Deze presentatie tracht uit te leggen hoe je als startende creatieve ondernemer gebruik kan maken van sociale media om meer mensen je product te laten leren kennen. We stappen met een boogje om de hypes heen en richten ons op de basis van alle communicatie: je publiek, je boodschap en welke kanalen je daarbij kunt gebruiken. (Onderneem! - Etsy/QuartierBricolé, Brugge 08/12/12)
23. Vertel het verhaal van je onderneming alsof je het
aan vrienden zou vertellen.
Gun jezelf de tijd om je eigen stem te vinden door
te experimenteren. Hoe authentieker, hoe
geloofwaardiger
Wat je van jezelf in je ontwerpen
steekt, moet je eigenlijk ook in je
communicatie steken. Dat is je stijl.
Sociale media zijn online toepassingen die op basis van een gemeenschappelijk thema sociale netwerken vormen.
Er zijn ZEER VEEL verschillende soorten sociale media. Zowat 8-10 jaar geleden begonnen zij zich in sneltempo te ontwikkelen. De grote boom kwam er rond 2009-2010, en dat is te zien aan de hand van een drietal fenomenen: 1. Facebook verovert de wereld (plaatselijke concurenten zoals Hyves of Netlog zakken weg). 2. Twitter kent een zeer sterke groei (in gebruikers en soorten gebruik). 3. bedrijven willen zich op sociale media storten en gaan massaal op zoek naar hulp. Die vinden zij bij…
… SM goeroes – toch een eerder ongelukkige afkorting voor de term social media. Zelfverklaarde specialisten (expert zijn voldoet niet langer, het zijn architects, rainmakers, of goeroes) staan bedrijven bij met raad en daad. Vaak redelijk succesvol, maar niet altijd…
Er is duidelijk nood aan uitleg, veel bedrijven met een traditionele media-aanpak worstelen met sociale media en daar wordt hier en daar misbruik van gemaakt. Blogs, Twitteraccounts, Facebookpagina’s schieten als paddestoelen uit de grond, maar niet altijd met evenveel aandacht voor fundamentele principes (die niet alleen voor communicatie via sociale media gelden, maar voor alle vormen van communicatie). Regelmatig loopt het dus (grondig) fout…
Een voorbeeld uit 2012: McDonald’s wil zijn publiek inschakelen om leuke herinneringen aan McDo te delen op Twitter. In eerste instantie werden leveranciers van McDo ingeschakeld, daarna kon iedereen gebruikt maken van hashtag McDStories…
…en dat werd gretig gedaan, met alle gevolgen vandien. Meer dan 1600 negatieve tweets werden de wereld ingestuurd en de campagne keerde zich tegen McDonald’s (http://knowyourmeme.com/memes/events/mcdstories). Sociale media zijn dus geen wondermiddel, zeker niet voor grote bedrijven (vanwege het principe ‘hoge bomen vangen veel wind’). Sociale media worden nog al eens voorgesteld als moeiteloos (‘viral’) of goedkoop (‘want je kan er gratis gebruik van maken’) en dat is misleidend…
Veel succesvolle campagnes die gebruik maken van sociale media zijn dure marketingcampagnes die vanwege het gratis medium lijken op pr-campagnes (die doorgaans met veel kleinere budgetten werken). Maar debijzonder geslaagde Old Spice campagne is een voorbeeld van een zeer zorgvuldig voorbereide actie waar tijd noch moeite (noch geld) voor werd gespaard (http://readwrite.com/2010/07/14/how_old_spice_won_the_internet).Maar: sociale media kunnen meer doelen dienen dan alleen reclame: 1. Twitter wordt vaak en met succes gebruikt als extra kanaal voor de klantendienst van een bedrijf 2. vacatures kunnen veel mensen bereiken via retweets 3. sales: een bedrijf kan zijn fans belonen met speciale promoties die exclusief via sociale media worden gedeeld.De vraag: hoe kunnen startende, individuele ondernemers gebruik maken van sociale media?
Zoals gezegd, er zijn gigantisch veel kanalen, maar daar kan je makkelijk een selectie van maken op basis van wat je nodig hebt (afbeelding: http://www.theconversationprism.com). Daarbij zijn Facebook en Twitter vanwege hun omvang en brede opzet als metanetwerk (waar veel andere sociale media zichzelf aan vasthaken) bijna onvermijdelijk geworden. Je kan gerust een sociale media strategie zonder Twitter en FB ontwikkelen, maar waarom zou je dat doen? Meer dan een miljard mensen maken gebruik van Facebook (meer dan de helft van de Belgische bevolking heeft een account).Een relativering: er zijn niet alleen veel kanalen, er zijn ook bijna evenveel producenten als consumenten. Persoon A speelt in een band, persoon B illustreert: zij concurreren niet wat betreft het product, maar ze strijden wel om de tijd en de aandacht van persoon C, die beide onderwerpen interessant vindt. Dat leidt tot…
Information overload. Daarom zetten we een stapje terug en bekijken we 2 fundamentele principes, die misschien niet erg spectaculair zijn, maar wel cruciaal als het gaat om een goede voorbereiding om met sociale media aan de slag te gaan…
Wie is je publiek? Wie zou er geïnteresseerd kunnen zijn in je product of dienst en waar kan je ze vinden? Er bestaan 2 netwerken waar je redelijk vlug toegang tot hebt:Je persoonlijke netwerk. Gesteld dat je op Facebook 75 tot 100 vrienden hebt (een bescheiden inschatting) en al die vrienden hebben op hun beurt ook 75 tot 100 vrienden, dan is je netwerk van de tweede graad meteen maar liefst vijf- tot tienduizend mensen groot. En dat zijn nog maar de vrienden van jouw vrienden!Je ‘creatieve’ netwerk: dit zijn mensen die je niet persoonlijk kent, maar die dezelfde onderwerpen leuk vinden, actief zijn in dezelfde creatieve branche, of simpelweg een stijl hebben die nauw aansluit bij die van jou of je aanspreekt. Zoek ze op en haak je vast in hun netwerk (een follow op Twitter is een prima begin)Bij het identificeren en opbouwen van een publiek geldt wel één zeer belangrijke regel:
Het kost tijd – behoorlijk wat tijd – en moeite om een publiek op te bouwen (je weet nu al waar je ze moet vinden, zodadelijk bekijken we hoe je ermee in contact treedt). Geduld is dus een schone zaak, want je zal het nodig hebben, wil je niet ontmoedigd raken.Dus: een publiek bouw je op in 4 stappen…
Ga op zoek naar je creatieve netwerk (je favoriete ontwerpers, je voorbeelden, merken die je leuken vindt) en luister naar wat ze te zeggen hebben. Laat je inspireren, het wemelt van de goede voorbeelden. Om het allemaal een beetje beter verteerbaar te maken, kan je gebruik maken van zoekfuncties (hashtags, trefwoorden, locatie, taal, etc.) om de input wat te filteren. Probeer een lijst van trefwoorden op te stellen die werken voor jouw product/dienst. Om semantische redenen werken ze niet allemaal even goed, maar je moet een beetje experimenteren.
Jij al boodschapper. Dat kan je op twee manieren: je produceert zelf inhoud die je deelt met je publiek of je treedt op als curator van de inhoud die van anderen (binnen je creatieve netwerk) komt.
Je gaat een dialoog aan met mensen uit je netwerk . Een goed voorbeeld hiervan is crowdsourcing, waarbij je gebruik maakt van je netwerk om informatie te verkrijgen (#dtv staat voor ‘durf te vragen’). Dit soort interactie verkort de afstand tot de mensen in je netwerk, wat voor je product alleen maar gunstig kan zijn.
Je publiek gaat voor jou aan de slag, door een van je berichten eenvoudigweg te retweeten op Twitter of delen op Facebook. Nog beter is als ze een eigen bericht de wereld insturen waarin ze jou of je werk op prijs stellen of zelfs aanbevelen. Dit kan je uiteraard niet direct afdwingen (het zou niet geloofwaardig zijn), maar er zijn mensen in je netwerk die bereid zijn om dit te doen, gewoon omdat ze je werk goed vinden!
Die 90%-9%-1% op de vorige slides geeft ruwweg de verhouding aan van hoe de mensen in je netwerk zich opstellen. Het merendeel is passief, luistert alleen maar naar jouw communicatie. Laat je hierdoor niet ontmoedigen (hoe ben je zelf in bepaalde omstandigheden?), het is geen oordeel over je werk of over je communicatie. Ze hebben er gewoon geen tijd voor, geen zin in of geen kaas van gegeten. 9% doet wel mee, o.m. door met je in dialoog te gaan. Slechts 1% is zelf proactief en kan van grote waarde zijn als mond-tot-mondreclame. Dit zijn geen absolute cijfers, het verschilt van netwerk tot netwerk, maar het kan help om je verwachtingen in het juiste perspectief te plaatsen.
Tweede fundamentele principe. Wat ga je vertellen? Wat vinden je volgers interessant?
Vertellen over je product volstaat niet, het is te afstandelijk. Het moet gaan over JOUW product, jouw verhaal is wat het interessant maakt. Vertel over je creaties, waarom je ze gemaakt hebt, hoe je ze maakt, waarvan je ze maakt, wanneer, waar, voor wie,… En maak hierbij gebruik van alle middelen die sociale media je ter beschikking stellen, het maakt de inhoud veel aantrekkelijker dan droge berichtjes, stijve reclameboodschappen of dertien-in-een-dozijn aankondigingen…
Kies maar! Heb je een nieuw product af (een sieraad, een kledingstuk, een illustratie, een meubel, you name it), bericht erover met een foto. Maak een filmpje van de ‘making of’, toon je atelier, hou een blog bij als je langere verhalen wilt vertellen die je netjes bij elkaar wilt houden. De mogelijkheden zijn eindeloos. En na verloop van tijd kan je zelfs af en toe eens recycleren (vb. in jaar 1 maakte je 18 berichten maar had je 75 volgers. In jaar 3, met intussen 350 fans, kan je gerust eens een ouder bericht herhalen als het nog relevant is, aangezien 275 van je fans het waarschijnlijk nog niet gezien hebben).
Een schematisch voorbeeld van hoe diverse sociale netwerken met elkaar kunnen samenwerken om je boodschappen bij je publiek te krijgen. Twitter is te druk en te kort van stof, dus dat wil je alleen gebruiken voor input, terwijl je een productpagina op Facebook gebruikt om je fans aan je te binden. Input voor Facebook komt van YouTube-filmpjes, Instagram-foto’s, blogposts, moodboards van Pinterest en je winkel op Etsy. Op elk van deze verzamel je na verloop van tijd ook weer fans/volgers, voor wie een logische volgende stap een like op Facebook kan zijn (of een aankoop van je product!).
Een voorbeeld van een berichtje dat ik op de Facebook-pagina van mijn band postte. Het is een onzinverhaaltje naar aanleiding van iets dat ik in de krant las over het Amerikaanse leger. Omdat de band zichzelf ook niet al te serieus neemt, paste de toon van het bericht prima, en dat vertaalde zich in een enigszins beperkt aantal likes (veel lurkers onder onze fans), maar we bereikten wel 150 mensen meer dan we op dat moment fans hadden. Het bericht had een nettowinst van meer dan 10 nieuwe fans. Het bericht bevat geen concrete, relevante informatie, maar sluit aan bij onze stijl en daarom werkte het.
Een voorbeeld van een berichtje dat ik op de Facebook-pagina van mijn band postte. Het is een onzinverhaaltje naar aanleiding van iets dat ik in de krant las over het Amerikaanse leger. Omdat de band zichzelf ook niet al te serieus neemt, paste de toon van het bericht prima, en dat vertaalde zich in een enigszins beperkt aantal likes (veel lurkers onder onze fans), maar we bereikten wel 150 mensen meer dan we op dat moment fans hadden. Het bericht had een nettowinst van meer dan 10 nieuwe fans. Het bericht bevat geen concrete, relevante informatie, maar sluit aan bij onze stijl en daarom werkte het.