www.doktorix.com

1. PERİOPERATİF SIVIPERİOPERATİF SIVI
TEDAVİSİTEDAVİSİ
www.doktorix.comwww.doktorix.com

2. KRİSTALLOİD SIVILAR VEKRİSTALLOİD SIVILAR VE
VÜCUT SIVI DENGESİVÜCUT SIVI DENGESİ

3. Vücut Sıvıları;Vücut Sıvıları;
Vücut ağırlığınınVücut ağırlığının
 Erkekte %60’ ıErkekte %60’ ı
 Kadında %50’ siKadında %50’ si
 Yenidoğanda %75-80’ iYenidoğanda %75-80’ i

4. VÜCUT SIVI DENGESİVÜCUT SIVI DENGESİ
SuSu,, vücuttaki tüm kompartmanlarvücuttaki tüm kompartmanlar
arasında en büyük olanıarasında en büyük olanı

5. I.I. Hücre içi sıvı (%40)Hücre içi sıvı (%40)
II.II. Hücre dışı sıvı (%20)Hücre dışı sıvı (%20)
 PlazmaPlazma
 İntersitisyel sıvıİntersitisyel sıvı
 Transsellüler sıvıTranssellüler sıvı

6. SIVI KOMPARTMANLARI ARASINDASIVI KOMPARTMANLARI ARASINDA
DEĞİŞİMDEĞİŞİM
 Membran boyunca bir maddenin diffüzyonuMembran boyunca bir maddenin diffüzyonu
hızı:hızı:
1.1. Membranın o madde için geçirgenliğiMembranın o madde için geçirgenliği
2.2. Her iki taraf arasındaki konsantrasyon farkıHer iki taraf arasındaki konsantrasyon farkı
3.3. Her iki taraf arasındaki basınç farkıHer iki taraf arasındaki basınç farkı

7. VÜCUT SIVISININ VEVÜCUT SIVISININ VE
KOMPOZİSYONUNUN KONTROLÜKOMPOZİSYONUNUN KONTROLÜ
1.1. Atriyal natriüretik peptidAtriyal natriüretik peptid
2.2. VazopressinVazopressin
3.3. AldosteronAldosteron
4.4. Paratiroid HormonParatiroid Hormon
5.5. KalsitoninKalsitonin
6.6. ProstaglandinlerProstaglandinler
7.7. Dopaminerjik reseptörlerDopaminerjik reseptörler
8.8. α- adrenerjik reseptörlerα- adrenerjik reseptörler
9.9. Susama mekanizmasıSusama mekanizması
10.10. BBöbreğin intrensek özellikleriöbreğin intrensek özellikleri

8. İntravenöz Sıvılarİntravenöz Sıvılar
 Kristalloidler (küçük moleküllü)Kristalloidler (küçük moleküllü)
 Kolloidler (büyük moleküllü)Kolloidler (büyük moleküllü)

9. Thomas Graham (1805-1859)Thomas Graham (1805-1859)

10. Kristalloid SıvılarKristalloid Sıvılar
• Glukoz içeren ya da içermeyen düşük molekülGlukoz içeren ya da içermeyen düşük molekül
ağırlıklı iyon solüsyonlarıağırlıklı iyon solüsyonları
• Kompartmanlar arasında osmotik basınca göreKompartmanlar arasında osmotik basınca göre
hızla dağılırlarhızla dağılırlar

11. Kristalloid SıvılarKristalloid Sıvılar
 Primer su kaybına bağlı kayıplar hipotonikPrimer su kaybına bağlı kayıplar hipotonik
solüsyonlarla replase edilirler:solüsyonlarla replase edilirler: idame tipiidame tipi
solüsyonlarsolüsyonlar
 Su ve elektrolit kaybına bağlı kayıplar izotonikSu ve elektrolit kaybına bağlı kayıplar izotonik
solüsyonlarla replase edilirler:solüsyonlarla replase edilirler: replasman tipireplasman tipi
solüsyonlarsolüsyonlar

12. SolüsyonSolüsyon Tonisite Na(mEq/l) Cl(mEq/l)Tonisite Na(mEq/l) Cl(mEq/l)
D5WD5W HipotonikHipotonik -- --
Normal SF(NS)Normal SF(NS) İzotonikİzotonik 154 154154 154
%5D 1/4 NS%5D 1/4 NS İzotonikİzotonik 38.538.5 38.538.5
%5D %0,45NaCl Hipertonik%5D %0,45NaCl Hipertonik 7777 7777
%5D NaCl Hipertonik%5D NaCl Hipertonik 154154 154154
Laktatlı Ringer(LR)Laktatlı Ringer(LR) İzotonikİzotonik 130130 109109
%5D LR%5D LR HipertonikHipertonik 130130 109109
%0,45NaCl%0,45NaCl HipotonikHipotonik 7777 7777
%3 NaCl%3 NaCl HipertonikHipertonik 513513 513513
%5 NaCl Hipertonik%5 NaCl Hipertonik 855855 855855
% 7.5 NaHCO3% 7.5 NaHCO3 HipertonikHipertonik 893893
PlasmalytePlasmalyte İzotonikİzotonik 140140 9898

13. İzotonik İzotonik
sıvılarsıvılar
Hücre
İntersitisyel alan
İntravasküler alan
Ozmolariteleri serum
ozmolaritesine yakın
Büyük miktarlardaBüyük miktarlarda
kristaloidlerin hızlı birkristaloidlerin hızlı bir
şekilde uygulanması ileşekilde uygulanması ile
doku ödemidoku ödemi
Örnek:Laktatlı Ringer(LR)Örnek:Laktatlı Ringer(LR)
NSNS

14. HipotonikHipotonik
sıvılar sıvılar
 Osmolariteleri serum
ozmolaritesinden daha
düşük
Örnek: % 0.45 NaClÖrnek: % 0.45 NaCl
% 5 Dekstroz% 5 Dekstroz
İntravasküler alan
İntravasküler alan
İntersitisyel alan
İntersitisyel alan
Hücre
Hücre

15. Hipertonik Hipertonik
sıvılarsıvılar
Ozmolariteleri serumOzmolariteleri serum
ozmolaritesinden dahaozmolaritesinden daha
büyükbüyük
Örnek: %5D 1/2 SFÖrnek: %5D 1/2 SF
%5D LR%5D LR
%5D SF%5D SF
%3 NS%3 NS
%7,5 NaHCO%7,5 NaHCO33
İntravasküler alan
İntravasküler alan
İntersitisyel alan
İntersitisyel alan
Hücre
Hücre

16. Dengeli Tuz SolüsyonlarıDengeli Tuz Solüsyonları
 Elektrolit kompozisyonları ESS’ a benzerElektrolit kompozisyonları ESS’ a benzer
 %0,9 NaCl’ e göre hafif hipotonik ve elektrolit%0,9 NaCl’ e göre hafif hipotonik ve elektrolit
içerikleri farklıiçerikleri farklı

17. NaNa KK MgMg ClCl HPOHPO44 asetatasetat diğerdiğer OsmOsm
İsolyteİsolyte 140140 1010 33 103103
-- 4747 Ca,Ca,
sit-sit-
ratrat
320320
İsolyteİsolyte
SS
141141 55 33 9898 11 2727 glukogluko
natnat
295295
İsolyteİsolyte
MM
4040 3535 -- 4040 1515 2020 DxDx 400400
İsolyteİsolyte
PP
2525 2020 33 2222 33 -- Lak-Lak-
tat,tat,
DxDx
350350

18. Ringer LaktatRinger Laktat
• 1880’ de Sydney Ringer tarafından Ringer1880’ de Sydney Ringer tarafından Ringer
solüsyonusolüsyonu
• 1930’ da ise Alexis Hartmann, Ringer1930’ da ise Alexis Hartmann, Ringer
solüsyonuna sodyum laktat ekleyereksolüsyonuna sodyum laktat ekleyerek
metabolik asidoz tedavisinde kullanmışmetabolik asidoz tedavisinde kullanmış
(Laktatlı Ringer(Laktatlı Ringer == Hartman Solüsyonu)Hartman Solüsyonu)

19. Ringer LaktatRinger Laktat
 Hafif hipotonikHafif hipotonik
 Cerrahi sıvı kayıplarında en yaygın kullanılanCerrahi sıvı kayıplarında en yaygın kullanılan
solüsyonsolüsyon
 ESS’ nın bileşimine yakın idame sıvısı olarakESS’ nın bileşimine yakın idame sıvısı olarak
idealideal
 Laktat KC’ de bikarbonata dönüşürLaktat KC’ de bikarbonata dönüşür
 pH 6,4pH 6,4

20. NaNa KK CaCa ClCl LaktatLaktat DxDx OsmOsm
Ringer 147147 44 44 155155
-- -- 310310
Laktatlı
Ringerli
130130 44 33 109109 2828
-- 275275
%5 Dx
LR
130130 44 33 109109 2828 5050 560560

21. Ringer LaktatRinger Laktat
 Hafif hipotonik ve litre başına içerdiğiHafif hipotonik ve litre başına içerdiği ~~100 ml100 ml
serbest su ile serum Naserbest su ile serum Na++
’ u 130 mEq/L’ ye düşürme’ u 130 mEq/L’ ye düşürme
eğiliminde olmasına rağmen ESS kompozisyonunu eneğiliminde olmasına rağmen ESS kompozisyonunu en
az etkileyen sıvıaz etkileyen sıvı
 Büyük volümler gerektiğinde en fizyolojik solüsyonBüyük volümler gerektiğinde en fizyolojik solüsyon

22. • İçerdiği Caİçerdiği Ca+2+2
, bazı ilaçlara bağlanabilir ve, bazı ilaçlara bağlanabilir ve
biyoyararlanım ve etkinliklerini azaltabilirbiyoyararlanım ve etkinliklerini azaltabilir
• CaCa+2+2
kan ürünlerindeki sitrata bağlanıpkan ürünlerindeki sitrata bağlanıp
antikoagülanı inaktive ederek donör kanındaantikoagülanı inaktive ederek donör kanında
pıhtı oluşumupıhtı oluşumu
• Kan ürünlerini dilüe etmek için LR solüsyonuKan ürünlerini dilüe etmek için LR solüsyonu
KONTRENDİKEKONTRENDİKE

23. Ringer Laktatla Geçimsiz Olan İlaçlar;Ringer Laktatla Geçimsiz Olan İlaçlar;
KesinKesin Yüksek olasıYüksek olası OlasıOlası
AmikasinAmikasin
AmfoteresinAmfoteresin
Kan ürünleriKan ürünleri
SefamandolSefamandol
MetaraminolMetaraminol
TiyopentalTiyopental
AmpisilinAmpisilin
DoksasilinDoksasilin
MannitolMannitol
NitrogliserinNitrogliserin
NitroprusidNitroprusid
NorepinefrinNorepinefrin
PenisilinPenisilin
SiklosporinSiklosporin
AzlosilinAzlosilin
TMP-STXTMP-STX

24. Aortik rekonstrüktif cerrahi uygulanacak 66 hasta:Aortik rekonstrüktif cerrahi uygulanacak 66 hasta:
1.1. RL GrubuRL Grubu
2.2. SF Grubu:SF Grubu: Hiperkloremik metabolik asidozHiperkloremik metabolik asidoz
gelişimi ile bikarbonat ve kan ürünleri ihtiyacıgelişimi ile bikarbonat ve kan ürünleri ihtiyacı
daha fazla olmuşdaha fazla olmuş
Mekanik ventilatör ihtiyacı, YB-hastanede kalışMekanik ventilatör ihtiyacı, YB-hastanede kalış
süreleri, komplikasyon gelişimi arasında farksüreleri, komplikasyon gelişimi arasında fark
bulunamamışbulunamamış
Waters CH,Anesth Analg. 2001 Oct; 93(4): 817-22Waters CH,Anesth Analg. 2001 Oct; 93(4): 817-22

25. İzotonik Sodyumklorürİzotonik Sodyumklorür
• Kristalloid solüsyonların prototipiKristalloid solüsyonların prototipi
• %0,9 NaCl veya normal salin (NS) de denir%0,9 NaCl veya normal salin (NS) de denir
(NS: 58 gr/L , isotonik:9 gr/l Na(NS: 58 gr/L , isotonik:9 gr/l Na++
ve Clve Cl--
içerir)içerir)
• Verildikten 1 sa sonra İV volümdeVerildikten 1 sa sonra İV volümde ~~ %25’ i%25’ i
kalırkalır

26. İzotonik Sodyumklorürİzotonik Sodyumklorür
• Plazmaya göre hafif hipertonikPlazmaya göre hafif hipertonik
• pH’ ı plazmadan daha düşük (5,7)pH’ ı plazmadan daha düşük (5,7)
• 154 mEq/L Na154 mEq/L Na++
ve Clve Cl--
içeririçerir
• Normal SF (NS), hipokloremik metabolik asidozNormal SF (NS), hipokloremik metabolik asidoz
ve transfüzyon öncesinde eritrositve transfüzyon öncesinde eritrosit
süspansiyonunu dilüe etmede tercihsüspansiyonunu dilüe etmede tercih

27. Hipotonik SıvılarHipotonik Sıvılar
 % 0,45 NaCl (1/2 SF)% 0,45 NaCl (1/2 SF)
 % 5 Dekstroz sudaki solüsyonu% 5 Dekstroz sudaki solüsyonu

28. %5 Dekstroz%5 Dekstroz
 Dekstroz metabolize olduğundan serbest suDekstroz metabolize olduğundan serbest su
gibi fonksiyon görürgibi fonksiyon görür
 Hipernatremi tedavisindeHipernatremi tedavisinde
 İzoozmotik: hemolize neden olmaz (saf su ileİzoozmotik: hemolize neden olmaz (saf su ile
hemoliz olur)hemoliz olur)
 İnsülin alan diyabetik hastalarda hipoglisemiyiİnsülin alan diyabetik hastalarda hipoglisemiyi
önlemek içinönlemek için

29. DekstrozDekstroz
(gr/L)(gr/L)
KaloriKalori
(kcal)(kcal)
OsmolariteOsmolarite
(mOsm/l)(mOsm/l)
%5%5
DekstrozDekstroz
5050 170170 250250
%10%10
DekstrozDekstroz
100100 340340 500500
%20%20
DekstrozDekstroz
200200 680680 10001000
%30%30
DekstrozDekstroz
300300 10121012 15001500
%50%50
DekstrozDekstroz
500500 17001700 25002500

30. • Beyin ve alyuvarların glukoz tüketimiBeyin ve alyuvarların glukoz tüketimi
~~2mg/kg/dk2mg/kg/dk
• Yeterli karbonhidrat sağlanamazsa aminoasitYeterli karbonhidrat sağlanamazsa aminoasit
rezervinden glikojenoliz ve glukoneogenezlerezervinden glikojenoliz ve glukoneogenezle
gerekli glukoz sağlanır fakat proteingerekli glukoz sağlanır fakat protein
katabolizmasıkatabolizması

31.  Karbonhidratlar katabolizmayı önler ancakKarbonhidratlar katabolizmayı önler ancak
dozu kesin değildozu kesin değil
 Total açlık da tercih edilebilir; insülinTotal açlık da tercih edilebilir; insülin
konsantrasyonu çok düşük seviyelerekonsantrasyonu çok düşük seviyelere
iner kalorik kaynak olarak lipolizininer kalorik kaynak olarak lipolizin
kullanımı kolaylaşırkullanımı kolaylaşır

32. Hipertonik Tuz SolüsyonlarıHipertonik Tuz Solüsyonları
 NaNa++
konsantrasyonları; 250-1200 mEq/Lkonsantrasyonları; 250-1200 mEq/L
 Ozmotik basınca bağlı olarak, intrasellüler sıvıOzmotik basınca bağlı olarak, intrasellüler sıvı
ekstrasellüler sıvıya hareket ederekstrasellüler sıvıya hareket eder
 NaNa++
konsantrasyonu arttıkça replasman içinkonsantrasyonu arttıkça replasman için
gerekli hacim ve ödem oluşumugerekli hacim ve ödem oluşumu

33. Hipertonik NaClHipertonik NaCl
• % 3 SF ciddi semptomatik hiponatremi% 3 SF ciddi semptomatik hiponatremi
tedavisindetedavisinde
• Bazı otörler hipovolemik şoktaki hastalarınBazı otörler hipovolemik şoktaki hastaların
resüsitasyonunda hipertonik % 3-7.5 SFresüsitasyonunda hipertonik % 3-7.5 SF
kullanılmasını savunmaktakullanılmasını savunmakta

34. Hipertonik Solüsyonların AvantajlarıHipertonik Solüsyonların Avantajları
• UcuzUcuz
• İdrar akımını arttırırİdrar akımını arttırır
• Düşük volümle replasmanDüşük volümle replasman
• Myokard kontraktilitesini arttırırMyokard kontraktilitesini arttırır
• Arterioler dilatasyonArterioler dilatasyon
• Periferal ödemi azaltırPeriferal ödemi azaltır
• İntrakraniyal basıncı azaltırİntrakraniyal basıncı azaltır
Anest. Clinics of North America 1996Anest. Clinics of North America 1996

35. Hipertonik Solüsyonların DezavantajlarıHipertonik Solüsyonların Dezavantajları
• HipertonikHipertonik
• Subdural hematomu arttırırSubdural hematomu arttırır
• Kısa etkiliKısa etkili
• İnfüzyon yerinde hemolizİnfüzyon yerinde hemoliz
Anest. Clinics of North America 1996Anest. Clinics of North America 1996

36. Kristalloid Sıvıların Yan EtkileriKristalloid Sıvıların Yan Etkileri
1.1. Bütün ESS’ nın volümünüBütün ESS’ nın volümünü
2.2. İntersitisyel sıvı gereğinden fazlaİntersitisyel sıvı gereğinden fazla
genişler lenfatik drenaj bozulurgenişler lenfatik drenaj bozulur

37. 3.3. Pulmoner ödem oluşturarak, ACPulmoner ödem oluşturarak, AC
kompliyansında azalma ve hipoksikompliyansında azalma ve hipoksi
4.4. Gaz değişiminde bozulmaGaz değişiminde bozulma
5.5. Periferde; kaslarda ve GIS’ de ödem vePeriferde; kaslarda ve GIS’ de ödem ve
oksijenlenmede bozulmaoksijenlenmede bozulma

38. 6.6. Yüksek volümde kullanıldıklarındaYüksek volümde kullanıldıklarında
hiperkloremi bikarbonat miktarı azalır:hiperkloremi bikarbonat miktarı azalır:
non-anyon gap metabolik asidoznon-anyon gap metabolik asidoz

39. Beyin ölümü tanısı almış organ donörüBeyin ölümü tanısı almış organ donörü
vakalarında peroperatif sıvı tedavisindevakalarında peroperatif sıvı tedavisinde
kolloid ve kristalloid sıvılar karşılaştırılmış;kolloid ve kristalloid sıvılar karşılaştırılmış;
 AKB, KAH, CVP ve ösefageal ısı arasındaAKB, KAH, CVP ve ösefageal ısı arasında
fark yokfark yok
 intersitisyel ödem oluşumu kolloidlerleintersitisyel ödem oluşumu kolloidlerle
daha azdaha az
Randell T. Acta Anaest. Scan 1990:592-9Randell T. Acta Anaest. Scan 1990:592-9

40. • Ringer Laktat 3 950 000 TLRinger Laktat 3 950 000 TL
• SF 3 714 500 TLSF 3 714 500 TL
• İsolyte M 3 305 000 TLİsolyte M 3 305 000 TL
• İsolye S 3 446 000 TLİsolye S 3 446 000 TL
• %5 Dekstroz 2 890 000 TL%5 Dekstroz 2 890 000 TL
• HES 18 061 000 TLHES 18 061 000 TL
• Voluven 18 550 000 TLVoluven 18 550 000 TL

41. PEROPERATİF SIVI TEDAVİSİPEROPERATİF SIVI TEDAVİSİ

42. Rutin Per-op Sıvı Tedavisinin amacı:Rutin Per-op Sıvı Tedavisinin amacı:
1.1. Bazal sıvı ihtiyacıBazal sıvı ihtiyacı
2.2. Hastalıkla ilgili medikasyonlarHastalıkla ilgili medikasyonlar
3.3. Anestezik ilaçlar ve tekniklerAnestezik ilaçlar ve teknikler
4.4. Cerrahi sıvı kayıplarıCerrahi sıvı kayıpları
5.5. Yeterli OYeterli O22 alımıalımı
6.6. Normal elektrolit konsantrasyonuNormal elektrolit konsantrasyonu
7.7. NormoglisemiNormoglisemi

43. • Yeterli OYeterli O22 alımını sağlamak önemli bir amaçalımını sağlamak önemli bir amaç
• Doku ODoku O22 alımı;alımı;
Hb konsantrasyonuHb konsantrasyonu
OO22 basıncıbasıncı
Organların vasküler direncine bağlıOrganların vasküler direncine bağlı

44. **Anestezi indüksiyonu ve cerrahi stres ileAnestezi indüksiyonu ve cerrahi stres ile
katekolamin, kortizol ve büyüme hormonundakikatekolamin, kortizol ve büyüme hormonundaki
değişikliklere bağlı olarak insülin salınımı azalırdeğişikliklere bağlı olarak insülin salınımı azalır
ve hiperglisemiye yatkınlık olurve hiperglisemiye yatkınlık olur
İdame sıvısı olarakİdame sıvısı olarak Dekstrozlu sıvılar önerilmezDekstrozlu sıvılar önerilmez

45. İntravasküler Volümünİntravasküler Volümün
DeğerlendirilmesiDeğerlendirilmesi
 Fizik muayeneFizik muayene
 Laboratuar ölçümleriLaboratuar ölçümleri
 Hemodinamik ölçümlerHemodinamik ölçümler

46. Fizik MuayeneFizik Muayene
• MukozaMukoza
• BilinçBilinç
• OrtostatikOrtostatik
KAHKAH
OAPOAP
• İdrar çıkışıİdrar çıkışı
• KAHKAH
• OAPOAP
%5
Kuru
N
Yok
N
N
%10
Çok kuru
Letarjik
Var
%15
Parşömen
Künt
Belirgin
>15atım/dk
>10mmHg

47. Fizik MuayeneFizik Muayene
• Periferik perfüzyonPeriferik perfüzyon
• Merkez ve cilt ısısının aynı anda izlenmesiMerkez ve cilt ısısının aynı anda izlenmesi
• Transkutan POTranskutan PO22 izlenmesiizlenmesi

48. Yaşları 1-3 y arasında değişen 22 hasta;Yaşları 1-3 y arasında değişen 22 hasta;
1.1. Konservatif sıvı tedavisi grubu:Konservatif sıvı tedavisi grubu: pre-op 8 sapre-op 8 sa
açlık ve intra-op 1 ml/kg/saaçlık ve intra-op 1 ml/kg/sa
2.2. Agresif sıvı tedavisi grubu:Agresif sıvı tedavisi grubu: pre-op 3 sa öncepre-op 3 sa önce
sıvı alımı ve 8 ml/kg/sa sıvı infüzyonusıvı alımı ve 8 ml/kg/sa sıvı infüzyonu
İntra-op ve post-op 1. sa sonraki vücut ısıları 2.İntra-op ve post-op 1. sa sonraki vücut ısıları 2.
grupta belirgin olarak düşük bulunmuşgrupta belirgin olarak düşük bulunmuş
Ezri T., Anesthesiology. 2003 Apr; 98(4): 838-41Ezri T., Anesthesiology. 2003 Apr; 98(4): 838-41

49. LaboratuarLaboratuar
• HtcHtc
• İdrar dansitesi/osmolaritesiİdrar dansitesi/osmolaritesi
• Serum NaSerum Na++
artar, BUN/Kreatinin > 10artar, BUN/Kreatinin > 10
• İdrar Naİdrar Na++
< 10mEq/L< 10mEq/L
• AKG’ da metabolik asidozAKG’ da metabolik asidoz
• Akciğer grafisiAkciğer grafisi

50. Hemodinamik ÖlçümlerHemodinamik Ölçümler
• CVPCVP
• PAPPAP
• PCWPPCWP
• TÖETÖE
• Radyoizotopik çalışmaRadyoizotopik çalışma

51. Perioperatif Sıvı TedavisiPerioperatif Sıvı Tedavisi
• Normal idame sıvıNormal idame sıvı
• Açlık süresine bağlı sıvı açığıAçlık süresine bağlı sıvı açığı
• Cerrahi sıvı kayıplarıCerrahi sıvı kayıpları

52. Rutin İdame SıvılarRutin İdame Sıvılar
70 kg’ lık bir hasta da rutin idame sıvısı için70 kg’ lık bir hasta da rutin idame sıvısı için
“4-2-1 kuralı”“4-2-1 kuralı”
0-10 kg: 10x4 40 ml0-10 kg: 10x4 40 ml
11-20 kg:10x2 20 ml 110ml/sa11-20 kg:10x2 20 ml 110ml/sa
21-70 kg:50x1 50 ml21-70 kg:50x1 50 ml

53. Preoperatif KayıplarPreoperatif Kayıplar
 İdame sıvısı x açlık süresiİdame sıvısı x açlık süresi
 Yerine konmamış eksternal ve 3. boşlukYerine konmamış eksternal ve 3. boşluk
kayıplarıkayıpları

54. GÜNLÜK SIVI KAYBIGÜNLÜK SIVI KAYBI
Normal aktiviteNormal aktivite Normal aktiviteNormal aktivite Uzamış ağırUzamış ağır
normal vücut ısısınormal vücut ısısı yüksek vücut ısısıyüksek vücut ısısı egzersizegzersiz
• İdrar 1400 1200İdrar 1400 1200 500500
• Ter 100 1400Ter 100 1400 50005000
• Dışkı 100 100Dışkı 100 100 100100
• İnsensible 700 600İnsensible 700 600 10001000
kayıplarkayıplar
• ToplamToplam 2300 ml2300 ml 3300 ml3300 ml 6600 ml6600 ml

55. Günübirlik cerrahi geçirecek 200 hastayaGünübirlik cerrahi geçirecek 200 hastaya
pre-op 30 dk önce izotonik solüsyonlar ilepre-op 30 dk önce izotonik solüsyonlar ile
replasmanreplasman
*Grup 1:*Grup 1: 20mL/kg/sa20mL/kg/sa
*Grup 2:*Grup 2: 2mL/kg/sa2mL/kg/sa
Post-op 30 ve 60. dk’ larda susuzluk, uykuyaPost-op 30 ve 60. dk’ larda susuzluk, uykuya
meyil ve huzursuzluk açısından 1. grup hastalarmeyil ve huzursuzluk açısından 1. grup hastalar
daha iyi bulunmuşdaha iyi bulunmuş
Yogendran, Anaesth Analgesia Vol:80,1995Yogendran, Anaesth Analgesia Vol:80,1995

56. İntraoperatif Kayıplar:İntraoperatif Kayıplar:
• Tonsillektomi, plastik cerrahi girişimleri:Tonsillektomi, plastik cerrahi girişimleri: AzAz
(0-2 ml/kg)(0-2 ml/kg)
• Herni onarımı, apendektomi, gövdede yüzeyelHerni onarımı, apendektomi, gövdede yüzeyel
girişimler, basit laparatomi ve torakotomi:girişimler, basit laparatomi ve torakotomi:
orta derecede (2-6 ml/kg)orta derecede (2-6 ml/kg)
• Radikal mastektomi, barsak rezeksiyonu, kalçaRadikal mastektomi, barsak rezeksiyonu, kalça
protezi:protezi: büyük miktarda (6-10 ml/kg)büyük miktarda (6-10 ml/kg)

57. Majör abdominal cerrahi (barsak rezeksiyonu veMajör abdominal cerrahi (barsak rezeksiyonu ve
kan kaybı >300 ml) geçirecek hastalarakan kaybı >300 ml) geçirecek hastalara
1.1. Grup:Grup: 5-10 ml/kg/sa5-10 ml/kg/sa
2.2. Grup :Grup : 15 ml/kg/sa kristalloid sıvı replasmanı15 ml/kg/sa kristalloid sıvı replasmanı
yapılmış. 2. grupta böbrek fonksiyonlarınınyapılmış. 2. grupta böbrek fonksiyonlarının
daha iyi korunduğunu bildirilmişdaha iyi korunduğunu bildirilmiş
Campbell IT.,Br J Anaesth. 1990 Nov;65(5):726-9.Campbell IT.,Br J Anaesth. 1990 Nov;65(5):726-9.

58. İntraoperatif Kayıplarİntraoperatif Kayıplar
1.1. AspiratörAspiratör
2.2. Tampon / KompresTampon / Kompres
3.3. Cerrahi örtüler altındaCerrahi örtüler altında
4.4. EvaporasyonEvaporasyon
5.5. Vücut sıvılarının redistribüsyonuVücut sıvılarının redistribüsyonu

59. Kompansatuar İntravasküler HacimKompansatuar İntravasküler Hacim
GenişletilmesiGenişletilmesi
İntravasküler volüm, anestezinin yolİntravasküler volüm, anestezinin yol
açtığı kardiyak depresyon veaçtığı kardiyak depresyon ve
vazodilatasyonu kompanse edebilmek içinvazodilatasyonu kompanse edebilmek için
doyurulmalıdoyurulmalı

60. İntraoperatif Sıvı replasmanında;İntraoperatif Sıvı replasmanında;
 Verilecek İV solüsyonun seçiminde cerrahiVerilecek İV solüsyonun seçiminde cerrahi
girişimin tipi ve tahmini kan kaybı önemligirişimin tipi ve tahmini kan kaybı önemli
 Minimal kan kaybı ve sıvı yer değişikliklerinde,Minimal kan kaybı ve sıvı yer değişikliklerinde,
idamedeidamede kristalloid solüsyonlarkristalloid solüsyonlar tercihtercih

61. Spesifik Klinik Durumlarda Sıvı TedavisiSpesifik Klinik Durumlarda Sıvı Tedavisi
Sıvı seçimi ve uygulama hızı, vital organlardaSıvı seçimi ve uygulama hızı, vital organlarda
komorbiditeye yol açmayacak fizyolojikkomorbiditeye yol açmayacak fizyolojik
şartlara uygun olmalışartlara uygun olmalı

62. Kullanılabilecek ampirik replasmanKullanılabilecek ampirik replasman
sıvılarısıvıları
Gastrik %5D %0,45 NaCl + 30 mEq/L KClGastrik %5D %0,45 NaCl + 30 mEq/L KCl
Duodenum %0,9 NaCl + 10 mEq/L KClDuodenum %0,9 NaCl + 10 mEq/L KCl
Safra Laktatlı RingerSafra Laktatlı Ringer
Pankreas Laktatlı Ringer + 40mEq/l NaHCOPankreas Laktatlı Ringer + 40mEq/l NaHCO33
Kolon 1/2 NS + 30mEq/l KCl+ 20mEq/l NaHCOKolon 1/2 NS + 30mEq/l KCl+ 20mEq/l NaHCO33

63.  DiüretikDiüretik
 GlikozüriGlikozüri
 DIDI
sonucu idrar çıkışının
artmasına bağlı kayıplarda
Na+
konsantrasyonu 50-100
mEq/L ve K+
konsantrasyonu
20-60 mEq/L olan solüsyon ile
replasman

64. Pediatrik HastaPediatrik Hasta
• >3-4 saat sıvı alamazsa dehidratasyon gelişir>3-4 saat sıvı alamazsa dehidratasyon gelişir
• Yenidoğan için önerilen idame sıvısı:Yenidoğan için önerilen idame sıvısı:
% 0.3 NaCl + K% 0.3 NaCl + K++
• Dekstroz infüzyonu 5 mg/kg/sa’ i geçmemeliDekstroz infüzyonu 5 mg/kg/sa’ i geçmemeli
(uzayan vakalarda kan şekeri takibi ile(uzayan vakalarda kan şekeri takibi ile
dekstroz hızı ayarlanmalı)dekstroz hızı ayarlanmalı)

65. Pediatrik HastaPediatrik Hasta
• Yenidoğanın idrarı dilüe ve konsantre etmeYenidoğanın idrarı dilüe ve konsantre etme
yeteneği sınırlıyeteneği sınırlı
• İntra-op hipotonik solüsyonlar kullanıldığındaİntra-op hipotonik solüsyonlar kullanıldığında
böbrekler fazla su miktarını atmak için ekstraböbrekler fazla su miktarını atmak için ekstra
Na atarlar hiponatremiNa atarlar hiponatremi
• <2 yaşta böbrek fonksiyonları immatüritesi<2 yaşta böbrek fonksiyonları immatüritesi
nedeniyle HES solüsyonları kullanılmamalınedeniyle HES solüsyonları kullanılmamalı
Iris Kuhn Goethe University Frankfurt,GermanyIris Kuhn Goethe University Frankfurt,Germany

66. Kolon Obstrüksiyonu olan HastalarKolon Obstrüksiyonu olan Hastalar
• Genelde organ rezervleri kısıtlı, yaşlı hastalarGenelde organ rezervleri kısıtlı, yaşlı hastalar
• Yavaş gelişen volüm eksikliği, kaybınYavaş gelişen volüm eksikliği, kaybın
derecesini maskeleyen kompansatuarderecesini maskeleyen kompansatuar
mekanizmalara zaman verirmekanizmalara zaman verir

67. • Kolondan kaybedilen sıvı ile ESS, elektrolitKolondan kaybedilen sıvı ile ESS, elektrolit
birleşimi açısından benzer:birleşimi açısından benzer:
• Dengeli tuz solüsyonlarıDengeli tuz solüsyonları
• %5D %0,9NaCl + 20-40 mEq/L KCl%5D %0,9NaCl + 20-40 mEq/L KCl
• Kaybedilen protein karşılanmalıKaybedilen protein karşılanmalı
İlk tercih

68. Karaciğer Yetmezlikli HastaKaraciğer Yetmezlikli Hasta
 Düşük SVR’ dan dolayı kardiyak output artarDüşük SVR’ dan dolayı kardiyak output artar
 Hepatik nefropatiye bağlı GFR azalır veHepatik nefropatiye bağlı GFR azalır ve
tübüler fonksiyonlar bozulurtübüler fonksiyonlar bozulur Sıvı ve Na+
atılımında yetersizlik
 AldosteronunAldosteronun yıkılamaması Hipernatremi

69. Karaciğer Yetmezlikli HastaKaraciğer Yetmezlikli Hasta
 İntersitisyel sıvı yüklenmesinden kaçınmakİntersitisyel sıvı yüklenmesinden kaçınmak
gerekir:gerekir: Kristalloid sıvılar önerilmezKristalloid sıvılar önerilmez
 İntravasküler kolloid ozmotik basınç;İntravasküler kolloid ozmotik basınç; % 5-25% 5-25
AlbuminAlbumin ile düzeltilirile düzeltilir
 Gerekli sıvıGerekli sıvı TDPTDP şeklinde verilebilirşeklinde verilebilir

70. Kalp Yetmezlikli Hastada Sıvı TedavisiKalp Yetmezlikli Hastada Sıvı Tedavisi
 Mutlaka pre-op monitorizasyon yapılmalıMutlaka pre-op monitorizasyon yapılmalı
 Optimal preload’ u sağlayacak sıvı dengesiOptimal preload’ u sağlayacak sıvı dengesi
kurulmalıkurulmalı

71. Kalp Yetmezlikli Hastada Sıvı TedavisiKalp Yetmezlikli Hastada Sıvı Tedavisi
• ESS da önceden genişlemiştir, bu nedenleESS da önceden genişlemiştir, bu nedenle
intra-op sıvı replasmanı yavaş yapılmalıintra-op sıvı replasmanı yavaş yapılmalı
• Post-op sıvı atma kabiliyeti azalırPost-op sıvı atma kabiliyeti azalır
• Post-op sıvı replasmanı tamamlanana kadarPost-op sıvı replasmanı tamamlanana kadar
hemodinamik monitörizasyona devamhemodinamik monitörizasyona devam

72. Serebral Ödemi Olan HastaSerebral Ödemi Olan Hasta
• Hipovolemi olmaksızın su dehidratasyonuHipovolemi olmaksızın su dehidratasyonu
isteniristenir
Na seviyesi 142-148 mEq/LNa seviyesi 142-148 mEq/L
Kan glukozu 80-175 mg/dlKan glukozu 80-175 mg/dl
• İdame sıvısı olarakİdame sıvısı olarak
%0.9 NaCl%0.9 NaCl ya daya da Laktatlı RingerLaktatlı Ringer
arasında
tutulmalı

73. Preeklampsili Hastada;Preeklampsili Hastada;
• Kardiyak yetmezliğe bağlı pumoner ödem,Kardiyak yetmezliğe bağlı pumoner ödem,
• Serebral ödem,Serebral ödem,
• Anesteziye bağlı vasodilatasyonla hipotansiyonAnesteziye bağlı vasodilatasyonla hipotansiyon
• Hipertansiyon risklerinden dolayıHipertansiyon risklerinden dolayı
Dikkatli sıvı replasmanıDikkatli sıvı replasmanı

74. SONUÇ OLARAK;SONUÇ OLARAK;
**Per-op sıvı tedavisi hastaya özgüPer-op sıvı tedavisi hastaya özgü
olmalıdırolmalıdır