Jaarverslag van de CNV Vakcentrale over 2015

1. 1
72e
Verslag van het
Christelijk Nationaal Vakverbond
in Nederland
1 januari - 31 december 2015

2. 22
Inhoudsopgave
1. Inleiding pag. 3
2. Het jaar in vogelvlucht pag. 6
3. Bestuurscentrum pag. 48
4. CNV Internationaal pag. 74
5. Dienstencentrum pag. 76
5.1 CNV Ledenservice pag. 76
5.2 CNV Info pag. 82
5.3 SSC ICT pag. 84
5.4 SSC Financiën pag. 85
5.5 SSC Facilitaire Ondersteuning pag. 87
5.6 SSC P&O pag. 89
6. Vereniging pag. 92
6.1 Algemeen en Dagelijks Bestuur pag. 92
6.2 Werkorganisatie pag. 93
6.3 Ledenontwikkeling CNV pag. 94

3. 33
1. Inleiding
Net als 2013 en 2014, is 2015 een jaar waarin voor de ‘centrale
polder’, de uitwerking van het Sociaal Akkoord hoog op de agenda
staat. Belangrijke elementen van het akkoord vinden in 2015 hun
weerslag in wetgeving of in aanvullende adviestrajecten. Het gaat
hierbij onder andere om de Wet Aanpak Schijnconstructies en de
afronding van het SER-advies over de toekomstige arbeidsmarkt
en WW (SER TAW). Ook is er in 2015 nog veel aandacht voor de Wet
Werk en Zekerheid (WWZ). Belangrijke elementen van de wet gaan in
op 1 juli 2015, en in aanloop daarnaartoe moet er nog veel uitgewerkt
worden. Ook loopt het CNV tegen een aantal ongewenste gevolgen
van de invoering van de wet aan, zoals bijvoorbeeld de wijzigingen
in het Dagloonbesluit die samenhangen met de WWZ en die ervoor
zorgen dat bepaalde groepen, zoals flexwerkers en herintreders,
zich geconfronteerd zien met een lagere WW. Het gehele jaar blijft
de werkloosheid hoog. Dit is een grote zorg die veel aandacht vraagt
van het CNV.
Naast de uitwerking van het Sociaal Akkoord en de aandacht voor
de hoge werkloosheid, is Prinsjesdag traditioneel een belangrijk
moment in het jaar voor het CNV. Mede omdat in de week van
Prinsjesdag de eigen concept arbeidsvoorwaardennota van het CNV
wordt gepubliceerd. Centraal element daarin is onder andere de
scholing en ontwikkeling van werknemers. In dat kader stelt het
CNV ook zijn eigen visie op scholing en ontwikkeling vast in 2015.
In het kader van de politieke discussie rondom de herziening van
het belastingstelsel presenteert het CNV in de loop van 2015 zijn
eigen visie op het belastingstelsel. Ook daarin staat scholing van
werknemers centraal, naast een overkoepelend pleidooi voor lagere
lasten op arbeid om langs die weg meer mensen aan het werk te
krijgen.

4. 4
Het vraagstuk van de toekomst van ons pensioenstelsel is een
belangrijk, groot en moeilijk onderwerp voor politiek en polder in
2015, net zoals dat al in de jaren daarvoor was. Het gehele jaar wordt
er door het CNV veel tijd en energie besteed aan discussies in de
SER, binnen de Stichting van de Arbeid, en met het kabinet en de
politiek over de vraagstukken die samenhangen met de aankomende
herziening van het pensioenstelsel.
2015 is tevens het jaar waarin binnen het CNV de nodige verande-
ringen plaatsvinden. CNV Dienstenbond en CNV Vakmensen
kondigen aan te gaan fuseren. Een fusie die per 1 januari van
2016 gestalte moet krijgen. De ingezette koers wordt met positief
resultaat afgerond en einde van het jaar is het voorwerk afgerond.
CNV Dienstenbond besluit voorafgaand aan de fusie om een groot
aantal van haar backoffice activiteiten onder te brengen bij het
Dienstencentrum en in december ook fysiek te verhuizen naar
de Tiberdreef. Deze beweging betekent werk aan de winkel. Zo
worden etages van CNV Vakmensen heringericht en verbouwd om
deze inhuizing mogelijk te maken. Ook CNV Connectief geeft haar
eerdere fusie verder vorm door zich ook op de Tiberdreef te vestigen.
Tevens wordt ook een groot deel van haar backoffice activiteiten
ondergebracht bij het Dienstencentrum. Voor de werkorganisatie van
de Vakcentrale betekent dit de verwelkoming van een aantal nieuwe
collega’s. Aan het eind van het jaar zijn alle bonden gevestigd op één
adres.
Binnen de werkorganisatie staat de eerste helft van 2015
voornamelijk in het teken van afronding project KaNS,
Kantoorautomatisering Nieuwe Stijl. De gehele automatisering
wordt nagenoeg herzien; van werkplek tot infrastructuur.
Uitgangspunten hierbij zijn de wensen aangaande altijd kunnen
werken, onafhankelijk van tijd en/of locatie. Wat vooral een grote
verandering is voor vele CNV-medewerkers, is de overgang van
Groupwise naar Outlook voor het gebruik van e-mail en agenda.
4

5. 5
Wereldwijd de absolute standaard in zakelijke omgevingen,
maar voor het CNV toch zeker een behoorlijke overstap. In
goed overleg met de bonden is het gehele KaNS-project,
na wat conversieproblemen, naar tevredenheid CNV-breed
geïmplementeerd. Eind 2015 is een ander project opgepakt namelijk
de vervanging van het CNV-brede Bonds Relatie Systeem (BRS). Het
Algemeen Bestuur besluit al in maart dat dit een CNV-breed project
zal zijn dat uiterlijk begin 2017 geïmplementeerd moet zijn.
Een ander markant moment is, samen met de bonden, de overstap
naar een nieuwe accountant. De accountant is van mening dat ook
het CNV moet voldoen aan de norm zoals vastgelegd in de RJ640
regel. Er is veel werk verzet, er zijn kritische gesprekken gevoerd
met de accountant maar uiteindelijk is het gerealiseerd. In komende
jaarrekening cycli zouden we daar ons voordeel mee moeten doen.
Pieter de Vente
Algemeen secretaris / penningmeester
5

6. 6
6
2. Het jaar in vogelvlucht
9 januari
De Hoge Raad zet een streep door een sluiproute die werkgevers
gebruiken om personeel oneindig met tijdelijke contacten op te
zadelen. Een goede zaak, vindt CNV-voorzitter Maurice Limmen
in reactie op dit arrest over de ketenbepaling. Limmen riep al in
2013 op om aan dit soort schijnconstructies een einde te maken.
12 januari
Staken blijft een uiterste redmiddel. Dat stelt CNV-voorzitter Maurice
Limmen in reactie op het voornemen van De Unie om niet langer
te staken. Als het niet anders kan, dan zal het CNV gewoon staken.
19 januari
Werknemers moeten kunnen delen
in de voordelen van globalisering
en technologische ontwikkeling.
Dat zegt CNV-voorzitter Maurice
Limmen tijdens de jaaropening
van het CNV. Hij constateert dat
veel technologische bedrijven
zich presenteren als ‘innovatief’,
maar zich in feite vooral buiten de bestaande orde op de
arbeidsmarkt plaatsen. Dat maakt bijvoorbeeld Uberpop niets
anders dan een taxibedrijf dat zich niet aan de regels houdt.
22 januari
Opnieuw sombere werkloosheidscijfers van het Centraal Bureau
voor de Statistiek. Dat de werkloosheid weer toeneemt laat volgens

7. 77
CNV-voorzitter Maurice Limmen vooral zien dat het kabinet nog niet
is uitgeregeerd. Vooral over langdurig werklozen, vaak boven de 45
jaar, maakt het CNV zich grote zorgen.
23 januari
Taxidienst Uberpop krijgt een dwangsom van de Inspectie Leef-
omgeving en Transport als het door blijft gaan met het aanbieden
van goedkope ritten. CNV-voorzitter Maurice Limmen vindt
het een goede zaak dat er strenge handhaving is op oneerlijke
concurrentie en uitbuiting van werknemers. Eerder al verbood
de rechter de goedkope taxidienst.
24 januari
Er is iets te kiezen over de toekomst van het pensioenstelsel.
CNV-bestuurder Willem Jelle Berg stelt dit in reactie op het SER-
advies Toekomst Pensioenstelsel. De uitgangspunten van het CNV
passen goed bij één van de varianten die dit advies noemt.
Belangrijk uitgangspunt voor het CNV is dat het pensioen een
arbeidsvoorwaarde blijft die gebaseerd is op solidariteit
en collectiviteit.
29 januari
Extreem hoge beloningen in de top van het bedrijfsleven. Het blijft
een punt van ergernis voor het CNV. Het is daarom goed dat de
commissie-Van Manen toeziet op goed bestuur, aldus CNV-voorzitter
Maurice Limmen. Maar de Corporate Governance Code kan aan
waarde winnen als ook werknemers betrokken zijn bij strategische
beslissingen.
5 februari
Flitsfaillissementen in bijvoorbeeld de kinderopvang zijn niet in

8. 8
het belang van ouders, kinderen en werknemers. De problemen
in de kinderopvang zijn onderwerp van gesprek in de Tweede
Kamer. CNV-voorzitter Maurice Limmen bepleit strenge regels
voor de rol van de curator en de rechter-commissaris bij
doorstarts en flitsfaillissementen.
5 februari
Maak vaart met de flexibele AOW. Dat bepleit het CNV in reactie
op de CBS-cijfers die laten zien dat de gemiddelde pensioenleeftijd
in zeven jaar is gestegen van 61 naar 64,1 jaar. Volgens CNV-
voorzitter Maurice Limmen gaan de huidige regels uit van het
idee dat we allemaal hetzelfde zijn en allemaal op hetzelfde
moment kunnen stoppen met werken.
6 februari
Schoonmakers bij het Rijk komen geleidelijk weer in vaste
dienst. CNV-voorzitter Maurice Limmen ondertekent hiervoor
samen met FNV-voorzitter Ton Heerts een akkoord met minister
Lodewijk Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het
akkoord verbetert de positie van schoonmakers bij het Rijk.
6 februari
Bij veel ondernemers bestaat draagvlak voor het doorbetalen
van loon bij ziekte, zo blijkt uit de kabinetsreactie op
twee onderzoeken onder ondernemers. De veelgehoorde
stelling dat de loondoorbetalingsverplichting bij ziekte
goed ondernemerschap in de weg staat houdt daarom geen
stand meer, concludeert CNV-voorzitter Maurice Limmen.
9 februari
Pak schijnconstructies ook aan via Europa. Dat is wat CNV-

9. 9
voorzitter Maurice Limmen aan minister Lodewijk Asscher
van Sociale Zaken en Werkgelegenheid meegeeft tijdens
een werkbezoek op een champignonkwekerij in Heeswijk.
Schijnconstructies met Europese werknemers zijn aan te
pakken via de Handhavingsrichtlijn en de Detacheringsrichtlijn.
10 februari
Het stakingsrecht ondermijnen is een klap in het gezicht
van werknemers in landen waar het slecht gesteld is met de
arbeidsomstandigheden. Dat stelt CNV-voorzitter Maurice Limmen
in aanloop naar de Internationale Dag van het Stakingsrecht.
VNO-NCW liet eerder weten dat internationale recht niet langer te
ondersteunen. CNV en FNV starten de actie ‘Brief aan je werkgever’.
11 februari
Niet de markt, maar de maatschappij moet leidend zijn als het gaat
om banen. Dat stelt CNV-voorzitter Maurice Limmen in reactie
op het SCP-rapport waaruit blijkt dat mensen graag vaste banen
willen. Baanzekerheid is het ideaal voor de meeste werknemers,
zo laat het rapport zien. Het SCP-rapport maakt duidelijk dat
het CNV zich terecht inzet tegen de doorgeslagen flexibilisering.
13 februari
Verlaag de lasten op arbeid, zodat werknemers meer overhouden
en bedrijven meer mensen aannemen. Daarmee reageert
CNV-voorzitter Maurice Limmen op de CBS-cijfers die laten
zien dat de banengroei achterblijft op de economische groei.
16 februari
Een teleurstellende reactie van staatssecretaris Jetta Klijnsma

10. 10
van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over de flexibele AOW.
Ze vindt het te duur. Wat CNV-voorzitter Maurice Limmen betreft
doet ze hiermee geen recht aan werknemers in zware beroepen
die graag zelf willen beslissen om eerder te stoppen met werken.
18 februari
Met de tekst ‘Handen af van het stakingsrecht’ voert het CNV, samen
met FNV, actie bij de Malietoren. VNO-NCW en MKB-Nederland
krijgen een lijst met werkgevers die wél achter het stakingsrecht
staan. VNO-NCW trekt haar steun voor internationaal stakingsrecht
in, maar bedrijven als Ikea, bouwbedrijven BAM, Cofely, Siniat,
Eternit en schoonmaakbedrijf Hago steunen de vakbonden.
20 februari
Het kabinet is druk met het hervormen van het pensioenstelsel en
dat kan grote gevolgen hebben voor later. Het CNV wil graag weten
wat werkenden denken over hun pensioen. Regel je het liever zelf of
moet de werkgever het doen? Wil je risico of zekerheid? Collectief of
individueel? De CNV Pensioenenquête brengt die wensen in beeld.
20 februari
Geef werknemers die hun baan dreigen te verliezen ondersteuning
vóórdat ze in de WW terecht komen. Dat staat in het SER-advies
Toekomstbestendige Arbeidsmarktinfrastructuur en Werkloosheids-
wet (TAW). Als de politiek dit advies opvolgt kunnen volgens CNV-
voorzitter Maurice Limmen mensen eerder een baan vinden.
23 februari
Verbied inhoudingen op het minimumloon. De VVD wil dat
werkgevers kosten voor huisvesting en verzekering mogen
inhouden op het minimumloon. CNV-voorzitter Maurice Limmen

11. 11
vindt dit een onzalig idee. Het is onfatsoenlijk en werkt oneerlijke
concurrentie in de hand. Het minimumloon is de bodem.
24 februari
Financiële problemen van V&D kun je niet oplossen over de rug
van de werknemers. Martijn den Heijer van CNV Dienstenbond gaat
samen met CNV-voorzitter Maurice Limmen naar Amsterdam om
medewerkers van het warenhuis te informeren over een uitspraak
van de rechter over een eventuele loonsverlaging.
24 februari
Laat werknemers en werkgevers aan de cao-tafel een oplossing
vinden over de transitievergoeding in seizoensgebonden sectoren.
Dat is de reactie van CNV-voorzitter Maurice Limmen op de brief van
minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
over de ontslagvergoedingen. Een oplossing op maat is volgens het
CNV het beste te bereiken door de sectoren zelf, niet door de politiek.
26 februari
Het ontbreekt bij de politiek aan urgentie om de werkloosheid
echt aan te pakken, stelt CNV-voorzitter Maurice Limmen.
Het kabinet zou in het belastingplan maatregelen kunnen
nemen om de werkgelegenheid te stimuleren. Het CBS
meldt dat de werkloosheid voor de vierde maand op rij stijgt.
26 februari
Regels vereenvoudigen is goed, maar het
moet niet ten koste gaan van de rechten
van werknemers. In aanloop naar
het gesprek dat de Tweede Kamer
heeft met eurocommissaris

12. 12
12
Frans Timmermans en minister Bert Koenders, stelt
CNV-voorzitter Maurice Limmen dat bescherming van
werknemers weinig aandacht krijgt in de Europese plannen.
3 maart
CNV-voorzitter Maurice Limmen roept staatssecretaris Klijnsma
van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op in te grijpen als
gemeenten zich niet serieus inzetten om mensen met een ernstige
arbeidsbeperking beschut werk te bieden. Te veel gemeenten laten
de afspraken uit het Sociaal Akkoord links liggen, zo constateert het
CNV.
3 maart
De Tweede Kamer is met algemene stemmen akkoord gegaan met
de Wet Aanpak Schijnconstructies. Het is een belangrijke stap in
de aanpak van oneerlijke concurrentie op de arbeidsmarkt, vindt
CNV-voorzitter Maurice Limmen. Om de effectiviteit van de wet te
vergroten moet de Tweede Kamer ook gehoor geven aan de oproep
van het CNV om de capaciteit van de Inspectie SZW te vergroten.
3 maart
Een fatsoenlijke arbeidsmarkt vraagt om eerlijke regels en
goede handhaving. Dat is de boodschap die CNV-voorzitter
Maurice Limmen meegeeft bij de bespreking van het SER-
advies Arbeidsmigratie. Het CNV pleit daarin voor een
aanpassing van de Detacheringsrichtlijn en de invoering van
een notificatieplicht voor gedetacheerde werknemers uit de EU.
4 maart
De problemen op de Nederlandse arbeidsmarkt worden vaak
gebagatelliseerd in Europa. Dat is niet terecht, vindt CNV-voorzitter

13. 1313
Maurice Limmen. Het CNV wil dat de Tweede Kamer in het overleg
over het Europees Sociaal Fonds vol inzet op het binnen halen
van Europees geld om mensen met een grote afstand tot de
arbeidsmarkt aan werk te helpen.
4 maart
Beloon talenten van vrouwen en
mannen gelijk. En zorg dat
middelbaar opgeleiden op
niveau kunnen werken. CNV-
voorzitter Maurice Limmen
reageert op een rapport van
het Centraal Bureau voor de Statistiek dat de Tweede Kamer
bespreekt. Het loonverschil tussen vrouwen en mannen
is te groot, zo’n acht procent in het bedrijfsleven en vier
procent bij de overheid. Ook gaat veel talent verloren omdat
veel middelbaar opgeleiden onder hun niveau werken.
5 maart
De overheidsfinanciën lijken redelijk op orde, tijd om ook de
arbeidsmarkt weer in het gareel te krijgen. Dat stelt CNV-
voorzitter Maurice Limmen na het verschijnen van het Centraal
Economisch Plan van het Centraal Planbureau (CPB). Het CPB
constateert dat de overheidsbegroting op orde is, maar de
werkloosheid hoog blijft. Het CNV wil dat het kabinet de ruimte
op de begroting inzet om de arbeidsmarkt op orde te krijgen.
12 maart
Het is geen goed idee om gepensioneerde werknemers goedkoper
te maken dan andere werknemers. Dat zegt CNV-voorzitter Maurice
Limmen in reactie op het wetsvoorstel Doorwerken na de AOW-
gerechtigde Leeftijd dat in de Tweede Kamer ligt. Wie nu werkloos is

14. 14
komt al heel moeilijk aan een baan. De arbeidsmarkt zit niet op dit
wetsvoorstel te wachten, het vergroot alleen maar de concurrentie.
19 maart
Werkenden en werkzoekenden hebben niets aan een baanloze
economische groei. Jean-Claude Juncker hoort in Brussel het
pleidooi van de Nederlandse vakbonden voor betere Europese
regels om misstanden en oneerlijke concurrentie op de
arbeidsmarkt tegen te gaan.
19 maart
CNV-voorzitter Maurice Limmen constateert dat de werkloosheid
hoog blijft en doet een oproep om via het belastingstelsel de
werkgelegenheid te stimuleren. Hij doet zijn oproep in aanloop naar
de rondetafelgesprekken over de belastinghervorming. Het CNV
vindt dat die hervorming in dienst moet staan van de arbeidsmarkt.
24 maart
Slecht nieuws van het Sociaal Cultureel Planbureau:
werknemers die langdurig voor hun dierbaren zorgen, komen
steeds vaker in de knel te zitten tussen zorg en werk. Het
CNV pleit daarom voor een betere regeling zodat de lasten
van mantelzorg niet geheel op de werkvloer terecht komen.
24 maart
Vrijwilligers van het CNV in de regionale werkbedrijven komen
bij elkaar om informatie te krijgen over de ondersteuning van
mensen met een arbeidsbeperking. In de regionale werkbedrijven
voeren gemeenten, werkgevers en werknemers de afspraken uit
om 125 duizend garantiebanen te scheppen voor mensen met een
arbeidsbeperking.

15. 15
25 maart
Verlaag de lasten op arbeid om de
arbeidsmarkt te verbeteren. Dat zegt
CNV-voorzitter Maurice Limmen op
het rondetafelgesprek in de Tweede
Kamer over de belastinghervorming.
Om die lastenverlaging op arbeid te
financieren is het mogelijk de belasting te
verschuiven naar consumptie en vermogen.
26 maart
In een gezamenlijke brief roepen de drie vakcentrales de Tweede
Kamer op de versnelde verhoging van de AOW-leeftijd te verwerpen.
De versnelde verhoging maakt de problemen op de arbeidsmarkt
alleen maar groter en zadelt mensen op met een extra AOW-gat.
31 maart
Het CNV is kritisch over het Transatlantic Trade and Investment
Partnership (TTIP) waarover de EU en de VS onderhandelen.
CNV-voorzitter Maurice Limmen maakt zich zorgen over de
afkalving van werknemersrechten. Het is daarom belangrijk dat
de afspraken in het verdrag op een democratische, transparante
manier tot stand komen, in samenwerking met sociale partners.
2 april
De Eerste Kamer keurt de wet Banenafspraak en Quotum
Arbeidsbeperkten goed. Nu kunnen CNV-vertegenwoordigers in
regionale werkbedrijven aan de slag om mensen met een
arbeidshandicap aan een baan te helpen.

16. 16
7 april
Het CNV constateert dat nog altijd veel gemeenten verzuimen
om middelen uit de Participatiewet in te zetten voor mensen
met een zware arbeidshandicap. De Tweede Kamer stemt
over een aantal moties om maatregelen te nemen om
voor deze mensen beschutte werkplekken te scheppen.
8 april
De nieuwe rekenmethode die het UWV per 1 juli hanteert bij de
WW, mag niet leiden tot vertraging in de uitbetaling. Dat stelt
CNV-voorzitter Maurice Limmen na signalen over mogelijke
problemen. Hij roept de Tweede Kamer op de minister van
Sociale Zaken en Werkgelegenheid om opheldering te vragen.
9 april
ING wil haar uitzendkrachten ontslaan voordat de Wet Werk
en Zekerheid in gaat. Uit andere sectoren komen soortgelijke
signalen. Werkgevers doen dit om de transitievergoeding te
ontlopen. CNV-voorzitter Maurice Limmen gaat samen met FNV-
collega Ton Heerts bij het ING-hoofdkantoor om opheldering
vragen. Het massale ontslag is niet in lijn met wat werkgevers
en werknemers in het Sociaal Akkoord hebben afgesproken.
15 april
Een week na de actie bij het ING-hoofdkantoor besluit ING
dat het ontslagen uitzendkrachten gaat compenseren voor
misgelopen transitievergoedingen. Een positief gebaar,
vindt CNV-voorzitter Maurice Limmen. De CNV-collega’s
die dit aan het licht hebben gebracht, hebben volgens hem
uitstekend werk gedaan voor een fatsoenlijke arbeidsmarkt.

17. 17
15 april
Er is veel animo voor solidariteit, dat laat de uitkomst van de
CNV Pensioenenquête zien. Tegelijkertijd blijken vooral jongeren
weinig vertrouwen te hebben in de AOW. Dat afnemende
vertrouwen is zorgelijk, constateert CNV-voorzitter Maurice
Limmen. Opvallend is verder dat er weinig animo is om zelf mee
te beslissen over beleggingsbeleid en de hoogte van de premie.
16 april
Hoewel de werkloosheid licht daalt onder jongeren, bestaat
de arbeidsmarkt voor deze groep vooral uit onzeker werk. Dit
blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Zo’n
zeventig procent van de banengroei bestaat uit flexwerkers
met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt. Dat werpt
een schaduw op de groei, aldus CNV-voorzitter Maurice
Limmen. Voor ouderen blijft de arbeidsmarkt ronduit slecht.
17 april
Het CNV start het Meldpunt Misbruik Flexwet. Aanleiding is dat
werkgevers in aanloop naar de nieuwe Wet Werk en Zekerheid
flexwerkers ontslaan om zo de transitievergoeding te ontlopen.
Arend van Wijngaarden van het CNV vindt dat het gedrag van
deze werkgevers volstrekt niet strookt met het Sociaal Akkoord.
Leden en niet-leden kunnen misstanden melden bij het CNV.
17 april
Grote zorgen over de gevolgen van het vrijhandelsverdrag TTIP.
Het CNV vreest dat het verdrag de rechten en bescherming van
werknemers onder druk zet. CNV-voorzitter Maurice Limmen
reageert hiermee op Minister Ploumen van Buitenlandse Handel. Zij
vraagt de Sociaal Economische Raad om advies over de gevolgen van
TTIP voor arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden.

18. 18
17 april
In een brief aan de Eerste Kamer roepen de vakcentrales CNV, FNV
en VCP de Eerste Kamer op het wetsvoorstel Versnelde Verhoging
AOW-leeftijd te verwerpen. Mensen kunnen zich onvoldoende
voorbereiden op deze versnelde verhoging. Op 26 maart hebben
de vakcentrales deze oproep gedaan aan de Tweede Kamer.
20 april
CNV-voorzitter Maurice Limmen roept op het geld uit het Europees
Fonds voor Strategische Investeringen (EFSI) in te zetten voor de
aanpak van werkloosheid. Hij doet dit in aanloop naar bespreking
van de Europese gelden in de Eerste Kamer.
22 april
Lagere kosten zijn vaak een belangrijker element van flexwerk dan
de opvang van ‘piek en ziek’. Maurice Limmen, voorzitter van CNV,
vraagt daarom de Tweede Kamer om minister Lodewijk Asscher
van Sociale Zaken en Werkgelegenheid inzicht te laten geven
in het verschil in kosten tussen uiteenlopende flexvormen.
23 april
Een voorjaarsoverleg is prima, maar dan moet het wel ergens over
gaan. Dat is de reactie van CNV-voorzitter Maurice Limmen op de
oproep van de Tweede Kamer voor een overleg tussen kabinet, werk-
gevers en werknemers. Aanleiding voor de oproep is de Wet Werk
en Zekerheid die in fasen in werking treedt.
28 april
Op Workers Memorial Day staan vakbonden wereldwijd stil bij de 2,3
miljoen werkenden die jaarlijks omkomen door vies en gevaarlijk
werk. Jaarlijks komen in Nederland drieduizend mensen om door

19. 19
slechte arbeidsomstandigheden in Nederland. Het gaat daarbij met
name om bedrijfsongevallen en blootstelling aan gevaarlijke stoffen.
28 april
De Eerste Kamer moet haast maken met de behandeling van de
Wet Aanpak Schijnconstructies (WAS). Die wet is hard nodig om
malafide praktijken en schijnconstructies aan te pakken. CNV-
voorzitter Maurice Limmen wil daarbij ook aandacht voor het
verbod op inhoudingen op het minimumloon.
28 april
Een bedrijf krijgt gemiddeld eens in de dertig jaar bezoek van de
arbeidsinspectie. Volgens CNV-voorzitter Maurice Limmen is dat
bizar weinig. Werkgevers voelen zo geen enkele druk om de zaken
op orde te hebben. Op 30 april bespreekt de Tweede Kamer inter-
nationale aanbevelingen om de arbeidsinspectie op peil te krijgen.
29 april
Teken TTIP niet zolang de acht fundamentele arbeidsrechten van de
International Labour Organisation (ILO) daar niet in zijn opgenomen.
Dat zegt CNV-bestuurder Arend van Wijngaarden tegen minister
Lilianne Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelings-
samenwerking. Het CNV maakt zich grote zorgen over de aantasting
van arbeidsrechten door het vrijhandelsverdrag.
30 april
Welvaart is meer dan economische groei. Volgens CNV-bestuurder
Arend van Wijngaarden gaat welvaart ook over sociale vooruitgang
en een goede leefomgeving. Hij vertelt dit op de bijeenkomst van
de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling
(OESO) in Den Haag.

20. 20
6 mei
Werkgevers ontslaan massaal tijdelijke
krachten en flexkrachten. Het CNV Meldpunt
WWZ krijgt meldingen binnen over bijna
tweehonderd organisaties. Volgens CNV-
voorzitter Maurice Limmen gaat het niet
meer om incidenten. Met deze ontslagen
gedragen werkgevers zich in strijd met
de intentie van het Sociaal Akkoord.
9 mei
De Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) gaat flexmedewerkers in vaste
dienst nemen. Dat is goed nieuws en meer dan terecht, meent
CNV-voorzitter Maurice Limmen. Bij het CNV Meldpunt WWZ
komen veel meldingen binnen van payrollers die naar huis worden
gestuurd na vele jaren in overheidsdienst. Minister Jet Bussemaker
van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen zegt toe DUO-payroll-
medewerkers met structureel werk een contract aan te bieden.
13 mei
Nog steeds zorgelijk. Dat is de reactie van CNV-voorzitter Maurice
Limmen op de cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek
over de banengroei in het eerste kwartaal van 2015. Grote zorg van
het CNV is dat de toch al kleine banengroei bijna geheel bestaat
uit flexbanen.
19 mei
Bijna een kwart van de werknemers zegt nieuwe kennis en
vaardigheden te missen om het werk goed uit te voeren, zo blijkt uit
cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Als werkgevers
meer investeren in een persoonlijk ontwikkelingsbudget kunnen
werknemers die vaardigheden op peil houden, stelt CNV-voorzitter

21. 21
Maurice Limmen. Gebrek aan kennis en ervaring op het werk
verhoogt het risico op burn-out.
20 mei
Werkgeversorganisaties staan een constructief gesprek over re-
integratie van werknemers in de weg. Dit doen ze door in de media
een onterecht beeld te schetsen van de kosten rond verplichte
loondoorbetaling bij ziekte. Het beeld dat die kosten hoog zijn, blijkt
namelijk niet te kloppen, aldus CNV-voorzitter Maurice Limmen.
22 mei
Het kabinet zegt op te komen voor werknemersrechten, maar er is
al zestienhonderd dagen geen overheids-cao. CNV-voorzitter
Maurice Limmen spreekt bij de acties van ambtenaren tegen het
uitblijven van een cao. Als de overheid geen goed voorbeeld
geeft, wie doet dat dan wel?
26 mei
Reserveer geld voor extra inspecteurs om schijnconstructies en
oneerlijke concurrentie op arbeidsvoorwaarden aan te pakken.
Dat is het pleidooi van CNV-voorzitter Maurice Limmen in aanloop
naar het debat in de Tweede Kamer over de jaarverslagen van het
Rijk. Daaruit blijkt dat de Inspectie SZW in 2014 opnieuw minder
inspecties heeft uitgevoerd.
27 mei
Maatwerk in de sectoren en input van alle werknemers. Dat is
volgens CNV-bestuurder Arend van Wijngaarden nodig om in deze
tijd goede cao’s af te sluiten. Hij zegt dit tijdens het rondetafel-
gesprek in de Tweede Kamer over de toekomst van cao’s.

22. 22
27 mei
Werknemers raken in toenemende mate overbelast. De overheid
probeert via campagnes werkstress en burn-out aan te pakken,
maar het ontbreekt nog aan goede wetgeving. In aanloop naar het
overleg in de Tweede Kamer over arbeidsongeschiktheid pleit CNV-
voorzitter Maurice Limmen voor een einde aan de vrijblijvendheid.
1 juni
Het CNV neemt deel aan de jaarlijkse conferentie van de
International Labour Organisation (ILO) in Geneve. Op de
conferentie spreken vakbonden over sociale bescherming,
fatsoenlijk werk en de arbeidsrechten van mensen in de
informele economie. ILO-voorzitter Guy Ryder gaat in op de
gevolgen van robotisering en flexibilisering voor de arbeidsmarkt.
2 juni
Stop met geheime deals die het mogelijk maken belasting
te ontwijken via schijnzelfstandigen. CNV-voorzitter Maurice
Limmen reageert op berichten dat PostNL in een geheime deal
met de Belastingdienst zelfstandigen in schijnconstructies
laat werken en zo niet afdraagt aan sociale verzekeringen en
pensioenen. Het CNV vindt dat de Tweede Kamer staatssecretaris
Eric Wiebes van Financiën om opheldering moet vragen.
2 juni
De Eerste Kamer stemt in met de versnelde verhoging van de
AOW-leeftijd, ondanks de grote bezwaren die de gezamenlijke
vakcentrales uiten. Volgens CNV-voorzitter Maurice Limmen
verandert het kabinet hiermee de spelregels tijdens het spel.

23. 23
2 juni
De Eerste Kamer keurt de Wet Aanpak Schijnconstructies goed.
Tijd om schijnconstructies en uitbuiting nu snel aan te pakken,
constateert CNV-voorzitter Maurice Limmen. De wet zorgt er voor
dat ook opdrachtgevers verder in de keten verantwoordelijk zijn voor
een correcte uitbetaling van werknemers. Opdrachtgevers kunnen
zich niet langer verschuilen als ze met sjoemelaars in zee gaan.
10 juni
Gebruik de ruimte die op de begroting ontstaat door de
economische groei om de arbeidsmarkt uit het slop te trekken.
In de reactie op de juniraming van het Centraal Planbureau (CPB)
stelt CNV-voorzitter Maurice Limmen dat lang niet iedereen
profiteert van de groei. Hij pleit er voor de fiscale arbeidskorting
specifiek te richten op de lagere- en middeninkomens.
10 juni
In een brief aan minister Jet Bussemaker van Onderwijs, Cultuur
en Wetenschap stelt het CNV voor, samen met FNV en VCP,
studenten in het Middelbaar Beroepsonderwijs (MBO) beter voor
te bereiden op een duurzame positie op de arbeidsmarkt. Te
vaak komen MBO’ers later in hun loopbaan aan de zijlijn te staan.
11 juni
CNV-voorzitter Maurice Limmen vindt dat het Centraal Planbureau
mensen de stuipen op het lijf jaagt met het voorstel de WW af te
bouwen. Hij constateert dat het CPB terecht aandacht vraagt voor
de moeilijke situatie waarin ouderen zitten op de arbeidsmarkt.
De WW afbouwen is geen oplossing, maar een bonus voor oudere
werknemers, of scholing, zijn wel interessante suggesties.

24. 24
15 juni
Het CNV werkt binnen het Steunpunt Risico Inventarisatie & Eva-
luatie (RI&E) samen aan afspraken om werk veiliger en gezonder
te maken. In de Week van de RI&E, van 15 tot 19 juni, is er daarom
extra aandacht voor veilig en gezond werk.
16 juni
Grijp het voorzitterschap van de EU aan om de neuzen in Europa
dezelfde kant op te krijgen als het gaat om arbeidsmigratie en
concurrentie op arbeidsvoorwaarden. Dat stelt CNV-voorzitter
Maurice Limmen na de positieve kabinetsreactie op het SER-
advies hierover. Het CNV pleit onder meer voor een herziening
van de Detacheringsrichtlijn door de Europese Commissie.
16 juni
Uitzendbureaus, werkgevers en verzekeraars dwingen
arbeidsmigranten tot het betalen van veel te hoge premies voor
zorgverzekeringen. Een deel van dat geld vloeit weer terug in de zak
van de werkgever. Het CNV stelt samen met FNV en VCP dat minister
Lodewijk Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid snel een
einde aan deze praktijken moet maken.
16 juni
In Amsterdam vindt de
Conference on Human Rights
and Business plaats, dat mede
door CNV Internationaal is
georganiseerd. Bedrijven,
maatschappelijke organisaties,
overheidsvertegenwoordigers en vakbonden stemmen af over MVO.

25. 25
18 juni
De pensioenknip die staatssecretaris Jetta Klijnsma van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid voorstelt is een stap in de goede richting.
CNV-bestuurder Willem Jelle Berg staat achter het idee, dat mensen
de mogelijkheid geeft hun pensioenkapitaal in twee keer om te
zetten in een pensioen. De maatregel komt tegemoet aan het idee
van het CNV om te mogen doorbeleggen na de pensioendatum.
18 juni
De Tweede Kamer stemt in met het wetsvoorstel dat pensioen-
fondsen de mogelijkheid biedt zich aan te sluiten bij een Algemeen
Pensioenfonds. Kleine en middelgrote fondsen kunnen zo op
uitvoeringskosten besparen.
19 juni
De Sociaal Economische Raad presenteert het ontwerpadvies Stad.
Het CNV is betrokken bij dit advies en benadrukt dat het succes
van de stad ook merkbaar moet zijn in de regio. Het SER-advies is
aangevraagd door minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken.
19 juni
Wil de belastingherziening de arbeidsmarkt helpen, dan zijn
structurele hervormingen nodig. Dat stelt CNV-voorzitter
Maurice Limmen in reactie op de brief van staatssecretaris
Eric Wiebes van Financiën over mogelijke belastinghervormingen.
Wat het CNV betreft verschuiven de lasten van arbeid naar
consumptie en vermogen.
19 juni
Het is goed nieuws dat zeven West-Europese landen onder
aanvoering van minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken en

26. 26
Werkgelegenheid bij de Europese Commissie aan de bel trekken
over oneerlijke concurrentie op arbeidsvoorwaarden. Volgens
CNV-voorzitter Maurice Limmen is het nu vooral van belang dat ook
Oost-Europese landen inzien dat uitbuiting moet worden aangepakt.
24 juni
Samen met de Belgische vakbeweging pleit CNV-voorzitter
Maurice Limmen bij EU-commissaris Marianne Thyssen voor een
eerlijke Detacheringsrichtlijn. Limmen is in Brussel om samen
met de Belgische bonden de stilte in Europa over een eerlijke
Europese arbeidsmarkt te doorbreken. Onderlinge concurrentie
tussen Europese werknemers hoort niet over de prijs te gaan.
26 juni
Het is schandalig dat werkgevers
in de metaalsector stakers
intimideren. Dat zegt CNV-voorzitter
Maurice Limmen tijdens acties in
Rotterdam voor een betere metaal-
cao. Hij roept werkgevers op zich
te houden aan de afspraken in het
Sociaal Akkoord en pleit voor een fatsoenlijke loonsverhoging.
De metaalwerknemers voeren inmiddels vijf weken actie.
29 juni
De vakcentrales CNV, FNV en VCP pleiten in een brief
aan staatssecretaris Jetta Klijnsma van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid voor een realistische overbruggingsregeling voor
de AOW. Door de versnelde verhoging van de AOW-leeftijd komen
vroeg gepensioneerden in financiële problemen omdat hun inkomen
ophoudt voordat de AOW begint. De overbruggingsregeling die de
staatssecretaris voorstelt, schiet te kort.

27. 27
30 juni
Zorg voor een juiste balans tussen vaardigheden als lezen
en schrijven, en vaardigheden die op de toekomstige
arbeidsmarkt nodig zijn. Dat stelt CNV-voorzitter Maurice
Limmen naar aanleiding van het SER-advies over
basisonderwijs en voortgezet onderwijs. Het onderwijs van
nu moet rekening houden met de competenties van morgen.
30 juni
Flexwerkers zijn geen wegwerpartikel. CNV-voorzitter Maurice
Limmen vindt het meer dan triest dat werkgevers weigeren
perspectief te bieden aan werknemers in flexcontracten.
In het overleg Driehoeksrelaties van de Stichting van de
Arbeid loopt het overleg tussen sociale partners vast. Het
overleg is bedoeld om de minister van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid een aanbeveling te geven over de arbeidsmarkt.
2 juli
Fatsoenlijk werk moet het belangrijkste thema zijn als
Nederland voorzitter is van de Europese Unie. Dat stelt CNV-
voorzitter Maurice Limmen. Hij zegt dit in aanloop naar het
overleg dat Europawoordvoerders uit de Tweede Kamer
hebben met minister-president Mark Rutte en minister Bert
Koenders van Buitenlandse Zaken over het EU-voorzitterschap.
6 juli
Een nieuwe koers bij pensioenen is goed, maar voor het CNV is het
essentieel dat collectiviteit en solidariteit behouden blijven. Dat
stelt CNV-voorzitter Maurice Limmen in reactie op het uitkomen de
Hoofdlijnennota van een Toekomstbestendig Pensioenstelsel. Het
kabinet schetst daarin de richting voor een nieuw pensioenstelsel.

28. 28
6 juli
Een handelsakkoord tussen de Europese Unie en de Verenigde
Staten mag democratische besluitvorming niet ondermijnen. CNV-
voorzitter Maurice Limmen zegt dit in aanloop naar het debat in
het Europese Parlement over TTIP. Daarin staat dat bedrijven
buiten nationale rechtspraak om tegen nieuwe wetgeving in
beroep kunnen gaan. Dit zet nationale parlementen buitenspel.
7 juli
Demotie is in de praktijk vooral een discussie over salarisverlaging.
CNV-voorzitter Maurice Limmen vindt dat de discussie vooral
moet gaan over de vraag hoe oudere werknemers in de
toekomst langer kunnen blijven doorwerken. Daar wil het
CNV het aan de cao-tafel graag over hebben. Werkgevers
misbruiken het demotiedebat nu om op lonen te korten.
16 juli
De nieuwe rekenmethode van de WW per 1 juli brengt mensen
in financiële problemen. CNV-voorzitter Maurice Limmen roept
minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
op de zogenaamde ‘dagloonberekening’ in de WW te repareren.
Vooral flexwerkers, starters en herintreders zijn de dupe van de
nieuwe rekenmethode.
18 juli
Pensioengerechtigden met een premiepensioen – zo’n tien
procent van alle pensioenen – hebben door de lage rentestand
tegenvallende pensioenuitkeringen. Het CNV is daarom positief
over het voorstel van staatssecretaris Jetta Klijnsma van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid, zij wil dat deze pensioengerechtigden de
mogelijkheid krijgen een deel van hun kapitaal door te beleggen.

29. 29
19 juli
Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid tast
doelbewust de WW van flexwerkers aan, zo blijkt uit de brief van
minister Lodewijk Asscher. Het gaat dus niet om een onbewuste
fout in het Dagloonbesluit, zoals eerst werd gedacht. CNV-voorzitter
Maurice Limmen is het er principieel mee oneens dat mensen
met flexcontracten niet meer volwaardig meetellen voor de WW.
25 augustus
Het CNV maakt zich grote zorgen over de plannen van de
Cambodjaanse president Hun Sen om vakbondsvrijheden in te
perken. Vakbonden daar kunnen volgens CNV-voorzitter Maurice
Limmen vrijwel onmogelijk misstanden in de kledingindustrie
aanpakken. Het CNV heeft de Cambodjaanse overheid per
brief opgeroepen het gesprek met de bonden aan te gaan.
26 augustus
Solidariteit is een belangrijke waarde binnen een pensioenfonds, zo
concludeert het Sociaal Cultureel Planbureau. Dat sluit volgens CNV-
voorzitter Maurice Limmen aan bij de eerdere uitkomsten van de
CNV Pensioenenquête. Hij vraagt zich daarom af of de politieke wens
tot keuzevrijheid in pensioenen niet veel te duur is voor veel mensen.
28 augustus
Het is goed dat het kabinet de verwachte koopkrachtdaling voor
senioren lijkt te gaan repareren. Maar volgens CNV-voorzitter
Maurice Limmen kan de vlag nog niet uit. De CNV-achterban is erg
bezorgd over de ontwikkeling van inkomens bij ouderen. Senioren
met een AOW en een pensioen leveren de laatste jaren fors in.

30. 30
2 september
Stop met discriminatie op de arbeidsmarkt. Die oproep doet CNV-
voorzitter Maurice Limmen naar aanleiding van de campagne
van het kabinet tegen discriminatie. Het CNV pleit voor eerlijke
instrumenten en selectieprocessen bij sollicitaties. Onderzoek in
opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
laat zien dat discriminatie bij sollicitaties veel voorkomt.
3 september
Snijden in regels zet de veiligheid van werknemers in Europa op
het spel. CNV-voorzitter Maurice Limmen maakt zich grote zorgen
over de plannen van de Europese Commissie om de regeldruk
voor het bedrijfsleven te verminderen. Het CNV sluit zich aan bij
de Better Regulation Watchdog, waarin bijna zestig consumenten-
en milieuorganisaties en vakbonden Europa kritisch volgen.
3 september
De aanpassing van de rekenrente kan negatief uitpakken voor de
hoogte van pensioenen van miljoenen werkenden en gepensioneer-
den. CNV-voorzitter Maurice Limmen reageert op plannen van het
De Nederlandsche Bank om de rekenrente te verlagen waarmee
pensioenfondsen de hoogte van de pensioenuitkering bepalen.
3 september
Het CNV vindt het belangrijk dat de erkenning van vaardigheden,
de zogenoemde evc’s, van goede kwaliteit zijn op de arbeidsmarkt.
Het is volgens CNV-voorzitter Maurice Limmen daarom goed dat
de Stichting Examenkamer de kwaliteit van evc’s onafhankelijk
en deskundig gaat borgen.

31. 31
3 september
Minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
brengt de knelpunten in kaart die werknemers ondervinden met het
nieuwe Dagloonbesluit. Het CNV roept de minister nogmaals op het
Dagloonbesluit aan te passen. De minister wees dat verzoek
eerder af.
3 september
De Tweede Kamer luistert naar de zorgen van het CNV over de
lagere rekenrente die De Nederlandsche Bank pensioenfondsen
oplegt. Op verzoek van de Kamer onderzoekt staatssecretaris Jetta
Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid wat het gevolg
is van de lagere rekenrente op pensioenen.
7 september
Als het kabinet 100 miljoen euro voor beschut werk beschikbaar
stelt aan gemeenten, dan moet dat wel extra banen voor
de doelgroep opleveren. CNV-voorzitter Maurice Limmen
constateert dat er in de sociale werkvoorziening veel banen
verdwijnen. In het Sociaal Akkoord hebben werkgevers,
werknemers en overheid afgesproken dat overheden 25.000
banen scheppen voor mensen met een arbeidsbeperking.
8 september
Mantelzorgers staan onder grote druk, ruim een kwart van hen
ervaart de combinatie van zorg en werk als zeer belastend. CNV-
voorzitter Maurice Limmen roept minister Lodewijk Asscher van
Sociale Zaken en Werkgelegenheid op mantelzorgers
een status te geven. Het CNV wil daarvoor een mantelzorg-
verlofregeling, betaald uit collectieve middelen.

32. 32
9 september
Scholing is geen leuk extraatje, maar cruciaal voor de economie.
Volgens CNV-voorzitter Maurice Limmen hebben veel werkgevers
dat nog niet door. Het Sociaal Cultureel Planbureau constateert
zelfs dat werkgevers minder investeren in scholing en duurzame
inzetbaarheid van hun medewerkers. Kortzichtig, meent het CNV.
9 september
Verbeter de koopkracht van gepensioneerden. Het gaat economisch
beter en daarvan moeten zij ook meeprofiteren. In een brief aan
de Tweede Kamer laat CNV-voorzitter Maurice Limmen weten zich
grote zorgen te maken over het inkomen van gepensioneerden. Deze
groep heeft de laatste jaren fors ingeleverd. Het CNV is voor behoud
van de ouderentoeslag en tegen verlaging van de ouderenkorting.
14 september
Goed nieuws voor werknemers
zonder vaste werkplek. Denk
aan bouwvakkers, elektriciens
en thuiszorgmedewerkers.
Het Europese Hof bepaalt
dat de reistijd tussen eerste
en laatste werkplek telt als
werktijd. CNV-voorzitter Maurice Limmen vindt de uitspraak
terecht, want tijdens het reizen tussen werkplekken kan een
werknemer immers niet vrij beschikken over zijn of haar tijd.
14 september
Ontwikkeling van werknemers en herstel van de economie, dat zijn
de twee kernelementen van de concept-arbeidsvoorwaardennota
‘Werken in een veranderende wereld’ van het CNV voor volgend
jaar. CNV-voorzitter Maurice Limmen noemt het persoonlijke

33. 33
ontwikkelingsbudget als concreet voorstel om werknemers beter
weerbaar te maken op de snel veranderende arbeidsmarkt.
15 september
Veel woorden over werkloosheid, maar weinig concrete voorstellen.
Dat is de eerste reactie van CNV-voorzitter Maurice Limmen
op de Troonrede. Er staan nog altijd veel te veel mensen aan
de kant. Volgens het CNV moet het kabinet meer leiderschap
en ambitie tonen, ook bij het komende EU-voorzitterschap. Aan
pappen en nathouden heeft de Nederlandse werknemer niets.
18 september
In een brief aan de Tweede Kamer kondigt minister Lodewijk
Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan met het CNV in
overleg te gaan over het nieuwe Dagloonbesluit. Het CNV hamert er
al langer op dat flexwerkers, starters en herintreders de klos zijn
door de nieuwe rekenregels voor de WW. Volgens CNV-voorzitter
Maurice Limmen is er nu een opening om een oplossing te vinden.
18 september
Een ruime meerderheid in de Tweede Kamer is voor een
tegemoetkoming voor mantelzorgers. De Kamer geeft daarmee
gehoor aan de oproep van het CNV om mantelzorgers betaald verlof
te geven. Mantelzorgers verdienen steun, aldus CNV-voorzitter
Maurice Limmen. Vaak nemen ze verlies van inkomen voor
lief om voor hun naasten te kunnen zorgen, omdat ze zorg niet
kunnen combineren met een baan.
18 september
De arbeidsmarktcijfers van het CBS blijven zorgelijk. Het herstel
gaat langzaam en de groei zit vooral in onzekere banen. Volgens

34. 34
CNV-voorzitter Maurice Limmen hebben werkenden vooral behoefte
aan zekerheid.
18 september
De Nederlandse staat is aansprakelijk voor de misgelopen vakantie-
dagen van zieke werknemers, stelt de Hoge Raad. Tot 2012 kregen
werknemers bij langdurige ziekte volgens de wet alleen over de
laatste zes maanden vakantiedagen uitgekeerd. Dit is in strijd
met Europese regels. Het CNV verwacht dat de overheid betrokken
werknemers snel compenseert.
21 september
Alle gedeeltelijk werkende Wajongers en WSW’ers moeten
pensioen op kunnen bouwen, dat kan nu niet. CNV-bestuurder
Willem Jelle Berg wil dat het kabinet ingrijpt en zo laat
zien dat werken loont. Ook de Stichting van de Arbeid laat
de staatssecretarissen van Financiën en van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid per brief weten dat ingrijpen nodig is.
22 september
Wijzig de Detacheringsrichtlijn en pak het loonkostenvoordeel
aan dat ontstaat door het verschil in sociale premies.
CNV-voorzitter Maurice Limmen vindt dat dat de ambitie
van het kabinet moet zijn tijdens het Nederlandse EU-
voorzitterschap. Alleen zo pak je oneerlijke concurrentie
tussen werknemers aan. De Tweede Kamer debatteert over de
Europese arbeidsmarkt en het SER-advies Arbeidsmigratie.
23 september
Baanzekerheid en een goede opleiding dragen bij aan een hogere
kwaliteit van leven, zo concludeert het Centraal Bureau voor de

35. 35
Statistiek. Het CNV staat achter die conclusies en blijft zich dan ook
verzetten tegen voortgaande flexibilisering van de arbeidsmarkt.
23 september
Kamerbrede steun voor het repareren van het Dagloonbesluit.
Het CNV had om reparatie gevraagd. CNV-voorzitter Maurice
Limmen is positief over de steun van de Kamer. Minister Lodewijk
Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid laat de Kamer
weten de wet te herstellen en gedupeerden te compenseren.
23 september
In een brief aan de Tweede Kamer pleit het CNV samen met kerken
en maatschappelijke organisaties voor betere hulpverlening aan
mensen die in de schulden zitten. In de brief van de Sociale
Alliantie stellen vakbonden en organisaties voor de schuldhulp-
verlening te verbeteren.
23 september
Grote zorgen bij het CNV omdat het aantal plekken voor beschut
werk bij gemeenten moeizaam tot stand komt. CNV-voorzitter
Maurice Limmen vindt dat maatregelen nodig zijn die snel tot
betere resultaten leiden. Staatssecretaris Jetta Klijnsma van
Sociale Zaken en Werkgelegenheid laat de Tweede Kamer weten
de vrijblijvendheid los te laten.
24 september
Tijd om pesterijen op het werk structureel aan te pakken, meent
CNV-voorzitter Maurice Limmen. Acht procent van de werknemers
wordt gepest door collega’s of leidinggevenden, dat aantal is veel te
hoog. Deze werknemers houden vaak hun mond of schamen zich
en kunnen nergens hun verhaal kwijt.

36. 36
29 september
Tijdens het congres van de Europese koepel van vakbonden (EVV)
pleit CNV-voorzitter Maurice Limmen voor een Europa-brede aanpak
van oneerlijke concurrentie, uitbuiting en verdringing. Op het congres
zegt Jean-Claude Juncker, voorzitter van de Europese Commissie,
dat Europa meer banen met vaste contracten nodig heeft.
29 september
De Eerste Kamer stemt in met het wetsvoorstel Doorwerken na
AOW. De wet maakt het werkgevers makkelijker om mensen na
hun AOW een contract aan te bieden. Wel moeten werkgevers in
de publieke sector mensen met een AOW bij een reorganisatie
als eerste ontslaan. In de private sector gold dat al langer.
29 september
Het is belangrijk dat mensen na hun pensioen kunnen doorbeleggen,
vindt CNV-voorzitter Maurice Limmen. De Tweede Kamer stemt in
met een wetsvoorstel dat dit mogelijk maakt voor pensioen-
gerechtigden die voor hun oude dag sparen bij een verzekeraar.
Het wetsvoorstel is belangrijk omdat pensioenuitkeringen
onder druk staan van de lage rente.
29 september
In aanloop naar de Algemene Financiële Beschouwingen roept
CNV-voorzitter Maurice Limmen de Tweede Kamer op de lasten op
arbeid te verlagen. Ook investeren in scholing is volgens het CNV
van groot belang om technologische vernieuwing en globalisering
het hoofd te bieden.
2 oktober
Een collectieve regeling waarmee kleine werkgevers het tweede jaar
loondoorbetaling bij ziekte kunnen financieren is geen oplossing voor
de achterblijvende herintreding van zieke werknemers, vindt CNV-

37. 37
voorzitter Maurice Limmen. Het kabinet wil die collectieve regeling
mogelijk maken.
2 oktober
Een gemiste kans. Het kabinet hakt geen knopen door als het gaat
om zzp’ers. Dit zegt CNV-voorzitter Maurice Limmen bij het
uitkomen van kabinetsreactie op het Interdepartementaal
Beleidsonderzoek naar zzp’ers (IBO-zzp). Het CNV pleit voor een
arbeidsongeschiktheidsverzekering en pensioen voor alle
werkenden, dus ook voor zzp’ers.
6 oktober
Zorg er voor dat zieke of deels arbeidsongeschikte werknemers
niet afdrijven van het werkzame leven. Dit stelt CNV-voorzitter
Maurice Limmen in aanloop naar het debat in de Tweede Kamer
over arbeidsongeschiktheid. Het CNV wijst kabinetsplannen om
het tweede jaar loondoorbetaling bij ziekte collectief te financieren
daarom af. Het is beter om voor om- en bijscholing te zorgen.
6 oktober
Stel het vrijhandelsverdrag met Canada uit totdat democratie-
ondermijnende tribunalen uit het verdrag zijn gesloopt. Dat zegt
CNV-voorzitter Maurice Limmen in aanloop naar het debat in de
Tweede Kamer met minister Lilianne Ploumen van Buitenlandse
Handel. Het kan volgens het CNV niet zo zijn dat bedrijven via een
schimmig tribunaal democratische beslissingen dwarsbomen.
6 oktober
Meer mankracht. Een mooier verjaardagscadeau is er volgens CNV-
voorzitter Maurice Limmen niet te bedenken voor het 125-jarig
bestaan van de Inspectiedienst SZW. Al jaren constateert het CNV

38. 38
dat er meer geld nodig is om regels voor een eerlijke en gezonde
arbeidsmarkt te handhaven.
7 oktober
Op de Werelddag voor Fatsoenlijk Werk pleit CNV-bestuurder Arend
van Wijngaarden op het congres van de internationale vakbeweging
ITUC voor betere regels om geweld tegen vrouwen aan te pakken.
Uit onderzoek van CNV Internationaal blijkt dat er in sommige
landen wel regels zijn, maar dat het vaak aan naleving schort.
7 oktober
Het CNV vindt het teleurstellend dat er zo weinig gebruik wordt
gemaakt van de instrumenten uit het actieplan 50pluswerkt.
Op dit moment zijn er 200 duizend mensen ouder dan vijftig met een
WW-uitkering. CNV-voorzitter Maurice Limmen vindt dat veel
te veel. Premiekorting voor oudere werknemers kan hun positie
op de arbeidsmarkt verbeteren. De Tweede Kamer debatteert
over het arbeidsmarktbeleid.
7 oktober
Op de World Day for Decent
Work opent CNV-voorzitter
Maurice Limmen, samen met
Michiel Hietkamp, voorzitter
van CNV Jongeren, een buiten-
expo in Utrecht, georganiseerd
door CNV Internationaal.
Zestien portretten van jongeren
uit Nederland en Niger, waarin
zij vertellen over hun werk en
toekomstdromen.

39. 39
13 oktober
Vergeet werknemers niet bij het innovatiebeleid. Het kabinet
wil meer investeren in innovatie, maar volgens CNV-voorzitter
Maurice Limmen moet nadrukkelijk in beeld blijven wat nieuwe
techniek betekent voor de mensen die werken in de betrokken
bedrijven. Scholing kan daarin een positieve bijdrage leveren.
14 oktober
Schaf het minimumjeugdloon vanaf 18 jaar af. Dat bepleit het
CNV in de hoorzitting van de Tweede Kamer over het jeugdloon.
Het CNV vindt dat bij hetzelfde werk hetzelfde loon hoort. Nu
krijgen jongeren tussen de 18 en 23 jaar een aanmerkelijk
lager salaris. In Engeland is het minimumjeugdloon recent
afgeschaft, zonder negatieve gevolgen voor de jeugdwerkloosheid.
15 oktober
CNV-voorzitter Maurice Limmen maakt zich tijdens de Tripartite
Social Summit hard voor een fatsoenlijke Europese arbeidsmarkt.
Dat betekent dat er een gelijk speelveld is en verdringing, uitbuiting
en oneerlijke concurrentie wordt aangepakt. Hij roept de Europese
Commissie op de Detacheringsrichtlijn daarvoor aan te passen.
15 oktober
Het herstel van de arbeidsmarkt hapert. Het kabinet moet daarom
via belastingverlagingen slim inzetten om de werkloosheid
aan te pakken. CNV-voorzitter Maurice Limmen is voor een
hogere arbeidskorting voor lagere en middeninkomens
en de invoering van een individueel ontwikkelingsbudget.
16 oktober
Met tevreden studenten, vakbekwame docenten en twee benen

40. 40
in de maatschappij doe je het goed als hogeschool of universiteit.
Dat zegt CNV-voorzitter Maurice Limmen in reactie op het ontwerp-
advies Leren in Hoger Onderwijs van de Toekomst van de
Sociaal Economische Raad. Het advies beschrijft verbeteringen
voor het hoger onderwijs.
20 oktober
Handen af van de pensioenen van de middenklasse. Daarmee
reageert CNV-voorzitter Maurice Limmen op uitspraken
van staatssecretaris Jetta Klijnsma van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid. Klijnsma stelt in de media voor de grens
voor pensioenopbouw te verlagen. Volgens Limmen zet dat de
deur open voor een aanval op pensioenen van middeninkomens.
20 oktober
CNV-voorzitter Maurice Limmen doet een oproep aan de
constructieve krachten in de polder om aan tafel te komen. Het
CNV maakt zich zorgen over de staat van de polder. Limmen deed
de uitspraken bij een werkbezoek in Nieuwegein waar hij in ging
op de rol van de vakbond en op de staat van de arbeidsmarkt.
22 oktober
Banen in het middensegment staan onder druk, investeer
daarom bij innovatie in banen op mbo-niveau. CNV-voorzitter
Maurice Limmen zegt dat in reactie op de visiebrief die minister
Jet Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
uitbrengt over de zorgelijke arbeidsmarktpositie van MBO’ers.
22 oktober
Pensioenpremie gebruiken om de hypotheek af te lossen is
een slecht idee, vindt CNV-bestuurder Willem Jelle Berg. Het

41. 41
is daarom goed dat staatssecretaris Jetta Klijnsma van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid haar plannen hiervoor intrekt.
23 oktober
Met vijf miljard kan het kabinet veel doen voor de arbeidsmarkt.
CNV-voorzitter Maurice Limmen vindt het positief dat het kabinet
in de nieuwe plannen de lasten op arbeid verlaagt. Maar een
echte hervorming is het voor het CNV niet. Zo kan er meer
gebeuren voor middeninkomens en gepensioneerden, mag
scholing belastingvrij worden en moet de positie van zzp’ers
in de belasting meer gelijk worden aan die van werknemers.
28 oktober
De tegenprestatie die bijstandsgerechtigden in sommige gemeenten
leveren mag niet leiden tot verdringing van banen. En daar lijkt het
volgens CNV-voorzitter Maurice Limmen soms wel op. Het CNV krijgt
signalen dat de tegenprestatie die bijstandsgerechtigden moeten
leveren de re-integratie in de weg staat.
29 oktober
Innovatie is goed, maar als innovatie betekent dat werknemers-
rechten worden uitgekleed, moet je spelregels aanpassen.
CNV-voorzitter Maurice Limmen zegt dit in aanloop naar het
Tweede Kamerdebat over innovatie. Innovatieve bedrijven
in de deeleconomie, met Uberpop als sprekend voorbeeld,
pakken soms zeer slecht uit voor de positie van werknemers.
30 oktober
CNV-voorzitter Maurice Limmen vindt dat de staatssecretaris met
een betere regeling moet komen voor mensen die door de
versnelde verhoging van de AOW-leeftijd tijdelijk geen inkomen

42. 42
meer hebben. De overbruggingsregeling die staatssecretaris
Jetta Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid voorstelt,
is veel te weinig om van te leven.
3 november
De Tweede Kamer moet er op toezien dat het kabinet de belangen
van werknemers in Europa niet uit het oog verliest. Volgens CNV-
voorzitter Maurice Limmen is betere regelgeving in de EU hard
nodig, maar gaat het nu vooral over minder regelgeving. Dat schaadt
de veiligheid en gezondheid van werknemers. Ook de herziening
van de Detacheringsrichtlijn hoort hoog op de Europese agenda.
3 november
Zzp’ers hoeven niet langer hun pensioen op te eten als
zij in de bijstand komen. Een goede zaak, meent CNV-
voorzitter Maurice Limmen. Iedere werkende hoort een
goed pensioen op te kunnen bouwen, dat geldt ook voor
de 800 duizend zzp’ers die Nederland inmiddels telt.
4 november
CNV-voorzitter Maurice Limmen
opent het vakbondscongres
van CNV Internationaal.
Vakbondsvertegenwoordigers
uit zestien landen zijn in Zeist
bijeen.
7 november
Op het CDA partij-congres spreekt CNV-voorzitter Maurice Limmen
over het vrijhandelsverdrag TTIP. Hij wijst op de grote gevaren
die het verdrag heeft voor de positie van werknemers. Werknemers-

43. 43
rechten zijn in de Verenigde Staten slechter geregeld dan in de EU.
Meer concurrentie zal ook de rechten in Europa onder druk zetten.
9 november
In een brief aan de Tweede Kamer pleit het CNV voor lagere lasten
op arbeid, betere koopkracht voor ouderen, een belastingvrijstelling
op scholing en gelijke belastingdruk voor werknemers en
zzp’ers. Het CNV stuurt een brief aan de Tweede Kamer in
aanloop naar de behandeling van de nieuwe belastingplannen.
12 november
Ondernemers wentelen steeds meer risico’s af op werknemers.
Dit zegt CNV-voorzitter Maurice Limmen na het uitkomen van de
cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. De cijfers laten
een grote stijging van het aantal oproepkrachten zien. Het is tijd dat
werkgevers flexcontracten weer gebruiken voor ‘piek en ziek’ en niet
voor het verleggen van het ondernemersrisico naar werknemers.
12 november
De Tweede Kamer deelt de zorgen die het CNV uit over de vrij-
handelsverdragen TTIP en CETA met de Verenigde Staten en
Canada. In een motie roept de Kamer op de omstreden handels-
tribunalen uit de verdragen te schrappen.
13 november
Het aantal langdurig werkloze ouderen stijgt, terwijl de economie
zes maanden op rij groeit. Als het kabinet niet snel ingrijpt, dreigt
een grote groep ouderen de boot definitief te missen. CNV-voorzitter
Maurice Limmen maakt zich grote zorgen over de achterblijvende
werkgelegenheid die de cijfers van het Centraal Bureau voor de
Statistiek laten zien.

44. 44
14 november
Vakbonden en werkgeversorganisaties spreken in een gezamenlijke
verklaring hun afschuw uit over de dodelijke aanslagen in
Parijs en roepen op pal te blijven staan voor onze vrijheden,
waarden en normen.
17 november
De sectorplannen helpen 150 duizend mensen. Werknemers
scholen zich om, krijgen ondersteuning of begeleiding
naar ander werk. Dat staat in de tussenstand van de 76
sectorplannen die de sociale partners samen met het
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid uitvoeren.
18 november
Het is schokkend dat het UWV op dit moment zelfs niet in staat is
gewone beoordelingen tijdig uit te voeren. CNV-voorzitter Maurice
Limmen maakt zich grote zorgen over de achterstanden bij het UWV.
Met name de begeleiding naar werk komt daardoor in gevaar.
De Tweede Kamer debatteert hierover.
19 november
De Wet Doorwerken naar AOW-gerechtigde leeftijd is een dwaling.
Het zorgt er voor dat ouderen die de AOW-leeftijd nog niet
hebben bereikt nog moeilijker aan werk kunnen komen, terwijl
dat voor hen nu al moeilijk is. CNV-voorzitter Maurice Limmen
denkt dat de wet zorgt voor nog meer verdringing, omdat het
AOW-gerechtigden goedkoper maakt op de arbeidsmarkt.
23 november
In het rondetafelgesprek in de Tweede Kamer pleit CNV-bestuurder
Willem Jelle Berg voor collectieve pensioenen voor iedere

45. 45
werkende. Of je nu zzp’er bent of werknemer, een collectieve
regeling is voor iedereen beter.
24 november
De Stichting van de Arbeid is overwegend positief over de
uitvoering van het Sociaal Akkoord. De begeleiding van werk-
naar-werk wordt opgepakt en de versobering van de WW wordt
gerepareerd met private aanvullingen in cao’s. CNV-voorzitter
Maurice Limmen constateert dat er komende jaren nog genoeg
te doen blijft om werkloosheid te voorkomen en te bestrijden.
25 november
De Eerste Kamer wil zo snel mogelijk een advies van de Sociaal
Economische Raad over de bestrijding van de werkloosheid. CNV-
voorzitter Maurice Limmen steunt het idee dat werkgevers en
werknemers samen met een breed gedragen visie komen om
langdurige werkloosheid aan te pakken.
25 november
CNV waarschuwt in een gezamenlijk brief met FNV en VCP aan de
Tweede Kamer en aan staatssecretaris Jetta Klijnsma van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid dat hogere pensioenpremies het herstel
van de koopkracht in de weg staan. Pensioenfondsen moeten van De
Nederlandsche Bank meer geld in kas houden, vaak zorgt dat voor
hogere premies.
30 november
De reparatie van het Dagloonbesluit van de WW is een goede stap,
maar de reparatie gaat te laat in. Ook bevat de reparatie een
perverse prikkel. Hiermee reageert CNV-voorzitter Maurice Limmen
op de brief van minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid over de reparatie. Het CNV dringt al langer
op reparatie aan.

46. 46
30 november
Het CNV pleit voor meer geld voor arbeidsinspecteurs. De Tweede
Kamer bespreekt de begroting van het Ministerie van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid. Behalve voor meer inspecteurs pleit
het CNV ook voor een ontwikkelingsbudget voor werknemers
en eerlijke concurrentie tussen werknemers binnen de EU.
2 december
Anton Westerlaken, oud-voorzitter van het CNV, krijgt van de huidige
CNV-voorzitter Maurice Limmen een speldje omdat hij veertig
jaar lid is van de vakbond. Voor de zestigjarige Westerlaken
is de huldiging een verrassing.
7 december
Een eerlijke Europese arbeidsmarkt moet topprioriteit zijn bij het
komende Nederlandse voorzitterschap van de EU. Werknemers
zijn te vaak slachtoffer van uitbuiting, schijnconstructies en al
dan niet toegestane oneerlijke concurrentie. Wat CNV-voorzitter
Maurice Limmen betreft mag de Tweede Kamer de eerlijke
arbeidsmarkt hoger op de Europese agenda laten zetten.
14 december
In het nieuwe cao-seizoen zet het CNV vol in op scholing. Volgens
CNV-voorzitter Maurice Limmen zijn er – ondanks de economische
groei – nog volop uitdagingen op de arbeidsmarkt. Denk aan
robotisering en de doorgeschoten flexibilisering en de combinatie
werk en zorg. Voor het CNV zijn die thema’s prioriteit aan de
onderhandelingstafels.
15 december
Informeer werknemers sneller als een bedrijf in financiële moeilijk-

47. 47
heden raakt. Het gebeurt te vaak dat een plotseling faillissement
een ondernemingsraad verrast. CNV-voorzitter Maurice Limmen
schrijft dit in de toelichting op de brief van de Sociaal Economische
Raad (SER) aan minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid. De SER doet een aantal praktische aanbevelingen
over faillissementen.
22 december
Het nieuwe belastingplan krijgt steun van de Eerste Kamer. Volgens
CNV-voorzitter Maurice Limmen biedt dat mensen in ieder geval
enige zekerheid en geeft het een stimulans aan de werkgelegenheid.
Het CNV pleit al langer voor lagere lasten op arbeid.

48. 48
3. Bestuurscentrum
Het jaar begint voor het CNV traditioneel met de eigen
nieuwjaarsbijeenkomst. Tijdens deze bijeenkomst vraagt CNV-
voorzitter Maurice Limmen in aanwezigheid van minister van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid, Lodewijk Asscher, aandacht voor het feit
dat werknemers moeten delen in de voordelen van globalisering en
technologische ontwikkeling.
Limmen benadrukt dat in een snel veranderende wereld de nadruk
vooral moet liggen op scholing, kwaliteit en innovatie. “Nederland
gaat de concurrentiestrijd met het buitenland nooit winnen door
arbeidsvoorwaarden, arbeidscontracten of het ontslagrecht uit
te kleden. Onze concurrenten zijn niet de lagelonenlanden. Onze
concurrenten zijn die landen die weten te innoveren. Dus niet
Bangladesh, maar Beieren. Daarom moeten we inzetten op innovatie
en scholing. We worden niet allemaal Einstein. Maar als we er
maar een paar opleiden die de creativiteit hebben om iets nieuws te
bedenken, heeft iedereen in Nederland daar profijt van. Ik pleit dus
voor een designed and made in Holland.”
In die snel veranderende wereld is de vakbond keihard nodig, vindt
het CNV. “Een vakbeweging die zich inzet voor eerlijke kansen op de
arbeidsmarkt, een goed arbeidscontract en goede sociale zekerheid
als het even tegen zit. De uitwerking verandert als de wereld
verandert, maar onze principes staan recht overeind.”
Ook doet Limmen een oproep aan polder en politiek om sneller en
beter te anticiperen op nieuwe technologische ontwikkelingen en
diensten, zoals Uberpop, om uitbuiting van mensen te voorkomen.
Uitwerking Sociaal Akkoord
Voor het derde jaar op rij staat ook een aanzienlijk deel van 2015, net
als 2014 en 2013, het jaar dat het gesloten werd, in het teken van het
Sociaal Akkoord. Of beter gezegd: de uitwerking ervan. Nadat in 2014
één van de grote onderdelen van het Sociaal Akkoord, de Wet Werk
48

49. 49
en Zekerheid, is aangenomen in de Tweede en Eerste Kamer en er
hard is gewerkt aan andere uitwerkingselementen van het akkoord,
liggen er aan het begin van 2015 nog veel elementen en afspraken
die nadere uitwerking behoeven. In de loop van 2015 vinden de
meeste onderwerpen een (gedeeltelijke) afronding. In dat kader
stuurt de Stichting van de Arbeid eind november 2015, net voor de
begrotingsbehandeling SZW, een overzicht met daarin de ‘afronding’
van het Sociaal Akkoord naar de minister.
Hieronder worden een aantal belangrijke componenten die nog
voortvloeien uit het Sociaal Akkoord verder toegelicht.
Wet Aanpak Schijnconstructies (WAS)
In het eerste kwartaal van 2015 wordt een voor het CNV belangrijke
wet behandeld in de Tweede Kamer. De Wet Aanpak Schijn-
constructies is één van de uitwerkingen van het Sociaal Akkoord.
De wet is, zoals de naam al aangeeft, bedoeld om schijnconstructies
op de arbeidsmarkt tegen te gaan, maar focust zich specifiek op de
(onder)betaling van werknemers.
Elementen uit de wet zijn onder andere een ketenaansprakelijkheid
zodat werknemers die onderbetaald worden hogerop in een keten
van opdrachtgevers hun recht kunnen halen. Ook zijn er afspraken
opgenomen in de wet dat het minimumloon niet langer contant mag
worden uitbetaald en staan er voorstellen in om inhoudingen op het
wettelijk minimum loon (wml) voor bijvoorbeeld huisvesting te
verbieden.
Het CNV is al langere tijd betrokken bij de voorbereiding van de wet
via een aantal klankbordgroepen van het ministerie. In de zomer van
2014 ging de wet al voor advies naar de Raad van State en in het
eerste kwartaal van 2015 wordt de wet aangenomen in de Tweede
Kamer. Op basis van de discussie in de Tweede Kamer over de
inhoudingen op het loon, zegt minister Lodewijk Asscher van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid de Kamer toe dat hij voor 1 juni aan-
staande terugkomt op de discussie rondom inhoudingen op het wml.
Het CNV is van mening dat de wet op dit punt niet moet worden
49

50. 50
afgezwakt en houdt dit punt in de gaten. Aan het eind van 2015 is
deze kwestie nog steeds niet beslecht. Op 2 juni wordt de WAS
aangenomen door de Eerste Kamer.
In het kader van de aanpak van schijnconstructies brengen CNV-
voorzitter Maurice Limmen en de voorzitter van CNV Vakmensen,
Arend van Wijngaarden, samen met minister Asscher een
werkbezoek aan een champignonkweker in Brabant die in zijn
sector te maken heeft met collega-bedrijven die gebruik maken van
schijnconstructies.
Wet Werk en Zekerheid (WWZ): Transitievergoeding en de nieuwe
ontslagregels
Transitievergoeding
In de Wet Werk en Zekerheid is afgesproken dat iedereen die
onvrijwillig zijn baan kwijt raakt vanaf 1 juli 2015 recht krijgt op de
zogenaamde transitievergoeding. De wet is aangenomen in 2014.
De verdere uitwerking van de wetgeving komt begin februari 2015
naar buiten. Daarna ontstaat er discussie, aangezwengeld door
werkgevers in sectoren waar veel seizoensarbeid plaatsvindt, over
de manier waarop opeenvolgende contracten worden meegenomen
in de berekening van de vergoeding.
In de wet had de minister opgenomen dat over de periode voor
1 juli 2012 moest worden teruggekeken naar alle contracten
met een tussenpoos van maximaal zes maanden. Werkgevers
in seizoenssectoren vinden deze periode te lang en pleiten
ervoor de periode te verkorten tot de termijn van drie maanden
die ook gangbaar is in de ketenbepaling. Het CNV overlegt met
het ministerie, de andere centrales en de werkgevers over een
oplossing. Het CNV bepleit daarbij een oplossing waarbij cao-partijen
in de cao per sector afspraken zouden kunnen maken over een
eventuele aanpassing.
50

51. 51
De minister kiest uiteindelijk niet voor deze oplossing en komt
werkgevers tegemoet door in contracten van vóór 1 juli 2012 de
tussenperiode te verkorten van zes naar drie maanden. Dit voorstel
wordt tegelijk behandeld met de WAS en wordt door de Tweede
Kamer aangenomen.
Nieuwe ontslagregels
In aanloop naar de inwerkingtreding van de nieuwe ontslagregels
in het kader van de Wet Werk en Zekerheid (WWZ) op 1 juli 2015 zijn
er verschillende werkgevers die werknemers ontslaan vanwege de
nieuwe regelgeving. Vooral flexwerkers verliezen hun baan omdat
werkgevers willen voorkomen dat er een transitievergoeding moet
worden betaald. Deze handelswijze is in strijd met de afspraken die
werkgevers en werknemers hebben gemaakt in het Sociaal Akkoord.
Na berichten in de media van het CNV over de ongewenste
praktijken, compenseert ING de uitzendkrachten die per 1 juli
worden ontslagen voor het mislopen van de transitievergoeding. Ook
voor onder meer Nationale Nederlanden wordt de media opgezocht.
De signalen blijven zich opstapelen, waarna op initiatief van CNV
Vakmensen in april het AB besluit een CNV-breed meldpunt voor
de WWZ op te richten. Hier kunnen werknemers misstanden naar
aanleiding van de wet melden. Er worden rond de tweehonderd
meldingen gedaan over werkgevers die wetgeving willen omzeilen.
Opvallend is dat overheidsbedrijven en semi-overheid daarin
sterk zijn vertegenwoordigd. Bovendien zijn over nagenoeg alle
grote uitzendbureaus meldingen van ontslagen flexwerkers
binnen gekomen. Uitzendbureaus maken uitgebreid reclame
over de adviezen die zij in huis hebben rond de invoering van
de WWZ. Tegelijk beëindigen veel werkgevers het contract met
uitzendkrachten en vindt er weinig doorstroming naar vaste
contracten plaats. Meldingen bij de Dienst Uitvoering Onderwijs
(DUO) resulteerden er in dat flexmedewerkers die soms al vele jaren
via een payrollconstructie werken in vaste dienst worden genomen.
51

52. 52
Dagloon
Begin juli trekt het CNV aan de bel omtrent een nieuwe berekening
van het dagloon op basis waarvan de hoogte van de WW-uitkering
wordt berekend. Hoewel niet opgenomen in de afspraken die waren
gemaakt in het Sociaal Akkoord, is de wijziging in de berekening wel
een gevolg van nieuwe lagere regelgeving die door het ministerie van
Sociale Zaken is ingevoerd bij de inwerkingtreding van de Wet Werk
en Zekerheid.
Het CNV trekt hierover als eerste aan de bel, omdat de nieuwe
methode van berekening met name negatief uitpakt voor flexwerkers
met korte contracten, starters en herintreders op de arbeidsmarkt.
Hun WW kan in het slechtste geval de helft lager uitvallen dan in de
situatie voor 1 juli.
Halverwege augustus reageert minister Asscher in een brief aan het
CNV. In de brief, die ook aan de Kamer wordt gestuurd, geeft Asscher
aan dat hij niet van plan is de door het CNV gesignaleerde negatieve
effecten op te lossen. Vanwege aanhoudende druk en lobby van
het CNV en toenemende druk vanuit de Kamer, moet de minister in
september toegeven dat de signalering van het CNV terecht was, en
dat hij toch gaat zoeken naar een oplossing voor de gesignaleerde
problematiek.
In overleg tussen sociale partners en het ministerie zal tot een
oplossing moeten worden gekomen. Inzet van het CNV hierbij is
herstel van het niveau van de WW naar het niveau voor 1 juli voor
iedereen die het betreft en een herstelregeling met terugwerkende
kracht voor reeds gedupeerde werknemers. Dit overleg is aan het
eind van 2015 nog niet afgerond.
SER TAW advies, pilots en derde WW jaar
Een ander belangrijk open eindje uit het Sociaal Akkoord was het
SER-advies over de toekomstige arbeidsmarkt en WW (SER TAW).
Centrale onderwerpen binnen het advies zijn de uitwerking van de
grotere rol van sociale partners bij de WW, de financiering van de
52

53. 53
WW en de kaders waarbinnen private reparatie van duur en opbouw
van de WW kunnen worden gerepareerd.
Gedurende 2014 is binnen de SER lang gesproken over dit advies.
Uiteindelijk komt de SER in februari 2015 met het advies. De SER
stelt onder andere voor om in de 35 arbeidsmarktregio’s een
onafhankelijk adviescentrum op te richten voor ondersteuning,
van-werk-naar-werk en begeleiding dichtbij de werkvloer. Deze zijn
bedoeld voor werknemers die hun baan dreigen te verliezen. Deze
centra bieden diensten in de fase vóór de WW en de dienstverlening
door UWV en zijn te financieren uit WW-premies. De dienstverlening
van deze adviescentra zou op termijn moeten leiden tot minder
beroep op de WW. Om deze adviescentra in de praktijk te testen, is
ook het advies praktijkgericht te starten met pilots.
Verder brengt het SER-advies een aantal mogelijkheden in kaart om
het derde WW-jaar te repareren. Daarbij vragen partijen in de SER
het kabinet eigenlijk om twee dingen mogelijk te maken: dat het
UWV de uitvoering van een landelijke regeling kan doen en dat de
beoogde 50/50-verdeling van de premie voor de WW en de reparatie
daarvan, dus half op te brengen door werkgevers en half door
werknemers, kostenneutraal kan worden opgebracht uit het bruto
loon. Hiervoor moet dan wel de Wet Uniformering Loonbegrip (WUL)
worden aangepast.
De kabinetsreactie op het SER TAW-traject laat vervolgens negen
maanden op zich wachten. In de tussentijd zijn er gesprekken
gevoerd tussen sociale partners onderling en tussen de Stichting van
de Arbeid en het kabinet over dit onderwerp. Beide wensen van de
SER stuiten op blokkades bij het kabinet.
Uiteindelijk komt de Stichting van de Arbeid, om de impasse te
doorbreken, op 11 november met een compromis dat aan de
minister wordt toegezonden als input voor een kabinetsreactie op het
TAW-advies. Partijen blijven streven naar een 50/50-verdeling van de
WW-premie, maar tot die tijd zullen werkgevers de premie voor de
wettelijke WW blijven betalen en zullen werknemers de premie van
de reparatie van het derde WW-jaar voor hun rekening nemen.
53

54. 54
De Stichting geeft tevens aan een andere uitvoerder dan het UWV te
gaan zoeken (het proces daarvoor loopt inmiddels al) op voorwaarde
dat het kabinet de benodigde gegevensuitwisseling tussen een
uitvoerder en het UWV mogelijk maakt. Tevens doet de Stichting een
aantal voorstellen over de betrokkenheid van sociale partners bij het
vaststellen van de WW-premies en het re-integratiebeleid van het
UWV.
Deze voorstellen worden overgenomen in de kabinetsreactie op
het SER TAW-advies. Ook stelt het kabinet geld beschikbaar voor
het opstarten van pilot-projecten rondom de uitvoering van de WW.
Hierdoor kan in 2015 verder worden gewerkt aan de praktische
invulling en uitwerking van de reparatie van de WW (het derde WW-
jaar) en de uitrol van de pilots.
Wat betreft dit laatste wordt door het Algemeen Bestuur van het
CNV rond de zomer het besluit genomen om financiële middelen vrij
te maken uit het Talmafonds om een projectleider te benoemen om
het traject rondom de ontwikkeling van en het binnenhalen van de
benodigde subsidie voor de pilots in goede banen te leiden.
Banenafspraak en regionale werkbedrijven
In het Sociaal Akkoord zijn afspraken gemaakt over banen voor
mensen die behoren tot de doelgroep van de Participatiewet. Het
gaat hierbij om, op termijn, 100.000 extra banen in de marktsectoren
en 25.000 bij de overheid. De invulling van deze banenafspraak wordt
op regionaal niveau vorm gegeven in 35 regionale werkbedrijven.
Op centraal niveau wordt er over de banenafspraak en over andere
elementen van de (uitvoering van) de Participatiewet overlegd
tussen de Stichting van de Arbeid en de Vereniging van Nederlandse
Gemeenten in De Werkkamer.
In een aantal pilot-regio’s participeerde het CNV in 2014 al in de
regionale werkbedrijven. In het eerste kwartaal van het jaar werft
het CNV voor deze werkbedrijven kaderleden die in de andere regio’s
dit werk op zich nemen. Op 24 maart vindt er een goed bezochte
54

55. 55
startbijeenkomst plaats voor de CNV-vertegenwoordigers in de
werkbedrijven, waarbij ze ook allemaal van inhoudelijke informatie
worden voorzien om hun rol goed te vervullen. Sprekers zijn onder
andere CNV-bestuurder Willem Jelle Berg en de voorzitter van De
Werkkamer: Patrick Welman, wethouder in Enschede.
Gedurende 2015 wordt in De Werkkamer, maar ook politiek,
gesproken over de uitvoering van de Participatiewet. Die loopt nog
niet op alle vlakken voorspoedig. Het CNV vraagt daarom publiekelijk
meerdere malen aandacht voor met name de positie van beschut
werk en de manier waarop daar door gemeenten uitvoering aan
wordt gegeven. Het CNV vindt dat dat achter blijft. Een deel van de
praktische knelpunten bij de uitvoering van de Participatiewet leidt
ertoe dat, op basis van overleg tussen staatssecretaris Klijnsma en
de partijen in De Werkkamer, waaronder het CNV, eind november
een brief van de staatssecretaris naar de Kamer wordt gestuurd met
een reeks praktische voorstellen om de uitvoering te verbeteren.
Advies driehoeksrelaties
Eén van de nog openstaande punten uit het Sociaal Akkoord was
de afspraak tussen werknemers en werkgeversorganisaties om
verder overleg te voeren over de knelpunten bij zogenaamde
‘driehoeksrelaties’. Het betreft hier vormen van flexarbeid zoals
bijvoorbeeld payrolling en contracting.
Op 29 juni heeft de Stichting van de Arbeid per brief aan
minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid laten
weten dat vanwege de complexiteit en samenhang met andere
arbeidsmarktontwikkelingen, momenteel geen eensluidend advies
kan worden voorgelegd met betrekking tot de vraag of, en zo ja op
welke wijze, de zogeheten driehoeksrelaties passen in de ordening
van de arbeidsrelaties. Dit wil uiteraard niet zeggen dat de discussie
binnen de Stichting van de Arbeid stopt. Daarvoor is de noodzaak om
te komen tot een gedragen oplossing te groot.
55

56. 56
Arbeidsvoorwaardennota 2016
Traditioneel presenteert het CNV ook dit jaar in september zijn
concept arbeidsvoorwaardennota voor het komende cao-seizoen.
De notitie is in het voorjaar en het begin van de zomer opgesteld
door CNV Vakcentrale met behulp en input van de CNV-bonden.
Vervolgens is de nota bestuurlijk besproken en als concept-nota
vastgesteld door het Algemeen Bestuur. In het vierde kwartaal is de
nota voor achterbanraadpleging voorgelegd binnen de bonden en hij
wordt in december definitief vastgesteld.
De onderwerpen die aan bod komen in het arbeidsvoorwaardenbeleid
van het CNV zijn onder andere ontwikkeling van mensen, fatsoenlijke
flex, gezond aan het werk, iedereen doet mee en pensioen.
Belangrijk punt voor het CNV in haar arbeidsvoorwaardennota 2016
is de aandacht voor scholing en ontwikkeling in de vorm van een
persoonlijk ontwikkelingsbudget voor werknemers. In een wereld die
steeds sneller verandert, bijvoorbeeld op technologisch vlak, wordt
er steeds meer van mensen gevraagd en is het steeds belangrijker
dat mensen zich aan kunnen passen op de veranderende
arbeidsmarkt.
Ook wil het CNV dat er in cao’s afspraken worden gemaakt dat
ook mensen met korte tijdelijke contracten recht krijgen op een
transitievergoeding bij onvrijwillig vertrek bij hun werkgever. Verder
wil het CNV dat de transitievergoeding in onderhandelingen de
ondergrens vormt, waarbij het ook duidelijk de wens is om deze waar
mogelijk op te plussen. Wat betreft de loonvraag stelt het CNV, net
als in recente jaren, geen centrale loonvraag vast, maar wil het CNV
dat er per sector en bedrijf een loonvraag wordt gedaan die past bij
de betreffende situatie. Cao-onderhandelaars en werknemers dienen
samen tot een verantwoorde loonvraag te komen. De beloning aan
de top van het bedrijfsleven dient hierbij ook onderwerp van gesprek
te zijn aan de cao-tafel.
56

57. 57
Prinsjesdag
De derde dinsdag van september is altijd het moment waarop de
Rijksbegroting wordt gepresenteerd. Het CNV houdt vooraf in de
gaten welke plannen al zijn uitgelekt, maakt haar eigen standpunten
kenbaar richting Den Haag in aanloop naar Prinsjesdag en reageert
op de dag zelf altijd op de Troonrede van de Koning en op de
gepubliceerde plannen. Daarna wordt er in het vierde kwartaal
gelobbyd rondom de relevante begrotingsbehandelingen, met name
die van SZW die gepland staat voor de eerste week van december.
Op basis van de plannen die het kabinet presenteert in de
Miljoennota 2016, is het CNV van mening dat er door het
kabinet meer gedaan zou moeten worden aan de hoog blijvende
werkloosheid. Die blijft in de voorspellingen voor 2016 rond de
600 duizend en dat is wat het CNV betreft te hoog. Ook doet CNV-
voorzitter Limmen een oproep aan de politiek om, juist nu de
werkloosheid hoog blijft, niet te tornen aan de WW en om snel
vaart te maken met het mogelijk maken van de reparatie van het
derde WW-jaar zoals afgesproken in het Sociaal Akkoord (voor
beide onderwerpen: zie Uitwerking Sociaal Akkoord). Ook vraagt
het CNV voorafgaand aan de Algemene Financiële Beschouwingen
eind september nog extra aandacht om scholing tot speerpunt
te maken en het definitief van tafel halen van de zogenaamde
mantelzorgboete.
In aanloop naar Prinsjesdag vraagt het CNV middels een brief aan de
Tweede Kamer nog extra aandacht voor de koopkracht van ouderen
en gepensioneerden. Het CNV vraagt daarbij om slechte maatregelen
die tijdens de crisis zijn genomen (verlaging van de ouderenkorting
en het afschaffen van de ouderentoeslag) terug te draaien. Ook pleit
het CNV voor herstel van de AOW-ondersteuning tot het niveau van
voor de crisis. De positie van deze groep is een punt van aandacht en
zorg voor het CNV.
57

58. 58
CNV Belastingnotitie
In oktober 2015 stelt het CNV zijn eigen Belastingnotitie op. De notitie
is de input van het CNV op de politieke discussie die wordt gevoerd
over het belastingstelsel. Met de voorstellen in deze notitie wil het
CNV bijdragen aan een sterkere arbeidsmarkt en een eenvoudiger,
stabiel, duurzaam en solidair belastingstelsel.
Voor het CNV is de bescherming van de middeninkomens daarbij
een voorwaarde. Daarnaast staat het CNV voor fatsoenlijke sociale
zekerheid en het principe dat werk moet lonen. De voorstellen van
het CNV zijn onder te verdelen in drie categorieën: 1. versterk de
werking van de arbeidsmarkt; 2. vereenvoudig het stelsel en 3. maak
het stabiel, solidair en duurzaam.
Wat betreft de eerste categorie ligt de nadruk op het verlagen van
de lasten op arbeid. Onder de tweede categorie valt een aantal
voorstellen om de systematiek van toeslagen en kortingen te
vereenvoudigen. Concreet wordt voorgesteld om te komen tot een
huishoudengebondenkorting. In de derde categorie valt onder
andere het voorstel de vermogensrendementsheffing te wijzigen en
de zelfstandigenaftrek een tijdelijk karakter te geven. In het najaar
is de notitie besproken met de staatssecretaris van Financiën, Eric
Wiebes.
In 2015 is er binnen de SER kort, maar intensief gesproken om in
aanloop naar de presentatie van het Belastingplan op Prinsjesdag
te komen tot een gedeelde visie op de hervorming van het stelsel.
Op dat moment bleek een gedeelde visie nog niet mogelijk. Vanuit
het CNV, maar ook gezamenlijk vanuit de Stichting van de Arbeid,
is in het najaar van 2015 het parlement opgeroepen om de door het
kabinet voorgestelde belastingverlaging aan te nemen. In december
werd deze belastingverlaging uiteindelijk door de Eerste Kamer
goedgekeurd.
58

59. 59
Scholing en ontwikkeling
CNV Scholings- en ontwikkelingsagenda
Het CNV startte in 2014 met het opstellen van een visie op scholing
en ontwikkeling. In 2015 wordt deze vastgesteld. Het CNV wil
dat mensen een goede start meekrijgen als zij de arbeidsmarkt
betreden. Daarnaast dient er werkgelegenheid te zijn op de
arbeidsmarkt voor alle opleidingsniveaus. Werknemers dienen
verder goed te weten wat ze zelf kunnen en hoe dit zich verhoudt tot
hun kansen op de arbeidsmarkt. Hiervoor kunnen ze ook terecht bij
loopbaanadviseurs van het CNV. Wil men zich verder ontwikkelen
dan is het belangrijk dat er voldoende mogelijkheden zijn om
opleidingen te volgen, qua tijd en financiële middelen. Ook een
helder overzicht van het aanbod kan hierbij helpen.
EVC
Begin september wijzen overheid, werkgevers en vakbonden de
Stichting Examenkamer aan om de kwaliteit van EVC (erkenning van
vaardigheden, elders verworven competenties) te borgen. Tot nu toe
had het ministerie van Onderwijs de regierol bij het erkennen van
competenties op de arbeidsmarkt. Zowel de regie als financiering
vanuit het ministerie zal in principe stoppen per 1 januari 2016 voor
dit deel. De periode tot 1 januari wordt er gewerkt aan een goede
overgang, zodat werknemers, werkgevers, EVC-aanbieders, EVC-
kandidaten en overige betrokkenen kunnen blijven rekenen op
optimale dienstverlening.
Aan het aanwijzen van Stichting Examenkamer is een lang proces
voorafgegaan binnen de werkgroep Onderwijs van de Stichting van
de Arbeid waarin het CNV zitting heeft. Na 1 januari 2016 zal er
nog wel een overgangsperiode zijn om het nieuwe systeem goed te
starten.
59

60. 60
Scholing van werknemers met een flexibel contract en zzp’ers
In het voorjaar van 2015 voert de Stichting van de Arbeid een
verkenning uit naar de scholing van werknemers met een flexibel
contract en zzp’ers. Zij vraagt hiervoor zo’n veertig O&O-fondsen om
input. Ook CNV is betrokken bij deze verkenning en levert input voor
de rapportage. De Stichting van de Arbeid presenteert de rapportage
op 26 juni 2015 aan minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid.
In de rapportage staat dat er een grote diversiteit aan O&O-fondsen
is, sommige relatief klein en andere groter. De activiteiten van deze
fondsen op het gebied van scholing verschillen. Een aantal fondsen
ontwikkelt instrumenten en geeft advies en ondersteuning om
duurzame inzetbaarheid en employability in de sector te versterken.
Dit kan bijvoorbeeld via loopbaanchecks en e-portfolio’s. De
middelen van fondsen zijn echter beperkt en staan in een aantal
sectoren onder druk, bijvoorbeeld door de economische crisis.
Op verzoek van het CNV is in de rapportage ook aandacht besteed
aan de huidige mogelijkheden bij O&O-fondsen voor individuele
scholingsbudgetten. Dit budget kan de werknemer naar eigen keuze
inzetten, ook bij scholing voor een overstap naar een andere sector.
In sommige sectoren is hiermee ervaring opgedaan. Voorlichting,
advisering en begeleiding is een essentiële voorwaarde om deze
faciliteit effectief te laten zijn.
Visie toekomst MBO
In juni 2015 stuurt het CNV samen met FNV en de VCP een brief
aan minister Jet Bussemaker van het ministerie van Onderwijs,
Cultuur en Wetenschap. In de brief schetsen de drie vakorganisaties
hun visie op de toekomst van het MBO. Uitgangspunt is dat het
beroepsonderwijs studenten moet voorbereiden op een duurzame
positie op de arbeidsmarkt en werkenden de kans moet bieden
om via maatwerk en flexibel onderwijs hun arbeidsmarktpositie te
60

61. 61
verbeteren en behouden. Daarnaast pleiten de vakorganisaties voor
een aantal acties, waaronder het behouden van de leerwegen bol en
bbl, meer aandacht voor ICT en vaardigheden voor de 21e eeuw en
het versterken van de doorlopende leerlijn VMBO, MBO en HBO.
Pensioen en AOW
Stand van zaken SER-adviestraject
Op 4 april 2014 verzocht staatssecretaris Klijnsma de SER te
komen tot een advies ‘hoe de SER aankijkt tegen de pijler van
de aanvullende pensioenen in de toekomst en welk transitiepad
daarvoor nodig is’. Op 20 februari 2015 presenteerde de SER zijn
Advies Toekomst Pensioenstelsel, waarin de SER aangeeft waarom
aanpassing van het huidige pensioenstelsel wenselijk is en hoe dit
mogelijk kan worden gerealiseerd. Hieronder volgt een overzicht van
de gemaakte analyses in het advies.
Sterke punten van het huidige pensioenstelsel zijn volgens de SER
de goede toereikendheid van pensioeninkomen als gevolg van de
hoge participatiegraad, voldoende premie-inleg, het levenslange
karakter van het uitgekeerde pensioen, de fiscale facilitering
via de omkeerregel, de mogelijkheden voor een langetermijn-
beleggingsbeleid, de lage uitvoeringskosten en de mogelijkheden
tot risicodeling. De SER benadrukt dat bij een aanpassing van het
pensioenstelsel deze punten niet verloren mogen gaan.
Door en na de crisis is duidelijk geworden dat de huidige
pensioenregelingen geen garantie bieden voor een koopkrachtig
pensioen: indexatie blijft achterwege en sommige fondsen hebben
moeten korten. Daarnaast worden de huidige pensioenregelingen
gekenmerkt door een grote rentegevoeligheid, wat negatief kan
uitwerken voor de koopkracht van het pensioeninkomen. Verder kent
het huidig pensioenstelsel een one-size-fits-all-benadering. Deze
knelt volgens de SER omdat risico’s steeds meer bij deelnemers
zijn komen te liggen en deelnemers aangeven meer keuzevrijheid
61

62. 62
te willen hebben, zowel in de opbouw- als de uitkeringsfase. Tevens
klinkt er een toenemende roep om een betere definiëring van de
eigendomsrechten van deelnemers. Voorts is de arbeidsmarkt
steeds flexibeler, hetgeen het hanteren van de doorsneesystematiek
moeilijk uitlegbaar maakt.
De SER heeft in zijn advies een analyse gemaakt van mogelijke
fundamenten van een toekomstig pensioenstelsel. Er zijn vier
varianten geanalyseerd. Deze varianten zijn beoordeeld op
criteria als: pensioenresultaat, betaalbaarheid, aansluiting op
maatschappelijke trends, macro-economische effecten en de
effecten van transitie van het huidige naar een toekomstige
pensioenstelsel. Een aantal werkgroepen waarin ook het CNV
participeert is hier mee aan het werk.
CNV Pensioenenquête
Naar aanleiding van de publicatie van het SER-advies ondervroeg
het CNV de leden door middel van de CNV Pensioenenquête over de
vraag: hoe ziet jouw pensioen er uit? De enquête werd ingevuld door
4.342 respondenten. In het oog springend is de sterke bereidheid
tot solidariteit onder de respondenten. Eveneens opvallend is de
uitgesproken voorkeur voor de uitkeringsregeling en de naast elkaar
bestaande appreciatie van zowel het continueren van verplicht
pensioensparen via de werkgever als de instelling van een (nieuwe)
wettelijk verplichte deelname aan een nationaal pensioenfonds.
Hoofdlijnennota toekomst pensioenstelsel
Begin juli brengt staatssecretaris Klijnsma de Hoofdlijnennota voor
de Toekomst van het Pensioenstelsel naar buiten. In een eerste
reactie geeft het CNV aan zich te herkennen in het uitgangspunt van
de nota dat alle werkenden een toereikend pensioen opbouwen.
Ook de afschaffing van de doorsneesystematiek die in de nota wordt
bepleit past bij de uitgangspunten die het CNV heeft geformuleerd in
de pensioenvisie van het CNV in 2014.
62

63. 63
Doorwerken na AOW-gerechtigde leeftijd
In maart wordt het wetsvoorstel Doorwerken na de AOW-gerechtigde
Leeftijd behandeld en aangenomen in de Tweede Kamer. Deze
wet maakt het voor werkgevers goedkoper om AOW-gerechtigden
in dienst te nemen doordat deze minder lang doorbetaald hoeven
te worden bij ziekte dan andere werknemers. Het CNV wijst op
het risico van verdringing in deze tijden waarin er veel langdurige
werkloosheid is onder oudere werknemers. Het CNV begrijpt dat
mensen na hun pensioen door willen blijven werken. “Maar dan wel
tegen een gelijk loon en onder dezelfde voorwaarden, bijvoorbeeld in
geval van ziekte”, aldus CNV-voorzitter Maurice Limmen. In aanloop
naar de behandeling roept het CNV de Kamer op dit plan niet te
steunen. Tegen de wens van het CNV in, stemmen Tweede en Eerste
Kamer toch in met het wetsvoorstel.
Versnelde verhoging AOW-leeftijd
Op verschillende momenten hebben de gezamenlijke vakcentrales
zowel aan de Tweede Kamer als aan de Eerste Kamer hun zorgen
geuit over de gevolgen van het wetsvoorstel Versnelde Verhoging
AOW-leeftijd. Kern van de bezwaren is dat mensen die gebruik
maken van een regeling voor vervroegde uittreding niet in de
gelegenheid zijn zich afdoende voor te bereiden op de financiële
gevolgen van een versnelde verhoging van de AOW-leeftijd. Dit
brengt rechtsonzekerheid met zich mee en mogelijk wantrouwen
jegens de overheid. Verder is aangevoerd dat het versneld verhogen
van de AOW-leeftijd contrair staat aan het bestrijden van de
werkloosheid. Beide Kamers hebben desalniettemin ingestemd met
het wetsvoorstel.
Overige onderwerpen rondom pensioen en AOW
Het CNV participeert gedurende het gehele jaar 2015 in verschillende
werk- en klankbordgroepen waarin wordt gesproken met het
63

64. 64
ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over de
verschillende ontwikkelingen.
SER-trajecten
SER Sociaal Ondernemerschap
In mei wordt het SER-advies Sociaal Ondernemerschap uitgebracht.
In het verkennende advies concludeert de SER onder andere dat
succesvolle sociale ondernemingen kunnen bijdragen aan het
realiseren van maatschappelijke doelen, maar dat het nog niet altijd
duidelijk is wat de waarde en impact van sociale ondernemingen is.
De SER adviseert daarom de overheid om een kenniscentrum over
impactmeting te openen.
SER Stad
In juni brengt de SER, waar ook het CNV in participeert, het
ontwerpadvies Stad uit. In dit traject heeft het CNV erop gehamerd
dat niet alleen de stad of de bewoners van de stad, maar ook mensen
in de regio en uiteindelijk het gehele land moet kunnen profiteren
van het mogelijke succes van een stad. Het advies moet nog worden
vastgesteld in de SER Raad na de zomer.
SER Hoger Onderwijs
Minister Jet Bussemaker van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen
vraagt de SER om advies over de Strategische Agenda Hoger
Onderwijs en Onderzoek 2015-2025 die 7 juli 2015 uitkwam. Hierin
staan de beleidsprioriteiten van het kabinet, met 2025 als horizon.
Het kabinet heeft in 2014 al een Wetenschapsvisie uitgebracht.
De Strategische Agenda sluit hierop aan en focust specifiek op
onderwijs.
De SER stelt haar advies in oktober 2015 vast. In haar advies gaat zij
in op het breder bekijken van de kwaliteit van het hoger onderwijs
64

65. 65
dan alleen het aantal studenten dat met een diploma afstudeert.
Voorwaardelijke aspecten voor de kwaliteit van het onderwijs zijn
onder andere tevreden studenten, goed gekwalificeerde en bekwame
docenten en samenwerking en afstemming met het afnemende veld.
Het CNV was lid van de SER-commissie die dit advies opstelde.
Het SER-advies gaat verder in op de uitdagingen in het hoger
onderwijs, zoals meer mensen opleiden, meer maatwerk aanbieden
en verhoging van de kwaliteit. Er is dialoog nodig over de kwaliteit
en wat betrokkenen bij het hoger onderwijs hieronder verstaan en
de manier waarop kwaliteit wordt nagestreefd en geborgd. Daarbij
is een beter evenwicht nodig tussen enerzijds de autonomie van
instellingen en anderzijds de sturing. De administratieve lasten in
het hoger onderwijs moeten worden verlicht.
Verder moeten de huidige prestatieafspraken worden vervangen
door kwaliteitsafspraken. Daarnaast is er monitoring nodig om de
gevolgen van het afschaffen van de basisbeurs en het invoeren van
het studievoorschot vast te stellen. Eventueel zijn maatregelen nodig
als de resultaten negatief zijn.
Daarnaast vraagt de doorstroming tussen en binnen onderwijs-
sectoren aandacht. Er moet voldoende geïnvesteerd worden in de
kwaliteit van docenten. Tot slot dient er meer aandacht te zijn voor
de mogelijkheden voor werkenden om zich om, her en op te scholen.
SER Leren in de toekomst
Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Jet Bussemaker
vraagt de SER eind 2015 om een breder advies over Leren in de
Toekomst. Het CNV is lid van de commissie die dit advies zal gaan
uitbrengen. Daarnaast is het CNV via de SER betrokken bij de
OESO-analyse die een Skills Strategy voor Nederland zal opstellen.
In haar analyse zal de OESO ingaan op de sterktes en zwaktes van
Nederland op het vlak van de aanwezige competenties. Daarbij kijkt
de OESO specifiek naar het ontwikkelen van deze competenties, het
activeren van het aanbod van de competenties op de arbeidsmarkt,
het effectief gebruik van de aanwezige competenties en versterking
65

66. 66
van het systeem van competenties. In 2016 en 2017 zal er verder
worden gewerkt aan dit advies en de analyse.
SER Briefadvies Leren in het funderend onderwijs
De commissie Arbeidsmarkt- en Onderwijsvraagstukken van de
SER werkt in 2015 aan een verkenning Leren in de Toekomst. In de
eerste helft van 2015 is hiervoor een drietal dialoogbijeenkomsten
georganiseerd door de SER. Naar aanleiding van het verkennende
werk heeft de commissie voor de zomer een briefadvies uitgebracht
aan het Platform Onderwijs 2032. In het advies stelt de SER dat, om
beter voorbereid te zijn op de toekomst, leerlingen al in het primair
en voortgezet onderwijs de basis zullen moeten krijgen om flexibel,
wendbaar en weerbaar om te leren gaan met de onzekere en snelle
ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in de samenleving.
SER TTIP
Voor het vrijhandelsverdrag TTIP waar de Europese Commissie en
de Verenigde Staten al enige tijd over onderhandelen is ook veel
aandacht geweest in 2015. Het CNV heeft het kabinet opgeroepen om
sociale partners te betrekken bij TTIP en dat het beter zou zijn als de
onderhandelingen openbaar zijn. Het uitgangspunt van het verdrag is
dat de standaarden in de twee continenten gelijk worden getrokken.
Dit kan in theorie betekenen dat de lagere standaarden op het gebied
van bijvoorbeeld arbeidsomstandigheden in de VS invloed hebben op
de mate van bescherming van werknemers in de EU. Dat er daarom
een adviesaanvraag wordt ingediend bij de SER door minister
Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking
is dan ook een goede zaak. CNV-bestuurder Arend van Wijngaarden
heeft ook een gesprek met Ploumen en deelt daarin de zorgen van
het CNV over het vrijhandelsverdrag TTIP.
In het tweede kwartaal ontvangt de SER een adviesaanvraag van
minister Ploumen over het onderwerp TTIP. Met het opstellen van
66

67. 67
dit SER-advies wordt in het derde kwartaal een start gemaakt. Het
advies wordt begin 2016 afgerond. Het CNV heeft zitting in de SER-
commissie die het advies opstelt.
SER VMJL
In december vindt het eerste overleg plaats van de SER-commissie
Verkenning Minimum Jeugdloon. In deze verkenning kijkt de
commissie naar de feiten, effecten en argumenten, alsmede
de verschillende beleidsopties die er zijn bij de aanpassing van
het wettelijk minimumjeugdloon. Zo mogelijk zal er ook tot een
gezamenlijk standpunt worden gekomen. De overleggen zullen in
2016 worden vervolgd.
Overige onderwerpen
Rondetafelgesprek cao’s
In mei is Arend van Wijngaarden als arbeidsvoorwaardencoördinator
van CNV Vakcentrale aanwezig bij het rondetafelgesprek over
cao’s. Dit gesprek is georganiseerd door de Tweede Kamer als
voorbereiding op het debat dat de Tweede Kamer gaat hebben
over cao’s. CNV focust in het gesprek op het belang van cao’s. Van
Wijngaarden: “Cao’s zijn een goede manier voor werkgevers om
goed werkgeverschap te tonen. Dit levert arbeidsrust, productiviteit,
en een verantwoorde loonontwikkeling, de basis ingrediënten voor
een gezonde economie en maatschappij.”
Europa
Het CNV neemt in de laatste week van september met een
delegatie, waaronder CNV-voorzitter Maurice Limmen, deel aan
het vierjaarlijkse congres van de Europese koepel van vakbonden,
de EVV (Engels: ETUC) in Parijs. Limmen vraagt tijdens het congres
67