ruch na świeżym powietrzu i regu- zaostrzeniu objawów, często nawet próbom samo- Udział w tym mają również seriale telewizyjne oraz larny wypoczynek. -Odpowiednia dawka aktywno- bójczym. filmy, których bohaterowie korzystają z pomocy. Ta ści wpłynie na ustabilizowanie ciśnienia krwi, tętna, dziedzina nauki znalazła także zastosowa nie pozwoli oczyścić organizm z toksyn i wpłynie Jak u księdza w sporcie czy biznesie. Coraz powszechniejsza na wydzielanie endorfin – hormonu odpowiedzial- Długotrwały stres, wywołany nierozwiązanymi obecność tematyki w mediach sprawia, że stopnio- nego za poczucie zadowolenia – podkreśla psy- problemami, może prowadzić do zaburzeń natury wo „oswajamy się” z możliwością korzystania z po- chiatra. -Trzeba również wiedzieć, że jeśli po sil- psychicznej. Rolą psychiatry czy psychologa jest wy- rad specjalisty. nym stresie czy napięciach nerwowych możemy słuchanie pacjenta i określenie stanu jego emocji. Pomoc psychologa pozwala przezwyciężyć pro- porozmawiać z kimś, kto nas uważnie wysłucha, Często okazuje się, że już sama możliwość przedsta- blemy natury psychicznej, w tym nałogi i depresje. skutki stają się o wiele mniej dotkliwe. wienia problemów bezstronnej osobie, która pomaga Jeżeli napotkamy na takie dolegliwości musimy sa- Dbajmy więc o dietę i kondycję fizyczną, nie za- zracjonalizować przyczyny niepokoju, pozwalają mi zrobić bilans, który pomoże odpowiedzieć pominając o dobrych relacjach z bliskimi ludźmi. na powrót do dobrej kondycji psychicznej. na pytanie: czy lepiej tkwić w świecie stereotypów Wejście w strefę mroku, które czeka nas wraz ze – Osoby, które uważają, że wizyta u psychologa i udawać, że nie ma problemu czy zasięgnąć pora- zmianą czasu na zimowy, będzie o wiele łagodniej- czy psychiatry może być kompromitująca nie mają dy eksperta. Niepotrzebne obawy i uprzedzenia sze i pozwoli w dobrym nastroju doczekać wiosny. powodu do obaw – podkreśla psychiatra. – Lekarze mogą poważnie zaszkodzić nam i naszym bliskim. Swietłana Napieraj mają obowiązek zachowania wszelkich informacji Joanna Berlińska
  • 3. NR 5 n WRZESIEŃ 2010 R. 3 21 września obchodzony był jako Światowy Dzień Osób z Chorobą Alzheimera. Zaburzenia pamięci można leczyć nie alkoholu, narkotyków, leków. Badania potwierdzają, Z okazji tego dnia Klinika Wolmed zorganizowała „Dni otwarte ze zapadalność na chorobę Alzheimera wzrasta z wie- dla osób z zaburzeniami pamięci”, w czasie których pacjenci i ich opie- kiem. Ważnym czynnikiem są także choroby współist- niejące (np. cukrzyca, choroby układu krążenia itp.). kunowie mogli skorzystać z bezpłatnych porad specjalistów. – Czy istnieje profilaktyka zaburzeń otępien- nych? Rozmowa z Joanną Wysogląd- pomocy chorym i opiekunom. Najbardziej chyba zna- – Zdania naukowców na temat skuteczności kon- -Wolniak, dyrektorką sieci nym jest Stowarzyszenie Pomocy Osobom z Chorobą kretnych terapii w zapobieganiu chorobie Alzheimera Poradni Zdrowia Psychicznego Alzheimera, ale w każdym większym mieście istnieją ta- są podzielone. Większość jednak zgadza się, że szero- Wolmed. kże różne grupy wsparcia. Wiele informacji na ten temat ko pojęty zdrowy styl życia, pogoda ducha i dieta boga- można znaleźć w Internecie. ta w warzywa, owoce, ryby, a nawet lampkę czerwone- – Często mówi się, że jest to choroba genetycz- go wina spowalnia procesy starzenia się organizmu, na. w tym mózgu. Naukowcy zgodnie podkreślają, że ak- – Mechanizm dziedziczenia podwyższa ryzyko za- tywność intelektualna i utrzymywanie przyjaznych rela- chorowania, ale nie jest jednoznaczny z wystąpieniem cji społecznych aktywizują mózg i utrzymują w odpo- choroby. W ok. 10 procentach przypadków z powodu wiedniej kondycji. – Jak reagować na diagnozę: „Państwa bliski specyficznej budowy genów, ryzyko jest znacznie pod- – Czy życie z tą chorobą może być godne? cierpi na chorobę Alzheimera”? wyższone. W chorobie Alzheimera za zanik komórek – Choroba Alzheimera jest nieuleczalna. Można jed- – Przede wszystkim nie wpadać w panikę. Panika, nerwowych w obrębie kory mózgowej odpowiada m.in. nak żyć z nią wiele lat, przy odpowiedniej opiece bli- lęk i złe emocje, to najgorsze reakcje jakie mogą towa- białko beta-amyloid, które rozrastając się gwałtownie skich i lekarskiej, dożywając późnego wieku. Nowocze- rzyszyć rozpoznaniu przewlekłej bądź nieuleczalnej tworzy w mózgu gęste złogi, tzw. płytek starczych. sne leki opóźniają postęp choroby, poprawiają nastrój choroby. Jeśli jest to tylko wstępna diagnoza, warto Przyczyny tego zjawiska wciąż nie są jeszcze w pełni i funkcje myślenia. Terapia ruchowa – kąpiele, masaże, skupić się nad dalszymi badaniami, które pozwolą ją wyjaśnione. Powtarzalność choroby w rodzinie może spacery – i zajęcia skłaniające do myślenia, znacznie potwierdzić bądź wykluczyć. Chory powinien zostać mieć zarówno podłoże genetyczne jak i środowiskowe. podnoszą skuteczność działania leków. Nie powinni- poddany testom neurologicznym, psychiatrycznym, ba- Jeżeli babcia, która zapadła na chorobę Alzheimera by- śmy jednak ukrywać, że w późnym stadium choroba daniom krwi, a przede wszystkim wykonać radiologicz- ła gnuśna intelektualnie, stosowała wysokotłuszczową uniemożliwia wykonywanie najprostszych czynności, ne badanie mózgu – tomografię komputerową lub rezo- dietę, była otyła, unikała ruchu i przekazała te nawyki a dotknięta nią osoba wymaga nieustannej opieki. Po- nans magnetyczny. swojej córce, córka prowadząc podobny tryb życia, ziom życia chorego i jego poczucie godności, zależy – Gdzie szukać wsparcia i pomocy? również może zachorować. Jeśli jednak potomstwo za- więc, niestety, od wysiłku opiekunów. – Grupą wymagającą szczególnego wsparcia są nie dba o swoje zdrowie, kondycję, a przede wszystkim hi- – Jaka jest nadzieja na wynalezienie skuteczne- tylko osoby chore, ale także ich rodziny i opiekunowie. gienę psychiczną, ma dużą szansę uniknięcia chorób go leku? Dźwigają nadzwyczaj ciężkie brzemię opieki nad osobą otępiennych. – Naukowcy wciąż poszukują skutecznego leku po- tracącą pamięć. Często muszą rezygnować z aspiracji – Kto jest najbardziej narażony? wstrzymującego proces choroby i szczepionki, która zawodowych, towarzyskich i społecznych. Stała opie- – Nie znane są wszystkie przyczyny powstawania mogłaby jej zapobiegać. Niektórzy badacze zakładają ka nad takim chorym wymaga ogromnego wysiłku za- choroby, więc trudno oszacować grupy ryzyka. Uczeni optymistycznie, że może to nastąpić w ciągu najbli- równo psychicznego jak i fizycznego czy finansowego. podkreślają, że zagrożeni mogą być bliscy krewni, oso- ższych kilku – kilkunastu lat. Tymczasem musimy zado- Na szczęście w Europie, ale także w Polsce, świado- by po 65 roku życia z zaburzeniami poznawczymi, oso- wolić się farmaceutykami spowalniającymi postęp cho- mość tych zagadnień jest coraz większa. Zarówno pla- by po urazach mózgu, cierpiące na depresję, z podwy- roby oraz terapią wzmacniającą, które pozwalają opóź- cówki państwowe jak i stowarzyszenia czy grupy sa- ższonym poziomem cholesterolu, otyłe i prowadzące niać rozwój choroby. mopomocowe przygotowują kompleksowe projekty wyniszczający tryb życia – nadmierny stres, nadużywa- Rozmawiała: Swietłana Napieraj Informacja o organizatorach i wykładowcach III Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Nowoczesne metody leczenia uzależnień i zaburzeń psychicznych” 8-9 października 2010 Bełchatów – Dubie Prof. dr hab. n. med. Alina Borkowska – kierownik coholizm – uzależnienie czy pasja”, badań naukowych dzi. Autor wielu artykułów naukowych i publikacji, m.in. Katedry Neuropsychologii Klinicznej Collegium Medium dot. samokontroli emocji, superwizor PTP. książki „Zaburzenia poznawcze i psychiczne w chorobie UMK w Bydgoszczy. Wraz ze specjalistami z USA i Wiel- Dr hab. n. med. Bogusław Habrat – kierownik Ze- Parkinsona”, badań związanych z chorobami wieku pode- kiej Brytanii tworzy w Polsce ośrodek badawczy spółki społu Leczenia i Profilaktyki Uzależnień, Instytut Psychia- szłego. The Cogniton Group nad funkcjami poznawczymi. Z ze- trii i Neurologii w Warszawie, członek Rady Naukowej In- Prof. dr hab. n. med. Jerzy Vetulani – Doktor Ho- społem naukowców prowadzi także badania osób z pa- stytutu, promotor licznych prac badawczych. noris Causa Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Kie- tologiczna otyłością, które mają problemy z podejmowa- Doc. dr Lars-Hĺkan Thorell – wykładowca psychiatrii rownik Zakładu Biochemii Instytutu Farmakologi PAN niem decyzji i w efekcie tracą instynkt samozachowaw- doświadczalnej, szczegółowej psychofizjologii przy Uni- w Krakowie. Autor nowatorskich hipotez i teorii nauko- czy. wersytecie Linköping. Współtwórca pierwszej, klinicznie wych, współodkrywca (wraz z Fridolinem Sulserem) m.in. Dr hab. ks. bp Antoni Długosz – biskup pomocniczy obowiązującej, obiektywnej metody dla wykrycia ryzyka zjawiska „beta-downregulacji”, które zapoczątkowało no- częstochowski (ze stolicą tytularną Agar), samobójstwa na świecie. Programy ułożone przez profe- we spojrzenie na mechanizmy powstawania i terapii de- wyświęcony przez Jana Pawła II w 1994 r. Duszpa- sora pozwalają badać aktywność elektrodermalną u de- presji. Najczęściej cytowanym odkryciem Profesora jest sterz osób uzależnionych, twórca ośrodka pomocy – „Be- presyjnych pacjentów i jej związek z zachowaniami sa- twierdzenie, że leki i kuracje przeciwdepresyjne powodu- tania”. Współtwórca programów TVP „Ziarno”, Kawaler mobójczymi. ją adaptacyjne zmiany w mózgu. Orderu Uśmiechu. Prof. dr hab. n. med. Iwona Kłoszewska – kierow- Joanna Wysogląd-Wolniak – lekarz, specjalista psy- Prof. dr hab. n. med. Wojciech Gruszczyński – Kli- nik Kliniki Psychiatrii Wieku Podeszłego i Zaburzeń Psy- chiatra, organizatorka Konferencji, założycielka i współ- nika Psychiatrii Dorosłych Uniwersytetu Medycznego w chotycznych Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Wybit- właścicielka Kliniki Wolmed, doktorantka Uniwersytetu Łodzi, doświadczony psychiatra, autor wielu publikacji ny naukowiec i dydaktyk, autorka wielu publikacji. Medycznego w Łodzi. Popularyzatorka wiedzy o zdrowiu z dziedziny psychiatrii i neurologii, w tym nowatorskich Prof. dr hab. n. med. Jolanta Rabe-Jabłońska – kie- psychicznym, inicjatorka wielu akcji społecznych i działań analiz dotyczących zaburzeń psychicznych wśród pobo- rownik Kliniki Zaburzeń Afektywnych i Psychotycznych związanych z emancypacją osób chorych i uzależnionych. rowych i żołnierzy w czasie pokoju i działań wojennych, Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Wybitny naukowiec Sławomir Wolniak – lekarz, specjalista psychiatra, bie- autor unikalnych badań nad mikrouszkodzeniami około- i dydaktyk, autorka wielu publikacji naukowych. Za działal- gły sądowy, współwłaściciel i ordynator Kliniki Wolmed, porodowymi mózgu i ich konsekwencji w dorosłym życiu. ność związaną z zapobieganiem uzależnieniom wśród absolwent MBA WSPiZ im. L.. Koźmińskiego w Warsza- Prof. dr hab. Lucyna Golińska – Zakład Psychologii dzieci i młodzieży odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi. wie, doktorant Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Pasjo- Osobowości i Różnic Indywidualnych, Instytut Psycholo- Karina Stasiak – magister. nat – społecznik, który usiłuje w swoim regionie zlikwido- gii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Autorka wielu pu- Dr hab. n. med. Tomasz Sobów – Klinika Psychiatrii wać bariery związane z dostępnością osób zagrożonych blikacji naukowych i książek, m.in. ostatnio wydanej „Pra- Wieku Podeszłego i Zaburzeń Psychotycznych UM w Ło- i chorych psychicznie do opieki specjalistycznej.
  • 4. 4 NR 5 n WRZESIEŃ 2010 R. Na pytania pacjentów i czytelników odpowiada – Sławomir Wolniak, lekarz psychiatra, ordynator Kliniki Wolmed Bolesne wspomnienia z wakacji Krętek groźny dla mózgu Nie jest Pan, niestety, jedyną ofiarą ryzykownych Choroba przebiega w kilku cyklach, którym przewa- zachowań wakacyjnych. Oficjalnie ocenia się, że żnie towarzyszą różne zmiany skórne: pierwszy z nich  W wakacje ubiegłego roku byłem w Polsce każdego roku notuje się blisko 2 tysiące objawia się podobnie jak w opisanym przypadku – sta- przekonany, że spotkałem miłość ca- przypadków zakażeń kiłą. Ponieważ wielu chorych nami lękowymi, bólami mięśni, nadpobudliwością, łego życia. Chciałem wrócić do porto- leczy się prywatnie, można założyć, że ich liczba apatią i zaburzeniami pamięci. W drugim etapie pogłę- wego miasteczka, oświadczyć się i ożenić. Ona przekracza kilka tysięcy. Każdy, kto nie pamięta o za- bia się otępienie i dysfunkcje społeczne. Trzeci – pro- jednak po moim wyjeździe przestała odpowia- bezpieczeniu w przypadkowych kontaktach seksual- wadzący do śmierci, jest w naszym kraju rzadko noto- dać na listy i telefony, stała się oziębła, w koń- nych, staje się uczestnikiem wirusowej ruletki. Lista wany, ponieważ wcześniejsza terapia pozwala na po- cu oświadczyła, że to był tylko przelotny ro- śmiertelnych chorób, przenoszonych tą drogą, rozwi- konanie choroby. mans. Przeżyłem szok i wiele zrozumiałem, ja się wraz z postępem diagnostyki, a HIV nie jest Nie wykluczam jednak, że zakażenie bakteryjne ki- kiedy okazało się, że zaraziła mnie kiłą. Po wie- wśród nich najgroźniejszy, tylko ma najlepszy PR. łą nie ma nic wspólnego z Pana obecnym stanem psy- lu tygodniach terapii antybiotykowej wydawało Swoją diagnozę powinien Pan rozpocząć od wizyty chicznym i somatycznym. Być może bakterie zostały się, że pokonałem problem, więc nie poddawa- w poradni chorób wenerycznych. Standardowe bada- dawno pokonane, a źródeł dolegliwości należy poszu- łem się dalszym badaniom. Jednak po pewnym nia powiedzą, czy w organizmie pozostały bakterie kać gdzie indziej. Szok, który przeżył Pan po wykryciu czasie zacząłem odczuwać różne dolegliwości krętka bladego (Treponema pallidum). Jeśli tak, nie choroby, lęk przed jej konsekwencjami i nowa wiedza – przede wszystkim depresyjne, ale także so- wykluczone, że przeoczył Pan okres kiły wtórnej, ba- o wyśnionej partnerce, mogły przyczynić się do po- matyczne – bóle stawów, mięśni, zawroty gło- gatelizując różne wypryski i wysypki na ciele, bóle gar- wstania opóźnionej reakcji na stres. Umysł, obciążony wy i zaburzenia pamięci. Borykam się z nimi dła, głowy i mięsni, przypisując je przemęczeniu i fru- traumatycznym doświadczeniem, broni się przed lę- do dziś i nie wiem do jakiego specjalisty się stracji. Bakterie te atakują głównie układ nerwowy kiem, rozczarowaniem i porażką emocjonalną, wysy- udać. Czy jest to wynik traumatycznego prze- i sercowo-naczyniowy. Nie leczona choroba powoduje łając mylne sygnały do poszczególnych narządów, od- życia, którego doświadczyłem, czy dalsze kon- ich trwałe uszkodzenia. Wszystkie partnerki, z którymi powiedzialnych za funkcjonowanie organizmu. Zada- sekwencje zakażenia? Może powinienem naj- utrzymywał Pan bliskie kontakty w ciągu ostatniego niem lekarza- terapeuty jest pokonanie tych zakłóceń. pierw udać się do psychiatry? roku, powinni być powiadomieni o pozytywnym wyni- Zapraszam na konsultację do Kliniki Wolmed. Marian z Kalisza (52) ku badań. Oprac. Swietłana Napieraj Zapraszamy do naszej placówki Mapa dojazdowa do Kliniki Wolmed Łask Pabianice Poradnie Zdrowia Psychicznego 14 12 w każdy wtorek i środę Sieradz 480 Zduńska Wola 485 i Terapii Uzależnień Wolmed: Zelów w godz. 12.00 - 14.00 Widawa Drużbice bezpłatne konsultacje telefoniczne: 483 97-400 Bełchatów, ul. Opalowa 9 Kluki tel. 801 000 552 DUBIE Bełchatów tel. 44 633 78 99 Szczerców 8 koszt z całego kraju jak za połączenie lokalne, Rusiec tylko z telefonów stacjonarnych Wieluń 483 97-300 Piotrków Tryb., Al. 3 Maja 2 486 Klinika Wolmed 97-420 Szczerców Pajęczno 42 Radomsko tel. 44 649 96 12 Dubie 1A, k. Bełchatowa, woj. łódzkie www.wolmed.pl tel. (044) 635 63 03, (044)1A koło faks: 44 631Łódzkie 97-420 Szczerców, Dubie tel. kom. 667 951 824, 51 631 92 Bełchatowa, woj. 92 51 96-330 Pajęczno, ul. Wiśniowa 1 tel. 44 635 63 03, 44 635 63 23 e-mail: biuro@wolmed.az.pl tel. 34 311 24 47 Równowaga NR 6/10 bezpłatny kwartalnik psychiatryczny. Redakcja i projekt gazety: Żarówka PR i Marketing Swietłana Napieraj; tel. 506 819 690 Wydawca: WOLMED Klinika psychiatryczna i terapi uzależnień. swietlana.napieraj@zarowkamarketing.pl Adres: 97-420 Szczerców, Dubie1. www.wolmed.pl www.zarowkamarketing.pl Grafika i skład – Marek Urbańczyk