Recomendados
Mais conteúdo relacionado
Mais de SunnyStrong
Mais de SunnyStrong (20)
ชีวา ณ 7.docx
- 1. ชีวา ณ เคหาสน์ ณ อาศรม ณ อารมณ์ ณ อาลัย เรียบเรียงโดย เมทนี แสงธรรม Complied by: Martin Chan 编制者: 马丁 陈 25/02/2566 12.33 PM. ๗
- 2. เคหาสน์ คาว่า คฤหาสน์ แปลว่า บ้านเรือน ที่อยู่อาศัย เป็นคาสนธิภาษาสันสกฤต จากคาว่า คฤห+อาสน ส่วนภาษาบาลีนั้น จะใช้ เคห+อาสน = เคหาสน์ มี ความหมายว่า บ้านเรือน หรือที่อยู่อาศัย เช่นเดียวกัน (บางคน เคยชินกับคาว่า เคหะ ในคาว่า เคหสถาน ที่แปลความหมายเช่นเดียวกัน มากกว่า ) ซึ่งมีหลายคนมักใช้ตัวการันต์ผิด เพราะคงเคยผ่านตากับคาว่า คฤหัสถ์
- 3. ที่แปลว่า ผู้ครองเรือน มาบ้าง จนจาสับสน คาว่า คฤหัสถ์ แปลว่า ผู้ครองเรือน มีความหมายเช่นเดียวกับ ฆราวาส ใช้เรียกบุคคลทั่วไป ที่ไม่ได้ดารงเพศสมณะ หรือเป็นสงฆ์ *ข้อควรจา* คฤหัสถ์ ใช้ ถ์ เพราะ"ถือ"ครองความเป็นเจ้าเรือน คฤหาสน์ ใช้ น์ เพราะสนธิกับคาว่า อาสน ซึ่งเป็น ที่"นั่ง" https://www.facebook.com/Ruk.pasa/posts/414682928601424/ อาศรม อาศรม ในศาสนาฮินดู หมายถึง ระยะของชีวิต 4 ระยะ
- 4. ซึ่งมีระบุไว้ในเอกสารยุคโบราณและยุค กลางของฮินดู อาศรมทั้งสี่ระยะ ได้แก่ พรหมจรรยะ (ผู้เรียน), คฤหัสถะ (ผู้ครองเรือน), วานปรัสถะ (ผู้ออกจาริก) และ สันยาสะ (ผู้ละทิ้งทางโลก) อาศรมสี่ เป็นหนทางหนึ่งของแนวคิด ธรรมะ ในศาสนาฮินดู และเป็นส่วนหนึ่งของประเด็นทางจริยศ าสตร์ของปรัชญาอินเดีย
- 5. ที่ซึ่งถูกรวม เข้ากับเป้ าหมายสี่ประการของชีวิตมนุษ ย์ (ปุรุษสรรถะ) เพื่อการเติมเต็ม, ความสุข และการบรรลุทางจิตวิญญาณ แนวคิดอาศรมสี่ ยังมีอิทธิพล ต่อการวางแผนดารงชีวิตของผู้คน โดยเฉพาะในอินเดีย http://bit.ly/3HCgc6K อารมณ์
- 6. อารมณ์ ส่งผลกระทบทั้งด้านร่างกาย จิตใจ และพฤติกรรมของตนเอง รวมทั้งส่งผลต่อผู้อื่นด้วย การจัดการกับอารมณ์ เป็นทักษะ ที่สามารถพัฒนาได้ ด้วย วิธีการและเทคนิคต่างๆ เช่น การควบคุมอารมณ์ทางลบ ให้มีการแสดงออกทางอารมณ์ที่เหมาะ สม ถือเป็นการพัฒนาตนเอง ให้มีความสามารถทางอารมณ์
- 7. ที่มีความจาเป็นในการใช้ชีวิต และส่งผลต่อความสาเร็จในชีวิตด้วย เทคนิคที่จะช่วยในการฝึกมีดังนี้ 1. ทบทวนการแสดงออกทางอารมณ์ของตั วเราเอง 2.เตรียมการในการแสดงอารมณ์ 3. ฝึกสติ 4. ฝึกการผ่อนคลายตนเอง 5. ประเมินสถานการณ์และอารมณ์ อาลัย คาว่า “อาลัย”
- 8. ถ้าได้ยินคาว่า “อาลัย” หลายคน คงคิดถึงความหมาย ประมาณว่า ความห่วงใย, ความพัวพัน, ความระลึกถึงด้วยความเสียดาย แน่นอน แต่คาว่า “อาลัย” ยังมีอีกความหมาย คือ ที่อยู่, ที่พัก คาว่า “อาลัย” ในความหมายนี้ จะใช้ประกอบกับคาอื่น ด้วยการสมาสแบบสนธิ คาว่า “หิมาลัย” มาจาก หิมะ + อาลัย มีความหมายว่า “ที่อยู่แห่งหิมะ” คาว่า “ชลาลัย” มาจาก ชล + อาลัย มีความหมายว่า “ที่อยู่แห่งน้า”
- 9. คาว่า “วิทยาลัย” มาจาก วิทยา + อาลัย มีความหมายว่า “ที่อยู่แห่งความรู้” คาว่า “เทวาลัย” มาจาก เทวะ + อาลัย มีความหมายว่า “ที่อยู่แห่งเทวดา” คาว่า “สุราลัย” มาจาก สุร + อาลัย มีความหมายว่า “ที่อยู่แห่งเทวดา” คาว่า “ศิวาลัย” มาจาก ศิวะ + อาลัย มีความหมายว่า “ที่อยู่แห่งพระศิวะ” https://www.facebook.com/kumthai.th/photos/a.1502532273398314/2353947471590 119/?type=3
- 10. 13 ตำแหน่งทิศทำงดำวโคจรทั้ง 9 ดวงประจำปีพ.ศ. 2566 30 เมืองในอดีตที่จมบำดำล กับ เกำะที่กำลังจะจมน้ำทะเลในอนำคต 95 ตอนที่ 1: กำรไหลในธรรมชำติ สารบัญ
- 11. 128 กำรไหลทำงสังคมและเศรษฐศำสตร ์เชิงอุณหพลศำสตร ์ 162 กำรไหลทำงสังคมกับกำรเปิดกำแพงเชิงเศรษฐกิจอำเซีย น 203 จำงเชียนรำชทูตผู้บุกเบิกเส้นทำงสำยไหม 241 เส้นทำงสู่ออฟฟิศไร้พรมแดน 273 อนำคตของกำรทำงำน 364 หยิน-หยำงกับอำหำรกำรกิน 405 ควำมรับรู้ที่ลดลง ตัวตนที่แปลกแยกไป เมื่อเรำใช ้ชีวิตอย่ำงไร ้ฤดูกำล 421 ตอนที่ 29 ในหนึ่งปีไม่ได้มีแค่ 4 ฤดู กำรแบ่ง 24 ช่วงของฤดูกำลของญี่ปุ่น คืออะไร ？ 439 ไขคำถำมที่หลำยคนสงสัย หลังดู Spider-Man: No Way Home
- 15. ตาแหน่งทิศที่เป็นมงคลและอัปมงคล แบ่งออกได้ดังนี้ ทิศมหามงคล : ทิศใต้ (8) ทิศมงคล : ทิศเหนือ(9) ทิศตะวันตกเฉียงใต้ (1) ทิศปานกลาง : จุดศูนย์กลาง (4) ทิศตะวันตก (6) ทิศอัปมงคล : ทิศตะวันออก(2) ทิศตะวันออกฉียงใต้(3) ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ (5) ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ(7) 3 8 1 2 4 6 7 9 5 วิธีใช้เข็มทิศวัดทิศทาง
- 16. 1.ยืนถือเข็มทิศอยู่ ณ จุดกึ่งกลางห้อง หรือกึ่งกลางบ้าน (ขึ้นอยู่กับจุด ประสงค์ของท่านว่าต้องการทราบตาแห น่งทิศที่ตั้งของวัตถุหรือ เฟอร์นิเจอร์ชิ้นใด) 2.โดยปกติแล้ว ปลายลูกศรในเข็มทิศ จะชี้ไปทางทิศเหนือเสมอ ตามแรงดึงดูดของขั้วแม่เหล็กโลกทางทิ ศเหนือ ดังนั้นท่านจึงต้องหมุน เข็มทิศ โดยพยายามจัดให้ปลายลูกศร ชี้ไปที่ตัว N (NORTH - ทิศเหนือ) หรือตัวเลข 360 องศา บนตัวเข็มทิศ 3.เมื่อเข็มทิศนิ่งสนิทแล้ว (โดยมีลูกศรชี้ไปทางทิศเหนือ) ให้อ่านในตัว เข็มทิศ
- 17. ดูว่า วัตถุหรือเฟอร์นิเจอร์ ที่ท่านต้องการวัดนั้น ตกอยู่ในมุม ของทิศใด โดยอาจคะเนดูคร่าวๆ ด้วยตาเปล่า หรือหากต้องการ องศาที่ละเอียดลึกซึ้ง ท่านสามารถเทียบได้จากข้อมูลดังนี้ N NORTH ทิศเหนือ มีองศาอยู่ระหว่าง 337.5 - 22.49 NE NORTH EAST ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ มีองศาอยู่ระหว่าง 22.5 - 67.49 E EAST ทิศตะวันออก มีองศาอยู่ระหว่าง 67.5 - 112.49 SE SOUTH EAST ทิศตะวันออกเฉียงใต้ มีองศาอยู่ระหว่าง 112.5 - 157.49 S SOUTH ทิศใต้ มีองศาอยู่ระหว่าง 157.5 - 202.49 SW SOUTH WEST ทิศตะวันตกเฉียงใต ้ มีองศาอยู่ระหว่าง 202.5 – 247.49
- 18. W WEST ทิศตะวันตก มีองศาอยู่ระหว่าง 247.5 – 292.49 NW NORTH WEST ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ มีองศาอยู่ระหว่าง 292.5 – 337.49 4.ในขณะที่ท่านใช้เข็มทิศอยู่ มีข้อควรระวังคือ อย่าอยู่ใกล้กับสิ่งของ หรือวัสดุที่เป็นโลหะ เช่น นาฬิกา รั้วเหล็ก เครื่องใช้ไฟฟ้ าต่างๆ ที่มี ส่วนประกอบของเหล็ก เพราะจะทาให้การวัดองศาในเข็มทิศ คลาดเคลื่อนได้ ในภาควิชาฮวงจุ้ยชั้นสูง คือ ทิศทางประจาปี สัมพันธ์สอดคล้อง
- 20. ณ ตาแหน่งทิศทางนั้น อย่างเต็มที่ แต่หากไม่สามารถขยับขยายได้ ก็จะได้หาสิ่งของอันเป็นสิริมงคล เพื่อกระตุ้นโชคลาภ และหลีกเลี่ยงเคราะห์ภัยต่างๆ ต่อไป โดยกลุ่มดาวเหนือ ที่โคจรเข้ามาส่งผลจะมีอยู่ 9 ดวง เมื่อหมุนเวียนไปประจาหน้าที่ใน 8 ทิศใหญ่แล้ว จะมีอีกหนึ่งดวง ที่ประจาอยู่ ณ จุดกึ่งกลางที่บ้านของท่านทุกหลัง
- 21. ในปีเถาะ 2566 นี้ ดาวบินที่โคจรเข้ามา ณ ตาแหน่งจุดศูนย์กลางของบ้านท่านทุกห ลัง คือ ดาวบิน “สี่เขียว” (ซี้เล็ก) “บุ่งเข็ก” โคจรเข้ามาสถิตอยู่ และตามหลักวิชานี้ ดาวบินอื่นๆ ก็จะสถิตหมุนเวียนตามทิศต่างๆ ดังนี้ 3 8 1 2 4 6 7 9 5 ทิศตะวันตกเฉียงใต้ (ทิศมงคล) SW SOUTH WEST ทิศตะวันตกเฉียงใต ้ มีองศาอยู่ระหว่าง 202.5 – 247.49
- 23. ในปี พ.ศ.2566 นี้ คือ “ดาวอิ๊กแปะ” (หนึ่งขาว) หรือ “ดาวทัมลั้ง” ซึ่งจัดเป็น ดาวมงคลแห่งสติปัญญาและวิชาการ ดวงหนึ่งซึ่ งจะส่งผลให้ในด้านหน้าที่การงาน หรือธุรกิจการค้าที่กาลังดาเนินอยู่ ให้ก้าวหน้าพัฒนาไปในทิศทางที่ดีขึ้น อานวยลาภผลตอบแทน เป็นกอบเป็นกา การเจรจาตกลงทาข้อสัญญาต่างๆ ราบรื่นไปได้สวย ลูกหลานประสบความสาเร็จทางการศึก ษา
- 31. เวลำใครเอ่ยถึง Atlantis ทุกคนจะรู้ว่ำ มันคือเมืองที่ Plato ปรำชญ์กรีกโบรำณ ได้เขียนบรรยำยไว้ ในบทสนทนำ Timaeus กับ Critias เมื่อ 300 ปีก่อนคริสตกำล ว่ำ ปู่ของ Plato ได้ควำมรู้เกี่ยวกับเมืองนี้ จำกเพื่อนชื่อ Solon ซึ่งได้รับข้อมูลจำกนักบวชชำวอียิปต์ อีกทอดหนึ่ง ว่ำ Atlantis ตั้งอยู่เบื้องหน้ำของ Pillars of Hercules ซึ่งเป็นภูเขำสองลูกที่แยกกันอยู่บนฝั่งข
- 35. ตลอดเวลำที่ผ่ำนมำ Plato เอง ได้เคยบรรยำยไว้ว่ำบน Atlantis มีป่ำไม้ เหมืองแร่ และบ่อน้ำร ้อนให้ชำวเมืองได้อำบน้ำใน ฤดูหนำว รวมถึงมีบ่อน้ำเย็นให้ทุกคนได้อำบในฤ ดูร ้อนด้วย ตัวเมือง มีกำแพงล้อมรอบรูปวงแหวน 5 วง และมีสะพำนเชื่อมระหว่ำงกำแพงทุกกำ แพง ชำวเมืองได้รับกำรศึกษำ และมีวัฒนธรรมที่ดีงำม
- 38. แม้วันเวลำ จะผ่ำนไปนำนร่วม 2,000 ปีแล้วก็ตำม ผู้คนในยุคหลัง Plato ก็ยังฝังจิตฝังใจเชื่อว่ำ Atlantis มีจริง และวันหนึ่งในอนำคต จะมีนักสำรวจ ที่ได้พบซำกของเมืองจมอยู่ใต้ทะเล อย่ำงแน่นอน
- 41. จำกนั้น ก็ได้ตั้งสมมติฐำนของตนเอง เพิ่มเติม ด้วยเหตุนี้ จึงมีหลำยคน ที่เชื่อว่ำ Atlantis อยู่บนเกำะ Spartel ซึ่งเคยตั้งอยู่กลำงช่องแคบ Gibraltar และเกำะได้จมหำยไปทะเล เมื่อ 11,500 ปีก่อน
- 42. บ้ำงก็อ้ำงว่ำ บริเวณทำงตอนใต้ของสเปน ซึ่งอยู่ติดทะเล Mediterranean เคยเป็นที่ตั้งของเมือง Atlantis และบริเวณนี้ ได้ถูกคลื่นสึนำมิถล่ม เมื่อ 650 ปีก่อนคริสตกำล แต่กำรสำรวจทุกบริเวณในอดีต ก็มิได้พบซำกปรักหักพังของเมือง แต่อย่ำงใด
- 43. แม้ควำมพยำยำมค้นหำ Atlantis ในสถำนที่ต่ำง ๆ ทั่วโลก จะไร ้ผล แต่ควำมพยำยำมเหล่ำนี้ ก็มิได้สูญเปล่ำ เพรำะบำงกำรสำรวจ ได้ทำให้ทุกคนรู้ว่ำ
- 45. รวมถึงภัยธรรมชำติที่ได้ทำลำยเมืองเห ล่ำนั้นด้วย ซึ่งกำรศึกษำเรื่องเหล่ำนี้ ได้ช่วยให้เรำปัจจุบัน มีทำงป้องกัน มิให้ภัยหำยนะที่ร ้ำยแรงได้เกิดขึ้นอีก โดยเฉพำะอย่ำงยิ่ง ได้มีกำรพบเมืองที่จมอยู่ในทะเล หลำยเมือง เช่น Herakleion กับ Canopus ในอียิปต์, เมือง Pavlopetri ในกรีซ, เมือง Port Royal ในจำไมกำ
- 46. และ เมือง Atlit-Yam ในอิสรำเอล เป็นต้น สำหรับเมือง Herakleion กับ Canopus นั้น นักประวัติศำสตร ์กรีก ชื่อ Herodotus, Strabo
- 47. และ Diodorus ได้เคยบันทึกไว้ว่ำ เมืองทั้งสอง เคยเป็นสถำนที่ที่เจ้ำชำย Paris ได้ทรงลักพำตัวพระนำง Helen มำซ่อนพระองค์ไว้ ซึ่งเป็นเหตุกำรณ์ ที่ทำให้เกิดสงครำมกรุงทรอย เพรำะว่ำเมืองทั้งสอง ตั้งอยู่บนดินดอนสำมเหลี่ยมปำกแม่น้ำไ นล์ ดังนั้นจึงอยู่บนตำแหน่งที่เหมำะสม สำหรับกำรนำวีพำณิชย์
- 48. เพรำะเรือสินค้ำต่ำงชำติ ทุกลำจะต้องผ่ำนเข้ำ-ออกอียิปต์ เมืองจึงมีรำยได้จำกกำรเก็บภำษีมำก จนสำมำรถสร ้ำงศำสนสถำนที่สำคัญแล ะสวยงำม ให้นักจำรึกแสวงบุญ ได้เดินทำงมำทำบุญทุกปี เป็นจำนวนนับหมื่นคน ครั้นเมื่อ Frank Goddio (1947-ปัจจุบัน) ซึ่งเป็นผู้อำนวยกำร ด้ำนโบรำณคดีใต้น้ำ แห่ง European Institute for
- 50. Goddio เป็นนักสำรวจคนสำคัญ คนหนึ่งของโลก ที่สนใจวิทยำกำรด้ำนประวัติศำสตร ์มำก และได้เคยประสบควำมสำเร็จ ในกำรพบซำกเรือสินค้ำ หลำยลำที่จมลงในทะเล ตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 11-16 และได้พบซำกพระรำชวังส่วนหนึ่ง ของฟำโรห์Ptolemy ที่ 3 ซึ่งจมอยู่ในอ่ำว นอกเมือง Alexandria ของอียิปต์
- 51. อีกทั้งยังได้พบซำกเรือธง ชื่อ Orient ของจักรพรรดิ Napoleon Bonaparte (1769-1821) ที่ได้จมลงในอ่ำวนอกเมือง Alexandria เมื่อปี 1798 ด้วย เพรำะกรำบเรือ ถูกกระสุนปืนใหญ่เจำะทะลุ ขณะฝรั่งเศสทำสงครำมทำงเรือ กับกองทัพอังกฤษ ภำยใต้ กำรนำของนำยพล Horatio Nelson (1758-1805) ในสงครำม Battle of the Nile
- 52. กำรมีจิตวิญญำณ เป็นนักโบรำณคดี ผู้ทำงำนวิจัย เพื่อควำมรู้ล้วน ๆ ได้ทำให้ Goddio ได้รับกำรสนับสนุนจำกรัฐบำลต่ำง ๆ มำกมำย รวมถึงจำกองค์กำร UNESCO ด้วย อีกทั้งยังได้รับควำมร่วมมือ จำกนักวิทยำศำสตร ์หลำยสำขำ
- 53. เช่น นักโบรำณคดี นักอียิปต์วิทยำ นักประวัติศำสตร ์นักธรณีวิทยำ วิศวกรคอมพิวเตอร ์ และนักสมุทรศำสตร ์เป็นต้น ด้วยกำรสนับสนุนจำกมูลนิธิ Hilti และคณะโบรำณคดีของมหำวิทยำลัยอ๊
- 55. Goddio ได้เริ่มค้นหำเมือง Herakleion กับ Canopus ที่บริเวณอ่ำว Abe Qir ซึ่งอยู่ในทะเล Mediterranean ที่มีน้ำลึกโดยเฉลี่ยประมำณ 10-12 เมตร และลึกที่สุด 18 เมตร อ่ำวมีพื้นที่ประมำณ 550 ตำรำงกิโลเมตร โดยกำรใช้เทคโนโลยี sonar ที่ให้เรือส่งคลื่นเสียงออกไป แล้วรับฟังเสียงสะท้อน เพื่อช่วยนำทำง วัดระยะทำง
- 56. และสำรวจหำวัตถุใต้น้ำ เช่น เสำหรือสิ่งก่อสร ้ำงที่จมอยู่ในโคลน และเมื่อใดก็ตำม ที่เครื่องรับสัญญำณ sonar รำยงำนกำร “เห็น” วัตถุที่ต้องสงสัย
- 58. ควำมพยำยำมของ Goddio ได้บรรลุผลในอีก 3 ปีต่อมำ เมื่อเขำพบซำก ของเมือง Canopus จมอยู่ใต้ทะเล ณ ตำแหน่งที่ห่ำงจำกฝั่ง 1.6 กิโลเมตร โดยอยู่ในน้ำที่ลึก 6-8 เมตร
- 59. อีก 1 ปีต่อมำ เขำก็พบซำกของเมือง Herakleion จมอยู่ห่ำงจำกฝั่ง 6.5 กิโลเมตร โดยกระจัดกระจำย อยู่ในพื้นที่ 1,000x800 ตำรำงเมตร
- 60. และได้พบแท่นบูชำที่ทำด้วยหินแกรนิต ซึ่งชำวเมือง ใช้ในพิธีบูชำฟำโรห์Nectambo ที่ 1 เพรำะบนแท่นบูชำ มีอักษรจำรึกพระนำมของพระองค์ และมีอักษรที่แกะสลักตำมมำ ซึ่งบรรยำยเหตุกำรณ์ทำงดำรำศำสตร ์ ที่ได้เกิดขึ้น เมื่อ 380-362 ปีก่อนคริสตกำล
- 63. กำรวัดอำยุของอนุสำวรีย์เหล่ำนี้ ได้แสดงว่ำ มันมีอำยุประมำณ 1,200 ปี และ Goddio ยังได้พบอนุสำวรีย์ ของเทพธิดำ Hapi แห่งแม่น้ำไนล์ ผู้ทรงบันดำลให้น้ำในแม่น้ำท่วมทุกปีด้ว ย ซึ่งอนุสำวรีย์นี้ ทำด้วยหินแกรนิตเช่นกัน
- 64. ท้ำยที่สุด นักประดำน้ำ ยังได้นำแผ่นหินแกรนิตขนำดใหญ่ ที่มีอักษรจำรึกว่ำ เมืองนี้ชื่อ Herakles ซึ่งก็สอดคล้องกับชื่อ Herakleion ที่ โลกรู้จักในปัจจุบัน
- 65. แม้กำรขุดพบซำกโบรำณนี้ จะได้ทำให้คนทั้งโลกรู้สึกตื่นเต้น แต่ทุกคน ก็ยังมีประเด็นสงสัย ว่ำ อะไรคือสำเหตุที่ทำให้เมืองทั้งสอง ต้องจมบำดำล ในกำรตอบคำถำมนี้ Goddio ได้เชิญนักธรณีวิทยำ 2 ท่ำน มำเข้ำร่วมโครงกำรสำรวจของเขำด้วย
- 66. คนแรก ชื่อ Amos Nur (1938-ปัจจุบัน) จำกมหำวิทยำลัย Stanford ในอเมริกำ ซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชำญเรื่องแผ่นดินไหว
- 67. และคนที่สอง เป็นนักโบรำณคดีเชิงธรณีวิทยำ ชื่อ Jean-Daniel Stanley จำกสถำบัน Smithsonian ที่ Washington DC. ซึ่งเชี่ยวชำญ เรื่องกำรเลื่อนไถลของดินดอนสำมเหลี่ ยม ในบริเวณปำกแม่น้ำ
- 69. ในที่สุด Nur และ Stanley ก็มีควำมเห็นพ้องกัน ว่ำ อำคำรในเมืองทั้งสอง ได้ทรุดตัวลงเป็นระยะทำงลึกถึง 8 เมตร อย่ำงทันทีทันใด โดย Nur คิดว่ำ สำเหตุหลักเกิดจำกเหตุกำรณ์แผ่นดินไ หว แต่ Stanley คิดว่ำสำเหตุเกิดจำกน้ำท่วมหนัก นอกจำกนี้ คนทั้งสองก็ยังรู้ว่ำ
- 70. เมืองทั้งคู่ได้ล่มสลำยในเวลำที่แตกต่ำง กัน คือ Herakleion ได้ทรุดก่อน เมื่อตอนต้นคริสต์ศตวรรษที่ 1 และ Canopus ได้ล่มสลำยในต้นคริสต์ศตวรรษที่ 8 เหตุกำรณ์บ้ำนทรุดเมืองพังพินำศ อย่ำงปัจจุบันทันด่วนนี้ เป็นเรื่องที่อนุมำนได้ จำกกำรเห็นอัญมณี
- 71. และเครื่องใช ้ต่ำง ๆ ของชำวเมือง ถูกทิ้งขว้ำงอย่ำงไม่เป็นระเบียบ เพรำะเจ้ำของไม่มีเวลำจะเก็บนำติดตัวไ ปด้วย หลังจำกที่ได้เห็นเสำขนำดใหญ่ในเมือง ล้มระเนระนำด ซึ่งอำจจะล้มทับชำวเมืองจนเสียชีวิตได้ Nur ยังได้พบอีกว่ำ สถำนที่ตั้งของเมืองทั้งสอง ได้เกิดเหตุกำรณ์แผ่นดินไหว ซึ่งมีควำมรุนแรงถึงระดับ 8.5 บ่อย (ที่ระดับ 8.0 หรือสูงกว่ำ บริเวณโดยรอบศูนย์กำรสั่นสะเทือน
- 72. จะถูกทำลำยจนหมดสิ้น) และได้มีคลื่นสึนำมิ เกิดขึ้นรวมทั้งสิ้น 8 ครั้ง ในระหว่ำงปีค.ศ. 320-1301 เพรำะได้เห็นที่ใต้ซำกของอำคำร มีรอยแยกของแผ่นดินที่ลึก 2 เมตร เป็นระยะทำงหลำยร ้อยเมตร ดังนั้น เมื่อแผ่นเปลือกโลกที่รองรับตัวเมือง ได้เลื่อนไถลไปในแนวนอน เมืองทั้งเมือง ก็จะเลื่อนลงทะเลในทันที
- 77. คลน ใต้ซำกปรักหักพัง และได้ข้อมูลที่แสดงว่ำ ได้เกิดเหตุกำรณ์น้ำท่วมหนักจริง ๆ และอุทกภัยประเภทนี้ได้เกิดขึ้นบ่อย เพรำะนักประวัติศำสตร ์อียิปต์ ได้บันทึกเหตุกำรณ์น้ำท่วมทุกปี ดังนั้นกำรล่มสลำยของเมืองจึงเกิดขึ้น เพรำะเหตุกำรณ์น้ำท่วมหนัก หำได้เกิดจำกแผ่นดินไหวไม่ โดย Stanley ได้วิเครำะห์เหรียญทองคำที่พบในเมือง และได้ข้อมูล
- 78. ซึ่งแสดงว่ำ เหรียญถูกทำขึ้น เมื่อค.ศ. 731 หลังจำกที่กองทัพอำหรับ ได้บุกเข้ำยึดครองอียิปต์ ในคริสต์ศตวรรษที่ 7 แล้ว ก็ได้เกิดน้ำท่วมใหญ่อีก เมื่อค.ศ. 741-742 และเหตุกำรณ์น้ำท่วมใหญ่ได้เกิดขึ้น อีกครั้งหนึ่งในอีก 63 ปีต่อมำ แต่ Stanley ก็ได้สรุปว่ำ อะไรที่เกิดขึ้นที่เมือง Canopus
- 80. นอกจำก เมือง Herakleion กับ Canopus แล้ว โลกก็ยังมี เมือง Port Royal ก็ยังเป็นอีกเมืองหนึ่งที่จมอยู่ใต้น้ำด้วย เมืองนี้ อยู่บนเกำะ Jamaica ในทะเล Caribbean และมีชื่อเสียงในคริสต์ศตวรรษที่ 17 ว่ำเป็นเมืองบำปที่สุดในโลก เพรำะเป็นแหล่งบ่มเพำะโจรสลัด และมีซ่องโสเภณีเกลื่อนกลำด
- 83. ดังนั้นเมื่อเกิดเหตุกำรณ์แผ่นดินไหว ในวันที่ 7 มิถุนำยน ปี 1692 ดินทรำยที่อยู่ใต้อำคำร ได้ทรุดตัวลงถึง 5 เมตร และ 2 ใน 3 ของเมืองได้จมลงไปในทะเล ทำให้มีคนเสียชีวิตเป็นจำนวนมำก ถึง 2,000 คน กำรขุดสำรวจซำกเมือง เมื่อปี 1981-1990 ได้แสดงให้เห็นว่ำ ซำกเมืองที่เหลือ ได้ถูกพำยุเฮอริเคน พัดกระหน่ำอีก
- 84. จนทำให้บ้ำนเรือนหลำยหลังพังทลำย และอุปกรณ์เครื่องใช ้ของชำวบ้ำน แตกกระจำย นำฬิกำเรือนหนึ่งของชำวบ้ำนได้หยุดเดิ น เมื่อเวลำ 11:43 น. ซึ่งเป็นเวลำที่เกิดเหตุกำรณ์แผ่นดินไหว ในเมือง
- 85. อีกหมู่บ้ำนหนึ่งที่จมอยู่ใต้น้ำ คือ หมู่บ้ำน Atlit-Yam ใน อิสรำเอล ซึ่งปัจจุบันอยู่ห่ำงจำกเมือง Haifa ออกไปในทะเล เป็นระยะทำงประมำณ 1 กิโลเมตร
- 86. และเป็นหมู่บ้ำนโบรำณ ที่อยู่ในสภำพดีมำก เพรำะมีกำรพบกระดูกคน และกองหินวำงเรียงกันเป็นวงกลม ตัวหมู่บ้ำน มีพื้นที่ประมำณ 40,000 ตำรำงเมตร โดยได้ถูกสร ้ำงขึ้น เมื่อประมำณ 7,000 ปีก่อนคริสตกำล จึงเป็นหมู่บ้ำนที่โบรำณมำกที่สุดแห่งห นึ่งของโลก ในหมู่บ้ำนไม่มีถนนหนทำง พื้นบ้ำนปูด้วยอิฐ ในบ้ำนมีเตำ และห้องเก็บของ
- 87. นักโบรำณคดีผู้พบหมู่บ้ำนนี้ คือ Ehud Galili (1950-ปัจจุบัน)
- 88. ซึ่งเป็นเจ้ำหน้ำที่ ของสมำคมมนุษย์ในยุคก่อนประวัติศำส ตร ์ โดยได้พบหมู่บ้ำนนี้ ขณะไปสำรวจค้นหำซำกเรืออับปำง เมื่อปี 1984 และได้เห็นหมู่บ้ำนที่จมอยู่ใต้น้ำ เป็นเวลำนำนร่วม 9,000 ปี กำรสำรวจสภำพของหมู่บ้ำนใต้น้ำ แสดงให้เห็น ควำมเป็นอยู่ของคนในยุคหินใหม่ Neolithic ซึ่งเป็นเวลำที่มนุษย์เริ่มนำพืชมำปลูก และนำสัตว์มำเลี้ยง
- 89. ชำวบ้ำน Atlit-Yam ได้รู้จักล่ำสัตว์ป่ำ เลี้ยงแกะ แพะ หมู รู้จักปลูกพืช เช่น ข้ำวสำลี ถั่ว และปอ ด้ำนคนที่มีอำชีพประมง ก็รู้จักใช ้เบ็ดที่ทำจำกกระดูกสัตว์ ชำวบ้ำนผู้ชำยดำน้ำเก่ง เพื่อหำอำหำรจำกทะเล และมีกำรพบศพที่ตำยด้วยวัณโรคด้วย
- 91. เมืองสุดท้ำย ที่จะกล่ำวถึง คือ เมือง Pavlopetri ใน กรีซ
- 92. โดยนักโบรำณคดี ชื่อ Nicholas Flemming คือ นักธรณีวิทยำ จำกมหำวิทยำลัย Southamton ในอังกฤษ ได้พบเมืองโบรำณนี้ จมอยู่ในน้ำ เมื่อปี 1967 ในยุคทองสำริด เมืองนี้เคยรุ่งเรือง แต่ปัจจุบันกลับจมอยู่ใต้น้ำที่ลึก 4 เมตร ในอ่ำว Laconia ของกรีซ
- 93. กำรสำรวจเมืองใต้น้ำ ได้พบถนนหนทำง พื้นบ้ำนถูกปูด้วยหิน เมืองมีหลุมฝังศพอยู่กระจัดกระจำยหลำ ยแห่ง มีเครื่องปั้นดินเผำ ที่ถูกทำขึ้นตั้งแต่ยุค Mycenaen คือเมื่อ 1,600-1,100 ปีก่อนคริสตกำล ควำมเก่ำแก่โบรำณของเมืองนี้ ได้ทำให้นักโบรำณคดีสันนิษฐำนว่ำ เมื่อครั้งที่เกิดสงครำมกรุง Troy กองทัพกรีก ได้ยกทัพเรือออกจำกท่ำของเมืองนี้ เพรำะได้เห็นซำกเรือ หลำยลำที่มีควำมยำวตั้งแต่ 10 -20 เมตร
- 94. ในปี 2009 คณะนักโบรำณคดี จำกมหำวิทยำลัย Nottingham ในอังกฤษ ได้ใช้laser และ sonar ศึกษำพื้นที่ 150 ตำรำงเมตรของเมือง
- 95. และพบห้องโถงกับหลุมฝังศพ ควำมกว้ำงใหญ่ของอำคำร ได้ทำให้ทุกคนคิดว่ำ นี่คงเป็นรำชสำนักของกษัตริย์ แต่ก็มีคำถำมที่น่ำสงสัย คือ เมืองนี้ได้จมน้ำไปเพรำะสำเหตุใด ซึ่งกำรเลื่อนไถลของดินใต้เมือง ได้ทำให้ชำวเมืองต้องทิ้งเมืองไป เมื่อ 1,100 ปีก่อนคริตกำลใช่หรือไม่ และนักโบรำณคดี ก็ยังไม่มั่นใจว่ำ กำรล่มสลำยของเมือง ได้เกิดขึ้นจำกเหตุกำรณ์แผ่นดินไหวครั้
- 96. งใหญ่ เพียงครั้งเดียว หรือจำกครั้งเล็กๆ หลำยครั้ง ตอนที่ 1: กำรไหลในธรรมชำติ กำรไหล-ไม่ใช่แค่นั้น https://mgronline.com/science/detail/9560000054643 ดูเหมือนว่ำปรำกฏกำรไหลจะอยู่รอบๆ ตัวเรำทั่วไปซึ่งมักจะเป็นกำรไหลของ ของเหลวและแก๊สต่ำงๆ
- 98. กำรไหลสำคัญถึงขนำดนั้นเชียวครับ วันนี้ผมจะเล่ำเรื่องกำรไหลให้ฟังครับ ก่อนอื่นเรำต้องเข้ำใจว่ำ ของไหลนั้น เป็นตัวกลำงที่มีเนื้อสำรต่อเนื่องกัน และไม่มีสภำพแข็งเกร็ง หรือมีสภำพหนืดจนเกินไป “แบะแซ” คงไม่ใช่ของไหลครับ ยกเว้น เมื่อโดนควำมร ้อนเข้ำไป “ตังเม” สีสวยๆ หนืดตำมงำนงิ้ว อำจเรียกได้ว่ำเป็นของไหลได้เช่นกัน เพียงแค่มันไม่ค่อยอยำกจะไหลสักเท่ำไ รแล้วครับ
- 102. หำกมีมวลของน้ำจำนวนหนึ่ง “เคลื่อนที่” ผ่ำนพื้นที่หน้ำตัดสมมติอันนี้ ไปในเวลำช่วงหนึ่ง จะกล่ำวได้ว่ำ ในเวลำช่วงนั้นๆ มี “กระแส” (current) ของน้ำเกิดขึ้น กระแสน้า จึงเป็ นปริมาณทางฟิ สิกส์ ในรูปของ มวลของน้าที่ผ่านพื้นที่หน้าตัดนี้ ไปหารด้วย ช่วงเวลาที่มวลของน้านี้ผ่านไป
- 103. กำรมี “กระแส” ที่ไม่เป็นศูนย์ สมมูลกับกำรมี “กำรไหล” (flow) เกิดขึ้นในระบบนั้น แต่อะไรเล่ำ ที่เป็นตัวการ ที่ทำให้มีกำรเคลื่อนที่ของมวลของ ของไหลไปผ่ำนพื ้นที่หน้ำตัดสมมตินี ้ การไหล จะเกิดขึ้น ต้องมีอานาจอะไรบางอย่าง ระหว่างสองตาแหน่ง ในตัวกลางต่อเนื่องที่เป็ นของไหล นี้
- 107. รูปที่ 1: ในของไหลที่เป็นตัวกลำงต่อเนื่อง กำรไหลจะเกิดขึ้น เมื่อมีอำนำจระหว่ำงสองตำแหน่งในตัวก ลำง อำนำจนี้อำจเขียนในรูปปริมำณสเกลำร ์ เวกเตอร ์ หรือเท็นเซอร ์ก็ได้ อำนำจนี้มีลักษณะเป็น “สนำม” เช่นสนำมแรงเป็นต้น อำนำจที่ว่ำนี้ อำจเขียนเป็นปริมำณสเกลำร ์ เวกเตอร ์หรือเท็นเซอร ์ ก็ได้ เช่นพลังงำนศักย์เป็นสเกลำร ์ (ดูรูปที่ 1 ครับ)
- 108. ที่สำมำรถเขียนในรูปของแรงได้ โดยกำรหำอนุพันธ์เทียบกับตำแหน่ง (คือหำกรำเดียนท์-gradient) ได้ครับ ปริมำณสเกลำร ์ที่ว่ำนี้ ต้องเป็น “สนำม” (field) กล่ำวคือเป็นฟังก์ชันของตำแหน่ง ด้วยครับ ในกรณีของน้ำที่ไหลในท่อนั้น อานาจที่ทาให้เกิดการไหล ก็คือความแตกต่างกันของความดั
- 109. น P ที่ทาให้มวล m ของน้าเคลื่อนที่ คือไหลผ่านพื้นที่หน้าตัดสมมติหนึ่ งๆในท่อ ในระยะเวลาหนึ่งๆได้ จนเป็ น “กระแสของมวลน้า” [ก็คือกระแสน้ำนั่นละครับ ควำมรัดกุมของผมอำจน่ำรำคำญไปหน่ อยนะครับ]
- 110. จะเห็นได้ว่า การไหลของน้านั้น ก็คือการที่มี “กระแส” ของมวลน้า และสาเหตุของการไหลของมวล ระหว่างสองตาแหน่งนี้ ก็มาจากอานาจที่เป็ นความแตกต่า ง ของ “สนามสเกลาร ์” (ซึ่งก็คือสนามความดัน – ความดันเป็ นฟังก์ชันของตาแหน่ง ) ที่แตกต่างกันนั่นเอง
- 111. ควำมแตกต่ำง ของ “สนำมสเกลำร ์” ตำมตำแหน่งที่เปลี่ยนไปนี้ เรียกกันเท่ห์ๆ ว่ำ กรำเดียนท์ของสนำมสเกลำร ์ ครับ เจ้ำปริมำณนี้เอง ที่เป็นตัวกำรที่ทำให้เกิดกำรไหลขึ้น สนำมสเกลำร ์นี้ จึงถูกมองว่ำ ทำหน้ำที่เป็น “ศักย์แห่งกำรไหล” (flow potential) ครับผม
- 112. ยังมีการไหลในลักษณะอื่นๆ ที่ไม่ใช่การไหลของ “มวลของไหล” ในธรรมชาติอีกหลายอย่าง อันหนึ่งที่น่ำสนใจ ก็คือกำรไหลของควำมร ้อน Q เจ้ำ “ของไหลควำมร ้อน Q” นี้ ซึ่งมีชื่อในเชิงประวัติศำสตร ์ ว่ำ ของไหลแคลอริก (caloric fluid) ครับ
- 113. สมมติว่ำ Q ไหลในตัวกลำงต่อเนื่อง ที่มีคุณสมบัติเฉพำะตัว ในกำรนำกำรไหลนี้เป็น k ซึ่งประมำณให้เป็นค่ำคงที่ ก็แล้วกันนะครับ
- 114. รูปที่ 2: กำรนำควำมร ้อนผ่ำนวัสดุ ตำมแบบจำลองที่ว่ำควำมร ้อนนั้น ไหลผ่ำนวัสดุที่เป็นตัวกลำงต่อเนื่อง ด้ำนล่ำงเป็นไฟจำกตะเกียง และด้ำนบนเป็นน้ำแข็ง พื้นที่หน้ำตัดของน้ำแข็งคือ A อุณหภูมิที่ด้ำนบนและด้ำนล่ำงของวัสดุ แตกต่ำงกัน ดังแสดงในรูป กระแสควำมร ้อน เขียนเป็นสมกำรดังในรูปนี้ ซึ่งมีชื่อเรียกว่ำ
- 115. กฎกำรนำควำมร ้อนของฟูเรียร ์ (Fouriers law of heat conduction) กระแสควำมร ้อน dQ/dtนั้น แปรตำมกับกรำเดียนท์ของสนำมอุณห ภูมิ ลองดูกำรทดลองในรูปที่ 2 ซึ่งเป็นกำรนำควำมร ้อนในตัวกลำงนะค รับ สนำมสเกลำร ์ในที่นี้ คือ สนำมอุณหภูมิ T ซึ่งเป็นฟังก์ชัน ของตำแหน่งที่กำหนดระยะตำมแนวตั้ง กล่ำวคือ อุณหภูมิในตัวกลำงต่อเนื่อง(วัสดุ)
- 116. จะเย็นลงเรื่อยตำมควำมสูงของวัสดุ และของไหลควำมร ้อนนี้จะไหลขึ้นไปด้ำ นบน จะเห็นได้ว่ำ กระแสควำมร ้อน (dQ/dt) ก็คือปริมำณควำมร ้อน ที่ผ่ำนพื้นที่หน้ำตัด A ต่อเวลำ นั่นเอง ศักย์แห่งกำรไหล ก็คือ สนำมอุณหภูมิ
- 117. และตัวกำรอำนำจที่ทำให้เกิดกำรไหลขึ้ นได้ ก็คือ กรำเดียนท์ของสนำมอุณหภูมิ ครับ ในสถำนกำรณ์อื่่น ที่เป็นกำรไหลของปริมำณต่ำงๆ ก็เช่นกำรไหลของประจุไฟฟ้ ำ q (กระแสไฟฟ้ำ I = dq/dt) ดังที่เรียนในชั้น ม.6 โดยมี ศักย์แห่งกำรไหล ก็คือศักย์ไฟฟ้ ำ
- 118. และอำนำจที่ทำให้เกิดกำรไหล ก็คือ กรำเดียนท์ของศักย์ไฟฟ้ ำ (อยำกจะเรียนคุณครูและนักเรียนที่อ่ำน อยู่ครับ ว่ำ ศักย์ไฟฟ้ำ V(r) ที่เรียนกันใน ม.6 ก็เป็นสนำมครับ เพรำะเป็นฟังก์ชันของตำแหน่ง r แต่มักเรียกกันสั้นๆว่ำศักย์ไฟฟ้ ำเฉยๆ ส่วนปริมำณ สนำมไฟฟ้ ำ E(r) ที่เป็นเวกเตอร ์นั้น มีชื่อเต็มๆว่ำ ควำมเข้มสนำมไฟฟ้ำ (electric field intensity) ซึ่งเป็นสนำมเวกเตอร ์ครับ
- 119. แต่ก็นิยมเรียกกันสั้นๆ แค่ว่ำ สนำมไฟฟ้ำ เท่ำนั้น) อีกอันหนึ่ง ก็เช่น กำรไหลของเลขโมล n ในกระบวนกำรแพร่ (diffusion) ในสำรละลำย
- 120. เลขโมล ก็คือวิธีกำรบอกปริมำณสำรวิธีหนึ่ง ซึ่งมักใช ้กับสำรละลำย (idea ก็คือ เลขโมล นั้น “ไหลได้” - บรรเจิดจริงจัง!) แต่ไม่ใช่กำรไหลผ่ำนพื้นที่หน้ำตัด แต่อย่ำงใด หำกแต่คือ n เปลี่ยนแปลงตำมเวลำได้ และเป็นผลจำกอำนำจที่เป็นศักย์แห่งกำ รไหล เช่นเดียวกับกำรไหลอย่ำงอื่นๆ
- 121. ศักย์แห่งกำรไหลในที่นี้ ก็คือ ควำมเข้มข้น (concentration) ของสำรละลำยชนิดหนึ่งๆ เช่น ควำมเข้มข้นของสำรละลำย A มีค่ำเปลี่ยนไปตำมตำแหน่ง จึงถือว่ำ ควำมเข้มข้นนี้ เป็นฟังก์ชันของตำแหน่ง นั่นคือเป็น “สนำม” และเขียนเป็นสัญลักษณ์ได้ว่ำ [A] (ดูรูปที่ 3)
- 122. รูปที่ 3: ใช ้สัญลักษณ์ทำงฟิสิกส์แบบเดียวกับชั้ น ม.6 (บน) กำรนำไฟฟ้ ำนั้น เป็นกำรไหลของประจุไฟฟ้ ำ เริ่มจำกกฎของโอห์ม เรำสำมำรถหำได้ว่ำกระแสไฟฟ้ ำนั้น แปรตำมกับกรำเดียนท์ของสนำมศักย์ไ ฟฟ้ ำได้
- 124. รูปที่ 4: กำรไหลเกิดขึ้นได้ด้วยเหตุฉะนี้นี่เองครั บ เห็นไหมครับว่ำ เมื่อใดในตัวกลำงต่อเนื่อง หำกมีกรำเดียนท์ของสนำมสเกลำร ์ (คือมีกำรเปลี่ยนค่ำของปริมำณสเกลำร ์ หนึ่งๆไป เมื่อเปลี่ยนตำแหน่งไปในตัวกลำง) เรำจะมีกระแสหรือกำรไหล (flow) เกิดขึ้น ดังสรุปไว้ในรูปที่ 4 ครับ
- 125. โดย อำนำจอิทธิพล คือกรำเดียนท์ของสนำมสเกลำร ์หนึ่งๆ ที่ทำหน้ำที่เป็นศักย์แห่งกำรไหล และผลที่ตำมมำก็คือกำรไหลของปริมำ ณ X ใดๆ ยังมีตัวอย่ำงของปรำกฎกำรณ์ธรรมชำ ติอีกมำก ที่สร ้ำงเป็นแบบจำลองกำรไหลได้ครับ สำหรับในครั้งหน้ำ ผมจะเล่ำแนวคิดของกำรไหล ในสังคมศำสตร ์นะครับ ก่อนจะจบตอนนี้ อยำกบอกผู้อ่ำนที่เป็นครูหรือนักเรียน
- 126. ว่ำ หลักของวิชำฟิสิกส์จริงๆ แล้วมีไม่กี่เรื่องครับ ส่วนใหญ่ กำรสร้ำงแบบจำลองทำงควำมคิด จะคล้ำยๆ กันดังที่เห็นในเรื่องกำรไหลนี้ครับ หำกเรำได้เห็น กฎของโอห์ม ในวิชำไฟฟ้ำกระแสแล้วละก็ ให้สงสัยไว้ได้เลยครับ ว่ำจะมี กฎที่มีหน้ำตำคล้ำยๆ
- 130. วิทยำลัยเพื่อกำรค้นคว้ำระดับรำกฐำน หรือ IF มหำวิทยำลัยนเรศวร Perspective 7 เป็นบทควำมเกี่ยวกับทรรศนะของตัวผู้เ ขียนเอง ซึ่งเป็นนักวิทยำศำสตร ์ ต่อธรรมชำติ สังคม และปรัชญำ ทรรศนะเหล่ำนี้ นำเสนอในหลำยประเด็น ผ่ำนหลำยเรื่องรำวจำกประสบกำรณ์ขอ งผู้เขียนเอง โดยผ่ำนเลนส์ตำของวิทยำศำสตร ์ “สิ่งที่สำคัญยิ่งกว่ำศีลธรรมและจำรีต คือ สติและกำรรู้จักตัวตนของตัวเอง”
- 132. (กำรไหลไม่ใช่แค่นั้น ตอนที่ 2) https://mgronline.com/science/detail/9560000068761 เมื่อตอนที่แล้ว ผมได้เล่ำให้ท่ำนผู้อ่ำนฟัง เรื่องกำรไหลในธรรมชำติแล้วครับ กำรไหลในธรรมชำตินั้น เกิดขึ้นทั่วไป และเกิดขึ้นในบริบทของกำรศึกษำค้นค ว้ำ ของทุกสำขำวิชำ เช่นวิทยำศำสตร ์โลกและดำวเครำะห์ สมุทรศำสตร ์อุตุนิยมวิทยำ ปฏิกิริยำเคมี วิศวกรรมศำสตร ์
- 134. กำรไหล เกิดขึ้นในทุกสำขำวิชำกำรวิทยำศำสต ร ์ และเทคโนโลยี วันนี้ จะเล่ำเรื่องกำรไหลของปริมำณ ทำงวิทยำศำสตร ์สังคม (สังคมศำสตร ์) ครับ เดิมที แนวคิดในกำรสร้ำงแบบจำลองทำงสังค
- 135. มนั้น ได้รับอิทธิพลจำกวิธีสร ้ำงแบบจำลอง ในวิทยำศำสตร ์ธรรมชำติเป็นอย่ำงมำก ไม่ว่ำจะเป็นฟิสิกส์เคมี หรือชีววิทยำ จนต่อมำ สังคมศำสตร ์ ได้ผนวกแนวคิดทำงจิตวิทยำ และพฤติกรรมศำสตร ์เข้ำไปด้วย ถ้ำไม่คิดว่ำกำรไหลของเรำ เป็นกำรไหลแบบน้ำที่กำลังไหลไป หำกแต่เป็นเรื่องของกำรถ่ำยโอน (transfer) ของปริมำณบำงสิ่งบำงอย่ำง
- 136. กำรไหลของสิ่งหนึ่ง จึงเป็นกำรถ่ำยโอนปริมำณของสิ่งนั้น ไปยังอีกที่หนึ่งนั่นเองครับ สำหรับ กำรไหล (ถ่ำยโอน) ของควำมร ้อน ในวิชำอุณหพลศำสตร ์นั้น โดยมำก จะไม่ก่อประโยชน์
- 137. และหมดสิ้นไปตรงนั้นเอง เช่น ถ้ำเรำเอำกำแฟร ้อนๆ สักถ้วย วำงไว้ในห้องแอร ์ หรือขนมน้ำแข็งใสที่กำลังละลำย เป็นต้น กำรไหลของควำมร ้อน สำหรับสองเหตุกำรณ์นี้ เป็นกำรไหลไปแล้วไหลเลยครับ
- 138. แต่ในกำรไหลของควำมร ้อน บำงลักษณะนั้น หำกเรำจัดวำงจัดเตรียม ส่วนประกอบของระบบดีๆแล้ว เรำสำมำรถทำให้กำรไหลของควำมร้อน นั้น ทำให้เกิด “งำนกล” (หรือกระทั่งงำนแม่เหล็ก หรืองำนไฟฟ้ำ) ขึ้นได้ การไหลของความร้อน ผ่านระบบที่สามารถสร้าง “งาน” ได้นี้
- 139. เราเรียก การทางานของเครื่องยนต์ความร้อ น เมื่อระบบอุปกรณ์ ที่เรียกว่ำเครื่องยนต์ควำมร ้อนนี้ ทำงำนย้อนกลับทิศทำง อุปกรณ์นี้จะเรียกว่ำ “ตู้เย็น” เรำจะเห็นได้ว่ำ กำรไหลบำงประเภทนั้น สำมำรถสร ้ำงงำนที่นำมำใช ้ประโยชน์ไ ด้ หำกมีกำรจัดวำงอุปกรณ์ในระบบ ให้เหมำะสมครับ
- 140. กำรไหลของควำมร ้อนบำงประเภทนั้น สำมำรถสร ้ำงงำนที่นำมำใช ้ประโยชน์ไ ด้ เช่นในเครื่องยนต์ควำมร ้อน
- 141. จำกตอนที่แล้ว ท่ำนผู้อ่ำน คงจำได้ว่ำ กำรที่จะมีกำรไหลเกิดขึ้นได้นั้น จะต้องมีควำมแตกต่ำงกัน ของ “ศักย์แห่งกำรไหล” ณ สองตำแหน่ง ศักย์แห่งกำรไหล ซึ่งก็คือ “อำนำจ” (ชื่อคุณพ่อผมเองครับพี่น้อง) นี้ จะเท่ำเทียมกันไม่ได้ ที่สองตำแหน่ง มิเช่นนั้นจะไม่มีกำรไหลเกิดขึ้นครับ
- 143. เช่น ในกรณีของกำรไหลของควำมร ้อน ก็ต้องมีอุณหภูมิที่ต่ำงกันสองแห่ง กำรไหลของประจุไฟฟ้ ำ ก็ต้องมีขั้วไฟฟ้ ำ ที่ให้ศักย์ไฟฟ้ ำแตกต่ำงกันสองแห่ง (ต่ำงกันนิดนึง ก็ตรงที่กำรไหลของประจุไฟฟ้ำนั้น ไม่อำจนำมำจัดวำงเป็นเครื่องยนต์ได้ และเพรำะประจุไฟฟ้ ำกับงำนนั้นเป็นคน ละสิ่งกัน ไม่เหมือนกับ ในกรณีของควำมร ้อนที่สำมำรถกลำยเ ป็นงำนได้)
- 147. ใน อุณหพลศำสตร ์ (thermodynamics) การไหลของความร้อน ทาให้เกิดเหตุการณ์ หรือกิจกรรมทางอุณหพลศาสตร ์ ในวิชำไฟฟ้ำ การไหลของประจุ ทาให้เกิดเหตุการณ์หรือกิจกรรมท างไฟฟ ้ า
- 148. ในเศรษฐศำสตร ์ เมื่อมีกำรเคลื่อนย้ำย หรือเปลี่ยนมือ(ไหล)ของปัจจัยกำรผลิต เช่น ทุน แรงงำน ที่ดิน หรือผู้ประกอบกำร ก็จะเกิดกิจกรรมทำงกำรผลิตทำงเศรษฐ กิจขึ้น ผลที่ตำมมำก็คือ รายได้ ประเภท ค่ำเช่ำ (จำกกำรเช่ำ) กำไร (จำกกำรซื้อขำย) ดอกเบี้ย (จำกกำรลงทุน) หรือค่ำจ้ำง (จำกกำรใช้แรงงำน)
- 149. เมื่อมองในแง่บวกครับ (ในแง่ประวัติศำสตร ์แล้ว จุดกำเนิดของเศรษฐศำสตร ์จุลภำค ยุคคลำสสิก โดย Adam Smith ได้รับอิทธิพลอย่ำงมำก จำกแนวคิดของกลศำสตร ์นิวตัน และกฎของแก๊สอุดมคติของโรเบิร ์ต บอยล์ ซึ่งส่งผลต่อรูปร่ำง ของแนวคิดสำนักเศรษฐศำสตร ์มหภำค ของคีนส์(Keynes) ในแง่ของระบบ
- 150. และกำรเข้ำแทรกแซงระบบเศรษฐกิจโด ยรัฐ) ในวิชำกำรเมือง (รัฐศำสตร ์) เมื่อมีกำรเคลื่อนย้ำย หรือเปลี่ยนมือ (ไหล) ของ “อำนำจ” จะเกิดกิจกรรมทำงกำรเมืองขึ้น อันนี้ผมรู้น้อยมำกครับ ในวิชำกำรศึกษำ (ศึกษำศำสตร ์) เมื่อมีกำรเคลื่อนย้ำย หรือเปลี่ยนมือ (ไหล) ของ “ควำมรู้” จะเกิดกิจกรรมทำงกำรศึกษำ
- 151. คือ กำรเรียนรู้ขึ้น อันนี้ผมไม่ค่อยจะแน่ใจเท่ำไรครับ ในวิชำกำรสื่อสำร (นิเทศศำสตร ์) เมื่อมีกำรเคลื่อนย้ำย หรือเปลี่ยนมือ (ไหล) ของ “สำร” (information) จะเกิดกิจกรรมกำรสื่อสำรขึ้น เช่น กำรส่งและรับสำร มีกำรเข้ำรหัส ถอดรหัสของสำร โดยมีนัยยะที่ของสื่อชัดเจน หรือผ่ำนสัญลักษณ์ทำงอ้อมต่ำงๆ ของสื่อสิ่งแสดง อันนี้ผมก็รู้น้อยมำกครับ
- 153. กำรไหลของวัฒนธรรม จึงเป็นกำรถ่ำยทอด วิธีคิดที่เกี่ยวกับควำมยอมรับที่ว่ำด้วยคุ ณค่ำ กำรไหลเชิงสังคม
- 154. เรำต้องใจกว้ำงครับ ที่จะยอมรับว่ำ วิทยำศำสตร ์สังคม หรือสังคมศาสตร ์นั้น ตั้งอยู่บนข้อสมมติฐำนหลำยๆประกำร ซึ่งทำให้วิทยำศำสตร ์สังคมนั้น เป็น soft science คือ กฎของมัน ไม่แม่นยำมำกนัก ในกำรทำนำยเหตุกำรณ์ทำงสังคม ซึ่งทำให้สังคมศำสตร ์นั้น “ยำก” กว่ำ วิทยำศำสตร ์ธรรมชำติ ในกำรสร้ำงแบบจำลอง
- 155. ศำสตร ์ใหม่ๆ ที่ผมได้มีโอกำสได้อ่ำนบ้ำง ก็คือ เศรษฐศำสตร ์เชิงอุณหพลศำสตร ์ (Thermodynamical Ecomomics) ครับ ในกระบวนคิดของศำสตร ์นี้ เขำได้มองว่ำ ทุน (capital) ซึ่งเป็นหนึ่งในปัจจัยกำรผลิตทำงเศรษฐ กิจนั้น อุปมำก็คือ พลังงำนภำยใน (internal energy)
- 156. ในทำงอุณหพลศำสตร ์ และมองว่ำ การเคลื่อนย้ายเปลี่ยนมือ หรือ กำรลงทุน จึงอุปมำเป็น การถ่ายโอนพลังงาน ในรูปแบบของ กำรไหลของควำมร ้อน (heat) หรือ งำน (work) และมี ตัวแปร บำงตัวในเศรษฐศำสตร ์ ที่ทำหน้ำที่คล้ำยกับ “อุณหภูมิ” ของระบบเศรษฐกิจ
- 158. อุณหพลศำสตร ์สมดุลกับเศรษฐศำสตร ์ จุลภำค(สมดุล) วิชำอุณหพลศำสตร ์ แบบไม่สมดุล (non-equilibrium thermodynamics) ได้บอกเรำว่ำ โครงสร ้ำงและแบบลำย
- 159. (structure and pattern formation) จะก่อกำเนิดขึ้นได้เอง หำก ระบบนั้น มีกำรผลิต เอนโทรปี แบบเชิงเส้น ในกำรก่อกำเนิดนี้ ระบบจะมีกำรจัดเรียงตัวเอง (self-organization)
- 161. ผมมักลองเวลำอำบน้ำครับ ให้น้ำจำกฝักบัวไหลไปตำมนิ้วมือของผ ม โดยไม่ขยับตัวเลย ให้ตกไปกระทบ กับพื้นที่ตำแหน่งที่มีครำบสบู่จำกกำรอ ำบน้ำอยู่ โดยให้น้ำกระทบพื้นที่จุดเดียวซ้ำๆ กัน สักพักหนึ่ง เรำจะเห็น “แบบลำย” ที่เสถียรระยะสั้นๆ
- 163. ....... ลองเล่นในอ่ำงล้ำงชำมดูก็ได้ครับ โดยใช ้ครำบของไขมันน้ำเหลือ (เป็นคอลลอยด์) จำกกำรล้ำงชำมด้วยน้ำยำล้ำงชำม โดยพยำยำมให้กำรรบกวน (ให้น้ำจำกก๊อกน้ำ หรือให้น้ำไหลออกทำง sink) เกิดขึ้น แบบเป็นจังหวะสม่ำเสมอ ระบบสังคมที่ไม่สมดุล แต่มีกำรผลิตเอนโทรปีเชิงสังคม ที่เป็นเชิงเส้น