SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 44
PANGANGATWIRAN
- Itoay isang pahpapahayagnanagbibigayngsapat na katibayanopatunayupangang isang panukalaay
magingkatanggap - tanggap o kapani-paniwala.Layuninnitonahikayatinangmgatagapakinigna
tanggapinang kawastuhanangkanilangpananaligopaniniwalasapamamagitanngmakatwirang
pagpapahayag.(- Badayos)
- Sa pangangatwiran,angkatotohaananaypinagtitibayopinatutunayansapamamagitanngmga
katwirano rason.
(- Arogante)
- Angpangangatwiranayisangsiningsapagkatang paggamitng wasto,angkopat magandangpananalita
ay makatutulongupangmahikayatnapankinggan,tanggapinatpaniniwalaanngnakikinigang
nangangatwiran.
- Angpangangatwiranaymaituturingdingaghamsapagkatitoay may prosesongdapatisaalang-alango
sundinupangitoay magingmahusayat matagumpay,lalonasa formal na pangangatwirangayang
debate.
- Angpangangatwiranayisa ringkasanayandahil angkahusayanay maaaringmatamo n imoman subalit
hindi saparaang madali at sa maiklingpanahonlamang.
DAHILAN NG PANGANGATWIRAN:
1. upang mabigyang- linawangisangmahalagangusapino isyu.
2. maipagtanggaol angsarili samali o masamang propagandalabansa kanya.
3 Makapagbahagi ng kanyangkaalamansa ibangtao;
4. Makapagpahayag ng kanyangsaloobin
5. Mapanatili ang magandangrelasyonsakanayngkapwa
KASANAYANGNALILINANGSA PANGANGATWIRAN
1. Wasto at mabilisnapag-iisip
2. Lohikongpaghahanayng kaisipan
3. Maayos at mabisangpagsasalita
4. Maingat na pagkilalaatpagsusuri ng tama at malingkatwiran
5. Pagpapahalagasa kagandahangasal gaya ng pagtitimpi o
pagpipigil ngsarili atpag-unawasamga karaniwang
inilahadngibao pagtanggapsa nararapat na kapasyalan.
URI NG PANGANGATWIRAN
1. PANGANGATWIRANGPABUOD(INDUCTIVEREASONING)
Nagsisimulasamaliitnakatotohanantungosa isangpanlahatna simulainopaglalahatang
pangangatwirangpabuod.Nahahati angpangangatwirangitasatatlongbahagi.
a. Pangangatwiranggumagamitngpagtutulad.Inilahadditoangmagkatuladnakatangian, sinusuri ang
katangian,at pinalulutangangkatotohanan.Angnabubuongpaglalahatsaganitongpangangatwiranay
msasabingpansamantalalamangatmaaaringmapasinungalingan.Maaringmagingparehoang
pinaghahambingsaisalamangkatangiansubalitmagkaibanamansaibangkatangian.
b. Pangangatwiransapamamagitanngpag-uugnayngpangyayari sa sanhi.
Nananaluntonitosapaniniwalangmaysanhi kungkayanagaganap ang isangpangyayari.
c. Pangangatwiransapamamagitanng mga katibayanatpagpapatunay.Napapaloobanitongmga
katibayanoebidensyanghigitnamagpapatunayomagpapatutuosa tinutukoynapaksao kalagayan.
HalimbawangPabuodna pangangatwiran
Pabuod(inductivereasoning) - Angpangangatwirangitoaynagsisimulasamaliitnahalimbawao
katotohananat nagtatapossa isangpanlahatna suliranin.Maytatlongparaanang ganitonguri ng
pangangatwiran:
AngPag-uugnayngPangyayari sa Sanhi.Bawatpangyayari ay maysanhi.Angpangangatwirannatinay
nagsisimulasamgasanhi tungosa bunga o ang patumbaliknito.Angatingkonklusyonayisangpahayag
na ang isangpangayayri'ybungang isapang pangyayari.
Halimbawa:
Angpagmamatuwidnakaya hindi nakapasasapagsusulitangmag-aaral ay sapagkathindi siyanagbalik-
aral.
Gumagamitng Pagtutulad.Inilalahadangmagkatuladnakatangian,sinusuri angmgaitoat dito
humahangong konklusyon.Angkonklusyonsaganitongpangangatwiranaymasasabingpansamantala
lamang.
Halimbawa:
Magtayo tayo ng kooperatibasaatingkolehiyosapagkatangkolehiyosaKabanatuan,silaaymay
kooperatibaatmalaki angnapapakinabang.
Angpagmamatuwidnasi si Miss delaCruzay mabutinggurosapagkat ang ama't inaniyaay mahusay
ringmga guro.
Gumagamitng Katibayanat Pagpapatibay.Angpagmamatuwidaynanghahawakansamgaebidensya,
katibayanat patunay.
Halimbawa:
Angpagmamatuwidni Lucioang salarinsapagkatsa kanyaang nakuhangsapaang tsinelassatabi ng
bangkay.KayLucio rinang buckle ng sinturongsiyangipinamalosanamataynanatagpuansa di-
kalayuansa lugarng krimen.Si Lucioay nakagalitngnapatay.
2. PANGANGATWIRANGPASAKLAW(DEDUCTIVEREASONING)
Humahangong isangpangyayari sa pamamagitanngpagkakapitngisangsimulangpanlahatang
pangangatwirangpasaklaw.Angsilohismonasiyangtawagsa ganitongpangangatwiranaybumubuong
isangpangungunangbatayan,isangpangalawangbatayanatisangkonklusyon.Isangpayaknabalangkas
ng pangangatwiranangsilohismo.
Mga halimbawangpangangatwirangpasaklaw
pangangatwirangpasaklaw -nagsisimulasamalaki patungosamaliitna kaisipanokatotohanan!!!!!!!!
halimbawa:anglahatnghayopay nilikhangdiyos.Angmanokayisanguri ng hayopkunggayonang
manokay nilkhangdiyos!!!!!!!!!!!
MGA ELEMENTO NG PANGANGATWIRAN
1. Proposisyon- panukala(Maaaringsang-ayonodi sang-ayon
2. Paksa
Halimbawangnangangatwiran
IsangPaksa:
* Dumadami naang populasyonsaPilipinaskailanganngmagtatagng Batas na Kailangansaisang
Pamilyakailangang2anak lang.
3 URI NG PROPOSISYON
Pangyayari = Ito ay pagpapatunayopagsasalawang-katotohananngisang
bagay.
Kahalagahan= Ito ay pagtatanggol sakahalagahanng isangbagay o kaisipan.
Patakaran= Ito ay paghaharapng isangpagkilossaisangsuliranin.
PAGTATALO
Naglalayongnamakapanghikayatngibanapaniwalaanangsinasabi sapamamagitanng
pangangatuwiran.Maaari itongnakasulatobinibigkas.
Angkahalagahanng debate
-Para mapag-usapanopagtaluhanangisangsitwasyon.
ANOANG MGA URI NG PAGTATALO
O DEBATE
DEBATENG OXFORD( RufinoAlejandro)
Unang TagapagsalitaSang-ayon- maiklingpanimulaPaglalahad,patotoosaunangisyuPagtatapos - lagom
ng kanyangnapatunayanBabanggitinanggagawinngsusunodnakasama
Unang Salungat- maiklingpanimulaPatotoosaunangisyuLalaguminangmgamatwidngpanig
ngSalungat
PangalawangSang-ayon- maglalahadngpatotooNilalagomangpangunahingmatwidngpanigngsang-
ayon
PangalawangSalungat- maghaharapng isangtuligsasabalak ngpanigng sang-ayono naghaharapng
pamalitngpangunahingmatwidngpanigngsalungat
PangatlongSalungat- talumpati nggantingmatwid-sinusuri niyaangmgahindi pinagkakaisahanngpanig
ng sang-ayonat panigngsalungatat pinabubulaananangpangunahingmatwidngsang-ayon-sa
pagwawakas,maaaring gumawasiyang isangnakahihikayatnapanawagan
PangatlongSang-ayon- pagsusuri ngmga pangunahingpuntosngipinagkakaibangkurongdalawang
panig-maghaharapngisangpagpapabulaan-magwawakassaisangmapanghikayatnapanawagan
DEBATENG OREGON
Unang Tagapagsalitang dalawangpanig - maghaharapng pagmamatwidngkani-kanilangpanig
PangalawangTagapagsalita- magtatanongupangmaipakilalaangkarupukanngmgmatwidna panigng
katalo
PangatlongTagapagsalita- maghaharapng pagpapabulaanbagolalaguminangmgamatwidngkani-
kanilangpanig
Mga Paalala:
1.Ang ibibigaynatanongaymasasagot sa ilangpananalitalamang.
2. Isipinnaagad ang maaaring isagotsa mga itatanongupangmapaghandaan
3.Sa pagtatanong, sikapingmaipakilalaangkawalanngawtoridadatangkarupukanngmatwido ang
pagkakasalungatanngmgamatwidng kalaban
4.Magsimulasa tiyakpatungongmasaklaw
5.Iwasanang pagbibigayngtanongna walasa matwid,walangkaugnayanowalanggaanonghalaga
6.Huwag gelatinangkalabansa pamamagitanngpagpipilitnasiya'ysumagotng"oo"o "hindi"
DEBATENG OREGON - OXFORD
A.Pagpapakilalangbawatkoponan( Pagtukoysa mgatuntunin)
B.Paglalahadngproposisyon
C.Pagbibigayngkatuturan
D.Paglilinawsamgaisyuo buodng pangangatwiran
E.Pagtatalo
Unang Tagapagsalita( Sang-ayon) -maglalahadngbuodmagtatanongsa buodngtalumpati
Unang tagapagsalita( sang-ayon)Maglalahadngbuodngtalumpati
IkalawangTagapagsalita( Sang-ayon)- magtatanongsabuodngtalumpatiMaglalahadngbuod
ngtalumpati……………….( Lima- sampungminutongpagitan)
Unang Tagapagsalita( salungat) -tutuligsainangbuodngunangtagapagsalita( sang-ayon)
Unang Tagapagsalita( sang-ayon) - tutuligsainangbuodngikalawangtagapagsalita(salungat)……………….
Liderng panigng sang-ayon-magbubuklodngkatwiranngpangkat
Liderng panigng salungat - magbubuklodngkatwiranngpangkat
F.Paghahatol ngLupon
Sa sandali ngpanunuligsa,tukuyinangsumusunod:
1.mga malingkatwiran
2.walangkatotohanangbatayan
3.kahinaanng katibayan
4.mga pahayagna labassa buodna pinagkasunduan
Sa oras ng paghatol , ang panigng sang-ayonangsiyangmaybigatngpagpapatibayat angpanig ng
salungatang siyangmaybigatng pagtuligsa.
Balagtasan:“Dapat ba o Hindi Dapat Ipatupadang K+12?”
by PanggaGen
newspaper-pencils
Balagtasan:Dapat Ba O Hindi Dapat Ipatupadang K+12 PolicysaPilipinas?
ninaVanessaLee at Marl YjuvToquero
Lakandiwa:
Magandang umaga mga BinibiniatGinoo,
Akopo’ynagaagalakmakaharap kayo.
Isangmakabuluhangpagtataloatingmatutunghayan.,
Pagtatalongpwedengmagbigayliwanagsaatingbayan.
Noongumupobilangbagongpinuno,
bilangisangpangulo.
Angnapasikatat napakadilawnaNoynoyAquino.
Sari-saringbatikosbinatosakanya,
Batikosna sadyangminulatangatingisipat mga mata.
AngK+12 Policyatingpaksa,
Paksangukol sa edukasyonngatingbansa.
Anghighschool raw ay dagdagan ngdalawangtaon,
AngK naman ay para sa kinderinstitutionalization.
Ngayonatingdingginang babaengmalakasang dating,
AngbabaenggalingKoreana kinasal saisangPilipino,
Angbabaengnangangalanay Nesa,
Na tutupadsa repormangedukasyon.
Palakpakannatinsiya,
Pakingganatintindihinsi BinibingVanesa.
Vanesa:
Ako’ykinikilalabilang bossngDepEd,
Pilipinongbuongbuosadugo,puso’tisipan.
Angpangalanko ay VanesaLee Roque,
Naritoako para bigyangtamangpag-unawaang proyektonggobyerno.
Isa munangpaglilinaw bagopomagkaguloanglahat,
Sana’ymakinigkayo.
AngK+12 projectay platapormangtungosa pagbabago,
Pagbabagopara sa atingbansang nangangailangan.
Upang ang edukasyonngPilipinasaymalinang.
The fruitof thischange will benefitthe nextgeneration,
On behalf of the government,Ispeaktoerase the misconceptions.
Yjuv:
Salamatsa unang pananalita,BinibiningRoque.
Ngunitsayo’ymaykokontra,
Anglalakingto,
Aysi YjuvToquero.
Ginoonggalingprobinsya,ginoongakibista.
Akopo si Yjuv Toquero,
Sa usapinng K+12, tutol ako.
Sapagkatang programang sadyangay hindi
“Ang tangingsolusyont’winasaedukasyon”
Problemangatingbansa.
Vanesa:
Angedukasyonaypara sa lahat,
Ito’yamingtutuparinna tapat
Bibigyanpangarapang bawatPilipinongbata,
Para sa kinabukasangwalangproblema
Tuladng Europe,East Asia,Amerikaatibapa,
Angtotal numberof yearsng primaryeducationaydapat labindalawa
Oras na ng pagbabago,
Pilipinasnalanganginaantayngmundo
Yjuv:
Akopo’ylumaki sa probinsya,
Probinsyangdukha.
Nanayko, tatayko, magsasaka.
Sapat na kitanila,
Upang kami’ymakatuka.
Pagdadagdaganpa ng dalawangtaon,
Naku!Tuitionfee ko!
Paghihirapnilamadagdaganpa.
Isipinmo,angdalawangtaon na iyon,
Pwede nangdalawangtaosa kolehiyongayon.
AngK+12 ay magastossa parte ng gobyerno,
At lalongmasmagastossa parte ng pamilyako.
Vanesa:
Angedukasyonayisanginvestment.
Investmentsamgaanak natingmagigingdoctor,abogado,teacher,nars,pati seargent,
Kungikawnasasayanganpara sa magigingproduktonaang mga magulangdinang makikinabangan,
H’wag ka nalangmag-aral!
Angproyektongto’ypara sa kabubuti ngbansa.
Batay sa pag-aaral,lagpakang Pinassa Math at Science
Dahil kulangsa pagsasanayat aplikasyonmgaguro
Kailangani-angatangPilipinas!Oo,i-angatnatinto!
Yjuv:
Mga kaibigan,h’wagkayongmagpabulagsakaibigankongduwag!
Ako’ypaniwalaan,naK+12 ay hindi lamangangsolusyonsaedukasyonngatingbayan.
Gobyerno’ysana’ymaspaigtingin,
Angproblemasa kaledadngmga guronatin.
Isipinmoto Madame Koreana,
Sige mag-aral ka nga mahabangpanahon.
Ngunitguromo ay hindi trainedatincompetitive,
Haha…ang K+12 ay di napapanahon!
Vanesa:
Anoba silbi nghighschool diploma?
Bumabataang ating workforce,nakakahiyanaman.
Angbansa ay nangangailanganngskilledworkers!Hindi mgabatangnagtratrabaho.
Theybelongtothe classroomsstudyingandexploringthe world,
At hindi sinasayangangtalino.
Maawa naman po tayosakanila.
Ganap na propesyonal,sila’yhindipa.
Yjuv:
Papabulaananko‘yangmga binaggitmo.
Ako’ybabaliksakonseptong“kalidad”ngedukasyonrito.
Di moba alamna tataas ang drop outrates kapagtinupadang K+12?
Tignanmo, gumawapa ng mas malakingproblemaangpolicy!
Isa pa,alam mo bangkulangang mga silid,upuan,ateskwelahan?
AngK+12 morin ba ay kayangresolbahinangproblemasakakulangannglibro
O K+12 langba ang talagaay kabaliwannggobyerno?
At alammo binibini,h’wagmonaipagpilitan,
K+12, walangsilbi yan.
Isipinmo,anonga ba ang problema,
Kungbakitsistemangedukasyonnatin sabogsabogna,
Korupsyonangdahilan,walangiba!
Korupsyondahil sakasakiman,
At katakawansa kapangyarihan!
Vanesa:
Bakitkaya’ylumalayoangakingkausapsa pinag-uusapan?
Edukasyonangpinag-uusapannatindito
Hindi ang korupsyonnapinagsasabi mo
Angdami mongalam
Maghugas ka na langng pinggan!
Hetona lang,ipapakitakosa’yokung bakitnatinkailanganitupadangK+12.
Di na tumatanggapng mga PilipinoangEuropeannation,
Dahil sa kababahanng sistemangatingedukasyon.
Nahihirapanangmga nanayat tatay kumayodsa ibangbansa.
Angmga Pinoyna matatalino,
Nagpapakababa’tminsaybinobobo.
Angmga doktor ditoay nagigingnarslamang,
Maging midwife kulangnalang
Angmga guro ay nawawalanngdignidad
At buhaynila’ymaypait,
Sapagkatsilaynagpupunaslamangngmga p’wetngmga batang singkit!
Angmundoay nagbabagona,
Globalisasyonnasaharapna nglahat,
Makibagay,makiuso,sumunodiyonangdapat
Mahirap ang daan tungosa pagbabago
Ngunitmagigingmagandadinangbunga nito.
H’wag natingisaraang atingkaisipanat tayo’ymagpakatino,
Gumawa tayong paraan upangmakingdinsa sinasabi nggobyerno.
Angedukasyonaydapat para sa lahat.
Baguhinang sistema,maginginternationallycompetitive,
Ito ang dapat.
Yjuv:
Mga kaibigan koinyongnatunghayan,
Angdebate naminni binibiningKoreana.
Angsa’kinlangpo,
Huwag magpapabulagsamga programang‘di naman totoongkailangan.
K+12 andamingloopholes,andamingproblema.
Sa K+12 uunladba talagaedukasyonsaatingbansa?
Pag-isipannatinngmabuti,kabayan.
Lakandiwa:
Mga kaibigan,K+12 nga ba ay solusyon
Sa problemangedukasyon?
Mga kaibigan,atingisasaraangbalagtasanna makabuluhan,
Angbalagtasangkailangan.
_______________
Para sa Klase sa ELECLIT (Literature Elective) ni Dr.Genevieve Asenjo.De LaSalle University-Manila.
February10, 2011. May pahintulotngmgaestudyante.
FeaturedImage:“Pencilsmade fromrecyclednewspaper”ni GerryMak
(http://www.lostateminor.com/2010/08/23/pencils-made-from-recycled-newspaper/)
Debate o Pagtatalo
· Angtagisanng dalawanggrupoukol sa kanilangpananaw oopinionsaisangpaksa.Masasabi din
natinna itoay isanguri ng pahigitansabawat kampo.Karamihansamgadebate aynagaganap sa pagitan
ng mga pulitikodahil hindi silanagkakasundo-sundosaisangbagay.
· Naglalayongnamakapanghikayatngibanapaniwalaanangsinasabi sapamamagitanng
pangangatuwiran.Maaari itongnakasulatobinibigkas.
· AyonkayArrogante ang pagtataloay isangsininggantihanngkatwiranomakatuwidngdalawao
higitpangmagkasalungatnapanigtungkol sa isangkontrobersyal napaksa
· Angpagtataloay binubuongpagbibigaymatuwidngdalawangmagkasalungatnapanigtungkol sa
isangpinagtatalunangpaksa.
Mga KatangianngMahusay na Proposisyon
1.Maydulotna kapakipakinabangatnapapanahonangpaksa
2.Kawili-wili sa mganakikinig
3.Pantayat walangkinikilingan
4.Malinawat tiyakang mga salitangnapagkaloobsa
proposisyon
5.Hindi pa itonagpapasyahan
6.May makakalapnadatos tungkol sapaksa
7.Maaring patunayanng ebidensya
8.Nagtataglayng isangideyasaisangargumento
Sa pagpapahayagng proposisyon,isaalang-alangangmgasumusunod:
1.Ibigayang suliraninsaanyongkapasiyahan.
2.Ibigayitosa payak at paturol na pangungusap
na may isa lamangsuliraningpatutunayan.
3.Ipahayagito sa isangparaang walangsalitang
pag-aalinlangananangkahulugan.
4.Ipahayagito sa paraang pasang-ayon
KahalagahanngPagtatalo
1.Malinangang kasanayansa wastoat mabilisnapag-
iisip
2.Malinangang kasanayansa wastoat mabilisna
pagsasalita
3.Malinangang kasanayansa lohikal napangangatwiran
4.Malinangang kasanayansa pag-uuri ngtama at
malingpagmamatuwid
5.Nagbibigyangkahalagahanangmagandangasal tulad
ng paggalang,pagtitimpi,opagpipigil ngsarili
6.Magkakaroonng pag-uunawasamga katwiranginilahad
ng iba at pagtanggapna nararapat nakapasyahan.
Paghahandasa Pagtatalo
1.Pangangalapngmga datos
· Paghanapng impormasyon atkatibayan
2.Paggawang balangkas
· Panimula
· Katawan
· Wakas
3.Pagpapatunayngmga katuwiran
· Pagpapahayagngmaayos,mabisaat maingat
Dapat tandaansa pagtatalo
· Kailanganmagkaroon ngisangkapasyahanooposisyonnanakasaadsa isangpositibongpahayag
· Isalang-alangangantasng pang-uunawangmganakikinig
· Kailanganmaykatumbasnakatibayanang lahatng katwiranat itoay nakahaladsa isangmaayos
na pagpapahayag.
· Ilahadnangmaayosat mahinahonangmga mali sakatwiranat kalaban
· Ipaliwanagangmgakahinaanng mga ebidensyaopatunayna inilahadngkalaban
Dapat tandaansa pagtatanong
· Huwaghayaan magamitng iyongkalabanangoras ng iyongpagtatanung
· Angtanongay dapat nasasagotlamangsa OO o HINDI.
· Ibigaylamangangsagot sa hinihingi ngtanong
· Ipaalamsa tagapamahalangpagtatalokung lumabagsaitinakdangpamantayanngpagtatanong
ang isasa kanila
· Angmga tanungay nauukol lamangsa paksangpinagkasunduan
Dapat tandaansa talumpatingpagtuligsa(Rebuttal)
· Mahinahonat maliwanagnailahadangmgakamaliansakatuwiranngkalaban
· Ipaalamangkakulangansa mga katibayanngkalaban.
· Ipaliwanagangkahinaanatkamalianngmga argumentng kalaban
· Ipaalamsa kalabannawalangkaugnayangmga binanggitnakatwiransa paksangpinagtatalunan.
· Ipaalamsa kalabanat mga tagapamahalakung maypaglabagsa mga alituntuninsapagtuligsa
· Tapusinangtalumpati sapamamagitanng paglalagomsamga inilahadnakatuwiranatkatibayan
Mga TagapagsalitaoSpeaker
· Beneficiallity –ang ibinibigayngtalumpati ngtagapagsalitaaykunganongmga benipisyong
makukuhasa proposisyongpinagtatalunan
· Practicability –ibinibigayngtalumpatingtagapagsalitakungbakitpossible baopraktikal na
maisakatuparananghinihingi.
· Necessity –angibinibigayngtalumpatingtagapagsalitaayhinihingi ngsitwasyonbilangkailanagn
at tunay na solusyon
Uri ng mga Pagtatalo
· DebatengOregon-Oxford
-madalasgamitingparaanngpagtatalo
-binubuongdalawangkoponannamay2-3 kasapi
-maymga huradongsusuri sa mga argumentna maysapat
Na kaalamansa paksa
· DebatengOxford( RufinoAlejandro)
A.Pagpapakilalangbawatkoponan( Pagtukoysa
mgatuntunin)
B.Paglalahadngproposisyon
C.Pagbibigayngkatuturan
D.Paglilinawsamgaisyuo buodng pangangatwiran
E.Pagtatalo
· DebatengOregon
-Unang Tagapagsalitangdalawangpanig - maghaharapng
pagmamatwidngkani-kanilangpanig
- PangalawangTagapagsalita- magtatanongupang
maipakilalaangkarupukanngmg matwidna panigng katalo
-PangatlongTagapagsalita- maghaharapngpagpapabulaan
Bago lalaguminangmgamatwidngkani-kanilangpanig
REFERENCES:
http://tl.answers.com/Q/Kahulugan_ng_pagtatalo
Angpangangatwiranngdalawangkoponanmulasa magkasalungatngpanigtungkol sapaksang
napagkaisahangpagtalunan(proposisyon)satiyakna oras at lugarna pangyayarihan.
pagbibigaynggantihangpangangatwiranngdalawaohigitpangpanighinggil saisangmakabuluhang
paksao isyu.Ito ay maaaringpormal o di pormal na pagtatalo. Angpagtataloay hindi isanguri ng pag-
aaway sapagkatito’ypagpapaliwanaglamangngmgakatwiranngbawat panigna maaaringgawaing
pasulato pasalita
- nayan
-
ang magandangasal tuladngpaggalang,pagtitimpi,opagpipigi -uunawa
sa mga katwiranginilahadngibaat pagtanggapna nararapat nakapasyahan.
tungkol sapatakaran, kahalagahan,atpangyayari.
-
Ito ay pagtatanggol sakahalagahanng isangbagayo k
pagkilossaisangsuliranin.
-aaral atpagsusuri sa
paksangpagtatalunan.Magpangkatat magpalitangkuroukol sa paraang gagawinsapaglalakbaysa
-
maayoso organisadongpaglalahadngkatuwiran.
rapng ganting
maluwagang anumangkapasyahanngmga hurado.
–Angtagapanguloaymagpapahayagng paksangpagtatalunan,pagkataposna
ipahayagang pagtatalo.Angganitonguri ng debate aymay maayosna pagpapalitang-
2. DebatengFormal – Ang paksasa uringito ay masiningnapinag-uusapanatmasusingpinagtatalunan.
Ito ay maytakdang panaho,araw at oras kungkaliangaganapin.
Debate fil
Debate fil
Debate fil
Debate fil
Debate fil
Debate fil
Debate fil
Debate fil
Debate fil
Debate fil
Debate fil
Debate fil
Debate fil
Debate fil
Debate fil
Debate fil
Debate fil

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

mala-masusing banghay aralin sa filipino-lumbria
mala-masusing banghay aralin sa filipino-lumbriamala-masusing banghay aralin sa filipino-lumbria
mala-masusing banghay aralin sa filipino-lumbriaSalvador Lumbria
 
ELEMENTO NG MAIKLING KWENTO
ELEMENTO NG MAIKLING KWENTOELEMENTO NG MAIKLING KWENTO
ELEMENTO NG MAIKLING KWENTOHiie XD
 
Tono, Diin at Antala
Tono, Diin at AntalaTono, Diin at Antala
Tono, Diin at AntalaLuzy Nabucte
 
Pangangatwiran grade 9
Pangangatwiran grade 9Pangangatwiran grade 9
Pangangatwiran grade 9Jenita Guinoo
 
Anyo at Uri ng Panitikan
Anyo at Uri ng PanitikanAnyo at Uri ng Panitikan
Anyo at Uri ng Panitikancieeeee
 
PANITIKAN - KAHULUGAN, MGA URI AT MGA HALIMBAWA
PANITIKAN - KAHULUGAN, MGA URI AT MGA HALIMBAWAPANITIKAN - KAHULUGAN, MGA URI AT MGA HALIMBAWA
PANITIKAN - KAHULUGAN, MGA URI AT MGA HALIMBAWAmarianolouella
 
Ponemang suprasegmental
Ponemang suprasegmentalPonemang suprasegmental
Ponemang suprasegmentalJann Corona
 
Mga Panlaping Makauri
Mga Panlaping MakauriMga Panlaping Makauri
Mga Panlaping Makaurieneliaabugat
 
Limang elemento ng nobela
Limang elemento ng nobelaLimang elemento ng nobela
Limang elemento ng nobelaLovely Centizas
 
Elemento ng maikling kuwento
Elemento ng maikling kuwentoElemento ng maikling kuwento
Elemento ng maikling kuwentoeijrem
 
Gramatikal, diskorsal, at estratehiko na kasanayan
Gramatikal, diskorsal, at estratehiko na kasanayanGramatikal, diskorsal, at estratehiko na kasanayan
Gramatikal, diskorsal, at estratehiko na kasanayanMartinGeraldine
 

Mais procurados (20)

BALITA
BALITABALITA
BALITA
 
mala-masusing banghay aralin sa filipino-lumbria
mala-masusing banghay aralin sa filipino-lumbriamala-masusing banghay aralin sa filipino-lumbria
mala-masusing banghay aralin sa filipino-lumbria
 
ELEMENTO NG MAIKLING KWENTO
ELEMENTO NG MAIKLING KWENTOELEMENTO NG MAIKLING KWENTO
ELEMENTO NG MAIKLING KWENTO
 
Mga Aralin sa Grade 7
Mga Aralin sa Grade 7Mga Aralin sa Grade 7
Mga Aralin sa Grade 7
 
Tono, Diin at Antala
Tono, Diin at AntalaTono, Diin at Antala
Tono, Diin at Antala
 
Antas ng wika
Antas ng wikaAntas ng wika
Antas ng wika
 
Pangangatwiran grade 9
Pangangatwiran grade 9Pangangatwiran grade 9
Pangangatwiran grade 9
 
Anyo at Uri ng Panitikan
Anyo at Uri ng PanitikanAnyo at Uri ng Panitikan
Anyo at Uri ng Panitikan
 
Filipino 10 - Analohiya
Filipino 10 - AnalohiyaFilipino 10 - Analohiya
Filipino 10 - Analohiya
 
PANITIKAN - KAHULUGAN, MGA URI AT MGA HALIMBAWA
PANITIKAN - KAHULUGAN, MGA URI AT MGA HALIMBAWAPANITIKAN - KAHULUGAN, MGA URI AT MGA HALIMBAWA
PANITIKAN - KAHULUGAN, MGA URI AT MGA HALIMBAWA
 
Mga teorya
Mga teoryaMga teorya
Mga teorya
 
Konotasyon at Denotasyon
Konotasyon at DenotasyonKonotasyon at Denotasyon
Konotasyon at Denotasyon
 
Kaantasan ng wika
Kaantasan ng wikaKaantasan ng wika
Kaantasan ng wika
 
Epiko at Pangngalan
Epiko at PangngalanEpiko at Pangngalan
Epiko at Pangngalan
 
Ponemang suprasegmental
Ponemang suprasegmentalPonemang suprasegmental
Ponemang suprasegmental
 
Mga Panlaping Makauri
Mga Panlaping MakauriMga Panlaping Makauri
Mga Panlaping Makauri
 
Limang elemento ng nobela
Limang elemento ng nobelaLimang elemento ng nobela
Limang elemento ng nobela
 
Elemento ng maikling kuwento
Elemento ng maikling kuwentoElemento ng maikling kuwento
Elemento ng maikling kuwento
 
Pagsasalita
PagsasalitaPagsasalita
Pagsasalita
 
Gramatikal, diskorsal, at estratehiko na kasanayan
Gramatikal, diskorsal, at estratehiko na kasanayanGramatikal, diskorsal, at estratehiko na kasanayan
Gramatikal, diskorsal, at estratehiko na kasanayan
 

Destaque (20)

Fs 5 episode 3
Fs 5 episode 3Fs 5 episode 3
Fs 5 episode 3
 
Test
TestTest
Test
 
Architecture (MS Word)
Architecture (MS Word)Architecture (MS Word)
Architecture (MS Word)
 
Fs 5 learning assessment strategies name me
Fs 5 learning assessment strategies   name meFs 5 learning assessment strategies   name me
Fs 5 learning assessment strategies name me
 
New K-12 Grading System (HS/Elem)
New K-12 Grading System (HS/Elem)New K-12 Grading System (HS/Elem)
New K-12 Grading System (HS/Elem)
 
Field study 5 assessment
Field study 5 assessmentField study 5 assessment
Field study 5 assessment
 
Table of contents
Table of contentsTable of contents
Table of contents
 
Scoreboard
ScoreboardScoreboard
Scoreboard
 
FS 5 - Episode 9
FS 5 - Episode 9FS 5 - Episode 9
FS 5 - Episode 9
 
FS6 Episode 4: The Teacher in the Community
FS6 Episode 4: The Teacher in the CommunityFS6 Episode 4: The Teacher in the Community
FS6 Episode 4: The Teacher in the Community
 
Assessment 101 -- Collaborative Tasks in Program- and Institution-Level Commi...
Assessment 101 -- Collaborative Tasks in Program- and Institution-Level Commi...Assessment 101 -- Collaborative Tasks in Program- and Institution-Level Commi...
Assessment 101 -- Collaborative Tasks in Program- and Institution-Level Commi...
 
Table of specification
Table of specificationTable of specification
Table of specification
 
English
EnglishEnglish
English
 
Science
ScienceScience
Science
 
Science
ScienceScience
Science
 
English
EnglishEnglish
English
 
Mathematics
MathematicsMathematics
Mathematics
 
Table of specification curriculum board feb 23
Table of specification curriculum board feb 23Table of specification curriculum board feb 23
Table of specification curriculum board feb 23
 
Journeying the teaching profession(st)
Journeying the teaching profession(st)Journeying the teaching profession(st)
Journeying the teaching profession(st)
 
Chapter i advent of a national hero
Chapter i advent of a national heroChapter i advent of a national hero
Chapter i advent of a national hero
 

Mais de Larino Jr Salazar Pelaosa

Mais de Larino Jr Salazar Pelaosa (20)

Add and subtract expressions
Add and subtract expressionsAdd and subtract expressions
Add and subtract expressions
 
Add and subtract terms
Add and subtract termsAdd and subtract terms
Add and subtract terms
 
Like & unlike terms
Like & unlike termsLike & unlike terms
Like & unlike terms
 
Polynomials
PolynomialsPolynomials
Polynomials
 
Parts of an Algebraic expression
Parts of an Algebraic expressionParts of an Algebraic expression
Parts of an Algebraic expression
 
Forming algebraic expressions
Forming algebraic expressionsForming algebraic expressions
Forming algebraic expressions
 
Simplifying exponential expressions
Simplifying exponential expressionsSimplifying exponential expressions
Simplifying exponential expressions
 
Solving powers with the same exponent
Solving powers with the same exponentSolving powers with the same exponent
Solving powers with the same exponent
 
Power of a power
Power of a powerPower of a power
Power of a power
 
Solving powers with the same base
Solving powers with the same baseSolving powers with the same base
Solving powers with the same base
 
Speed, distance, & time
Speed, distance, & timeSpeed, distance, & time
Speed, distance, & time
 
Unit rate
Unit rateUnit rate
Unit rate
 
Equivalent ratios
Equivalent ratiosEquivalent ratios
Equivalent ratios
 
Converting units of temperature
Converting units of temperatureConverting units of temperature
Converting units of temperature
 
Solving temperature problems
Solving temperature problemsSolving temperature problems
Solving temperature problems
 
Converting units of time
Converting units of timeConverting units of time
Converting units of time
 
Solving time problems
Solving time problemsSolving time problems
Solving time problems
 
Conversion between metric & english systems
Conversion between metric & english systemsConversion between metric & english systems
Conversion between metric & english systems
 
Converting units of volume
Converting units of volumeConverting units of volume
Converting units of volume
 
Converting units of weight
Converting units of weightConverting units of weight
Converting units of weight
 

Último

Aralin pangatnig kahulugan at mga halimbawa
Aralin pangatnig kahulugan at mga halimbawaAralin pangatnig kahulugan at mga halimbawa
Aralin pangatnig kahulugan at mga halimbawaChristineJaneWaquizM
 
Sektor ng Industriya-Ekonomiks 9-PILIPINAS
Sektor ng Industriya-Ekonomiks 9-PILIPINASSektor ng Industriya-Ekonomiks 9-PILIPINAS
Sektor ng Industriya-Ekonomiks 9-PILIPINASJamaerahArtemiz
 
Paggamit ng mga Uri ng Pangungusap sa Iba’t.pptx
Paggamit ng mga Uri ng Pangungusap sa Iba’t.pptxPaggamit ng mga Uri ng Pangungusap sa Iba’t.pptx
Paggamit ng mga Uri ng Pangungusap sa Iba’t.pptxLeahArizala1
 
KABANATA 4. Erehe at pilibustero noli me tangere
KABANATA 4. Erehe at pilibustero noli me tangereKABANATA 4. Erehe at pilibustero noli me tangere
KABANATA 4. Erehe at pilibustero noli me tangerekimdavidmerana03
 
KABANATA 1 NG FLORANTE AT LAURAAAAA.pptx
KABANATA 1 NG FLORANTE AT LAURAAAAA.pptxKABANATA 1 NG FLORANTE AT LAURAAAAA.pptx
KABANATA 1 NG FLORANTE AT LAURAAAAA.pptxRoseAnneOcampo1
 
AP-10-Q4-W3-4.pptxbbbbbhhhhhhbbbhbbbhhhhhh
AP-10-Q4-W3-4.pptxbbbbbhhhhhhbbbhbbbhhhhhhAP-10-Q4-W3-4.pptxbbbbbhhhhhhbbbhbbbhhhhhh
AP-10-Q4-W3-4.pptxbbbbbhhhhhhbbbhbbbhhhhhhcharlyn050618
 
mgauringpangungusap-120706092641-phpapp02.pptx
mgauringpangungusap-120706092641-phpapp02.pptxmgauringpangungusap-120706092641-phpapp02.pptx
mgauringpangungusap-120706092641-phpapp02.pptxKimberlyValdez19
 
digmaan. unang digmaang pandaigdig grade 8pptx
digmaan. unang digmaang pandaigdig grade 8pptxdigmaan. unang digmaang pandaigdig grade 8pptx
digmaan. unang digmaang pandaigdig grade 8pptxSundieGraceBataan
 
PAANO-MAIBABALIK-ANG-PAGKA-PILIPINO.pptx
PAANO-MAIBABALIK-ANG-PAGKA-PILIPINO.pptxPAANO-MAIBABALIK-ANG-PAGKA-PILIPINO.pptx
PAANO-MAIBABALIK-ANG-PAGKA-PILIPINO.pptxmaryjoydoles2415
 
Tauhan sa Noli me Tangere at ang mga ganap o ginagampanan nila
Tauhan sa Noli me Tangere at ang mga ganap o ginagampanan nilaTauhan sa Noli me Tangere at ang mga ganap o ginagampanan nila
Tauhan sa Noli me Tangere at ang mga ganap o ginagampanan nilajohnrohannebasale
 
FiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdf
FiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdfFiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdf
FiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdfYollySamontezaCargad
 
ELLNA REVIEWER filipino ikatlong baitang.pptx
ELLNA REVIEWER filipino ikatlong baitang.pptxELLNA REVIEWER filipino ikatlong baitang.pptx
ELLNA REVIEWER filipino ikatlong baitang.pptxBlessGely
 
PHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptx
PHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptxPHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptx
PHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptxZERos7
 
Kaligirang Pangkasaysayan ng Ibong Adarna .pptx
Kaligirang Pangkasaysayan ng Ibong Adarna .pptxKaligirang Pangkasaysayan ng Ibong Adarna .pptx
Kaligirang Pangkasaysayan ng Ibong Adarna .pptxTalisayNhs1
 
worldwar1 unang digmaang pandaigdig.pptx
worldwar1 unang digmaang pandaigdig.pptxworldwar1 unang digmaang pandaigdig.pptx
worldwar1 unang digmaang pandaigdig.pptxSundieGraceBataan
 
IBAT IBANG URI NG NEGOSYO Presentation.pptx
IBAT IBANG URI NG NEGOSYO Presentation.pptxIBAT IBANG URI NG NEGOSYO Presentation.pptx
IBAT IBANG URI NG NEGOSYO Presentation.pptxjudilynmateo2
 
Mga Sanhi at Bunga ng Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
Mga Sanhi at Bunga ng Unang Digmaang Pandaigdig.pptxMga Sanhi at Bunga ng Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
Mga Sanhi at Bunga ng Unang Digmaang Pandaigdig.pptxitsjewdye
 
kasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptx
kasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptxkasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptx
kasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptxSundieGraceBataan
 
PAGSASALIN wika sa Asignaturang Filipino
PAGSASALIN wika sa Asignaturang FilipinoPAGSASALIN wika sa Asignaturang Filipino
PAGSASALIN wika sa Asignaturang FilipinoRheaRoseCapuz
 
ap_20240410_090105_0000.pdf.....................................................
ap_20240410_090105_0000.pdf.....................................................ap_20240410_090105_0000.pdf.....................................................
ap_20240410_090105_0000.pdf.....................................................LovelyPerladoRodrinR
 

Último (20)

Aralin pangatnig kahulugan at mga halimbawa
Aralin pangatnig kahulugan at mga halimbawaAralin pangatnig kahulugan at mga halimbawa
Aralin pangatnig kahulugan at mga halimbawa
 
Sektor ng Industriya-Ekonomiks 9-PILIPINAS
Sektor ng Industriya-Ekonomiks 9-PILIPINASSektor ng Industriya-Ekonomiks 9-PILIPINAS
Sektor ng Industriya-Ekonomiks 9-PILIPINAS
 
Paggamit ng mga Uri ng Pangungusap sa Iba’t.pptx
Paggamit ng mga Uri ng Pangungusap sa Iba’t.pptxPaggamit ng mga Uri ng Pangungusap sa Iba’t.pptx
Paggamit ng mga Uri ng Pangungusap sa Iba’t.pptx
 
KABANATA 4. Erehe at pilibustero noli me tangere
KABANATA 4. Erehe at pilibustero noli me tangereKABANATA 4. Erehe at pilibustero noli me tangere
KABANATA 4. Erehe at pilibustero noli me tangere
 
KABANATA 1 NG FLORANTE AT LAURAAAAA.pptx
KABANATA 1 NG FLORANTE AT LAURAAAAA.pptxKABANATA 1 NG FLORANTE AT LAURAAAAA.pptx
KABANATA 1 NG FLORANTE AT LAURAAAAA.pptx
 
AP-10-Q4-W3-4.pptxbbbbbhhhhhhbbbhbbbhhhhhh
AP-10-Q4-W3-4.pptxbbbbbhhhhhhbbbhbbbhhhhhhAP-10-Q4-W3-4.pptxbbbbbhhhhhhbbbhbbbhhhhhh
AP-10-Q4-W3-4.pptxbbbbbhhhhhhbbbhbbbhhhhhh
 
mgauringpangungusap-120706092641-phpapp02.pptx
mgauringpangungusap-120706092641-phpapp02.pptxmgauringpangungusap-120706092641-phpapp02.pptx
mgauringpangungusap-120706092641-phpapp02.pptx
 
digmaan. unang digmaang pandaigdig grade 8pptx
digmaan. unang digmaang pandaigdig grade 8pptxdigmaan. unang digmaang pandaigdig grade 8pptx
digmaan. unang digmaang pandaigdig grade 8pptx
 
PAANO-MAIBABALIK-ANG-PAGKA-PILIPINO.pptx
PAANO-MAIBABALIK-ANG-PAGKA-PILIPINO.pptxPAANO-MAIBABALIK-ANG-PAGKA-PILIPINO.pptx
PAANO-MAIBABALIK-ANG-PAGKA-PILIPINO.pptx
 
Tauhan sa Noli me Tangere at ang mga ganap o ginagampanan nila
Tauhan sa Noli me Tangere at ang mga ganap o ginagampanan nilaTauhan sa Noli me Tangere at ang mga ganap o ginagampanan nila
Tauhan sa Noli me Tangere at ang mga ganap o ginagampanan nila
 
FiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdf
FiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdfFiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdf
FiL 2......BUOD-KONKLUSYON-AT-REKOMENDASYON.pdf
 
ELLNA REVIEWER filipino ikatlong baitang.pptx
ELLNA REVIEWER filipino ikatlong baitang.pptxELLNA REVIEWER filipino ikatlong baitang.pptx
ELLNA REVIEWER filipino ikatlong baitang.pptx
 
PHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptx
PHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptxPHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptx
PHILIPPINE CONSTITUTION 1987 ARTICLE 3 SEC Final.pptx
 
Kaligirang Pangkasaysayan ng Ibong Adarna .pptx
Kaligirang Pangkasaysayan ng Ibong Adarna .pptxKaligirang Pangkasaysayan ng Ibong Adarna .pptx
Kaligirang Pangkasaysayan ng Ibong Adarna .pptx
 
worldwar1 unang digmaang pandaigdig.pptx
worldwar1 unang digmaang pandaigdig.pptxworldwar1 unang digmaang pandaigdig.pptx
worldwar1 unang digmaang pandaigdig.pptx
 
IBAT IBANG URI NG NEGOSYO Presentation.pptx
IBAT IBANG URI NG NEGOSYO Presentation.pptxIBAT IBANG URI NG NEGOSYO Presentation.pptx
IBAT IBANG URI NG NEGOSYO Presentation.pptx
 
Mga Sanhi at Bunga ng Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
Mga Sanhi at Bunga ng Unang Digmaang Pandaigdig.pptxMga Sanhi at Bunga ng Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
Mga Sanhi at Bunga ng Unang Digmaang Pandaigdig.pptx
 
kasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptx
kasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptxkasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptx
kasunduan na pangkapayapaan the big 4.pptx
 
PAGSASALIN wika sa Asignaturang Filipino
PAGSASALIN wika sa Asignaturang FilipinoPAGSASALIN wika sa Asignaturang Filipino
PAGSASALIN wika sa Asignaturang Filipino
 
ap_20240410_090105_0000.pdf.....................................................
ap_20240410_090105_0000.pdf.....................................................ap_20240410_090105_0000.pdf.....................................................
ap_20240410_090105_0000.pdf.....................................................
 

Debate fil

  • 1. PANGANGATWIRAN - Itoay isang pahpapahayagnanagbibigayngsapat na katibayanopatunayupangang isang panukalaay magingkatanggap - tanggap o kapani-paniwala.Layuninnitonahikayatinangmgatagapakinigna tanggapinang kawastuhanangkanilangpananaligopaniniwalasapamamagitanngmakatwirang pagpapahayag.(- Badayos) - Sa pangangatwiran,angkatotohaananaypinagtitibayopinatutunayansapamamagitanngmga katwirano rason. (- Arogante) - Angpangangatwiranayisangsiningsapagkatang paggamitng wasto,angkopat magandangpananalita ay makatutulongupangmahikayatnapankinggan,tanggapinatpaniniwalaanngnakikinigang nangangatwiran. - Angpangangatwiranaymaituturingdingaghamsapagkatitoay may prosesongdapatisaalang-alango sundinupangitoay magingmahusayat matagumpay,lalonasa formal na pangangatwirangayang debate. - Angpangangatwiranayisa ringkasanayandahil angkahusayanay maaaringmatamo n imoman subalit hindi saparaang madali at sa maiklingpanahonlamang. DAHILAN NG PANGANGATWIRAN: 1. upang mabigyang- linawangisangmahalagangusapino isyu. 2. maipagtanggaol angsarili samali o masamang propagandalabansa kanya. 3 Makapagbahagi ng kanyangkaalamansa ibangtao; 4. Makapagpahayag ng kanyangsaloobin 5. Mapanatili ang magandangrelasyonsakanayngkapwa
  • 2. KASANAYANGNALILINANGSA PANGANGATWIRAN 1. Wasto at mabilisnapag-iisip 2. Lohikongpaghahanayng kaisipan 3. Maayos at mabisangpagsasalita 4. Maingat na pagkilalaatpagsusuri ng tama at malingkatwiran 5. Pagpapahalagasa kagandahangasal gaya ng pagtitimpi o pagpipigil ngsarili atpag-unawasamga karaniwang inilahadngibao pagtanggapsa nararapat na kapasyalan. URI NG PANGANGATWIRAN 1. PANGANGATWIRANGPABUOD(INDUCTIVEREASONING) Nagsisimulasamaliitnakatotohanantungosa isangpanlahatna simulainopaglalahatang pangangatwirangpabuod.Nahahati angpangangatwirangitasatatlongbahagi. a. Pangangatwiranggumagamitngpagtutulad.Inilahadditoangmagkatuladnakatangian, sinusuri ang katangian,at pinalulutangangkatotohanan.Angnabubuongpaglalahatsaganitongpangangatwiranay msasabingpansamantalalamangatmaaaringmapasinungalingan.Maaringmagingparehoang pinaghahambingsaisalamangkatangiansubalitmagkaibanamansaibangkatangian. b. Pangangatwiransapamamagitanngpag-uugnayngpangyayari sa sanhi. Nananaluntonitosapaniniwalangmaysanhi kungkayanagaganap ang isangpangyayari. c. Pangangatwiransapamamagitanng mga katibayanatpagpapatunay.Napapaloobanitongmga katibayanoebidensyanghigitnamagpapatunayomagpapatutuosa tinutukoynapaksao kalagayan. HalimbawangPabuodna pangangatwiran Pabuod(inductivereasoning) - Angpangangatwirangitoaynagsisimulasamaliitnahalimbawao katotohananat nagtatapossa isangpanlahatna suliranin.Maytatlongparaanang ganitonguri ng pangangatwiran:
  • 3. AngPag-uugnayngPangyayari sa Sanhi.Bawatpangyayari ay maysanhi.Angpangangatwirannatinay nagsisimulasamgasanhi tungosa bunga o ang patumbaliknito.Angatingkonklusyonayisangpahayag na ang isangpangayayri'ybungang isapang pangyayari. Halimbawa: Angpagmamatuwidnakaya hindi nakapasasapagsusulitangmag-aaral ay sapagkathindi siyanagbalik- aral. Gumagamitng Pagtutulad.Inilalahadangmagkatuladnakatangian,sinusuri angmgaitoat dito humahangong konklusyon.Angkonklusyonsaganitongpangangatwiranaymasasabingpansamantala lamang. Halimbawa: Magtayo tayo ng kooperatibasaatingkolehiyosapagkatangkolehiyosaKabanatuan,silaaymay kooperatibaatmalaki angnapapakinabang. Angpagmamatuwidnasi si Miss delaCruzay mabutinggurosapagkat ang ama't inaniyaay mahusay ringmga guro. Gumagamitng Katibayanat Pagpapatibay.Angpagmamatuwidaynanghahawakansamgaebidensya, katibayanat patunay. Halimbawa: Angpagmamatuwidni Lucioang salarinsapagkatsa kanyaang nakuhangsapaang tsinelassatabi ng bangkay.KayLucio rinang buckle ng sinturongsiyangipinamalosanamataynanatagpuansa di- kalayuansa lugarng krimen.Si Lucioay nakagalitngnapatay. 2. PANGANGATWIRANGPASAKLAW(DEDUCTIVEREASONING) Humahangong isangpangyayari sa pamamagitanngpagkakapitngisangsimulangpanlahatang pangangatwirangpasaklaw.Angsilohismonasiyangtawagsa ganitongpangangatwiranaybumubuong isangpangungunangbatayan,isangpangalawangbatayanatisangkonklusyon.Isangpayaknabalangkas ng pangangatwiranangsilohismo. Mga halimbawangpangangatwirangpasaklaw
  • 4. pangangatwirangpasaklaw -nagsisimulasamalaki patungosamaliitna kaisipanokatotohanan!!!!!!!! halimbawa:anglahatnghayopay nilikhangdiyos.Angmanokayisanguri ng hayopkunggayonang manokay nilkhangdiyos!!!!!!!!!!! MGA ELEMENTO NG PANGANGATWIRAN 1. Proposisyon- panukala(Maaaringsang-ayonodi sang-ayon 2. Paksa Halimbawangnangangatwiran IsangPaksa: * Dumadami naang populasyonsaPilipinaskailanganngmagtatagng Batas na Kailangansaisang Pamilyakailangang2anak lang. 3 URI NG PROPOSISYON Pangyayari = Ito ay pagpapatunayopagsasalawang-katotohananngisang bagay. Kahalagahan= Ito ay pagtatanggol sakahalagahanng isangbagay o kaisipan. Patakaran= Ito ay paghaharapng isangpagkilossaisangsuliranin. PAGTATALO Naglalayongnamakapanghikayatngibanapaniwalaanangsinasabi sapamamagitanng pangangatuwiran.Maaari itongnakasulatobinibigkas. Angkahalagahanng debate -Para mapag-usapanopagtaluhanangisangsitwasyon.
  • 5. ANOANG MGA URI NG PAGTATALO O DEBATE DEBATENG OXFORD( RufinoAlejandro) Unang TagapagsalitaSang-ayon- maiklingpanimulaPaglalahad,patotoosaunangisyuPagtatapos - lagom ng kanyangnapatunayanBabanggitinanggagawinngsusunodnakasama Unang Salungat- maiklingpanimulaPatotoosaunangisyuLalaguminangmgamatwidngpanig ngSalungat PangalawangSang-ayon- maglalahadngpatotooNilalagomangpangunahingmatwidngpanigngsang- ayon PangalawangSalungat- maghaharapng isangtuligsasabalak ngpanigng sang-ayono naghaharapng pamalitngpangunahingmatwidngpanigngsalungat PangatlongSalungat- talumpati nggantingmatwid-sinusuri niyaangmgahindi pinagkakaisahanngpanig ng sang-ayonat panigngsalungatat pinabubulaananangpangunahingmatwidngsang-ayon-sa pagwawakas,maaaring gumawasiyang isangnakahihikayatnapanawagan PangatlongSang-ayon- pagsusuri ngmga pangunahingpuntosngipinagkakaibangkurongdalawang panig-maghaharapngisangpagpapabulaan-magwawakassaisangmapanghikayatnapanawagan DEBATENG OREGON Unang Tagapagsalitang dalawangpanig - maghaharapng pagmamatwidngkani-kanilangpanig PangalawangTagapagsalita- magtatanongupangmaipakilalaangkarupukanngmgmatwidna panigng katalo PangatlongTagapagsalita- maghaharapng pagpapabulaanbagolalaguminangmgamatwidngkani- kanilangpanig Mga Paalala: 1.Ang ibibigaynatanongaymasasagot sa ilangpananalitalamang. 2. Isipinnaagad ang maaaring isagotsa mga itatanongupangmapaghandaan 3.Sa pagtatanong, sikapingmaipakilalaangkawalanngawtoridadatangkarupukanngmatwido ang pagkakasalungatanngmgamatwidng kalaban
  • 6. 4.Magsimulasa tiyakpatungongmasaklaw 5.Iwasanang pagbibigayngtanongna walasa matwid,walangkaugnayanowalanggaanonghalaga 6.Huwag gelatinangkalabansa pamamagitanngpagpipilitnasiya'ysumagotng"oo"o "hindi" DEBATENG OREGON - OXFORD A.Pagpapakilalangbawatkoponan( Pagtukoysa mgatuntunin) B.Paglalahadngproposisyon C.Pagbibigayngkatuturan D.Paglilinawsamgaisyuo buodng pangangatwiran E.Pagtatalo Unang Tagapagsalita( Sang-ayon) -maglalahadngbuodmagtatanongsa buodngtalumpati Unang tagapagsalita( sang-ayon)Maglalahadngbuodngtalumpati IkalawangTagapagsalita( Sang-ayon)- magtatanongsabuodngtalumpatiMaglalahadngbuod ngtalumpati……………….( Lima- sampungminutongpagitan) Unang Tagapagsalita( salungat) -tutuligsainangbuodngunangtagapagsalita( sang-ayon) Unang Tagapagsalita( sang-ayon) - tutuligsainangbuodngikalawangtagapagsalita(salungat)………………. Liderng panigng sang-ayon-magbubuklodngkatwiranngpangkat Liderng panigng salungat - magbubuklodngkatwiranngpangkat F.Paghahatol ngLupon Sa sandali ngpanunuligsa,tukuyinangsumusunod: 1.mga malingkatwiran 2.walangkatotohanangbatayan 3.kahinaanng katibayan 4.mga pahayagna labassa buodna pinagkasunduan
  • 7. Sa oras ng paghatol , ang panigng sang-ayonangsiyangmaybigatngpagpapatibayat angpanig ng salungatang siyangmaybigatng pagtuligsa. Balagtasan:“Dapat ba o Hindi Dapat Ipatupadang K+12?” by PanggaGen newspaper-pencils Balagtasan:Dapat Ba O Hindi Dapat Ipatupadang K+12 PolicysaPilipinas? ninaVanessaLee at Marl YjuvToquero Lakandiwa: Magandang umaga mga BinibiniatGinoo, Akopo’ynagaagalakmakaharap kayo. Isangmakabuluhangpagtataloatingmatutunghayan., Pagtatalongpwedengmagbigayliwanagsaatingbayan. Noongumupobilangbagongpinuno, bilangisangpangulo. Angnapasikatat napakadilawnaNoynoyAquino. Sari-saringbatikosbinatosakanya, Batikosna sadyangminulatangatingisipat mga mata. AngK+12 Policyatingpaksa, Paksangukol sa edukasyonngatingbansa. Anghighschool raw ay dagdagan ngdalawangtaon, AngK naman ay para sa kinderinstitutionalization. Ngayonatingdingginang babaengmalakasang dating,
  • 8. AngbabaenggalingKoreana kinasal saisangPilipino, Angbabaengnangangalanay Nesa, Na tutupadsa repormangedukasyon. Palakpakannatinsiya, Pakingganatintindihinsi BinibingVanesa. Vanesa: Ako’ykinikilalabilang bossngDepEd, Pilipinongbuongbuosadugo,puso’tisipan. Angpangalanko ay VanesaLee Roque, Naritoako para bigyangtamangpag-unawaang proyektonggobyerno. Isa munangpaglilinaw bagopomagkaguloanglahat, Sana’ymakinigkayo. AngK+12 projectay platapormangtungosa pagbabago, Pagbabagopara sa atingbansang nangangailangan. Upang ang edukasyonngPilipinasaymalinang. The fruitof thischange will benefitthe nextgeneration, On behalf of the government,Ispeaktoerase the misconceptions. Yjuv: Salamatsa unang pananalita,BinibiningRoque. Ngunitsayo’ymaykokontra,
  • 9. Anglalakingto, Aysi YjuvToquero. Ginoonggalingprobinsya,ginoongakibista. Akopo si Yjuv Toquero, Sa usapinng K+12, tutol ako. Sapagkatang programang sadyangay hindi “Ang tangingsolusyont’winasaedukasyon” Problemangatingbansa. Vanesa: Angedukasyonaypara sa lahat, Ito’yamingtutuparinna tapat Bibigyanpangarapang bawatPilipinongbata, Para sa kinabukasangwalangproblema Tuladng Europe,East Asia,Amerikaatibapa, Angtotal numberof yearsng primaryeducationaydapat labindalawa Oras na ng pagbabago, Pilipinasnalanganginaantayngmundo Yjuv: Akopo’ylumaki sa probinsya, Probinsyangdukha.
  • 10. Nanayko, tatayko, magsasaka. Sapat na kitanila, Upang kami’ymakatuka. Pagdadagdaganpa ng dalawangtaon, Naku!Tuitionfee ko! Paghihirapnilamadagdaganpa. Isipinmo,angdalawangtaon na iyon, Pwede nangdalawangtaosa kolehiyongayon. AngK+12 ay magastossa parte ng gobyerno, At lalongmasmagastossa parte ng pamilyako. Vanesa: Angedukasyonayisanginvestment. Investmentsamgaanak natingmagigingdoctor,abogado,teacher,nars,pati seargent, Kungikawnasasayanganpara sa magigingproduktonaang mga magulangdinang makikinabangan, H’wag ka nalangmag-aral! Angproyektongto’ypara sa kabubuti ngbansa. Batay sa pag-aaral,lagpakang Pinassa Math at Science Dahil kulangsa pagsasanayat aplikasyonmgaguro Kailangani-angatangPilipinas!Oo,i-angatnatinto! Yjuv: Mga kaibigan,h’wagkayongmagpabulagsakaibigankongduwag!
  • 11. Ako’ypaniwalaan,naK+12 ay hindi lamangangsolusyonsaedukasyonngatingbayan. Gobyerno’ysana’ymaspaigtingin, Angproblemasa kaledadngmga guronatin. Isipinmoto Madame Koreana, Sige mag-aral ka nga mahabangpanahon. Ngunitguromo ay hindi trainedatincompetitive, Haha…ang K+12 ay di napapanahon! Vanesa: Anoba silbi nghighschool diploma? Bumabataang ating workforce,nakakahiyanaman. Angbansa ay nangangailanganngskilledworkers!Hindi mgabatangnagtratrabaho. Theybelongtothe classroomsstudyingandexploringthe world, At hindi sinasayangangtalino. Maawa naman po tayosakanila. Ganap na propesyonal,sila’yhindipa. Yjuv: Papabulaananko‘yangmga binaggitmo. Ako’ybabaliksakonseptong“kalidad”ngedukasyonrito. Di moba alamna tataas ang drop outrates kapagtinupadang K+12? Tignanmo, gumawapa ng mas malakingproblemaangpolicy! Isa pa,alam mo bangkulangang mga silid,upuan,ateskwelahan?
  • 12. AngK+12 morin ba ay kayangresolbahinangproblemasakakulangannglibro O K+12 langba ang talagaay kabaliwannggobyerno? At alammo binibini,h’wagmonaipagpilitan, K+12, walangsilbi yan. Isipinmo,anonga ba ang problema, Kungbakitsistemangedukasyonnatin sabogsabogna, Korupsyonangdahilan,walangiba! Korupsyondahil sakasakiman, At katakawansa kapangyarihan! Vanesa: Bakitkaya’ylumalayoangakingkausapsa pinag-uusapan? Edukasyonangpinag-uusapannatindito Hindi ang korupsyonnapinagsasabi mo Angdami mongalam Maghugas ka na langng pinggan! Hetona lang,ipapakitakosa’yokung bakitnatinkailanganitupadangK+12. Di na tumatanggapng mga PilipinoangEuropeannation, Dahil sa kababahanng sistemangatingedukasyon. Nahihirapanangmga nanayat tatay kumayodsa ibangbansa. Angmga Pinoyna matatalino, Nagpapakababa’tminsaybinobobo. Angmga doktor ditoay nagigingnarslamang, Maging midwife kulangnalang
  • 13. Angmga guro ay nawawalanngdignidad At buhaynila’ymaypait, Sapagkatsilaynagpupunaslamangngmga p’wetngmga batang singkit! Angmundoay nagbabagona, Globalisasyonnasaharapna nglahat, Makibagay,makiuso,sumunodiyonangdapat Mahirap ang daan tungosa pagbabago Ngunitmagigingmagandadinangbunga nito. H’wag natingisaraang atingkaisipanat tayo’ymagpakatino, Gumawa tayong paraan upangmakingdinsa sinasabi nggobyerno. Angedukasyonaydapat para sa lahat. Baguhinang sistema,maginginternationallycompetitive, Ito ang dapat. Yjuv: Mga kaibigan koinyongnatunghayan, Angdebate naminni binibiningKoreana. Angsa’kinlangpo, Huwag magpapabulagsamga programang‘di naman totoongkailangan. K+12 andamingloopholes,andamingproblema. Sa K+12 uunladba talagaedukasyonsaatingbansa? Pag-isipannatinngmabuti,kabayan.
  • 14. Lakandiwa: Mga kaibigan,K+12 nga ba ay solusyon Sa problemangedukasyon? Mga kaibigan,atingisasaraangbalagtasanna makabuluhan, Angbalagtasangkailangan. _______________ Para sa Klase sa ELECLIT (Literature Elective) ni Dr.Genevieve Asenjo.De LaSalle University-Manila. February10, 2011. May pahintulotngmgaestudyante. FeaturedImage:“Pencilsmade fromrecyclednewspaper”ni GerryMak (http://www.lostateminor.com/2010/08/23/pencils-made-from-recycled-newspaper/) Debate o Pagtatalo · Angtagisanng dalawanggrupoukol sa kanilangpananaw oopinionsaisangpaksa.Masasabi din natinna itoay isanguri ng pahigitansabawat kampo.Karamihansamgadebate aynagaganap sa pagitan ng mga pulitikodahil hindi silanagkakasundo-sundosaisangbagay. · Naglalayongnamakapanghikayatngibanapaniwalaanangsinasabi sapamamagitanng pangangatuwiran.Maaari itongnakasulatobinibigkas. · AyonkayArrogante ang pagtataloay isangsininggantihanngkatwiranomakatuwidngdalawao higitpangmagkasalungatnapanigtungkol sa isangkontrobersyal napaksa · Angpagtataloay binubuongpagbibigaymatuwidngdalawangmagkasalungatnapanigtungkol sa isangpinagtatalunangpaksa. Mga KatangianngMahusay na Proposisyon 1.Maydulotna kapakipakinabangatnapapanahonangpaksa 2.Kawili-wili sa mganakikinig 3.Pantayat walangkinikilingan 4.Malinawat tiyakang mga salitangnapagkaloobsa
  • 15. proposisyon 5.Hindi pa itonagpapasyahan 6.May makakalapnadatos tungkol sapaksa 7.Maaring patunayanng ebidensya 8.Nagtataglayng isangideyasaisangargumento Sa pagpapahayagng proposisyon,isaalang-alangangmgasumusunod: 1.Ibigayang suliraninsaanyongkapasiyahan. 2.Ibigayitosa payak at paturol na pangungusap na may isa lamangsuliraningpatutunayan. 3.Ipahayagito sa isangparaang walangsalitang pag-aalinlangananangkahulugan. 4.Ipahayagito sa paraang pasang-ayon KahalagahanngPagtatalo 1.Malinangang kasanayansa wastoat mabilisnapag- iisip 2.Malinangang kasanayansa wastoat mabilisna pagsasalita 3.Malinangang kasanayansa lohikal napangangatwiran 4.Malinangang kasanayansa pag-uuri ngtama at malingpagmamatuwid 5.Nagbibigyangkahalagahanangmagandangasal tulad ng paggalang,pagtitimpi,opagpipigil ngsarili 6.Magkakaroonng pag-uunawasamga katwiranginilahad
  • 16. ng iba at pagtanggapna nararapat nakapasyahan. Paghahandasa Pagtatalo 1.Pangangalapngmga datos · Paghanapng impormasyon atkatibayan 2.Paggawang balangkas · Panimula · Katawan · Wakas 3.Pagpapatunayngmga katuwiran · Pagpapahayagngmaayos,mabisaat maingat Dapat tandaansa pagtatalo · Kailanganmagkaroon ngisangkapasyahanooposisyonnanakasaadsa isangpositibongpahayag · Isalang-alangangantasng pang-uunawangmganakikinig · Kailanganmaykatumbasnakatibayanang lahatng katwiranat itoay nakahaladsa isangmaayos na pagpapahayag. · Ilahadnangmaayosat mahinahonangmga mali sakatwiranat kalaban · Ipaliwanagangmgakahinaanng mga ebidensyaopatunayna inilahadngkalaban Dapat tandaansa pagtatanong · Huwaghayaan magamitng iyongkalabanangoras ng iyongpagtatanung · Angtanongay dapat nasasagotlamangsa OO o HINDI. · Ibigaylamangangsagot sa hinihingi ngtanong · Ipaalamsa tagapamahalangpagtatalokung lumabagsaitinakdangpamantayanngpagtatanong ang isasa kanila · Angmga tanungay nauukol lamangsa paksangpinagkasunduan Dapat tandaansa talumpatingpagtuligsa(Rebuttal) · Mahinahonat maliwanagnailahadangmgakamaliansakatuwiranngkalaban
  • 17. · Ipaalamangkakulangansa mga katibayanngkalaban. · Ipaliwanagangkahinaanatkamalianngmga argumentng kalaban · Ipaalamsa kalabannawalangkaugnayangmga binanggitnakatwiransa paksangpinagtatalunan. · Ipaalamsa kalabanat mga tagapamahalakung maypaglabagsa mga alituntuninsapagtuligsa · Tapusinangtalumpati sapamamagitanng paglalagomsamga inilahadnakatuwiranatkatibayan Mga TagapagsalitaoSpeaker · Beneficiallity –ang ibinibigayngtalumpati ngtagapagsalitaaykunganongmga benipisyong makukuhasa proposisyongpinagtatalunan · Practicability –ibinibigayngtalumpatingtagapagsalitakungbakitpossible baopraktikal na maisakatuparananghinihingi. · Necessity –angibinibigayngtalumpatingtagapagsalitaayhinihingi ngsitwasyonbilangkailanagn at tunay na solusyon Uri ng mga Pagtatalo · DebatengOregon-Oxford -madalasgamitingparaanngpagtatalo -binubuongdalawangkoponannamay2-3 kasapi -maymga huradongsusuri sa mga argumentna maysapat Na kaalamansa paksa · DebatengOxford( RufinoAlejandro) A.Pagpapakilalangbawatkoponan( Pagtukoysa mgatuntunin) B.Paglalahadngproposisyon C.Pagbibigayngkatuturan
  • 18. D.Paglilinawsamgaisyuo buodng pangangatwiran E.Pagtatalo · DebatengOregon -Unang Tagapagsalitangdalawangpanig - maghaharapng pagmamatwidngkani-kanilangpanig - PangalawangTagapagsalita- magtatanongupang maipakilalaangkarupukanngmg matwidna panigng katalo -PangatlongTagapagsalita- maghaharapngpagpapabulaan Bago lalaguminangmgamatwidngkani-kanilangpanig REFERENCES: http://tl.answers.com/Q/Kahulugan_ng_pagtatalo
  • 19.
  • 20.
  • 21.
  • 22.
  • 23.
  • 24.
  • 25.
  • 26. Angpangangatwiranngdalawangkoponanmulasa magkasalungatngpanigtungkol sapaksang napagkaisahangpagtalunan(proposisyon)satiyakna oras at lugarna pangyayarihan. pagbibigaynggantihangpangangatwiranngdalawaohigitpangpanighinggil saisangmakabuluhang paksao isyu.Ito ay maaaringpormal o di pormal na pagtatalo. Angpagtataloay hindi isanguri ng pag- aaway sapagkatito’ypagpapaliwanaglamangngmgakatwiranngbawat panigna maaaringgawaing pasulato pasalita - nayan - ang magandangasal tuladngpaggalang,pagtitimpi,opagpipigi -uunawa sa mga katwiranginilahadngibaat pagtanggapna nararapat nakapasyahan. tungkol sapatakaran, kahalagahan,atpangyayari.
  • 27. - Ito ay pagtatanggol sakahalagahanng isangbagayo k pagkilossaisangsuliranin. -aaral atpagsusuri sa paksangpagtatalunan.Magpangkatat magpalitangkuroukol sa paraang gagawinsapaglalakbaysa - maayoso organisadongpaglalahadngkatuwiran. rapng ganting maluwagang anumangkapasyahanngmga hurado. –Angtagapanguloaymagpapahayagng paksangpagtatalunan,pagkataposna ipahayagang pagtatalo.Angganitonguri ng debate aymay maayosna pagpapalitang- 2. DebatengFormal – Ang paksasa uringito ay masiningnapinag-uusapanatmasusingpinagtatalunan. Ito ay maytakdang panaho,araw at oras kungkaliangaganapin.