1. Gastvrij Nederland Verkiezingsdebat
29 augustus 2012
Welkom

2. Opening
Bernard Wientjes
Voorzitter VNO-NCW

3. Stand van zaken
gastvrijheidseconomie
Kees van der Most
Manager Research, Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen

4. Opbouw presentatie
1 Economisch en maatschappelijk belang van sector
2 Trends/ontwikkelingen + marktpositie Nederland
3 Groeiperspectief komende jaren
4 Conclusies

6. Economisch belang sector
Economisch belang van de sector is groot:
omzet 2011: 37,3 miljard euro
4,4
7,7
Inkomend toerisme (x mld.)
4,4
Binnenlands toerisme (x mld.)
Uitgaand toerisme (x mld.)
Overig (x mld.)
20,7
Bron: Tourism Satellite Account / CBS

7. Economisch belang sector
Ontwikkeling omzet 2001 – 2011
40
37,1 37,3
38 36,0
35,9
36 35,1
34,0
34
32,2
32 30,7 31,0
Bedragen in miljarden euro’s
30,4
29,6
30
28
26
24
22
20
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Bron: Tourism Satellite Account (CBS)

8. Economisch belang sector
Kritische noot
De Tourism Satellite Account kent een strakke afbakening
en neemt daardoor niet alles mee:
alleen bestedingen voor (vrijetijds)activiteiten
van minimaal 2 uur worden meegenomen
(voorbeeld: bestedingen van Nederlanders aan vrijetijdsactiviteiten
van 1 tot 2 uur bedragen ca. 10 miljard euro / Bron: CVTO 2011)
alle dynamiek met andere sectoren (zorg, landbouw,
retail e.d.) blijft buiten beschouwing
(voorbeeld: Nederlanders geven op jaarbasis zo’n 18 miljard euro
uit aan funshoppen / Bron: CVTO 2011)

9. Economisch belang sector
Enkele specifieke
werkgelegenheidskenmerken (2011)
Toeristische banen: 412.000
Aandeel totaal aantal banen in Nederland: 4,5%
• Relatief veel jongeren, allochtonen,
lager opgeleiden zijn werkzaam in sector
• Veel deeltijdbanen
• Banen in gastvrijheidsector zijn locatiegebonden
• Productiviteitsgroei sector is relatief beperkt
(toename omzet leidt al snel tot meer banen!)
• Werkgelegenheidsmultiplier bedraagt 1,6
Bron: Toerisme: de banenmotor (Ecorys)

10. Economisch belang sector
Internationaal steeds meer
erkenning als banenmotor
“Travel and tourism is
an important vehicle for
job creation, economic
growth and development”
Statement uit G20 Leaders Declaration,
jaarvergadering in Los Cabos Mexico

11. Economisch belang sector
“Every year , tens of
millions of tourists from
all over the world come
and visit America. And the
more folks who visit
America, the more Americans
we get back to work”
In kader van travel and tourism stimulerings-
programma, uitgesproken tijdens bezoek
aan Disney World in Florida (2012)

12. Maatschappelijk belang
...meer dan alleen bestedingen en werkgelegenheid
Sector biedt ontspanning en plezier en
draagt onder meer bij aan:
• Kwaliteit van omgeving
(randvoorwaardelijk aan topsectorenbeleid)
• Vitaal platteland
(biedt werkgelegenheid; in stand
houden voorzieningenniveau)
• Gezonde bevolking
(sector biedt volop mogelijkheden
om actief / sportief bezig te zijn)
• Sociale samenhang
(bevolkingsgroepen met verschillende
achtergronden ontmoeten elkaar)
Bron: Sectorvisie Gastvrij Nederland

14. Trends, ontwikkelingen
& marktpositie
Ontwikkeling inkomend toerisme Nederland
*vakanties op (eigen) boten, cruises, tweede woningen en B&B blijven buiten beschouwing
12.000
Rembrandt jaar
11.200
Aantal gasten x 1.000
10.400 Floriade
9.600
Vliegtaks,
8.800 economische
Aanslagen VS recessie
SARS,
Irak oorlog
8.000
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Bron: Statistiek Logiesaccommodaties / CBS

15. Trends, ontwikkelingen
& marktpositie
Inkomend toerisme nader bekeken
Herkomstregio’s Aantal gasten 2011 Vraagontwikkeling
Europa 9 miljoen (80%)
Intercontinentaal 2,3 miljoen (20%)
BRIC-landen 460.000 (4%)
Accommodaties
Hotels 9 miljoen (80%)
Bungalowparken 1,4 miljoen (13%)
Campings 0,7 miljoen (6%)
Groepsaccommodaties 0,1 miljoen (1%)
Bron: Statistiek Logiesaccommodaties / CBS

16. Trends, ontwikkelingen
& marktpositie
Inkomend toerisme Nederland in vergelijking met andere landen
(index 2000 = 100)
150
140 Wereld
Europa
130
Noord-West Europa*
120
Nederland
110
100
90
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
*) Duitsland, Groot-Brittannië, Denemarken, België en Nederland
Bron: UNWTO, Eurostat, CBS

17. Trends, ontwikkelingen
& marktpositie
Ontwikkeling binnen- en buitenlandse
vakanties van Nederlanders
20
18
16
14
12
10
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Totaal Binnenland
Bron: ContinuVakantieOnderzoek

18. Trends, ontwikkelingen
& marktpositie
Vraagontwikkeling belangrijke accommodatietypes
Bungalow
6,9 miljoen Camping
(39%) 4,9 miljoen Hotel
Boot
(28%) 3,3 miljoen
0,5 miljoen Overig
(19%) (3%) 2,1 miljoen
(11%)
Bron: ContinuVakantieOnderzoek

19. Trends, ontwikkelingen
& marktpositie
Ontwikkeling binnen- en buitenlandse
vakanties van Nederlanders
20 20
18 18
16 16
14 14
12 12
10 10
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
Totaal Binnenland Totaal Buitenland
Bron: ContinuVakantieOnderzoek Bron: ContinuVakantieOnderzoek

20. Trends, ontwikkelingen
& marktpositie
Verhouding binnen- en buitenlandse vakanties
op Nederlandse vakantiemarkt (2011)
Vakanties Overnachtingen Bestedingen
(x miljoen) (x miljoen) (in miljarden euro’s)
2,8
91,7 (18%)
Binnenland
18,6 17,7 (33%)
(51%)
(49%)
184,5 12,4 Buitenland
(67%)
(82%)
Bron: ContinuVakantieOnderzoek

22. Groeiperspectief de
komende jaren
• Vakantie/vrijetijd is belangrijk voor de consument
(staat hoog op het prioriteitenlijstje)
• Voor veel westerse consumenten is het een belangrijk
onderdeel van hun levensstijl
• Ontspanning, reconnecten, persoonlijke ontwikkeling e.d.
(’je bent wat je doet’)
• Voor consumenten in opkomende economieën
is het nog meer een luxe goed
• Bij verdere welvaartsgroei ontstaat geleidelijk verschuiving
van materiele naar immateriële
(‘van bezit naar beleving’)

23. Groeiperspectief de
komende jaren
Hoog
Economische ontwikkeling
Verrijkende
belevenissen
Belevenissen
Luxe goederen
(bijv. merkkleding)
Materiele zaken
(bijv. tv, auto etc.)
Laag
Primaire levensbehoeften

24. Groeiperspectief de
komende jaren
Inkomend toerisme
• Momenteel reist minder dan 15% van alle
wereldburgers internationaal
• UNWTO verwacht voor 2030 bijna verdubbeling
aantal internationale aankomsten
• Met name groei voor opkomende regio’s
(Azië, Zuid-Amerika)
• Nederland kan van toenemend reisverkeer uit
opkomende markten profiteren
• Meeste groei voor Nederland zal komende jaren
echter vanuit Europese herkomstmarkten komen
Bronnen: Tourism towards 2030 / UNWTO + Destinatie Holland 2020 / NBTC

25. Groeiperspectief de
komende jaren
Binnenlands toerisme
• Nederlandse vakantie- en
vrijetijdsmarkt sterk ontwikkeld
• Verwachting is dat markt op
termijn nog licht kan groeien
• Economie en demografie
(meer senioren) belangrijke drivers
• Bij vakanties zal groei vooral zitten
in korte vakanties
• Hier liggen kansen voor eigen land
(relatief groot deel van korte vakanties
wordt in eigen land doorgebracht)
Bron: Toekomstvisie Nederlandse vakantiemarkt 2020 / NBTC-NIPO Research

27. Conclusies
• Gastvrijheidsector kent groot
economisch en maatschappelijk belang
• Positie van Nederland t.o.v.
concurrentie staat onder druk
• Voor de toekomst zijn er
volop groeikansen

28. Debatleider:
Peter van der Geer
Deelnemende leden Tweede Kamer:
Herma Boom – CDA
Eppo Bruins – ChristenUnie
Paulus Jansen – SP
Michiel Verkoulen – D66
Roos Vermeij – PvdA
Erik Ziengs – VVD

29. Gastvrij Nederland
Verkiezingsdebat

30. Investeringsruimte
Stelling:
‘Eén micronorm, ingesteld door de Rijksoverheid,
is dé oplossing om de lokale lasten aan banden
te leggen.’

31. Regeldruk
Stelling:
‘Aan het einde van de volgende kabinets-periode moeten over-
heden, met de Rijksoverheid voorop, wet- en regelgeving digitaal,
consistent en op maat gesneden, aanbieden aan ondernemers.’

32. Positionering
Nederland
Stelling:
‘De rijksbijdrage aan de promotie van de bestemming
Nederland moet ten minste worden verdubbeld.’

33. Integrale aanpak van
Rijksoverheid
Stelling:
‘Elke topsector krijgt
een gastvrijheidsparagraaf.’

34. Theo Ruijs
Voorzitter Gastvrij Nederland

35. Gastvrij Nederland Verkiezingsdebat
Dank voor uw aandacht