3. ,Խորհրդային Միության Խորհրդային Հայաստանի քաղաքացիների
6ուրախությունը 8 ` 9- ,տարի առաջ այս օրը մայիսի ին անսահման
:էր
Այդ օրը Լևիտանի անկրկնելի
,ձայնը հայտնեց որ պատերազմը
:հաղթական ավարտ է ունեցել
Մեծ հաղթանակի համար իրենց
2կյանքն են տվել շուրջ 7
միլիոն խորհրդային
:քաղաքացիներ
Երկրորդ
աշխարհամարտը (1.09.1939-
2.09.1945 ,թթ )` մարդկության
:մեծագույն ողբերգությունն էր
Նրանում զոհվեցին ավելի քան 54
միլիոն մարդ, 90 միլիոնը
վիրավորվեցին, որոնցից 28միլլիոնը
:դարձան հաշմանդամներ
4. Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին ռազմաճակատ են
600 ,մեկնել շուրջ հազար հայեր որոնցից կեսից ավելին տուն չի
:վերադարձել
Հայորդիներից ձև 6 : 76- -ավորվել է դիվիզիա Առաջինը րդ լեռնա
,հրաձգային դիվիզիան էր որն աչքի ընկավ Ստալինգրադի մոտ տեղի
: ` 89-ունեցած ռազմական գործողություններում Երկրորդը րդ դիվիզիան
,էր որը ձև 1941 ,ավորվեց թվականի դեկտեմբերին Երև ,անում ևԿովկասի
նախալեռնային շրջանից մարտնչելով հասավ մինչև : `Բեռլին Երրորդը
390- ,րդ դիվիզիան Անդրկովկասյան զինվորական ստորաբաժանման
:կազմում մասնակցել է Կերչի թերակղզում մղվող գործողություններում
409-Չորրորդ րդ դիվիզիան ստեղծվել է 1941 ,թվականի աշնանը և
ռազմական գործողությունների մեջ է մտել Թերեքի ափերին և հաղթական
քայլերթով հասել է մինչև Դանուբի : 408-ափերը Հինգերորդ դիվիզիան
:րդն էր Այն մասնակցել է Կովկասի Սևծովյան ափի մոտ տեղի ունեցած
: ` 261- ,մարտական գործողություններին Վեցերորդ րդ դիվիզիան
- `պաշտպանել է ԽՍՀՄ ի պետական սահմանը հայկական տարածք
:թուրքական ներխուժման վտանգը կանխելու նպատակով
5.
6. Երկրորդ աշխարհամարտի ծանր
փորձություններում իրենց հաղթական
մասնակցության համար 65 հայորդիների
`շնորհվել է զինվորական բարձր կոչումներ
Խորհրդային բանակի գեներալ և -Ռազմա
:ծովային նավատորմի ծովակալ Նրանց
շարքում են Խորհրդային բանակի
`մարշալներն ի դեմս Հովհաննես
,Բաղրամյանի ծովակալ Հովհաննես
,Իսակովի ավիացիայի մարշալ Սերգեյ
Խուդյակովի, զրահատանկային ուժերի
մարշալ Համազասպ Բաբաջանյանի:
Հայաստանը երկրին տվել է 107 Խորհրդային
:միության հերոս
7.
8. «1992-ի փետրվարից
`սկսած Ստեփանակերտի և
հարակից բնակավայրերի
:դրությունն անտանելի էր
,Ստեղծվել էր կիսաօղակ որը
Ստեփանակերտը պահում էր
մշտական գնդակոծության
»տակ : Փետրվարի կեսերից
հրթիռները կարկուտի նման
թափվում էին Ստեփանակերտի և
`Շուշիի վրա սփռելով
:ավերածություններ
70Ստեփանակերտը գրեթե
,տոկոսով ոչնչացված էր մարդիկ
,ապրում էին նկուղներում
բացակայում էին տարրական
,կենցաղային պայմանները չկար
, :ոչ հաց ոչ ջուր
Հարսանիք լեռներում
9. «Հայաստանի ղեկավարությունը հավանություն չէր տվել այդ
, ,գործողությանը և մենք ոչ մի հստակ ցուցում չունեինք սակայն
: 72անհրաժեշտ էր գործել Հենց այդ պատճառով կայացավ
, ,հրամանատարների խորհրդակցություն որոնք միաձայն որոշեցին
: ,որ օպերացիան պետք է անցկացվի Դուք գիտեք
,հրամանատարները պետք է կատարեին իմ հրամանը սակայն
, »,-այնպես ստացվեց որ ես կատարեցի նրանց հրամանը
- :պատմում է Արկադի Տեր Թադևոսյանը
-Արկադի Տեր Թադևոսյանի հուշերից
Արկադի
-Տեր Թադևոսյանը
10. , 3800 ,Կոմանդոսի ողջ ջոկատը կազմված հոգուց գործողությունն
5իրականացնելու համար բաժանվեց խմբերի: Գործողությունը սկսվեց
8- 02:30- :մայիսի ին ժամը ին Շուշիի ուղղությամբ սկսվեց հրետանային
, :պատրաստությունը որից հետո սկսվեց գրոհը քաղաքի վրա Շուշին
26.5ազատագրվեց ժամում: 9- 04:30- -Մայիսի ին առավոտյան ին Տեր
,Թադևոսյանին հաղորդեցին որ քաղաքն ազատագրված է:
Շուշիի ազատագրումը
12. - Շոշ Շուշի (400), ուղղությամբ գրոհի անցավ Արկադի Կարապետյանի ջոկատը
- ` իսկ քաղաքի հյուսիս արևելքում տեղակայված Շուշվա բերդի ուղղությամբ
1- : Աշոտ Բեկոր Ղուլյանի գլխավորած ին վաշտը Ընդ որում այս
, ուղղությամբ Աշոտը առաջինը մոտեցավ Շուշվա բերդի պարիսպներին և
, : նետելով ձեռքի նռնակներ դուրս վանեց այնտեղից թշնամու ռազմիկներին
, Արևելքից հարձակման անցավ Դուշման Վարդանի ջոկատը որի
, , : ռազմիկները մագլցելով ուղղահայաց ժայռերը լուսաբացին մտան քաղաք
Հարավից գրոհի նետվեցին Ժիրայր Սեֆիլյանի ու Աշոտ Խաչատրյանի
, ջոկատները ինչպես նաև Աֆղանստանի պատերազմի վետերաններից
: կազմված Նվեր Չախոյանի ջոկատը Միաժամանակ Սեյրան Օհանյանի
(400), -ջոկատը շրջանցելով քաղաքը և շարժվելով դեպի հարավ
, արևմուտք ազատագրեց , , 17 Քուզարը Բաշքենդը Ջավդալարը և ևս
բնակավայր ( - )Շուշիից հարավ արևմուտք :
(100) Արթուր Առաքելյանի ջոկատը գրավեց Ներքին Զարիսլուն ( Շուշիից
), ` արևմուտք իսկ Ալբերտ Ալավերդյանի ջոկատը Վերին
Զարիսլուն ( ): Շուշիից արևմուտք Սակայն առաջինը անմիջականորեն քաղաք
մտնել վիճակված էր զրահատեխնիկայի աջակցությամբ -Ստեփանակերտ
Շուշի մայրուղով (650) 4- հարձակման անցած Վալերի Չթչյանի ջոկատի րդ
: վաշտին