1. Drechtse Stromen
Presentatie duurzame opties
Hugo de Grootlaan e.o.
28 september 2016

2. Programma
• Wat is Drechtse Stromen
• Waarom doen we het
• Activiteiten
• Waarom investeren in energie
• Ervaringen en vragen van de aanwezigen
• Presentatie over maatregelen
• Vragen
• Offertes?

3. Wat is Drechtse Stromen
Burgerinitiatief ( ‘we doen het zelf’)
• In Drechtsteden
• Onafhankelijk zonder winstoogmerk
• Deskundig
Doel
Versnellen verduurzamen energiehuishouding in de Drechtsteden.
Door:
• Isoleren
• Lokaal opwekken

4. Samenwerking
• ECD (Energie Corporatie Dordrecht)
• Andere burgerinitiatieven/energiecoöperaties
• Inkomsten Drechtse Stromen
• Subsidie van gemeente Dordrecht
• Donaties van particulieren

5. Waarom doen we het
- Eindigheid fossiele energiebronnen
- Klimaatverandering, CO2 problematiek
- Afhankelijkheid van onbetrouwbare regimes
- Gezondere woning
- Welbegrepen eigenbelang in € besparing
De sleutel ligt bij ons burgers!
En: Nederland loopt achter!

6. activiteiten
• Blok voor Blok: samen leuker en goedkoper
• Energiebesparing scholen
• Passief huis
• Zon op andermans dak
• Voorlichting/bewustwording/educatie

7. Waarom investeren in energie?

8. Verwachte stijging prijzen energie
Dus: besparen op gas levert meest op

9. Ervaringen en vragen van de
aanwezigen

10. Energielabel
Hugo de Grootlaan veel F, Van
Baerlestraat deels F en E

11. Comfort en minder vocht door energiebesparing
Eventuele klachten over vocht kruipruimte worden door vloerisolatie verholpen,
tevens stijgt temperatuur van vloer met 2 – 5 graden
Duurzame Gem. besp. Tvt in Verbetering
Maatregelen % jaren comfort
Gevel isoleren 15-20% 4 - 5 Minder kou en vocht
Dakisolatie 20 -30% 15 - 30 Minder kou en hitte
Vloer isoleren* 5 -15% 10 - 15 Behaaglijker
Van enkel naar HR++ glas 5% < 10 Minder tocht
Zes zonnestroompanelen 30% < 10 nvt
Van VR naar HR-cv 10-15% ca 10 nvt
Omdat er geen mechanische ventilatie aanwezig is in deze woningen is extra
aandacht noodzakelijk voor ventileren. Met een simpele vochtigheidsmeter van
de Gamma, kan het vochtpercentage gemeten worden en kan er extra
geventileerd worden als die te hoog is (40-60% ideaal)

12. Verschillen en overeenkomsten woningen
Gevel Vloer
Verschillen afmetingen Tussenw. Kopwon. m2
gemiddelde woningen m2 m2
Hugo de Grootlaan 70 170 62
Jan Luykenstraat 53 130 50
Van Baerlestraat 52 130 50

13. WINST MAKEN MET JE WONING
DOOR ENERGIEBESPARING
Meeste woningen voorlopig F en E label.
De cijfers gebaseerd op ramingen gemiddeld type en ook afhankelijk van het stookgedrag
Ramingen! woningen iets verschillend Kosten Kosten Kst. Coll. Besp. Tvt in
Hugo de Grootlaan e.o. Dordrecht m2 Label indiv. coll. min subs. % jaren
HR-cv en bijna 20% enkel glas F/E
1.1 Gevel tussenwoning isoleren* 70 D 1.300€ 1.050€ 700€ 10 - 20% 4
1.2 Gevel kopwoning isoleren** 170 C/D 3.100€ 2.500€ 1.650€ 10 - 20% 4
2.1 Plafond onderhuis isolatieplaten 62 C/D 1.300€ - 10% 10
2.2 Vloer isoleren prestatiefolie/Tonzon 62 C/D 2.050€ 1.850€ 1.540€ 10% 10
3. Dakisolatie schuin 60 B 3.300€ - 20% 10
4. 25% enkel naar HR++ glas, 6,5 m2 6,5 B 1.100€ - < 5% > 15
5 12 x zonnestroompanelen A € 5200-62005.800€ 5.000€ < 100% 5 - 10
6. Zonneboiler A 2.500€ 2.000€ 10% 10 - 20
7. Elga warmtepomp aan HR-cv incl. subs. A++ 4.500€ 3.500€ 20 - 30% < 10
* boorgat 14 mm, bij 22 mm 15% goedkoper
** excl. ramen/uitbouw

14. WINST MAKEN MET JE WONING
DOOR ENERGIEBESPARING
Incl. BTW verlaging van 6% op arbeidskosten: spouw, dak, kruipruimte en glasisolatie
* Minimaal 2 maatregelen
Ramingen! woningen iets verschillend Subs. Subs. %
Hugo de Grootlaan e.o. Dordrecht m2 p. m2 eur**.
HR-cv en bijna 20% enkel glas
1.1 Gevel tussenwoning isoleren* 70 5 350€ 33%
1.2 Gevel kopwoning isoleren** 170 5 850€ 34%
2.1 Plafond onderhuis isolatieplaten 62
2.2 Vloer isoleren prestatiefolie/Tonzon 62 5 310€ 17%
3. Dakisolatie schuin 60 20 1.200€ 36%
4. 25% enkel naar HR++ glas, 6,5 m2 6,5 35 228€ 21%
5 12 x zonnestroompanelen 800€ 14%
6. Zonneboiler 500€ 20%
7. Elga warmtepomp aan HR-cv incl. subs. 1.000€ 28%

15. Na-isolatie spouwmuren
Keuze glaswol, parels en grootte boorgat afhankelijk
van gevelstenen.
Vulmateriaal neemt geen vocht op
Tien jaar garantie en de problemen met na-isolatie
uit de tachtiger jaren zijn reeds lang opgelost.
Alle werkzaamheden buiten
Goede kwaliteit als:
- Boorgaten steen niet beschadigen
- Zelfde kleur opvulling boorgaten
- Voldoende boorgaten zodat spouw
geheel gevuld is
- Voldoende ventilatiekokers
Spouwafscheider

16. Isolatie vloer met kruipruimte
Prestatiefolie:
- Rc waarde 4,0
Tonzon:
- Rc waarde 3,8

17. Isolatie kruipruimte
HR++ bodemparels ca 25 cm als hoogte < 50 cm
Rc waarde ca 2,5 wel verlies door ventilatie.
Vloerverwarming

18. Dak of keldervloer isoleren
Met glas/steenwol,
Daarna gipsplaat
Met Tonzon
thermosheets
Daarna gipsplaat
Met Ecotherm iso
Easy, al afgewerkt
Plat dak met platen
minerale wol, extra
kosten dakbedekking

19. Duurzame installaties : Zonnepanelen
Elektriciteit
Warm water
ZONNEPANELEN EN ZONNEBOILER
M.i.v. 2020 verdwijnt
salderingsregeling:
overgangsregeling

20. Daikin: Nieuwe cv met
ingebouwde warmtewisselaar
verbonden met buitenunit
Elga: Buitenunit via
warmtewisselaar verbonden
met bestaande cv
Warmtepompen aan cv

21. Elga warmtepomp
Te combineren met
HR- CV-ketel
Hoogste rendement
bij vloerverwarming en
LTV radiatoren
Voordelen Elga en Daikin:
- Werkt v.a. + 4 graden Celsius
- Bij storing altijd back up van HR-cv
- Mogelijkheid koeling bij vloerverwarming
- Pas op voor trilling: goede dempers nodig
Onderhoudsarm: geen hoge
temperaturen of schoon-
maken
Warmtepompen aan cv

22. Beter label hogere verkoopprijs woning
-20000
-15000
-10000
-5000
0
5000
10000
15000
A B C D E F G
Verkoop prijs versus energielabel
Voorbeeld gevel isoleren levert:
- 2 labelstappen op: van F naar D
- bij verkoop woning ca € 6.000
Voorbeeld maximaal:
Tussenwoning van label F naar A:
Gevelisolatie, vloerisolatie,
12 zonnepanelen en zonneboiler:
Totale kosten € 9200
Gem. terugverdientijd ca 10 jaar
Gem. besparing gas 30% en
elektriciteit 100%
Opbrengst bij verkoop tussen
€ 9000 en € 18000 afh. label F of E
1e terugverdieneffect: besparing ca 10%;
2e terugverdieneffect: hogere verkoopprijs

23. Geld op spaarbank of investeren
Uitgangspunten van deze raming:
- Investering uit tabel incl. subs.
- Stijging energieprijs 5%
- Rente 2% spaarlening in mindering gebracht, loop je mis
- Over 20 jaar, behalve Elga warmtepomp over levensduur
(15 jaar)
- Bij zonnepanelen incl. vermindering opbrengst 1% / jaar en
kosten vervanging omvormer
CONCLUSIE: Investeren in besparing levert meer geld op dan
het geld op de spaarbank zetten
Besparing Fin. rend. 20 jaar
Maatrgelen HDGL incl. subs. Invest. 1e jaar TVT stijg. energie 5%
Spouw 700€ 18% 4 15%
Vloer tonzon 1.540€ 8% 10 8%
Elga* 3.500€ 9% <10 9% *15 jaar
Zonneboiler 2.000€ 10% 10 - 20 10%
12 zonnepanelen 5.800€ 8% <10 8%

24. Rekenvoorbeeld Bespaarlening
http://www.ikinvesteerslim.nl/energiebespaarlening
Dus 7 jaar € 20 per maand uitgeven ( € 240 per jaar), daarna
€ 20 per maand verdienen na 7 jaar wellicht € 40 i.v.m. prijsstijging gas
Voorbeeld bespaarlening minimaal € 2500
Stel kosten gevel en vloer kopwoningwarmtepomp 3.200€
Rente 2,6%, 7 jaar, 1/3 aftrek 200€
Totale brutokosten lening: 3.400€
Bruto maandtermijn rente/afl. 40€
energiebesparing per maand 20€
Netto maandtermijn 20€

25. Peiling interesse in offertes
• Mogelijkheid 1: als bewoners zelf aanvragen
+ eigen regie
+ geen kosten
- tijdsinvestering en lange looptijd
• Mogelijkheid 2: via Drechtse Stromen
+ ervaring met bedrijven en prijzen
+ kort proces
+ grote collectieve korting
- 25 euro eigen bijdrage voor Drechtse Stromen

26. Bedankt voor uw aanwezigheid