ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ТУХАЙ ХУУЛЬД ӨӨРЧЛӨЛТ ОРУУЛАХ ТУХАЙ ХУУЛИЙН ТӨСЛИЙН ТАНИЛЦУУЛГА

1. ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАЛТЫН ТУХАЙ
ХУУЛЬД ӨӨРЧЛӨЛТ ОРУУЛАХ ТУХАЙ
ХУУЛИЙН ТӨСЛИЙН ТАНИЛЦУУЛГА
Бэлтгэсэн: А.Гулим
Э.Уужимдалай
2021-11-12

2. АГУУЛГА
1. Хуулийн төсөл боловсруулах үндэслэл, шаардлага
2. Хуулийн төслийн танилцуулга
3. Өөрчлөлт оруулах зохицуулалт
4. Ашигласан эх сурвалж

3. ХУУЛИЙН ТӨСӨЛ БОЛОВСРУУЛАХ
ҮНДЭСЛЭЛ, ШААРДЛАГА
Монгол Улс гадаадын хөрөнгө оруулалтад нээлттэй орон хэдий ч
Хөрөнгө оруулалтын тухай хуулиар гадаадын хөрөнгө оруулалтад
холбогдох зарим нэг хязгаарлалтуудыг тусгасан
Монгол Улс анх 1993 онд гадаадын хөрөнгө
оруулалтыг урамшуулан дэмжих зорилгоор
Гадаадын хөрөнгө оруулалтын тухай хуулийг
баталсан
Улмаар дотоод дахь хөрөнгө оруулагчийн хөрөнгө
оруулалтыг тусгайлан дэмжсэн эрх зүйн зохицуулалт дутмаг
байсан зэрэг шалтгаанаар 2013 онд Хөрөнгө оруулалтын
тухай хуулийг шинэчлэн баталсан бөгөөд эдийн засгийн
ихэнх салбаруудаа гадаадын хөрөнгө оруулалтад нээлттэй
болгосон

4. ХУУЛИЙН ТӨСӨЛ БОЛОВСРУУЛАХ
ҮНДЭСЛЭЛ, ШААРДЛАГА
Тодруулбал, Хөрөнгө оруулалтын тухай хуулиар гадаадын компани Монгол Улсад
бизнес эхлэхийн тулд дараах шаардлагууд тавигддаг. Үүнд:
 Гадаадын хөрөнгө оруулалттай аж ахуйн нэгж эсвэл төлөөлөгчийн газрын
статустай байх
 Гадаад хөрөнгө оруулалттай аж ахуйн нэгжийн 25-аас доошгүй хувийг гадаадын
компани эзэмшсэн байх
 100 мянган ам долллароос доошгүй хөрөнгө оруулалт хийсэн байх
Гэвч гадаадын хөрөнгө оруулагчид анхлан бага хэмжээний хөрөнгө оруулсны
үндсэн дээр цаашид үргэлжлүүлэн хөрөнгө оруулалтаа нэмэгдүүлэх эсэхээ шийдэх
сонирхолтой байдаг. Иймд хөрөнгө оруулалтын доод хэмжээтэй холбоотой
шаардлага нь эдгээр хөрөнгө оруулагчдад бэрхшээл учруулах эрсдэлтэй.
Түүнчлэн, төлөөлөгчийн газарт дээрх шаардлага тавигддаггүй хэдий ч Монгол
Улсад бизнесийн үйл ажиллагаа эрхлэн орлого олох эрхгүй байдаг тул дээрх
зохицуулалтуудыг өөрчлөх шаардлагатай.

5. ХУУЛИЙН ТӨСӨЛ БОЛОВСРУУЛАХ
ҮНДЭСЛЭЛ, ШААРДЛАГА
Монгол Улсад бүртгэлтэй гадаадыг
хөрөнгө оруулалттай аж ахуйн
нэгжийн тоо
2007 1611
2011 964
2012 796
2019 233
2020 79
Энэхүү тоо баримтаас
харахад гадаад хөрөнгө
оруулалтыг дэмжсэн хууль,
эрх зүйн орчны нөлөөнөөс
гадна Ковид-19 цар тахлын
нөхцөл байдал нь гадаадын
хөрөнгө оруулалт буурах бас
нэг гол шалтгаан болоод
байна
Иймд цар тахлын үед гадаадын хөрөнгө оруулалтыг
нэмэгдүүлэх талаар холбогдох хуулийг хэлэлцэн батлах
шаардлагатай

6. ХУУЛИЙН ТАНИЛЦУУЛГА
Гадаад дотоодын хөрөнгө оруулагчдын нэгэн адил авч үзэх
зохицуулалтыг тусгах
• Холбогдох нэр томьёоны тодорхойлолтыг шинэчлэн боловсруулах
Гадаадын хөрөнгө оруулалттай аж ахуйн нэгж байгууллагад тавигдаж
байсан шаардлага буюу 100 мянган ам долларын хөрөнгийн хэмжээг
байхгүй болгох
• Харин хөрөнгө оруулагч түүний гэр бүл нь Монгол Улсад байнга оршин суух виз хүсэх
тохиолдолд Монгол Улсад хөрөнгө оруулалт хийх тодорхой хэмжээний шаардлагыг нэмж
тусгах
Энэхүү хуулийн төсөлтэй нийцүүлэн Хуулийн этгээдийн улсын
бүртгэлийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах
Тус хуулийн төсөл нь 4 зүйлтэй байх бөгөөд дараах харилцааг
зохицуулна. Үүнд:

7. ӨӨРЧЛӨЛТ ОРУУЛАХ ЗОХИЦУУЛАЛТ
1 дүгээр зүйл. Хөрөнгө оруулалтын тухай хуулийн 3 дугаар
зүйлийн 3.1.5 дахь заалтыг дор дурдсанаар өөрчлөн
найруулсугай:
“3.1.5. “гадаад хөрөнгө оруулалттай аж ахуйн нэгж” гэж Монгол Улсын
хууль тогтоомжийн дагуу байгуулагдсан, хуулийн этгээдийн нийт
гаргасан хувьцааны 25 буюу түүнээс дээш хувийг гадаадын хөрөнгө
оруулагч эзэмшиж байгаа, Монгол Улсад хоёроос доошгүй ажлын байр
бий болгосон, аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татвар болон бусад
татвар төлөгч аж ахуйн нэгжийг;“

8. ӨӨРЧЛӨЛТ ОРУУЛАХ ЗОХИЦУУЛАЛТ
2 дугаар зүйл. Хөрөнгө оруулалтын тухай хуулийн 12 дугаар
зүйлийн 12.1.5 дахь заалтыг доор дурдсанаар өөрчлөн
найруулж, 12.1.5, 12.1.6 дахь заалт болгох:
“12.1.5. Монгол Улсад хөрөнгө оруулалт хийсэн гадаадын хөрөнгө
оруулагч, түүний гэр бүлд Монгол Улсад зорчих олон удаагийн орж,
гарах визийг холбогдох хууль тогтоомжийн дагуу олгох;
12.1.6. гадаадын хөрөнгө оруулагч, түүний гэр бүл Монгол Улсад
хувийн хэргээр оршин суух хүсэлт гаргасан тохиолдолд 50 мянган
америк доллар буюу түүнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөс дээш
хөрөнгийг Монгол Улсад хөрөнгө оруулалт хийснийг үндэслэн олгох;”
12.1.Хөрөнгө оруулагчид татварын бус хөрөнгө оруулалтын дэмжлэгийг дараах хэлбэрээр үзүүлж болно:
12.1.5.Монгол Улсад хөрөнгө оруулалт хийсэн гадаадын хөрөнгө оруулагч, түүний гэр бүлд Монгол Улсад зорчих
олон удаагийн орж гарах виз болон байнга оршин суух зөвшөөрлийг холбогдох хууль тогтоомжийн дагуу олгох;

9. АШИГЛАСАН ЭХ СУРВАЛЖ
1. Хөрөнгө оруулалтын тухай хууль, 2013
https://legalinfo.mn/mn/detail/9491
2. Хөрөнгө оруулалтын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай төсөл
http://forum.parliament.mn/projects/11153

10. АНХААРАЛ ХАНДУУЛСАНД
БАЯРЛАЛАА