www.doktorix.com

2. MADDE BAĞIMLILIĞI
2

3. BAĞIMLILIK NEDİR?BAĞIMLILIK NEDİR?
Kontrolünü (öz güvenini) yitirip BİR MADDE’ ye
bağlanma durumudur

4. BAĞIMLI KİMDİR?BAĞIMLI KİMDİR?
* Maddeyi artırma (Tolerans)
* Miktar ve Sürenin Aşılması
* Yoksunluk Belirtisi (depresyon-kramp)
* Madde Alınması ile Rahatlama
* Zaman Kaybına Yol Açması
* Ruhsal Bedensel Sosyal Zarar
* Sorumluluklarının İhmali

5. Neden başlanır ?
Stresli durumlarda geçici rahatlama
Geçici zevk
Utangaçlığı kaldırmak
Cesaret almak
Bir gruba ait olmak
Farklı ve değişik gözükmek
Merak

6. MADDE BAĞIMLILIĞINA BAŞLAMA YAŞIMADDE BAĞIMLILIĞINA BAŞLAMA YAŞI

7. NEDEN TEHİKELİDİRLER ?
Alışkanlıkla başlar, bağımlılıkla devam eder ve
tutsaklıkla sona erer.
İnsan sağlığını psikolojik, sosyal ve fiziksel olarak
olumsuz etkiler.

8. BAĞIMLILIK YAPICI MADDELER
Tütün/Sigara
Alkol
Uçucu maddeler
Esrar
Eroin
Kokain
Sedatif ilaçlar
8

9. BAĞIMLILIK SÜRECİ NASIL İŞLER
İlk temas
Sosyal kullanım
Kötüye kullanım
Bağımlılık
9

10. BAĞIMLILIK NASIL GELİŞİR
Belki kullanabilirim
Korku ve merak
Bir kereden bir şey olmaz
Bir daha asla
Ben bağımlı olmam
İstersem bırakırım
Bıraktım bir daha başlamam
10

11. MADDE BAĞIMLILIĞININ TARİHSEL
GELİŞİMİ
İkinci dünya savaşından -1945- sonra özellikle
Amerika'da yaşanan kültürel bunalım döneminde
toplumun geneline yaygınlaşmış, özellikle genç
kuşaklarda yaygın bir kullanım patlaması olmuştur.
11

12. Yaygınlık (Epidemiyoloji)
Erkeklerde alkolizm kadınlara göre 5-6 kat daha
fazladır.
Dünya nüfusunun ;
280 Milyon Esrar,
6 Milyon Extacy,
16 Milyon Eroin,
14 Milyon Kokain kullanıldığını tahmin
edilmektedir.

13. MADDE BAĞIMLILIĞININ ZARARLARI
13

14. MADDE BAĞIMLILIĞININ ZARARLARI
Bedensel sorunlar
Ruhsal sorunlar
Sosyal sorunlar
14

15. MADDE BAĞIMLILIĞINAMADDE BAĞIMLILIĞINA
GİDEN YOLDAGİDEN YOLDA
İKİ TEMEL ALIŞKANLIKİKİ TEMEL ALIŞKANLIK
ALKOLALKOL SİGARASİGARA
15

16. ALKOL NEDİR?
Alkol dünyadaki en eski ve
en geniş şekilde kullanılan
uyuşturucu türüdür.
Kanunların yaş sınırlaması olmasına rağmen, alkol çok kolay
elde edilebilir.
16

17. ALKOL BAĞIMLILIĞI
Alkolik kişi ‘‘içkinin işine değil ,işinin içki içmesine
engel olduğunu düşünen kişidir”
Alkol bağımlılarının kendi kendine alkolü bırakması
güçtür.
Mutlaka tıbbi yardım almalıdır.

18. Etkileri
Ağızdaki sürekli bir alkol kokusu,
Konuşmada kayma,
Denge ve hareket kontrolünün kaybı,
Zayıf yargılama,
Saldırganlık
Şiddet gösterme
İleri düzeyde KOMA VE ÖLÜM

19. Kazaların %15 ine ALKOLLÜLER sebep olmaktadır
Trafik kazalarında ölenlerin %21'i yüksek derecede
alkollüdür
Alkollü araba kullanmaktan kaynaklanan kazalarda
ölüm oranı 15-24 yaş arası gençlerde son derece
yüksektir.
TRAFİK KAZALARI VE ALKOL

20. Ailelerin parçalanması ve ekonomik
yıkımında,
trafik kazalarındaki
artışta en büyük sorumlu ALKODÜR

21. ALKOLUN ZARARLARI
Bellek kaybına neden olur
Uyku bozukluklarına neden olur
Göz kaslarında ani güçsüzlük ve felce bağlı çift
görme
Mideyi tahriş ederek gastrit, ülsere neden olur
Karaciğer fonksiyonlarının bozulmasına neden
olur
Kalp hastalıklarına neden olur
Kansere neden olur
21

22. DOKTORUM GÜNDE BİR KADEH İÇMEME İZİN VERDİ!!!

23. Trafikte Yasal “Kan Alkol Düzeyi”
50 mg/dl (0.50 promil, %0.05)
Trafik kazası yapma riski, kan alkol düzeyi 50
mg/dl iken 2 kat, 150 mg/dl iken 25 kat artar.
Emniyetli kan alkol düzeyi
sadece sıfırdır!!!

24. Alkolün Metabolizması
Mide ve barsaklar boşsa emilim daha hızlı
Alkolün karaciğerde yıkım hızı sabittir (saatte
yaklaşık bir birim içki). Bu nedenle alınan alkol
miktarı ile kan alkol konsantrasyonu doğrudan
artar
Çay, kahve içmek soğuk duş ya da egzersiz
alkolün etkilerini azaltmaz.

25. Farklı kan düzeylerinde alkolün
etkisi
20 mg/dl: duygular yumuşar, vücutta hafif sıcaklık hissedilir,
inhibisyon azalmaya başlar.
50 mg/dl: belirgin gevşeme vardır, atiklik azalır, koordinasyon
bozukluğu başlar.
150 mg/dl: denge ve hareketler bozulmuştur.Belirgin sarhoşluk vardır.
300 mg/dl: bilinç kaybı görülebilir.
400 mg/dl: koma
500 mg/dl: solunum durması ve ölüm olur.

26. SİGARA
26

27.  15 yaş üstü nüfusun 1/3’ü sigara
içmektedir.
 Sigara içenlerin %75’i bağımlı
olmaktadır.
 Bağımlı olanların %50’si sigaraya bağlı
bir nedenden erken ölmektedir.
Dünyada 1,5 milyar kişi sigaraDünyada 1,5 milyar kişi sigara
içmektedir!...içmektedir!...

28. Tütün ;yasal olarak üretilip-
satılabilen, serbestçe kullanılabilen,
hastalık ve ölümlere neden olan,
bağımlılık yapma özelliği taşıyan bir
maddedir.

29. 2020 - 2030’lu yıllarda sigara her yıl
10 milyon kişinin ölümüne neden olacaktır.
Sigara her yıl 4 milyon kişinin,Sigara her yıl 4 milyon kişinin,
günde 11.000 kişinin,günde 11.000 kişinin,
her 8 saniyede 1 kişininher 8 saniyede 1 kişinin ölümündenölümünden sorumludur.sorumludur.

30. Sigara yüzünden yılda
35 bin kişiyi
kaybediyoruz.
SİGARA ÖNLENEBİLİR EN ÖNEMLİ
HALK SAĞLIĞI SORUNUDUR.

32. ASETON
(OJE SÖKÜCÜ)
NİKOTİ N
METANOL
(FÜZE YAKITI)
CO
(EGSOZ GAZI)
PİREN
NAFTALİN
(GÜVE KOVUCU)
HİDROJEN SİYANÜR
(GAZ ODALARI ZEHİRİ)
ARSENİK
(KAN ZEHİRİ)
DDT
BENZEN
SİGARADA YAKLAŞIK 4000
KADAR ZEHİR VARDIR.
–KADMİYUM
(AKÜ METALİ)

33. SİGARANIN İÇİNDEKİ
MADDELER
Karbon monoksit: Egzost gazı
Arsenik: Zehir imalatı
Metanol: Roket gazı
DDT: Böcek ilacı
Kadmiyum: Araba aküsü
Bütan gazı: Tüp ve çakmak gazı
Aseton: Kimyasal sökücü
Naftalin: Güve ilacı
Amonyak: Kimyasal temizleyici
Nikotin : Bağımlılık yapan bir
uyuşturucu çeşidi

34. TÜTÜN BAĞIMLILIĞI
Bütün tütün ürünleri içildiği zaman akciğerden,
içilmediği zaman burun ve ağızdan emilebilen
NİKOTİN içerir.
Nikotin Güçlü bir bağımlılık yapan maddedir.
Nikotin sigara içerken her solukta 7 saniyede
beyne ulaşır ve kendinizi iyi hissetmenizi sağlar
ve daha çok nikotin istemenize neden olur

35. NİKOTİN BAĞIMLISI
KİMDİR ?
Sigara içme isteğini durduramama,
Sigarayı kesememe ve azaltamama,
Sigarayı kesince gerginlik, sinirlilik, yorgunluk,
konsantrasyon güçlüğü başağrısı, başdönmesi,
hazımsızlık gibi).
Bir günde içilen sigara sayısının giderek artması,
Kalp hastalığı ve astım gibi önemli bir bedensel
hastalığa rağmen sigarayı bırakamama.

37. Sigara içenlerde, öksürük,
balgam çıkarma ve nefes
darlığı görülmektedir. Ayrıca,
sigara içenlerin % 40'ında
kronik bronşit gelişir..
AKCİĞER KANSERLERİNİN %95 SEBEBİ SİGARA!..
SOLUNUM YOLLARI VE SiGARA

38. SİGARA;
Akciğer Kanserlerinden% 95,
Akciğer Hastalıklarından% 82,
Kalp-Damar
Hastalıklarından %21,
Felçlerden % 18,
Oranında Sorumludur.

39. BEYNİMİZ VE SİGARA
Beyin damarlarında daralma ve tıkanmalar,
kanamalar
SONUÇTA;
kaslarda kuvvet azalması,
felçler
yatalak kalma
SİGARA
ZİHİN YORGUNLUĞU VE UNUTKANLIK YAPAR

40. DAMARLARIMIZ VE SİGARA
Sigara bütün damarlarımızı
ve kanımızın yapısını
etkileyerek;
Organlarımızın iyi beslenemez
Kangren
Kol ve bacakların kesilmesi

41. KALBİMİZ VE SİGARA
Sigara, kalp krizlerinin en büyük sorumlusudur.
SİNDİRİM ORGANLARI
Mide ve bağırsak rahatsızlıkları
ağız,
dudak,
yemek borusu,
mide, safra kesesi ve pankreas kanserleri

42. DİĞER ETKİLERİ
-Kemiklerde (erime) ve kırılma riski,
-Ciltte kırışıklıklar ve soluk görünüm,
-Dişlerde ve parmaklarda sararma ve kötü koku,
-Saçlarda dökülme,
-Tırnaklarda çabuk kırılma,

43. •Düşük, erken doğum, doğum sonrası
ölüm ve sakatlıkların sebebidir.
•Sigara içen annelerin bebekleri sık
ve ciddi solunum enfeksiyonları
geçirirler.
•Sigara üreme hücrelerini olumsuz
etkiler kısırlık riskini artırır
SİGARA VE BEBEK

44. PASİF İÇİCİLİK
Sigara; içtiği için ölen her 9 kişi, içmediği halde
dumanını soluyan
1 kişinin ölümüne neden olmaktadır.

45. SİGARA
45

47. YANINIZDA
SİGARA İÇİLMESİNE
ASLA
İZİN VERMEYİN!....

48. Sigara içen gençlerin;
Okul başarısı düşüktür
Dikkat toplama güçlüğü vardır
Kasları zayıftır
Göğüs çevresi iyi gelişmez
Boyları kısa kalır
Sık hasta olurlar

49. Önümüzdeki 20 yıl içinde
sigara;
AIDS,
Tüberküloz,
Trafik kazaları,
Anne ölümleri,
İntihar,
Cinayetlerin
toplamından daha fazla
insan öldürecektir!!!

50. SİGARAYI BIRAKMAK İÇİN
ÖNERİLER
Kesin karar vererek herhangi bir gün
seçilerek bırakılır.
Sigara içen arkadaş ve çevreden uzaklaşın.
Sigara içme isteği uyandıran yiyecek
ve içeceklerden uzak durun.
Yanınızda sigarayı hatırlatacak eşya taşımayın.
Sizi strese sokacak konu
ve tartışmalardan uzak durun.

52. VÜCUDUNUZ KÜLLÜK OLMASIN!!!!!

53. Uyuşturucu Maddeler Ve Etkileri
53

54. Uyuşturucu madde kavramı genellikle, uyuşturma özelliğine
sahip maddeleri ifade eder. Ancak, keyif veren, kışkırtan,
yatıştıran, uyanıklık sağlayan kimi maddeler içinde
kullanılmaktadır.
Uyuşturucu maddeler; kişinin ruhsal ve fiziksel dengesini
bozan; bu kişide fiziksel ve ruhsal bağımlılığa yol açan;
kişisel ve toplumsal yönden ekonomik ve sosyal çöküntü
oluşturan maddelerdir.

55. Afyon Kenevir Uyarıcılar Sentetikler Sakinleştiriciler
UYUŞTURUCU MADDELERİN SINIFLANDIRILMASI:

56. 1-Afyon
2-Morfin
3-Kodein
4-Metadon
5-Eroin
A- AFYON VE TÜREVLERİ

57. 1-Reçine esrar
2-Toz esrar
3-Pres esrar
4-Gonca esrar
5-Likit(sıvı) esrar

58. 1-Amfetamin
2-Kokain
3-Kafein

59. 1-Ecstasy (MDMA)
2-Captagon
3-Methamfetamin
4-Lysergic Asid Diethylamid (LSD)
5-Gamma Hydroxybutyrate (GHB)
6-Ketamine Hydrochloride (Ketamin)
7-Phencylidine (PCP)

60. 1-Barbituratlar
2-Trankizanlar
3-Sedatifler

62. UYUŞTURUCULARIN İNSAN SAĞLIĞINA ETKİLERİ
1.Fiziki Etkileri
a.Beyin ve Merkezi Sinir sisteminde :
Sigaradan itibaren bütün uyuşturucuların en büyük zararı ve
tahribatı beyin ve merkezi sinir sistemi üzerindedir. Bu sebeple
beynin mazrufu olan aklı ve iradeyi işlemez hale getirir. Kişiyi
dengeden, normal yaşam ve davranışlardan uzaklaştırırlar. Beyin
ve akıl sağlığının en büyük düşmanı uyuşturuculardır.
Bağımlılarda beliren ilk olgu; akıl ve sinir hastalıkları ve
arızalarıdır. Delilik, erken bunama, şuur kaybı, uykusuzluk,
felçler hezeyan (sayıklama, saçmalama, akıl dışı davranışlar )
halüsinasyon (vehim, hayal görme, işitme vs. ) lar, zeka ve hafıza
kayıpları.
En kısa ifade ile: Akıl hastalıkları, zihni ve ruhi karmaşa ve
kaoslar .

63. b.Sindirim Sisteminde:
Bulantı, kusma, karın ağrıları, kabızlık, ishal, mide ve bağırsak
spazmları, kanama ve yaraları, gastrit, ülser vs.
c.Karaciğer ve Böbreklerde:
Bu zehirlerin organizmadan atılmasında en ağır görev bu organlara
düşmekte olup, karaciğer ve böbreklerde büyük arıza ve
tıkanmalara, karaciğerde yetersizlik, yağlanma ,sertleşme
(siroz)...
Böbreklerde büyük tahribat, albümin, kan ve idrar çoğalması,
tıkanmalar ,ağır böbrek hastalıkları
d.Gözlerde:
Işık ve mesafede uyumsuzluk, şaşılık, gece körlüğü, göz bebeği
büyümesi, küçülmesi, göz adele felci bilinen sonuçlar ve
tezahürlerdir.

64. e.Solunum Sisteminde:
Nefes darlığı, öksürük, boğulma hissi, bu yolla kalp sıkışmaları,
solunum felçleri ve ölümler bilinen olaylardır.
f.Kan organlarında:
Kansızlık ,kan zehirlenmeleri, kan hücrelerinde şekil ve miktar
değişiklikleri, kanın korkulu arızası olan pıhtılaşma ve kangrenler
başlıca arızalardır.

65. i.Zehirlenme: Uyuşturucuların başta gelen olumsuzluğu
zehirlenmeler ve bu yolla gelen ölümlerdir.

66. 2.Sosyal ve Maddi Etkileri
Uyuşturucular, insanın uyum gücünü zaafa ve iflasa götürmekle onu
aileden, toplumdan ve çevresinden kopararak, yalnızlığa,
bunalıma ve hemen ardından da sorumsuz, hayvani bir hayata
mahkum eder. Bağımlıyı yaşayan bir ölü haline getirir.

67. İntiharların, cinayetlerin, her türlü fuhuş, gasp ve anarşinin
temelinde uyuşturucular vardır.
Ayrıca AİDS, frengi, verem, kanser, kangren ve benzeri bir çok
ölümcül hastalığın yayılmasında da önemli failler uyuşturucular ve
bağımlılarıdır.

70. Afyon, morfin, eroin grubu
uyuşturucular
Bu grup uyuşturucular afyon bitkisinden elde
edilir.
Güçlü ağrı kesici özelikleri vardır. Merkezi sinir
sisteminde yatıştırıcı etki yaparlar.
Bu maddeler kullanıldığında sakinleşme,
neşelenme meydana gelir.
Kaygılar ve sıkıntılar kaybolur. Düşünme yeteneği
azalır, irade zayıflar.
Kişilik bozukluğu, ilgisizlik, ruhsal çöküntü
meydana gelir. Kan basıncı düşer, nabız ve
solunum sayısı azalır.
70

71. Esrar
Hint kenevirinden elde edilen bir uyuşturucudur.
Merkezi sinir sisteminde yatıştırıcı etki yapar.
Özellikleri ve yoksunluk tablosu afyon ve
türevlerine benzer.
Kullanıldığında rahatlama ve uyuşukluk meydana
getirir. Kişi bir rüya alemine dalar, halüsinasyon
görür.
Uzun süre kullanıma bağlı olarak karakter kaybı
ve akli durumda bozukluklar meydana getirir.
71

72. Kokain
Koka bitkisi yapraklarından elde edilen bir maddedir.
Uyarıcı bir özelliği vardır. Kullanıldığında yalancı bir
kuvvet hissi, konuşma isteğinde artma yaratır.
Daha sonra ruhsal çöküntü, halüsinasyonlar, kalp ve
solunum yetmezliği durumlarına yol açarlar.
72

73. Koka bitkisi Kokain
Kokain, Güney Amerika’da yetişen Eritroksilon
Koka bitkisinden elde edilen bir alkaloiddir
Beyaz bir toz şeklindedir

74. Kokain kullanımının fiziksel
belirtileri (en az 2 tanesi)
- Taşikardi
- Pupiller dilatasyon
- Kan basıncında yükselme
- Terleme ya da titreme
- Bulantı ya da kusma
- Kilo kaybı
- Psikomotor ajitasyon
- Kas zayıflığı, solunumun baskılanması, göğüs
ağrısı ya da aritmi
- Konfüzyon, epileptik nöbet, disknezi, distoni ya da
koma.
- Algı bozukluğu (varsanı) eşlik edebilir.

75. BONZAİ
Dream (Rüya), Bombey Blue (Bombey Mavisi)
İlk kez 2002’de Almanya, İspanya, Rusya ve Avustralya
gibi ülkelerde rastlanıldı.
Bir çok kimyasal madde ihtiva ediyor fakat şu ana kadar
iki maddesi tespit edilebilmiştir.
 JWH-018 adlı madde esrar etkisi yapmakta,
HU-210 isimli madde ise esrar etkisini 5-10 kat
artırmaktadır.

76. BONZAİ (devam)
Maddenin içeriğindeki etken madde,
benzerlerinden çok daha güçlü ve hızlı bağımlılık
yaratıyor.
Kullanıcıları, “büyük aptallaşmaya ve bazen ölüm
korkusuna” neden olduğunu söylüyor.
İçeriğinde ; Amerika ve Afrika’da yetişen bitkiler
ve en önemli etken madde olan sentetik
kannabinoid bulunmaktadır.

77. BONZAİ (devam)
Bonzai içeren maddelerle yapılan deneylerde ;
kalp atışlarında şiddetli hızlanma,
kalp krizi hissi,
paranoya,
aşırı terleme,
endişe/kaygı düzeyinde ciddi artışa neden olduğu
saptanmış.

78. BONZAİ (devam)
2008’de Avusturya, Estonya,
2009’da Almanya, Fransa, Polonya, Rusya, İsveç,
İsviçre, İngiltere
10 Şubat 2010’da Kıbrıs Rum Kesimi
29 Mart 2010’da KKTC
13 Şubat 2011 tarihinde Türkiye’de yasaklandı

80. UYUŞTURUCU MADDE BAĞIMLILIĞI
DÖNEMLERİ
80

81. 1) Alışma dönemi: Uyuşturucu maddeyle ilk
tanışma dönemidir.
 Bu dönemde yalancı bir dünyaya dalarak keyif
alma duygusu ön plana çıkar.
 Kişi kararsızdır, uyuşturucuya başlamamak için
direnir. İstediği zaman uyuşturucuyu
bırakacağını düşünür.
 Vücutta kalıcı bir fiziksel hasar yoktur. Gerekli
tıbbi yardım yapılırsa kolaylıkla uyuşturucuyu
bırakabilir.
81

82. 2) Doyma dönemi: Bu dönemde kişi yaşantısını devam
ettirebilmek için uyuşturucu maddeyi kullanmak
zorundadır. Artık keyif alma ihtiyacı yoktur.
Maddenin yoksunluğunda büyük sıkıntı ve problemler
doğmaktadır.
Karaciğer, kalp, solunum ve sindirim sisteminde hasarlar
ortaya çıkmaktadır.
82

83. 3) Düşkünlük dönemi: Bu dönemde organlarda ağır
hasarlar ve ruhsal çöküntü görülür.
Kalp ve solunum problemleri, karaciğer hastalıkları ortaya
çıkar. Aşrı zayıflama, kusma, kalp ve solunum yetmezliği
görülür.
Bağımlının hastalıklara karşı direnci azalır. Zatürree
hepatit(sarılık) AIDS gibi hastalıklar meydana gelir. Beyin
hasarı, kişilik kaybı, ağır ruhsal problemler ortaya çıkar.
Kişi kendine bakamaz ve yardıma muhtaç hale gelir..
Yaşantısını devam ettirebilmek için aldığı uyuşturucu
miktarını arttırmak zorundadır.
83

84. UYUŞTURUCU BAĞIMLILIĞININ
TEDAVİSİ
Uyuşturucu bağımlılığının tedavisinde önemli iki
nokta vardır:
1. Bağımlının kendisinin tedavi olmaya ve
bağımlılıktan kurtulmaya istekli olması.
2. Bağımlılığın erken teşhis edilerek tedaviye
başlanması.
84

85. Uyuşturucu madde bağımlılığının tedavisi; iki
aşamada gerçekleştirilir.
1. Tedavi aşmasında kişi bağımlı olduğu
maddeden uzaklaştırılarak yoksunluk belirtileri
ile savaşılır. Vücut organlarında meydana
gelmiş hasarlar tedavi edilir. Bu safhada bağımlı
hastanede gözlem altında tutulmalıdır.
2. 2. Rehabilitasyon aşamasında kişilerin ruhsal
problemleri çözümlenmeye çalışılır. Tekrar iş
gücü kazandırılarak çalışabilecek ve topluma
yararlı olacak hale getirilir.
85

86. S O N U ÇS O N U Ç
MADDE KULLANIMINA BAŞLAMADA BİR TEK NEDEN
YETERLİDİR
GÜVENLİ BİR MADDE VE GÜVENLİ BİR KULLANIM
ŞEKLİ YOKTUR.
KULLANAN HERKES İÇİN BAĞIMLILIK GELİŞME RİSKİ
EŞİTTİR.
BAĞIMLILIĞI ENGELLEMEK KİŞİNİN ELİNDEDİR.
86

87. SABIRLA DİNLEDİĞİNİZ İÇİN
TEŞEKKÜRLER…
“SAĞLIK EN DEĞERLİ
HAZİNEMİZDİR”.
87