Ауруханада жұқаның пайда болу себептері

1. Абай облысының денсаулық сақтау басқармасы «Дүйсенбі Қалматаев
атындағы мемлекеттік жоғарғы медицина колледжі» ШЖҚ КМК
Ауруханалық жұқпаның пайда болу
себептері және эпидемиологиясы.
Оқытушылар :Жақсылықова А Б
Құдайбергенова Г Б

2. Жоспар
 «Аурухана ішілік жұқпалы ауру» АІЖА (ауруханалық,
госпиталдық, нозокомиалды ) түсінігінің анықтамасы.
 -таралу жолдары мен механизмі;
 -ММ жұқпаның көздері:
 -ауруханалық жұқпаның резервуары;
 -аурухана ішілік жұқпаны жұқтыруға әсер ететін
факторлар, қауіп топтары;
 - мейірбикенің жеке бас қорғаныш барьері.
 Аурухана ішілік жұқпалы аурудың алдын – алу бойынша
санитарлы – гигиеналық және эпидемияға қарсы шаралар
жиынтығы. «Жұқпалы ауруды бақылау», «жұқпалы ауру
үрдісі» түсініктері. Жұқпалы бақылау тобының
құрылымы, мақсаттары, міндеттері. Санитарлы –
эпидемияға қарсы тәртіп бойынша негізгі нормативтік
құжаттар.

3.  Жұқпалық қауіпсіздік және жұқпаны
бақылаудың мақсаты аурухана ішіндегі
жұқпалы аурулардың алдың алу болып
табылады.
 Ауруханаішілік жұқпаға (АІЖ)-науқас
ауруханаға түсіп емделгеннен немесе көмек
алғанның нәтижесінде жұқтырылған (немесе
аурухана қызметкерлерінің осы мекемеде
жұмыс істегенде),ауру белгілерінің ауруханада
жатқан кезде немесе жазылып шыққаннан
кейін пайда болғанына қарамастан клиникалық
түрде айыруға болатын кез келген ауруларды
жатқызады.(ДДСҰ Еуропалық бюросы 1979 ж
ұсынған анықтамасы)

4.  Ауруханаішілік жұқпалардың басқа да
атауы бар;
 Госпитальдық,назокомиалдық.
 АІЖ –ға жататын ауруларың ішінде
көпшілігі медициналық емшаралармен
байланысты.АІЖ –шамамен 85%-іріңді
септикалық инфекцияларды,ал 15 %
жіті инфекцияларды құрайды

21. АІЖ –дың алдын алудың негізгі жолы-инфекция
тізбегін жою
Жұқтыру тізбегін бұзу жолдары
 Ауруханаішілік жұқпаларды тиімді бақылауды
жүзеге асыру
 Инфекцияны оқшаулау көзі
 Жұқпаның қоздырғыштарын жою
 Берілу жолдарын үзу
 Адам ағзасының иммунитетін жақсарту
 Кешенді эпидемиологилық шаралармен қоса
барлық 3 деңгейлі эпидемиялық процесінің
бағытталуы тиіс,қажетті медициналық іс
шаралар кешені:медициналық
араласу,сырқаттанушылықты төмендету,және
ауруханаішілік жұқпалардың алдын алу
,антибиотиктер беру.

22. Ауруханаішілік жұқпалардың
алдын алу
 Денсаулық сақтау мекемелерінде инфекциялардың алдын
алу мынадай шаралар кешені іске асырылады;
 1)санитарлық -эпидемиологиялық шаралардың сақталуы;
 2)науқастарды ауруханаға қабылдау режимінің сақталуы-
педикулезге тексеру және анықталған кезде оны өңдеу,дене
қызуын өлшеу,мұрыннан және жұтқыншақтан
(стафилакок)сүртінді алу;
 3)жинастыру құралдарын жуып –
жинау,пайдалану,зарарсыздандыру, және олардың сақталуы
ДСМ бұйрығына сәйкес өткізіледі
 4)жұмыс киімін сақтау тәртібінің сақталуы
 5)бөлімшедегі науқастарды санитарлық өңдеу және жеті
күнде бір рет іш киімін ауыстыру

23.  6)лас іш киімдерді ,науқастардың жеке киімдерін
сақтау тәртібінің сақталуы
 7)күтім заттарын ,медициналық мақсаттағы
бұйымдарды зарарсыздандыру,залалсыздандыру
алдынан тазарту және залалсыздандыру ҚР ДСМ
бұйрықтарына және санитарлық ережелері мен
нормалары және нұсқаулықтарға сәйкес өткізіледі
 8)жұқпалы аурулармен ауыратын науқастарды (ішек
инфекциясына ,сүзекке дифтерияға вирустық гепатитке
күдіктенгенде) анықтаудың белсенді жұргізілуі
,олармен қарым қатынаста болған науқастарды
қадағалау мерзімінің сақталуы
 9)тамақтану тәртібінің
сақталуы:үлестіргіштің,буфеттің жабдықталуы,дайын
тамақтың уақытылы үлестірілуі,тамақ қалдықтарын
уақытылы жинау мен жою,ыдыстарды
,сүрткіштерді,жинастыру құралдарын өңдеу тәртібі
және олардың сақталуы,әкелген тамақтардың сақталу
тәртібі

24.  10)бөлімшеде карантиндік және аса қауіпті
жұқпалы аурулармен ауыратындар
анықталған жағдайда қызметкерлер әрекетіне
арналған жаднама сызбалар ,күдікті
науқастар анықталған кезде бірінші көмек
көрсету,хабарландыру сызбалары ,аса қауіпті
инфекциялар бойынша жинақтар бар
 11)емдеу алдын алу мекемелерінде
қалдықтарды жинау,сақтау және жою
ережелерін сақталуы

25. АІЖ кезінде зарарсыздандыруды
өткізудің сызбасы
 Науқасты уақытша жұқпалы аурулар бөлімшесіне
немесе оқшаулағышқа (жұқпалы аурулардың түріне
байланысты) оқшаулау керек
 Қажетті қоюлықтағы зарарсыздандырушы ерітіндіні
әзірлеу керек
 Жинастыру құралдарын таңбалау керек
 Тамақ қалдықтарын ,ыдыстарды зарарсыздандыру
 Заттарды камралық зарарсыздандыру ұшін клеенкалы
қапқа салады
 Жиһазды қабырғадан алшақ
ысырып,суландуру,әдісімен қорытынды
зарарсыздандыру өткізеді немесе екі қайтара 30-45
мин экспозициялықпен (іріңді септикалық инфкуция
кезінде)сүртеді

26.  Қоқысты шыға беріске қарай жинайды да
шелекке салады,қауіпсіз жояды немесе
зарарсыздайды
 Қабырғаларды және жабдықтарды
өңдегеннен кейін қайтадан
зарарсыздандырушы ерітіндімен мол етіп
еденді суландырады
 Түрлі нысандарды зарарсыздауды сол
жұқпаға сәйкес қажетті қоюлықтағы
зарарсыздандырушы жуушы ,тазалаушы
құралдармен өткізеді
 Арнайы киімді камералық зарарсыздандыру
үшін клеенкалы қапқа салады

27. Қорғаныс киімдерін пайдалану
 Халаттар ,алжапқыштар-күтім барысында жұқпаны
тасымалдаудың алдын алу үшін пайдаланылады және әрбір
науқастың іш киімі мен төсек жапқыштарын ауыстыру сияқты
емшаралардан соң ауыстырылады
 Қолғаптар –таза немесе залалсыздандырылған түрде қолданылдады
 Мына жағдайларда киеді
 Кез келген биологиялық сұйықтықпен (қанмен,тұқымдық
сұйықтықпен немесе қынаптың бөлінісімен ,мұрыннан бөлінетін
шырышпен және түкірікпен ,көз жасы сұйықтығымен ,сонымен
қатар зәрмен,нәжіспен,жұлын сұйықтығымен ,эксудатпен
,тарнссудатпен тығыз байланыста болғанда
 Пациенттің және медицина қызметкерінің тері бүтіндігінің бұзылуы
 Қанмен немесе басқа да биологиялық сұйықтықтармен ластанған
материалдармен және медициналық бұйымдармен жұмыс жасау
қажеттілігі туындағанда)

28.  Бетперделер ауа тамшылы арқылы жұғатын
микроағзалардан төмен деңгейде (10%) қорғайды.Төрт
қабатты дәке бетперделер ,микроағзаларды жақсы сүзуді
қамтамасыз ететін бетперделер қолданылады,бірақ ол
бетперделер бетке тығыз жанасып тұрмаса ,қорғау
қасиеттерінен айырылады
 Бетпердені киіп жүру керек,бірақ оны екі сағаттай
пайдалануға болады.Дем шығарған ауамен дымқылданған
кезде оны уақытынан бұрын ауыстырады.
 Аяқ киім мен медициналық телпек –инфекциядан
қорғамайды
 Қорғау көзілдіріктері мен қалқандар-
көзді,ауызды,мұрынды қаннан не басқа да биологиялық
сұйықтықтардың түсуінен қорғайды
 Пайдаланылған қорғаныс киімдерін шешкенде ,өз
қолыңызды,киіміңізді және қоршаған затттарды
ластамау үшін оларды дұрыс шешіңіз!

29. «Жұқпалы ауруды бақылау» - бұл стационарда жұқпалы аурулардың пайда
болуын және таралуын алдын – алуға бағытталған алдын – алу және
эпидемияға қарсы шаралар жүйесі.
«Жұқпалы ауру үрдісі » түсінігі әр түрлі формадағы жұқпалы ауруларды
тудыратын макро және микроорганизмдердің пайда болуына әсер ететін ең
басты жағдай ауру қоздыратын өзіндік қасиеттері.
Жұқпалы ауруды бақылау мақсаты – жұқпалы ауруларды төмендеуі
болып табылады. Осы мақсатты жүзеге асыру үшін әртүрлі маманданған
емдік алдын алу мекемелерде кешенді шаралар ұйымдастырылған.
Құрлысы. Әр емдеу алдын алу мекемеде жұқпалы бақылау комитеті болу
керек. Бұл комитеттің құрамына кіретіндер: төрайым (емдеу жұмысы
бойынша бас дәрігердің орынбасары), эпидемиолог – дәрігер, аға мейірбике
және маманданған – дәрігерлер (хирург, терапевт, инфекционист).
Міндетті. Жұқпалы бақылау комитеті жұқпалы бақылау бойынша
шараларды ұйымдастырады, емдеу алдын алу мекеменің бастығымен келісе
отырып шаралар өткізіледі.
Жұқпалы бақылау жүйесінде алдын – алу және эпидемияға қарсы
шаралар.
Емдік алдын алу мекемелерде зарарсыздандыру, залалсыздандыру және
медицина қызметінің қолдарының өңдеуі жатады.

30. КЕРІ БАЙЛАНЫС
 АІИ анықтамасы қандай және басқа атауларын
атаңыз?
 АІИ пайда болуына ықпал ететін факторлар?
 Зардап шегу қаупі жоғары топтарға кімдер жатады?
 Жұқпалы үрдіс түсінігі,ол нені анықтайды?
 АІИ қоздырғыштарына ,сауытқорына не жатады?
 АІИ алдын алу?