2. WWW.OVERDI.NL/CONGRES #OVERDI
Agenda
1. Wat is duurzame inzetbaarheid?
2. Ouder worden en Werkvermogen?
3. Tijdsperspectief en doorwerkworkshop?
4. Overige interventies in Nederland?
5. Zelfsturing: een voorbeeld interventie
4. WWW.OVERDI.NL/CONGRES #OVERDI
Meer informatie?
De Lange, A. H., Van der Heijden, B. (2013).
Duurzame inzetbaarheid op het werk:
interventies, best practices en integrale
benadering. Alphen aan de Rijn: Vakmedianet
5. WWW.OVERDI.NL/CONGRES #OVERDI
DUURZAME INZETBAARHEID (Van der Klink et al., 2011)
Werknemer: verantwoordelijkheid om, binnen eigen mogelijkheden, kennis en
competenties op peil te houden en daarmee de opties voor (huidig en toekomstig)
werk open te houden.
Werkgever: voorwaarden scheppen waaronder de werknemer zich binnen het werk
kan ontwikkelen en competenties binnen het bedrijf kan inzetten.
Overheid: met regelgeving en flankerend beleid deze processen faciliteren.
Sociaal Economische Raad (SER; 2009) drie specifieke elementen: vitaliteit,
werkvermogen en employability.
Brouwer, De Lange, Van der Mei, Wessels, Bültmann, Van der Heijden, Van der Klink
(2012), rapport Instituut Gak: www.handreikingdi.nl
De Lange, A. H., Van der Heijden, B. I. J. M. (2013). Duurzame inzetbaarheid op het werk:
van best practice, interventie tot integrale benadering. Alphen aan de Rijn: Vakmedianet
7. WWW.OVERDI.NL/CONGRES #OVERDI
Werkvermogen?
verwijst naar de mate waarin men fysiek, psychisch (zoals motivatie om te
werken) en sociaal in staat is om te werken (Ilmarinen, Tuomi, & Seitsamo,
2005).
WAI-index: som scores 7 relevante schalen kan variëren van 7 (laag
werkvermogen) tot 49 punten (hoog werkvermogen; www.blikopwerk.nl).
De vragenlijst is vertaald in 25 talen
Theorie van Juhani Ilmarinen:
10. WWW.OVERDI.NL/CONGRES #OVERDI
Interventies?
Gebrek aan systematisch onderzoek naar kosten-effectiviteit
(Brouwer et al., 2012; De Lange et al., 2013)
Loopbaanbeleid: opleidingen, trainingen,
mobiliteit, POP
Maatwerk, dialoog en integraal beleid in
organisaties nodig
Arbeidsomstandigheden:gezondheidsadvies,
belasting reductie fysieke zware beroepen,
arbeidsrelaties, targets leidinggevenden
Arbeidsvoorwaarden:flexibele werktijden,
mogelijkheden doorwerken na 65,
deeltijdpensioen, bonus voor zwaar werk
14. WWW.OVERDI.NL/CONGRES #OVERDI
PVGE Tijdsperspectief onderzoek?
898 ingevulde vragenlijsten
Kenmerken: 59.3% is man
Leeftijd: 42-96 (M=74.4, Sd= 7.5)
57.2% samenwonend, geen kinderen
44.6% 2 kinderen
38.7% HBO als hoogste opleiding
39.2% part time werk, 33.3 % als vrijwilliger
17.3 % gezondheid slecht tot matig
13.6 % heeft zorgtaken (mantelzorg etc.)
15. WWW.OVERDI.NL/CONGRES #OVERDI
PVGE Tijdsperspectief onderzoek?
Tijdsperspectief: 10 vragen over werkdoelen in toekomst.
Hogere score: meer tijd en meer werkdoelen (Carstensen & Lang,
2002)
Ik verwacht dat ik veel nieuwe doelen in de toekomst zal stellen.
Goede betrouwbaarheid (.89)
1= helemaal niet van toepassing,
2= niet echt van toepassing….
5= helemaal van toepassing
M= 2.52, sd=.79
(ivt sample 745 65 plus werknemers: M=2,39; sd=1,05 en N=130
werknemers van 22-61: M=4.03)
16. WWW.OVERDI.NL/CONGRES #OVERDI
Levensloop theorie:
effecten verandering tijdsperspectief
Korte termijn
Verdieping en
behoud relaties
Lange termijn doel
groei en ontwikkeling
Open
Beperkt
Negatieve correlatie FTP met leeftijd (-.49; p<.01) en
Positieve correlatie FTP met gezondheid (.43; p<.01) en
Positieve correlatie FTP met betaald werk (.28; p<.01)
17. WWW.OVERDI.NL/CONGRES #OVERDI
U krijgt een medicijn voor een gezond, vitaal en zeer lang
leven (oudste persoon Jeanne-Louise Calment: 122).
Het medicijn werkt meteen en u kunt uw zeer lange
en vitaal leven nu gaan vormgeven.
Stelt u zich dit leven eerst eens goed voor!
18. WWW.OVERDI.NL/CONGRES #OVERDI
Vult u svp de volgende vragen in:
1. Hoe ziet uw loopbaan eruit?
2. Hoeveel uur zou u willen werken?
3. Hoe wilt u uw lange leven verder vormgeven?
4. Zou u nieuwe vaardigheden willen aanleren?
Indien ja: welke en waarom?
20. WWW.OVERDI.NL/CONGRES #OVERDI
Mogelijkheden en
belemmeringen?
Open vraag: “Wat heeft u van de workshop geleerd of overgehouden?”
Antwoorden die wijzen naar Mogelijkheden:
Dat ik toch wel op de goede weg bezig ben zelf, namelijk: gewoon doorgaan met
blijven ontwikkelen voor leuke functies.
Verbreding van mijn blikveld als het gaat over werken op oudere leeftijd.
Antwoorden die wijzen naar Obstakels of belemmeringen:
Gelet op de reactie van een collega die gedwongen werd met pensioen te gaan, vrees
ik dat het bij dit bedrijf soms meer woorden is dan daden.
Het onderwerp wordt serieus genomen door ons bedrijf, maar de praktijk is
weerbarstig.
Binnen ons bedrijf ontstaan langzamerhand mogelijkheden voor ouderen, echter de
maatschappij is hier nog niet aan toe.
Er bestaat geen duidelijk beleid t.a.v. oudere werknemers.
21. WWW.OVERDI.NL/CONGRES #OVERDI
Panel Onderzoek
Uitzendbureau 65plus
Leeftijdsgroepen
2011 Percentage
60-65
64 8,16%
66-70
480 61,22%
71-75
210 26,79%
76-80
27 3,44%
81-85
2 0,25%
Totaal
784 100%
Wat is de omvang van uw
dienstverband?
Frequentie Percentage
Fulltime (37 uur of meer) 50 6.4
22 tot en met 36 uur 76 9.7
14 tot en met 21 uur 228 29.1
0 tot en met 13 uur 430 54.8
Totaal 784 100.0
“Het is goed om onder de mensen te blijven.” 66 jaar
“Elke dag heb ik iets nieuws te vertellen.” 65 jaar
“Achter de geraniums zitten? Niets voor mij.” 69 jaar
“Zo blijven mijn gedachten in beweging.” 70 jaar
“Door mijn werk geniet ik veel meer van mijn vrije
tijd.” 68 jaar
23. WWW.OVERDI.NL/CONGRES #OVERDI
Samenvattend
1. Duurzame inzetbaarheid= goed werknemer- en
werkgeverschap en ondersteunende overheid
2. Werkvermogen: heb zorg voor de 50-62 jarigen kwetsbare
groep.
3. Best practices en interventies (zoals tijdsperspectief): veel
mooie voorbeelden, maar weinig bekend over kosten-
effectiviteit
4. Maak het thema bespreekbaar en benut de zelfsturing van
medewerkers
25. WWW.OVERDI.NL/CONGRES #OVERDI
Definities?
Werkvermogen : verwijst naar de mate waarin men fysiek, psychisch (zoals
motivatie om te werken) en sociaal in staat is om te werken (Ilmarinen,
Tuomi, & Seitsamo, 2005).
Vitaliteit: staat voor energiek, veerkrachtig, fit, en onvermoeibaar door kunnen
werken met een groot doorzettingsvermogen (UBES; www.schaufeli.com)
Employability verwijst naar vermogen om nu en in de toekomst verschillende
werkzaamheden en functies adequaat te kunnen blijven vervullen, zowel in
het eigen bedrijf als, indien nodig, in een ander bedrijf of andere sector (Van
der Heijden, 2011). Aanvullend: vermogen om, indien nodig, werk te
creëren door het optimaal gebruiken van competenties.