In deze presentatie behandel ik het veld van stedelijke ontwikkeling, de rol en positie van woningcorporaties daarbinnen, en meer specifiek die van de communicatie adviseurs. Ook geef ik aan hoe de nieuwe rol van bewoners invloed heeft op de manier en soort van communicatie van de woningcorporatie.

1. De stad en de woningcorporatie
Over bewoners als comakers
Studiedag Woningcorporaties CIRON / 7 oktober 2009 / door Mark Verhijde STIPO

2. Agenda
• Stedelijke ontwikkeling
• Het woningcorporatie dier
• Partners
• Samenwerken in netwerken
• Draagvlak en strategie
• De bewoner
• Comakers
• Het diepe

3. Stedelijke ontwikkeling

11. Stedelijke ontwikkeling
Waar praten we over?
Woningen, infrastructuur, voorzieningen, openbare ruimte
• Woningcorporaties, eigenaren, ontwikkelaars, beleggers,
gemeente, instellingen en verenigingen en partners
Waar praten we mee?
Mensen
• Burgers, bewoners, huurders, klanten, cliënten, sociale
stijgers, slachtoffers

19. Stedelijke ontwikkeling
Waar praten we nu over?
• Imago en reputatie
• Identiteit en beleving
• Individu en sociale netwerken
Communicatie
• Een fijne huisbaas
• Leuke buren (of niet natuurlijk)
• Trots op je buurt
• Waardecreatie

20. Het woningcorporatie dier
Stenen stapelen en de unieke mens
• Geld, markt en grootschalige organisaties
• Huurders als klanten
• Maatwerk (als het past)
• Afhankelijkheid van partners
Communicatie adviseur
• Intern - We zijn toch 1 woningcorporatie
• Extern - Promotie eigen organisatie en werkveld
• Huurders - Persoonlijkere benadering

21. Het woningcorporatie dier

22. Partners
Gemeenschappelijke visie op de wijk (opgave)
• Einddoel en de weg erheen - proces
• Rolopvatting en rolverwachting - rolverwarring
• Eigen belangen MOGEN mee doen
• Integraal werken helpt
• Nooit meer zonder de burgers (bewoners, huurders…)
Communicatie adviseur
• Bewaken rol en profilering woningcorporatie
• Ruimte geven en nemen in samenwerking
• Effecten van communicatie zijn het belangrijkst
• Laat anderen het verhaal vertellen!

23. Voorbeeld Kultuurstraat Wesselerbrink
Wijkontwikkelingsplan Wesselerbrink Enschede 2005
• Gemeente – stadsdeel Zuid, woningcorporaties, welzijn, onderwijs,
politie, zorginstellingen, diverse organisaties, bewoners
• Driehoek inhoud, structuur, en aanpak
• Gewenste lange termijn effecten
• Integrale programma’s met projecten
• Samenwerking op diverse niveaus - procesbewaking
Communicatie adviseur
• Gezamenlijk communicatieplan
• Merk Kultuurstraat en communicatieproducten
• Persoonlijk betrokken bij Kultuurstraat
• Ecorys herstructureringsprijs 2005

24. Proces Wijkontwikkelingsplannen - Leefsturing
Sociaal
Lange
termijn
Regie / Stad
Economisch
Middle
up-down
Korte Cultureel
termijn
Gebied / wijk
Ruimtelijk
LEEFSTURING

26. Samenwerken in netwerken
Wijkgericht werken als uitgangspunt
• Slagkracht, problemen oplossen, samen, met mensen in de wijk
• Schakelen met schaalniveaus
• Programma’s, projecten, regulier werk
• Communicatie en participatie
• Noaberschap – klaar staan als het moet!
Communicatie adviseur
• Slim combineren van communicatie instrumenten
• Goed oog voor omgeving
• Actief communicatie stromen afstemmen
• Bespreekbaar maken risico’s (stad, organisatie, persoon)

27. Dochter dood, Buurt bijgepraat
over drama
moeder pleegt Enschede
zelfmoord do 18 oktober 2007, 21:14 uur
ENSCHEDE (ANP) - Tijdens een bijeenkomst in
wo 17 oktober 2007 een wijkgebouw zijn donderdagavond de
buurtbewoners van Saasveldbrink in Enschede
ENSCHEDE (ANP) - In Enschede heeft bijgepraat over het drama van woensdag.
de politie woensdag in een huis aan de Daarbij kwamen een 37-jarige vrouw en haar
Saasveldbrink het lichaam van een 16- 16-jarige dochter om het leven. De slachtoffers
jarig meisje gevonden. Haar 37-jarige woonden aan de Saasveldbrink.
moeder uit Enschede werd eerder dood Enkele tientallen buurtbewoners waren naar de
bijeenkomst gekomen. Burgemeester Peter den
aangetroffen bij het treinspoor aan de
Oudsten ging in gesprek met de bewoners. De
Kettingbrugweg in Hengelo. politie vertelde welke procedures er gevolgd
Ze heeft vermoedelijk zelfmoord gepleegd worden en dat het onderzoek nog geruime tijd in
door voor de trein te springen, maakte de beslag neemt.
politie woensdag bekend. De dochter is ,,Er is geen nieuwe informatie naar buiten
waarschijnlijk door een misdrijf om het gebracht. Deze bijeenkomst was er vooral op
gericht om de buurtbewoners de gelegenheid te
leven gebracht.
geven hun gevoelens te uiten. Dat werd bijzonder
De politie kreeg iets na achten een op prijs gesteld”, aldus een politiewoordvoerder na
melding binnen dat er een vrouw onder de afloop van de besloten bijeenkomst.
trein was gekomen. Nadat ze haar De moeder kwam in Hengelo bij een
identiteit hadden vastgesteld, gingen spoorwegovergang om het leven. Zij heeft zichzelf
agenten naar de Saasveldbrink om de waarschijnlijk voor de trein gegooid. Toen de politie
naar het woonhuis ging om de familie te
familie in kennis te stellen en troffen ze
informeren, troffen agenten het levenloze lichaam
daar het stoffelijk overschot van de van de 16-jarige dochter aan. Zij is door een
dochter aan. misdrijf om het leven gekomen, aldus de politie. In
De politie is in het huis bezig met het belang van het onderzoek doet ze geen nadere
sporenonderzoek. mededelingen over de aard van het misdrijf.

28. Voorbeeld Calamiteit Saasveldbrink
17 oktober 2007
• Melding overleden vrouw door voor de trein te springen
• Huisbezoek Saasveldbrink – overleden dochter
• Mogelijkheid misdrijf, start onderzoek
• Start informatie en inzet veiligheidspartners
• Afspraken centrale media behandeling
• Plannen informatieavond bewoners met burgemeester,
stadsdeelmanager, slachtofferhulp, woningcorporatie, welzijn
18 oktober 2007
• Goed bezochte bewonersavond, veel emotie en onbegrip
• Grote waardering voor snelle reactie gemeente en partners
• Aanwezigheid woningcorporatie essentieel want eigenaar woning

29. Draagvlak en strategie
Spanning tussen draagvlak en strategie
• Eigen agenda voor profilering
• Speelveld met andere partijen
• Huurders zijn ook bewoners en burgers en ..
• Ruimte om interne keuzes extern te laten beïnvloeden
Communicatie adviseur
• Communicatie strategie is nodig
• Maar afwijken daarvan ook!
• Meeliften op successen van anderen loont

30. De bewoner
Bewonersparticipatie in 3 vormen
• Bewonerscommissies e.d. – inspraak, adviesrecht
• Bij project betrokken bewoners – interactief beleid, “het gesprek”
• Alle bewoners – eigen initiatieven
Communicatie adviseur
• Kaders als participatie reglementen e.d.
• Bij beleidsparticipatie besluit de woningcorporatie
• Bij bewonersinitiatieven besluit de bewoner

31. Voorbeeld Unieke Brink
Openbare ruimte – opnieuw inrichten 60 hofjes (brinken)
• Interactief beleidsproject, gemeente, woningcorporatie en bewoners
• Uniek karakter
• Kader Euro 70.000 (in 2008) per brink
• Middel om ook sociaal-maatschappelijk te vernieuwen
• Waardecreatie voor woningcorporatie
Communicatie adviseur
• Intensieve samenwerking met projectleiding
• Fijne boodschap voor bewoners
• Nominaties Parel van Integratie 2008 en InAxis Innovatieprijs 2008
• Spin-off – Wesselerbrink Ballade, LPB Award 2008

33. Comakers
Nieuwe participatie
• Landelijk veel eigen initiatieven van bewoners
• Soms afhankelijk van geld – onderhandelen !
• Veel eigen inzet en commitment
• Vaak helemaal niets met beleidszaken woningcorporatie
• Geeft altijd activiteit in de wijk
• Werkt aanstekelijk voor anderen
Communicatie adviseur
• Sturen op maatschappelijke effecten
• Omarm alle initiatieven
• Soms is draagvlak niet belangrijk

34. Help, een burgerinitiatief !

36. Het diepe
Nieuwe positie woningcorporatie
• Andere verhoudingen met gemeente
• Bewoner als individu
• Woonmilieus, doelgroepen en leefstijlen
• Kerntaken en verantwoordelijk zijn voor de wijk
• Aandacht voor de tussentijd
• Niet alles zelf organiseren
Communicatie adviseur
• Grondhouding door hele organisatie
• Kansen zien en pakken
• Gebruik de sociale media !

37. Voorbeelden Woonmilieus

38. Voorbeelden Leefstijlen
economische elite culturele elite
economische culturele
middenklasse: middenklasse:
comfortzoekers identiteitszoekers
lagere inkomensgroepen

39. Vragen ?

40. Stipo Rotterdam
Groothandelsgebouw Unit E7.188 Telefoon 010 - 204 1590
Stationsplein 45 E-mail contact@stipo.nl
3013 AP Rotterdam Website www.stipo.nl