3. ISO Nedir ?
ISO (International Organization for Standardization), Uluslararası Standartlar Teşkilâtı,
Bütün teknik ve teknik dışı dallardaki standartların belirlenmesi çalışmalarını yürütmek
gayesiyle 1946'da Cenevre'de kurulan uluslararası teşkilâttır.
Uluslararası Standartlar Teşkilâtına üye ülkelerin sayısı 162 olup Teşkilât üyesi olan millî birimler
kendi ülkelerinde standartlar konusunda en yetkili kuruluşlardır.
Her ülke teşkilatta yetkili bir organ tarafından temsil edilir.
4. ISO Standartları;
ISO 9000
ISO 9001
ISO 9002
ISO 9004
ISO 27001
ISO 4217
ISO 140001
5. ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi;
Kuruluşunuzun büyüklüğü ne olursa olsun, ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi tüm operasyonel süreçlerinizi
en iyi şekilde izlemenize ve yönetmenize yardımcı olur.
Dünyanın en yaygın kalite yönetim standardı olan ISO 9001, kuruluşların hizmet ve performans yönetimi
konusunda kalitelerini artırmaya ve süreklilik sağlanmasına olanak tanır.
Biraz daha ayrıntılı olarak, ISO 9000 Kalite Standartları Serisi, organizasyonların müşteri memnuniyetinin
artırılmasına yönelik olarak Kalite Yönetim Sistemi'nin kurulması ve geliştirilmesi konusunda rehberlik eden
bir standarttır. ISO 9001 ise Kalite Yönetim Sistemi'nin kurulması esnasında uygulanması gereken şartları
tanımlayan ve belgelendirmeye esas teşkil eden standarttır. Bununla birlikte, Uluslararası Standartlar
Organizasyonu (ISO)‘ nun yayımlamış olduğu kılavuz standartlar da vardır. ISO 9001 ve kılavuz standartlar,
ISO 9000 serisi olarak adlandırılmaktadır.
6. Aşağıda verilen ISO 9000 standart serisi, her tip ve büyüklükteki kuruluşun etkin bir Kalite Yönetim Sistemi
oluşturması ve uygulaması için geliştirilmiştir;
ISO 9000 Kalite Yönetim Sistemleri - Temel Esaslar, Terimler ve Tarifler: ISO 9000 Standardı, kalite yönetim
sistemlerinin temel esaslarını açıklar ve kalite yönetim sistemleri terminolojisini tanımlar. Bir nevi sözlük
mahiyetindedir.
ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemleri - Şartlar: ISO 9001 Standardı, bir kuruluşun müşteri şartlarını ve
uygulanabilir mevzuat şartlarını karşılayan ürünleri sağlama yeteneği olduğunu kanıtlaması gerektiğinde ve
müşteri memnuniyetini artırmayı amaçladığında uyacağı kalite yönetim sisteminin şartlarını belirtir.
Belgelendirmesi yapılan standarttır.
ISO 9002 Kalite Yönetim Sistemleri: Bu standard, tederikçinin tesis edilmiş bir tasarıma uygun ürün temini
konusunda yeterliliği kullanılan kalite sistem şartlarını belirtmektedir. Belirtilen şartlar üretimden servise
kadar bütün aşamalarda öncelikle uygunsuzlukların önlenerek müşteri memnuniyetinin sağlanması
amacına yöneliktir.
7. ISO 9004 Kalite Yönetim Sistemleri - Performans İyileştirilmeleri İçin Kılavuz: ISO 9004 Standardı, kalite
yönetim sisteminin etkinliğini ve verimliliğini dikkate alarak, kılavuzluk bilgilerini sağlar. Bu standardın
amacı, kuruluşun performansının iyileştirilmesi ve müşteriler ile diğer ilgili tarafların memnuniyetinin
sağlanmasıdır.
8. Sonuç olarak;
Etkin bir kalite yönetim sistemi için minimum şartları belirtir.
Şartları geneldir, ölçek fark etmeksizin her sektör için uygulanabilir.
Neyin yapılacağını söyler, nasıl yapılacağını değil.
9. ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim
Sistemi;
Bilgi, kuruluşunuzun faaliyetleri ve belki devamı için büyük bir önem taşır. ISO/IEC 27001 Belgesi değerli
bilgi varlıklarınızı yönetmenize ve korumanıza yardımcı olur.
ISO/IEC 27001, Bilgi Güvenliği Yönetimi Sistemi (ISMS) gereksinimlerini tanımlayan tek uluslararası
denetlenebilir standarttır. Yeterli ve orantılı güvenlik denetimleri seçilmesini sağlamak için tasarlanmıştır.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ISMS: Information Security Management System
10. ISO 27001 Kimi ilgilendirir;
ISO/IEC 27001, dünyanın hangi Ülkesinden veya hangi sektörden olursa olsun büyük küçük tüm
kuruluşlara uygundur. Bu standart, finans, sağlık, kamu ve BT sektörleri gibi bilginin korunmasının
büyük öneme sahip olduğu alanlarda özellikle gereklidir.
ISO/IEC 27001, BT taşeron şirketleri gibi bilgiyi başkaları adına yöneten kuruluşlar için de oldukça
önemlidir, müşterilere bilgilerinin koruma altında olduğu güvencesini vermek için kullanılabilir.
11. ISO 27001 Kurmanın Yararları;
Bilgi varlıklarının farkına varma: Kuruluş hangi bilgi varlıklarının olduğunu, değerinin farkına varır.
Sahip olduğu varlıkları koruyabilme: Kuracağı kontroller ile koruma metodlarını belirler ve uygulayarak
korur.
İş sürekliliği: Uzun yıllar boyunca işini garanti eder. Ayrıca bir felaket halinde, işe devam etme yeterliliğine
sahip olur.
İlgili taraflar ile barış halinde olma: Başta tedarikçileri olmak üzere, bilgileri korunacağından ilgili
tarafların güvenini kazanır.
Bilgiyi bir sistem sayesinde korur, tesadüfe bırakmaz.
Müşterileri değerlendirirse, rakiplerine göre daha iyi değerlendirilir.
12. ISO 4217;
ISO 4217, para birimi kodu olarak da bilinen, para birimlerine verilen 3 haneli kısaltmaları
düzenleyen ISO standartıdır. ISO 4217 kod listesi bankacılıkta ve iş dünyasında, döviz büroları sadece bu
kodları kullanarak işlem yaparlar. Bu kodlar sayesinde bir kodun ilk iki harfi ’ISO 3166-1 alpha-2’ ülke
kodudur. İnternet'te kullanılan ccTLD lerin çok benzeridir. Örneğin Japonya'nın ülke kodu "jp", para birimi
"yen"dir. Para birimi kodu da JPY olarak atanmıştır.
Eğer bir para biriminin değeri yükseltilirse, kodun son harfi de değişir böylece iki farklı değer birbirine
karışmaz. Genelde kodun sonuna "yeni" anlamında bir harf eklenir. Örneğin Türk lirasının kodu eskiden "TRL"
iken şu anda "TRY" olmuştur. 2009 yılı itibariyle ülke içinde kullanılan kısaltma "TL" olmuştur, fakat
uluslararası kod olan "TRY" değiştirilmemiştir.
ISO 4217 standardı sadece para birimleri için değil, değerli madenler için de kullanılır.
Örneğin altın, gümüş, platin gibi değerli metallerin de kodları vardır.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ccTLD(country-code Top Level Domain):İnternet Ülke alan kodu.
13.
14. ISO 140001 Çevre Yönetim Sistemi;
20 inci yüzyılın ikinci yarısından itibaren insanlığı tehdit eden problemlerden birisi haline gelen çevre
sorunları ve kirliliği, sanayileşmenin sonucunda iyice hissedilir hale gelmiştir. Önceleri sadece kirlenme
olarak algılanan ve uluslararası boyut kazanmadan yerel özellik taşıyan çevre sorunları, gün geçtikçe hızla
çoğalmış, yerellikten kurtulup tüm dünyanın sorunu olmuştur. İşte bu noktada insanlığın çevreye verdiği
zararı azaltmak için çevre standartları, çevreye yönelik ulusal ve uluslararası yasal mevzuatlar uygulamaya
alınmıştır. Bu kapsamda çevrenin korunmasına yönelik olarak Uluslararası Standartlar Organizasyonu (ISO)
tarafından yayımlanan standart serisine ISO 14000 serisi denilmektedir.
ISO 14000 serisi içinde belgelendirilmesi yapılan standart ISO 14001 Standardı'dır. ISO 14001, ürünün
hammaddeden başlayarak müşteriye sunulmasına kadar olan süreçte çevresel faktörlerin belirlenmesi ve bu
faktörlerin gerekli önlemler ile kontrol altına alınarak çevreye verilen zararın en aza indirilmesi için kılavuzluk
yapan bir standarttır. ISO 14001, işletmelerin çevreye verdikleri veya verebilecekleri zararların sistematik bir
şekilde azaltılması, mümkün olduğu durumlarda ortadan kaldırılması için geliştirilen bir yönetim sistemidir.
15. ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Standardı ve ilgili standartlar serisi, hazırlanışı itibarı ile tüm ülkelerde
yürürlükte olan çevre yasaları ve uygulamaya yönelik yönetmelikler ile uyumlu bir yapıda olduğundan,
uygulamalar genel olarak mevzuat şartlarının getirdiği yükümlülüklerin karşılanması ile paralellik gösterir ve
uygulamaların bir sistem dahilinde gerçekleştirilmesi için zemin oluşturur. ISO 14000 standart serisi, birçok
standart içermektedir. Bu standartlar içerisinde en önemlileri ve bilinenleri:
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemleri - Şartlar ve Kullanım Kılavuzu
ISO 14004 Çevre Yönetim Sistemleri - Prensipler, Sistemler ve Destekleyici Tekniklere Dair Genel Kılavuz
ISO 14020 Çevre Etiketleri ve Beyanları - Genel Prensipler
ISO 14031 Çevre Yönetimi - Çevre Performans Değerlendirilmesi - Kılavuz
ISO 14040 Çevre Yönetimi - Hayat Boyu Değerlendirme - İlkeler ve Çerçeve
16. Sonuç olarak;
ISO 14001 Standardı, çevreye verilen zararın en aza indirilmesi için oluşturulmuş bir standarttır.
ISO 14001 uygulamaları, genel olarak mevzuat yükümlülüklerin karşılanması ile paralellik gösterir.
ISO 14001, bir ürün standardı değildir, ne üretildiği ile değil nasıl üretildiği ile ilgilenir.
Sektör ve ölçek gözetmeksizin her işletmeye uygulanabilen ve gönüllük esasına dayalı bir yönetim
sistemidir.
18. DIN: Deutsches Institut für Normung
DIN : Alman Standartları Enstitüsü,
DIN enstitüsünün hukuki yapısı, Alman yasalarına göre resmi tescilli bir dernek olup, özel sektör
tarafından finanse edilmektedir ve Federal Almanya Devleti ile kurulmuş bir antlaşma
uyarınca, Avrupa ve uluslararası standartlama faaliyetleri için yetkili standart kurumudur.
Adı geçen kurum, üretim, ticaret, sanayi, bilim, tüketim ve kalite kontrol alanlarında faaliyet
gösterenlerle devlet kurumları için bilgi ve fikir alışverişi platformu olup, "konuyla alakalı kimselerin"
uzmanlıklarını bir araya getirerek standartlar oluşturdukları bir kurumdur.
Standartlar, rasyonalizasyon, anlaşılırlık, kullanıma elverişliliğin temini, teknik uyumun sağlanması,
değiştirilebilirlik, sağlık, güvenlik ve çevre koruma alanlarında hizmet etmektedir.
19. Görevleri;
Serbest piyasa hareketlerinin uluslararası ve Avrupa çapındaki standartlaştırma süreçlerine katılmak
suretiyle desteklenmesi,
Uluslararası standartların ulusallaştırılması
Tüm ilgi duyan kitlelerin standartlaştırma çalışmalarına katılmaya teşvik edilmesi
Standartların istikrarlılık ve çelişkisizliğinin temin edilmesi
İş tekrarlarının önlenmesi
Yasal düzenlemelerin dikkate alınması
Uzlaşmaya aktif bir şekilde katkıda bulunulması
20. TSE: Türk Standartları Enstitüsü;
Türk Standardları Enstitüsü (TSE) standartlar yapmak amacıyla 1960 yılında kurulmuştur.
TSE, 26 Mayıs 1955'de ISO'ya, 1 Ocak 1956 tarihinde de Uluslararası Elektroteknik Komisyonu'na (IEC) asil üye
olmuştur ve bu kuruluşların Türkiye temsilcisi konumuna gelmiştir.
Her türlü standartları hazırlamak ve hazırlatmak, bünyesinde ve hariçte hazırlanan standartları tetkik etmek,
kabul edilen standartları yayınlamak gibi görevleri ifa eden TSE'nin kabul ettiği standartlara Türk Standardı adı
verilir.
21. TSE’ in Misyonu;
Ülkemizin rekabet gücünü artırmak, ulusal ve uluslararası düzeyde ticaretini kolaylaştırmak ve toplumun
yaşam düzeyini yükseltmek için; standardizasyon, uygunluk değerlendirme, deney
ve kalibrasyon faaliyetlerini tarafsız, bağımsız, etkin ve güvenilir olarak sağlamaktır.
TSE’ in Vizyonu;
Hizmetlerimizde; ulusal, bölgesel ve uluslararası alanda tercih edilen, yönlendirici ve lider bir kuruluş olmaktır.
22. TSE Hizmetleri;
Personel ve Sistem Belgelendirme
Ürün Belgelendirme
Personel Belgelendirme
Laboratuvar
Metroloji ve Kalibrasyon
Standard Hazırlama
