دگرسنجه‌ها: آلتمتریکس یا سنجه رسانه‌های اجتماعی (Alternative Metrics :Altmetrics :Social Media Metrics)

1. 1
‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬‌:‫اجتماعی‬ ‫‌های‬‫ه‬‫سان‬‫ر‬ ‫سنجه‬ ‫یا‬ ‫آلتمتریکس‬
(Alternative Metrics :Altmetrics:Social Media Metrics)
‫نتنوگرافی‬:‫‌نگاری‬‫ه‬‫شبک‬‌:Netnography
‫‌های‬‫ه‬‫شبک‬‫اجتماعی‬(‫علمی‌و‌غیرعلمی‬)
‌‫نگاهی‬‫به‬:

2. ‫گردآورنده‬‌:‫سمیه‌قویدل‬
‌‫درس‬‫‌معنایی‬‫ب‬‫و‬
‫نام‌استاد‬‌:‌‫سرکار‬‫خانم‬‫‌نیا‬‫ی‬‫دکتر‌ریاح‬
‌‫دوره‌دکتری‌ورودی‬1397
‌‫خرد‌هرکجا‌گنجی‌آرد‌پدید‬‫ز‌نام‌خدا‌سازد‌آن‌را‌کلید‬

3. ‫مقدمه‬
‫رشد‬‫روزافزون‬‫استفاده‬‫از‬‫وب‬‫اجتماعي‬‫و‬‫ابزارهاي‬‫آن‬‫‌عنوان‬‌‫ه‬‫ب‬‫بستر‬‫انتشار‬‫بروندادهاي‬‫پژوهشي‬‫و‬‫ارتباطات‬‫علمي‬‫امروزه‬‫مدنظر‬‫اس‬‫ت‬.
‫ضرورت‬‫ارزیابي‬‫و‬‫داوري‬‫کیفیت‬‫‌هاي‬‌‫ش‬‫پژوه‬‫‌اي‬‫ي‬‫علم‬‫که‬‫ازطریق‬‫این‬‫بستر‬‫منتشر‬‫‌شوند‬‌‫ي‬‫م‬‫نیز‬‫بیش‬‫از‬‫پیش‬‫اهمیت‬‫پیدا‬‫ک‬‫رده‬‫است‬
(‌،‫نویدی‌و‌منصوریان‬1394)
‫افزایش‬‫روزافزون‬‫تولیدات‬‫علمی‬‫و‬‫گسترش‬‫دانش‬‫در‬‫‌های‬‫ه‬‫حوز‬‫تخصصی‬‫منجر‬‫به‬‫اهمیت‬‫بیشتر‬‫‌ها‬‫ش‬‫سنج‬‫و‬‫‌های‬‫ل‬‫غربا‬‫علمی‬‫ش‬‫ده‬‫است‬.
‫‌های‬‫ه‬‫سنج‬‫مختلفی‬‫برای‬‫سنجش‬‫و‬‫ارزیابی‬‫تولیدات‬‫علمی‬‫با‬‫معایب‬‫و‬‫مزایایی‬‫ایجاد‬‫شده‬‫و‬‫رو‬‫به‬‫فزونی‬‫است‬
(‌،‫سالجقه‌و‌دیاری‬1395)
3
‫‌هایی‬‫ه‬‫سنج‬‫چون‬‫‌سنجی‬‫ب‬‫کتا‬،،‫‌سنجی‬‫م‬‫عل‬،‫‌سنجی‬‫ع‬‫اطال‬‫‌سنجی‬‫ب‬‫و‬‫و‬‫دگرسنجی‬(‫آلتمتریک‬:Altmetric)
‫‌های‬‫ه‬‫جنب‬‫اساسی‬‫‌های‬‫ت‬‫فعالی‬‫علمی‬‫را‬‫از‬‫طریق‬‫‌های‬‫ش‬‫رو‬،‫ّی‬‫م‬‫ک‬‫آماری‬‫و‬‫کیفی‬‫ارائه‬‫‌دهند‬‫ی‬‫م‬
‫با‬‫تکیه‬‫بر‬‫‌ها‬‫ن‬‫آ‬‫‌توان‬‫ی‬‫م‬‫درباره‬‫توسعه‬‫همه‬‫جانبه‬‫علمی‬‫کشورها‬‫قضاوت‬‫کرد‬.
‫نتایج‬‫‌ها‬‫ش‬‫پژوه‬‫و‬‫تاثیرگذاری‬‫‌ها‬‫ن‬‫آ‬‫را‬‫که‬‫برآمده‬‫از‬‫ارتباطات‬‫علمی‬،‫هستند‬‫توسعه‬‫داد‬.
‫این‬‫مطالعات‬‫در‬‫سطح‬‫مقاله‬،‫مجله‬،‫نویسنده‬،‫موسسه‬‫و‬‫کشور‬‫قابل‬‫بررسی‬‫هستند‬.
(‌،‫دوخانی‌و‌مرادی‬1397)

4. •‌‫ضریب‌تاثیر‬(Impact Factor)‫‌ها‌بود‬‫ه‬‫،‌یکی‌از‌پرکاربردترین‌سنج‬.
•‌‫ضریب‌تاثیر‌نشریه‬(Journal Impact Factor)
•‌‫شاخص‌آنی‬(Immediacy index)
•‌‫شاخص‌اچ‬(H-index)
•‌‫شاخص‌جی‬(G-index)
•‌‫مقاله‌پراستناد‌و‌مقاله‌داغ‬(Highly Cited ArticleandHot papers)
•‌‫حد‌آستانه‌استنادی‬(Citation thresholds)
•‌‫‌های‬‫ص‬‫شاخ‬‫‌ها‬‫ه‬‫ارزیابی‌دانشگا‬
•‌‫‌بندی‬‫ه‬‫رتب‬CWTS Leiden Ranking
•‌‫‌بندی‌تایمز‬‫ه‬‫رتب‬(Times Higher Education World University Rankings)
•‌‫‌بندی‬‫ه‬‫رتب‬QS World University Rankings(Quacquarelli Symonds)
•‌‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬(Altmetrics)
4
‌،‫دوخانی‌و‌مرادی‬1397
‫‌ها‬‫ش‬‫‌های‌مرتبط‌با‌ارزیابی‌پژوه‬‫ص‬‫شاخ‬

5. •‌‫به‌دلیل‌معایب‬IF‫‌های‌دیگری‌چون‬‫ه‬‫،‌سنج‬:
•‌‫ایگن‬(‫ایجن‬‌‌)
•‌‫فاکتور‬(‫نمره‌نفوذ‌مجله‬‌:Eigenfactor)
•‌‫ضریب‬‌‫تاثیر‌مقاله‬(Article Impact: AI‌)‌‌‫توسط‌تامپسون‌رویترز‬
•‫سنجه‬‌‫‌بندی‌نشریات‬‫ه‬‫هایی‌چون‌رتب‬‫سایماگو‬(Scimago Journal Ranking: SJR)
•‌‫‌های‌استنادی‌اسنیپ‬‫ص‬‫شاخ‬(‌‫‌هنجار‌شده‬‫ه‬‫ضریب‌تاثیر‌ب‬‫براساس‌منبع‬
Source normalizad impact per paper: SNIP)‌)‌‫توسط‬‫اسکوپوس‬‫ایجاد‌شد‬(‌،‫سالجقه‌و‌دیاری‬1394.)
•‌‫‌رف‬‫ی‬‫یو‬(UniRef:Iranian University Reference & Ranking)
•‌‫‌های‌ارزیابی‌کشورها‬‫ص‬‫شاخ‬.....
5
‫‌ها‬‫ش‬‫‌های‌مرتبط‌با‌ارزیابی‌پژوه‬‫ص‬‫شاخ‬-‫ادامه‬
‌،‫دوخانی‌و‌مرادی‬1397

6. •‫وب‬‫بستری‬‫برای‬‫نشر‬‫علم‬‫در‬‫آمده‬‫و‬‫استنادها‬‫‌تنهایی‬‫ه‬‫ب‬‫قادر‬‫‌س‬‫ه‬‫ب‬‫نجش‬
‫اعتبار‬‫تولیدات‬‫علمی‬‫در‬‫‌های‬‫ل‬‫شک‬‫برخط‬‫و‬‫‌روز‬‫ه‬‫ب‬‫نیستند‬.
•‫پژوهشگران‬‫‌شناسایی‬‫ه‬‫ب‬‫سریع‬‫معتبرترین‬‫مقاالت‬‫و‬‫منابع‬‫نیاز‬‫دارند‬‫تا‬
‫بتوانند‬‫در‬‫‌ها‬‫ی‬‫‌ریز‬‫ه‬‫برنام‬‫و‬‫‌های‬‫ی‬‫‌گذار‬‫ت‬‫سیاس‬‫پژوهشی‬‫استفاده‬‫نم‬‫ایند‬.
•،‫امروزه‬‫وب‬‫اجتماعی‬‫با‬‫تاثیرگذاری‬‫در‬،‫ارتباطات‬‫سبب‬‫ایجاد‬‫ارتباط‬‫ات‬
‫نوین‬‫علمی‬‫میان‬‫پژوهشگران‬‫شده‬‫است‬
•‫در‬‫نتیجه‬‫سنجش‬‫تاثیرگذاری‬‫این‬‫ارتباطات‬‫جدید‬‫‌وسیله‬‫ه‬‫ب‬‫سن‬‫جه‬‫های‬
‫سنتی‬‫‌پذیر‬‫ن‬‫امکا‬‫نیست‬(‫سالجقه‬‫و‬،‫دیاری‬1394)
6

7. ‫ظهور‬‫‌های‬‫ش‬‫رو‬‫جدید‬‫ارتباط‬‫و‬‫اشاعه‬‫پژوهش‬‫که‬‫زمینه‬‫را‬‫برای‬‫ظهور‬‫‌های‬‫ش‬‫رو‬‫مبتنی‬‫بر‬‫وب‬‫باز‬‫کرد‬‫که‬‫تصو‬‫یر‬
‫‌تری‬‫ه‬‫گسترد‬‫از‬‫تاثیر‬‫علمی‬‫را‬‫ارائه‬‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬:‫آرشیوهای‬‫دسترسی‬،‫آزاد‬‫نشریات‬،‫برخط‬‫‌های‬‫ه‬‫رسان‬‫اجتماعی‬‫و‬...
‫جدیدترین‬‫این‬،‫‌ها‬‫ش‬‫رو‬‫سنجش‬‫مبتنی‬‫بر‬‫‌های‬‫ت‬‫فعالی‬‫رسانه‬‫یا‬‫‌های‬‫ه‬‫شبک‬‫اجتماعی‬‫است‬‫که‬‫تحت‬‫مفهوم‬
‫‌ها‬‫ه‬‫‌سنج‬‫ر‬‫دگ‬‫است‬.
(Priem and etc., 2012‌،‌،‫نقل‌در‌اسدی‌و‌دیگران‬1393.)
‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬‫روشی‬،‫نو‬‫غیرسنتی‬‫یا‬‫مکمل‬‫‌های‬‫ش‬‫رو‬‫سنتی‬‫ارزیابی‬‫پژوهش‬‫در‬‫سنجش‬‫میزن‬‫تاثیر‬‫آثار‬‫ع‬‫لمی‬‫در‬
‫محیط‬‫وب‬‫اجتماعی‬‫هستند‬.
(Priem and etc., 2010)
7
‫‌هاي‬‫س‬‫مقیا‬‫آلتمتریکس‬‫برگرفته‬‫از‬‫وب‬‫اجتماعي‬‫‌طور‬‫ه‬‫ب‬‫روزافزون‬‫‌عنوان‬‫ه‬‫ب‬‫‌هاي‬‫ص‬‫شاخ‬‫جایگزین‬‫ارزیابي‬‫تأث‬‫یر‬‫و‬
‫سودمندي‬‫مقاالت‬‫و‬‫دیگر‬‫بروندهاي‬‫متنوع‬،‫پژوهشي‬‫طرفدار‬‫پیدا‬‫کرده‬.
‫‌هاي‬‫س‬‫مقیا‬،‫آلتمتریکس‬‫‌عنوان‬‫ه‬‫ب‬‫‌حلي‬‫ه‬‫را‬‫براي‬‫بررسي‬‫کیفیت‬‫انواع‬‫متنوع‬‫‌هاي‬‫ش‬‫پژوه‬‫غیررسمي‬‫و‬‫غیردانش‬‫گاهي‬
‫مورد‬‫استفاده‬‫قرار‬‫‌گیرند‬‫ي‬‫م‬.
(‫نویدی‬‫و‬،‫منصوریان‬1394)

8. 8
‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬:‫آلتمتریکس‬:Alternative Metrics :Altmetrics
‫به‬‫معنای‬:‫‌هاي‬‫س‬‫مقيا‬‫جايگزين؛‬
‫شاخص‬‫آلتمتریک‬‫توسط‬‫موسسه‬Clarivate Analytics‫که‬‫همان‬‫موسسه‬‫مالک‬Web of Sciences‫و‬‫یا‬ISI‫‌باشد‬‫ی‬‫م‬،
‫در‬‫سال‬۲۰۱۵‫خریداری‬‫و‬‫هم‬‫اکنون‬‫جزو‬‫محصوالت‬‫رسمی‬‫این‬‫شرکت‬‫است‬.
‫نمره‬‫آلتمتریکس‬‫با‬‫استفاده‬‫از‬‫یک‬‫الگوریتم‬‫‌دهی‬‫ن‬‫وز‬‫و‬‫بر‬‫اساس‬‫سه‬‫عامل‬‫اصلی‬‫محاسبه‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬:‫اندازه‬‫ذکرها‬(‫منظور‬
‫تعداد‬‫دفعاتی‬‫است‬‫که‬‫یک‬‫عنوان‬‫مقاله‬‫در‬‫صفحات‬‫دیگر‬‫ذکر‬‫شده‬‫است‬)،‫منبع‬‫ذکرها‬‫و‬‫نویسنده‬‫ذکرها‬.
‌‫پایگاه‌اطالع‌رسانی‌رویدادهای‌علمی‬(Science Alert)
‫دانلود‬ ‫و‬ ‫نصب‬
‫ابزار‬"‫کن‬ ‫دگرسنجی‬ ‫را‬‫آن‬"
‫مرورگر‬‫کوئینزلند‬ ‫دانشگاه‬ ‫دگرسنجی‬
‫استرالیا‬

9. 9
www.altmetric.com
https://en.wikipedia.org/wiki/Altmetric

10. 10
‫آلتمتریکس‬‌:‫سنجه‬‫‌های‬‫ه‬‫سان‬‫ر‬‫اجتماعی‬‌:Social Media Metrics
‫‌ای‬‫ه‬‫شاخ‬‫از‬‫وب‬‫سنجی‬‫و‬‫زمینه‬
‫پژوهشی‬‫نوینی‬‫در‬‫ارزشیابی‬‫آ‬‫ثار‬
‫پژوهشی‬‫در‬‫محیط‬‫وب‬2.0‫است‬.
‫آلتمتریکس‬‫شاخصی‬‫جدید‬‫ب‬‫رای‬
‫سنجش‬ِ‫ی‬‫اثرگذار‬‫آثار‬‫علمی‬‫در‬
‫محیط‬‫‌های‬‫ه‬‫شبک‬‫اجتماعی‬
‫پیشنهاد‬‫‌کند‬‫ی‬‫م‬.
‫در‬‫این‬‫روش‬‫‌های‬‫ه‬‫داد‬‫حاصل‬‫از‬
‫استفاده‬‫از‬‫آثار‬‫علمی‬‫در‬‫محیط‬
‫وب‬2.0(‫وب‬‫اجتماعی‬)‫به‬‫کمک‬
‫ابزارهایي‬‫گرد‬‫آوری‬‫و‬‫تجزیه‬‫و‬
‫تحلیل‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬.
‫‌رساني‬‫ع‬‫دایرة‌المعارف‌کتابداري‌و‌اطال‬

11. 11
‫‌ها‬‫ه‬‫مفهوم‌دگرسنج‬
•‫‌ها‌هستند‬‫ه‬‫نوعی‌از‌داد‬.
•‫‌گیری‌هستند‬‫ه‬‫‌ها‌قابل‌انداز‬‫ن‬‫‌دهند‌که‌همه‌آ‬‫ی‬‫استفاده‌در‌سطح‌هر‌مدرک‌را‌انعکاس‌م‬
•‫‌ها‌بر‌خواننده‌داللت‌دارند‬‫ن‬‫‌ها‌به‌تاثیر‌آ‬‫ه‬‫این‌استفاده‌از‌داد‬
•‫‌تر‌است‬‫ی‬‫‌ها‌را‌برای‌یک‌اثر‌دریافت‌کرد‌که‌از‌تاثیر‌استناد‌غن‬‫ن‬‫‌توان‌تاثیر‌همه‌آ‬‫ی‬‫م‬‌‌.
•‫‌کند‬‫ی‬‫‌ها‌را‌دنبال‌م‬‫ش‬‫تعامالت‌برخط‌منابع‌رقومی‌موجود‌در‌چرخه‌پژوه‬
‫مفهوم‌دگرسنجی‬•‫‌کند‬‫ی‬‫‌ها‌را‌گردآوری‌م‬‫ه‬‫‌های‌دگرسنج‬‫ه‬‫نوعی‌از‌خدمات‌است‌که‌داد‬.
Priem and etc., 2012

12. ‫د‬ ‫اه‬‫ر‬‫‌هم‬‫ه‬‫ب‬‫تاثیر‬ ‫ی‬‫‌گیر‬‫ه‬‫ز‬‫اندا‬ ‫ای‬‫ر‬‫ب‬ ‫‌ایی‬‫ه‬‫ز‬‫تا‬ ‫اشکال‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫علمی‬ ‫‌های‬‫ت‬‫فعالی‬ ‫یابی‬‫ز‬‫ار‬‫و‬ ‫‌سنجی‬‫م‬‫عل‬ ‫ی‬‫‌گذار‬‫ت‬‫سیاس‬‫در‬‫موثر‬ ‫عوامل‬‫از‬ ‫یکی‬،‫ند‬‫ر‬‫ا‬‫این‬
‫ند‬‫ر‬‫دا‬ ‫نام‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬ ‫جدید‬ ‫‌های‬‫ل‬‫شک‬.
‫هدف‬‌:‫ي‬‫‌گیر‬‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫ي‬ ‫هش‬‫و‬‫پژ‬ ‫تعامالت‬‫است‬ ‫ر‬‫‌محو‬‫ب‬‫و‬
‫شامل‬‫قبيل‬‫ز‬‫ا‬ ‫موضوعاتي‬‌:‫ك‬‫ر‬‫ما‬ ‫بوك‬ ‫يا‬ ‫‌شود‬‫ي‬‫م‬ ‫نوشته‬ ‫بالگ‬ ‫آن‬ ‫ة‬‫ر‬‫با‬‫ر‬‫د‬ ‫يا‬ ‫‌شود‬‫ي‬‫م‬ ‫توييت‬ ‫هش‬‫و‬‫پژ‬ ‫يك‬ ‫چگونه‬‫‌شود‬‫ي‬‫م‬.
Galligan and etc., 2013
‫هدف‬‫ائه‬‫ر‬‫ا‬ ‫آن‬‫کیفی‬ ‫یابی‬‫ز‬‫ار‬‫که‬ ‫ی‬‫‌نحو‬‫ه‬‫ب‬ ‫است‬‫ده‬‫و‬‫افز‬ ‫ش‬‫ز‬‫ار‬‫باشد‬ ‫انه‬‫ر‬‫فناو‬‫و‬ ‫علمی‬ ‫نداد‬‫و‬‫بر‬ ‫یک‬ ‫کمی‬ ‫‌های‬‫ه‬‫سنج‬(‫و‬ ‫دوخانی‬‫ادی‬‫ر‬‫م‬،1397.)
‫آلتمتريكس‬ ‫سالت‬‫ر‬‌:‫‌هاي‬‫س‬‫مقيا‬‫د‬‫ز‬‫سا‬ ‫آسان‬ ‫ا‬‫ر‬ ‫مقاله‬ ‫سطح‬.
‫آلتمتريكس‬ ‫يكرد‬‫و‬‫ر‬‫و‬ ‫فلسفه‬‌:‫م‬‫بر‬‫تمركز‬‫و‬ ‫گسترده‬‫كار‬ ‫مقياس‬‫و‬ ‫سرعت‬ ،‫آنالين‬ ‫مقاالت‬ ‫بيشترين‬ ‫د‬‫ر‬‫مو‬‫در‬ ‫داده‬ ‫بيشترين‬ ‫ي‬‫ر‬‫گردآو‬‫است‬ ‫‌اي‬‫ه‬‫داد‬ ‫نابع‬
‫باشد‬ ‫يابي‬‫ز‬‫ار‬ ‫قابل‬ ‫ان‬‫ر‬‫ب‬‫ر‬‫كا‬ ‫توسط‬ ‫كه‬
(،‫یان‬‫ر‬‫منصو‬‫و‬ ‫نویدی‬1393.)
12
‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬:‫آلتمتریکس‬:Alternative Metrics :Altmetrics

13. ‌‫دگرسنجی‌یا‌آلتمتریکس‌طیف‌وسیعی‌از‬‫‌هایی‬‫ص‬‫شاخ‬‌‫‌شود‌که‌با‌بررسی‬‫ی‬‫را‌شامل‌م‬‫رسان‬‌‌‫‌های‬‫ه‬
‌‫اجتماعی‬‫‌ها‌از‌جمله‌رس‬‫گ‬‫‌پدیا‌و‌برخی‌بال‬‫ی‬‫‌آیند‌که‌ابزارهای‌توئیتر،‌مندلی،‌ویک‬‫ی‬‫‌دست‌م‬‫ه‬‫ب‬‌‫‌های‬‫ه‬‫ان‬
‫‌هر‌برونداد‌علمی‌یا‌ف‬‫ه‬‫‌شوند‌و‌ب‬‫ی‬‫‌ها‌رصد‌م‬‫ه‬‫پرکاربرد‌در‌جامعه‌علمی‌هستند‌توسط‌دگرسنج‬‌‫ناوری‬
‌،‫‌های‌ثبت‌اختراع‬‫ه‬‫چون‌پروان‬‫امتیازی‬‫‌گیرد‬‫ی‬‫تعلق‌م‬.
‌‫این‌حوزه‬‌‫رویکردی‌جدید‌در‌ارزیابی‌علم‌و‌فناوری‬‫است‌و‌در‌ایران‌بیشتر‌مرتبط‌با‌رشته‌ع‬‌‌‫لم‬
‌‫‌سنجی‌است‬‫م‬‫‌شناسی‌و‌عل‬‫ش‬‫اطالعات‌و‌دان‬(‌،‫دوخانی‌و‌مرادی‬1397.)
13

14. ‫چیستی‬‫آلتمتریکس‬:
•«‫خلق‬‫و‬‫مطالعة‬‫‌هاي‬‫س‬‫مقیا‬‫جدید‬‫براساس‬‫وب‬‫اجتماعی‬‫برای‬‫تحلیل‬‫و‬‫‌بخش‬‫ی‬‫آگاه‬‫از‬‫پژوهش‬‫است‬»
•‫‌ارائة‬‫ه‬‫ب‬‫یك‬‫جایگزین‬‫برای‬‫‌هاي‬‫ت‬‫فعالی‬‫جاري‬‫و‬‫بدون‬‫تکیة‬‫محض‬‫بر‬‫شمارش‬‫استنادها‬‫و‬‫ضریب‬‫تأثیر‬‫مجالت‬‫‌منظور‬‫ه‬‫ب‬‫تحلیل‬‫کمي‬‫تأثیر‬
‫ازطریق‬‫معرفي‬‫رویکردهاي‬‫تکمیلي‬‫و‬‫منابع‬‫‌اي‬‫ه‬‫داد‬‫جدید‬‫است‬(‫‌سایت‬‫ب‬‫و‬‫آلتمتریکس‬)
www.altmetrics.com
•‌‫‌گیري‌تأثیر‌محتواي‌پژوهش‌براساس‌چگونگي‌حرکت‌آن‌در‌طول‌و‌عرض‌وب‌اجتماعي‬‫ه‬‫‌هاي‌جدیدي‌براي‌انداز‬‫س‬‫مقیا‬
Galligan and etc., 2012
•‫ارائة‬‫یك‬‫مقیاس‬‫جایگزین‬‫تأثیر‬‫متفاوت‬‫از‬‫ضریب‬‫تأثیر‬‫مجله‬‫است‬.
•،‫تارابورلي‬‫آلتمتریکس‬‫را‬‫فراتر‬‫از‬‫شاخص‬‫‌هاي‬‫استنادمحور‬‫سنتي‬‫و‬‫شامل‬‫‌هاي‬‫ص‬‫شاخ‬‫استفادة‬‫خام‬‫‌داند‬‫ی‬‫م‬
(Galligan and Dyas., 2013
14

15. •‫آلتمتریکس‬‫‌طور‬‫ه‬‫ب‬‫مشخص‬‫به‬‫وب‬‫اجتماعي‬‫نظر‬‫دارد‬‫و‬‫‌را‬‫ن‬‫آ‬‫در‬‫استخراج‬‫اطالعات‬‫براي‬‫تحلیل‬‫و‬‫بررسي‬‫پ‬‫ژوهش‬
‫به‬‫کار‬‫‌برد‬‫ي‬‫م‬.
•،‫کیو‬‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬‫را‬”‫ایجاد‬‫و‬‫مطالعه‬‫‌های‬‫ه‬‫سنج‬‫جدید‬‫براساس‬‫‌اجتماعی‬‫ب‬‫و‬،‫برای‬‫تحلیل‬‫اطالعات‬‫‌نامد‬‫ی‬‫م‬.
•‫دگرسنجی‬‫روی‬‫‌های‬‫ت‬‫‌سای‬‫ب‬‫و‬‫اجتماعی‬‫و‬‫بیشتر‬‫روی‬‫خروجی‬‫‌ها‬‫ش‬‫پژوه‬‫انجام‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬
((Cave, 2012
•‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬‫ذکر‬‫آثار‬‫علمی‬‫در‬‫‌های‬‫ه‬‫شبک‬‫اجتماعی‬‫نظیر‬،‫‌بوک‬‫س‬‫فی‬،‫توئیتر‬،‫لینکدین‬،‫‌پدیا‬‫ی‬‫ویک‬‫وب‬،‫‌ها‬‫گ‬‫ال‬‫ابزارهای‬
‫مدیریت‬‫استناد‬‫نظیر‬،‫مندلی‬‫‌های‬‌‫ه‬‫رسان‬‫خبری‬‫هستند‬
(‌،‫زاهدی‬1393.)
15

16. ‫دگرسنجی‬ ‫یف‬‫ر‬‫تعا‬ ‫همه‬ ‫مشترک‬ ‫وجه‬:
‫بر‬ ‫مبتنی‬ ‫ی‬‫معیار‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬‫اجتماعی‬ ‫وب‬‫و‬ ‫اینترنت‬‫هست‬‫ند‬
‫‌توانند‬‫ی‬‫م‬ ‫‌ها‬‫ن‬‫آ‬‫فض‬‫در‬ ‫ی‬‫ر‬‫فناو‬‫و‬ ‫علم‬ ‫شده‬ ‫ثبت‬ ‫‌های‬‫ی‬‫ج‬‫و‬‫خر‬‫ای‬
‫وبی‬‫کنند‬ ‫دنبال‬ ‫ا‬‫ر‬
(،‫ادی‬‫ر‬‫م‬‫و‬ ‫دوخانی‬1397.)
16

17. ‫سنتی‬ ‫‌های‬‫ص‬‫شاخ‬‫و‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬ ‫تفاوت‬
17
‫‌های‬‫ص‬‫شاخ‬‫سنتی‬•‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬ ‫صحبت‬ ‫است‬ ‫علمی‬ ‫فضای‬ ‫به‬ ‫مربوط‬ ‫که‬ ‫هش‬‫و‬‫پژ‬‫از‬ ‫ی‬ ‫بخش‬ ‫د‬‫ر‬‫مو‬‫در‬ ‫فقط‬.
‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬
•‫دیدگاه‬ ‫گسترش‬ ‫باعث‬‫‌جانبه‬‫ه‬‫هم‬‫ت‬ ‫د‬‫ز‬‫‌سا‬‫ی‬‫م‬‫قادر‬ ‫ا‬‫ر‬ ‫‌ها‬‫ن‬‫ما‬‫ز‬‫سا‬‫و‬ ‫‌شوند‬‫ی‬‫م‬ ‫هش‬‫و‬‫پژ‬ ‫به‬‫از‬ ‫ا‬
‫شوند‬ ‫آگاه‬‫نیز‬ ‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫از‬ ‫خارج‬‫در‬ ‫خود‬ ‫هش‬‫و‬‫پژ‬‫تاثیر‬‫و‬ ‫توجه‬.

18. ‫کرد‬‫تفسیر‬ ‫‌توان‬‫ی‬‫م‬ ‫دیدگاه‬‫دو‬‫از‬ ‫ا‬‫ر‬ ‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬:
‫ه‬‫و‬‫گر‬‌‫ل‬‫او‬‫تولیدکنندگان‬‫های‬‫ر‬‫معیا‬‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬‫بر‬‫اساس‬‫اطالعات‬‫موجود‬‌‫در‬‫‌ها‬‫ه‬‫شبک‬:
•‫‌های‬‫ه‬‫شبک‬‌‫همکار‬‫نامیده‬‫‌شوند؛‬‫ی‬‫م‬
•‫ین‬‫ر‬‫‌ت‬‫ب‬‫محبو‬‌‫ار‬‫ز‬‫اب‬‫تولید‬‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬‫هستند؛‬
•‫‌های‬‫ه‬‫شبک‬‫علمی‬:،‫‌گیت‬‫چ‬‫یسر‬‫ر‬،‫مندلی‬‫سایت‬،‫یوالیک‬‫آکادمیا‬‌‫و‬‫فکالتی‬‫آف‬،‫ار‬‫ز‬‫ه‬
•‫‌های‬‫ه‬‫شبک‬‫عمومی‬:،‫‌بوک‬‫س‬‫فی‬،‫فلیکر‬‌‫توئیتر‬‌‫و‬‫گوگل‬‫پالس‬
‫ه‬‫و‬‫گر‬،‫دوم‬‫ندگان‬‫ر‬‫گردآو‬‫های‬‫ر‬‫معیا‬‫دگرسنجی‬‌‫تحلیلگر‬‫هستند‬.
•،‫‌کنندگان‬‫ت‬‫برداش‬‫میزبان‬‫یا‬‫‌دهندگان‬‫ه‬‫ائ‬‫ر‬‫ا‬‫خدمات‬‫نام‬‫ند؛‬‫ر‬‫دا‬
•‫مانند‬:‫ایمپکت‬،‫ی‬‫ر‬‫استو‬‫پالم‬،‫ایکس‬‫آلتمتریکس‬
،‫ادی‬‫ر‬‫م‬‫و‬ ‫دوخانی‬1397
18

19. ‫دگرسنجی‬ ‫منابع‬
‫‌ها‬‫ه‬‫نمون‬ ‫توصیف‬ ‫دگرسنجی‬ ‫انواع‬
Facebook, GitHub, Figshare, WorldCat,
Vimeo, YouTube
‫دانستن‬ ‫جهت‬‫منبع‬‫از‬ ‫استفاده‬‫آمار‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬ ‫گرفته‬‫کار‬ ‫به‬ ‫دانلود‬‫و‬ ‫استفاده‬
Delicious, YouTube, Vimeo, Slideshare,
GitHub, Goodreads, Mendeley
‫‌ها‬‫س‬‫اقتبا‬‫‌بینی‬‫ش‬‫پی‬ ‫جهت‬‫استنادات‬‫است‬ ‫مهم‬ ‫آینده‬ ‫اقتباس‬
Facebook, Reddit, Slideshare, YouTube,
Vimeo, GitHub, Faculty of 1000 F 1000
‫‌توان‬‫ی‬‫م‬ ‫شاخص‬ ‫این‬ ‫توسط‬‫داستان‬ ‫به‬‫اد‬‫ر‬‫اف‬ ‫تعامل‬‫‌ب‬‫ی‬‫پ‬‫پژوهشگر‬ ‫با‬‫و‬ ‫رد‬
‫اد‬‫ر‬‫اف‬ ‫‌های‬‫ی‬ ‫بررس‬‫و‬ ‫بحث‬‫کرد‬ ‫مشاهده‬ ‫منابع‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫ا‬‫ر‬
‫ی‬ ‫بررس‬
Facebook, Vimeo, YouTube, Google Plus,
Amazon, Googlereaders, SourceForge,
Reddit
‫به‬ ‫‌توان‬‫ی‬‫م‬ ‫شاخص‬ ‫این‬‫از‬ ‫استفاده‬ ‫با‬‫چگونگی‬‫یک‬ ‫پیشنهاد‬‫و‬‫انتشار‬‫منبع‬
‫ن‬‫گوناگو‬ ‫های‬‫ر‬‫ا‬‫ز‬‫اب‬ ‫با‬ ‫اد‬‫ر‬‫اف‬ ‫توسط‬‫برد‬ ‫پی‬
‫اجتماعی‬ ‫‌های‬‫ه‬‫سان‬‫ر‬
CrossRef, PubMed Central, RePEc,
Scopus, USPTO, Dynamed Plus Topics
‫از‬‫دانلودها‬‫دید‬‫ز‬‫با‬ ‫یا‬‫ی‬ ‫بررس‬ ‫ای‬‫ر‬‫ب‬ ‫اجتماعی‬ ‫سانه‬‫ر‬ ‫‌های‬‫ت‬‫‌سای‬‫ب‬‫و‬ ‫خدمات‬
‫نمود‬ ‫استفاده‬ ‫استنادها‬ ‫تعداد‬
‫استنادات‬
19‫آلتمتریکس‬.‫دوخانی‬‫در‬ ‫شده‬ ‫نقل‬ ،‫کام‬،‫ادی‬‫ر‬‫م‬‫و‬1397

20. 20
‫چارچوب‬‫ها‬‫دگرسنجه‬
(Haustein, Bowman and Costas, 2016)
‫دسترسی‬(Access)‫با‬‫انواع‬
‫منابع‬‫از‬‫طریق‬‫ابزارهایی‬:
،‫‌هاب‬‫ت‬‫گی‬،‫‌شیر‬‫گ‬‫فی‬
‫‌شیر‬‫د‬‫اسالی‬‫و‬‫یا‬‫ابزارهای‬
‫مدیریت‬‫منابع‬‫مانند‬
،‫مندلی‬،‫زوترو‬‫سایت‬
‫یوالیک‬‫و‬‫‌سونومی‬‫ب‬‫بی‬‫؛‬
‫بررسی‬(Appraise)‫منابع‬‫علمی‬
‫در‬،‫‌ها‬‫گ‬‫میکروبال‬
‫‌های‬‫ه‬‫شبک‬‫اجتماعی‬
‫علمی‬،‫‌های‬‫ت‬‫‌سای‬‫ب‬‫و‬
‫پرسش‬‫و‬‫پاسخ‬‫و‬‫یا‬
‫‌های‬‫ه‬‫شبک‬‫خبری؛‬
‫کاربرد‬َ(Apply)‫منابع‬‫علمی‬‫که‬
‫منجر‬‫به‬‫استناد‬‫برای‬‫آ‬‫ن‬
‫منبع‬‫خواهد‬‫شد‬‫و‬
‫بیانگر‬‫سطح‬‫باالی‬‫ت‬‫عامل‬
‫با‬‫محتوای‬‫اصلی‬‫نسب‬‫ت‬
‫به‬‫دو‬‫دسته‬‫قبل‬.

21. 21

22. ‫‌های‬‫ه‬‫شبک‬‫اجتماعی‬‫علمی‬‫و‬‫پژوهشی‬:
‫‌های‬‫ه‬‫شبک‬‫اجتماعی‬‫علمی‬‫نیز‬‫بر‬‫پایه‬‫‌های‬‫ه‬‫شبک‬‫اجتماعی‬‫عمومی‬‫‌اندازی‬‫ه‬‫را‬‫‌اند‬‫ه‬‫شد‬‫و‬‫ساز‬‫و‬‫کاری‬‫شبیه‬‫به‬‫هم‬‫ان‬‫دارند‬
‫و‬‫تفاوت‬‫عمده‬‫آن‬‫در‬‫تخصصی‬‫بودن‬‫آن‬‫است‬.‫‌های‬‫ت‬‫فعالی‬‫تحقیقاتی‬‫اساتید‬‫دانشگاهی‬‫و‬‫محققان‬‫برجس‬‫ته‬‫دنبال‬
‫‌شود‬‫ی‬‫م‬!‫آخرین‬‫دستاوردهای‬‫تحقیقاتی‬‫در‬‫‌های‬‫ه‬‫حوز‬‫مشخص‬‫و‬‫مورد‬‫عالقه‬‫علمی‬
‌‫فواید‬‫‌های‌اجتماعی‌علمی‌و‌پژوهشی‬‫ه‬‫شبک‬:
–‫بارگذاری‌مقاالت‌پژوهشی‬
–‫انتشار‌و‌اشتراک‌دانش‬
–‫‌های‌علمی‬‫ی‬‫افزایش‌همکار‬
–‫افزایش‌تعداد‌ارجاع‌به‌تولیدات‌پژوهشی‬
–‫برقراری‌ارتباط‌با‌اساتید‌داخلی‌و‌خارجی‬
–‫مشارکت‌پژوهشی‌با‌محققان‌مختلف‬
–‫افزایش‌دامنه‌تاثیرگذاری‌تحقیقاتی‬
–‫‌پذیری‌پژوهشگر‌در‌محیط‌وب‬‫ه‬‫افزایش‌مشاهد‬
–‌‫افزایش‌ضریب‌دسترسی‌به‌مقاالت‌از‌طریق‌جستجوگرهای‬‫وب‬
22
‌،‫بتولی‬1392

23. ‌‫شبکه‌اجتماعی‌مندلی‬(www.mendeley.com)
•‫مندلی‬‫سایتی‬‫است‬‫که‬‫مزایای‬‫گوناگونی‬‫برای‬
‫پژوهشگران‬‫به‬‫همراه‬‫دارد‬.
•‫از‬‫خدمات‬‫وبی‬‫است‬‫که‬‫با‬‫ترکیبی‬‫از‬‫‌های‬‫ی‬‫ویژگ‬
‫‌های‬‫ه‬‫شبک‬‫اجتماعی‬‫آکادمیک‬‫و‬‫ابزارهای‬‫مدیریت‬
،‫منابع‬‫ابزاری‬‫جامع‬‫برای‬‫محققان‬‫به‬‫شمار‬‫‌رود‬‫ی‬‫م‬.
•‫هدف‬‫مندلی‬‫ایجاد‬‫‌ای‬‫ه‬‫مجموع‬‫عالی‬‫از‬‫ابزارهای‬
‫سودمند‬‫با‬‫بازدهی‬‫باال‬‫است‬‫که‬‫ممکن‬‫هست‬‫حت‬‫ی‬
‫رقیب‬‫گوگل‬‫اسکالر‬‫نیز‬‫محسوب‬‫شود‬.
•‫به‬‫عنوان‬‫ابزار‬‫مدیریت‬،‫منابع‬‫‌تواند‬‫ی‬‫م‬‫استناد‬‫ات‬‫را‬
‫به‬‫ابزارهای‬‫مشابه‬‫در‬‫‌های‬‫ت‬‫فرم‬‫گوناگون‬‫وارد‬‫و‬
‫خارج‬‫کند‬‫و‬‫مهمتر‬‫از‬‫آن‬‫‌تواند‬‫ی‬‫م‬‫با‬‫این‬‫ابزارها‬
‫هماهنگ‬‫باشد‬.
•‫‌افزارهای‬‫م‬‫نر‬‫اجتماعی‬‫‌پایه‬‫ب‬‫و‬‫مانند‬،‫مندلی‬‫به‬
‫کاربران‬‫خود‬‫شانس‬‫کشف‬‫پژوهش‬‫و‬‫پژوهشگری‬
‫میان‬‫‌های‬‫ه‬‫رشت‬‫مختلف‬‫و‬‫همچنین‬‫مدیریت‬‫و‬‫به‬
‫اشتراک‬‫گذاشتن‬‫مطالب‬‫پژوهشی‬‫را‬‫‌دهند‬‫ی‬‫م‬.
23

24. ‌‫گوگل‬‫اسکوالر‬www.scholar.google.com :
‫یکی‬‫از‬‫بهترین‬‫و‬‫‌ترین‬‫ی‬‫قو‬‫‌ها‬‫ه‬‫پایگا‬‫جهت‬‫پیدا‬‫کردن‬‫م‬‫قاالت‬
‫است‬.‫این‬‫پایگاه‬‫این‬‫امکان‬‫را‬‫به‬‫کاربران‬‫‌دهد‬‫ی‬‫م‬‫تا‬
‫کلیدواژه‬‫مدنظرشان‬‫را‬‫جستجو‬‫کنند‬‫و‬‫کلیه‬‫مقاال‬‫ت‬
‫مربوط‬‫به‬‫آن‬‫را‬‫بیابند‬.
‫با‬‫جستجوی‬‫اسم‬‫اساتید‬‫و‬،‫دانشجوها‬‫پروفایل‬‫آنها‬‫را‬‫مش‬‫اهده‬
‫نمود‬.
‫یکی‬‫از‬‫مزایای‬‫این‬‫سایت‬‫اطالعاتی‬‫است‬‫که‬‫از‬‫سطح‬
‫پژوهشی‬‫هر‬‫فرد‬‫در‬‫اختیار‬‫کاربران‬‫قرار‬‫داده‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬.
‫این‬‫شاخص‬‫با‬‫معیار‬h index‫نشان‬‫داده‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬.
‫هرچه‬h index‫یک‬‫پژوهشگر‬‫بیشتر‬‫باشد‬‫بیانگر‬‫ای‬‫ن‬‫است‬
‫که‬‫تعداد‬‫ارجاعات‬‫به‬‫مقاالت‬‫او‬‫باالست‬‫که‬‫این‬‫بسی‬‫ار‬
‫حائز‬‫اهمیت‬‫است‬.
24

25. 25

26. ‌‫شبکه‬‌‫اجتماعی‌آکادمیا‬www.academia.edu
26
‫از‬‫مهمترین‬‫شبکه‬‫های‬‫اجتماعی‬
‫تحقیقاتی‬‫‌باشد‬‫ی‬‫م‬
‫توسط‬‫ریچارد‬‫پرایس‬‫راه‬‫اندازی‬
‫شد‬.
‫‌های‬‫م‬‫نا‬‫گوناگون‬‫این‬‫شبکه‬:
–‫شبکه‬‫اجتماعی‬‫تخصصی‬
–‫شبکه‬‫اجتماعی‬‫پژوهشگران‬
–‫شبکه‬‫اجتماعی‬‫پژوهش‬‫محور‬
‫ثبت‬‫نام‬‫در‬‫این‬‫شبکه‬‫اجتماع‬‫ی‬
‫رایگان‬‫می‬‫باشد‬.

27. ‌‫شبکه‌اجتماعی‌ریسرچ‌گیت‬www.researchgate.net
27
"‌‫فیسبوکی‌برای‬‫دانشمندان‬"

28. ‫شبکه‬‫اجتماعی‬‫‌ای‬‫ه‬‫حرف‬‫لینکداین‬www.linkedin.com))
‫‌ت‬‫ی‬‫با‌پیوستن‌به‌این‌شبکه‌اجتماعی‌کاربران‌م‬‌‫وانند‌به‬
‌‌‫‌های‬‫ه‬‫‌دیدگا‬‌‫‌‌مشاغل،‌اخبار،‌اطالعات‌جدید‌و‬،‫افراد‬
‌‫‌توانند‌در‬‫ی‬‫مختلفی‌که‌م‬‌‫‌ای‬‫ه‬‫ارتقا‌حرف‬‌‫‌ها‬‫ن‬‫آ‬‫تاثیر‬‌‫گذار‬
‫‌‌دسترسی‌پیدا‌کنند‬،‫باشند‬.
28

29. ‫‌دهنده‌دگرسنجی‬‫ه‬‫معرفی‌برخی‌از‌ابزارهای‌ارائ‬
‫آلتمتریکس‬‫اکسپلورر‬:‫‌سایتی‬‫ب‬‫و‬‫که‬‫به‬‫پژوهشگران‬‫امکان‬‫بازدید‬‫‌های‬‫ه‬‫نشان‬‫دگرسنجی‬‫مقاال‬‫تشان‬‫را‬
‫‌دهد‬‫ی‬‫م‬.‫خدماتش‬‫از‬‫اسکوپوس‬‫و‬‫برخی‬‫‌های‬‫ه‬‫پایگا‬‫دیگر‬‫تامین‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬.
‫پالم‬‫آنالیتیکس‬(Plum Analytics):‫یکی‬‫از‬‫مراکز‬‫بزرگ‬‫خدمات‬‫دگرسنجی‬.‫با‬‫شرکت‬‫ابسکو‬‫و‬‫الزویر‬
‫همکاری‬‫دارد‬.‫‌های‬‫ه‬‫داد‬‫خود‬‫را‬‫از‬67‫منبع‬‫‌آوری‬‫ع‬‫جم‬‫‌کند‬‫ی‬‫م‬.
‫ایمپکت‬‫استوری‬(Impact Story):‫میزبان‬‫وبی‬‫براساس‬‫‌افزار‬‫م‬‫نر‬‫‌باز‬‫ع‬‫منب‬‫است‬‫که‬‫تاثیر‬‫طیف‬‫وسیع‬‫ی‬‫از‬
‫مقاالت‬‫و‬‫‌های‬‫ه‬‫پایگا‬‫اطالعاتی‬‫را‬‫ردیابی‬‫‌کند‬‫ی‬‫م‬.‫‌آوری‬‫ع‬‫جم‬‫تاثیر‬‫از‬‫‌های‬‫ه‬‫شبک‬‫اجتماعی‬‫مثل‬‫مندلی‬،
‫‌اسکالر‬‫ل‬‫گوگ‬،‫اورکید‬،،‫‌هاب‬‫ت‬‫گی‬،‫توئیتر‬‫سایت‬،‫یوالیک‬،‫اسالیدشیر‬‫اف‬،‫تاوزند‬،‫دلیشز‬‫پاپ‬،‫لونز‬‫فیگشیر‬‫و‬
‫دیگر‬‫منابع‬.
29

30. ‫‌دهندگان‌خدمات‌دگرسنجی‬‫ه‬‫ارائ‬
•‫‌سنجی‬‫م‬‫عل‬‫وجوه‬‫مختلف‬‫علم‬‫را‬‫‌سنجد‬‫ی‬‫م‬‫و‬‫ابزارهای‬‫مختلف‬‫و‬‫متمایزی‬‫با‬‫گسترش‬‫علم‬‫توسعه‬‫‌یابن‬‫ی‬‫م‬‫د‬‫و‬...
•‫اردت‬‫به‬‫‌دهندگان‬‫ه‬‫ارائ‬‫خدمات‬‫دگرسنجی‬‫لقب‬”‫میزبان‬‫داده‬“‫داده‬‫است‬.
•‫‌دهندگان‬‫ه‬‫ارائ‬‫اصلی‬‫‌های‬‫ه‬‫داد‬‫دگرسنجی‬:
‫آلتمتریکس‬‫دات‬‫کام‬‫و‬‫پلوس‬‫آ‬.‫ال‬.‫ام‬.
Plos (ALM: Article-Level Metrics )‌‫و‬Altmetrics.com)
‫‌دهندگان‬‫ه‬‫ارائ‬‫در‬‫جایگاه‬‫دوم‬‫که‬‫اطالعات‬‫خود‬‫را‬‫از‬‫رده‬‫اول‬‫دریافت‬‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬:
‫پالم‬،‫آنالیز‬‫ایمپکت‬،‫استوری‬‫وبومتریک‬‫آنالیز‬‫و‬‫کادوس‬
‫و‬‫در‬‫رده‬‫سوم‬:‫اسنوبال‬‫متریک‬(‫اطالعات‬‫خود‬‫را‬‫از‬‫رده‬‫دوم‬‫دریافت‬‫‌کند‬‫ی‬‫م‬).
30

31. ‫آلتمتریکس‬‫پلوس‬‫ایمپکت‬‫اکسپلورر‬:‫محاورات‬‫مقاالت‬‫منتشر‬‫شده‬‫پلوس‬‫که‬‫توسط‬‫آلتمتریکس‬‫دات‬‫کام‬‫گردآوری‬‫شده‬‫و‬‫اطالعات‬
،‫‌ها‬‫ت‬‫توئی‬،‫صفحات‬،‫‌بوک‬‫س‬‫فی‬‫‌های‬‫ت‬‫پس‬،‫گوگل‬‫ارجاعات‬،‫خبری‬‫‌های‬‫ت‬‫فعالی‬‫‌نویسی‬‫گ‬‫وبال‬.
31
،‫ادی‬‫ر‬‫م‬‫و‬ ‫دوخانی‬‫در‬ ‫نقل‬1397

32. ‫‌وان‬‫س‬‫پلو‬:‫‌ای‬‫ه‬‫نشری‬‫علمی‬‫با‬‫دسترسی‬‫باز‬‫همراه‬‫با‬‫محتوای‬‫داوری‬‫شده‬(‫‌ترازخوانی‬‫م‬‫ه‬‫شده‬)‫توسط‬‫کتابخانه‬‫عمومی‬‫علم‬‫منت‬‫شر‬
‫‌شود‬‫ی‬‫م‬.‫در‬‫کنار‬‫هر‬‫مقاله‬‫بازیابی‬‫شده‬‫عالوه‬‫بر‬‫تعداد‬‫استنادات‬‫مستخرج‬‫از‬‫وبگاه‬،‫علوم‬‫گوگل‬،‫اسکال‬‫استنادات‬‫وبی‬‫مق‬،‫اله‬‫تعداد‬
،‫مشاهدات‬‫ذخیره‬‫در‬،‫مندلی‬‫سایت‬،‫یوالیک‬‫ذکر‬‫در‬‫توئیتر‬‫و‬...‫قابل‬‫مشاهده‬‫است‬.
32

33. ‫دایمنشنز‬:‫یکی‬‫از‬‫جدیدترین‬‫‌دهندگان‬‫ه‬‫ارائ‬‫‌های‬‫ه‬‫داد‬‫دگرسنجی‬‫ک‬‫ه‬
‫چرخه‬‫عمر‬‫پژوهش‬‫را‬‫نشان‬‫‌دهد‬‫ی‬‫م‬.‫‌های‬‫ه‬‫داد‬،‫‌سنجی‬‫م‬‫عل‬‫دگرسنجی‬
‫هر‬‫برونداد‬‫به‬‫تفکیک‬‫ابزارهای‬‫مختلف‬‫ارائه‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬
33
Total Citaitions
Recent Citaitions
Field Citaitions Ratio
Relative Citaitions Ratio
Total Citaitions
Recent Citaitions
Field Citaitions Ratio
Relative Citaitions Ratio

34. •‫کادوس‬:‫مبتنی‬‫بر‬‫وب؛‬‫‌هایی‬‫ص‬‫شاخ‬‫چون‬‫تعداد‬،‫مشاهدات‬،‫‌ها‬‫ک‬‫کلی‬،‫دانلودها‬‫استنادها‬‫و‬‫اطالعات‬‫دگرسن‬‫جی‬
‫‌گیری‬‫ه‬‫انداز‬‫کنند‬‫همراه‬‫با‬‫توضیحاتی‬‫در‬‫زمینه‬‫چیستی‬‫و‬‫چرایی‬‫پژوهش‬‫و‬‫اشتراک‬‫آن‬‫از‬‫طریق‬‫رسان‬‫‌های‬‫ه‬
‫مختلف‬‫جهت‬‫‌پذیری‬‫ت‬‫روئی‬‫پژوهش‬‫و‬‫آگاهی‬‫پژوهشگران‬‫از‬‫تاثیر‬‫پژوهش‬‫خود‬(2019،kudos.com).
•‫وبومتریک‬‫آنالیز‬:‫یک‬‫برنامه‬‫مبتنی‬‫بر‬‫ویندوز‬‫رایگان‬‫برای‬‫دریافت‬،‫دگرسنجی‬‫تجزیه‬‫و‬‫تحلیل‬،‫استنادی‬
‫تحلیل‬‫وب‬‫اجتماعی‬‫و‬‫تحلیل‬‫‌های‬‫ک‬‫لین‬‫وبی‬‫است‬(Webometric Analyst, 2019)
•‫ریدرمتر‬:‫مبتنی‬‫بر‬،‫وب‬‫مقاالت‬‫و‬‫محتوای‬‫علمی‬‫از‬‫مندلی‬
•‫ِد‬‫ت‬‫سای‬‫این‬:‫تعیین‬‫تاثیر‬‫منابع‬‫برخط‬‫نشریات‬‫علمی‬‫ِد‬‫م‬‌‫ب‬‫پا‬
•‫ساینس‬‫کارد‬:‫منبع‬،‫باز‬‫توئیتر‬‫کاربران‬
•‫پیپر‬‫کریتیک‬:‫توسط‬،‫مندلی‬‫مشاهده‬‫بازخوردهای‬‫پژوهشگران‬‫توسط‬‫خود‬
•‫اسنوبال‬‫متریکس‬:‫شامل‬24‫معیار‬
•‫اف‬.‫هزار‬‫رکامندیشن‬:‫نمونه‬‫موفق‬‫یک‬‫سیستم‬‫داوری‬‫پس‬‫از‬‫انتشار‬‫در‬‫‌های‬‫ه‬‫رسان‬‫اجتماعی‬‫برای‬‫پژوهش‬‫گران‬
‫زیست‬‫پزشکی‬
34

35. ‫‌ند‬‫ه‬‫‌های‌اجتماعی‌علمی‌که‌ابزارهای‌دگرسنجی‌را‌فراهم‌آورد‬‫ه‬‫شبک‬:
•‫مندلی‬:‫یکی‬‫از‬‫‌های‬‫ه‬‫شبک‬‫اجتماعی‬‫دانشگاهی‬‫وابسته‬‫به‬‫الزویر‬‫جهت‬‫‌های‬‫ش‬‫سنج‬‫کاربرمد‬‫ار‬
•‫بیبسونومی‬:‫‌عنوان‬‫ه‬‫ب‬‫نظامی‬‫رایگان‬‫برای‬‫‌گذاری‬‫ک‬‫اشترا‬‫منابع‬‫و‬‫‌ها‬‫ه‬‫نشان‬‫در‬‫دسترس‬‫عم‬‫وم‬
•‫سایت‬‫یوالیک‬:‫با‬‫هدف‬‫ارائه‬‫خدمات‬‫‌گذاری‬‫ه‬‫نشان‬‫و‬‫امروزه‬‫برای‬‫مدیریت‬‫و‬‫یافتن‬‫ارجاعات‬‫عل‬‫می‬
35
(‫اسدی‬‫و‬،‫دیگران‬1393).

36. ‫وبگاه‬‫علوم‬(WOS):‫گزینه‬”‫میزان‬‫استفاده‬‫هر‬‫مدرک‬‫در‬‫این‬‫پایگا‬‫ه‬“
Web of Science Usage Count
‫سایول‬:‫گزینه‬”‫تعداد‬‫بازدید‬:view“‫در‬‫مورد‬‫رکوردهای‬
‫‌شان‬‫ه‬‫‌شد‬‫ه‬‫نمای‬‫‌نوعی‬‫ه‬‫ب‬‫از‬‫دگرسنجی‬‫‌برند‬‫ی‬‫‌م‬‫ه‬‫بهر‬.
36
Guoqiang and etc., 2017

37. ‌‫ای‌دی‬‫ارکید‬(ORCID)،‌‫یک‌کد‌بی‌همتای‌قابل‬‌،‫شناسایی‬‌‌‫برای‌محققان‌و‌نویسندگان‬
Open Researcher and Contributor ID
37
www.orcid.org
‌‫جهت‌تقویت‬‌‫‌نامه‌برخط‬‫ت‬‫شناخ‬‌‌‫از‬
‌‫اطالعات‌پروفایل‬‫پژوهشگران‬
‌‌‫‌های‬‫ن‬‫‌ها‌و‌سازما‬‫ه‬‫تعداد‌از‌دانشگا‬
‫انگلستان‌جهت‌جذب،‌ترفیع‌و‌ار‬‫تقا‬
(Konkiel and etc., 2016)
‫‌های‌مختلف‌آمریکا‬‫ه‬‫دانشگا‬

38. 38
‫‌نامه‌برخط‬‫ت‬‫تصویری‌از‌استفاده‌نشان‌دگرسنجی‌در‌شناخ‬
‫جهت‌جذب،‌ترفیع‌و‌ارتقا‬

39. ‫‌ها‌نیازمندیم؟‬‫ه‬‫چرا‌به‌دگرسنج‬
.1‫وجود‬‫‌های‬‫ت‬‫محدودی‬‫استنادات‬‫سنتی؛‬
.2‫‌های‬‫ه‬‫پایگا‬‫استنادی‬‫چون‬‫اسکوپوس‬‫و‬‫وب‬‫علوم‬‫در‬‫برخی‬‫‌ها‬‫ه‬‫حوز‬‫چندان‬‫‌کننده‬‫س‬‫منعک‬‫اثرگذاری‬‫ملی‬‫تولیدات‬‫علمی‬‫نیستن‬‫د‬(‫علوم‬
‫انسانی‬‫و‬،‫اجتماعی‬،‫بومی‬‫مانند‬‫حقوق‬)‫؛‬
.3‫بسیاری‬‫از‬‫‌های‬‫ه‬‫پایگا‬،‫استنادی‬‫استفاده‬‫آموزشی‬‫از‬‫تولیدات‬‫علمی‬‫را‬‫منعکس‬‫‌کنند‬‫ی‬‫نم‬(‫مثل‬‫فیزیک‬)‫؛‬
.4‫‌های‬‫ص‬‫شاخ‬‫دگرسنجی‬‫برای‬‫بیان‬‫تاثیر‬‫تجاری‬‫یا‬‫اجتماعی‬‫و‬‌‫ی‬‫‌گذار‬‫ه‬‫سرمای‬‫پژوهشی‬‫در‬‫‌ها‬‫ن‬‫سازما‬‫بهتر‬‫از‬‫استنادات‬‫سنتی‬‫عم‬‫ل‬
‫‌کنند‬‫ی‬‫م‬(‫مثل‬‫‌های‬‫ه‬‫حوز‬‫علمی‬‫و‬‫کاربردی‬‫مثل‬‫یک‬‫اختراع‬‫علمی‬)‫؛‬
.5‫کاهش‬‫‌های‬‫ه‬‫هزین‬‫اشتراک‬‫برخی‬‫خدمات‬‫از‬‫طریق‬‫جایگزینی‬‫‌ها‬‫ن‬‫آ‬‫با‬‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬(‫‌های‬‫ه‬‫هزین‬‫اشتراک‬‫وب‬‫علوم‬‫یا‬‫اسکوپوس‬)‫؛‬
.6‫ابزارهای‬،‫سنتی‬‫در‬‫دریافت‬‫استناد‬‫تاخیر‬‫دارند‬(‫فردی‬‫در‬‫صدد‬‫جذب‬‫و‬‫استخدام‬‫در‬‫سازمانی‬،‫باشد‬،‫هرش‬‫نیازمند‬‫سه‬‫سال‬‫انت‬‫ظار‬
‫است‬)‫؛‬
.7‫بروندادهای‬‫علم‬‫و‬‫فناوری‬‫در‬‫یک‬‫کشور‬‫بایستی‬‫از‬‫ابعاد‬‫گوناگون‬‫ارزیابی‬‫شوند‬‫برای‬‫استفاده‬‫در‬‫فرایند‬‫‌گیری‬‫م‬‫تصمی‬‫د‬‫ر‬‫سطوح‬‫مختلف‬.
(Thelwall, 2018)
39

40. ‫ایای‬‫ز‬‫م‬‫دگرسنجی‬
‫‌ترین‬‫ی‬‫اصل‬‫مزیت‬:‫سرعت‬‫عمل‬‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬‫در‬‫مقایسه‬‫با‬‫‌های‬‫ص‬‫شاخ‬‫سنتی؛‬
‌‫‌ها‌بر‌تعداد‌استنادهای‌دریافتی‌متکی‌است‌که‌زمانبر‌است‬‫ص‬‫‌های‌استنادی،‌تمامی‌شاخ‬‫ل‬‫در‌تحلی‬(Thelwall, 2018)
–‫در‬‫‌که‬‫ی‬‫حال‬‫برای‬‫یک‬‫مقاله‬‫در‬‫عرض‬‫یک‬‫هفته‬‫حتی‬‫یک‬،‫روز‬‫صدها‬‫رخداد‬‫دگرسنجی‬‫رخ‬‫‌دهد‬‫ی‬‫م‬
(Lapinski and etc, 2013.)
‫تنوع‬‫در‬‫‌ها‬‫ه‬‫سنج‬‫و‬‫ماهیت‬‫رقومی‬‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬
‫‌های‬‫ل‬‫تحلی‬‫استنادی‬‫مبتنی‬‫بر‬‫استنادهای‬‫متنی‬‫است‬‫و‬‫صرفا‬‫با‬‫شاخص‬‫ضریب‬،‫تاثیر‬‫در‬‫حالی‬‫که‬‫تمام‬‫مقاالت‬
‫یک‬‫نشریه‬‫دارای‬‫ارزش‬‫یکسانی‬‫نیستند‬.
‫خیل‬‫عظیمی‬‫از‬‫ارتباطات‬‫پژوهشی‬‫در‬‫محیط‬‫وب‬‫غیر‬‫قابل‬‫بررسی‬‫است‬.
‫رخدادهای‬‫دگرسنجی‬‫در‬‫مدت‬‫زمان‬‫کوتاه‬‫جهت‬‫سنجش‬‫مقاالت‬‫جاری‬‫و‬‫غیرجاری‬
(Piwowar, 2013)
40

41. ‫دگرسنجی‬ ‫ایای‬‫ز‬‫م‬-‫ادامه‬
‌‫‌ها‌برای‌ارزیابی‌منابع‌غیراستاندارد‌ابزار‌مناسب‌و‌مهمی‌هستند‬‫ه‬‫دگرسنج‬(‫‌هایی‌که‌در‌علوم‌ا‬‫ب‬‫مثل‌کتا‬‌‫جتماعی‬
‫بسیار‌ارزشمندند‬‌‌)
(‌،‫کوشا‌و‌تلوال‬2015‌،‫،‌نقل‌در‌دوخانی‌و‌مرادی‬1397‌‌.)
‌‫توانایی‬‌‫‌ها‬‫ش‬‫انعکاس‌تاثیر‌غیرعلمی‌پژوه‬‌‫رو‌هم‌فراهم‌ساخته‌است‬(2018‌،Thelwall.)
‫تمرکز‬‫بر‬‫تمام‬‫یا‬‫حداقل‬‫بیشتر‬‫‌های‬‫ه‬‫جنب‬‫تاثیر‬‫علمی؛‬
‫فقط‬‫داده‬‫‌آوری‬‫ع‬‫جم‬‫‌شود‬‫ی‬‫نم‬‫بلکه‬‫اسناد‬‫و‬‫‌هایی‬‫م‬‫الگوریت‬‫نیز‬‫جهت‬‫تفسیر‬‫داده‬‫‌آوری‬‫ع‬‫جم‬‫‌شوند؛‬‫ی‬‫م‬
‫فراتر‬‫از‬‫شمارش‬‫است‬‫و‬‫بر‬‫مفاهیم‬‫معنایی‬(‫مثل‬‫نام‬،‫کاربری‬‫زمان‬،‫مشاهده‬‫‌ها‬‫ب‬‫برچس‬)‫تاکید‬‫‌کند؛‬‫ی‬‫م‬
‫رویکردهای‬‫استناد‬‫و‬‫‌سنجی‬‫ب‬‫و‬‫مرتبط‬‫با‬‫دگرسنجی‬‫است‬‫اما‬‫نسبتا‬،‫کند‬‫بدون‬‫ساختار‬‫و‬‫بسته‬‫هستن‬‫د؛‬
‫برعکس‬،‫استناد‬‫تاثیر‬‫مقاله‬‫خاص‬‫و‬‫غیردانشگاهی‬‫را‬‫نیز‬‫منعکس‬‫‌کند؛‬‌‫ی‬‫م‬
‫باز‬‫هستند‬‫و‬‫دسترسی‬‫به‬‫‌ها‬‫ن‬‫آ‬‫‌راحتی‬‫ه‬‫ب‬‫‌پذیر‬‫ن‬‫امکا‬‫است؛‬
‫نسبت‬‫به‬،‫استناد‬‫امکان‬‫‌کاری‬‫ت‬‫دس‬‫در‬‫آن‬‫به‬‫حداقل‬‫‌رسد‬‫ی‬‫م‬
(‌،‫مهربان‌و‌منصوریان‬1393.)
41

42. •‌‫‌صورت‬‫ه‬‫امکان‌سنجش‌مقاالتی‌که‌ب‬‫خودناشری‬‫‌اند؛‬‫ه‬‫انتشار‌یافت‬
•‫سنجش‌آثار‌بدون‌استناد‌رسمی؛‬
•‫ارائه‌اطالعات‌بیشتر‌درباره‌پژوهش؛پوشش‌آثار‌چاپ‌نشده؛‬
•‫‌ها‌در‌سنجش؛‬‫ی‬‫‌ا‬‫ه‬‫استفاده‌از‌چند‌رسان‬
•‫رفع‌معضل‌خوداستنادی؛‬
•‌‫ُعدی‌در‌سنجش‌مقاالت‬‫ب‬‌‫رفع‌نگاه‌تک‬(‌،‫سالجقه‬1394.)
•‌‫‌ها‌هستد‬‫ه‬‫‌ها‌از‌امتیازات‌برجسته‌دگرسنج‬‫ش‬‫بیان‌تاثیرات‌اجتماعی‌پژوه‬(2018‌،Thelwall.)
•‫اثرگذاری‌علم‌بر‌نظر‌عموم‌و‌اثرگذاری‌مشارکت‌عموم‌بر‌روند‌علم‌و‌پژوهش‬‌:‫اثرگذاری‌اجتماعی‌تولیدات‌علمی‬.
•‌‫‌چگونگی‌ارتباط‌پژوهش‌با‌عموم‌و‌کسب‌حمایت‬‫ش‬‫نمای‬(‌،‫نویدی‌و‌منصوریان‬1393.)
42
‫دگرسنجی‬ ‫ایای‬‫ز‬‫م‬-‫ادامه‬

43. 43
‫‌ها‬‫ه‬‫تنوع‌سنج‬
‫‌های‌یکسان‬‫ش‬‫‌های‌مختلف‌بدون‌ارز‬‫ه‬‫داد‬
‫مقاالت‌تکراری‬
‫‌ها‬‫ه‬‫گردآوری‌داد‬(‫فاقد‌ظرفیت‌و‌توانایی‌برای‌‌تحلیل‌محتوای‌صدا‌و‌فیلم‬)(‌،‫لیو‌و‌ادی‬2013‌،‫،‌نقل‌در‌سالجقه‬1394.)
‌‫عدم‌تجانس‬(Gumpenberger and etc., 2016‌،‌،‫نقل‌در‌دوخانی‌و‌مرادی‬1397.)
‫وابستگی‬‌:‌‫‌ها‌به‬‫ه‬‫دگرسنج‬DOI‌‫ها‌و‬APIs‌‫‌ها‬‫ه‬‫‌دهندگان‌داد‬‫ه‬‫و‌ارائ‬(‫مانند‌مندلی‌و‌توئیتر‬)‌‫‌ها‬‫ه‬‫،‌گردآوری‌داد‬(‫مانند‌آلتمتریکس،‌ایمپکت‌استوری‌و‌پالم‌آنالی‬‫تیکس‬‌‌)
‌‫و‌میزبانان‌مختلف‌وابسته‌هستند‬(Haustein, 2016‫نقل‌در‬‌،‫نقل‌در‌دوخانی‌و‌مرادی‬1397).
‌‫‌ها‌وجود‌ندارد‬‫ه‬‫‌ها،‌کنترل‌کیفی‌در‌دگرسنج‬‫ه‬‫‌کاری‌داد‬‫ت‬‫دس‬
‫‌شود‬‫ی‬‫‌ها‌رصد‌نم‬‫ه‬‫تمامی‌منابع‌علمی‌در‌دنیا‌توسط‌دگرسنج‬
‌‫‌عالقگی‌پژوهشگران‌به‌استفاده‌از‌منابع‌تحت‌وب‬‫ی‬‫ب‬(Priem and etc, 2010)
‌‫اختالف‌بین‌مقادیر‌وزنی‬‫برای‌محاسبه‌نمره‌و‌منابع‬2.0‌‌‫‌ها‬‫ه‬‫داد‬
‌‫‌های‌کیفی‌تاثیر‌علمی‬‫ه‬‫‌های‌استاندارد‌برای‌تشخیص‌داد‬‫ش‬‫نبود‌رو‬(‌،‫زاهدی‬1393)
‌‫‌ها‌به‌تفکیک‌تعامل‌در‌فضای‌علمی‌و‌عمومی‌مانند‌توئیتر‬‫ه‬‫عدم‌عالقه‌دگرسنج‬(Roemer and etc, 2015‌،‌،‫نقل‌در‌دوخانی‌و‌مرادی‬1397)
‌‫‌ها‌و‌نبود‌شواهد‌سیستماتیک‬‫ه‬‫تجاری‌سازی‌و‌بحث‌کیفیت‌داد‬(Bornmann and etc, 2014‌،‌،‫نقل‌در‌دوخانی‌و‌مرادی‬1397)
‌‫‌های‌متنوع‬‫ص‬‫سردرگمی‌انتخاب‌معیار‌مناسب‌توسط‌کاربران‌از‌شاخ‬‫‌های‌مختلف‬‫ت‬‫از‌شرک‬(Dinsmore and etc, 2014‌،‌،‫نقل‌در‌دوخانی‌و‌مرادی‬
1397)
‫‌ها‌و‌فیلترهای‌بعضی‌ابزارها‌در‌برخی‌کشورها‬‫ی‬‫سوگیر‬(Thelwall, 2018.)
‫دگرسنجی‬ ‫معایب‬

44. 44
‫نتنوگرافی‬:‫‌نگاری‬‫ه‬‫شبک‬Netnography :

45. ‫‌نگاری‬‫ه‬‫شبک‬‫نوعی‬‫روش‬‫تحقیق‬،‫کیفی‬‫منطبق‬‫بر‬‫‌های‬‫ک‬‫تکینی‬‫ت‬‫حقیق‬
‫‌نگاری‬‫م‬‫مر‬‫برای‬‫مطالعه‬‫فرهنگ‬‫و‬‫روابطی‬‫است‬‫که‬‫از‬‫طریق‬‫ارتباطات‬‫مب‬‫تنی‬
‫بر‬‫رایانه‬‫ظاهر‬‫‌شود‬‫ی‬‫م‬(،‫کازینتز‬2002،‫نقل‬‫در‬‫حسنقلي‬‫پور‬،‫یاسوري‬
1396).
‫یک‬‫روش‬‫پژوهشی‬،‫‌تر‬‫ع‬‫سری‬‫‌تر‬‫ه‬‫ساد‬‫و‬‫‌تر‬‫ن‬‫ارزا‬‫از‬‫مردم‬‫نگاری‬‫سنتی‬‫است‬
(Kozinets, 2002)
45

46. ‫جهت‬‫مطالعه‬‫اجتماعات‬‫آنالین‬‫است‬.
‫آزادانه‬‫افراد‬‫در‬‫اینترنت‬(‫برای‬‫مثال‬‫در‬‫هنگام‬‫استفاده‬‫از‬‫‌های‬‫س‬‫سروی‬‫خرید‬‫آنالین‬)‫را‬‫مورد‬‫تحلیل‬‫قرار‬‫می‬‫‌دهد‬‫و‬
‫هدف‬‫آن‬‫فراهم‬‫آوردن‬‫دسترسی‬‫به‬‫‌های‬‫ه‬‫دیدگا‬‫‌هاست‬‫ن‬‫آ‬.
‫یک‬‫روش‬‫تحقیق‬‫کیفی‬‫برمبنای‬‫پارادایم‬‫تفسیری‬‫است‬
‫این‬،‫روش‬‫اطالعاتی‬‫را‬‫در‬‫زمینه‬‫معنا‬‫و‬‫متن‬(‫بافت‬)‫کاربران‬‫آنالین‬‫فراهم‬‫کرده‬
‫ترکیبی‬‫از‬‫اینترنت‬‫و‬‫مردم‬‫نگاری‬‫است‬(Stenger, 2009)
‫همچنین‬‫با‬‫ذات‬‫پژوهش‬‫مردم‬‫نگارانه‬(‫اتنوگرافی‬)‫سازگارتر‬‫است‬(‫طبیعی‬،‫بودن‬‫غوطه‬‫ور‬‫شدن‬‫در‬‫فضای‬‫پ‬،‫ژوهش‬
،‫توصیفی‬‫چند‬،‫روشی‬‫قابل‬‫سازگاری‬‫و‬‫تطبیق‬‫و‬‫نیز‬‫مبتنی‬‫بر‬‫زمینه‬/‫بافت‬)(Refinski, 2011)
46

47. ‫‌نگاري‬‫ه‬‫شبک‬‫یکي‬‫از‬‫‌هاي‬‫ش‬‫رو‬‫جدید‬‫در‬‫حوزة‬‫مطالعات‬‫کیفي‬‫اینترنتي‬‫است‬
‫این‬‫روش‬‫به‬‫موازات‬‫تغییر‬‫و‬‫تحول‬‫در‬‫فضاي‬،‫اینترنتي‬‫در‬‫حال‬‫توسعه‬‫و‬‫تکامل‬‫براي‬‫انطباق‬‫بیشتر‬‫با‬‫ای‬‫ن‬‫مفاهیم‬‫است‬
Netnography،‫صنعت‬‫‌های‬‫ه‬‫رسان‬‫اجتماعی‬‫را‬‫قادر‬‫‌سازد‬‫ی‬‫م‬‫بینش‬‫خود‬‫را‬‫در‬‫مورد‬‫چگونگی‬‫ایجاد‬
co-creation،‫بر‬‫توسعه‬‫محصول‬‫آنالین‬‫تأثیر‬‫بگذارد‬.
47
)Refinski, 2011(

48. ‫نظر‬ ‫تبادل‬ ‫و‬ ‫بحت‬
•‫عنوان‬‫به‬ ‫کتابداران‬ ‫فعالیت‬ ‫در‬ ‫ها‬‫دگرسنجه‬ ‫کمکی‬ ‫چه‬‫علمی‬ ‫ارتباطات‬ ‫متخصصان‬‫باشند‬ ‫داشته‬ ‫توانند‬‫می‬‫؟‬
•‫در‬ ‫دگرسنجی‬ ‫های‬‫شاخص‬ ‫از‬ ‫گیری‬‫بهره‬‫سازمانی‬ ‫مخازن‬‫باشد؟‬ ‫تواند‬‫می‬ ‫چه‬ ‫رقومی‬ ‫فضای‬ ‫های‬‫کتابخانه‬ ‫در‬
•‫در‬ ‫استفاده‬ ‫برای‬ ‫دگرسنجی‬ ‫نقش‬‫ها‬‫کتابخانه‬ ‫سازی‬‫مجموعه‬‫چیست؟‬ ‫کتابدارن‬ ‫توسط‬
48

49. ‫ماخذ‬‫و‬ ‫منابع‬
.1،‫اسدی‬،‫حمیده‬،‫نقشینه‬،‫نادر‬،‫نظری‬‫مریم‬(1393).‫بررسی‬‫‌های‬‫ه‬‫شبک‬‫اجتماعی‬‫علمی‬‫‌عنوان‬‫ه‬‫ب‬‫ابزاری‬‫جایگزین‬‫یا‬‫مکمل‬‫در‬‫ارزیابی‬
‫پژوهشگران‬‫ایرانی‬.‫پژوهشنامه‬‫‌سنجی‬‫م‬‫عل‬،1(2).67-80.
.2،‫بتولی‬‫زهرا‬(۱۳۹۲)،‫شبکه‬‫اجتماعی‬‫مندلی‬‫بستری‬‫جدید‬‫برای‬‫ارتباطات‬‫پژوهشی‬‫و‬‫‌های‬‫ی‬‫همکار‬،‫علمی‬‫جامعه‬‫اطالعاتی‬،‫شماره‬۲.
،‫بتولی‬‫زهرا‬(1392)،‫معرفی‬‫‌های‬‫ت‬‫قابلی‬‫شبکه‬‫اجتماعی‬‫آکادمیا‬‫برای‬،‫پژوهشگران‬‫ارتباط‬‫علمی‬.
.3،‫بتولی‬‫زهرا‬(۱۳۹۲)،‫‌های‬‫ت‬‫قابلی‬‫شبکه‬‫اجتماعی‬‫ریسرچ‬‫گیت‬‫برای‬،‫پژوهشگران‬‫گفتمان‬‫علم‬‫وفناوری‬.۱(۲).
.4‫دایرة‬‫المعارف‬‫کتابداري‬‫و‬‫‌رساني‬‫ع‬‫اطال‬
.5،‫دوخانی‬،‫فیروزه‬،‫مرادی‬‫شیما‬(1397).‫نگاهی‬‫به‬‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬‫و‬‫کاربرد‬‫آنها‬‫در‬‫ارزیابی‬‫علم‬‫و‬‫فناوری‬.‫تهران‬:‫مرکز‬‫تحقیقات‬‫سیاست‬‫علم‬‫ی‬
‫کشور‬.
.6‫‌پور‬‫ی‬‫حسنقل‬،‫یاسوری‬،‫خانلری‬،‫امیر‬،‫غریبی‬‫‌الدین‬‫ی‬‫مح‬(1396).‫مطالعه‬‫‌نگاری‬‫ه‬‫شبک‬‫برای‬‫شناسایی‬‫ابعاد‬‫‌ای‬‫ه‬‫زمین‬‫تجربه‬‫مشتریان‬‫خدمات‬
‫صنعت‬‫بانکداری‬.‫نشریه‬‫مدیریت‬،‫بازرگانی‬‫دانشکده‬‫مدیریت‬‫دانشگاه‬،‫تهران‬9(2)،259-270.
.7‫سالجقه‬،،‫مژده‬،‫محمدیان‬‫سجاد‬(1394).‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬‫راهی‬‫نو‬‫در‬‫‌سنجی‬‫م‬‫عل‬.‫مطالعات‬‫ملی‬‫کتابداری‬‫و‬‫سازماندهی‬،26(1)،71-84.
.8،‫سالجقه‬،‫مژده‬،‫دیاری‬‫ساره‬(1395).‫رابطه‬‫بین‬‫‌ها‬‫ه‬‫دگرسنج‬‫و‬‫‌های‬‫ص‬‫شاخ‬‫استنادی‬،‫اسنیپ‬‫‌بندی‬‫ه‬‫رتب‬‫نشریات‬،‫سایماگو‬‫ایگن‬‫فاکت‬‫ور‬‫و‬
‫ضریب‬‫تاثیر‬‫نشریات‬‫علوم‬‫پزشکی‬.‫مطالعات‬‫ملی‬‫کتابداری‬‫و‬‫سازماندهی‬‫اطالعات‬،27(2)،168-180.
.9،‫مهربان‬،‫سحر‬،‫منصوریان‬‫یزدان‬(1393).‫رصد‬‫روندهای‬‫علمی‬:‫‌ها‬‫ش‬‫رو‬‫و‬‫معیارهای‬‫‌سنجی‬‫م‬‫عل‬‫و‬‫تغییر‬‫نقش‬‫کتابداران‬.‫پژوهشنامه‬‫پردازش‬‫و‬
‫مدیریت‬‫اطالعات‬،26(3)،‫پیاپی‬77،613-631.
.10،‫نویدی‬،‫فاطمه‬،‫منصوریان‬‫یزدان‬(1394).‫درآمدی‬‫بر‬‫آۀتمتریکس‬:‫‌های‬‫س‬‫مقیا‬‫جایگزین‬‫برای‬‫بررسی‬‫تاثیر‬‫پژوهش‬‫با‬‫تاکید‬‫بر‬‫وب‬‫اجت‬‫ماعی‬.
‫‌نامه‬‫ش‬‫پژوه‬،‫‌سنجی‬‫م‬‫عل‬‫دوفصلنامه‬‫دانشگاه‬‫شاهد‬،1(1).
49

50. .11 Cave, R (2012). Overwiew of the altmetrics landscape. Charleston Conference {Slides}.
Retrieved November, 9, 2012, From http://WWW.slideshare.net/rcave/overview-of-the-
altmetrics-Landscape.
.12 Galligan, F., Dyas-Correia, S. (2013). Altmetrics: Rethinking the Way We Measure.
Serials Review 39 (1).
.13 Guoqiang L., Haiyan H., Zhigang H., Fu H., Yajie W. And Shanshan Z (2017). Usage
Count: A New Indicator to Detect Research Fronts. 2(1). pp 89–104.
14.Kozinets R.V. (2002). The field behind the screen : using netnography for marketing
research in online communities, Journal of Marketing Research, 39, february.
.15 Konkiel, S. (2016). Altmetrics: diversifying the understanding of influential scholarship.
Palgrave Communications 2:16057 doi: 10.1057/palcomms.2016.57. 50

51. 51
.17 Haustein, S., D. Bowman, B., Costas, R. (2016). Cassidy R. Sugimoto (Ed.). Theories of Informetrics:
A Festschrift in Honor of Blaise Cronin. PDF File, available at: https://arxiv.org/abs/1502.05701.
.18 Priem, J., A. Piwowar, H, H. Hemminger, B. (2012). Altmetrics in the wild: An exploratory study of
impact metrics based on social media. Available At: jasonpriem.org/self-archived/PLoS-altmetrics-
sigmetrics11-abstract.pdf.
.19 Priem , J., Taraborelli, D., Groth, P. and Neylon, C. (2010). altmetrics: a manifesto. Available At:
http://altmetrics.org/manifesto/.
.20 Piwowar, H. (2013). Introduction altmetrics: What, Why and Where?. Bulletin of the Association for
Information Science and Technology, 39(4).
21.Refinski, M. (2011). What is Netnography? The effects it places on the Web and Social Media
Industry?. Available at: https://www.openbusinesscouncil.org.
22.Stenger, T. (2009). Social Network Sites (SNS): do they match ? Definitions and methods for social
sciences and marketing research. See discussions, stats, and author profiles for this publication at:
https://www.researchgate.net/publication/46477548.

52. .23 Thelwall, M. (2018). Using Altmetrics to Support Research Evaluation. In book: Altmetrics for
Research Outputs Measurement and Scholarly Information Management. Available At:
https://www.researchgate.net .
.24 www. kudos.com, 2019 .
.25 www.altmetrics.com , 2019.
.26 Webometric Analyst, 2019
.27 https://sciencealert.ir
.28 https://en.wikipedia.org/wiki/Altmetric
52

53. 53