1. ೆಂಗಳ ರು
ನಗರ ಶ ಾ ಲಯ
BENGALURU
CITY UNIVERSITY
ೆಂಟ ಾ ೇಜು ಾ ಂಪ , ಾ ಅಂ ೇಡ ೕ
ೆಂಗಳ ರು - 560001
ತ ಪ ಬಂಧ – ಕ ಬ ಾಪ ರ ಾಲೂ ನ ಪ ಾ ಾಣಗಳ
ಸಂ ೆ ೕಧಕರು
ಜ ಕು ಾ .
( ೋಂದ ಸಂ ೆ :- HS200621)
ಇ ಾಸ ಾಗ
ೆಂಗಳ ರು ನಗರ ಶ ಾ ಲಯ
ೆಂಗಳ ರು -560001
ಸಂ ೆ ೕಧ ಾ ಾಗ ದಶ ಕರು
ಾ. ಪ ರು ೋತ . ಎ
ಇ ಾಸ ಾಗ
ೆಂಗಳ ರು ನಗರ ಶ ಾ ಲಯ
ೆಂಗಳ ರು-560001
2021-22
2. ಮುಖ ಸರು ( ಕ ಾ ಾಯ )
ಪ ಾಣ ಪತ
ಕ ಾ ಾತ ೋತರ ಪದ ಾ ( ಇ ಾಸ ) ೕ ಕು ಾರ ಜ ಕು ಾ . ದಪ , ೆಂಗಳ ರು
ನಗರ, ಶ ಾ ಲಯ ೆ ಸ ಸು ರುವ " ಕ ಬ ಾಪ ರ ಾಲೂ ನ ಪ ಾ ಾಣಗಳ " ೕ ೆಯ ರು
ಸಂ ೆ ೕಧ ಾ ಪ ಬಂಧವ ಒ ತ ಾ ರುತ ೆ ಎಂದು ದೃ ೕಕ ಸ ಾ ೆ.
ಪ ಬಂಧದ ಾಗ ದಶ ಕರು
ಪ ಬಂಧದ ಪ ೕ ಕರು
ಈ ರು ಸಂ ೆ ೕಧ ಾ ಪ ಬಂಧವ ಇ ಾಸ ಷಯದ ಾತ ೋತರ ಪದ ಯ
ಪ ಣ ೊ ಸು ೆ ಾಗ ಾ ಒ ತ ಾ ರುತ ೆ.
3. ಈ ಸಂ ೆ ೕಧ ಾ ಾಯ ವನು ಯಶ ಾ ಪ ೈಸಲು ನನ ಸಂ ೆ ೕಧ ಾ ಅಧ ಯನ ೆ
ಾಗ ದಶ ಕ ಾ ಸಕಲ ಸೂಕ ಳ ವ ೆಯನು ೕ ಪ ಹಂತದಲೂ ನನ ೆ ಾಗ ದಶ ನ ೕ
ಅಧ ಯನ ಾಯ ವನು ಯಶ ಾಗಲು ಾರಣ ಾದಂತಹ II ಾ. ಪ ರು ೋತ . ಎ ಇ ಾಸ
ಾಗದವ ೆ ನನ ತುಂಬು ಹೃದಯದ ಕೃತ ೆಗಳನು ಸ ಸು ೇ ೆ.
ಸಂ ೆ ೕಧ ಾ ಾ
ಕೃತ ೆಗಳ
ೆಂಗಳ ರು ನಗರ ಶ ಾ ಲಯ ಇ ಾಸ ಾಗದ ಗುರುವೃಂದದವ ಾದ ಾ. . ಾಂತ ಾಜು, ಾ.
ಪ ರು ೋತ . ಎ ಾ. ಾ ಇವ ೆಲ ಗೂ ನನ ಅನಂತ ವಂದ ೆಗಳನು ಸ ಸು ೇ ೆ.
ಈ ಅಧ ಯನ ೆ ಪತ ಾ ಾಗೂ ಪ ೋ ಾ ಸಲ ೆ ೕ ದ ನನ ಕುಟುಂಬದವ ೆ ಾಗೂ
ಶ ಾ ಲಯದ ನನ ಎ ಾ ೇ ತ ಗೂ ನನ ಹೃದಯ ಪ ವ ಕ ವಂದ ೆಗಳನು ಸ ಸು ೇ ೆ.
ಸಳ : ೆಂಗಳ ರು.
ಾಂಕ:
ಜ ಕು ಾ .
ಈ ೆ ಸ ಉದಕೂ ಇ ನ ಗಣಕಯಂತ ಪ ೕ ಾಲಯವನು ಪ ತ ಾವ ೇ ಸಮಯದ
ಬಳ ೊಳಲು ಅವ ಾಶ ೕ ದಂತ ಾಗದ ಮುಖ ಸ ಾದ . ಾ. ನರ ಂಹಮೂ ಸ
ಅವ ೆ ಹೃತೂ ವ ಕ ವಂದ ೆಗಳನು ಸ ಸು ೇ ೆ.
4.
5. ಪ
• ೋಗನಂ ೕಶ ರ ೇ ಾಲಯ ನಂ .
• ಪ ಸು ಾನ ತಂಗು ಾಣ ನಂ ೆಟ.
• ಾರತರತ ಸ ಎಂ ೆ ೕಶ ರಯ ಜನ ಸಳ ಮು ೇನಹ .
•ಕ ೆ ಬಸವಣ ನಂ .
• ಷರ ಸ ಾ ಗಳ ಸು ಾ ೇ ೆ.
•ರಂಗ ಾಥ ಾ ೇ ಾಲಯ.
• ೋವಧ ನ .
•ಹಜರ ಜಹಂ ೕ ಾ ದ ಾ ನಂ .
• ೕ ಾಸ ಾಗರ.
•ಆವಲ ೆಟ.
• ಾಲ ನರ ಂಹ ಾ ೆಟ.
• ೇತ ೈರ ೇಶ ರ ಾ ೇ ಾಲಯ.
6. ೋಗನಂ ೕಶ ರ ೇ ಾಲಯ ನಂ
ನೃಪತುಂಗ ಆಡ ತ ಾಲದ ನಂ ಯು ಪ ದ
ಾ ಕ ೇಂದ ಾ ತು. ಇದನು ತಮ
ಾಸನಗಳ “ದ ಣ ೈ ಾಸ” ಎಂದು
ಕ ೆ ಾ ೆ. ನಂ ಾ ಮವ ಪ ಾಣ
ಪ ಯನು ೊಂ ರುವ ನಂದ , ಬ ಹ ,
ಸ ಂದ , ವ ಮತು ಷು ಎಂಬ
ಪಂಚ ಂದ ಸುತುವ ೆ ೆ. ಈ ಾ ಮವ
ಒಂಬತ ೆಯ ಶತ ಾನ ಂದ ಇಂ ನವ ೆಗೂ
ಾ ಕ ಮತು ಾಂಸ ಕ ಮಹತ ವನು
ಪ ೆ ೆ.
7. ಇ ೋಗನಂ ೕಶ ರ ಮತು
ಅರು ಾಚ ೇಶ ರ ೇ ಾಲಯಗ ಾ ೆ.
ಕ ಬ ಾಪ ರ ಾಲೂ ನ ಪ ಥಮ
ರಚ ಾತ ಕ ೇ ಾಲಯ ಾ ೆ. ಈ
ೇ ಾಲಯವ ಾಣರ ಾಲದ
ಾ ಣ ೊಂ ದು ನಂತರದ
ೊಳಂಬರು, ೋಳರು, ಾಷ ಕೂಟರು,
ೊಯ ಳರು, ಜಯನಗರ ಮತು ಸ ೕಯ
ಾ ೇ ಾರರ ಾಲ ಾನದ ಾರ ಾದ
ೕ ೋ ಾರ ೊಂ ಾ ೆ.
8. ೇ ಾಲಯದ ಎಡ ಾಗದ ೋಗನಂ ೕಶ ರ
ಾದ ೆ ಬಲ ಾಗದ ಅರು ಾಚ ೇಶ ರ
ಂಗ ೆ. ಇ ನ ೇ ಾಲಯವ ೊಯ ಳರ
ಹ ೇ ೕ ನ ೊಯ ೇಶ ರ ೇ ಾಲಯದ
ಾದ ಯ ೆ. ಆವ ಮತು ತಲ ಾ ನ
ೈ ೆ ೕಶ ರ ೇ ಾಲಯಗಳ ಸಹ ಇ ೆ
ಾದ ಯ ೆ. ಈ ೇ ಾಲಯವ 370 ಅ
ಉದ ಮತು 250 ಅ ಅಗಲ ೊಂ ರುವ
ಾಲ ೇ ಾಲಯ ಾ ೆ.
9. ಇದರ ದ ಣ ೆ ೊಳಂಬರ ಾಲ ೆ ೇ ದ
ಮ ೊಂದು ಂಗವನು ಾಣಬಹು ಾ ೆ. ಈ
ಎರಡೂ ೇ ಾಲಯಗಳ ಮಧ ಾಗದ
ಜಯನಗರ ಾಲದ ವ ಮತು ಾವ
ಕ ಾ ಣ ಮಂಟಪ ಮತು ೇ ಾಲಯ ೆ. ವ
ಮತು ಾವ ಯ ಮುಂ ಾಗದ
ಅಲಂಕೃತ ಾದ ಕ ಾ ಣ ಮಂಟಪ ೆ. ಇದು
ಾಲು ೇ ಾಲಯ ಕಪ ೆಗ ಂದ ೆತ ೆ
ಾ ದ ಅಲಂ ಾ ಕ ಕಂಬಗ ಂದ ಕೂ ೆ.
ಜಯನಗರ ಅರಸರ ಾಜ ಾಲ ಾದ ೕರ
ಬ ಾಳನ ಾಲದ ಾ ಣ ಾ ೆ.
10. ೇ ಾಲಯದ ತಳ ಪ ೆ ಮತು ೊ ಾಂಗಣದ
ಯ ನೃತ ದ ೊಡ ರುವ ಧ ಭಂ ಗಳನು
ಮತು ಸಂ ೕತ ಪ ಕರಗಳನು ಪ ೆಗಳ
ೆತ ಾ ೆ. ನವರಂಗದ ನ ಾವ ಯ ಾ ೇಂದ
ೋಳನ ಲ ಾಹನ ೕ ರುವ ಅಷ ಾ ಲಕರು
ಮತು ಉ ಾಮ ೇಶ ರ ಲ ಆಭರಣ ಂದ
ಕೂ ರುವ ಾಗೂ ನಂ ಮತು ಸೂಯ ನ ಲ ಗಳ
ಗ ೇಶ ಲ ಗಳ ಆಕಷ ಕ ಾ ೆ. ಈ
ೇ ಾಲಯಗಳ ಒಂ ೇ ೇ ೆಯ ದು
ಪ ೆ ೕಕ ಾದ ಗಭ ಗೃಹಗಳನು ಮತು
ಸುಕ ಾ ಗಳನು ೊಂ ೆ.
12. ಪ ಸು ಾನ ತಂಗು ಾಣ ನಂ ೆಟ
ನಂ ೆಟ ಪ ೇಶÀ 1791 ರವ ೆಗೂ
ಪ ಸು ಾನರ ವಶದ ತು. ಇದು ೈದ ಾ
ಮತು ಪ ಸು ಾನರ ಆಡ ತ ೆ ಒಳಪ ತು.
ಅವರ ಾಲದ ಹಲವ ಕಟಡಗಳ
ಾ ಣ ೊಂಡವ . ಅಂತಹ ಕಟಡಗಳ
ಪ ಸು ಾ ಕ ದ ತಂಗು ಾಣ
ಪ ಮುಖ ಾ ೆ. ಇದು ಸು ಾರು 50 ಅ ಉದ
ಮತು 40 ಅ ೕಣ ವನು ಒಳ ೊಂ ೆ.
ಪ ತಂಗು ಾt ಕಟಡವನು ಇಂ ೋ
ಪ ಯ ೈ ಯ ಕಟ ಾ ೆ. ಕಲು ಮತು
ಮರದ ಕಂಬಗಳನು ಇದ ೆ ಬಳಸ ಾ ೆ. ಎರಡು
ಅಂತಸುಗಳನು ಒಳ ೊಂ ೆ.
13. ಪ ಸು ಾ ನಂ ೆಟ ೆ ಆಗ ಇ ೆ ಾ ಂ ಪ ೆಯು ದನು. ಈ
ವಸ ಗೃಹವನು ಪ ಅರಮ ೆ ಎಂತಲೂ ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ವಷ ದ ಎ ಾ ಾಲಘಟದಲೂ
ನಂ ೆಟದ ಉತಮಹ ಾಗುಣ ರುವ ಂದ ಪ ಸು ಾನ ೆ ಆಕ ತ ಾ ತು. ಪ
ಪತನದ ನಂತರ ಷರ ಅ ೕನ ೆ ಒಳಪ ತು. 1800 ರ ನಂತರದ ನಂ ೆಟ
ೖಸೂರು ಒ ೆಯರ ಆಡ ತ ೆ ೇ ತು. ನಂ ೆಟವನು ಮೂರ ೇ ಆಂ ೋ ೖಸೂರು
ಯುದದ ಸಮಯದ ಪ ಸು ಾನ ಂದ ಾ ಾ ಾ ವಶಪ ೊಂಡನು.
14. ಾರತರತ ಸ ಎಂ ೆ ೕಶ ರಯ ಜನ ಸಳ ಮು ೇನಹ
ಕ ಬ ಾಪ ರ ಾಲೂ ಂದ ಸು ಾರು
ಆರು ೋ ೕಟ ದೂರದ
ಮು ೇನಹ ಾ ಮ ೆ. 1955ರ
ಕ ಾ ಟಕದ ಪ ಥಮ ಾರತ ರತ ೆ
ಾಜನ ಾದವ ೇ ಸ . ಎಂ. .
ಆಂಧ ಪ ೇಶದ ಪ ಾಶ ೆಯ
ೕ ಗುಂಡ ಎಂಬ ಹ ಂದ
ಕ ಾ ಟಕದ ಮು ೇನಹ ಾ ಮ ೆ ಬಂದ
ೕ ಗುಂಡ ೕ ಾಸ ಾ ಮತು
ೆಂಕಟ ಲ ಮ ಇವರ ಮಗ ಾ
ಜ ದವ ೇ ಸ ಎಂ ೆ ೕಶ ರಯ .
ೆ ೆಂಬ 15, 1860ರ ಮು ೇನಹ ಯ
ಜ ಇ ೆ ಾ ಥ ಕ ಣವನು
ಪ ೈ ದರು.
15. ನಂತರ ಕ ಬ ಾಪ ರದ ಉನತ ಾ ಥ ಕ
ಣವನು ೆಂಗಳ ರು, ಪ ೆಗಳ ಉನತ
ಣವನು ಪ ೆದು ಾಷ ಮತು ಅಂತ ಾ ೕಯ
ಮಟದ ಪ ಾ ತ ಇಂ ಯ ಎಂಬ
ೆಗ ೆಯನು ಪ ೆದರು. ೇಶದ ಪ ದ ಕೃಷ ಾಜ
ಾಗರ ಅ ೆಕಟು ಾ ಣ ೊಂ ೆ ಇತರ
ಅ ೆಕಟುಗಳ ರೂ ಾ ಗ ಾ ಾ ೆ. ಇವರು ಜನ
ಪ ೆದ ಮು ೇನಹ ಯ ಮ ೆಯನು ಾ ರಕ ಾ
ಾಡ ಾ ೆ. ೖಸೂರು ಸಂ ಾನದ 1912
ಂದ 1918 ರ ವ ೆ ೆ ಾನ ಾ ೈ ಾ ಾ
ಾ ಂ ಯನು ೖಸೂರು ಸಂ ಾನದ ಉಂಟು
ಾ ದವರು.
16. ಕ ೆ ಬಸವಣ ನಂ
ನಂ ೆಟದ ಉತರ ನ ಕ ೆ ಪ ೇಶ ೆ
ಸು ಾ ೇ ೆ ಂದ ಒಂದು ೋ ೕಟ
ದೂರದ ೊಡಬ ಾಪ ರ ೆ ೋಗುವ
ಾಗ ದ ರುವ ಬಸವಣನ ಲ ವನು ಾಣಬಹುದು.
ಇದು ಾಡಪಭುಗಳ ಾಲದ ಾ ಣ ಾ ೆ.
ಪ ಭುಗಳ ಬಸವಣನನು ೆ ಯಂ ಎಂದು ತಮ
ಾಸನಗಳ ಕ ೆ ಾ ೆ. ಉತರ ದ ಣ ಾ 10ಅ
ಪ ವ -ಪ ಮ 20 ಅ ಮತು 10 ಅ ಎತರದ
ಒಂ ೇ ಕ ನ ಬಸವನನು ೆತ ಾ ೆ. ZÉÆÃಳ
ಾ ಂತ ಂದ ೈವ ಧಮ ದ ಅನು ಾ ಗಳ
ಇ ೆ ಬಂದು ಾ ಕ ಾಯ ಗಳನು ನ ೆಸು ಾ ೆ.
17. ೇತ ೈರ ೇಶ ರ ಾ ೇ ಾಲಯ
ಕ ೆಯ ಕಂಡುಬರುವ ಮ ೊಂದು
ೈವ ಾ ಕ ೇತ. ಇದು
ಕ ಬ ಾಪ ರ ಂದ ಸು ಾರು 10
. ೕ ಅಂತರದ ಸ ಂದ ಯ
ತಪ ನ ಪ ಮ ನ ೆ. ಈ
ೇ ಾಲಯವ ಾಲ ಾದ
ೖ ಾನದ ಉತ ಾ ಮುಖ ಾ
ಾ ಣ ೊಂ ೆ. ಸಂ ೕಣ
ೇಂದ ಾ ೇದ ೈರ ೇಶ ರ
ಾಗೂ ೕ ನಂಜುಂ ೇಶ ರ ೕ ವ
ಸುಬ ಮ ೆ ೕಶ ರ ಾಗೂ ಗಣಪ
ೇ ಾಲಯಗ½ ೆ.
18. ೇ ಾಲಯಗಳ ಾವ ೇ
ೋಪ ರಗ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ಲ. ೕಪ
ಧಜ ಸಂಭಗಳ ಇ ೆ. ೇತ
ೈರ ೇಶ ರ ೇ ಾಲಯದ ಮುಂ ೆ
ಾಲ ಾದ ೕ ನ ಕ ಾ ಇ ೆ.
ಅದು ೌ ಾ ಾರ ಾ ಸು ಾರು 60
ಅ ಉದ ºÁUÀÆ ಅಗಲವನು
ೊಂ ೆ. ಈ ಕ ಾ ಯ ೇಷ ೆ
ಇ ಸ ಾ ೕರು ತುಂ ರುತ ೆ.
ಇದ ೆ ಾರಣ ಇದರ ಪ ವ
ನ ಸು ಾರು 50 ೕಟ
ಅಂತರದ ಉತರ ಾ ನ
ಉಗಮ ೊಂ ೆ.
19. ಹಜರ ಜಹಂ ೕ ಾ ನಂ ದ ಾ
ಕ ಬ ಾಪ ರ ಾಲೂ ಂದ ಸು ಾರು
ಎಂಟು ೋ ೕಟ ದೂರದ ಈ
ಐ ಾ ಕ ಪ ದ ನಂ ೇತ ೆ. 14 ೇ
ಶತ ಾನದ ಪ ಮುಖ ಸೂ ಸಂತ ಾದ
ಾ ಮ ೕ ºÁUÀÆ ಸಮ ಾ ನ ಾದ
ಮ ೊಬ ಸೂ ಸಂತರು ನಂ ಯ ಹಜರ
ೈಯ ಸು ಾ ಜ ಾಂ ೕ ಾ ಾ
ಇವರುಸ ೕಯ ಾ ನಂ ೆಟದ
ತಪ ನ ಸವ ಧಮ ದವರ
ಸ ಷ ೆಯನು ಪ ಾರಪ ಸುವ ದ ೊಂ ೆ
ಸಹ ಾ ೆಯ ತತ ವನು ಜನರ
ಮೂ ದರು. ಇದಲ ೆ ಸ ೕಯ ಜನರ
ಕಷಗಳನು ಪ ಹ ಸುವ ನ ಬಹಳ
ಪ ಯನು ಸಹ ಗ ದರು.
20. ಬ ೇ ಮತು ಾಜು ೕ ಾ
ರವರ ೆಸ ನ ಪ ವಷ
ಭ ಾ ಗಳ ಾವ ೇ ಾ ಕ
ೇದ ಾವ ಲ ೆ ಉರು ಮತು
ಕ ಾ ಯನು ಆ ೕ ಸು ಾ ೆ. ಇ
ಪ ಅ ಾ ಾ ೆ ಯ ನ ಸೂ
ಸಂತರು ಾನ ಕ ೆಮ ಯನು
ೕಡು ಾ ೆ. ಎಂಬ ನಂ ೆ ಂದ ಈ
ದ ಾ ದ ಸ ೆ
ಆಗ ಸು ಾ ೆ.ಇವರ ಷ ಾದ
ಮ ಾ ಈ ಮು ಾರ ರವರು ಸಹ
ತಮ ಗುರುಗಳಂ ೆ ಹಲವ
ಪ ಾಡಗಳನು ಾ ನಂ ಯ
ಮರಣ ೊಂ ದರು.
21. ಷರ ಸ ಾ ಗಳ ಸು ಾನ ೇ ೆ
ಮೂರ ೆಯ ಆಂ ೋ- ೖಸೂರು ಯುದದ
ಸಮಯದ ಪ ಸು ಾನ ಂದ ಪ ದ ಾದ
ನಂ ೆಟವನು ೌನ ಜನರ
ಾನ ಾ ೕ ವಶಪ ೊಂಡನು.
ಅ ೋಬ 1991ರ ನಂ ೆಟವನು ಅದರ
ಸುತ ನ ಪ ೇಶವ ಷರ ವಶ ೆ
ಒಳಪ ತು. ಇಂತಹ ಒಂದು ಾಯ ಾಧ ೆ
ಾಡಲು ೈನ ವ ೆ ೆ ಲಲು
ಬಳ ೊಂ ದು ನಂ ೆಟದ
ೆಳ ಾಗದ ರುವ ಸು ಾನ ೇ ೆಯನು
ಎಂಬುದು ಕುತೂಹಲ ಾ ಾದ
ಅಂಶ ಾ ೆ.
22. 1799 ಂದ 1808 ರವ ೆ ೆ ಕ ಬ ಾಪ ರ ನಂ ಾ ಮದ ೈನ ದ ಒಂದು ೇಂದ ಾ ತು.
ನಂ ಯ ಸ ೕಪದ ನ ಸು ಾನ ೇ ೆಯ ೈನ ದ ತುಕ ಗಳನು ೆ ೆ ೊ ದರು. ಈ ಒಂದು
ಅವ ಯ ಮರಣ ೊಂ ದ ೇ ಾ ಾ ಗಳ ೈ ಕರು ಅವರ ಮಡ ಯರು ಮತು ಮಕ ಳ
ಸ ಾ ಗಳನು ಇ ಾಣಬಹು ಾ ೆ. 200 ವಷ ಗಳ ಪರಂಪ ೆಯನು ೊಂ ರುವ ಸ ಾ ಗಳ
ಐದ ಂದ ಆರು ಅ ಎತರ ಮೂರ ಂದ ಾಲು ಅ ಅಗಲವನು ೊಂ ದು ZËಕ ಾರದ ೆ. ಈ
ಾ ರಕಗಳನು ೕರ ಮರಣ ೊಂ ದ ೕಧರು ಮತು ೈ ಾ ಾ ಗ ೆಂದು ಆಂಗ ಾ ೆಯ ಾಸನ
ಾಠವನು ಇ ೆತ ೆ ಾಡ ಾ ೆ .ಇವ ಗಳನು ಾ ರಕ ಎಂಬಂ ೆ ಅಲ ೆ ಮರಣ ೊಂ ದ ೕರ
ೕಧರು ಎಂಬು ಾ ೆಂ ಸ ಾ ೆ. ಇ ಒಟು 12 ಸ ಾ ಗ ದು ೕಜ ಾ ಎ ಾ ಾ ,
ೆ ೆಂ ೇ ಂಕ ಾಗೂ ಯ ೕಚಡ ನ ಮಡ ಎ ಜ ೆ ರವರ ಸ ಾ ಗಳ ಇ
ಪ ಮುಖ ಾ ಾವ ೋಡಬಹು ಾ ೆ.
23. ರಂಗ ಾಥ ಾ ೇ ಾಲಯ ರಂಗಸಳ
ಕ ಬ ಾಪ ರ ನಗರ ಂದ ೇವಲ ಮೂರು
ೋ ೕಟ ದೂರದ ರುವ ರಂಗ ಾಥ ಾ
ೇ ಾಲಯ ಕ ಬ ಾಪ ರ ಮತು ೌ ದನೂರು
ಮುಖ ರ ೆಯ ದು ೈಷವರ ನಂ ೆಯಂ ೆ ಾರತದ
ಮೂರು ಾ ಕ ಾಣಗ ೆ. ಮನುಷ ಮು ಯನು
ಪ ೆಯಲು ಮತು ತನ ೕವನವನು ಾಥ ಕ
ೊ½¹PÉƼÀî®Ä ಆ ರಂಗ ಮಧ ರಂಗ ಮತು
ಅಂತ ರಂಗಗ ೆ ೇ ೕಡ ೇ ೆಂಬ ಕಲ ೆ ಇ ೆ.
ತ ಳ ಾ ನ ೕರಂಗಂನ ರಂಗ ಾಥ ಾ
ೇ ಾಲಯವ ಆ ರಂಗ ಾದ ೆ ೖಸೂರು ಸ ೕಪದ
²æÃgÀAUÀ¥ÀlÖtzÀ°ègÀĪÀ ರಂಗ ಾಥ ಾ
ೇ ಾಲಯವ ಮಧ ರಂಗ ೆಂದ ೆ ಮತು
ಕ ಬ ಾಪ ರದ ರಂಗಸಳದ ರುವ ರಂಗ ಾಥ ಾ
ೇ ಾಲಯವ ಅಂತ ರಂಗ ೆಂತಲೂ ಪ ಾ ತ ೊಂ ೆ.
ಇಂತಹ ಪ ಣ ೇತ ಗಳ ರಂಗ ಾಥ ಾ
ೇ ಾಲಯ ಒಂ ಾ ೆ.
24. ಇದು ಜಯನಗರ ಮತು ನಂತರದ
ಾ ೇ ಾರರ ಾಲ ೆ ೇ ದ
ೇ ಾಲಯ ಾ ೆ. ಇ ನ ಗಭ ಗು ಯ
ರಚ ಾ ೈ ಯು ೇಷ ಾ ದು
ಕ ಾ ಟಕದ ಾವ ೇ ಸಳದ ಇಂತಹ
ರಚ ೆಯನು ಾಣಲು ಾಧ ಲ. ಒಂದು
ೕ ಯ ಬು ಾ ಾರದ ರಚ ೆ
ಾಡ ಾ ೆ.
5 ಅ ಎತರದ ರಂಗ ಾಥ ಾ ಮತು
ೆಳ ಾಗದ ೕ ೇ ಮತು ಭೂ ೇ ಯರ
ಲ ಗಳನು ೆತ ಾ ೆ. ಗಭ ಗು ಯ ಎಡ
ಮತು ಬಲ ಾಗದ ಸಣ ೊಠ ಗ ದು
ಅವ ಗಳ ಆ ಾ ರರ ಮೂ ಗ ೆ.
ಸೂಯ ನ ರಣಗಳ ೇರ ಾ ರಂಗ ಾಥ
ೇವರ ೕ ೆ ೕಳ ವಂ ೆ ಾ ಣ
ಾಡ ಾ ೆ. ಇ 24 ಕಂಬಗಳನು
ಅಳವ ಸ ಾ ೆ.
25. ಒಂ ೊಂದು ಕಂಬದ ಂಹ ಮತು ಕುದು ೆ, ಸ ಾ ೆ ೊರಡು ರುವ ೈ ಕರ ಲ ಗಳನು
ಾಣಬಹುದು.ಇ ನಆ ೆಗಳ ಲ ಗಳ ಮತಷು ಕ ಾತ ಕ ೆ ಂದ ಕೂ ೆ. ದ ಣ
ನ ರುವ ಮ ಾ ಾ ರದ ಲ ಾ ಬ ಂ ೆ ಾ ರ ಾಲಕರು ಮತು ಧ ಾ ಗಳ
ಉಬು ಲ ಗಳನು ಒಳ ೊಂ ೆ. ಪ ಮ ಕ ನು ೊರತುಪ ಇನು ದ ಮೂರು
ಕು ಗಳ ಮೂರು ಾ ರಗಳ ಮತು ೋಪ ರಗಳನು ೊಂ ೆ.
26. ಾಲ ನರ ಂಹ ಾ ೆಟ
ಕ ಬ ಾಪ ರ ಂದ ಎಂಟು ೋ ೕಟ ದೂರದ
ದಟ ಾದ ಅರಣ ದ ಕ ಾ ಟಕ ಸ ಾ ರದ ಅರಣ
ಇ ಾ ೆಯು ಈ ೆಟದ ಸುತಲೂ ಾ ಾ ಕ
ಅರಣ ವನು ೆ ೆ ೆ. ಈ ೆಟದ ೆ ನ
ಸಂ ೆ ಯ ಾಲ ಮರಗಳನು ೆ ೆ ರುವ ದ ಂದ
ಾಲ ೆಟ ೆಂತಲೂ ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ಾಲ
ನರ ಂಹ ಾ ೇ ಾಲಯ ಸು ಾರು ಎರಡು
ಶತ ಾನಗಳ ಐ ಾ ಕ ಮಹತ ವನು
ಪ ೆದು ೊಂ ೆ. ಇದು ಜಯನಗರದ ಾಲದ
ರಚ ೆ ಾ ೆ. ೇ ಾಲಯದ ಪ ಮುಖ
ೇಷ ೇ ೆಂದ ೆ ಗು ೆಯ ೇವರ ಪ ಯು
ಅಥ ಾ ಮೂ ಯು ಹುಟು ಕಲು ನರ ಂಹ ೇವರ
ಆ ಾರದ ರುವ ೇ ಆ ೆ. ಎರಡು ಬೃಹ
ಬಂ ೆಗಳ ಒಂದರ ೕ ೊಂದು ಕು ದು ಅದರ
ೆಳ ಾಗವ ಗು ೆಗಳ ೕ ಯನು ೋಲುತ ೆ.
27. ೆಟದ ೆ ೆ ಸು ಾರು 2 km ದೂರ ದಟ ಾದ
ಾ ನ ಪ ಮ ನ ಾ ದ ೆ ೕಗ
ನರ ಂಹ ೇ ಾಲಯ ಮತು ದ ಜಸಂಬ
ಾಗೂ ಾ ಯನು ೋಡಬಹು ಾ ೆ.
ಗಭ ಗು ೆಂಡ ಆಕೃ ಯ°è ೆ. ಇದರ
ಎಡ ಮತು ಬಲ ಾಗದ ೆಟ ಮತು
ಮರಗಳನು ೋಡಬಹು ಾ ೆ. ಅಲ ೊಡ
ಪ ಾಣದ ಗುಂಡುಗಳ ಮತು ೋ ೆಗಲು
ಆಕಷ ೆ ಾ ೆ. ಾಲ ೆಟನಂ ಯ
ೆ ೕ ಯು ಮುಂದುವ ದ ೆಟ ಾ ೆ. ಅಲ
ಸೂಯ ನ ರಣಗ ೆ ತ ೆ ಾ ೊಂಡು
ೋಗುವ ೇ ಒಂದು ೇಷ ಾದ
ಅನುಭವವನು ೕಡುತ ೆ.
28. ಮ ೆಯ ಸಮಯದ
ೕಡಗಳ ಈ ೆಟದ
ಮರಗಳನು ಸೃ ಸುವ ದೃಶ ವ
ಆಕಷ ಕ ಾ ರುತ ೆ. ವಷ ದ
ಎ ಾ ಋತುಗಳ ಯೂ
ಪ ಾಸ ೆ ೕಗ ಾದ
ಸಳ ಾ ೆ. ಪ ವಷ ಕ
ಹು ಯ ನ ರ ೋತ ವ
ಾಯ ಕ ಮ ಮತು ಾ ೆ
ನ ೆಯುತ ೆ. ಸು ಾರು ಐದು
ನಗಳ ಾಲ ಧ ಬ ೆಯ
ಉತ ವಗಳ ನ ೆಯುತ ೆ.
29. ಆವಲ ೆಟ
ಇದು ೇನು ಎಂದು ಸಹ ಪ ಯನು ಪ ೆ ೆ.
ಕ ಬ ಾಪ ರ ಾಲೂ ನ ಜಗತ ದ ಾದ
ನಂ ಗಳ ೆ ೕ ಯನು ಾಣಬಹು ಾ ೆ.
ನಂ ೆ ೕ ಯ ರುವ ಪ ಮುಖ ಾದ ಪ ಾ
ಾಣ ೇ ಅವಲ ೊಂಡ ೆಟ. ಾಲೂಕು
ೇಂದ ಂದ ಸು ಾರು 21 ೋ ೕಟ
ದೂರದ ೆ. ಇದರ ಸುತಲೂ ೆಟಗಳ ಾಲುಗ ೆ.
ೆಟದ ೕ ೆ ಉದ ವ ನರ ಂಹ ಾ
ೇ ಾಲಯ ೆ. ಇದರ ಸ ೕಪದ ಆಂಜ ೇಯ
ಾ ೇ ಾಲಯ ಅದರ ೕ ಾ ಗದ ಲ
ೇ ಾಲಯಗಳನು ಾಡ ೋಡಬಹು ಾ ೆ.
30. ಈ ೇ ಾಲಯಗಳ ಾ ಡ ೈ ಯ ದು
ಜಯನಗರ ಾಲದ ರಚ ೆ ಾ ೆ. ನರ ಂಹ
ಾ ಗು ಾಂತರ ೇ ಾಲಯ ಪಕೃ ದತ ಾದ
ಬೃಹ ಬಂ ೆಯ ೆಳ ಾಗದ ರಚ ೆ ೊಂ ೆ.
ಇ ನ ಗ ಹ, ಾ ರೂಪವನು ೊಂ ರುವ ದ ಂದ
ಇದನು ನರ ಂಹ ಾ ಎಂದು ಆ ಾಧ ೆ
ಾಡು ಾ ೆ. ಇದರ ಮುಂ ಾಗದ ಗರುಡ ಗAಬ
ಮತು ಇದರ ಎಡ ಾಗದ ನೂತನ ಾ
ಾ ಣ ೊಂ ರುವ ಆಂಜ ೇಯ ಾ
ೇ ಾಲಯ ೆ. ೕ ೆ ಅಂದ ೆ ಸು ಾರು 20
ೕಟ ದೂರದ ೆಟದ ತುತ ತು ಯ ಲ
ೇ ಾಲಯವನು ಾ ಣ ಾಡ ಾ ೆ. ಾ
ಬಂ ೆಗಳ ಮಧ ಾಗದ ಈ ೇ ಾಲಯವನು
ಕಟ ಾ ೆ.
31. ಇದು ಕು ಾವ ನ ಯ
ಉಗಮ ಾನ. ಇ ೆಲ ಂತ
ಮುಖ ಾ ೆಟದ
ೕ ಾ ಗ ಂದ ಸುತ ನ
ಸು ಾರು 30 ೋ ೕಟ
ದೂರದ ಪ ೇಶವನು ೕ ೆ
ಾಡುವಂತಹ ಅನುಭವ
ೇಷ ಾ ರುತ ೆ. ಅರಣ
ಇ ಾ ೆಯು ಅವ ೇ ೆಟವನು
Eco tourism ೇಂದ ಾ
ಅ ವೃ ಪ ೆ.
32. ೋವಧ ನ ೋ ಾಥ ೆಟ
ಈ ೆಟವನು ೋ ಾಲ ಾ
ೆಟ ೆಂತಲೂ ಕ ೆಯು ಾ ೆ. ನಂ ೆಟದ
ಪ ವ ನ ೋವಧ ನ ಎಂದು
ಾಣಬಹು ಾ ೆ. ನಂ ಾ ಮ ಂದ
ಸು ಾರು 3 ೋ ೕಟ ದೂರದ ೆ.
ಾಗೂ ೆಂಗಳ ರು, ೇವನಹ ಮತು
ಕ ಬ ಾಪ ರ ಂದ ಉತಮ ಾದ ೈಲು
ಮತು ರ ೆ ಾ ೆ ವ ವ ೆಯನು
ಒಳ ೊಂ ೆ. ಾಲೂಕು ೇಂದ
ಕ ಬ ಾಪ ರ ಂದ ೇವಲ 10 . ೕ
ದೂರದ ದು ೋ ಾಲ ಾ ೇ ಾಲಯದ
ೆಳ ಾಗದ ೋ ೆಯು ಅವ ೇಷಗಳನು
ೋಡಬಹು ಾ ೆ.
33. ಇದು ಐ ಾ ಕ ಾ ಗಂಗರ ಾಲ ೆ ೇರುತ ೆಂಬುದು ಇ ೈನಮಂ ರ ೆಂದು
ಾಸನಗಳ ಉ ೇ ಸುತ ೆ. ಪ ಸು ಾ ನಂ ೆಟ ಂದ ಈ ೆಟ ೆ ಸುರಂಗ
ಾಗ ವನು ೊ ೆ ದನು. ಇದರ QA ಯನು ೋ ಾಲ ಾ ೇ ಾಲಯದ ೊಡಗುಂ ನ
ೆಳ ಾಗದ ಾಣಬಹು ಾ ೆ. ಾ ಕೃ ಕ ಾದ ಉದ ವಕ ನ ಲ ದನು ನರ ಂಹ
ೇವ ೆಂದು ಾ ಜನರು ಆ ಾ ಸು ಾ ೆ. ೆಟದ ೕ ೆ ಅಶ ತ ಕ ೆ ನವಗ ಹಗಳ
ಆಂಜ ೇಯ ಗು ಅನ ಸಂತಪ ಣ ೊಠ ಕ ಾ ಣ ಮಂಟಪಗಳನು ಾ ಣ ಾಡ ಾ ೆ.
34. ೕ ಾಸ ಾಗರ ಬಂಡಮ ನಹ
ೕ ಾಸ ಾಗರ ಕ ಬ ಾಪ ರ ಂದ
ಸು ಾರು 12 ೋ ೕಟ ದೂರದ ೆ.
ಈ ಾಗರವ ನಂ ೆಟಗಳ ಾ ನ ದು
ೆಚು ಪ ಾ ಗರನು ತನ ೆ ೆ ಆಕಷ ೆ
ಾಡು ೆ. ೋ ಾಥ ೆಟದ
ಉಗ ಸುವ ಉತರ ಾ ¤ ನ ೆ
ೕ ಾಸ ಾಗರವನು ಾ ಣ
ಾಡ ಾ ೆ. ಕ ಬ ಾಪ ರ ಾಲೂ ನ
ಪ ಮುಖ ಾದ ಮತು ಏ ೈಕ ಾಗರ ಾ ೆ.
ೖಸೂರು ಮ ಾ ಾಜರ ಕೃ ೆ ಂ ಾ
1893ರ ಈ ಾಗರವನು ಾ ಣ
ಾಡ ಾ ೆ.
35. ಸು ಾರು 600 ಘಟಕಗಳ ೕರನು ಒಳ ೊಂ ರುವ ಈ ಜ ಾಶಯ ಾಯ ಇಂ ಯ ಎಂಬ
ಸಂ ೆ ಂದ ಾ ಣ ೊಂ ೆ. ಈ ಾಗರವ ಎರಡು ಕ ೆಯ ಾ ಕೃ ಕ ೆಟಗ ಂದ
ಸುತುವ ೆ. ಇ ೆ ೇ ೕಡುವ ಪ ಾ ಗ ೆ ಾ ಕೃ ಕ ಪ ಸರದ ೇಷ ಅನುಭವ
ೊ ೆಯುತ ೆ. ಸೂಯ ನು ಆಸ ಸುವಂತಹ ಸಮಯದ ನ ದೃಶ ವ ಮನ ೕಹಕ ಾ ರುತ ೆ.
ಈ ಾಗರ ಂ ಾ ಸುತ ನ ಸು ಾರು 10 ೖ ದೂರದವ ೆ ೆ ಹ ರು ೋಟಗಳ
ಕಂ ೊ ಸಲು ಸ ಾಯಕ ಾ ೆ. ಹಲವ ಬ ೆಯ ೕವ ಾ ಗ ೆ ಈ ಾಗರವ ಆಶ ಯವನು
ಒದ ೆ. ಇ ಧ ಬ ೆಯ ೕನುಗಳನು ಸಹ ಾವ ೋಡಬಹು ಾ ೆ.
36. ಕ ಬ ಾಪ ರ ಾಲೂ ನ ಐ ಾ ಕ ಮಹತ ವ ಳ ಇಂದು ಪ ಾಸ ಾಣಗ ಾ
ಅ ವೃ ೊಂ ರುವ ಒಟು 12 ಸಳಗ ೆ ೇತ ಅಧ ಯನವನು ೈ ೊಂಡು ಅದರ ಸಂ ಪ
ಪ ಚಯವನು ಈ ತ ಪ ಬಂಧದ ಾ ರುವ ಪ ಯತವನು ಇ ಾ ೇ ೆ.
ಈ ಅಧ ಯನ ಾ
• ೋ ಾರದ ದಶ ನ 01. ಸಂ ಾದಕರು:ಲ ಯ . ಮುದ ಣ:2013 ಬಂ ಾರದ ದಶ ನ
ಎರಡು ಸಂ ಾದಕರು ಲ ಯ ಮುದ ಣ 2010
• ಾಂಸ ಕ ಅಧ ಯನ ೆ ೆ ಯ ಹಬ ಗಳ
•ಕ ಾ ಟಕ ದಶ ನ ಸಂ ಾದಕರು ಾ ತಮ ೕಥ ಸಮಗ
•ಕ ಾ ಟಕ ದಶ ನ ಸಂ ಾದಕರು ಎ ಎ ೋ ಾಲ ಾ
ಸ ಾಯಕ ಸಂ ಾದಕರು ಾ.ನo.ಚಂದ ೇಖರ
• ಕ ಬ ಾಪ ರ ೆಯ ಪ ಾ ಾಣಗಳ .
• ಇ ಾಸ ಸಂ ಾದಕರು ಎಂ ಎ ರಘ
•SOME MORE INFORMATION REFERENCE BY GOOGLE
ಈ ಪ ಮುಖ ಆ ಾರಗಳ ೆರವನು ಪ ೆದು ೊಂ ೇ ೆ.
ಉಪಸಂ ಾರ
37. ಕೃತ ೆಗಳ
ಈ ಅಧ ಯನ ೆ ಪ ತ ಾ ಸಲ ೆ ೕ ದ ೆಂಗಳ ರು ನಗರ ಶ ಾ ಲಯದ
ನನ ೇ ತ ಾದ ಭರ , ನ , ರ , ನ ೇ , ಪ ಾ , ಅ ೆ ೕ ,
ಮಂಜು ಾ , ೕ ಾಂ , ಅಜ , ಕೃಷ , ಪಂ ಾಪ ,ಮ ,ಸು ಾ ,
ೆ ೕಮ,ಲ ೕ, ಾ ಾ ಾಗೂ ಪ ೋ ಾ ಸಲ ೆ ೕ ದ ಎ ಾ ಗೂ ತುಂಬು
ಹೃದಯದ ಕೃತ ೆಗಳನು ಸ ಸು ೇ ೆ.
ನನ ತ ಪ ಬಂಧದ ಾ ಾವ ಯ ನನನು ೕ ಾ ದ ನನ ತಂ ೆ
ಾ ಯವ ಾದ ನಪ ಮತು ಗಂಗಮ ನವ ೆ ನನ ಹೃದಯಪ ವ ಕ
ಧನ ಾದಗಳ .
ಜ ಕು ಾ .
ಸಂ ೆ ೕಧ ಾ ಾ