Zadania z programowania c

Zadania z Programowania C++ M
z dnia 5 stycznia 2007
Środowisko pracy. Program make. Debugger ddd.
Zad. 1. Dokonaj kompilacji pliku źródłowego hello.cc1
do pliku z pro-
gramem binarnym hello. Uruchom program.
Zad. 2. Dokonaj kompilacji pliku żródłowego hello.cc do pliku hello.o,
a następnie do pliku hello. Uruchom program.
Zad. 3. Dokonaj kompilacji plików źródłowych hellobis.cc i pisz.cc w
celu otrzymania programu hellobis. Uruchom program.
Zad. 4. Przygotuj wersje binarne programów hello i hellobis
a) z wykorzystaniem bibliotek dynamicznych,
b) w wersji statycznej.
Zad. 5. Napisz plik Makefile z jawnymi zasadami kompilacji programów
hello i hellobis. Dodatkowo zdefiniuj regułę clean usuwającą wszystkie
pliki pośrednie .o oraz wynikowe (hello i hellobis).
Zad. 6. Napisz plik Makefile z domyślnymi zasadami kompilacji progra-
mów w językach C i C++. Następnie korzystając z tych zasad dopisz reguły
związane z przygotowaniem programów hello i hellobis.
Zad. 7. Wykorzystując predefiniowane reguły kompilacji napisz plik Ma-
kefile przygotowujący programy hello i hellobis w sposób wymagany dla
śledzenia ich pracy debuggerem.
Zad. 8. Korzystając z jawnych poleceń napisz plik Makefile, który dla
pliku sprawozdanie.tex będzie umożliwiał utworzenie wersji .dvi (make
sprawozdanie.dvi), .ps i .pdf. Zadbaj aby proces LATEXowania wykonać
dwukrotnie. Następnie stwórz kolejny plik Makefile z domyślnymi zasadami
LATEXowania dla plików źródłowych o nazwach zakończonych na .tex.
Zad. 9. Na przykładzie programów hello, hellobis i pierwsze porównaj
jakość kodu (rozmiar, szybkość wykonania) wygenerowanego przez kompila-
tor z opcją -O0 i -O2. Dla pomiaru czasu skorzystaj z polecenia time.
Zad. 10. Dokonaj kompilacji programów hello, hellobis i pierwsze z
poziomu edytora (np. Emacs w systemie Linux, Scintilla w systemie MS
Windows).
1
Wersje źródłowe programów dostępne są w katalogu ~pablo/progs.
1

Zad. 11. Przy pomocy debuggera (ddd w systemie Linux, td32 w systemie
MS Windows) prześledź wykonanie programów hello, hellobis i pierwsze.
W programie pierwsze obserwuj wartości zmiennych i i j oraz zmień war-
tość zmiennej i. Następnie poleceniem strip usuń z pliku binarnego dane
potrzebne do śledzenia pracy programu.
Operacje wejścia/wyjścia
Zad. 12. Korzystając ze stałej M_PI zdeﬁniowanej w pliku nagłówkowym
cmath napisz program pi wypisujący do standardowego strumienia wyjścio-
wego 5 kolejnych potęg liczby π z dokładnością liczby cyfr po przecinku równą
wykładnikowi potęgi
potęga wartość
----------------
1 3.1
2 9.87
3 31.006
4 97.4091
5 306.01968
Przygotuj dwie werjse rozwiązania: pierwszą w oparciu o funkcję printf
charakterystyczną dla języka C i drugą korzystającą z biblioteki iostream
języka C++.
Zad. 13. Napisz program liczby odczytujący ze standardowego stru-
mienia wejściowego dwie liczby całkowite (int) i zapisujący do standardo-
wego strumienia wyjściowego wartości odczytanych liczb, ich iloraz i sumę.
Sprawdź działanie programu dla następujących danych wejściowych
• 1, 3
• 2, 0
• 3, 1.5
• 7, a
Następnie dokonaj zmiany odczytywanych liczb na rzeczywiste (double) i
ponownie sprawdź działanie programu.
Zad. 14. Począwszy od bieżącego semestru nasz wydziałowy barek wpro-
wadził nowy sposób obsługi dla klientów będących studentami zapisanymi
w systemie USOS. Barek udziela kredytu, pod warunkiem, że osoba zamówi
dokładnie 3 rzeczy. W celu rozliczenia przesyła następnie studentowi maila
z rachunkiem, np. w pliku rachunek.txt
2

kanapka: 2.50
szarlotka: 1.50
woda mineralna: 1.50
Treść listu składa się zawsze z 3 wierszy. Każdy wiersz zawiera nazwę towaru,
dwukropek, cenę w złotych. Nazwa towaru może się składać z dowolnej liczby
słów oddzielonych odstępami, a słowa wyłącznie z liter.
Napisz program suma obliczający całkowitą należność do zapłaty. Podaj
dwa rozwiązania: pierwsze charakterystyczne dla języka C, drugie dla języka
C++.
% ./suma < rachunek.txt
2.50+1.50+1.50=5.50
Zad. 15. Plik 2pi.txt zawiera dwa wiersze. W każdym wierszu zapisana
jest wyłącznie wartość liczby π z losowo wybraną liczbą cyfr po przecinku
∈ 100, ∞). Napisz program zamiana, który zamieni kolejność tych liczb
w pliku. Podaj dwa rozwiązania: pierwsze charakterystyczne dla języka C,
drugie dla języka C++.
Zad. 16. Korzystając z operatora sizeof sprawdź rozmiary następujących
typów danych w wykorzystywanym przez siebie kompilatorze.
• char
• short int
• int
• long int
• float
• double
• bool
• enum
• char*
Instrukcje warunkowe i iteracje
3

Zad. 17. Napisz program znaczace sprawdzajacy liczbę cyfr znaczących
typów float i double.
Wskazówka: obliczaj sumę i=0
1
10i .
Zad. 18. Napisz program kwadraty obliczający sumę
100 000 000
i=1
1
i2
Dokonaj sumowania w kolejności
1
12
+
1
22
+
1
32
+ . . . +
1
100 000 0002
oraz w kolejności odwrotnej
1
100 000 0002
+
1
99 999 9992
+ . . .
1
12
Obliczenia przeprowadź posługując się zmiennymi typu
• float
• double
Wytłumacz różnice. Który z wyników jest najbliższy prawdzie?
Wskazówka: ∞
i=1
1
i2 = π2
6
Zad. 19. Napisz program anagram, który odczytuję nazwę pliku podaną
przez użytkownika, a następnie odwraca kolejność bajtów w tym pliku.
% ./anagram
Podaj nazwę pliku
a.txt
%
Zad. 20. Korzystając z instrukcji iteracyjnych napisz program pi3 wypi-
sujący w kolejnych wierszach wartość π z dokładnością do i miejsc po prze-
cinku.
3.1
3.14
3.141
3.1415
3.14159
Zad. 21. Korzystając z instrukcji iteracyjnych napisz program pi4 wy-
pisujący w kolejnych wierszach wartość πi
z dokładnością do i miejsc po
przecinku.
4

potęga wartość
----------------
1 3.1
2 9.87
3 31.006
4 97.4091
5 306.01968
Zad. 22. Napisz program tworzący zadany rysunek. Warunek: instrukcję
wypisującą znak (np. *) lub liczbę w tabelce można użyć tylko jeden raz.
• **********
** *
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
* * *
* **
**********
• -------------------------
| 1 | 2 | 3 | 4 |
-------------------------
| 2 | 4 | 6 | 8 |
-------------------------
| 3 | 6 | 9 | 12 |
-------------------------
| 4 | 8 | 12 | 16 |
-------------------------
Zad. 23. Napisz program slowa odczytujący liczbę słów ze strumienia
wejściowego i wypisujący ich liczbę oraz średnią długość. Obliczenia przepro-
wadź dla tekstów Pana Tadeusza i Hamleta.2
Zad. 24. Napisz program licz będące odpowiednikiem systemowego po-
lecenia wc, zliczającego liczbę znaków, słów i wierszy w standardowym stru-
mieniu wejściowym. Działanie programu sprawdź na jego pliku źródłowym
licz.cc i porównaj z programem wc.
Zad. 25. Napisz program rzeczywista, który liczbę a podaną jako argu-
ment wypisuje w postaci
p · 2w
Skorzystaj z operacji na bitach i funkcji frexp, ldexp.
2
Teksty utworów dostępne są w plikach ~pablo/pt.txt i ~pablo/h.txt.
5

% ./rzeczywista 2005
0.9790039062500000*2^11
Nie uwzględniaj szczególnej reprezentacji wartości 0.
Zad. 26. Mając daną zmienną typu rzeczywistego double i wiedząc, że
jest postaci
p · 2w
oraz posługując się operacjami bitowymi i funkcjami frexp, ldexp skonstruuj
liczbę
p · 2
w
2
Nie uwzgędniaj szczególnej reprezentacji wartości 0.
Zad. 27. Napisz program pierwiastek, który oblicza pierwiastek kwa-
dratowy zadanej liczby. Nie korzystaj z istniejącej funkcji sqrt lecz zaimple-
mentuj wzór Newtona, dla którego
√
x = lim
n→∞
an ,
gdzie (an) jest ciągiem zadanym rekurencyjnie an+1 = 1
2
(an + x
an
). Wykonaj
10 iteracji przez kopiowanie fragmentu programu. Zwróć uwagę, na
a) szybkość zbiegania w zależności od początkowej wartości a0,
b) zachowanie dla ujemnych x.
Dla ustalenia wartości a0 skorzystaj z poprzedniego zadania.
Zad. 28. Korzystając ze wzoru Gaussa napisz program dzien, który ob-
licza dzień tygodnia na podstawie daty.
Numer dnia określony jest następującym wzorem
r/4 − r/100 + r/400 + 367m/12 + d + 365r ,
gdzie d ∈ {1, . . . } jest dniem miesiąca, m ∈ {1, . . . , 12} – miesiącem, r –
rokiem. Dzielenie jest typu całkowitego. Ponadto za początek roku należy
przyjąć dzień 1 marca.
Zad. 29. Napisz program podatki obliczający wysokość podatku docho-
dowego w 2003 roku. Przyjmij następujące dane: skala 19 % dla dochodów
poniżej 37024 zł, 30 % dla dochodów poniżej 74048 zł, 40 % dla dochodów
poniżej 600000 zł, 50 % dla pozostałych. Kwota wolna od podatku to 530.08
zł.
6

Dane dotyczące wysokości kwot i podatku odpowiadające poszczególnym
progom zapisz w tablicy.
Zad. 30. Napisz program dziennik, który oblicza ile dni upłynęło od po-
danej daty do dnia uruchomienia programu. Skorzystaj z doświadczeń pro-
gramu dzien i funkcji time przekazującej liczbę sekund jakie upłynęły od
godziny 000
dnia 1 stycznia 1970 roku.
W zależności od wprowadzonych danych wynikiem działania programu
powinno być wypisanie jednego sposród poniższych komunikatów:
a) Dziś masz mały jubileusz!
b) Jutro masz mały jubileusz!
c) Pojutrze masz mały jubileusz!
d) Do najbliższej 1000-nicy zostało Ci n dni.
e) Czy na pewno się już urodziłeś?
Zad. 31. Korzystając z liczb całkowitych typu int napisz program silnia
obliczający silnię zadanej liczby oraz liczbę wystąpień cyfry 7 w jej zapisie
dziesiętnym. Silnie jakiej największej liczby możemy policzyć tym progra-
mem?
Zad. 32. Napisz program podzielne znajdujący wszystkie liczby z za-
kresu od 1 do 1000, które są podzielne przez sumę swoich cyfr.
Zad. 33. Napisz program podzielne2 znajdujący wszystkie liczby z za-
kresu od 1 do 1000, które są jednocześnie podzielne przez sumy swoich pa-
rzystych i nieparzystych cyfr.
Zad. 34. Napisz program cezar, który czyta bajty ze standardowego stru-
mienia wejściowego (funkcja cin.get) i przepisuje do standardowego stru-
mienia wyjściowego (cout.put) zastępując litery alfabetu łacińskiego lite-
rami znajdującymi się w alfabecie o n pozycji dalej. Wartość n odczytaj z
parametru uruchomienia programu.
Zad. 35. Napisz program wielomian obliczający wartość wielomianu
w(x) = 100x3
− 625x2
+ 1183.19x − 660.489 = 100(x − 3.19)(x − 2.05)(x − 1.01)
w zadanym punkcie. Obliczenie wartości wielomianu różnymi sposobami
a) 100 * x * x * x - 625 * x * x + 1183.19 * x - 660.489
b) ( ( 100 * x - 625 ) * x + 1183.19 ) * x - 660.489
7

c) 100 * ( x - 3.19 ) * ( x - 2.05 ) * ( x - 1.01 )
d) 100 * pow( x, 3 ) - 625 * pow( x, 2 ) +
1183.19 * x - 660.489
zapisz w postaci osobnych funkcji w1, w2, w3. Porównaj wyniki obliczeń zre-
alizowanych różnymi sposobami.
Następnie zapisując na kartce wyniki i traktując program jako programo-
walny kalkulator, dzięki któremu mamy łatwość liczenia wartości wielomianu
w poszczególnych punktach, znajdź metodą bisekcji miejsca zerowe.
Zad. 36. Napisz program bisekcja – rozwinięcie programu wielomian –
umożliwiający obliczanie miejsc zerowych wielomianu
w(x) = 100x3
− 625x2
+ 1183.19x − 660.489
metodą bisekcji.
Uzyskane wyniki porównaj z dokładnymi wartościami miejsc zerowych
wielomianu.
Zad. 37. Napisz program styczne będący modyﬁkacją programu bisek-
cja, znajdujący metodą stycznych, w której „kandydata” xn na miejsce ze-
rowe funkcji f(x) zastępujemy „kandydatem lepszym”
xn+1 = xn −
f(xn)
f (xn)
Zad. 38. Napisz program rekurencja porównujący rekurencyjne i itera-
cyjne obliczanie
a) silni,
b) liczb Fibonacciego.
Liczby Fibonacciego zadane są rekurencyjnie fn+2 = fn+1 + fn oraz f0 =
f1 = 1.
Następnie oblicz 10!, 20!, 50!, f10, f20, f50. Skomentuj uzyskane wyniki.
Zad. 39. Napisz program euklides znajdujący największy wspólny dziel-
nik korzystając z algorytmu Euklidesa: znalezienie NWD(a, b), gdzie a > b
sprowadza się do (poza przypadkiem kiedy a jest wielokrotnością b) do zna-
lezienia NWD(b, reszta z dzielenia a przez b). Rozwiązanie zapisz na dwa
sposoby: iteracyjnie i rekurencyjnie.
8

Zad. 40. Napisz program newton znajdujący dla zadanego punktu x0
miejsce zerowe wielomianu w(x) = (x − 1)(x − 2)(x − 3)(x − 4) przy po-
mocy metody Newtona (stycznych; polegającej na „zastąpieniu” kandydata
xi na miejsce zerowe na ogół „lepszym” kandydatem xi+1 = xi − w(xi)
w (xi)
). Obli-
czenia wykonaj w dziedzinie zespolonej. Następnie oblicz miejsca zerowe dla
następujących wartości początkowych x0:
a) 1.05, 2.1, 2.9, 4.1,
b) 2.5,
c) 2.4, 2.6.
Poniżej przedstawiono działanie przykładowego rozwiązania.
% ./newton (0.95,0.1)
w((9.4999999999999996e-01,1.0000000000000001e-01)) =
(2.0920625000000023e-01,-7.0835000000000004e-01)
w((1.0080677933838893e+00,1.8067861263060966e-02)) =
(-5.1237462461980618e-02,-1.0518620817044756e-01)
w((1.0005141051464106e+00,-5.2136674958264129e-04)) =
(-3.0847118896539993e-03,3.1223053063340199e-03)
w((1.0000000151267927e+00,9.8408636207405684e-07)) =
(-9.0771406412290008e-08,-5.9045178449450769e-06)
w((1.0000000000017750e+00,-5.4577759886899162e-14)) =
(-1.0650147430589576e-11,3.2746655931926366e-13)
%
Zad. 41. Plik meteo.txt3
zawiera wyniki pomiarów stacji meteorologicz-
nej działającej w budynku na ul. Pasteura. Pomiary zapisane są w kolejnych
wierszach. Każdy wiersz zawiera 11 liczb całkowitych oddzielonych spacjami,
których znaczenie jest następujące.
• 32-bitowa liczba całkowita bez znaku, czas pomiaru w konwencji sys-
temu UNIX, tzn. liczba sekund jakie upłynęły od północy 1 stycznia
1970 roku według czasu UTC (ang. Universal Time Coordinate).
• 16-bitowa liczba całkowita ze znakiem, temperatura powietrza w 1
16
◦
C.
Wartości 10000 i 10001 oznaczają błąd podczas pomiaru.
• Osiem kolejnych 12-bitowych liczb całkowitych bez znaku to napię-
cia zmierzone na ośmiu wejściach przetwornika A/C wyrażone w mV .
Aktualnie do pierwszego wejścia przetwornika podłączony jest czujnik
wilgotności, a do piątego ciśnienia.
3
Plik znajduje się w katalogu ~pablo.
9

• 8-bitowa liczba całkowita bez znaku numerująca restart stacji (np. po
chwilowym braku zasilania).
Napisz program, który
a) Przetworzy dane w taki sposób, że jego rezultatem będą wiersze zawie-
rające tylko dwie liczby: czas pomiaru i temperaturę.
b) Dodatkowo pominie wiersze zawierające błędny pomiar (wartość 10000
lub 10001).
c) W każdym wierszu dokona sprawdzenia czy składa się on z 11 liczb i
wypisze informacje o błędnych wierszach.
Wskazówka. Dla odczytania całego wiersza skorzystaj z funkcji getline.
Zad. 42. Wyniki pomiarów pewnego eksperymentu składają się z par liczb
(U, I), gdzie U jest wartością napięcia, a I wartością prądu. Pary (U, I) zapi-
sywane są w kolejnych wierszach po 12 znaków w każdym. Pierwszy symbol
wiersza + lub - określa znak wartości napięcia U. Drugi symbol wiersza + lub
- określa znak wartości prądu I. Kolejne 6 symboli to cyfry przedstawiające
wartość napięcia U wyrażoną w mV . Ostatnie 4 cyfry przedstawiają wartość
prądu I wyrażoną w 10 mA. Napisz program, który przepisze tak zapisane
dane do postaci dwóch liczb rzeczywistych odpowiadających U wyrażonemu
w V i I wyrażonemu w A oddzielonych spacją.
Wskazówka. Dla odczytania fragmentu napisu ze zmiennej string sko-
rzystaj z metody substr.
Tworzenie rysunków przy wykorzystaniu programu gnuplot
Zad. 43. Korzystając z doświadczeń programu cezar napisz program litery1
obliczający częstość występowania poszczególnych znaków (spacji i małych
liter alfabetu łacińskiego) oraz przygotowujący plik z danymi dla programu
gnuplot. Następnie korzystając z tego programu przygotuj wykres słupkowy.
Zad. 44. Rozbuduj program litery1 do programu litery2 aby przykła-
dowe obliczenia
% ./litery2 pt.txt h.txt
przygotowały dane (pliki pt.txt.dat, h.txt.dat oraz skrypt.gp) dla otrzy-
mania rysunku programem gnuplot:
% gnuplot -persist skrypt.gp
10

Zad. 45. Napisz program kopiuj kopiujący maksymalnie n znaków pomię-
dzy standardowym strumieniem wejściowym, a standardowym strumieniem
wyjściowym. Następnie korzystając z tego programu stwórz pliki pt100.txt,
pt1000.txt i pt10000.txt zawierające odpowiednio 100, 1000 i 10000 pierw-
szych znaków Pana Tadeusza i przy pomocy programu litery2 stwórz wy-
kres porównawczy częstotliwości występowania liter.
Program gnuplot (w wersji 4) umożliwia kolorowanie płaszczyzny. Dane w
pliku składają się z trójek (x, y, z) gdzie x, y są współrzędnymi punktu zaś
wartości z zostanie przyporządkowany kolor. Ciągi trójek (x, y, z) wyznaczają
izolinie (w terminologii gnuplotowo–ﬁzycznej scan’y), a ciągi izolinii rysunek.
Poszczególne izolinie rozdzielają puste wiersze.
Program test przygotowuje dane kolorujące kwadrat o współrzędnych
przeciwległych wierzchołków (−50, −50) i (50, 50) kolorem w zależności od
odległości od środka układu współrzędnych.
// Program przygotowuje dane dla programu gnuplot kolorujące punkty kwadratu
// w funkcji odległości od środka układu współrzędnych.
//
// Paweł Klimczewski, 27 listopada 2005
#include <iostream>
#include <cmath>
using namespace std;
int main()
{
for ( int y = -50; y <= 50; ++y )
{
for ( int x = -50; x <= 50; ++x )
{
double r = sqrt( x * x + y * y );
cout << x << ’ ’ << y << ’ ’ << r << endl;
}
cout << endl;
}
return 0;
}
Dokonując obliczeń i wczytując dane do programu gnuplot
% ./test > test.dat
% gnuplot
G N U P L O T
Version 4.0 patchlevel 0
11

last modified Thu Apr 15 14:44:22 CEST 2004
System: Linux 2.4.26
> set pm3d map
> splot "test.dat"
otrzymujemy rysunek
Zad. 46. Napisz program newton2 przygotowujący dane dla pokolorawa-
nia prostokątnego obszaru płaszczyzny w następujący sposób. Dla każdego
punktu (x, y) wyznaczonego przez podział siatką N na N oczek staraj się
znaleźć (metodą Newtona) miejsce zerowe wielomianu zn
= 1 wykonując nie
więcej niż maxcnt iteracji. Jeżeli po wykonaniu i-tej iteracji znajdziemy się
nie dalej niż od j-tego miejsca zerowego to przerywamy iteracje i jako war-
tość z (odpowiadającą kolorowi punktu) przyjmujemy j. Jeżeli po maxcnt
iteracjach nie znajdziemy się odpowiednio blisko żadnego z miejsc zerowych
jako wartość z przyjmujemy 0. Program powinien pytać o współrzędne ob-
szaru xmin, ymin, xmax, ymax, stopień wielomianu n, maksymalną liczbę
iteracji maxcnt i liczbę oczek siatki N.
Zad. 47. Napisz program mandelbrot rysujący bodajże najsłynniejszego
fraktala jakim jest zbiór Mandelbrota. Punkt P(x, y) płaszczyzny należy do
zbioru Mandelbrota jeżeli ciąg (ak) : ak ∈ Z, a0 = 0, ak+1 = ak
2
+ x + iy jest
ograniczony. Okazuje się, że jeżeli ∃k, |ak| > 2 to ciąg nie jest ograniczony.
W programie obliczenia są skończone, zatem generowany rysunek będzie od-
powiednim przybliżeniem.
Dla każdego punktu zbadaj nie więcej niż n wyrazów ciągu (ak). Jeżeli
wszystkie wyrazy spełniają warunek |ak| ≤ to przyjmij, że punkt należy do
zbioru Mandelbrota i pokoloruj go wartością 0. Pozostałe punkty pokoloruj w
zależności od szybkości rozbiegania (najmniejszej liczbie i, dla której |ai| > ).
Jako parametry początkowe przyjmij środek kwadratu x = −0.5, y = 0,
długość boku a = 3, n = 100, = 2.
Biblioteka STL
Zad. 48. Napisz program filtr odczytujący ze standardowego strumienia
wejściowego liczby rzeczywiste xi i wypisujący do standardowego strumienia
wyjściowego, te które należą do przedziału (¯x − σ, ¯x + σ). Skorzystaj z klasy
vector.
σ =
n
i=1(¯x − xi)2
n − 1
12

jest średnim odchyleniem standardowym, a
¯x =
x1 + . . . + xn
n
jest średnią arytmetyczną.
Zad. 49. Napisz program pierwsze obliczający wszystkie liczby pierw-
sze mniejsze od 1 000 000. Sprawdzenie czy i jest liczbą pierwszą wykonaj
przez obliczanie reszt z dzielenia i przez kolejne liczby całkowite z przedziału
2,
√
i . Następnie zmodyﬁkuj program tak, aby zapamiętywał obliczane
liczby pierwsze na liście (klasa list) i sprawdzał jedynie reszty z dzielenia i
przez liczby pierwsze nie większe od
√
i . Porównaj szybkość obliczeń obu
wersji. ( x oznacza największą liczbę całkowitą nie większą od x.)
Zad. 50. Napisz program totolotek losujący 6 różnych liczb z 49 i wy-
pisujący je do standardowego strumienia wyjściowego w sposób uporządko-
wany. Skorzystaj z klasy set. Dla wylosowania liczby skorzystaj z funkcji
rand i srand. Ograniczenie zakresu do przedziału 1, . . . , 49 wykonaj przy
pomocy reszty z dzielenia.
Zad. 51. Wprowadzając słownik (klasa map) dla zapamiętywana już ob-
liczonych wartości wyrazów ciągu Fibonacciego popraw efektywność liczenia
n–tego wyrazu tego ciągu metodą rekurencyjną.
int fibonacci( int n )
{
return n > 1 ? fibonacci( n - 1 ) + fibonacci( n - 2 ) ? 1;
}
Zad. 52. Napisz program lustro odczytujący ze standardowego strumie-
nia wejściowego wiersze i wypisujący je w kolejności odwrotnej, a każdy wiersz
od końca do początku. Zadbaj o „wyrównanie” do prawego marginesu tak
aby dla danych
1
23
456
otrzymać następujący wynik
654
32
1
Zad. 53. Napisz program ciagi obliczający liczbę, parami różnych, n–
elementowych ciągów znaków w standardowym strumieniu wejściowym. Do-
konaj obliczeń dla tekstów Pana Tadeusza i Hamleta.
13

Zad. 54. Napisz program najczestsze odczytujący ze standardowego
strumienia wejściowego słowa i wypisujący pierwszą dziesiątkę najczęściej
powtarzających się słów wraz z odpowiadającymi liczbami powtórzeń. Do-
konaj obliczeń dla tekstów Pana Tadeusza i Hamleta.
Zad. 55. Poszczególnym literom alfabetu łacińskiego przyporządkowujemy
liczby w następujący sposób: a → 17, . . . , j → 26, k → 1, l → 2, . . . , z → 16.
Każdemu słowu przyporządkowujemy liczbę równą iloczynowi liczb odpo-
wiadających literom. Napisz program milion odczytujący słowa (składające
się wyłącznie z małych liter alfabetu łacińskiego) i znajdujący te o warto-
ściach najbliższych 1000000. Dokonaj obliczeń dla tekstów Pana Tadeusza i
Hamleta.
Zad. 56. Na półce ustawiono obok siebie w sposób losowy 4 zielone, 5
czerwonych i 8 niebieskich książek. Oblicz prawdopodobieństwo zdarzenia,
że losowo wybrana książka posiada z każdej strony po n bezpośrednich sąsia-
dów tego samego koloru. Kolory książek sąsiadujących ze strony lewej mogą
być różne od książek ze strony prawej. Przykładowo zaznaczona nawiasami
kwadratowymi książka
n c z z n [ c ] c c c z c c n z
posiada bezpośrednio ze strony lewej jednego sąsiada w kolorze niebieskim, a
ze strony prawej trzech sąsiadów w kolorze czerwonym. Skorzystaj z funkcji
next_permutation i prev_permutation.
Zad. 57. Napisz program kalkulator będący kalkulatorem liczącym w
Odwrotnej Notacji Polskiej. Program powinien czytać dane ze standardo-
wego strumienia wejściowego. Jeżeli wprowadzona dana jest liczbą program
dopisuje ją na wierzchołku stosu. Jeżeli jest jednym z symboli działań arytme-
tycznych (+,-,*,/) program odczytuje i usuwa z wierzchołka stosu dwie liczby,
które traktuje jak argumenty działania, oblicza wynik działania i umieszcza
na wierzchołku stosu. Po każdej operacji wypisuje na ekranie wartość ele-
mentu z wierzchołka stosu. Skorzystaj z klasy stack.
Zad. 58. Napisz program odleglosci odczytujący ze standardowego stru-
mienia wejściowego liczby zespolone zi i przepisujący je do plików:
a) do pliku z1.txt uporządkowane względem odległości od początku układu
współrzędnych (najpierw liczby bliższe potem dalsze),
b) do pliku z2.txt uporządkowane względem odległości od prostej y = x
(najpierw liczby dalsze potem bliższe).
Zad. 59. Napisz program poeta dopisujący kontynuację zadanego tekstu.
Program uruchomiony w sposób
14

% ./poeta n < pt.txt
powinien odczytać ze standardowego strumienia wejściowego wszystkie k zna-
ków zi obliczając statystykę Sn(k) częstości wystąpień n–elementowych pod-
ciągów znaków. Następnie program powinien obliczyć taki znak zk+1, dla
którego odległość d(Sn(k), Sn(k + 1)) będzie najmniejsza. I kolejno obliczać
dalsze znaki zk+2, zk+3 itd.
Statystyka Sn jest n! składnikowym wektorem. Odległość d jest zwykłą
odległością kartezjańską w przestrzeni n! wymiarowej unormowanych wekto-
rów Sn. (Jako miarę identyczności statystyk można także przyjąć euklidesowy
iloczyn skalarny Sn(k), Sn(k + 1) unormowanych wektorów Sn.)
Klasy
Zad. 60. Napisz klasę A składającą się z
1. konstruktora domyślnego wypisującego komunikat Tworzę i–ty obiekt
klasy A,
2. konstruktora kopiującego wypisującego komunikat Tworzę i–ty obiekt
klasy A na podstawie j–go obiektu,
3. destruktora wypisującego komunikat Niszczę i-ty obiekt klasy A.
Następnie sprawdź działanie programu
int main()
{
A a;
for ( int i = 0; i < 2; ++i )
{
A b;
for ( int j = 0; j < 2; ++j )
{
A c( b );
}
A d;
}
return 0;
}
Ostatecznie deklarację klasy zapisz w pliku nagłówkowym a.h, deﬁnicję w
pliku a.cc a program w pliku main.cc.
Zad. 61. Napisz klasę Z100, która reprezentuje liczbę całkowitą będącą
resztą z dzielenia przez 100. W klasie zdeﬁniuj
15

1. konstruktor z argumentem typu int umożliwiający utworzenie obiektu
i nadanie mu wartości początkowej,
2. operator przypisania (operator=) umożliwiający przypisanie nowej war-
tości z innego obiektu klasy Z100,
3. operator konwersji do liczby całkowitej (operator int) umożliwiający
posługiwanie się obiektami klasy Z100 w wyrażeniach matematycznych.
Działanie klasy sprawdź przy pomocy programu
int main()
{
Z100 a = 2006;
cout << "a = " << a << endl;
a = a * a * a;
cout << "a * a * a = " << a << endl;
return 0;
}
Ostatecznie cały program zapisz w trzech plikach z100.h, z100.cc i main.cc.
Zad. 62. Napisz klasę Tablica reprezentującą nieskończoną tablicę liczb
całkowitych int o indeksach z zakresu 0 . . . ∞ i początkowych wartościach
komórek równych 0. W klasie zdefiniuj jedynie operator indeksowania (int
operator[]). Deklarację zapisz w pliku tablica.h, a definicję w tablica.cc.
Wskazówka. W celu zapamiętania wartości komórek skorzystaj z klasy
vector.
Zad. 63. Napisz klasę Tablica2 analogiczną do Tablica o zakresie indek-
sów −∞ . . . ∞.
Zad. 64. Napisz klasę Rysunek służącą do tworzenia wykresów programem
gnuplot. Zdefiniuj następujące metody
1. void punkt( double x, double y ) — dodaje do rysunku punkt o
współrzędnych (x, y),
2. void rysuj() — przygotowuje pliki z danymi, poleceniami oraz uru-
chamia program gnuplot,
3. void zeruj() — usuwa wszystkie zapamiętane punkty wykresu.
Zad. 65. Korzystając z podanego poniżej schematu napisz klasę Wektor
reprezentującą wektor o współrzędnych (x, y) w przestrzeni R2
o początku w
punkcie (0, 0). Następnie korzystając z tej klasy napisz program obliczający
16

i wypisujący wartości wyrażeń a + b, b · c, a + b + c gdzie a, b i c są danymi
wektorami o współrzędnych równych odpowiednio a = (5, 1), b = (3, −2),
c = (−8, 1).
class Wektor
{
public:
// Konstruktor tworzy obiekt reprezentujący wektor o współrzędnych (x,y).
Wektor( double x, double y );
// Operator + oblicza wektor vs=(x1+x2,y1+y2) będący sumą dwóch wektorów
// u=(x1,y1) i v=(x2,y2).
Wektor operator+( Wektor v );
// Operator * oblicza iloczyn skalarny x1*x2+y1*y2.
double operator*( Wektor v );
// Funkcja wypisz wypisuje do standardowego strumienia cout współrzędne
// wektora w nawiasach i rozdzielone przecinkiem, np. (2,3).
void wypisz();
// Ewentualne dalsze składowe klasy potrzebne do konstrukcji.
// ...
};
Zad. 66. Korzystając z podanego poniżej schematu napisz klasę Punkt
reprezentującą punkt o współrzędnych (x, y) na płaszczyźnie R2
i realizującą
operację przesunięcia o zadany wektor. Następnie korzystając z tej klasy
napisz program obliczający i wypisujący współrzędne punktów P = (0, 0),
R = (3, 10), Q = (1, 2) przesuniętych o wektor v = (vx, vy), gdzie o wartości
vx i vy należy spytać użytkownika programu.
class Punkt
{
public:
// Konstruktor tworzy obiekt reprezentujący punkt o współrzędnych (x,y).
Punkt( double x, double y );
// Funkcja translacja przesuwa punkt o zadany wektor (x,y).
void translacja( double x, double y );
// Funkcja oblicza odległość pomiędzy dwoma punktami.
double odleglosc( const Punkt& p );
// Funkcja wypisz wypisuje do standardowego strumienia cout współrzędne
// punktu w nawiasach i rozdzielone przecinkiem, np. (2,3).
void wypisz();
// ...
};
Zad. 67. Korzystając z podanego poniżej schematu napisz klasę Srednia
służącą do obliczania średniej arytmetycznej. W tym celu klasa powinna zli-
czać ilość oraz całkowitą sumę kolejno podawanych liczb. Korzystając z tej
17

klasy napisz program obliczający średnią arytmetyczną ciągu liczb zmienno-
pozycyjnych wczytanych ze standardowego strumienia wejściowego.
class Srednia
{
public:
// Konstruktor przygotowuje obiekt do obliczania średniej.
Srednia();
// Funkcja dodaj_liczbe uwzględnia podany argument w obliczeniach.
void dodaj_liczbe( double x );
// Funkcja wypisz wypisuje do standardowego strumienia cout średnią
// arytmetyczną wszystkich liczb podanych przy pomocy dodaj_liczbe.
void wypisz();
// ...
};
Zad. 68. Korzystając z podanego poniżej schematu napisz klasę Sigma
służącą do obliczania średniego odchylenia standardowego σ. W tym celu
klasa powinna zliczać ilość, całkowitą sumę i sumę kwadratów kolejno po-
dawanych liczb. Korzystając z tej klasy napisz program obliczający średnie
odchylenie standardowe ciągu liczb zmiennopozycyjnych wczytanych ze stan-
dardowego strumienia wejściowego.
Wskazówka:
¯x =
1
n
n
i=1
xi , σ =
n
i=1(xi − ¯x)2
n − 1
=
n
i=1 x2
i + n¯x2 − 2¯x n
i=1 xi
n − 1
class Sigma
{
public:
// Konstruktor przygotowuje obiekt do obliczania średniej.
Sigma();
// Funkcja dodaj_liczbe uwzględnia podany argument w obliczeniach.
void dodaj_liczbe( double x );
// Funkcja wypisz wypisuje do standardowego strumienia cout średnie
// odchylenie standardowe wszystkich liczb podanych przy pomocy
// dodaj_liczbe.
void wypisz();
// ...
};
18

Zad. 69. Korzystając z podanego poniżej schematu napisz klasę NWD repre-
zentującą liczbę całkowitą dodatnią. Klasę wyposaż w operację / odpowia-
dającą obliczeniu największego wspólnego dzielnika według algorytmu Eukli-
desa. Następnie zastosuj ją do obliczenia największego wspólnego dzielnika
dla ciągu liczb całkowitych dodatnich odczytanych ze standardowego stru-
mienia wejściowego.
class NWD
{
public:
// Konstruktor nadaje obiektowi początkową wartość.
NWD( int i );
// Operator / oblicza największy wspólny dzielnik swoich argumentów.
NWD operator/( const NWD& i );
// Funkcja wypisz wypisuje do standardowego strumienia cout
// liczbę będącą wartością obiektu.
void wypisz();
// ...
};
// Wskazówka: funkcja oblicza nwd( a, b ) algorytmem Euklidesa.
int nwd( int a, int b )
{
if ( a 0 )
{
int r = a % b;
a = b;
b = r;
}
return a;
}
Zad. 70. Korzystając z podanego poniżej schematu napisz klasę Z17 re-
prezentującą liczby całkowite będące resztami z dzielenia przez 17, tzn. nale-
żące do zbioru {0, 1, 2, . . . , 15, 16}. Zdeﬁniuj operator * odpowiadający mno-
żeniu w tym zbiorze. Dla a i b ∈ {0, . . . , 16} wartością mnożenia * jest
(a·b) mod 17. Korzystając z tej klasy napisz program kalkulator obliczający
iloczyn dwóch liczb o wartościach odczytanych w czasie działania programu.
class Z17
{
19

public:
// Konstruktor nadaje obiektowi początkową wartość równą reszcie
// z dzielenia i przez 17. Dla jednoznaczności przyjmujemy, że reszta
// jest nieujemna.
Z17( int i );
// Operator * oblicza iloczyn dwóch swoich argumentów.
Z17 operator*( const Z17& i );
// Funkcja wypisz wypisuje do standardowego strumienia cout
// liczbę będącą wartością obiektu.
void wypisz();
// ...
};
Zad. 71. Napisz klasę Figura reprezentującą abstrakcyjną figurę geome-
tryczną i umożliwiającą obliczenie jej obwodu i pola powierzchni
class Figura
{
public:
virtual double obwod()=0;
virtual double pole()=0;
virtual string nazwa()=0;
};
a następnie zdefiniuj klasy pochodne Trojkat, Kwadrat i Kolo odpowiadające
odpowiednio trójkątowi równobocznemu i kwadratowi o długości boku x oraz
kołu o średnicy długości x. Wartość x powinna być argumentem konstruktora.
Następnie napisz funkcję
void suma( vector< Figura* > v );
obliczającą i wypisującą na ekranie sumę obwodów i pól powierzchni wszyst-
kich figur będących elementami wektora v.
Wykonaj obliczenia dla 10 losowo utworzonych figur geometrycznych.
20

Rozwiązania zadań
Zad. 1.
% g++ -o hello hello.cc
% ./hello
Programowanie w C++ jest proste i przyjemne!
%
Zad. 2.
% g++ -c hello.cc
% g++ -o hello hello.o
% ./hello
Programowanie w C++ jest proste i przyjemne!
%
Zad. 3.
% g++ -c hellobis.cc
% g++ -c pisz.cc
% g++ -o hellobis hellobis.o pisz.o
% ./hellobis
Hello world
%
Zad. 4.
a) % g++ -o hello hello.cc
% ldd hello
linux-gate.so.1 => (0xffffe000)
libstdc++.so.6 => /usr/lib/libstdc++.so.6 (0x4001d000)
libm.so.6 => /lib/tls/libm.so.6 (0x400fe000)
libgcc_s.so.1 => /lib/libgcc_s.so.1 (0x40125000)
libc.so.6 => /lib/tls/libc.so.6 (0x40130000)
/lib/ld-linux.so.2 (0x40000000)
b) % g++ -static -o hello hello.cc
% ldd hello
not a dynamic executable
21

Zad. 5.
.PHONY: all
all: hello hellobis
hello: hello.cc
g++ -o hello hello.cc
hellobis: hellobis.cc pisz.cc pisz.h
g++ -c hellobis.cc
g++ -c pisz.cc
g++ -o hellobis hellobis.o pisz.o
.PHONY: clean
clean:
rm -f *.o hello hellobis
Zad. 6.
%.o: %.c
gcc -c -o $@ $<
%.o: %.cc
g++ -c -o $@ $<
%: %.o
g++ -o $@ $^
.PHONY: all
all: hello hellobis
hello: hello.o
hellobis: hellobis.o pisz.o
Zad. 7.
CCFLAGS += -g
CXXFLAGS += -g
.PHONY: all
all: hello hellobis
hello: hello.o
$(CXX) -o $@ $<
hellobis: hellobis.o pisz.o
$(CXX) -o $@ $^
22

Zad. 8.
1. sprawozdanie.dvi: sprawozdanie.tex
latex sprawozdanie.tex
latex sprawozdanie.tex
sprawozdanie.ps: sprawozdanie.dvi
dvips -o sprawozdanie.ps sprawozdanie.dvi
sprawozdanie.pdf: sprawozdanie.tex
pdflatex sprawozdanie.tex
pdflatex sprawozdanie.tex
2. %.dvi: %.tex
latex $<
latex $<
%.ps: %.dvi
dvips -o $@ $<
%.pdf: %.tex
pdflatex $<
pdflatex $<
Zad. 9.
% g++ -O0 -o pierwsze pierwsze.cc
% time pierwsze > /dev/null
7.900u 0.000s 0:07.90 100.0% 0+0k 0+0io 265pf+0w
% g++ -O2 -o pierwsze pierwsze.cc
% time pierwsze > /dev/null
7.490u 0.000s 0:07.49 100.0% 0+0k 0+0io 268pf+0w
Zad. 12.
// Program wypisuje kolejne potęgi liczby pi z zadaną dokładnością
// korzystając z biblioteki języka C.
//
// Paweł Klimczewski, 10 października 2005
#include <cstdio>
#include <cmath>
int main()
{
printf("potęga wartośćn"
"----------------n");
printf("1 %5.1fn",M_PI);
printf("2 %6.2fn",M_PI*M_PI);
23

printf("3 %7.3fn",M_PI*M_PI*M_PI);
printf("4 %8.4fn",M_PI*M_PI*M_PI*M_PI);
printf("5 %9.5fn",M_PI*M_PI*M_PI*M_PI*M_PI);
return 0;
}
// Program wypisuje kolejne potęgi liczby pi z zadaną dokładnością
// korzystając z biblioteki języka C++.
//
#include <iostream>
#include <iomanip>
#include <cmath>
int main()
{
cout<<"potęga wartość"<<endl;
cout<<"-----------------"<<endl<<fixed;
cout<<"1 "<<setw(5)<<setprecision(1)<<M_PI<<endl;
cout<<"2 "<<setw(6)<<setprecision(2)<<M_PI*M_PI<<endl;
cout<<"3 "<<setw(7)<<setprecision(3)<<M_PI*M_PI*M_PI<<endl;
cout<<"4 "<<setw(8)<<setprecision(4)<<M_PI*M_PI*M_PI*M_PI<<endl;
cout<<"5 " <<setprecision(5)<<M_PI*M_PI*M_PI*M_PI*M_PI<<endl;
return 0;
}
Zad. 13.
// Program odczytuje dwie liczby i wypisuje ich iloraz i sumę.
// Wersja w stylu C++.
//
#include <iostream>
int main()
{
cout<<"Podaj pierwszą liczbę"<<endl;
int i;
cin>>i;
cout<<"Podaj drugą liczbę"<<endl;
int j;
cin>>j;
cout<<"Pierwsza odczytana liczba "<<i<<endl;
24

cout<<"Druga odczytana liczba "<<j<<endl;
cout<<"Iloraz "<<i/j<<endl;
cout<<"Suma "<<i+j<<endl;
return 0;
}
// Program odczytuje dwie liczby i wypisuje ich iloraz i sumę.
// Wersja w stylu C.
//
#include <cstdio>
int main()
{
printf("Podaj pierwszą liczbęn");
int i;
scanf("%d",&i);
printf("Podaj drugą liczbęn");
int j;
scanf("%d",&j);
printf("Pierwsza odczytana liczba %dn",i);
printf("Druga odczytana liczba %dn",j);
printf("Iloraz %dn",i/j);
printf("Suma %dn",i+j);
return 0;
}
Zad. 14.
a) // Program oblicza zadłużenie wobec barku wydziałowego na podstawie rachunku
// nadesłanego w pliku;)
//
#include <cstdio>
int main()
{
double cena1;
scanf("%*[A-Za-z ]:%lfn",&cena1);
double cena2;
double cena3;
printf("%.2f+%.2f+%.2f=%.2fn",cena1,cena2,cena3,cena1+cena2+cena3);
return 0;
}
25

b) // Program oblicza zadłużenie wobec barku wydziałowego na podstawie rachunku
// nadesłanego w pliku;)
//
#include <iostream>
#include <sstream>
#include <iomanip>
#include <string>
int main()
{
string s;
getline( cin, s );
istringstream is1( s.substr( s.rfind( ’:’ ) + 1 ) );
double cena1;
is1 >> cena1;
getline( cin, s );
double cena2;
is2 >> cena2;
getline( cin, s );
double cena3;
is3 >> cena3;
cout
<< fixed << setprecision( 2 )
<< cena1 << "+" << cena2 << "+" << cena3 << "="
<< cena1 + cena2 + cena3 << endl;
return 0;
}
Zad. 15.
// Program zamienia miejscami liczby zapisane w pliku 2pi.txt.
//
#include <fstream>
#include <string>
int main()
26

{
fstream f("2pi.txt");
string s1, s2;
f>>s1>>s2;
f.seekp(0,ios::beg);
f<<s2<<endl<<s1<<endl;
return 0;
}
Zad. 16.
// Program wypisuje rozmiary zmiennych podstawowych typów.
//
#include <iostream>
int main()
{
enum kolor { czerwony, bialy, niebieski };
cout
<< "sizeof( char ) = " << sizeof( char ) << endl
<< "sizeof( short int ) = " << sizeof( short int ) << endl
<< "sizeof( int ) = " << sizeof( int ) << endl
<< "sizeof( long int ) = " << sizeof( long int ) << endl
<< "sizeof( float ) = " << sizeof( float ) << endl
<< "sizeof( double ) = " << sizeof( double ) << endl
<< "sizeof( bool ) = " << sizeof( bool ) << endl
<< "sizeof( enum ) = " << sizeof( kolor ) << endl
<< "sizeof( char* ) = " << sizeof( char* ) << endl;
return 0;
}
Zad. 17.
// Program sprawdza liczbę cyfr znaczących dla zmiennych typu float, double
// i long double.
//
#include <iostream>
#include <iomanip>
#include <cmath>
int main()
27

{
// dla łatwiejszego porównania wyników
cout << setprecision( 40 );
// float
cout << "----- float" << endl;
float fsuma = 0, poprzednia_fsuma;
int i = 0;
do
{
poprzednia_fsuma = fsuma;
fsuma = fsuma + pow( 10.f, -i );
i = i + 1;
cout << setw( 2 ) << i << ": " << fsuma << endl;
}
while ( poprzednia_fsuma != fsuma );
// double
cout << "----- double" << endl;
double dsuma = 0, poprzednia_dsuma;
i = 0;
do
{
poprzednia_dsuma = dsuma;
dsuma = dsuma + pow( 10., -i );
i = i + 1;
cout << setw( 2 ) << i << ": " << dsuma << endl;
}
while ( poprzednia_dsuma != dsuma );
// long double
cout << "----- long double" << endl;
long double ldsuma = 0, poprzednia_ldsuma;
i = 0;
do
{
poprzednia_ldsuma = ldsuma;
ldsuma = ldsuma + pow( 10.l, -i );
i = i + 1;
cout << setw( 2 ) << i << ": " << ldsuma << endl;
}
while ( poprzednia_ldsuma != ldsuma );
return 0;
}
Zad. 18.
// Program oblicza sumę odwrotności kwadratów z zakresu 1...10^8 posługując
// się zmiennymi typu float, double i long double.
28

//
#include <iostream>
#include <iomanip>
#include <cmath>
int main()
{
cout << setprecision( 40 ); // dla łatwiejszego porównania wyników
// float, od 1 w górę
float fsuma = 0;
for ( int i = 1; i <= 100000000; ++i )
{
float f = i;
fsuma = fsuma + 1.f / f / f;
}
cout << fsuma << endl;
// float, od 10^8 w dół
fsuma = 0;
for ( int i = 100000000; i >= 1; --i )
{
float f = i;
fsuma = fsuma + 1.f / f / f;
}
cout << fsuma << endl;
// double, od 1 w górę
double dsuma = 0;
for ( int i = 1; i <= 100000000; ++i )
{
double d = i;
dsuma = dsuma + 1. / d / d;
}
cout << dsuma << endl;
// double, od 10^8 w dół
dsuma = 0;
for ( int i = 100000000; i >= 1; --i )
{
double d = i;
dsuma = dsuma + 1. / d / d;
}
cout << dsuma << endl;
29

// long double, od 1 w górę
long double ldsuma = 0;
for ( int i = 1; i <= 100000000; ++i )
{
long double ld = i;
ldsuma = ldsuma + 1.l / ld / ld;
}
cout << ldsuma << endl;
// long double, od 10^8 w dół
ldsuma = 0;
for ( int i = 100000000; i >= 1; --i )
{
long double ld = i;
ldsuma = ldsuma + 1.l / ld / ld;
}
cout << ldsuma << endl;
// suma szeregu nieskończonego
cout << M_PI * M_PI / 6 << endl;
return 0;
}
Zad. 19.
// Program zamienia kolejność znaków w pliku.
//
#include <iostream>
#include <fstream>
#include <string>
int main()
{
cout << "Podaj nazwę pliku" << endl;
string nazwa;
cin >> nazwa;
fstream f( nazwa.c_str() );
f.seekg( 0, ios::end );
int n = f.tellg();
for ( int i = 0; i < n / 2; ++i )
{
f.seekg( i, ios::beg );
char c1 = f.get();
f.seekg( -( i + 1 ), ios::end );
30

char c2 = f.get();
f.seekp( i, ios::beg );
f.put( c2 );
f.seekp( -( i + 1 ), ios::end );
f.put( c1 );
}
return 0;
}
Zad. 20.
// Program wypisuje w kolejnych wierszach coraz dokładniejszą wartość
// liczby pi.
//
#include <iostream>
#include <iomanip>
#include <cmath>
int main()
{
cout << "Podaj liczbę wierszy" << endl;
int i;
cin >> i;
if ( !cin || i <= 0 || i > 9 )
{
cout << "Nierozsądna odpowiedź" << endl;
}
else
{
for ( int j = 0; j < i; ++j )
{
cout << setprecision( 1 + j ) << fixed << M_PI << endl;
}
}
return 0;
}
Zad. 21.
// Program wypisuje w kolejnych wierszach coraz dokładniejszą wartość
// kolejnej potęgi liczby pi.
//
#include <iostream>
31

#include <iomanip>
#include <cmath>
int main()
{
cout << "Podaj liczbę wierszy" << endl;
int i;
cin >> i;
if ( !cin || i <= 0 || i > 9 )
{
cout << "Nierozsądna odpowiedź" << endl;
}
else
{
cout << "potęga wartość" << endl
<< "-------------------------" << endl;
for ( int j = 0; j < i; ++j )
{
double potega = pow( M_PI, j + 1 );
int cyfr = int( log10( potega ) );
cout << setw( 10 - cyfr ) << left << j + 1
<< setprecision( j + 1 ) << fixed << potega
<< endl;
}
}
return 0;
}
Zad. 22.
// Program rysuje kwadrat z przekątną.
//
#include <iostream>
int main()
{
cout << "Podaj rozmiar kwadratu" << endl;
int n;
cin >> n;
if ( !cin || n <= 0 || n > 20 )
{
cout << "Niepoprawne dane!" << endl;
}
32

else
{
for ( int y = 0; y < n; ++y )
{
for ( int x = 0; x < n; ++x )
{
char znak = ’ ’;
if ( !x || !y || x == n - 1 || y == n - 1 || x == y )
{
znak = ’*’;
}
cout << znak;
}
cout << endl;
}
}
return 0;
}
// Program rysuje tabelkę.
//
#include <iostream>
#include <iomanip>
int main()
{
const int n = 4;
for ( int y = 0; y < n; ++y )
{
cout << "---------------------" << endl;
for ( int x = 0; x < n; ++x )
{
cout << "| " << setw(2) << ( x + 1 ) * ( y + 1 ) << " ";
}
cout << "|" << endl;
}
cout << "---------------------" << endl;
return 0;
}
Zad. 23.
// Program oblicza liczbę odczytanych słów i średnią długość słowa
//
33

#include <iostream>
#include <string>
int main()
{
int n = 0, znakow = 0;
string s;
while ( cin >> s )
{
++n;
znakow += s.size();
}
cout << "Liczba słów: " << n << endl
<< "Średnia długość słowa: " << 1. * znakow / n << endl;
return 0;
}
Zad. 24.
// Program stara się naśladować systemowe polecenie wc.
//
#include <iostream>
#include <sstream>
#include <string>
int main()
{
int wierszy = 0, slow = 0, znakow = 0;
string s;
while ( getline( cin, s ) )
{
++wierszy;
istringstream is( s );
while ( is >> s )
{
++slow;
znakow += s.size();
}
}
cout
<< "Wierszy " << wierszy
<< ", słów " << slow
34

<< ", znaków " << znakow << endl;
return 0;
}
Zad. 25.
// Program wypisuje wartość podanej liczby w postaci c*2^m.
//
#include <iostream>
#include <iomanip>
#include <sstream>
#include <cmath>
// Odczytanie wartości na podstawie napisu p wraz ze sprawdzeniem
// zapisuję w osobnej funkcji.
template <class T>
void czytaj_z_napisu( T& x, const char* p )
{
if ( !p )
{
cerr << "Należy podać liczbę!" << endl;
exit( 1 );
}
istringstream is( p );
is >> x;
if ( !is )
{
cerr << "To nie jest liczba!" << endl;
exit( 1 );
}
int i = is.tellg();
is.seekg( 0, ios::end );
int j = is.tellg();
if ( i != j )
{
// np. 1x lub 1.2.3 itd.
cerr << "W danej jest coś więcej niż liczba!" << endl;
exit( 1 );
}
}
int main( int argc, char* argv[] )
{
double x;
czytaj_z_napisu( x, argc < 2 ? NULL : argv[ 1 ] );
35

int m;
double c = frexp( x, &m );
cout << fixed << setprecision( 16 ) << c << "*2^" << m << endl;
return 0;
}
Zad. 26.
// Program odczytuje podaną wartość x=c*2^m, a następnie konstruuje liczbę
// c*2^(m/2).
//
#include <iostream>
#include <iomanip>
#include <cmath>
#include "czytaj.h"
{
// Dla odczytania wartości podanej przez użytkownika korzystam
// z funkcji czytaj_double z programu rzeczywista.
double x;
int m;
m >>= 1;
x = ldexp( c, m );
cout << fixed << setprecision( 16 ) << x << endl;
return 0;
}
Zad. 27.
// Program oblicza pierwiastek zadanej liczby metodą Newtona.
//
#include <iostream>
#include <iomanip>
#include <cmath>
#include "czytaj.h"
{
36

// Odczytuję liczbę pierwiastkowaną x. Korzystam z funkcji
// czytaj_z_napisu z programu rzeczywista.
double x ;
// Obliczam początkowe przybliżenie pierwiastka.
int m;
m >>= 1;
double p = ldexp( c, m );
cout << "Kandydat na wartość pierwiastka = " << p << endl;
cout << "Kolejne iteracje" << endl;
cout << left << scientific << setprecision( 16 );
// Iteracyjnie znajduję piewiastek.
for ( int i = 1; ; ++i )
{
double q = 1. / 2 * ( p + x / p );
if ( p == q )
{
// Iteracja nie przyniosła zmian. Przerywam pętlę.
break;
}
cout << setw( 6 ) <
#include <iomanip>
#include <sstream>
#include <cmath>
// Zadaniem funkcji jest odczytanie ze strumienia cin liczby
// i odpowiednie reagowanie na ewentualne błędy. System operacyjny przesyła
// do programu całe wprowadzone wiersze w momencie naciśnięcia klawisza Enter.
template <class T>
void czytaj_z_wejscia( T& x, const char* p = "Podaj liczbę" )
{
while ( true )
{
cout << p << endl;
37

string s;
getline( cin, s );
if ( !cin )
{
if ( cin.eof() )
{
cerr << "Koniec danych?! Kończę pracę programu!" << endl;
exit( 1 );
}
cerr << "Błąd przy czytaniu wiersza!" << endl;
cin.clear();
continue;
}
is >> x;
if ( !is )
{
cerr << "To nie była liczba!" << endl;
continue;
}
is >> ws;
int j = is.tellg();
if ( j != -1 && j != s.size() )
{
cerr << "To nie była tylko liczba!" << endl;
continue;
}
break;
}
}
int main()
{
int r;
czytaj_z_wejscia( r, "Podaj rok" );
int m;
czytaj_z_wejscia( m, "Podaj miesiąc" );
int d;
czytaj_z_wejscia( d, "Podaj dzień" );
if ( m < 3 )
{
m += 10;
r -= 1;
}
else
{
m -= 2;
}
int n = r / 4 - r / 100 + r / 400 + 367 * m / 12 + d + r * 365;
38

const char* dni_tygodnia[]=
{
"niedziela", "poniedziałek", "wtorek", "środa", "czwartek",
"piątek", "sobota"
};
cout << "To jest " << dni_tygodnia[ n % 7 ] << "." << endl;
return 0;
}
Zad. 29.
// Program oblicza wielkość podatku na podstawie podanego dochodu. zgodnie
// ze skalą z 2005 roku.
//
#include <iostream>
#include "czytaj.h"
{
double podstawa;
czytaj_z_napisu( podstawa, argc < 2 ? NULL : argv[ 1 ] );
double progi[] =
{
600000 , 50,
74048 , 40,
37024 , 30,
int( 530.08 / 0.19 * 100 + 0.5 ) / 100., 19,
0
};
double podatek = 0;
for ( int i = 0; progi[ i ]; i += 2 )
{
if ( podstawa > progi[ i ] )
{
podatek += ( podstawa - progi[ i ] ) * progi[ i + 1 ] / 100.;
podstawa = progi[ i ];
}
}
cout << "Należny podatek wynosi " << int( podatek + 0.5 ) << " zł" << endl;
return 0;
}
39

Zad. 30.
// Program oblicza liczbę dni jakie upłynęły od zadanej daty.
//
#include <iostream>
#include <ctime>
#include "czytaj.h"
int main()
{
int r;
czytaj_z_wejscia( r, "Podaj rok" );
int m;
czytaj_z_wejscia( m, "Podaj miesiąc" );
int d;
czytaj_z_wejscia( d, "Podaj dzień" );
// Konwersja podanej daty do postaci wymaganej we wzorze Gaussa, czyli
// rok zaczyna się w marcu.
if ( m > 2 )
{
m = m - 2;
}
else
{
m = m + 10;
r = r - 1;
}
// Obliczamy numer podanego dnia ze wzoru Gaussa.
int t = r / 4 - r / 100 + r / 400 + 367 * m / 12 + d + r * 365;
// 1 stycznia 1970 odpowiada we wzorze Gaussa dacie 1 listopada 1969.
// Obliczamy numer tego dnia.
int t0 = 1969 / 4 - 1969 / 100 + 1969 / 400 + 367 * 11 / 12 + 1 + 1969 * 365;
// Zatem od 1 stycznia 1970 do podanego dnia upłynelo t - t0 dni.
// Z drugiej strony funkcja time podaje liczbę sekund jakie upłynęły
// od 1 stycznia 1970 roku od godziny 0.00 do chwili obecnej.
// Razem upłynęło:
int n = t0 - t + time( NULL ) / 3600 / 24;
if ( n > 0 )
{
cout << "Żyjesz już " << n << " dni." << endl;
40

if ( n % 1000 == 0 )
{
cout << "Dziś masz mały jubileusz!" << endl;
}
else
{
long p = 1000 - n % 1000;
if ( p == 1 )
{
cout << "Jutro masz mały jubileusz!" << endl;
}
else if ( p == 2 )
{
cout << "Pojutrze masz mały jubileusz!" << endl;
}
else
{
cout << "Do najblizszej 1000-nicy zostalo Ci " <
#include <sstream>
#include <cmath>
#include "czytaj.h"
int silnia( int n )
{
return n > 1 ? n * silnia( n - 1 ) : 1;
}
int main()
{
41

// z funkcji czytaj_z_wejscia z programu rzeczywista.
int x;
czytaj_z_wejscia( x );
int s = silnia( x );
ostringstream os;
os << s;
string t = os.str();
int n = 0;
for ( int i = 0; i < t.size(); ++i )
{
if ( t[ i ] == ’7’ ) ++n;
}
cout << x << "!=" << s << endl;
cout << "Liczba siódemek w zapisie = " << n << endl;
return 0;
}
Zad. 32.
// Program znajduje wszystkie liczby całkowite z zakresu 1..1000 podzielne
// przez sumę swoich cyfr.
//
#include <iostream>
#include <sstream>
int main()
{
for ( int i = 1; i <= 1000; ++i )
{
ostringstream os;
os << i;
const string& s = os.str();
int suma = 0;
for ( int j = 0; j < s.size(); ++j )
{
suma += s[ j ] - ’0’;
}
if ( i % suma == 0 ) cout << i << " ";
}
cout << endl;
return 0;
}
42

Zad. 33.
// Program znajduje wszystkie liczby całkowite z zakresu 1..1000 podzielne
// jednocześnie przez sumy swoich parzystych i nieparzystych cyfr.
//
#include <iostream>
#include <sstream>
int main()
{
for ( int i = 1; i <= 1000; ++i )
{
ostringstream os;
os << i;
const string& s = os.str();
int suma_p = 0, suma_n = 0;
for ( int j = 0; j < s.size(); ++j )
{
int c = s[ j ] - ’0’;
( c % 2 ? suma_n : suma_p ) += c;
}
if ( suma_p && i % suma_p == 0 &&
suma_n && i % suma_n == 0 )
cout <
#include "czytaj.h"
{
int n;
czytaj_z_napisu( n, argc < 2 ? NULL : argv[ 1 ] );
if ( n < 0 || n >= 26 )
43

{
cerr << "Wartość parametru powinna należeć do zakresu 0..25!" << endl;
return 1;
}
while ( true )
{
int znak = cin.get();
if ( znak < 0 ) break; // koniec danych
if ( znak >= ’a’ && znak <= ’z’ )
znak = ( znak - ’a’ + n ) % 26 + ’a’;
else if ( znak >= ’A’ && znak <= ’Z’ )
znak = ( znak - ’A’ + n ) % 26 + ’A’;
cout.put( znak );
}
return 0;
}
Zad. 35.
// Program oblicza wartość wielomianu
//
// w( x ) = 100 x^3 - 625 x^2 + 1183.19 x - 660.489
//
// w zadanym punkcie.
//
#include <iostream>
#include <iomanip>
#include <cmath>
#include "czytaj.h"
double w1( double x )
{
return 100 * x * x * x - 625 * x * x + 1183.19 * x - 660.489;
}
{
return ( ( 100 * x - 625 ) * x + 1183.19 ) * x - 660.489;
}
{
return 100 * pow( x, 3 ) - 625 * pow( x, 2 ) + 1183.19 * x - 660.489;
}
44

{
double x;
cout
<< scientific << setprecision( 16 )
<< "w(" << x << ")=" << endl
<< w1( x ) << endl
<< w2( x ) << endl
<< w3( x ) << endl;
return 0;
}
Zad. 36.
// Program oblicza miejsca zerowe wielomianu
//
// w( x ) = 100 x^3 - 625 x^2 + 1183.19 x - 660.489
//
// metodą bisekcji.
//
#include <iostream>
#include <iomanip>
#include <cmath>
#include "czytaj.h"
{
return 100 * x * x * x - 625 * x * x + 1183.19 * x - 660.489;
}
{
return ( ( 100 * x - 625 ) * x + 1183.19 ) * x - 660.489;
}
{
return 100 * ( x - 3.19 ) * ( x - 2.05 ) * ( x - 1.01 );
}
{
return 100 * pow( x, 3 ) - 625 * pow( x, 2 ) + 1183.19 * x - 660.489;
}
45

// Aby porównać miejsca zerowe znalezione dla różnych funkcji obliczających
// wartość wielomianu w punkcie, metodę bisekcji zapisuję w osobnej funkcji.
void bisekcja( double x1, double x2, double (*w)(double) )
{
double y1 = w( x1 ), y2 = w( x2 );
if ( y1 * y2 == 0 )
{
cout << "Masz szczęście - podałeś miejsce zerowe!" << endl;
return;
}
if ( y1 * y2 > 0 )
{
cout << "W obu punktach w(x) ma ten sam znak!. Spróbuj ponownie." << endl;
return;
}
if ( x1 > x2 )
{
double tmp = x1;
x1 = x2;
x2 = tmp;
}
while ( true )
{
double xs = ( x1 + x2 ) / 2, ys = w( xs );
if ( ys == 0 || xs == x1 || xs == x2 )
{
cout << "x = " << xs << ", w(x) = " << ys << endl;
break;
}
if ( ys * y1 > 0 )
{
x1 = xs;
}
else
{
x2 = xs;
}
}
}
{
double x1;
czytaj_z_napisu( x1, argc < 3 ? NULL : argv[ 1 ] );
double x2;
czytaj_z_napisu( x2, argc < 3 ? NULL : argv[ 2 ] );
cout << scientific << setprecision( 16 );
bisekcja( x1, x2, w1 );
46

return 0;
}
Zad. 37.
//
// w( x ) = 100 x^3 - 625 x^2 + 1183.19 x - 660.489
//
// metodą stycznych.
//
#include <iostream>
#include <iomanip>
#include <cmath>
#include "czytaj.h"
double w( double x )
{
return 100 * x * x * x - 625 * x * x + 1183.19 * x - 660.489;
}
double dw( double x )
{
return 300 * x * x - 1250 * x + 1183.19;
}
{
double x;
const double EPSILON = 1e-15;
while ( true )
{
cout << "w(" << x << ") = " << w( x ) << endl;
double lepsze_x = x - w( x ) / dw( x );
if ( abs( x - lepsze_x ) < EPSILON )
break;
x = lepsze_x;
}
return 0;
}
47

Zad. 38.
// Program oblicza silnię i wyraz ciągu Fibonacciego iteracyjnie
// i rekurencyjnie.
//
#include <iostream>
#include <sys/time.h>
#include <unistd.h>
#include "czytaj.h"
int silnia_r( int n )
{
return n > 1 ? n * silnia_r( n - 1 ) : 1;
}
int silnia_i( int n )
{
int iloczyn = 1;
for ( ; n > 1; --n )
{
iloczyn *= n;
}
return iloczyn;
}
int fib_r( int n )
{
return n > 1 ? fib_r( n - 1 ) + fib_r( n - 2 ) : 1;
}
int fib_i( int n )
{
int poprzedni = 1, biezacy = 1;
for ( ; n >= 2; --n )
{
int nastepny = biezacy + poprzedni;
poprzedni = biezacy;
biezacy = nastepny;
}
return biezacy;
}
// Funkcja przekazuje aktualny czas w mikrosekundach. W tym celu korzystam
// z funkcji systemowej gettimeofday.
unsigned int t()
{
48

timeval tv;
gettimeofday( &tv, NULL );
return tv.tv_sec * 1000000 + tv.tv_usec;
}
int main()
{
// z funkcji czytaj_z_wejscia z programu rzeczywista.
int x;
czytaj_z_wejscia( x );
cout << "Silnia iteracyjnie" << endl;
unsigned int t0 = t();
int i = silnia_i( x );
unsigned int t1 = t();
cout << i << ", " << t1 - t0 << endl;
cout << "Silnia rekurencyjnie" << endl;
t0 = t();
i = silnia_r( x );
t1 = t();
cout << i << ", " << t1 - t0 << endl;
cout << "Wyraz ciągu Fibonacciego iteracyjnie" << endl;
t0 = t();
i = fib_i( x );
t1 = t();
cout << i << ", " << t1 - t0 << endl;
cout << "Wyraz ciągu Fibonacciego rekurencyjnie" << endl;
t0 = t();
i = fib_r( x );
t1 = t();
cout <
#include "czytaj.h"
49

// iteracyjnie
int nwd1( int a, int b )
{
while ( b )
{
int r = a % b;
a = b;
b = r;
}
return a;
}
// rekurencyjnie
int nwd2( int a, int b )
{
if ( b != 0 )
return nwd2( b, a % b );
else
return a;
}
int main()
{
int a;
czytaj_z_wejscia( a, "Podaj pierwszą liczbę" );
int b;
czytaj_z_wejscia( b, "Podaj drugą liczbę" );
cout
<< "NWD( " << a << ", " <
#include <iomanip>
#include <cmath>
50

#include <complex>
#include "czytaj.h"
complex<double> w( complex<double> x )
{
return ( x - 1. ) * ( x - 2. ) * ( x - 3. ) * ( x - 4. );
}
complex<double> dw( complex<double> x )
{
// [ ( x - 1 ) ( x - 2 ) ( x - 3 ) ( x - 4 ) ]’ =
// = [ x^4 - 10 x^3 + 35 x^2 - 50 x + 24 ]’ =
// = 4 x^3 - 30 x^2 + 70 x - 50 = ( ( 4 x - 30 ) x + 70 ) x - 50
return ( ( 4. * x - 30. ) * x + 70. ) * x - 50.;
}
{
complex<double> x;
const double EPSILON = 1e-15;
while ( true )
{
cout << "w(" << x << ") = " << w( x ) << endl;
complex<double> lepsze_x = x - w( x ) / dw( x );
if ( norm( x - lepsze_x ) < EPSILON )
break;
x = lepsze_x;
}
return 0;
}
Zad. 41.
a) // Program przetwarza wyniki pomiarow meteorologicznych przepisujac dla
// kazdego pomiaru jedynie czas i temperature.
//
// Pawel Klimczewski, 22 pazdziernika 2006
#include <iostream>
#include <sstream>
#include <string>
int main()
51

{
while ( true )
{
string wiersz;
getline( cin, wiersz );
if ( !cin ) break;
istringstream is( wiersz );
int czas;
is >> czas;
int temp;
is >> temp;
cout << czas << " " << temp << endl;
}
return 0;
}
b) // Program przetwarza wyniki pomiarow meteorologicznych przepisujac dla
// kazdego pomiaru jedynie czas i temperature oraz pomijajac wiersze
// z blednymi wynikami pomiarow.
//
#include <iostream>
#include <sstream>
#include <string>
int main()
{
while ( true )
{
string wiersz;
if ( !cin ) break;
int czas;
is >> czas;
int temp;
is >> temp;
if ( temp == 10000 || temp == 10001 ) continue;
cout << czas << " " << temp << endl;
}
return 0;
}
c) // Program przetwarza wyniki pomiarow meteorologicznych wypisujac informacje
// o wierszach, ktorych format danych jest niezgodny z opisem.
//
52

#include <iostream>
#include <sstream>
#include <string>
int main()
{
for ( int i = 1; ; ++i )
{
string wiersz;
if ( !cin ) break;
// Obecnie rozmiar typu int wynosi 4 bajty. Mozemy zatem wykorzystac
// int do zapamietywania wynikow.
unsigned int czas;
is >> czas;
int temp;
is >> temp;
unsigned int u1, u2, u3, u4, u5, u6, u7, u8;
is >> u1 >> u2 >> u3 >> u4 >> u5 >> u6 >> u7 >> u8;
unsigned int id;
is >> id;
if ( !is )
{
cout
<< "Bledny wiersz nr " <> ws;
if ( int( is.tellg() ) != wiersz.size() )
{
cout
<< " - po 11 liczbach wystepuja dodatkowe dane: " << wiersz << endl;
continue;
}
if ( temp >= 0 && temp & ~0xffffu ||
temp < 0 && -temp & ~0xffffu )
{
cout
<< " - temperatura nie jest liczba 16 bitowa: " << wiersz << endl;
53

continue;
}
if ( u1 & ~0xfffu ||
u2 & ~0xfffu ||
u3 & ~0xfffu ||
u4 & ~0xfffu ||
u5 & ~0xfffu ||
u6 & ~0xfffu ||
u7 & ~0xfffu ||
u8 & ~0xfffu )
{
cout
<< " - wartosci napiec nie sa liczbami 12 bitowymi: " << wiersz << endl;
continue;
}
if ( id & ~0xff )
{
cout
<< " - wartosc id nie jest liczba 8 bitowa: " << wiersz << endl;
continue;
}
}
return 0;
}
Zad. 42.
// Program przetwarza wyniki pomiarow napiecia i pradu.
//
#include <iostream>
#include <sstream>
#include <string>
int main()
{
while ( true )
{
string wiersz;
if ( !cin ) break;
string u = wiersz.substr( 0, 1 ) + wiersz.substr( 2, 6 );
istringstream us( u );
54

int u2;
us >> u2;
string i = wiersz[ 1 ] + wiersz.substr( 8, 4 );
istringstream is( i );
int i2;
is >> i2;
cout << u2 / 1000. << " " << i2 / 100. << endl;
}
return 0;
}
Zad. 43.
// Program oblicza częstotliwość występowania liter w tekście odczytanym
// ze standardowego strumienia danych
//
#include <iostream>
int main()
{
int liter = 0; // licznik wszystkich znaków
// Wystąpienia poszczególnych znaków zliczam w komórkach tablicy.
// Pierwsza komórka (indeks 0) odpowiada spacji, druga literze ’a’,...,
// dwudziesta siódma literze ’z’.
int tab[ 27 ];
for ( int i = 0; i < 27; ++i )
{
tab[ i ] = 0;
}
// Odczytuję dane ze strumienia
while ( true )
{
int z = cin.get();
if ( z == -1 )
break; // koniec danych w strumieniu
if ( z == ’ ’ || ( z >= ’a’ && z <= ’z’ ) )
{
tab[ z == ’ ’ ? 0 : z - ’a’ + 1 ]++;
liter++;
}
}
// Wyniki zapisuję w na ekranie w formacie "dwukolumnowym"
for ( int i = 0; i < 27; ++i )
55

{
cout < pt.dat
Następnie przy pomocy programu gnuplot tworzę wykres
% gnuplot
G N U P L O T
> plot "pt.dat" with boxes
Przy pomocy poleceń set xrange, set xtics itd. możemy ustalić zakres
zmiennych, opisać osie itd.
% gnuplot
G N U P L O T
> set xrange [-0.5:26.5]
> set style fill solid
> set boxwidth 0.8
> set xtics ("_" 0,"a" 1,"b" 2,"c" 3,"d" 4,"e" 5,"f" 6,"g" 7,"h" 8,"i" 9,
"j" 10,"k" 11,"l" 12,"m" 13,"n" 14,"o" 15,"p" 16,"q" 17,"r" 18,"s" 19,"t" 20,
"u" 21,"v" 22,"w" 23,"x" 24,"y" 25,"z" 26)
> plot "pt.dat" with boxes
Zad. 44.
// Program oblicza częstotliwość występowania liter w tekście
// i przygotowuje pliki z danymi oraz poleceniami dla programu gnuplot.
//
#include <iostream>
56

#include <fstream>
int n; // liczba wszystkich wykresów
double mx=0; // największa z obliczonych częstości
// Policzenie znaków zapisuję w postaci osobnej funkcji.
int policz( const string& nazwa_pliku, int numer_pliku )
{
int liter = 0; // licznik wszystkich znaków
int tab[ 27 ]; // licznik poszczególnych znaków
for ( int i = 0; i < 27; ++i )
{
tab[ i ] = 0;
}
ifstream is( nazwa_pliku.c_str() );
// Czytam znaki z pliku.
while ( true )
{
int z = is.get();
if ( z == -1 )
break; // koniec danych
if ( z == ’ ’ || ( z >= ’a’ && z <= ’z’ ) )
{
tab[ z == ’ ’ ? 0 : z - ’a’ + 1 ]++;
liter++;
}
}
// Tworzę plik z danymi dla programu gnuplot.
ofstream os( ( nazwa_pliku + ".dat" ).c_str() );
for ( int i = 0; i < 27; ++i )
{
double x = i + 0.05 + 0.9 / n * ( numer_pliku + 0.5 );
double y = 1. * tab[ i ] / liter;
if ( y > mx )
mx = y;
os << x << " " << y << endl;
}
}
{
n = argc - 1;
if ( n < 1 )
{
cerr << "Podaj nazwy plików z danymi!" << endl;
return 0;
57

}
for ( int i = 1; i < argc; ++i )
{
policz( argv[ i ], i - 1 );
}
ofstream skrypt( "skrypt.gp" );
skrypt
<< "set term aqua" << endl
<< "set xrange [0:27]" << endl
<< "set yrange [0:" << 1.2 * mx << "]" << endl
<< "set style fill solid" << endl
<< "set boxwidth " << 0.9/n << endl
<< "set xtics (";
for ( int i = 0; i < 27; ++i )
{
if ( i > 0 )
skrypt << ",";
skrypt << """ << ( i == 0 ? ’_’ : char( ’a’ + i - 1 ) ) << "" " << i;
}
skrypt << ")" << endl;
skrypt << "plot ";
for ( int i = 1; i < argc; ++i )
{
if ( i > 1 )
skrypt << ", ";
skrypt << """ << argv[ i ] << ".dat" with boxes";
}
skrypt << endl;
return 0;
}
Zad. 45.
// Program kopiuje maksymalnie zadanąliczbę znaków.
//
#include <iostream>
#include <sstream>
{
// Sprawdzam czy użytkownik podał argument.
if ( argc < 2 )
{
cerr << "Należy podać liczbę!" << endl;
return 1;
58

}
// Jeżeli tak to odczytuję liczbę całkowitą.
istringstream is( argv[ 1 ] );
int n;
is >> n;
if ( !is )
{
cerr << "Błąd przy odczytaniu liczby!" << endl;
return 1;
}
// Kopiuję maksymalnie n znaków.
for ( ; n > 0; --n )
{
int z = cin.get();
if ( z == -1 )
break; // koniec danych
cout.put( z );
}
return 0;
}
Zad. 46.
// Program przygotowuje dane dla programu gnuplot dla rysunku dorzeczy
// pierwiastków równania z^n=1.
//
#include <iostream>
#include <sstream>
#include <complex>
#include <cmath>
int n; // stopień wielomianu: z^n - 1
int maxcnt; // maksymalna liczba iteracji dla pojedynczego
// punktu
double eps = 1e-3; // satysfakcjonująca odległość od miesca zerowego
int newton( double x, double y )
{
complex<double> p( x, y );
for ( int i = 0; i < maxcnt; ++i )
{
for ( int j = 0; j < n; ++j )
{
if ( norm( p - polar( 1., 2 * j * M_PI / n ) ) < eps )
59

{
return j + 1;
}
}
complex<double> u( 1, 0 );
for ( int j = 1; j < n; ++j ) u *= p;
p -= ( p * u - 1. ) / ( 1. * n * u );
}
return 0;
}
int main()
{
cerr << "Podaj n ";
cin >> n;
cerr << "Podaj maxcnt ";
cin >> maxcnt;
cerr << "Podaj obszar x_min y_min x_max y_max ";
double x_min, y_min, x_max, y_max;
cin >> x_min >> y_min >> x_max >> y_max;
cerr << "Podaj rozmiar siatki ";
int N;
cin >> N;
for ( int x = 0; x < N; ++x )
{
for ( int y = 0; y < N; ++y )
{
double px = x_min + ( double( x - N ) / N + 1 ) * ( x_max - x_min );
double py = y_min + ( double( y - N ) / N + 1 ) * ( y_max - y_min );
cout
<< px
<< ’ ’
<< py
<< ’ ’
<< newton( px, py )
<< endl;
}
cout << endl;
}
return 0;
}
% ./newton > newton.dat
Podaj n 5
Podaj maxcnt 100
Podaj obszar x_min y_min x_max y_max -1 -1 1 1
60

Podaj rozmiar siatki 600
% gnuplot
G N U P L O T
> set pm3d map
> splot "newton.dat"
Zad. 47.
// Program rysuje zbiór Mandelbrota.
//
// Paweł Klimczewski, 27 listopada 2005.
#include <iostream>
#include <sstream>
#include <complex>
#include <cmath>
const int n=100; // maksymalna liczba iteracji dla pojedynczego punktu
const double eps = 2;
int zbadaj_punkt( double x, double y, int n, double eps)
{
double eps2 = eps * eps;
complex< double > z( 0, 0 );
for ( int i = 0; i < n; ++i )
{
// z = z^2 + x + i * y;
z = z * z + complex< double >( x, y );
// if ( |z| > eps )
if ( norm(z) > eps2 )
{
// Ciąg jest rozbieżny. Kolor punktu będzie odpowiadał szybkości
// rozbiegania.
return 1 + i;
}
}
return 0;
}
int main()
{
61

cerr << "Podaj obszar x_min y_min x_max y_max ";
double x_min, y_min, x_max, y_max;
cin >> x_min >> y_min >> x_max >> y_max;
cerr << "Podaj rozmiar siatki ";
int N;
cin >> N;
for ( int x = 0; x < N; ++x )
{
for ( int y = 0; y < N; ++y )
{
double px = x_min + ( double( x - N ) / N + 1 ) * ( x_max - x_min );
double py = y_min + ( double( y - N ) / N + 1 ) * ( y_max - y_min );
cout
<< px
<< ’ ’
<< py
<< ’ ’
<< zbadaj_punkt( px, py, n, eps )
<< endl;
}
cout << endl;
}
return 0;
}
Zad. 48.
#include <iostream>
#include <vector>
#include <iterator>
#include <cmath>
#include <numeric>
int main()
{
// Liczby będę pamiętał w wektorze.
vector< double > v;
// Odczytuję liczby.
copy( istream_iterator< double >( cin ),
istream_iterator< double >(),
back_insert_iterator< vector< double > >( v ) );
// Obliczam średnią.
double srednia = accumulate( v.begin(), v.end(), 0. ) / v.size();
// Obliczam średnie odchylenie standardowe.
62

// Korzystam z iteratorów do odczytania elementów wektora.
vector< double >::const_iterator it;
double sigma = 0;
for ( it = v.begin(); it != v.end(); ++it )
{
sigma += pow( *it - srednia, 2 );
}
sigma = sqrt( sigma / ( v.size() - 1 ) );
// Wypisuję wyniki.
// Korzystam z indeksów do odczytania elementów wektora.
for ( int idx = 0; idx < v.size(); ++idx )
{
if ( srednia - sigma < v[ idx ] &&
v[ idx ] < srednia + sigma )
{
cout << v[ idx ] << endl;
}
}
return 0;
}
Zad. 49.
#include <iostream>
#include <list>
#include <cmath>
// Znalezione liczby pierwszę będę zapisywał na liście.
list< int > primes;
// Funkcja oblicza czy liczba i jest pierwsza.
void is_prime( int i )
{
int p = int( sqrt( i ) );
list< int >::const_iterator it;
for ( it = primes.begin(); it != primes.end() && *it <= p; ++it )
{
if ( i % *it == 0 ) return;
}
primes.push_back( i );
cout << i << " ";
}
int main()
{
for ( int i = 2; i < 1000000; ++i )
{
63

is_prime( i );
}
return 0;
}
Zad. 50.
#include <iostream>
#include <set>
#include <iterator>
#include <cstdlib>
int main()
{
// Na podstawie aktualnego wskazania zegara inicjuję parametr związany
// z generowaniem liczb pseudolosowych.
srand( time( 0 ) );
// Wylosowane liczby będę pamiętał w zbiorze.
set< int > s;
// Losuję.
while ( s.size() < 6 )
{
s.insert( 1 + rand() % 49 );
}
copy( s.begin(), s.end(), ostream_iterator< int >( cout, "n" ) );
return 0;
}
Zad. 51.
#include <iostream>
#include <map>
// W słowniku f będę pamiętał już obliczone wartości wyrazów ciągu.
// Wartości wszystkich wyrazów ciągu są dodatnie.
map< int, int > f;
int fibonacci( int n )
{
// Jeżeli klucz n nie występuje jeszcze w słowniku to wartością f[ n ]
// będzie 0.
if ( f[ n ] == 0 )
{
// Obliczam f[ n ].
64

f[ n ] = fibonacci( n - 1 ) + fibonacci( n - 2 );
}
return f[ n ];
}
int main()
{
f[ 0 ] = f[ 1 ] = 1;
cout << "Podaj numer wyrazu ciągu" << endl;
int n;
cin >> n;
cout << "f(" << n << ")=" << fibonacci( n ) << endl;
return 0;
}
Zad. 52.
#include <iostream>
#include <string>
#include <vector>
#include <iterator>
// Funkcja porównuje dwa napisy względem ich długości. Skorzystam z niej
// dla znalezienia najdłuższego wiersza.
bool f( const string& l, const string& r )
{
return l.size() < r.size();
}
int main()
{
// Wiersze będę pamiętał w wektorze.
vector< string > v;
// Czytam kolejne wiersze ze strumienia wejściowego.
while ( true )
{
string s;
getline( cin, s );
if ( !cin ) break;
v.push_back( s );
}
if ( v.size() > 0 )
{
// Znajduje rozmiar najdłuższego wiersza.
int mx = max_element( v.begin(), v.end(), f )->size();
// Wyrównuję rozmiar wszystkich wierszy dopisując końcowe spacje
// i odwracam kolejność znaków.
65

vector< string >::iterator it;
{
it->resize( mx, ’ ’ );
reverse( it->begin(), it->end() );
}
// Wypisuję wynik.
copy( v.rbegin(), v.rend(), ostream_iterator< string >( cout, "n" ) );
}
return 0;
}
Zad. 53.
#include <iostream>
#include <sstream>
#include <deque>
#include <set>
{
if ( argc < 2 )
{
cout << "Należy podać długość podciągu!" << endl;
return 1;
}
// Odczytuję parametr n.
int n;
is >> n;
if ( !is || n <= 0 )
{
cout << "Błędnie podana długość podciągu!" << endl;
return 1;
}
// Obiekt d służy do konstruowania n-elementowego podciągu.
deque< char > d;
// Podciągi wpisuję do zbioru s.
set< deque< char > > s;
while ( true )
{
// Czytam kolejne znaki.
int i = cin.get();
if ( i == -1 ) break; // Koniec danych.
char c = i;
d.push_back( c ); // Dopisuję kolejny znak do podciągu.
if ( d.size() < n ) continue; // Ciąg jest jeszcze za krótki.
66

s.insert( d ); // Dopisuję podciąg do zbioru.
d.pop_front(); // Usuwam początkowy znak podciągu.
}
cout << "liczba różych " << n << "-elementowych podciągów wynosi "
<< s.size() << endl;
return 0;
}
Zad. 54.
#include <iostream>
#include <map>
#include <set>
int main()
{
// W słowniku będę zliczał wystąpienia poszczególnych słów.
map< string, int > m;
// Odczytuje kolejne słowa i zapisuję w słowniku.
while ( true )
{
string s;
cin >> s;
if ( !cin ) break;
m[ s ]++;
}
// Na podstawie zawartości słownika tworzę zbiór, którego elementy są
// uporządkowane względem liczby występień słów.
set< pair< int, string > > s;
map< string, int >::iterator it;
for ( it = m.begin(); it != m.end(); ++it )
{
s.insert( make_pair( it->second, it->first ) );
}
set< pair< int, string > >::const_reverse_iterator jt;
int n = 10;
for ( jt = s.rbegin(); jt != s.rend() && n; ++jt, --n )
{
cout << jt->second << ": " << jt->first << endl;
}
return 0;
}
Zad. 55.
#include <iostream>
#include <string>
67

#include <set>
// Literze przyporządkowujemy liczbę.
int c2i( char c )
{
return 1 + ( c - ’a’ + 16 ) % 26;
}
// Całemu słowu przyporządkowujemy iloczyn liczb odpowiadających literom.
int s2i( const string& s )
{
int i = 1;
for ( string::const_iterator it = s.begin(); it != s.end(); ++it )
i *= c2i( *it );
return i;
}
int main()
{
// Słowa zapamiętuję w zbiorze jako pary { wartość bezwzględna różnicy
// liczby przyporządkowanej danemu słowu minus 1000000, dane słowo }.
// ,,Najlepsze’’ słowa będą znajdowały się na początku.
set< pair< int, string > > m;
// Odczytuję słowa.
while ( true )
{
string s;
cin>>s;
if (!cin) break;
m.insert( make_pair( abs( s2i( s ) - 1000000 ), s ) );
}
// Wypisuję 10 najlepszych wartości.
int n = 10;
set< pair< int, string > >::const_iterator it;
for ( it = m.begin(); n && it != m.end(); ++it, --n )
{
cout << s2i( it->second ) << ": " << it->second << endl;
}
return 0;
}
Zad. 56.
#include <iostream>
#include <vector>
#include <algorithm>
#include <iterator>
68

#include <numeric>
#include <list>
#include <cmath>
// Sprawdzam czy n-ta ksiązka ma taką samą liczbę sąsiadów z każdej strony.
bool sprzyjajace( const vector<int>& v, int n )
{
// Zliczam sąsiadów po lewej stronie.
int l = 0;
if ( n > 0 )
{
l = 1;
for ( int i = n - 2; i >= 0; --i )
{
if ( v[ i ] != v[ n - 1 ] ) break;
++l;
}
}
// Zliczam sąsiadów po prawej stronie.
int p = 0;
if ( n + 1 < v.size() )
{
p = 1;
for ( int i = n + 2; i < v.size(); ++i )
{
if ( v[ i ] != v[ n + 1 ] ) break;
++p;
}
}
return l == p;
}
int main()
{
int z = 4; // liczba książek zielonych
int c = 5; // czerwonych
int n = 8; // niebieskich
int a = 0, omega = 0; // liczba zdarzeń sprzyjających i wszystkich.
// Poszczególne ustawienia zapamiętuję w wektorze.
vector< int > v;
for ( int i = 0; i < z; ++i ) v.push_back( 1 );
for ( int i = 0; i < c; ++i ) v.push_back( 2 );
for ( int i = 0; i < n; ++i ) v.push_back( 3 );
// Obliczam pierwszą permutację.
while ( prev_permutation( v.begin(), v.end() ) );
next_permutation( v.begin(), v.end() );
69

// Przeglądam wszystkie permutacje. Jeżeli permutacja jest zdarzeniem
// sprzyjającym zwiększam zmienną a.
do
{
for ( int i = 0; i < v.size(); ++i )
{
if ( sprzyjajace( v, i ) ) ++a;
++omega;
}
}
while ( next_permutation( v.begin(), v.end() ) );
// Wypisuję wartość prawdopodobieństwa.
cout << a << "/" << omega << endl;
return 0;
}
Zad. 57.
#include <iostream>
#include <sstream>
#include <stack>
int main()
{
// Liczby zapamiętuję na stosie.
stack< double > stos;
// W pętli odczytuje dane wprowadzone przez użytkownika: liczby i symbole
// operacji arytmetycznych.
while ( true )
{
// Wypisuję wartość liczby ze szczytu stosu.
if ( !stos.empty() )
{
cout << "[" << stos.top() << "]" << endl;
}
// Odczytuję dane.
string s;
cin >> s;
if ( s != "+" && s != "-" && s != "*" && s != "/" )
{
// Skoro nie jest to symbol operacji arytmetycznej to powinna być
// to liczba.
double d;
if ( is >> d )
{
stos.push( d );
70

}
else
{
cout << "Błędne dane!" << endl;
}
continue;
}
// Dla każdej operacji potrzebuję dwóch liczb na stosie.
if ( stos.size() < 2 )
{
cout << "Za mało danych na stosie!" << endl;
continue;
}
// Obliczam wynik działania i zapamiętuję na stosie.
if ( s == "+" )
{
double suma = stos.top();
stos.pop();
suma += stos.top();
stos.pop();
stos.push( suma );
}
else if ( s == "-" )
{
double roznica = stos.top();
stos.pop();
roznica -= stos.top();
stos.pop();
stos.push( roznica );
}
else if ( s == "*" )
{
double iloczyn = stos.top();
stos.pop();
iloczyn *= stos.top();
stos.pop();
stos.push( iloczyn );
}
else if ( s == "/" )
{
double iloraz = stos.top();
stos.pop();
iloraz = stos.top() / iloraz;
stos.pop();
stos.push( iloraz );
}
}
return 0;
}
71

Zad. 58.
#include <iostream>
#include <fstream>
#include <complex>
#include <vector>
#include <cmath>
// Funkcje f i g służą do zadania relacji porządkującej wymaganej dla funkcji
// sort.
bool f( const complex< double >& l, const complex< double >& r )
{
return abs( l ) < abs( r );
}
bool g( const complex< double >& l, const complex< double >& r )
{
// odległość punktu (x1,y1) od prostej y=x wynosi
// abs( x1 - y1 ) / sqrt( 2 )
return abs( l.real() - l.imag() ) / sqrt( 2 ) >
abs( r.real() - r.imag() ) / sqrt( 2 );
}
int main()
{
// Liczby zapamiętuję w wektorze.
vector< complex< double > > v;
// Odczytuję je ze strumienia wejściowego.
copy( istream_iterator< complex< double > >( cin ),
istream_iterator< complex< double > >(),
back_insert_iterator< vector< complex< double > > >( v ) );
// Porządkuje względem odległości od początku układu.
sort( v.begin(), v.end(), f );
// Zapisuję do pliku z1.txt.
fstream f1( "z1.txt" );
copy( v.begin(), v.end(),
ostream_iterator< complex< double > >( f1, "n" ) );
// Porządkuję względem odległości od prostej y=x.
sort( v.begin(), v.end(), g );
// Zapisuję do pliku z2.txt.
fstream f2( "z2.txt" );
copy( v.begin(), v.end(),
ostream_iterator< complex< double > >( f2, "n" ) );
return 0;
}
72

Zad. 59.
#include <iostream>
#include <sstream>
#include <cmath>
#include <map>
#include <deque>
#include <set>
// Na podstawie argumentu uruchomienia programu odczytuję wartość n.
int czytaj_n( int argc, char* argv[] )
{
if ( argc < 2 )
{
cerr << "Brak parametru n!" << endl;
exit( 1 );
}
int n;
is >> n;
if ( !is || n <= 0 )
{
cerr << "Błędny parametr n!" << endl;
exit( 1 );
}
return n;
}
// Elementy słownika możemy traktować jako współrzędne wektora w przestrzeni
// 27^n wymiarowej. Funkcja oblicza długość takiego wektora.
double d( const map< deque< char >, int >& v )
{
double s = 0;
map< deque< char >, int >::const_iterator it;
{
s += pow( double( it->second ), 2 );
}
return sqrt( s );
}
// Dzieląc współrzędne wektora przez jego długość otrzymujemy wektor jednostkowy,
// którego koniec leży na jednostkowej sferze. Funkcja oblicza odległość pomiędzy
// dwoma punktami sfery odpowiadającymi wektorom u i v. du i dv są odpowiednio
// długościami u i v.
double odleglosc( const map< deque< char >, int >& u, double du,
const map< deque< char >, int >& v, double dv )
{
73

double s = 0;
map< deque< char >, int >::const_iterator iu = u.begin(), iv = v.begin();
while ( iu != u.end() && iv != v.end() )
{
if ( iu->first < iv->first )
{
s += pow( iu->second / du, 2 );
++iu;
continue;
}
if ( iu->first > iv->first )
{
s += pow( iv->second / dv, 2 );
++iv;
continue;
}
s += pow( iu->second / du - iv->second / dv, 2 );
++iu;
++iv;
}
for ( ; iu != u.end(); ++iu )
{
s += pow( iu->second / du, 2 );
}
for ( ; iv != v.end(); ++iv )
{
s += pow( iv->second / dv, 2 );
}
return sqrt( s );
}
// Rozmiar analizowanych podciągów znaków.
int n;
// Ostatnio odczytany podciąg n znaków.
deque< char > p;
// Statystyka odpowiadająca tekstowi wzorcowemu.
map< deque< char >, int > st0;
// Odczytuję tekst wzorcowy i tworzę jego statystykę.
void czytaj_dane()
{
int zn = 0;
while ( true )
{
int i = cin.get();
if ( i == -1 ) break; // koniec danych
++zn;
p.push_back( char( i ) );
74

if ( p.size() < n ) continue;
st0[ p ]++;
p.pop_front();
}
cerr
<< "Tekst wzorcowy: znaków " << zn
<< ", ciągów " << n << "-elementowych " << st0.size()
<< endl << endl;
}
{
n = czytaj_n( argc, argv );
czytaj_dane();
// Długość wektora odpowiadającego statystyce tekstu wzorcowego.
double d0 = d( st0 );
// Słownik st1 odpowiada statystyce ,,przedłużanego’’ tekstu.
map< deque< char >, int > st1( st0 );
// W pętli obliczam kolejne znaki.
while ( true )
{
// W zbiorze będę pamiętał pary { odległość pomiędzy statystyką tekstu
// wzorcowego a tekstu przedłużonego o dopisany znak, dopisany znak }.
// Biorąc pod uwagę uporządkowanie elementów zbioru względem wartości
// elementów znak pierwszej pary będzie najlepszym wyborem.
set< pair< double, char > > mn;
// Obliczam odległości dla dopisania każdej litery i spacji.
for ( char idx = ’a’ - 1; idx <= ’z’; ++idx )
{
char c = idx < ’a’ ? ’ ’ : idx;
p.push_back( c );
st1[ p ]++;
double d1 = d( st1 );
mn.insert( make_pair( odleglosc( st0, d0, st1, d1 ), c ) );
st1[ p ]--;
p.pop_back();
}
char naj = mn.begin()->second;
cout << naj << flush;
p.push_back( naj );
st1[ p ]++;
p.pop_front();
}
return 0;
}
Zad. 60.
• a.h
75

#ifndef __A_H
#define __A_H
class A
{
private:
int i; // kolejny numer obiektu
static int n; // licznik utworzonych obiektów
public:
A();
A( const A& a );
~A();
};
#endif // __A_H
• a.cc
#include <iostream>
#include "a.h"
int A::n = 0;
A::A() : i( ++n )
{
cout << "Tworzę " << i << "-ty obiekt klasy A." << endl;
}
A::A( const A& a ) : i( ++n )
{
cout
<< "Tworzę " << i << "-ty obiekt klasy A, na podstawie "
<< a.i << "-go obiektu." << endl;
}
A::~A()
{
cout << "Usuwam " << i << "-ty obiekt klasy A." << endl;
}
• main.cc
#include "a.h"
int main()
76

{
A a;
for ( int i = 0; i < 2; ++i )
{
A b;
for ( int j = 0; j < 2; ++j )
{
A c( b );
}
A d;
}
return 0;
}
Zad. 61.
• z100.h
#ifndef __Z100_H
#define __Z100_H
class Z100
{
private:
int i;
public:
Z100( int _i );
Z100& operator=( const Z100& z );
operator int() const;
};
#endif // __Z100_H
• z100.cc
#include "z100.h"
Z100::Z100( int _i ) : i( _i % 100 )
{
}
Z100& Z100::operator=( const Z100& z )
{
i = z.i;
return *this;
}
Z100::operator int() const
77

{
return i;
}
• main.cc
#include <iostream>
#include "z100.h"
int main()
{
Z100 a = 2006;
cout << "a = " << a << endl;
a = a * a * a;
cout << "a * a * a = " << a << endl;
return 0;
}
Zad. 62.
• tablica.h
#ifndef __TABLICA_H
#define __TABLICA_H
#include <vector>
class Tablica
{
private:
vector< int > v;
public:
int& operator[]( int idx );
};
#endif // __TABLICA_H
• tablica.cc
#include "tablica.h"
int& Tablica::operator[]( int idx )
78

{
while ( v.size() < idx + 1 )
{
v.push_back( 0 );
}
return v[ idx ];
}
Zad. 63.
• tablica2.h
#ifndef __TABLICA2_H
#define __TABLICA2_H
#include <vector>
class Tablica2
{
private:
vector< int > v1, v2;
public:
int& operator[]( int idx );
};
#endif // __TABLICA2_H
• tablica2.cc
#include "tablica2.h"
int& Tablica2::operator[]( int idx )
{
if ( idx >= 0 )
{
while ( v1.size() < idx + 1 )
{
v1.push_back( 0 );
}
return v1[ idx ];
}
else
{
idx = -idx - 1;
while ( v2.size() < idx + 1 )
79

{
v2.push_back( 0 );
}
return v2[ idx ];
}
}
Zad. 64.
#include <iostream>
#include <fstream>
#include <vector>
#include <cstdlib>
#include <cmath>
#include <complex>
class Rysunek
{
vector< pair< double, double > > v;
public:
void punkt( double x, double y );
void rysuj();
void zeruj();
};
void Rysunek::punkt( double x, double y )
{
v.push_back( make_pair( x, y ) );
}
void Rysunek::rysuj()
{
if ( v.size() == 0 )
{
cerr << "Brak punktów!" << endl;
exit( 1 );
}
ofstream dane( "rysunek.dat" );
for ( int i = 0; i < v.size(); ++i )
{
dane << v[ i ].first << " " << v[ i ].second << endl;
}
dane.close();
ofstream polecenia( "rysunek.gp" );
double x_min = v[ 0 ].first, x_max = x_min;
80

double y_min = v[ 0 ].first, y_max = y_min;
for ( int i = 1; i < v.size(); ++i )
{
x_min = min( x_min, v[ i ].first );
x_max = max( x_max, v[ i ].first );
y_min = min( y_min, v[ i ].second );
y_max = max( y_max, v[ i ].second );
}
polecenia
<< "set xrange [" << x_min << ":" << x_max << "]" << endl
<< "set yrange [" << y_min << ":" << y_max << "]" << endl
<< "plot ’rysunek.dat’ with lines" << endl;
polecenia.close();
system( "gnuplot -persist rysunek.gp" );
}
void Rysunek::zeruj()
{
v.clear();
}
int main()
{
Rysunek r;
complex< double > z( 1.0, 0.0 );
for ( int i = 0; i < 2006; ++i )
{
r.punkt( z.real(), z.imag() );
z *= polar( pow( 0.9, 1. / 360 ), M_PI / 180 );
}
r.rysuj();
r.zeruj();
r.punkt( -1., 0. );
r.punkt( 0., -1. );
r.punkt( 1., 0. );
r.punkt( 0., 1. );
r.punkt( -1., 0. );
r.rysuj();
return 0;
}
Zad. 65.
#include <iostream>
class Wektor
81

{
private:
double x, y; // współrzędne wektora
public:
Wektor( double _x, double _y ) : x( _x ), y( _y )
{
}
Wektor operator+( Wektor v )
{
return Wektor( x + v.x, y + v.y );
}
double operator*( Wektor v )
{
return x * v.x + y * v.y;
}
void wypisz()
{
cout << "[" << x << ", " << y << "]" << endl;
}
};
int main()
{
Wektor a( 5, 1 ), b( 3, -2 ), c( -8, 1 );
cout << "a + b = ";
(a + b).wypisz();
cout << endl;
cout << "b * c = " <
#include <sstream>
#include <string>
#include <cmath>
#include <vector>
#include <ctime>
class Figura
{
public:
virtual double obwod()=0;
82

virtual double pole()=0;
virtual string nazwa()=0;
};
class Trojkat : public Figura
{
private:
double a; // dlugość boku
public:
Trojkat( double _a ) : a( _a )
{
}
double obwod()
{
return 3 * a;
}
double pole()
{
return sqrt( 3 ) / 4. * a * a;
}
string nazwa()
{
ostringstream os;
os << "trójkąt równoboczny o boku długości " << a;
return os.str();
}
};
class Kwadrat : public Figura
{
private:
double a; // długość boku
public:
Kwadrat( double _a ) : a( _a )
{
}
double obwod()
{
return 4 * a;
}
double pole()
{
return a * a;
}
string nazwa()
{
ostringstream os;
os << "trójkąt o boku długości " << a;
return os.str();
83

}
};
class Kolo : public Figura
{
private:
double d; // średnica
public:
Kolo( double _d ) : d( _d )
{
}
double obwod()
{
return d * M_PI;
}
double pole()
{
return M_PI * d * d / 4.;
}
string nazwa()
{
ostringstream os;
os << "koło o średnicy " << d;
return os.str();
}
};
void suma( vector< Figura* > v )
{
double s = 0; // sumaryczne pole powierzchni
double l = 0; // sumaryczna długość obwodów
vector< Figura* >::iterator it;
{
s += (*it)->pole();
l += (*it)->obwod();
cout << "dodaję " << (*it)->nazwa() << endl;
}
cout
<< "s = " << s << endl
<< "l = " << l << endl;
}
int main()
{
srand( time( 0 ) );
vector< Figura* > v;
while ( v.size() < 10 )
{
84

double x = rand() / ( RAND_MAX + 1.);
x = 1 + 9 * x; // 1 <= x < 10
switch ( rand() % 3 )
{
case 0:
v.push_back( new Trojkat( x ) );
break;
case 1:
v.push_back( new Kwadrat( x ) );
break;
case 2:
v.push_back( new Kolo( x ) );
break;
}
}
suma( v );
return 0;
}
85

Zadania z programowania c

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Semelhante a Zadania z programowania c

Semelhante a Zadania z programowania c (20)

Mais de Tomasz Waszczyk

Mais de Tomasz Waszczyk (20)

Zadania z programowania c