2. 4691 Sayılı Kanun Kapsamında
Teknokentlere İlişkin Vergisel
Uygulamalar
PwC 2
3. Teknoloji Geliştirme Bölgeleri
Üniversiteler, araştırma kurum ve kuruluşları ile üretim sektörlerinin
işbirliğinin sağlanması amacıyla Eylül 2014 sonu itibarıyla 59 tane teknoloji
geliştirme bölgesi kurulmuştur.
52
59
60
TOPLAM TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGESİ SAYISI
PwC 3
2
5
12
16
20
22
28
31
37
39
43
45
52
0
10
20
30
40
50
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
4. Teknoloji Geliştirme Bölgelerine İlişkin Mevzuat
• 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu,
06.07.2001 tarih ve 24454 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanmış olup, söz konusu Kanun’a ilişkin Teknoloji
Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği 19.06.2002 tarih
ve 24790 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
• Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nda değişiklik
yapan 6170 sayılı Kanun, 12.03.2011 tarih ve 27872 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
PwC 4
• 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ve
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nda değişiklik yapan
6170 Sayılı Kanun’a ilişkin Teknoloji Geliştirme Bölgeleri
Uygulama Yönetmeliği 12.03.2014 tarih ve 28939 sayılı
Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
• Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’ne ilişkin yeni Uygulama
Yönetmeliği 01.04.2014 tarihinden itibaren yürürlüğe
girmiştir.
5. Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Sağlanan
Teşvikler
• Kurumlar vergisi istisnası
• Gelir vergisi istisnası
• Sigorta primi desteği
PwC
• Damga vergisi istisnası
• KDV istisnası
5
7. Kurumlar Vergisi İstisnası - 1
• Yazılım ve Ar-Ge Faaliyetlerinden Elde Edilen Kazançlar
• 6170 Sayılı Kanun ile 4691 Sayılı Kanun’da yapılan düzenlemelerde Bölgede faaliyet gösteren gelir
ve kurumlar vergisi mükelleflerinin teşviklerden yararlanma süresi 31.12.2023 tarihine kadar
uzatılmıştır.
• Teknoloji geliştirme bölgelerinde faaliyet gösteren mükelleflerin münhasıran bu bölgelerdeki
yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar 31.12.2023 tarihine kadar gelir ve
kurumlar vergisinden müstesnadır.
PwC
kurumlar vergisinden müstesnadır.
• Münhasıran teknoloji geliştirme bölgelesinde Ar-Ge ve yazılım faaliyet gösterme şartı,
• Kazancın bölgedeki yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde edilen kazançlardan oluşma şartı.
• Bölge Dışında Gerçekleştirilen Faaliyetler
• Bölgede faaliyette bulunan mükelleflerin bölge dışında gerçekleştirdikleri faaliyetlerden elde
ettiği kazançlar, yazılım ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde edilmiş olsa dahi istisnadan
yararlanamaz.
7
8. Kurumlar Vergisi İstisnası - 2
• Ar-Ge Projelerine İlişkin Onay Prosedürü
• Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği kapsamında, bölgede başlatılacak Ar-Ge
projeleri, yönetici şirketinin belirleyeceği, konusunda uzman en az iki üyesi öğretim
elemanı, bir üyesi ise öğretim elemanı veya sektör uzmanı olmak üzere proje ile ilişkisi
olmayan en az üç üyeli Proje Değerlendirme Komisyonu’nca incelenir ve onaylanır.
• Ar-Ge projelerinin sürelerinin uzatılması, başka bir teknoloji geliştirme bölgesinden devam
eden projelerin diğer bir teknoloji geliştirme bölgesine nakledilmesi durumlarında söz konusu
projeler de Proje Değerlendirme Komisyonu’nca incelenir ve onaylanır.
PwC 8
projeler de Proje Değerlendirme Komisyonu’nca incelenir ve onaylanır.
• Başka bir kamu kurum ve kuruluşu tarafından onaylanan Ar-Ge projeleri Proje
Değerlendirme Komisyon’u tarafından yeniden incelenmesine ve onaylanmasına Bölge işletme
yönergesinde aksi yönde bir uygulama öngörülmedikçe gerek bulunmamaktadır.
• Bölgede yürütülen Ar-Ge projelerinin sonuçlanması durumunda bölgede yer alan girişimcilerin
3 ay içerisinde yeni bir Ar-Ge projesi sunmamış olması halinde yönetici şirketi tarafından
teknoloji geliştirme bölgesinden ihraç edilmesi için gerekli işlemleri yapılır, bununla birlikte tüm
projeleri sonuçlanmış girişimcilerin en son Ar-Ge projesinin sonuçlanma tarihinden itibaren 30
gün içerisinde ilgili vergi dairesine ve Sosyal Güvenlik Kurumu’na yönetici şirket
tarafından bildirimi yapılır.
9. Kurumlar Vergisi İstisnası - 3
Teknoloji geliştirme bölgesinde yapılan Ar-Ge ve yazılım
faaliyetleri sonucu bulunan ürünün seri üretime tabi
tutularak pazarlanması durumunda, bu ürünlerin
pazarlanmasından elde edilen kazançların,
• Lisans
• Patent
gibi gayrimaddi haklara isabet eden kısmının transfer
İstisna
kapsamındaki
faaliyetler
PwC 9
gibi gayrimaddi haklara isabet eden kısmının transfer
fiyatlandırması esaslarına göre ayrıştırılan kısımları
Uyarlama
Yerleştirme
Geliştirme
Revizyon
Ek yazılım
gibi faaliyetlerden elde edilen gelirler.
10. Kurumlar Vergisi İstisnası - 4
Örnek 1: Yazılım faaliyetinde bulunan şirketin ürettiği
yazılımların lisans satışı veya kiralanması istisnadan
yararlanacak ancak söz konusu yazılımın disk, CD veya
elektronik ortamda pazarlanmasından elde edilen
kazançlar (lisansa isabet eden kısmı hariç) istisnadan
yararlanamayacaktır.
PwC
Örnek 2: Bir ilaç şirketince bölgede gerçekleştirilen Ar-
Ge faaliyeti sonucu ortaya çıkan kanser ilacına ait
gayrimaddi hakkın kiralanması veya devrinden elde
edilecek kazançlar istisnadan yararlanacak, ilacın bizzat
üretilerek satılması halinde bu faaliyetten elde edilen
kazancın gayrimaddi hakka isabet eden kısmı hariç
istisnadan yararlanması mümkün olmayacaktır.
10
11. Kurumlar Vergisi İstisnası - 5
Yazılım ve Ar-Ge faaliyeti sonrası verilecek;
Destek
Bakım
Uygulama Danışmanlığı
İstisna
kapsamında
olmayan
faaliyetler
PwC
Uygulama Danışmanlığı
istisna kapsamında değerlendirilmez.
11
faaliyetler
12. Kurumlar Vergisi İstisnası - 6
• Kazanç İstisnası;
İstisna kapsamındaki faaliyetlerden elde edilen hasılattan, bu faaliyetler nedeniyle
yüklenilen gider ve maliyet unsurlarının düşülmesi sonucu bulunan kazanç kurumlar
vergisinden istisnadır.
İstisna kazanç tespit edilirken istisna kapsamında bulunan ve bulunmayan hasılat
maliyet ve giderler ayrı ayrı takip edilmelidir.
• Teknokent faaliyetlerinin zararla sonuçlanması durumunda;
PwC 12
• Teknokent faaliyetlerinin zararla sonuçlanması durumunda;
Zarar istisna kapsamında olmayan kazançlardan indirilemez.
• İstisna Kapsamında Olmayan Gelirler
4691 sayılı Kanun kapsamı dışındaki ticari işlemlerden elde edilen gelirler
Olağandışı gelirler
Faiz gelirleri
Kur farkı gelirleri
Sabit kıymet satışlarından elde edilen gelirler
13. Kurumlar Vergisi İstisnası - 7
• İstisna Kapsamında Olan Gelirler
TÜBİTAK ve benzeri kurumlar tarafından ilgili mevzuat
çerçevesinde hibe şeklinde sağlanan destek tutarları ile diğer
kurumların bu mahiyetteki her türlü bağış ve yardımları, kurum
kazancına dahil edilir ve istisnadan yararlandırılır.
• Ortak Giderler
İstisna kapsamına giren faaliyetler ile bu kapsama girmeyen işlerin
PwC
İstisna kapsamına giren faaliyetler ile bu kapsama girmeyen işlerin
birlikte yapılması halinde müşterek genel giderlerin, bu faaliyetler ile
ilgili olarak cari yılda oluşan maliyetlerin birbirine oranı esas
alınarak dağıtılması gerekmektedir.
İstisna kapsamına giren ve girmeyen faaliyetlerde müştereken kullanılan
sabit kıymetlerin amortismanlarının, her bir işte kullanıldıkları
gün sayısına göre dağıtımının yapılması gerekmektedir. Hangi işlerde
ne kadar süreyle kullanıldığı tespit edilemeyen sabit kıymetlere ilişkin
amortismanlar, müşterek genel giderlerle birlikte dağıtıma tabi
tutulacaktır.
13
15. Gelir Vergisi İstisnası - 1
• Gelir Vergisi İstisnasında Dikkat Edilecek Hususlar
• Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Ar-Ge ve destek personelinin Ar-Ge ve yazılım
faaliyetleri kapsamındaki görevleri ile ilgili ücretleri 31.12.2023 tarihine kadar her türlü
vergiden müstesnadır.
• Mevzuatta Ar-Ge personeli ve destek personelinin tanımları aşağıdaki gibidir:
Ar-Ge Personeli: Ar-Ge faaliyetlerinde doğrudan görevli araştırmacı, yazılımcı ve
teknisyenler
Destek Personeli: Ar-Ge faaliyetlerine katılan veya bu faaliyetlerle doğrudan ilişkili
yönetici, teknik eleman, laborant, sekreter, işçi ve benzeri personel
PwC
yönetici, teknik eleman, laborant, sekreter, işçi ve benzeri personel
• İstisna kapsamındaki çalışma sürelerinin hesabında haftada kırk beş saatin üzerindeki
ve ek çalışma süreleri bu hesaplamada dikkate alınmaz.
• Ar-Ge ve destek personelinin hak kazanılmış hafta tatili ve yıllık ücretli izin süreleri ile
resmi tatil günleri gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında dikkate alınır.
• Gelir vergisi stopajı teşvikine ilişkin yapılacak hesaplamalarda küsüratlı sayılar bir üst
tamsayıya tamamlanır.
• Ar-Ge ve destek personelinin bu Kanun kapsamında elde ettiği tüm gelirler (ücret, prim,
ikramiye ve benzeri ödemeler) istisna kapsamına dahildir.
15
16. Gelir Vergisi İstisnası - 2
• Gelir Vergisi İstisnasında Destek Personeline İlişkin Açıklamalar
• İstisna kapsamındaki destek personeli sayısı Ar-Ge personeli sayısının %10’unu
aşamaz.
• Destek personeli sayısı hesaplamasında küsuratlı sayılar bir üst tamsayıya tamamlanır.
• Destek personeli sayısının toplam Ar-Ge personeli sayısının %10’unu aşması hâlinde, brüt ücreti
en az olan destek personelinin ücretinden başlamak üzere istisna kapsamında dikkate
alınacak destek personeli belirlenir.
• Brüt ücretlerin aynı olması hâlinde, destek personeli girişimci firma tarafından belirlenir.
PwC
• Brüt ücretlerin aynı olması hâlinde, destek personeli girişimci firma tarafından belirlenir.
• Ücretin brüte iblağ edilmesi gerektiği durumlarda, brüt ücret Kanunla sağlanan vergi teşvikleri
dikkate alınmaksızın hesaplanır.
16
17. Gelir Vergisi İstisnası - 3
• Bölge Dışında Geçirilecek Sürelere İlişkin İstisna
• Bölgede yer alan girişimcilerin yürüttükleri yazılım ve/veya Ar-Ge projesi kapsamında çalışan Ar-
Ge personelinin, teknoloji geliştirme bölgesinde yürüttüğü görevle ilgili olarak yönetici şirketin
onayıyla, teknoloji geliştirme bölgesi dışında geçirdiği sürelere ait bu çalışmaları kapsamında
elde ettikleri ücretlerinin; üniversite bünyesinde kadrolu olan öğretim elemanları için % 50’si,
diğer Ar-Ge personeli için % 25’i gelir vergisinden istisna edilmiştir.
Bu istisnanın uygulanabilmesi için;
• Ar-Ge projesinin bir kısmının teknoloji geliştirme bölgesi dışında yürütülmesinin zorunlu
olması gerekmektedir.
PwC
olması gerekmektedir.
• Bu zorunluluk ile ilgili gerekçeli teklif ile çalışanların projeler itibariyle sayıları ve nitelikleri,
projelerde görev aldığı süreler ve ücretlerine ilişkin bilgiler yönetici şirkete sunulmalıdır.
• Gerekçeli teklif yönetici şirket tarafından incelenerek, ilgili projenin bölge dışarısında yürütülüp
yürütülemeyeceğinin tespit edilmesi şartıyla yönetici şirket tarafından onaylanmalıdır.
• Dışarıda geçirilen süreye isabet eden ücrete ilişkin destek ve teşviklerden faydalanabilmek için
yazılım ve/veya Ar-Ge çalışması yapılan kurum ve kuruluştan alınan belge yönetici
şirkete sunulmalıdır.
17
18. Gelir Vergisi İstisnası - 4
• Aylık Raporlar
• Yeni Uygulama Yönetmeliği kapsamında“… tüm Ar-Ge ve destek personelini, Ar-Ge
projelerindeki görev tanımlarını, nitelik ve çalışma sürelerini gösteren aylık listenin
(diğer bir ifade ile aylık istisna raporlarının) vergi dairesine her ay beyan
edilmesi zorunluluğu ortadan kalkmıştır.
• 3’er Aylık Raporlar
• Teknoloji geliştirme bölgesi yönetici şirketleri ile teknoloji geliştirme bölgesinde
PwC
• Teknoloji geliştirme bölgesi yönetici şirketleri ile teknoloji geliştirme bölgesinde
yer alan girişimcilerin faaliyetlerine ilişkin olarak üçer aylık dönemler itibariyle
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nca istenilen formata uygun olarak hazırlanmış ve
kendi serbest muhasebeci mali müşaviri veya yeminli mali müşavirince onaylı bilgileri
üçer aylık dönemi takip eden altmış gün içerisinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanlığı’na bildirmeleri ve aynı bilgilerin elektronik ortamda Bilim ve Teknoloji Genel
Müdürlüğü’ne iletilmesi gerekmektedir.
18
20. Sigorta Primi Desteği-5746 Sayılı Kanun
• 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nda sigorta
primleri ile ilgili destek bulunmamakla birlikte, 5746 sayılı
Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında
Kanun’da 4691 sayılı kanun çerçevesinde ücreti gelir vergisinden
istisna olan personelin bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri
ücretleri üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren
hissesinin yarısının Hazine tarafından karşılanacağı
belirtilmiştir.
• 6552 Sayılı Torba Kanunun 144. Maddesi ile 28.02.2008 tarihli
PwC
• 6552 Sayılı Torba Kanunun 144. Maddesi ile 28.02.2008 tarihli
ve 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin
Desteklenmesi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesinin üçüncü
fıkrasında yer alan “her bir çalışan için beş yıl süreyle”
ibaresi 11 Eylül 2014 tarihinden itibaren geçerli olmak
üzere yürürlükten kaldırılmıştır.
• Ar-Ge ve destek personelinin ücretleri üzerinden yararlanılan
sigorta primi işveren hissesi desteğinin 5746 sayılı Kanun’un
geçerlilik tarihi olan 31.12.2023’e kadar devam etmesi söz
konusudur.
20
22. Damga Vergisi İstisnası
• Teknoloji geliştirme bölgelerinde yürütülen Ar-Ge ve yazılım
faaliyetlerine isabet eden ücretlere ilişkin düzenlenen
bordrolar damga vergisinden istisnadır.
• İstisna kapsamı içindeki ve dışındaki faaliyetlerin birlikte
yürütülüyor olması halinde, damga vergisi istisnasından
yararlanılabilmesi için Ar-Ge ve destek personelinin istisna
kapsamı içindeki ve dışındaki faaliyetlerine ilişkin ücretlerine dair
PwC
kapsamı içindeki ve dışındaki faaliyetlerine ilişkin ücretlerine dair
ayrı ayrı bordro düzenlenmesi (çift bordro uygulaması)
önem arz etmektedir.
• Söz konusu istisna sadece ücretlere ilişkin düzenlenen bordrolar
için geçerli olup, Ar-Ge ve yazılım faaliyetiyle ilgili
düzenlenen kağıtlar için geçerli değildir.
22
24. KDV İstisnası - 1
KDV Kanunu Geçici 20.Madde
4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa göre teknoloji geliştirme bölgesinde
faaliyette bulunan girişimcilerin kazançlarının gelir veya kurumlar vergisinden istisna bulunduğu
süre içinde münhasıran bu bölgelerde ürettikleri
› sistem yönetimi,
› veri yönetimi,
› iş uygulamaları,
› sektörel,
yazılımı şeklindeki teslim ve
PwC
› sektörel,
› internet,
› mobil
› askeri komuta kontrol uygulama
01.04.2014 tarihi itibariyle KDV istisnasından yararlanabilmek için, yönetici şirketin
onayı alınarak ilgili vergi dairesine başvuruda bulunulması gerekmektedir.
24
hizmetleri katma değer
vergisinden müstesnadır.
KDV Kanununun geçici 20/1 inci maddesi kapsamında yapılan teslim ve hizmetler için
yüklenilen KDV'nin KDV Kanununun 30/a maddesi gereğince indirim ve iadesi mümkün
olmayıp söz konusu vergi, gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde işin mahiyetine
göre gider, maliyet veya kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınabilecektir.
25. KDV İstisnası - 2
◦ Bölgede üretilen eğitim yazılımları
◦ “Hastane bilgi yönetim sistemleri yazılımı programı” satışı ile
bu yazılıma yönelik güncelleme işi
KDV istisnası
kapsamında olan
faaliyetler
KDVK-60/2011-1 Sayılı Katma Değer Vergisi Sirküleri kapsamında;
PwC
◦ Güncelleme dışında “Hastane bilgi yönetim sistemleri
yazılımı programı” yazılımına ilişkin verilen bakım, destek
(otomasyon) hizmetleri
◦ Oyun programları ve network uygulamaları
◦ Web sitesi aracılığıyla verilen reklam hizmetleri
◦ Yazılım kullanan ürün, aygıt, eşya vb. donanımlar ile bu
donanımlara ilişkin hizmetler
25
KDV istisnası
kapsamında olmayan
faaliyetler
Bölgede üretilen yazılımın farklı kişilere satılması ya da satışın CD veya elektronik
ortamda yapılması istisna uygulanmasına engel değildir. Ancak, bu yazılımın bayilerce
satışında istisna uygulanmayacaktır.