De presentatie belicht de eenheid voor translationeel borstkankeronderzoek van de groep ziekenhuizen "Gasthuiszusters van Antwerpen" en werd gemaakt in het kader van een kunstveiling waarvan de opbrengst een deel van het onderzoeksprogramma zal steunen.
1. TRANSLATIONEEL
ONDERZOEK
NAAR
HET
INFLAMMATOIRE
BORSTCARCINOOM
IN
ANTWERPEN
Onderzoek
het,
behandel
het,
overwin
het!
2. TRANSLATIONAL
CANCER
RESEARCH
UNIT
(TCRU)
ì TCRU
is
een
gespecialiseerde
eenheid
voor
vertalend
borstkankeronderzoek
ì Geïntegreerd
binnen
het
Sint-‐AugusBnus
ziekenhuis
als
onderdeel
van
de
afdeling
“Oncologische
Research”
ì Kadert
in
de
strategie
van
de
groep
ziekenhuizen
“Gasthuiszusters
van
Antwerpen”
om
van
kankergeneeskunde
een
topprioriteit
te
maken
ì Onderzoekseenheid
is
samengesteld
uit:
ì Postdoctorale
onderzoekers
ì Doctoraatstudenten
(in
samenwerking
met
de
KU
Leuven)
ì Medisch
laboratoriumpersoneel
4. TRANSLATIONAL
CANCER
RESEARCH
UNIT
(TCRU)
ì Kankeronderzoek
kent
3
domeinen
ì Basisonderzoek
ì Onderzoek
aan
de
hand
van
laboratoriummodellen
(vb.
proefdieren)
ì Klinisch
toegepast
onderzoek
ì Onderzoek
op
paBënten
voor
het
testen
van
experimentele
behandelingen
ì Vertalend
kankeronderzoek
ì De
brug
tussen
het
basisonderzoek
en
het
klinisch
toegepast
onderzoek
ì Zijn
bevindingen
uit
laboratorium-‐
modellen
belangrijk
voor
de
paBënt?
5. TRANSLATIONAL
CANCER
RESEARCH
UNIT
(TCRU)
ì Vertalend
kankeronderzoek
ì Biobank:
hoeksteen
van
het
vertalend
kankeronderzoek
ì Verzameling
van
monsters
(bloed,
beenmerg
of
weefselbiopten)
aXomsBg
van
paBënten
met
kanker
ì Opslag
gebeurt
volgens
strikte
schema’s
en
rekening
houdend
met
de
paBëntenrechten
ì Monsters
worden
gebruikt
voor
het
uitvoeren
van
wetenschappelijke
experimenten
(bv.
analyse
van
erfelijk
materiaal)
ì Biobank
TCRU
(gegevens
16
mei
2013)
ì 8.133
monsters
van
3.642
individuele
paBënten
ì 5.583
weefselbiopten
waarvan
4.402
(72%)
aXomsBg
van
paBënten
met
borstkanker
ì 2.520
monsters
aXomsBg
van
perifeer
bloed
of
geaspireerd
beenmerg
van
paBënten
met
borstkanker
7. TRANSLATIONAL
CANCER
RESEARCH
UNIT
(TCRU)
ì Onderzoeksprogramma
ì Borstkankeronderzoek
ì Borstkanker
is
een
groot
gezondheidsprobleem
ì De
kans
op
ontwikkeling
van
borstkanker
is
ongeveer
12%
tot
13%
of
met
andere
woorden
voor
elke
acht
vrouwen
krijgt
er
één
met
borstkanker
te
maken
ì Focus:
ophelderen
van
de
ontstaansmechanismen
van
uitzaaiingen
ì Het
ontstaan
van
uitzaaiingen
is
de
voornaamste
oorzaak
van
sterge
ten
gevolge
van
kanker
ì Onderzoek
naar
uitzaaiingen
kan
resluteren
in
belangrijke
informaBe
met
betrekking
tot
de
behandeling
en
het
ziekteverloop
8. TRANSLATIONAL
CANCER
RESEARCH
UNIT
(TCRU)
ì Onderzoeksprogramma:
3
thema’s
ì 1.
Onderzoek
naar
tumorcellen
in
de
bloedbaan
ì Tijdens
het
vormen
van
uitzaaiingen
zullen
tumorcellen
zich
in
de
bloedbaan
of
lymfebaan
begeven
om
via
deze
weg
andere
organen
te
bereiken
ì Tumorcellen
in
de
bloedbaan
zijn
dus
acBef
uitzaaiende
tumorcellen
ì Wat
zijn
hun
kenmerken?
Hoe
komen
ze
in
de
bloedbaan
terecht?
Kunnen
we
dit
proces
remmen?
ì 2.
Onderzoek
naar
uitzaaiingen
in
de
lever
bij
paBënten
met
(borst)kanker
ì Borsiumorcellen
zaaien
soms
uit
naar
de
lever
ì Uitzaaiingen
in
de
lever
gedragen
zich
op
een
specifieke
manier
waardoor
deze
niet
gevoelig
zijn
aan
bepaalde
behandelingen
ì Wat
zijn
de
oorzaken
van
dit
gedrag?
Kunnen
we
dit
gedrag
beïnvloeden
zodat
de
uitzaaiingen
wel
gevoelig
worden
aan
behandelingen?
9. Vertalend
onderzoek
@
TCRU
Onderzoek
naar
uitzaaiingen
in
de
lever
Onderzoek
naar
circulerende
tumorcellen
10. HET
INFLAMMATOIRE
BORSTCARCINOOM
(IBC)
ì Wat
is
IBC?
ì IBC
is
een
weinig
frequente
maar
bijzonder
agressieve
vorm
van
borstkanker
ì Twee
tot
vijf
procent
van
alle
borsiumoren
ì De
ziekte
wordt
vaak
vastgesteld
op
jongere
leegijd
ì Bij
diagnose
zijn
tumorcellen
vaak
uitgezaaid
naar
lymfeknopen
of
andere
organen
ì Omwille
van
het
agressieve
karakter
hebben
paBënten
met
IBC
een
minder
gunsBge
prognose
ì Drie
jaar
na
diagnose
is
slechts
40%
van
de
paBënten
nog
in
leven
ì Bij
andere
vormen
van
borstkanker
ligt
dit
percentage
aanzienlijk
hoger
ì IBC
vormt
het
derde
thema
van
het
onderzoeksprogramma
van
TCRU
11. HET
INFLAMMATOIRE
BORSTCARCINOOM
(IBC)
ì Charles
Bell
(1814):
eerste
definiBe
van
IBC
ì Paarse
verkleuring
van
de
huid
geassocieerd
met
pijnscheuten
ì Kenmerken
van
IBC
ì Symptomen
van
ontsteking:
roodheid,
zwelling,
pijn
en
warmte
ì Huidveranderingen
(vb.
sinaasappelhuid)
ì Ingetrokken
tepel
ì Symptomen
ontwikkelen
snel,
soms
in
een
Bjdspanne
van
één
nacht
ì Vaak
in
afwezigheid
van
een
voelbare
knobbel
ì Kenmerken
van
ontsteking
leiden
soms
tot
een
foute
diagnose
ì Geen
bewijs
dat
IBC
in
verband
gebracht
kan
worden
met
infecBes
13. HET
INFLAMMATOIRE
BORSTCARCINOOM
(IBC)
ì Waarom
IBC
bestuderen?
ì Het
aantal
nieuwe
diagnoses
neemt
toe,
dus
het
probleem
wordt
groter
ì De
biologie
van
deze
ziekte
is
maBg
gekend
ì Wat
is
de
oorzaak?
Wat
zijn
risicofactoren?
ì Waarom
ontwikkelen
sommige
paBënten
uitzaaiingen
en
andere
niet?
ì Nieuwe
behandelingsmogelijkheden?
ì IBC
als
een
menselijk
model
voor
agressief
tumorcelgedrag
ì De
studie
van
IBC
draagt
bij
aan
onze
kennis
van
borstkankerbiologie
in
het
algemeen
14. HET
INFLAMMATOIRE
BORSTCARCINOOM
(IBC)
ì Onze
verwezelijkingen
ì Uitgebreide
verzameling
van
monsters
van
paBënten
met
IBC
ì 16
mei
2013:
148
monsters
van
paBënten
met
IBC
ì Voornamelijk
weefselbiopten,
ook
bloedmonsters
ì IBC
ConsorBum
ì InternaBonaal
netwerk
dat
onderzoek
naar
IBC
promoot
ì Onderzoekers
van
TCRU
hebben
bijgedragen
aan
de
vesBging
van
dit
netwerk
en
spelen
hierin
een
leidinggevende
rol
ì PublicaBes:
28
onderzoekspublicaBes
sinds
2003
ì Ongeveer
5%
van
alle
onderzoekspublicaBes
rond
IBC
ì Aantal
verwijzingen
is
de
laatste
vijf
jaar
sterk
toegenomen
15. 0
20
40
60
80
100
120
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Aantal
verwijzingen
Aantal
verwijzigingen
naar
IBC
onderzoek
van
TCRU
in
internaAonale
AjdschriDen
16. HET
INFLAMMATOIRE
BORSTCARCINOOM
(IBC)
ì IBC
ConsorBum
ì InternaBonaal
netwerk
dat
onderzoek
naar
IBC
promoot
ì Belangrijke
rol
voor
onderzoekers
van
TCRU
ì Dr.
Luc
Dirix
is
sBchter
en
huidig
voorziier
ì Doelen
ì IBC
onder
de
aandacht
brengen
ì Samenwerking
tussen
artsen,
translaBonele
en
basisonderzoekers
versterken
ì VesBging
van
een
internaBonale
weefselbank
ì InternaBonaal
toegepast
klinisch
onderzoek
mogelijk
maken
ì Eerste
publicaBe
in
2013:
nieuwe
biologische
inzichten
ì Belangrijke
rol
voor
onderzoekers
van
TCRU
17. Eerste
publicaAe
van
het
IBC
ConsorAum
aangestuurd
door
onderzoekers
van
TCRU
Human Cancer BiologyQ1
UncoveringQ2 the Molecular Secrets of Inflammatory Breast
Cancer Biology: An Integrated Analysis of Three Distinct
Affymetrix Gene Expression Datasets
Steven J. Van Laere1,2
, Naoto T. Ueno3
, Pascal Finetti4
, Peter Vermeulen1
, Anthony Lucci3
,
Fredika M. Robertson3
, Melike Marsan1,2
, Takayuki Iwamoto3
, Savitri Krishnamurthy3
, Hiroko Masuda3
,
Peter van Dam1
, Wendy A. Woodward3
, Patrice Viens4
, Massimo Cristofanilli5
, Daniel Birnbaum4
,
Luc Dirix1
, James M. Reuben3
, and Fran¸cois Bertucci4
0 Abstract
1 Background: Inflammatory breast cancer (IBC) is a poorly characterized form of breast cancer. So far, the
2 results of expression profiling in IBC are inconclusive due to various reasons including limited sample size.
3 Here, we present the integration of three Affymetrix expression datasets collected through the World IBC
4 Consortium allowing us to interrogate the molecular profile of IBC using the largest series of IBC samples
5 ever reported.
6 Experimental Design: Affymetrix profiles (HGU133-series) from 137 patients with IBC and 252 patients
7 with non-IBCQ6 (nIBC) were analyzed using unsupervised and supervised techniques. Samples were classified
8 according the molecular subtypes using the PAM50-algorithm. Regression models were used to delineate
9 IBC-specific and molecular subtype-independent changes in gene expression, pathway, and transcription
0 factor activation.
1 Results: Four robust IBC-sample clusters were identified, associated with thedifferent molecular subtypes
2 (P < 0.001), all of which were identified in IBC with a similar prevalence as in nIBC, except for the luminal A
3 subtype (19% vs. 42%; P < 0.001) and the HER2-enriched subtype (22% vs. 9%; P < 0.001). Supervised
4 analysis identified and validated an IBC-specific, molecular subtype-independent 79-gene signature, which
5 held independent prognostic value in a series of 871 nIBCs. Functional analysis revealed attenuated TGF-b
6 signaling in IBC.
7 Conclusion: We show that IBC is transcriptionally heterogeneous and that all molecular subtypes
8 described in nIBC are detectable in IBC, albeit with a different frequency. The molecular profile of IBC,
9 bearing molecular traits of aggressive breast tumor biology, shows attenuation of TGF-b signaling,
0 potentially explaining the metastatic potential of IBC tumor cells in an unexpected manner. Clin Cancer
1 Res; 1–12. Ó2013 AACR.
2
3
Clinical
Cancer
Research
5
6 Steven J. Van Laere1,2
, Naoto T. Ueno3
, Pascal Finetti4
, Pe
7 Fredika M. Robertson3
, Melike Marsan1,2
, Takayuki Iwamot
8 Peter van Dam1
, Wendy A. Woodward3
, Patrice Viens4
, Ma
9 Luc Dirix1
, James M. Reuben3
, and Fran¸cois Bertucci4
10 Abstract
11 Background: Inflammatory breast cancer (IBC) is
12 results of expression profiling in IBC are inconclusive
13 Here, we present the integration of three Affymetrix
14 Consortium allowing us to interrogate the molecula
15 ever reported.
16 Experimental Design: Affymetrix profiles (HGU1
17 with non-IBCQ6 (nIBC) were analyzed using unsupervi
18 according the molecular subtypes using the PAM50
19 IBC-specific and molecular subtype-independent ch
20 factor activation.
21 Results: Four robust IBC-sample clusters were iden
22 (P < 0.001), all of which were identified in IBC with a
23 subtype (19% vs. 42%; P < 0.001) and the HER2-en
24 analysis identified and validated an IBC-specific, mo
25 held independent prognostic value in a series of 871
26 signaling in IBC.
27 Conclusion: We show that IBC is transcription
28 described in nIBC are detectable in IBC, albeit with
29 bearing molecular traits of aggressive breast tum
30 potentially explaining the metastatic potential of IB
31 Res; 1–12. Ó2013 AACR.
32
33
34
35 Introduction
36 Inflammatory breast cancer (IBC) is an aggressive form of
37 locally advanced breast cancer. At the time of diagnosis,
38 virtually all patients have lymph node metastases and one
Authors' Affiliations: 1
Translational Cancer Research Unit, Oncology
Center, General Hospital Sint-Augustinus, Antwerp, Wilrijk; 2
Department
Oncology, KU Leuven, Leuven, Belgium; 3
Morgan Welch Inflammatory
Breast Cancer Program and Clinic, The University of Texas MD Anderson
Cancer Center, Houston, Texas; 4
Departement d'Oncologie Moleculaire,
Centre de Recherche en Cancerologie de Marseille, UMR891 Institut
National de la Sante et de la Recherche Medicale (INSERM), Institut
Paoli-Calmettes (IPC), Marseille, France; and 5
Department of Medical
Oncology, G. Morris Dorrance Jr. Endowed Chair in Medical Oncology,
Fox Chase Cancer Center, Philadelphia, PennsylvaniaQ3
Note: Supplementary data for this article are available at Clinical Cancer
18. HET
INFLAMMATOIRE
BORSTCARCINOOM
(IBC)
ì Onze
missie:
onderzoek
naar
tumorcelembolen
ì Tumorembolen
zijn
klompjes
van
tumorcellen
die
zich
onderhuids
in
de
lymfevaten
bevinden
ì De
studie
van
tumorembolen
is
belangrijk
om
verschillende
redenen
ì Tumorembolen
worden
aangetroffen
bij
zo
goed
als
alle
paBënten
met
IBC
en
vormen
dus
een
wezenlijk
onderdeel
van
de
biologie
van
IBC
ì Er
bestaan
verschillende
argumenten
om
tumorembolen
in
verband
te
brengen
met
het
agressief
klinisch
verloop
van
IBC
ì De
studie
van
de
biologie
van
tumorembolen
zal
bijdragen
tot
het
verwerven
van
nieuwe
inzichten
in
de
vorming
van
uitzaaiingen
ì Impact
op
de
behandeling
van
paBënten
met
IBC
met
gerichte
medicijnen?
19. HET
INFLAMMATOIRE
BORSTCARCINOOM
(IBC)
ì Onze
missie:
onderzoek
naar
tumorcelembolen
ì 2012:
Ontwikkeling
van
een
laboratoriummodel
voor
onderzoek
naar
tumorcelembolen
ì Samenwerking
met
een
onderzoeksgroep
van
de
universiteit
van
Delaware
(Amerika)
ì Laboratoriummodel
kan
makkelijker
bestudeerd
worden
ì Snellere
verwerving
van
inzichten
in
de
biologie
van
tumorcelembolen
ì Eerste
resultaten
tonen
aan
dat
de
vorming
van
tumorcelembolen
experimenteel
geremd
kan
worden
ì Is
het
laboratoriummodel
relevant?
ì Zijn
de
resultaten
verworven
aan
de
hand
van
het
laboratoriummodel
vertaalbaar
naar
de
situaBe
bij
de
paBënt?
20. ToekomsAg
onderzoeksproject:
studie
van
de
biologie
van
tumorembolen
bij
IBC
Huid
Tumorcelembolen
gelegen
in
het
lumen
van
een
lymfevat
van
een
paBënt
met
IBC
Laboratoriummodel
Situa/e
bij
de
pa/ënt
?
21. HET
INFLAMMATOIRE
BORSTCARCINOOM
(IBC)
ì Onze
missie:
onderzoek
naar
tumorcelembolen
ì Onderzoeksplan
ì Testen
van
een
reeks
gegevens
parallel
in
het
laboratoriummodel
en
in
tumorcelembolen
geïsoleerd
uit
weefselmonsters
van
paBënten
ì Zijn
de
gegevens
vergelijkbaar
in
beide
situaBes?
ì Indien
ja:
het
laboratoriummodel
wordt
relevant
bevonden
en
kan
gebruikt
worden
voor
verdere
studies
ì Kostenplaatje
ì Studie
van
het
laboratoriummodel:
+/-‐
20.000€
ì (7
meetpunten,
1
herhaling/meetpunt,
2
verschillende
populaBes
van
IBC
cellen)
ì Studie
van
het
paBëntenmateriaal:
+/-‐
20.000€
ì (Monstervoorbereiding
en
meBng
op
30-‐tal
weefselmonsters)
ì Verdere
studies:
nog
te
bepalen
22. EEN
WOORD
VAN
DANK
AAN
ì Kunstenaars
ì Nicolas
Karakatsanis,
Panamarenko,
Stephan
Vanfleteren,
Tinus
Vermeersch
Karl
Meersman
ì Bank
J
van
Breda
Co
ì Veilinghuis
Bernaerts
ì Leden
van
het
organisaBecomité
ì GZA
Ziekenhuizen
ì Alle
aanwezigen
voor
de
interesse
en
steun