Jaarverslag 2018

2 0 1 8
JAARVERSLAG
Uit De Marge vzw

colofon
Een uitgave van
Uit De Marge vzw
Henegouwenkaai 29
1080 Brussel
02 411 70 02
info@uitdemarge.be
www.uitdemarge.be
Verantwoordelijke uitgever
Stijn Belmans
coördinator
Uit De Marge vzw
Uit De Marge vzw is het Vlaams steunpunt voor
jeugdbeleid en jeugdwerk met kinderen en
jongeren in een maatschappelijk kwetsbare
situatie.

Het jeugdwelzijnswerk en
jeugdwerk moet voor kinderen
en jongeren een veilige plek
zijn, waar ze zichzelf kunnen
zijn en in vertrouwen hun
verhaal kwijt kunnen aan de
jeugdwerker.
Ikrame Kastit

Missie en visie6
Uit De Marge vzw in cijfers in
20188
Inhoud
Nieuw in 20189
Lerend Netwerk Jeugdwelzijnsoverleg10
Uit De Marge vzw in
12 maanden12
Nieuw project Zo Geflikt:
jeugdwerk en politie36
Road of Change langs de grenzen
van Europa42
Politiserend werken44
De zomer van het
jeugdwelzijnswerk26
Jongerencongres 2019
30 WE DO GIVE A SHIT!

Missie en visie
6
Uit De Marge vzw is het Vlaams steunpunt voor jeugdbeleid en jeugdwerk met kinderen en jongeren in een
maatschappelijk kwetsbare situatie.
We ijveren voor de rechten van kinderen en jongeren in een maatschappelijk kwetsbare situatie door
maatschappelijke verandering. Dat realiseren we door het jeugdwerk te ondersteunen in zijn diversiteit en via
beïnvloeding van het jeugdbeleid. Daarbij ligt de nadruk steeds op de emancipatie van kinderen en jongeren.
Uit De Marge vzw onderschrijft daarbij de waarden vervat in de Universele Verklaring van de Mensenrechten en in de
Verklaring van de Rechten van het Kind, respecteert de democratische grondbeginselen en de sociale grondrechten
en wijst elke vorm van discriminatie, racisme en xenofobie af.
Maatschappelijke kwetsbaarheid?
Opgroeien in armoede? Ouders langdurig werkloos? Behoren tot een minderheidsgroep? Kinderen en jongeren in een
maatschappelijk kwetsbare situatie hebben meer kans op achterstand op school, krijgen minder kansen in de vrije tijd
en hebben minder toekomst op de arbeidsmarkt.
Kwetsingen op jonge leeftijd versterken elkaar. Negatieve ervaringen kan men een leven lang meedragen en
beïnvloedt ook verdere contacten met sociale voorzieningen en administraties.
We zijn echter niet blind voor het feit dat het moeilijk is om doelgroepen te beschrijven zonder te stigmatiseren. Het
liefst spreken we dan ook gewoon over ‘gasten’, ‘kinderen’ of ‘jongeren’.
In het jeugdwerk of jeugdbeleid
In Vlaanderen zijn een honderdtal werkingen actief als ‘werkingen met kinderen en jongeren in een maatschappelijk
kwetsbare situatie’ (WMKJ). Deze initiatieven stemmen hun vrijetijdsaanbod maximaal af op de situatie van de
doelgroep. Daarnaast kan ook het brede jeugdwerk de kaart trekken van toegankelijkheid en diversiteit.

vormingsaanbod
congres
jongerencongres
van het jeugdwelzijnswerk
jeugdopbouwwerk
ondersteuning
7
in 13 steden en gemeenten
belangenbehartiging bij lokale besturen en werkingen
vertegenwoordiging in o.a. de Vlaamse
Jeugdraad, Kinderrechtencoalitie, Decenniumdoelen, Hart Boven
Hard
onderzoek en beleidsadvies
WE DO GIVE A SHIT!

2 leidinggevenden
8
Uit De Marge vzw
in cijfers
13 medewerkers
16 jeugdopbouwwerkers
10 themavormingen met 98 deelnemers
19 bijeenkomsten van lerende netwerken
8
in 2018
32 intervisiebijeenkomsten
49 coachingstrajecten

3 lerende netwerken
Nieuw
9
in 2018
Lerend Netwerk Buurtsport
Het nieuwste Lerend Netwerk Buurtsport dat i.s.m. het Vlaams Instituut voor Sportbeheer en Recreatiebeleid wordt
georganiseerd, focust zich op het thema sport dat een belangrijke plaats inneemt in het werken met kinderen en
jongeren in een maatschappelijk kwetsbare situatie. Laagdrempelige sportactiviteiten zijn een onderdeel van de
vrijetijdsbesteding en recreatie. In sommige werkingen wordt sport ingezet en gebruikt als pedagogisch
instrument: om bepaalde vaardigheden te versterken, voor meer zelfvertrouwen, om samenwerking en
groepsvorming te stimuleren, …
Lerend Netwerk Werken met kinderen
Uit De Marge vzw is er in het bijzonder voor kinderen en jongeren in een maatschappelijk kwetsbare positie, en voor
de organisaties die met hen werken. Tot die groep hoort zeker ook de groep kinderen jonger dan 12 jaar. Het is tot
deze groep dat dit lerend netwerk van Uit De Marge vzw zich in de eerste plaats richt. Binnen dit lerend netwerk
zetten we de kinderen centraal.
Lerend Netwerk Kinderen en jongeren met een vluchtverhaal in het
jeugd(welzijns)werk
Uit De Marge vzw is er met name ook voor kinderen en jongeren met een vluchtverhaal. Heel wat van de Vlaamse en
Brusselse jeugd(welzijns)werkingen bereiken deze jongeren of hebben de intentie ze bij hun werking te betrekken.
Binnen het lerend netwerk zetten we de kinderen en jongeren centraal en niet hun verblijfsstatuut: het kan dus gaan
om asielzoekers, uitgeprocedeerden, kinderen zonder papieren, erkende vluchtelingen, …
De laatste jaren is er in het jeugdwerk terecht meer aandacht gekomen voor deze extra kwetsbare en tegelijkertijd erg
veerkrachtige groep jonge mensen. Met dit lerend netwerk beantwoorden we deze nood aan intervisie binnen het
jeugd(welzijns)werk.

In 2016 en 2017 brachten we reeds verschillende actoren die lokaal bezig zijn met een jeugdwelzijnsoverleg (JWO) bij
elkaar. Ook in 2018 gingen we verder aan de slag met een uitgebreide ploeg. Ondertussen hebben er immers al heel
wat gemeenten een overleg jeugd en welzijn, huis van het kind, of dergelijke. We merken de nood om daarrond uit te
wisselen en bij te leren. Een aantal gemeentes zijn ook vragende partij om een dergelijk overleg op te starten.
Wat is jeugdwelzijnsoverleg?
Een jeugdwelzijnsoverleg is een actiegericht forum dat concrete antwoorden zoekt op hiaten en knelpunten in het
aanbod voor kinderen en jongeren in een maatschappelijk kwetsbare situatie. De agenda wordt bepaald door
de noden en behoeften van de doelgroep. De belangrijkste doelstellingen zijn:
Onder de vorm van een Lerend Netwerk Jeugdwelzijnsoverleg brachten we ook in 2018 de lokale trekkers van de
bestaande en toekomstige overleggen samen om van elkaar te leren en het JWO in de eigen gemeente (verder) uit te
bouwen en te versterken.
Met het lerend netwerk nemen we de tijd om praktijkervaringen uit te wisselen, problemen en knelpunten uit te
diepen, oplossingen te formuleren, kennis te delen, en te reflecteren over de werking in je gemeente. De deelnemers
bepalen zelf de verdere inhoud van de bijeenkomsten. Uit De Marge/CMGJ vzw faciliteert, reikt mogelijke ideeën aan,
nodigt sprekers en experten uit, verzorgt de communicatie, enz.
En verder aan de slag met het
10
Lerend Netwerk Jeugdwelzijnsoverleg
De positie van kinderen en jongeren in een maatschappelijk kwetsbare situatie versterken en de
toegankelijkheid van de maatschappelijke instellingen verhogen.
De drempels bij bestaande initiatieven verlagen en indien nodig nieuwe aangepaste projecten opzetten.
Hiaten detecteren in de ondersteuning naar de doelgroep toe.
Het werkveld samenbrengen en informeren en daarbij het lokale netwerk versterken.
Actiegericht antwoorden zoeken op vragen en noden van de doelgroep.
Het lokaal bestuur adviseren over te nemen stappen en beleidskeuzes.

Groepen in een maatschappelijk
kwetsbare situatie bereiken we
soms moeilijk, maar de
jeugdopbouwwerker slaagt er
in om deze jongeren te bereiken
en hen te laten participeren.
Daar leren we van en
integreren we in onze andere
dienstverlening.
We zijn het aan onszelf
verplicht om iemand te hebben
die vanuit kinderen en jongeren
vertrekt, met hen op stap gaat
en hun woorden omzet in
beleid.
Joke De Brakeleer
diensthoofd Samenleving
Geraardsbergen

Heel wat activiteiten, meningen en artikels in 2018 en
daarover werd uitgebreid gecommuniceerd.
We blikken graag terug op een goed gevuld en
strijdvaardig jaar!
Uit De Marge vzw
12
in 12 maanden

De Krant van West-Vlaanderen gaat elk jaar op zoek naar bijzondere
mensen in de West-Vlaamse gemeentes. Onze jeugdopbouwwerker
Jonathan werd genomineerd als Krak van Menen.
Als jeugdopbouwwerker is hij er een bekend gezicht voor kinderen en
jongeren. “Ik verken de stad en leer kinderen en jongeren en hun
leefwereld kennen. Zo vang ik de onderliggende signalen op, waarna we
samen kijken wat we daaraan kunnen doen. Het mooie daarvan is dat ze
zelf met initiatieven voor de dag komen."
JEUGDOPBOUWWERKER JONATHAN GENOMINEERD
ALS KRAK VAN MENEN
HET INTEGRATIEPACT BOUWT
LUCHTKASTELEN
De Vlaamse regering wil met een integratiepact de
etnische kloof dichten. Het pact roept op om
racisme en discriminatie te bestrijden. Samen met
Samenlevingsopbouw, Ella vzw, Vluchtelingenwerk
Vlaanderen en Kif Kif stellen we ons vragen bij dit
pact. “Het is onvoldoende zolang er geen akkoord is
met een overheid die grondrechten garandeert en
een sterk beleid tegen racisme vooropzet.”
STUUR KINDEREN NIET TERUG NAAR
WAAR ZE NOOIT ZIJN GEWEEST
Als bestuurslid van de Kinderrechtencoalitie
Vlaanderen onderschreven we de open brief aan
Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken
om de belangen en de rechten van kinderen "als
absoluut en afdwingbaar principe centraal te stellen in
de migratiewetgeving".
januari
KINDVRIENDELIJKE WOONOMGEVINGEN:
PROJECT 'KIDS ON WHEELS' IN
DENDERMONDE
Met het project 'Kids on Wheels' focussen we - in
samenwerking met de sociale woonmaatschappij - op de
kinderen en jongeren in de woonblokken in de Serbosstraat in
Dendermonde. Naast het fietsatelier waar ze fietsen kunnen
uitlenen en herstellen, is er ook een ontmoetingsruimte waar
kinderen en jongeren uit de wijk kunnen samenkomen en
spelen.
13

Macht in vraag gesteld
Op dinsdag 20 februari was het eindelijk zover. We stelden ons recentste boek voor en nodigden verschillende
interessante sprekers uit. Met de titel 'Macht in vraag gesteld: Strategieën en werkvormen in het
jeugdwelzijnswerk' zetten we meteen de toon voor een een kritische blik op de samenleving.
Kritisch zijn en samen met kinderen en jongeren strijden voor een sociaal rechtvaardige samenleving is immers
eigen aan het jeugdwelzijnswerk. Het zit dan ook in het DNA van de sector om structurele oorzaken van
problemen blijvend bloot te leggen en te bekritiseren en bovendien machtsstructuren in vraag te stellen.
Tijdens de boekvoorstelling in Antwerpen zoomden we dan ook in op de diverse thema's van het boek.
Hoofdredactrice Fleur Van Oyen opende en blikte terug op de evolutie van het jeugdwelzijnswerk. Vervolgens
reflecteerden we over de diverse thema’s uit het boek tijdens een boeiend panelgesprek met Thiska Van Durme
en Jurgen Käppner (Jong Gent in Actie), Pascal Debruyne (voorzitter Uit De Marge vzw) en Magda De Meyer
(voorzitster van de Vrouwenraad en onze toenmalige tijdelijke collega). Onze cocoördinator en hoofdredactrice
van het boek, Ikrame Kastit, sloot af met enkele conclusies en blikte vooruit op de toekomst. Eindigen deden we
met een optreden van Y.B. Hustle en een receptie.
Neem een kijkje op onze Flickr-pagina voor de volledige fotoreportage. In de aanloop naar de boekvoorstelling
lieten we ook kinderen en jongeren aan het woord over de thema's macht en de samenleving. Hoe staan onze
kinderen en jongeren in de samenleving, hoe denken zij over macht en de maatschappij en hoe willen zij de
samenleving veranderen?
Wil je graag het boek ontvangen. Surf dan naar onze website en bestel het online.
februari
14

“Kinderen en jongeren moeten
mee vormgever zijn van het
politieke debat.”
Pascal Debruyne
"Zwijgen is brons, spreken is
zilver, maar actievoeren is
goud."
Jurgen Käppner
Jong Gent in Actie
“Meisjeswerk staat onder druk,
maar meisjes hebben nood aan
een eigen plek.”
Magda De Meyer

Jeugdwerkers vanuit heel Vlaanderen kwamen
opnieuw samen op ons Lerend Netwerk en
brainstormden over politiserend werken met
meisjes en vrouwen.
LEREND NETWERK
MEISJESWERK
In 2018 organiseerde de J100 heel wat wijkwandelingen doorheen Antwerpen.
Antwerpen-Noord trapte het nieuwe jaar af en bracht een beeld vanuit een ander
perspectief. Via de wijkwandelingen tonen jongeren hun wijk: wat loopt goed in hun
buurt, waar kan het beter en hoe zouden ze mee kunnen werken aan een
oplossing?
J100 DOOR DE STRATEN VAN
ANTWERPEN-NOORD
Sien Verstraeten
Het jeugdopbouwwerk in Menen bestond precies
één jaar. Jeugdopbouwwerker Jonathan zet
samen met zijn kinderen en jongeren zijn werking
dan ook graag in de kijker. Tijdens het
toonmoment ‘1 jaar JOW Menen’ zetten ze
zaterdag 17 februari hun deuren open voor
kinderen, jongeren, ouders en buurtbewoners.
MENEN VIERT 1 JAAR
JEUGDOPBOUWWERK
16

In de Lindenlei in Duffel opende het
nieuwe buurthuis. De nieuwe
buurtwerking kwam er op vraag van onze
jeugdopbouwwerkster Caroline. “De
kinderen en jongeren hadden geen plek
om samen te komen”, vertelt Caroline. “Er
is wel een jeugdhuis, maar dat is slechts
voor een specifieke doelgroep. Mijn
kinderen en jongeren hingen buiten rond
aan de bibliotheek en hadden geen plek
om samen te komen.”
NIEUW BUURTHUIS GEOPEND IN
DUFFEL
Uit De Marge samen met Miks van
D’Broej tegen pesten!
MOVE TEGEN PESTEN, HET
MANIPEST!
17

Duizenden mensen zakten zaterdag 24 maart af naar Brussel-Noord voor de
manifestatie tegen racisme en discriminatie. Onder een stralende zon, met heel wat
enthousiasme en kinderen en jongeren voorop, verenigden we ons tegen haat en
racisme en riepen we op voor een rechtvaardige samenleving waarin iedereen
meetelt. Zo werd er onder meer opgeroepen tot meer vrijheid en gelijkheid, degelijke
opvang voor vluchtelingen, de invoer van praktijktesten en meer betaalbare woningen,
enz.
maart
Lees hier het opiniestuk van onze cocoördinator Ikrame Kastit naar aanleiding van de Internationale Dag
tegen Racisme en Discriminatie.
Lars Dierckx
Verenigd tegen racisme en
discriminatie
18

In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen bundelden we samen
met verschillende sociale middenveldorganisaties de krachten met de
boodschap 'Ieders stem telt'. We riepen de beleidsmakers op om op
14 oktober naar de stembus te trekken met een beleid waarin iedereen
meetelt.
"TREK NAAR DE STEMBUS MET
EEN BELEID WAARIN IEDEREEN
MEETELT"
In de aanloop van het congres #Jeugdwerkwerkt schreven
onze stafmedewerker Nina en educatief medewerker
Mohamed een opiniestuk over diversiteit in het jeugdwerk: "In
homogene teams kunnen nooit alle competenties aanwezig
zijn om het werk in een superdiverse samenleving goed te
kunnen doen."
"A SEAT AT THE TABLE, OOK IN HET
JEUGDWERK?"
Als één van de bestuursleden van de
Kinderrechtencoalitie streden we mee voor
de herroeping van de wet tegen
schijnerkenningen. Samen met 10 andere
organisaties diende de Kinderrechtencoalitie
een beroep in bij het Grondwettelijk hof om
de nietigverklaring te vragen van de wet
tegen schijnerkenningen. Deze wet is gericht
tegen frauduleuze erkenningen, of de
‘verblijfsbaby’s’. De maatregelen die in de
wet worden uitgewerkt betekenen een reëel
gevaar voor kinderen die in ons land geboren
worden. Een kind dat niet erkend kan
worden, krijgt geen verblijfsrecht en verliest
daarmee meteen zijn of haar sociale rechten.
MET DE
KINDERRECHTENCOALITIE TEGEN
SCHIJNERKENNING
Koning Filip was op bezoek in Borgerhout
en maakte er kennis met onder meer de
Pre-venters, de Pleinpatrons, de
buurtvaders en de J100; projecten waar
jongeren en volwassenen zich inzetten
voor hun buurt. Daarnaast nam de koning
deel aan rondetafelgesprekken, waar ook
onze stafmedewerker Nina, Uit De Marge
vzw vertegenwoordigde als één van de
partners.
KONING FILIP OP BEZOEK IN
BORGERHOUT
GvA
19

Zoals elk jaar organiseerden we tijdens de paasvakantie
weer verschillende cursussen. Zo waren er animatoren
hoofdanimatorcursussen in Brakel en Kemmel, in
samenwerking met Diggie vzw en vzw LEJO.
ANIMATOR- EN HOOFDANIMATORCURSUS

De Kinderrechtencoalitie heeft het bestuursmandaat van
Uit De Marge vzw verlengd en verkoos onze cocoördinator Ikrame
Kastit als vicevoorzitter. Ze verlengt zo ook haar mandaat als
bestuurslid.
Ikrame zal focussen op de thema’s emancipatie en participatie van
meisjes en vrouwen, maar ook de strijd tegen armoede en
discriminatie. Als netwerk voor jeugdwerk en jeugdbeleid met
kinderen en jongeren in maatschappelijk kwetsbare situaties ijvert
Uit De Marge vzw dan ook voor een samenleving waarin alle
kinderen en jongeren zich kunnen ontwikkelen en hun grondrechten
gewaarborgd worden. Een bestuursmandaat in de
Kinderrechtencoalitie is dan ook erg belangrijk. Kinder- en
mensenrechten moeten immers de basis vormen van ieder beleid
waarbij de positie van alle kinderen en jongeren versterkt wordt,
met name die van kinderen en jongeren in maatschappelijk
kwetsbare situaties.
IKRAME KASTIT NIEUWE VICEVOORZITTER VAN
KINDERRECHTENCOALITIE
Sharon Duverger
De federale regering kondigde aan dat elke
gemeente vanaf nu verplicht een Lokale
Integrale Veiligheidscel inzake Radicalisering,
Extremisme en Terrorisme (LIVC-R) moet
oprichten. Jeugdwerkers kunnen gevraagd om
in zo’n LIVC-R te zetelen. In een uitgebreid
artikel legden we uit wat het precies inhoudt
en geven we ons standpunt.
RADICALISERING, JEUGDWERK EN
DEONTOLOGIE
In Denderleeuw openden we in april
De Fietsfabriek. Kinderen en jongeren tot 25 jaar
kunnen voortaan hun fiets herstellen in de garage
van het Koetshuis in de Stationsstraat. Samen met
vrijwilligers leer je er technische vaardigheden en
heb je opnieuw een veilige fiets.
FIETSFABRIEK GEOPEND IN
DENDERLEEUW
Het Nieuwsblad
april
21

Een stralende zon en vooral heel
veel kinderen en jongeren tijdens de
buitenspeeldag in Mortsel.
BUITENSPEELDAG IN
MORTSEL
22

GJG / Het Nieuwsblad
mei
Amnesty International Amnesty International
In Geraardsbergen startten we in samenwerking
met Instituut Sint-Jozef, Groep Intro en de
stadsdienst Sociale Economie, een project op om
jongeren te ondersteunen in hun zoektocht naar
werk.
Het project kreeg heel wat persaandacht en onze
jeugdopbouwwerker Samuel en één van zijn
jongeren, Demir, waren ook te gast op de lokale
radio M fm.
VORMINGSTRAJECT SLAAT BRUG
TUSSEN JONGEREN EN
BEDRIJFSWERELD
Wanneer de politie je stopt omwille van je uiterlijk en niet om wat je hebt
gedaan .. Uit onderzoek van Amnesty International blijkt dat etnisch
profileren wel degelijk bestaat in België. Samen organiseerden we een
studiedag rond het thema om beleidsmakers en politie te informeren. Er
moet meer gedaan worden om discriminatie bij identiteitscontroles tegen
te gaan.
STUDIEDAG ETNISCH
PROFILEREN
Kinderen horen niet thuis in een gesloten centrum. Samen met meer dan
200 organisaties onderschreven we de oproep 'Een kind sluit je niet op.
Punt.'
Detentie schendt de rechten van het kind. Alle kinderen moeten dezelfde
rechten genieten en kind kunnen zijn.
EEN KIND SLUIT JE NIET OP.
PUNT.
23

juni
Jeugddienst Geraardsbergen
Het fietsatelier in Geraardsbergen blies zes
kaarsjes uit. Samen met enkele jongeren richtte
onze jeugdopbouwwerker Samuel het atelier
destijds op en ondertussen is het uitgegroeid tot
een vaste waarde in Geraardsbergen, volledig
gedragen door de jongeren. Je kan er je niet
alleen je fietsen laten herstellen, maar ook een
tweedehands fiets kopen.
FIETSATELIER IN GERAARDSBERGEN
VIERT ZESDE VERJAARDAG
Samen met Unicef België en verschillende jeugdwerkpartners
werkten we aan het Alternatief rapport van de kinderen in België
voor het Comité voor de Rechten van het kind van de Verenigde
Naties. Onder de naam 'What Do You Think?' laten we de stem van
kinderen en jongeren in een maatschappelijk kwetsbare situatie
horen tot op het hoogste niveau, bij de Verenigde Naties. Duizenden
getuigden over hun leefwereld, hun parcours, hun ervaringen, maar
ook hun dromen. Hun ideeën en opinies werden vervolgens
voorgelegd aan het VN-Comité voor de Rechten van het Kind.
GEEN GELIJKE KANSEN VOOR KINDEREN
"Meer mensen zijn afhankelijk van de
voedselbanken, meer mensen moeten een beroep
doen op het leefloon, de wachtlijsten voor sociale
woningen worden langer …. De economie bloeit en
de mensen in armoede blijven bloeden. De grote
slachtoffers zijn vandaag de kinderen." Dat bleek
uit de laatste kinderarmoedecijfers van Kind en
Gezin. Als één van de partners van
Decenniumdoelen vragen we wanneer armoede
echt structureel zal worden aangepakt?
KINDERARMOEDECIJFERS STELLEN
HET BELEID OP SCHERP
Decenniumdoelen
24

Samen met enkele jongeren ging onze
jeugdopbouwwerker in Geraardsbergen,
Samuel, voor de zomervakantie gesprek met
directeur Luc Dendooven van het Technisch
Instituut Sint-Jozef. Aanleiding was een brief
die de jongeren opstelden om belangrijke
thema’s in de school aan te kaarten.
GERAARDSBERGSE JONGEREN
SCHRIJVEN AANBEVELINGEN VOOR
HUN SCHOOL
Ook Uit De Marge vzw was aanwezig op het congres
#Jeugdwerkwerkt van De Ambrassade. Zo ging onze
collega Mohamed in debat over de toekomst van het
jeugdwerk en gaf Hanne een interessante workshop
over haar ervaringen in het politiserend werken als
jeugdwerker.
#JEUGDWERKWERKT
Tijdens de 20ste verjaardag van het
Kinderrechtencommissariaat in Gent ging onze
cocoördinator Ikrame onder meer in debat over
racisme. "Kinderen en jongeren hebben plaatsen
nodig waar ze welkom zijn en zich thuis voelen. We
moeten plekken creëren waar ze gelijkgezinden
vinden. Dingen moeten benoemd worden en
machtsverhoudingen moeten we blijvend in vraag
stellen." #kindinallestaten
KINDERRECHTENCOMMISSARIAAT VIERT
TWINTIGSTE VERJAARDAG
25

De zomer van het jeugdwelzijnswerk
We blikken terug op een goed gevulde zomer. De zomermaanden zijn dan ook het hoogseizoen van de
jeugd(opbouw)werkers. Over heel Vlaanderen en Brussel waren er tijdens de vakantie heel wat activiteiten,
cursussen en uitstappen. Wij trokken op pad en bezochten verschillende jeugdwerkingen.
Met de zomerse temperaturen zochten ze in Mortsel verkoeling in het park. Op het programma: heel wat
spelletjes, voetbal, verstoppertje én waterballonnen!
De hele zomer lang trok de bakfiets vol sport- en spelmateriaal van Samen op Stap (stad Mortsel) door de
verschillende wijken.
MORTSEL
#udmzomert
In Ieper trokken ze elke week rond met de MO-bak, een bakfiets gevuld met speelgoed en
circusmateriaal. Die kreeg bovendien geregeld een nieuw kleurtje. Verder ook de grootste bellen blazen,
slijm maken, samen naar de kermis, vliegers maken, een pannavoetbalveldje en een uitstap naar
Pairi Daiza!
IEPER
26

Onze educatieve medewerkers Jo, Assia en Murat vormden een groep enthousiaste jongeren tot animatoren. Een
stralende zon, heel wat creativiteit en vooral veel enthousiasme! Het was dan ook een goed gevulde week voor de
jongeren. Zelf rollenspellen in elkaar steken, creatieve expressievormen leren hanteren, groepsdynamiek,
communicatieve vaardigheden, maar ook conflictbeheersing en een EHBO-sessie! Proficiat aan onze nieuwe
animatoren!
ANIMATORCURSUS IN LEUVEN
Onze jeugdopbouwwerkers Marlies en Pieter trokken
langs de verschillende pleintjes in Dendermonde. Zo
stond “Vollen Bak” onder meer op het speelplein in
Baasrode. Het stralende weer lokte al snel heel wat
kinderen naar het zwembad en de verschillende
waterspelletjes. Anderen lieten zich omtoveren tot
Batman, prinses of vlinder.
DENDERMONDE
27

In de aanloop naar hun kamp aan zee, testten onze jeugdopbouwwerker Samuel en zijn jongeren alvast
hun conditie met een stevige fietstocht van 70 km langs de Dender.
Bekijk hier hun aftermovie!
GERAARDSBERGEN
Eind augustus stelden Samuel en zijn jongeren
ook hun gloednieuwe – en zelf aangelegde –
voetbalveldje voor. Heel wat genodigden
zakten dan ook naar het grasveld af voor de
officiële opening. In aanwezigheid van
burgemeester Guido De Padt, schepen van
Jeugd Fernand Van Trimpont en vooral heel
wat kinderen, jongeren en buren werd de
allereerste wedstrijd op het nieuwe
voetbalveldje gefloten.
In Menen bouwden onze
jeugdopbouwwerker Jonathan
samen met de jongeren een pull-
up station!
Op zoek naar een stevige work-
out? Het sportterrein in Ter Beke!
MENEN
28

Onze jeugdopbouwwerkster Bo vierde samen met
jongeren van de speelpleinwerking de Dag van de
Animator met een gezellig gala-etentje!
ZELZATE
In Hoeilaart werd de zomer tot slot
afgesloten met een gezellige
buurtbarbecue. Heel wat kinderen,
jongeren en buurtbewoners zakten
af naar Sloesveld voor een fijne
namiddag.
HOEILAART
29

Met maar liefst 30 jongeren en
jeugdwerkers trapten we in
augustus de voorbereidingen voor
het jongerencongres af. In
november kwamen we een tweede
keer samen en kreeg het
jongerencongres concreet vorm.
WE DO GIVE A SHIT!
In de aanloop naar het jongerencongres lieten
jongeren en jeugdwerkers van over heel Vlaanderen
het voorbije halfjaar hun stem horen over wat zij
belangrijk vinden. Wat maakt hen gelukkig of droevig?
Wat willen zij veranderen in de maatschappij en hoe
zien zij het volgende jongerencongres?
In 4 werkgroepen werd er concreet aan de slag
gegaan rond de thema's armoede, natuur en milieu en
wonen en ontstond ook een werkgroep 'praktisch'.
Samen gaven zij het jongerencongres concreet vorm.
JONGERENCONGRES 2019
30

Op zaterdag 9 februari is het dan
zover! Met 'We do give a shit!'
komen jongeren en jeugdwerkers
van over heel Vlaanderen en
Brussel samen om hun stem te
laten horen.
De stem van jongeren, daar draait
het om!
Samen wisselen we uit over de
diverse thema's en laten we onze
stem luid klinken. Op het
programma: verschillende
interessante workshops, heel wat
leuke randanimatie en muziek,
maar ook een infomarktje waar
men bij tal van organisaties
terechtkan voor informatie en een
babbel.
31

september
Sterke column van onze cocoördinator Ikrame Kastit in Formaat
Magazine. Ze benadrukt er onder meer het belang van
meisjeswerkingen en beschrijft hoe het meisjes kan versterken,
net zoals haar meisjeswerking haar destijds gevormd heeft tot
wie ze nu is.
"Het zijn plekken waar meisjes zich veilig voelen, waar ze kunnen
uitwisselen, waar ze vaardigheden ontwikkelen, waar gewerkt
kan worden aan rolpatronen, stereotypering en seksualiteit. En
plaatsen waarin ook hun ouders en de omgeving vertrouwen
hebben. Een plaats waar er bovendien samengewerkt wordt in de
strijd tegen de ongelijkheid waarin meisjes in een
maatschappelijk kwetsbare situatie opgroeien."
Lees meer over de ontstaansgeschiedenis en het belang van
meisjeswerk in ons boek 'Macht in vraag gesteld' waar we dieper
ingaan op het thema.
32
Kastit,I.(2018).column.formaatmagazine,8(3).p.9.
"NIEMAND STELT ZICH VRAGEN BIJ JEUGDWERKINGEN
DIE ALLEEN JONGENS AANTREKKEN"
Uit De Marge vzw ondersteunt Sta-an, Betonne
Jeugd, Recht-Op Jongeren en Centrum
Kauwenberg in hun oproep om meer gehoord te
worden.
In de aanloop naar de Werelddag van Verzet
tegen Armoede kwamen we daarom met de
werkingen samen en dachten we na over onze
boodschap die dag.
#WEZIJNALLEMAALGESJARELD
"In onze samenleving is geen plaats voor racisme.
Nergens. Nooit. Dat is één van de kernwaarden
die Uit De Marge, de stem van kinderen en
jongeren in een maatschappelijk kwetsbare
situatie, consequent uitdraagt. In een Jeugdraad
waar de helft van de verkozen jongeren er
extremistische, haatdragende ideeën op nahoudt,
zoals bleek uit de Pano-reportage over Schild &
Vrienden, voelen wij ons dan ook niet thuis.
Daarom rekent Uit De Marge er dan ook op dat de
Jeugdraad snel alle banden verbreekt met de
betrokkenen. "
Onze cocoördinator Ikrame Kastit reageerde met
een opiniestuk in Knack op de Pano-reportage.
"ELK GIF HEEFT EEN TEGENGIF, OOK
RACISME EN DISCRIMINATIE"
Onderzoek van het
Platform Praktijktesten Nu en de VUB
toont duidelijk aan dat er discriminatie is
op de Antwerpse huurmarkt. In bijna de
helft van de gevallen wordt er
gediscrimineerd door verhuurders en/of
makelaars die wel degelijk op zoek zijn
naar huurders, luidt het.
Samen met het platform roepen we op
om discriminatie écht aan te pakken en
praktijktesten in te voeren.
PRAKTIJKTESTEN NU
In Geraardsbergen stelde Uit De Marge vzw samen met
Hart Boven Hard en tal van andere organisaties een
reeks aanbevelingen voor een sterk sociaal beleid op. In
de aanloop naar de verkiezingen op 14 oktober roepen
we dan ook op tot een sociaal beleid waarin iedereen
meetelt.
VOOR EEN STERK SOCIAAL BELEID
IN GERAARDSBERGEN

Jeugdwelzijnswerk is meer dan
alleen groepsmomenten en
ontmoeting of individuele
hulpverlening. Je stelt de
maatschappij in vraag.
Politiserend werken gaat
daarbij over hoe je samen met
jongeren met kleine stappen
zelf structurele verandering in
gang zet."
Rani Kerkaert
Jong Gent in Actie

oktober
34
Op 14 oktober kozen we nieuwe
gemeenteraden en burgemeesters. De
campagne Ieders Stem Telt schreef in de
aanloop naar de verkiezingen alvast een brief
aan de nieuwe burgemeester.
"Sociaal werk versterkt mensen in armoede,
maar het zijn de onderliggende structuren die
hun leven bepalen. Deze structuren zijn geen
natuurwetten. Ze zijn het gevolg van
politieke keuzes. Politieke keuzes die jij en je
collega’s de komende zes jaar zullen
maken."
BRIEF AAN DE NIEUWE
BURGEMEESTER
Urban Center van Let's Go Urban organiseerde in oktober een
interessante sessie rond persoonlijke ontwikkeling, met focus op
onderwijs en time management.
Onze collega Mohamed was erbij. Hij had het over zijn eigen
ervaringen en ging in gesprek met de jongeren. Empowerment
en jongeren inspireren waren de kernwaarden van de avond!
COLLEGA MOHAMED INSPIREERT
JONGEREN VAN URBAN CENTER
Met de coalitie Decenniumdoelen brachten we cijfers
over kansarmoede in 33 Vlaamse steden en gemeenten.
De resultaten zijn frappant, met onder meer pijnlijke
percentages voor Boom, Oostende, Antwerpen en Genk.
ARMOEDECIJFERS IN 33 STEDEN EN
GEMEENTEN
We roepen de nieuw verkozen lokale besturen op om de
volgende 6 jaar in te zetten op een sterk sociaal beleid
om sociale uitsluiting en armoede terug te dringen.
Maak werk van een beleid waarin iedereen meetelt.
WERELDDAG VAN VERZET TEGEN ARMOEDE
In Mechelen ging op zaterdag 6 oktober Project X van
Tumult vzw van start. Het jongerenparticipatieproject
kadert in de Cera-Prijs Jeugdwelzijnswerk Bouwt
Bruggen die de organisatie won tijdens het Congres van
het Jeugdwelzijnswerk 2017 van Uit De Marge vzw.
Tumult vzw ontving daarbij een geldprijs en een
communicatietraject met toonmoment ondersteund
door Uit De Marge vzw.
PROJECT X VAN TUMULT VZW
BRENGT STEM VAN JONGEREN
TIJDENS TOONMOMENT CERA-PRIJS

35
In Menen maakten onze jongeren van de jaarlijkse
Halloweenwandeling van Samenlevingsopbouw
De Barakken een heus Halloweendorp.
Met tal van wegwijzers werden de meer dan 300
wandelaars doorheen de wijk geleid. Zo onder
meer langs het zombiedorp van onze
jeugdopbouwwerker Jonathan en zijn jongeren
waar je je kon laten schminken en verkleden als
zombie, maar het was oppassen voor de
mysterieuze professor!
HALLOWEEN!
De toekomst van onze kinderen en kleinkinderen ligt in onze
handen, met beleid dat vandaag wordt gemaakt. Samen met de
andere partners van Hart Boven Hard zetten we daarom artikel
23 van de grondwet centraal: "Ieder heeft recht een
menswaardig leven te leiden."
ARTIKEL 23 IS EEN STERKE TEKST

In september 2018 is Matthijs Spittel gestart als projectleider
van Zo Geflikt, het nieuwe project van Uit De Marge vzw. Voor
Zo Geflikt zal Matthijs de komende twee jaar samenwerken
met jongeren, jeugdwerkers en politieagenten om de relatie
tussen de verschillende partijen te verbeteren. Met het project
wil Uit De Marge vzw van onderuit werken om bezorgdheden
en frustraties bij jongeren in hun contacten met de politie aan
te pakken, maar tegelijkertijd ook goede praktijken binnen
politiekorpsen onderschrijven.
Matthijs is er dan ook meteen ingevlogen en heeft heel wat
plannen.
“Toen ik de vacature van projectleider ‘Jeugdwerk en politie’ bij
Uit De Marge zag, leek het me meteen een erg uitdagende job.
Tot nu toe werkte ik immers altijd vanuit de leefwereld van de
jongeren. Met dit project leer ik ook de kant van de politie
kennen en kan ik me in hun wereld inleven. Uiteindelijk is het
de bedoeling dat ik beide werelden dichter bij elkaar breng en
dat er meer begrip is voor elkaar. Het is dan ook net die
dubbele relatie met zowel jeugdwerkers en jongeren als met
politie die ik ontzettend uitdagend vind.”
Dialoog in een veilige context
“Het project houdt in dat we in Brussel en in verschillende
Vlaamse steden projecten opzetten tussen lokale
politiekorpsen, jeugdwerkers, jongeren en lokale besturen. Het
gaat daarbij in de eerste plaats om de relatie tussen jongeren
en politie waarbij we op zoek gaan naar manieren om die
relatie te verbeteren. De dialoog tussen beide partijen lijkt
soms zoek en met dit project willen we dan ook samen naar
oplossingen zoeken.
Het is daarbij erg belangrijk dat we met de verschillende
partners overeenstemming vinden in het opzet en het doel van
dit traject. Zo zorgen we ervoor dat iedereen op dezelfde
manier wilt samenwerken en dat we starten vanuit eenzelfde
basis met duidelijke afspraken: wat willen we doen, waarom en
hoe organiseren we dat? Zo is het belangrijk dat de
deontologische code van de politie gevolgd wordt, maar dat
ook jeugdwerkers hun deontologische regels in een veilige
context kunnen volgen. Iedereen moet zich dan ook veilig en
goed voelen. Op dit moment zijn we daarom volop aan het
verkennen en bekijken we welke partners interesse hebben om
mee in het project stappen.”
36
Uit De Marge vzw lanceert project
Zo Geflikt
ONZE JONGEREN MOETEN INSPRAAK KRIJGEN
IN HET VEILIGHEIDSBELEID
Mijn naam is Matthijs Spittel, ik ben
27 jaar. Afgestudeerd als sociaal
maatschappelijk dienstverlener ben
ik in Nederland aan het werk gegaan
in de maatschappelijke sector; in een
verslavingskliniek en in een
jeugdinstelling. Later ben ik naar
Antwerpen verhuisd, waar ik nu vier
jaar woon. Ondertussen heb ik er
mijn eigen jeugdproject Violencia
opgestart, gericht op jongeren met
een maatschappelijk kwetsbare
achtergrond. We focussen daarbij
vooral op sociaal-artistieke
projecten, met name muzikale
projecten. Zo nodigen we
rolmodellen van jongeren uit, maar
ook belangrijke figuren in de
muziekindustrie. De focus ligt altijd
op het welzijn van de jongeren.

Inspraak in het veiligheidsbeleid
“Veel mensen denken dat als jeugdwerkers en politie
samenwerken het dan gaat over het delen van
persoonlijke informatie over jongeren. Dat is absoluut
niet wat we doen, jeugdwerkers mogen dat bovendien
niet zomaar doen. We willen wel de leefwereld van de
jongeren dichter bij de politie brengen en ervoor zorgen
dat binnen het huidige veiligheidsbeleid ook de stem van
de jongeren wordt gehoord. Het veiligheidsbeleid dat
vandaag ontwikkeld wordt is een beleid dat ervan
uitgaat dat er één veiligheidsgevoel is, maar over wiens
veiligheid gaat het dan? We vinden het belangrijk dat
onze jongeren inspraak krijgen in dat veiligheidsbeleid en
kunnen nadenken over wat zij nodig hebben om zich
veilig te voelen op straat. Jongeren voelen zich immers
dikwijls onveilig met politie in de buurt.”
Veilige setting en wederzijds vertrouwen
“Vervolgens zullen er in de tweede fase sessies opgezet
worden om de jongeren, jeugdwerkers en politiekorpsen
met elkaar te laten kennismaken. We streven ernaar om
voor alle partijen een veilige ruimte te creëren. Dat wil
zeggen dat politieagenten hun uniform thuis laten, maar
dat tegelijkertijd ook jongeren hun ‘schild’ tegenover de
politie laten zakken. Van bij het begin worden zo
machtsverhoudingen een beetje genivelleerd. Het is
daarom ook belangrijk dat de politie het standpunt van
de jongeren inneemt en dat jongeren de dingen ook
proberen te bekijken vanuit het standpunt van de politie.
Het gaat over empathie en begrip hebben voor elkaar.
Het is dan ook van groot belang aan die veilige setting te
werken, empathie op te wekken en succesvolle
ervaringen met elkaar te delen, om vervolgens pas te
bespreken wat er op straat fout loopt. Als je die aanloop
niet neemt, komt dat gesprek niet goed."
"Na verloop van tijd willen we de verschillende partijen
met elkaar in gesprek laten gaan over de dingen die op
straat gebeuren of zaken die fout lopen. We streven
ernaar om via positieve contacten vertrouwen op te
bouwen, problemen te bespreken en daarna samen als
een collectief die oplossingen naar buiten te brengen,
naar de wijk, naar de burgemeester, naar het lokale
bestuur, eventueel naar de minister van Binnenlandse
Zaken als het gaat over veiligheid. Na afloop zullen we
dan ook beleidsaanbevelingen formuleren zodat er
structureel verder gewerkt wordt. Uit De Marge werkt
al verschillende jaren intensief samen met tal van
mensenrechtenorganisaties en ngo’s (zoals Amnesty
International, de Liga voor de Mensenrechten, het
Minderhedenforum en het Kinderrechten-
commissariaat) rond de thema’s politie en etnisch
profileren. Het is dan ook met dat netwerk dat we heel
actief van onderuit goede praktijken en lokale
experimenten willen ondersteunen en naar buiten
brengen."
“Jeugdwerkers beseffen vaak dat er een probleem is en
dat er dingen moeten veranderen, hetzelfde geldt voor
politieagenten. Ook zij hebben op lokaal niveau
verschillende signalen gekregen om op zoek te gaan
naar alternatieven, omdat ze merken dat de relatie met
jongeren niet vlot loopt."
"Het project blijft voor de betrokkenen inderdaad wel
een sprong in het diepe, maar dat jongeren op een
veilige manier in gesprek kunnen gaan met
politieagenten – zonder dat je meteen beboet wordt –
is een unieke kans. Je gaat op een andere manier in
gesprek met iemand van wie je vaak het gevoel hebt
dat er geen gesprek mogelijk is. Het is daarbij belangrijk
om uit te leggen hoe politieagenten omgaan met
informatie en hoe jeugdwerkers dat doen en daar moet
iedereen rekening mee houden. Het kan inderdaad
gebeuren dat er dingen op straat gebeuren, maar dan
moeten deze zaken besproken worden: wat is er
gebeurd, waarom zijn die maatregelen genomen, welk
gevoel gaf dat bij de verschillende partijen en hoe
zorgen we ervoor dat we volgende keer geen dergelijke
incidenten meer hebben?”
"Jeugdwerkers beseffen vaak dat er een
probleem is en dat er dingen moeten
veranderen, hetzelfde geldt voor
politieagenten."
37

november
38
Hoor wie klopt daar kinderen, de Sint is er weer met heel wat Pieten en
Mieten. Pieten en Mieten vanuit heel de wereld, met blonde lokken,
bruine krulletjes en van alle tinten. Kinderen van over heel België zien
zichzelf daarin terug, hoe leuk is dat?!
Het is belangrijk dat alle kinderen over heel het land kunnen genieten
van het feest. Door Zwarte Piet te ontdoen van discriminerende en
stereotyperende kenmerken kan er van hem een figuur gemaakt
worden die recht doet aan het plezier dat zovelen beleven aan de
Sinterklaastraditie.
Wil je aan de slag gaan in je jeugdwerking? Lees dan zeker de 4 tips van
Chirojeugd Vlaanderen voor een geslaagd Sinterklaasfeest! Ook Scouts
en Gidsen Vlaanderen roept op voor een inclusief feest.
In Le Space staat er een heus kinderfeest gepland met ballonnen,
spelletjes, cadeautjes, gezonde snacks, enz. Zo is er onder meer ook
een voorstelling van Queen Nikkolah die de grenzen van ras en gender
binnen de traditie van Sinterklaas in vraag stelt.
We wensen alvast alle kinderen een fantastisch feest toe!
HOOR WIE KLOPT DAAR KINDEREN ...
Raymond van Mil
Armoede is een onrecht! Meer en meer
kinderen lopen het risico op te groeien in
armoede.
Onze jeugdopbouwwerker Francesco in
Landen voert samen met kinderen, jongeren
en verschillende lokale spelers actie tegen
armoede.
#NeenTegenArmoedeStadLanden
NEEN TEGEN ARMOEDE

december
39
Samen met verschillende jeugdopbouwwerkers
waren we op 6 december aanwezig op de
Sinterklaasverklaring in het Vlaams Parlement.
Onze jeugdopbouwwerker Willem was er onder
meer aan het woord over positieve
identiteitsontwikkeling bij kinderen en jongeren.
SINTERKLAASVERKLARING
In Landen trok onze jeugdopbouwwerker
Francesco samen met verschillende kinderen en
jongeren door Landen om soep uit te delen en
aandacht te vragen voor de verontrustende
armoedecijfers. Maar liefst 1 op 3 kinderen groeit
op in armoede. "Met de actie ‘Geen lege schoen
voor onze kapoen’ wilden we op die manier ook
letterlijk warmte uitdelen en tegelijkertijd de
voorbijgangers aanspreken en bewustmaken over
de problematiek.” Op heel wat plaatsen in Landen
werden bovendien lege schoenen gezet met de
oproep om armoede structureel aan te pakken.
#NeenTegenArmoedeStadLanden
GEEN LEGE SCHOEN VOOR ONZE KAPOEN

40
Onze cocoördinator Ikrame Kastit reageert in
De Standaard over het Vlaamse deradicaliserings-
beleid: "Met de term 'radicalisering' bekom je een
omgekeerd effect. [...] Als het beleid vertrekt vanuit
het deradicaliseringsidee, geef je aan bepaalde
jongeren het gevoel dat ze tot een risicovolle groep
in de samenleving behoren. Met die insteek
kunnen jeugdwerkers niet samenwerken met
jongeren."
Jeugdwerkers onderhouden net een heel nauwe
vertrouwensrelatie met jongeren.
RADICALISERING HERKENNEN GEEN TAAK
VAN JEUGDWERK
Zowel onderzoekers van de Arteveldehogeschool
in Gent als het onderzoek van Marion van San
(Erasmus Universiteit Rotterdam) stellen duidelijk
dat het Vlaams deradicaliseringsbeleid in het
jeugdwelzijnswerk contraproductief werkt. Ook
praktijkwerkers concluderen dat de meeste
initiatieven geen impact hebben of zelfs een
omgekeerd effect dreigen te creëren. In een artikel
op Dewereldmorgen.be reageert ook onze
cocoördinator Ikrame Kastit:
“Het Vlaamse deradicaliseringsbeleid mag de
opdracht van het jeugdwerk niet ondermijnen. [...]
Jongeren zullen jeugdwerkers niet meer
vertrouwen en hen voortaan beschouwen als
verlengstuk van de politie, niet als hun
vertrouwenspersoon.“
DERADICALISERINGSBELEID MOET
RADICAAL ANDERS
Sharon Duverger
Onderzoek van de Universiteit Antwerpen wijst
opnieuw uit dat de beleidsmaatregelen rond
armoede weinig impact hebben op kinderarmoede.
Uit De Marge vzw trekt aan de alarmbel en
reageert in Knack. Gezinnen boven de
armoedegrens tillen vraagt een andere aanpak.
MEER GEZINNEN BOVEN DE ARMOEDEGRENS
TILLEN EN DE KINDERARMOEDE HALVEREN,
VRAAGT EEN ANDERE AANPAK
Met de start van de nieuwe bestuursperiode vragen
we om extra in te zetten op de betaalbaarheid en de
kwaliteit van wonen. Samen met tal van andere
middenveldorganisaties schreven we daarom een
open brief.
"Vaak zijn er gewoonweg geen betaalbare woningen
voor handen of worden kandidaat-huurders
geweigerd op basis van hun afkomst, inkomen of
verblijfsstatuut. De kwaliteit van de beschikbare
woningen laat vaak te wensen over. Op de koop toe
worden we geconfronteerd met een chronisch tekort
aan sociale woningen."
OPEN BRIEF OVER WOONBELEID EN
THUISLOZEN OPVANG

Kinderen en jongeren kunnen
de leiders zijn van morgen,
maar ook die van vandaag,
alleen moeten we er zelf ook in
geloven en het mee realiseren."
Ikrame Kastit

Uit De Marge vzw organiseert in samenwerking met Vluchtelingenwerk Vlaanderen en StreetwiZe • Mobile School
de tweede editie van Road of Change. Het is een ervaringsgericht leertraject over asiel en migratie waarbij 15
jongeren in het voorjaar van 2019 samen met hun begeleiders langs de grenzen van Europa trekken. Ze ervaren hoe
de werkelijke situatie is voor mensen op de vlucht, ontmoeten er tal van organisaties en hulpverleners en
ontdekken welke uitdagingen er zijn in het huidige asiel- en migratiebeleid.
42
Road of Change
JONGEREN KLAAR VOOR ROADTRIP LANGS
GRENZEN VAN EUROPA
Na het eerste kennismakingsweekend in Antwerpen
eind november schoot het project Road of Change
echt uit de startblokken. Vrijdag 4 en zaterdag 5
januari neemt vzw Humain de vijftien jongeren en hun
begeleiders mee naar Calais, Duinkerke en Zeebrugge,
waar ze ook priester Fernand Maréchal zullen
ontmoeten.
Aan de vooravond van het weekend blikken enkele
jongeren en hun jeugdwerkers Samuel Vileyn
(Jeugdopbouwwerk Geraardsbergen Uit De Marge
vzw) en Marco Placido (Gigos
Jeugdwelzijnswerk) alvast terug op de eerste
tweedaagse in Antwerpen. Een fantastisch
startweekend, want met heel wat enthousiasme en
gedrevenheid stapte de groep jongeren in dit nieuwe
avontuur en leerden ze elkaar kennen.
Ieder zijn eigen verhaal
De Geraardsbergse jongeren Demir en Ferre stapten
samen met onze jeugdopbouwwerker Samuel in dit
project. Voor Demir is Road of Change ook een
persoonlijk verhaal. Zijn vader vluchtte na de oorlog uit
Joegoslavië en vestigde zich in België. Demir wil met
deze reis dan ook in het spoor van zijn vader treden en
het traject langs de grenzen van Europa afleggen.
Bovendien is hij – net als vele anderen – ontzettend
verontwaardigd over het migratiedebat dat
momenteel in de media gevoerd wordt. “Ik vind het
niet eerlijk wat er momenteel met de vluchtelingen
gebeurt. Ze krijgen geen eerlijke kans!”, zegt Demir.
Ook Ferre wilt kennismaken met de verhalen van
vluchtelingen. “Ik wil kijken hoe de mensen daar in de
vluchtelingenkampen leven. Wat een verschil dat ook
is met onze wereld, waar wij alles nog hebben en zij
alles verloren zijn. Ik wil ook meer te weten komen
over hun geloof”, legt Ferre uit.
Beide jongeren stapten dan ook met een welbepaald
doel in dit project. Terwijl Demir zich wil inzetten voor
gelijke kansen voor vluchtelingen, hoopt Ferre de
verhalen die hij tijdens de reis zal horen ook in België
bekend te maken. “Ik wil hier in België vertellen wat ik
daar gezien heb. Er moet bovendien ook meer
geïnvesteerd worden in mensen die minder hebben,
zoals vluchtelingen”, benadrukt hij.
Officieel van start
Het eerste startweekend in november liet alvast een
indruk na. “Ik denk dat ik voor de hele groep kan
spreken als ik zeg dat het leren kennen van elkaars
leefwerelden een heel grote meerwaarde is van het
project”, vertelt onze jeugdopbouwwerker Samuel.
“Los van de inhoud, ging het startweekend ook om het
samenzijn. Het samenzijn van een groep jongeren en
begeleiders met verschillende achtergronden.” Ook
Demir benadrukt dat: “het was leuk om nieuwe
mensen te leren kennen. Je weet nooit wie je op je pad
tegenkomt, dus dat was erg interessant.”
Jeugdwerker Marco van Gigos Sledderlo bevestigt en
vond het “heel mooi om te zien hoe de jongeren – die
elkaar vooraf niet kenden – langzaamaan toenadering
tot elkaar zochten. Het gaat immers om jongeren met
eigen visies en interesses en verschillende
achtergronden die zich samen engageren voor één
doel.”
"Mijn vader vluchtte na de oorlog uit
Joegoslavië. Met deze reis wil ik in het spoor
van mijn vader treden en het traject langs de
grenzen van Europa afleggen."
Demir, jeugdopbouwwerk Geraardsbergen

43
“We zien heel veel berichten in de media over het
thema, maar het met je eigen ogen zelf ondervinden is
nog iets heel anders dan een reportage op televisie”,
legt jeugdwerker Marco uit. “Ik denk dat alle jongeren
zichzelf nog zullen tegenkomen tijdens de reis.”
Calais, Duinkerke en Zeebrugge
De voorbije weken maakte Demir samen met zijn
familie al volop spulletjes – bijvoorbeeld het knutselen
van rendieren voor de eindejaarsperiode – om
vervolgens op school te verkopen als financiële steun
voor het project. Daarnaast zullen Demir en Ferre ook
eten op school verkopen en heeft het jeugd-
opbouwwerk in Geraardsbergen – naast heel wat
positieve reacties over het project – ook al enkele
spontane giften ontvangen.
Nu de examens en de eindejaarsvakantie (bijna) achter
de rug zijn, reist de groep op vrijdag 4 en zaterdag
5 januari naar Calais, Duinkerke en Zeebrugge.
Vrijdag neemt vzw Humain hen mee naar Calais en
Duinkerke waar nog steeds heel wat mensen op de
vlucht op straat leven. Een honderdtal mensen, onder
wie veel families, zijn opgevangen in de lokale gymzaal
in het kader van het winterplan.
De groep jongeren zullen mensen op de vlucht
ontmoeten, hen een maaltijd aanbieden, een medisch
team versterken, een creatieve workshop aanbieden
en met hen in gesprek gaan. Op zaterdag 5 januari
gaan ze op bezoek in Zeebrugge bij Fernand Maréchal,
de priester die vluchtelingen aan de Belgische kust
helpt.
Michiel Crijns

Politiserend werken
44
Bijna iedereen heeft het erover, we moeten het allemaal doen, maar dat wil niet zeggen dat iedereen weet hoe. Als
we spreken over politiserend werken met kinderen en jongeren, dan gaat het over kinderen en jongeren een stem
geven, hen serieus nemen en hen helpen om die stem op het juiste moment, op de juiste plaats, te laten klinken.
Wij geloven dat kinderen en jongeren experten zijn in hun leven en leefwereld. Zij zijn degenen die zaken zien, horen
en meemaken, waar wij als jeugdwerker vaak alleen maar een tweedehands verslag van krijgen. Om te weten wat er
misgaat – of juist goed! – in de levens van onze kinderen en jongeren, is het belangrijk om te vertrekken van de bron.
Wij als jeugdwerkers kunnen hen ondersteunen in het vinden van woorden, het leggen van linken en het zoeken van
een spreekbuis. Samen maken we de grootst mogelijke kans op succes, op verandering!
Wie het kleine niet eert is het grote niet weerd!?
Politiserend werken begint bij het kleinste, grootste begin: een goede vertrouwensrelatie tussen jeugdwerker en
jongere. Dat is het fundament voor al het verdere politiserend werk. Zonder een vertrouwensrelatie, zonder échte
voeling en een directe link met de groep die de signalen uit eerste hand binnenbrengen, zijn onze acties leeg.
Eens er een vertrouwensrelatie is, en de signalen tot bij jou komen, dan kan je verder, bewuster en doelmatiger aan
de slag. Op een manier die goed voelt voor de jongeren, voor jezelf als begeleider en die past bij de boodschap.
Een gereedschapskist is nutteloos als niemand je ooit het verschil tussen een hamer en een zaag leerde.
Het internet staat vol met ‘tools’. Jij hebt er, wij hebben er, iedereen heeft er. Soms zie je echter door het bos de
bomen niet meer. Welke tool zet je wanneer in, en wat zou een logisch gevolg zijn? Waar moet ik in godsnaam
beginnen?
Wij bij Uit De Marge vzw hebben ons deze vragen ook al gesteld. In onze zoektocht naar antwoorden en houvast zijn
we heel wat interessante mensen, organisaties en onlinedatabanken tegengekomen. Die willen we graag met jullie
delen. Daarnaast doen we ook een gooi naar een ‘trajectboekje’ waarin we de ruwbouw van de weg van signaal tot
actie proberen te vatten. De opbouw is bij verschillende jongerengroepen uitgetest en de werkvormen werden op
basis daarvan aangepast.
Trajecten in verschillende jeugdwelzijnswerkingen
Daarnaast ondersteunt Uit De Marge vzw haar netwerk en begeleidt het jeugdwelzijnswerkingen in hun politiserende
trajecten.
Het voorbije jaar hebben we geregeld een traject in de kijker gezet. Zo ondersteunde we onder meer Jong Gent in
Actie in hun traject rond de hulpverlening van het CLB in Gent.
In Menen ging onze jeugdopbouwwerker Jonathan bijvoorbeeld samen met zijn jongeren aan de slag rond de
verkiezingen in oktober.

45
"Bij een politiserend traject is het belangrijk dat er
steeds vertrokken wordt vanuit de vraag aan jongeren
wat hen blij maakt of waar ze boos om worden.
Afhankelijk van hun input bepalen we een thema en
zetten we een traject op. Op dit moment is dat – in
samenwerking met Uit De Marge vzw – het traject
rond de hulpverlening van het CLB, het Centrum voor
Leerlingenbegeleiding, in Gent.
Ook hier vertrokken we vanuit de signalen van de
jongeren zelf. Op basis daarvan gaan we met hen in
gesprek. Wat vinden ze belangrijker? Voor welk thema
willen ze zich engageren? Sommige kwesties vragen
immers meer tijd. Al snel werd de hulpverlening van
het CLB als thema naar voren geschoven. Jongeren
vertelden dat ze zich niet geholpen voelden door het
CLB. Die getuigenissen werden ook erkend door
anderen en al snel verzamelden we heel wat verhalen
Rani Kerkaert (Jong Gent in Actie) over politiserend werken en het CLB-traject
Zo stelden we vast dat het beroepsgeheim vaak geschonden wordt; wanneer een jongere iets in vertrouwen aan
een CLB-medewerkster vertelt, mag dat niet zomaar aan de ouders doorverteld worden. Ook bleek vaak dat er bij
jongeren in een crisissituatie niet altijd (goed) gehandeld wordt en de jongere niet geholpen wordt. Tot slot ook soms
een gebrek aan professionaliteit: iemand met autisme werd heel zwaar gepest. Het CLB noemde de jongere "sociaal
incapabel", in plaats van het pesten aan te pakken. Eens de getuigenissen verzameld, bekeken we samen met de
jongeren hoe we op korte termijn hier iets konden realiseren. Zo wist bijvoorbeeld geen enkele jongere wat je kan
doen als je je niet begrepen voelt, als je niet (goed) geholpen wordt door het CLB of als je een klacht wil indienen. Dat
is echt een probleem, want als het CLB niet weet waar het fout loopt, kunnen ze ook niets veranderen.
In een video kaartten we het probleem aan en richtten we ons tot de CLB’s en het stadsbestuur van Gent. We
kregen de reactie dat ze “het verder zullen meenemen”. Onvoldoende. We riepen dan ook op om samen aan tafel te
zitten en het probleem structureel aan te pakken.
In een signalenbundel verzamelden we de kern van alle getuigenissen en stelden een stappenplan op voor jongeren
die zich niet geholpen voelen door het CLB: waar kan je terecht voor een gesprek of wie kan je contacteren als dat
niet goed verloopt? We ijveren ook voor structurele oplossingen wat betreft de schending van het beroepsgeheim
en de deontologische code of het niet verder helpen van sommige jongeren.
We vragen de schepen van Jeugd en de directies van de CLB's in Gent dan ook ons stappenplan structureel te
implementeren en te allen tijde transparant te communiceren over de hulpverlening en mogelijke stappen die
jongeren of ouders kunnen zetten; bijvoorbeeld tijdens een gesprek met een CLB-medewerker of bij
oudercontacten, … Zo weten jongeren en ouders, waar ze terechtkunnen en is er een transparante werkwijze."
Macht in vraag stellen en samen met jongeren structureel verandering brengen
"Het belang van politiserend werken ligt voor mij dan ook bij het structurele aspect van dergelijke trajecten.
Jeugdwelzijnswerk is meer dan alleen groepsmomenten en ontmoeting of individuele hulpverlening. Je stelt de
maatschappij in vraag. Als er mensen uit de boot vallen, ligt dat niet aan hen. De oorzaak ligt bij het systeem dat niet
voor iedereen werkt. Hoe ga je met zoiets complex echter zelf aan de slag en hoe zet je samen met jongeren met
kleine stappen een structurele verandering in gang? Het gaat daarbij ook over durven springen en durven falen, we
zien wel wat er op ons af komt en hoe het loopt. Wat werkt er en wat zijn de signalen van jongeren om mee aan de
slag te gaan? Wat leeft er in de groep? Dat is telkens het vertrekpunt van elk traject."
Signalen van jongeren

46
Op maat van jongeren
“Het aanbod dat ik voorzie is dan ook op basis
van wat de jongeren zelf willen. Het zijn erg
uiteenlopende activiteiten: van een sporadische
voetbalwedstrijd over een Halloweenwandeling
tot een lessenreeks rond het theoretisch
rijbewijs. Ik noem het een melting pot van wat
de jongeren zelf aangeven.”
“In de aanloop naar de lokale verkiezingen
aanstaande zondag, zet ik momenteel erg in op
politiserend werken. Dat vind ik heel belangrijk.
Politiek is voor veel jongeren al vaak een-ver-
van-hun-bedshow, maar voor mijn jongeren al
des te meer. Daarom organiseerde ik eind
september een infoavond waarbij we zowel
jongeren als lokale politici samenbrachten om
elkaar te ontmoeten, kennis te maken en uit te
wisselen.
Jonathan Eggermont (JOW Menen): “Onze werking vertaalt de stem van
jongeren naar de politiek”
Het kadert in het project ‘Democratisering, Burgerschap en Participatie’ van de stad Menen, waarbij we de stem van
de jongeren willen laten horen. Dat is ook precies wat ik in de werking steeds probeer te doen.”
Op zoek naar informatie
“Veel jongeren gaan voor de eerste keer stemmen en zijn dan ook op zoek naar informatie over de verschillende
politieke partijen en hun programma’s. Tegelijkertijd willen we vanuit onze werking belangrijke zaken meegeven aan
de lokale politici zodat daar de volgende beleidsperiode sterk op ingezet wordt.”
“Voorafgaand aan de infoavond, vroeg ik daarom de verschillende partijprogramma’s op en stelde ze ter beschikking
in ‘t Kot. Zo konden jongeren op eigen tempo de verschillende programma’s doornemen en al een keer kennismaken
met de belangrijkste punten van elke partij. We bouwden ook stemhokjes om jongeren aan de hand van correct
ingevulde stembiljetten meer informatie te geven over hoe je op de juiste manier stemt. Wanneer is je stem geldig?
Wat moet je zelf meebrengen naar het stemlokaal? Heel wat concrete informatie om jongeren te sensibiliseren om
op een doordachte manier te stemmen. Met de mobiele stemhokjes trokken we de voorbije weken al langs de
verschillende scholen in de buurt.”
“Op de infoavond werden vervolgens politici uitgenodigd om met de jongeren in gesprek te gaan. Waar liggen
jongeren wakker van en wat willen ze veranderd zien in hun stad? Met een lijst van 14 aandachtspunten, opgedeeld
in 7 thema’s, maakten de jongeren hun wensen, maar ook bezorgdheden en frustraties concreet en legden ze hun
programma voor. Politici gaven hun ideeën en dachten tegelijkertijd mee met de jongeren. Ik hoorde gesprekken over
burgerparticipatie, over het recht om in de publieke ruimte te mogen vertoeven, de nood aan een goede locatie voor
kinderen en jongeren in hun vrije tijd, voldoende vuilnisbakken die regelmatig worden geledigd, enzovoort. Voor ons
was het dan ook duidelijk: er moet vooruitgedacht worden en hopelijk worden de besproken zaken werkelijkheid!”
“Na 14 oktober stopt het dan ook niet. De komende maanden trekken de jongeren alvast met wegwerpcamera’s door
de stad, op zoek naar wat zij goed vinden en wat beter moet. Het eindproject wordt in het kader van het stadsproject
‘Democratisering, Burgerschap en Participatie’ begin 2019, bij de start van de nieuwe legislatuur, voorgesteld."
.

Je hebt recht op alles wat nodig
is om ervoor te zorgen dat je
niet ziek wordt, geen honger
hebt en een dak boven je hoofd
hebt.
Moeder en dochter hebben
recht op bijzondere zorg en
bijstand .
Ikrame Kastit

Hengouwenkaai 29
1080 Brussel
info@uitdemarge.be
www.uitdemarge.be

Jaarverslag 2018

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Mais procurados (20)

Semelhante a Jaarverslag 2018

Semelhante a Jaarverslag 2018 (20)

Jaarverslag 2018